#World_Health
Published 18 October 2025

■ မေ့လျော့တတ်ခြင်းက လူအများစု တစ်ချိန်ချိန်မှာ ကြုံတတ်ကြပေမယ့် သာမန်မှတ်ဉာဏ်မေ့လျော့ခြင်းနဲ့ ဒီမန်ရှာအစောပိုင်းလက္ခဏာတို့ကြား ခွဲခြားသိရှိဖို့က ခက်ခဲပါတယ်။

■ လူရွယ်အများစု အလုပ်များပြီး တစ်ခုခုကို မေ့တတ်ကြတာကို မလိုလားဘဲ စိုးရိမ်နေကြတယ်လို့ မရင်ဂိုအာရှဆေးရုံမှ အာရုံကြောအကြီးအကဲ ဒေါက်တာကူနယ်ဘာရာနီက ပြောပါတယ်။

■ ဒါတွေဟာ ဖိစီးမှု၊ အိပ်ရေးပျက်ခြင်း၊ အလုပ်များခြင်းတို့ရဲ့ ယာယီသက်ရောက်မှုတွေဖြစ်ပြီး နေထိုင်စားသောက်မှုပုံစံ ပြေလည်သွားတာနဲ့ အဆင်ပြေသွားကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

■ ဒီမန်ရှာကြောင့်ဖြစ်တဲ့ မှတ်ဉာဏ်ဆုံးရှုံးမှုကတော့ တသက်လုံးစာ ဆက်လက်ဆိုးရွားနိုင်ပြီး နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေမှာ နှောင့်ယှက်နိုင်ပါတယ်။

■ ပစ္စည်းတွေရဲ့ အသုံးဝင်ပုံမေ့လျော့ခြင်း၊ ရင်းနှီးပြီးသားနေရာကို မသိရှိခြင်း၊ ပုံမှန်တာဝန်များ မလုပ်နိုင်ခြင်းတို့ကတော့ ပိုမိုဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေပါ။

■ အသက်အရွယ်ကြီးလာခြင်းက ဒီမန်ရှာဖြစ်စေတဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်း ဖြစ်သလို ဒီမန်ရှာမျိုးရိုးလိုက်ခြင်း၊ သွေးတိုး၊ ဆီးချို၊ အဝလွန်ခြင်း၊ ဦးခေါင်းဒဏ်ရာများ၊ ဆေးလိပ်၊ အိပ်ရေးမဝခြင်း၊ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း၊ အထီးကျန်တို့ကလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

■ တက်ကြွလှုပ်ရှားစွာ နေထိုင်ပြီး ညီညွတ်မျှတစွာ စားသောက်တဲ့ပုံစံ၊ စာဖတ်ခြင်း၊ ပဟေဌိဖြေရှင်းခြင်းတို့က ဦးနှောက်ကို ကာကွယ်ပေးကာ မှတ်ဉာဏ်ကျဆင်းမှုကို နှောင့်နှေးစေနိုင်ပါတယ်။

■ ရံဖန်ရံခါမှ မေ့လျော့ခြင်းက သာမန်ပဲဖြစ်ပေမယ့် အမြဲတမ်းကြီး ပိုမိုဆိုးရွားလာရင်တော့ လစ်လျူမရှုသင့်ပါဘူး။

■ ဒီပြဿနာတွေကို တွေ့ရှိပါမှ ပိုဆိုးမလာအောင် ကြိုတင်လုပ်ဆောင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

■ သာမန်မေ့လျော့ခြင်းနဲ့ ဒီမန်ရှာတို့ကြား ကွာခြားချက်ကို သိရှိအောင်လုပ်ပြီး ဦးနှောက်ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းတဲ့အလေ့အကျင့်များ မွေးမြူသင့်ပါတယ်။

Source: India Today.

#World_Health
Published 18 October 2025

■ အရေပြားကင်ဆာခွဲစိတ်မှုတွေ ပြုလုပ်ကြတဲ့ ဆရာဝန်တွေက ဗိုက်တာမင်-ဘီ၃ တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ နီကိုတီနမိုက်အသုံးပြုရန် လူနာတွေကို ညွှန်ကြားတတ်ကြပြီး ဒါက ဆဲလ်တွေကို ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ထိခိုက်မှုကနေ ကာကွယ်ပေးနိုင်မယ်လို့ တွေ့ရှိထားပါတယ်။

■ လူပေါင်း ၃၄,၀၀၀ နီးပါးကို လေ့လာရာမှာ ဒီဖြည့်စွက်ဆေးက အရေပြားကင်ဆာ ဖြစ်ပွားမှုကို လျှော့ချပေးနိုင်တာနဲ့ ဆက်စပ်နေတယ်လို့ တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

■ အရေပြားကင်ဆာ ပထမဆုံးတွေ့ပြီးနောက် ဖြည့်စွက်ဆေး စတင်အသုံးပြုသူတွေမှာ ဖြစ်ပွားမှုနှုန်း အလျှော့ချနိုင်ဆုံး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

■ နီကိုတီနမိုက် ၅၀၀ မီလီဂရမ်ကို တစ်နေ့နှစ်ကြိမ် အနည်းဆုံးတစ်လတိုင်အောင် သုံးစွဲခြင်းဖြင့် အရေပြားကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုကို ၅၄ ရာခိုင်နှုန်း လျှော့ချနိုင်ကြောင်း သုတေသီများ တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။

■ ဒီလောက်လျှော့ချနိုင်ခြင်းကို အံ့ဩမိတယ်လို့ တန်နက်ဆီဗယ်လီ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု VA ဆေးရုံမှ ဒေါက်တာ လီဝယ်လက်စ်က ပြောထားပါတယ်။

■ ၂၀၁၅ လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေမှာလည်း ဆရာဝန်တွေက အရေပြားကင်ဆာလူနာတွေကို ဘီ၃ ဖြည့်စွက်စာများ ညွှန်းပေးကြပါတယ်။

■ စောစီးစွာ စတင်အသုံးပြုရင် အထိရောက်ဆုံးဖြစ်ပြီး ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး အနည်းဆုံးသာ ရှိပါတယ်။

■ ယခင်က အရေပြားကင်ဆာ ရှိသူတွေမှာတော့ နီကိုတီနမိုက်က အကျိုးရှိစေလားဆိုတာ သေချာတဲ့ အထောက်အထား မရှိပါဘူး။

■ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် အရေပြားကင်ဆာ ကာကွယ်ခြင်းအတွက် နေရောင်ကာကွယ်တဲ့ နည်းလမ်းကသာ အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။

Source: NPR.

တရုတ်နဲ့ ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်း‌ဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (SCO)အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ ကုန်သွယ်မှုပြုလုပ်တဲ့ ပမာဏဟာ ယခုနှစ် ပထမ ၉ လအတွင်း စံချိန်တင်ခဲ့တယ်လို တရားဝင်အချက်အလက်များ တနင်္လာနေ့ကဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

#Asia_Business
Published 17 October 2025
#တရုတ် #SCO
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group

#World_Science
Published 17 October 2025

■ နာဆာ(NASA)က လူသားမျိုးဆက် ရေရှည်ရှင်သန်ဖို့ အခြေအနေများ ဖန်တီးရန်အတွက် လပေါ်မှာ ရွာတည်သွားဖို့ အစီအစဉ်များ ထုတ်ဖော်လိုက်ပါတယ်။

■ တနင်္လာနေ့က ဩစတြေးလျ ဆစ်ဒနီမှာပြုလုပ်တဲ့ နိုင်ငံတကာအာကာသကွန်ဂရက် (IAC)မှာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ရှောင်ဒပ်ဖီက ဆယ်စုနှစ်အတွင်း အခြေချနိုင်ဖို့ ဖွဲ့စည်းသွားနိုင်တယ်လို့ ကြေညာသွားပါတယ်။

■ အခြားလူတွေရဲ့ နယ်မြေကို သိမ်းယူတာမဟုတ်ဘဲ လူသားတွေ ရေရှည်ရှင်သန်နိုင်ဖို့ လပေါ်မှာ ရွာတည်မှာဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။

■ ဒီရွာကို နျူကလီးယားဓာတ်အားပေးသွားမှာ ဖြစ်ပြီး ၂၀၃၀ အရောက်မှာ လပေါ်မှာ နျူကလီးယားဓာတ်ပေါင်းဖိုကို နာဆာက ဆောက်လုပ်သွားဖို့ စီစဉ်မှာဖြစ်ကြောင်း မစ္စတာဒပ်ဖီက ဆိုပါတယ်။

■ အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်အပါအဝင် နိုင်ငံတွေဟာ လူသားများ အမြဲတမ်း အခြေချနေထိုင်နိုင်ရန် လကမ္ဘာပေါ်မှာ အပြိုင်အဆိုင် စူးစမ်းလေ့လာနေကြပါတယ်။

■ ဒီမတိုင်ခင်ကလည်း နာဆာဟာ ဒုံးပျံဖြင့် လပေါ်ကို အာကာသယာဉ်မှူးများ စေလွှတ်မယ့် အစီအစဉ်တွေကိုလည်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

■ ဒီလိုသာဖြစ်လာရင် နှစ် ၅၀ အတွင်း လကမ္ဘာခရီးစဉ်ကို ပထမဆုံးသွားနိုင်တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်လာပြီး မားစ်ဂြိုဟ်ကို သွားနိုင်ဖို့အတွက်လည်း ခြေလှမ်းကြီးတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

■ Artemis II အာကာသခရီးစဉ်မှာဆိုရင် အာကာသယာဉ်မှူး ၄ ဦးဖြင့် လကမ္ဘာမျက်နှာပြင်နဲ့ မားစ်ခရီးစဉ်များအတွက် ပြင်ဆင်မှုတွေအကြောင်း ပညာရှင်တွေ ဆွေးနွေးနေကြတယ်လို့ အမေရိကန်အာကာသအေဂျင်စီက ဖော်ပြထားပါတယ်။

■ အာကာသယာဉ်မှူးတွေကို တင်ဆောင်မယ့် ဒုံးပျံကို ဆောက်လုပ်ထားပြီး Space Launch System က အတော်လေးခရီးရောက်နေပြီလို့ Artemis Launch ညွှန်ကြားရေးမှူး ချာလီဘလက်ဝဲလ်က ပြောသွားပါတယ်။

Source: Mirror

#World_Health
Published 17 October 2025

■ ကမ္ဘာတဝှမ်းမှာ ကွန်ဒုံးတွေက သားဆက်ခြားခြင်းနဲ့ လိင်မှတဆင့်ကူးစက်ရောဂါများ ကာကွယ်ရာမှာ အသုံးအများဆုံး နည်းလမ်းတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

■ ဒါပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ ထိရောက်မှုက ထိန်းသိမ်းတဲ့ အခြေအနေတွေ၊ ရက်လွန်ခြင်းတွေအပါအဝင် အချက်ပေါင်းများစွာအပေါ် မူတည်နေပါတယ်။

■ အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ပိုလီယူရီသိန်းပစ္စည်းက ကျုံ့နိုင်ဆန့်နိုင်စွမ်း လျော့နည်းလာပြီး ကျိုးပျက်လွယ်လာတယ်လို့ PSRI ဆေးရုံမှ ဆီးလမ်းကြောင်း တွဲဖက်ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာ ပရာရှန်ဂျိန်းက ပြောပါတယ်။

■ ရက်လွန်ကွန်ဒုံးတွေကို အရဲစွန့်ပြီး မသုံးစွဲသင့်ဘူးလို့ သတိပေးထားပါတယ်။

■ ရက်လွန်ကွန်ဒုံးတွေမှာ အလွန်သေးငယ်တဲ့ ကွဲအက်ရာတွေဖြစ်လာပြီး သုတ်ရည်တွေ၊ ရောဂါပိုးမွှားတွေ ဖြတ်သန်းသွားနိုင်ပါတယ်။

■ သာမန်မျက်စိနဲ့ကြည့်လို့ ဘယ်လိုပဲ ကောင်းနေသည်ဖြစ်စေ ကိုယ်ဝန်နဲ့ ကူးစက်ရောဂါတွေကို အပြည့်အဝ မကာကွယ်နိုင်ဘူးလို့ ထောက်ပြထားပါတယ်။

■ ကောင်းစွာ ထိန်းသိမ်းခြင်းမရှိပါက ရေးထားတဲ့ ရက်လွန်သက်တမ်းထက်ပင် စောစီးစွာ ရက်လွန်သွားတတ်ပါသေးတယ်။

■ အပူ၊ ပွတ်တိုက်မှု၊ နေရောင်တို့နဲ့ ထိတွေ့တဲ့နေရာတွေက ထိန်းသိမ်းဖို့ မသင့်လျော်ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။

■ ဒါကြောင့် ပိုက်ဆံအိတ်၊ ဘောင်းဘီအိတ်၊ ကားဒက်ရှ်ဘုတ်တို့မှာ သိမ်းမထားသင့်ပါဘူး။

■ ဒါကြောင့် အေးမြခြောက်သွေ့ပြီး နေရောင်ခြည်မထိတွေ့တဲ့နေရာမှာ သိမ်းထားသင့်ပါတယ်။

■ ကွန်ဒုံးဟာ ရက်လွန်ပြီဆိုတာနဲ့ ဘေးကင်းစိတ်ချရခြင်း မရှိတော့ဘဲ ဘေးအန္တရာယ်တွေ သယ်ဆောင်လာနိုင်တာကို သတိပြုသင့်တယ်လို့ ဒေါက်တာဂျိန်းက ပြောသွားပါတယ်။

Source: Indian Express.

ဂျပန်အာဏာရညွန့်ပေါင်းအစိုးရမှ ခိုမဲတိုနိုင်ငံရေးပါတီ နုတ်ထွက်သွားခြင်းက နိုင်ငံရဲ့ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုတွေကို ပိုမိုဆိုးရွားစေကာ ဝန်ကြီးချုပ်အသစ် ရွေးကောက်ခြင်း မရေရာမှု၊ အာဏာလွှပြောင်းမှု အခြေအနေ မြင့်မားလာခြင်းတို ဖြစ်လာစေကြောင်း ဂျပန်နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။

#Asia_Politics
Published 16 October 2025
#ခိုမဲတိုပါတီ #ဂျပန်
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group