ဒီဇင်ဘာ၂၊၂၀၂၅

မြန်မာ့ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တွင် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ပမာဏ ၉၄.၆ ထရီလီယံကုဗပေ(TCF)ခန့်ထုတ်  ယူနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည့် ကြီးမားလှသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်ကြီးတစ်ခုတွေ့ရှိထားကြောင်း သတင်းရရှိသည်။

ပြီးခဲ့သည့်အောက်တိုဘာလက upstreamonline.com တွင်ဖော်ပြထားသည့် သတင်းအချက်အလက် များအရ ထိုသဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်ကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထွက်ရှိခဲ့သမျှ ကမ်းလွန်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ သိုက်ကြီးများထဲတွင် အထင်ရှားဆုံးဖြစ်လာနိုင်ချေရှိသည်ဟု သိရှိရသည်။

အဆိုပါသဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်ကြီးသည် ကမ်လွန်လုပ်ကွက်  M-15 တွင်တည်ရှိပြီး တွင်းသစ် ၃တွင်း စမ်းသပ်တူးဖော်ခြင်းကို ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် စတင်မည်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၇ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ခန့်တွင် ပထမဆုံးသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့များထွက်ရှိမည်ဟု မျှော်မှန်းထားကြောင်း အဆိုပါ လုပ်ကွက်တွင်  မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့  လုပ်ငန်း(MOGE)နှင့် ထုတ်လုပ်မှုအပေါ် ခွဲဝေခံစားရေးစာချုပ် (Production Sharing Contract - PSC)ကိုချုပ်ဆိုထားသည့် စင်ကာပူအခြေသိုက် Canadian Foresight Group (CFG) ကုမ္ပဏီ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်သူ မစ္စတာဆောင်းနင်းရှန် Mr. Songning Shen က upstreamonline  ကို အတည်ပြုပြောကြားထားသည်။

Seismic တိုင်းတာရရှိထားသည့် Reserve ပမာဏအတိုင်း အတည်ပြုနိုင်ပါက M-15 လုပ်ကွက်သည် စွမ်းအင်ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများထဲမှ အထင်ရှားဆုံးတစ်ခုဖြစ် *Guyana" (ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံ၏ ကမ်းလွန်ဒေသ)  ပြီးသည့်နောက် ဒုတိယမြောက် *Guyana" ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟုလည်း  အဆိုပါ သတင်းတွင်ဖော်ပြထားသည်။

Guyana ကို ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် တောင်အမေရိကရှိ ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံ၌ Exxon Mobil မှ စတင်တွေ့ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၇ ခုနှစ်မှစတင်၍ တစ်ရက်လျှင် စည် ၁.၃ သန်းခန့် ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဟု မျှော်မှန်းဆောင်ရွက် ရှိနေသည့် ကြီးမားသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်ကြီးဖြစ်သည်။ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံသည် အဆိုပါဓာတ်ငွေ့   တွင်းကို တွေ့ရှိပြီးနောက် စွမ်းအင် ထုတ်လုပ်မှုမရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ အဖြစ်မှ ကမ်းလွန်ရေနံ  ထုတ်လုပ်ရေး အင်အားကြီးနိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့ကြောင်းလည်းသိရှိရသည်။

ထို့အပြင် M-15 လုပ်ကွက်တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည့် အရင်းအမြစ်ကျောက်လွှာ Source Rock သည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ Bohai ပင်လယ်ကွေ့တွင် တစ်နှစ်လျှင် ရေနံစိမ်းတန်ချိန် သန်း ၄၀ ခန့် (ရေနံစည်ပေါင်း သန်း ၃၀၀ ခန့်) ထုတ်လုပ်လျက်ရှိသည့် Source Rock ထက် အဆ ၃၀ ခန့် ပိုမိုများပြားနိုင်သည်ဟုလည်း ဆိုသည်။

မကြာသေးမီက ကပ္ပလီ ပင်လယ်၊ အိန္ဒိယပိုင်ရေနယ်နိမိတ်အတွင်း ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်စတင်တွေ့ရှိခဲ့မှုကို အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ  အဆိုပါဧရိယာသည် M-15 လုပ်ကွက်၏ အနောက်ဘက် ၆၀ ကီလိုမီတာအတွင်း တည်ရှိသည်။ ထုတ်လုပ်မည့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့တွင် မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ ၈၇ ရာခိုင် ပါဝင်မှုရှိကာ ကပ္ပလီ ပင်လယ်သည် အိန္ဒိယ၏ စွမ်းအင်ဖူလုံမှုအတွက် လုံလောက်စွာဖြည့်ဆည်းနိုင်မည် ဟုပြောသည်။ယင်းဧရိယာသည် မြန်မာနိုင် M-15 လုပ်ကွက်နှင့် ဘူမိအနေအထားတူညီမှုရှိကြောင်းလည်း အဆိုပါupstreamonline သတင်းတွင် ဖော်ပြပါရှိသည်။

ကုမ္ပဏီအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်သူများ၏ အကျိုးစီးပွားကိုသာ ရှေးရှု ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ M-15 လုပ်ကွက်စီမံကိန်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး ကမ်းလွန်ရေနက်စီမံကိန်းဖြစ်လာမည်ဖြစ်ပြီး အောင်မြင်လာပါက လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး ကဏ္ဍများတိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးလာမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း CFG က ပြောသည်။

လက်ရှိတည်ဆောက်ပြီး ပိုက်လိုင်း၊ ရေနံစင် များအသုံးပြု၍ ထွက်ရှိလာသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့များကို ပို့ဆောင်ဖြန့်ဖြူးခြင်းများဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ရာ ရေရှည်တွင် LNG အဖြစ်ထုတ်လုပ်၍ ဖြန့်ဖြူးခြင်း၊ မလက္ကာရေလက်ကြားတဝိုက် ဖြန့်ဖြူးခြင်းများကို အဓိကထားဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း အဆိုပါကုမ္ပဏီ၏ထုတ်ပြန်ချက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။

#ymg/knl

၁ ဒီဇင်ဘာ ၊၂၀၂၅

စက်သုံးဆီများကို သတ်မှတ်ထားသည့် အရောင်းဆိုင်များနှင့်နေရာဒေသများသို့  မှန်မှန်ကန်ကန်ရောက်ရှိ ရေး အလေးထားစစ်ဆေးကြပ်မတ်နေပြီး ပုဂ္ဂလိကလုပ်ငန်းရှင်များနှင့်အဖွဲ့အစည်းများ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဦးကိုကိုလွင်က မြန်မာနိုင်ငံစက်သုံးဆီတင်သွင်းရောင်းချ ဖြန့် ဖြူးရေးအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတွေကို မှာကြားပါတယ်။

ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးသည် ဒီဇင်ဘာ ၁ရက်က ရန်ကုန်မြို့ သီလဝါဆိပ်ကမ်းရှိ စက်သုံးဆီတင်သွင်းသိုလှောင်  ဖြန့်ဖြူးခြင်းလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နေသော စက်သုံး ဆီသိုလှောင်စခန်းသို့ရောက်ရှိစဉ် စက်သုံးဆီလုပ်ငန်းရှင်တွေကို  ယခုလိုမှာကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

စက်သုံးဆီဖြည့်ဆည်းမှုကွင်းဆက်အတွင်း ကြပ်မတ်စစ်ဆေးသည့်အခါတွင် လူကြောင့် အားနည်းမှုများ မဖြစ်ပေါ်စေ ရေးအတွက် နည်းပညာအသုံးပြု၍ ကြပ်မတ်စစ်ဆေးမှုများကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေး အတွက် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်မှာ အချိန်ကာလတစ်ခုရှိသော်လည်း လက်တွေ့ဆောင်ရွက်နိုင်မှု မရှိသေးဘူးလို့လည်း ပြည်ထောင်  စုဝန်ကြီးက သုံးသပ်ပြောဆိုပါတယ်။

နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများ၊ ပြည်သူနှင့် လုပ်ငန်းရှင်များမှ ပူးပေါင်း၍ ပြည်သူ့အကျိုး  ရှေးရှုပြီး လက်တွဲ ညီစွာဆောင်ရွက်သွားရဖို့လည်း ဝန်ကြီးဦးကိုကိုလွင်က တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။

ပြည်သူလူထုအနေဖြင့် ဈေးနှုန်း၊ အရည်အသွေးနှင့် အခြင်အတွယ် ထိခိုက်နစ်နာမှုမရှိစေရေး အထူးဦးစား   ပေးဆောင်ရွက်ပေးရန် မိမိတို့တွင် တာဝန်ရှိပြီး ပြည်ပမှ စက်သုံးဆီများ တင်သွင်းရာတွင် တင်သွင်းလာ   သည့် စက်သုံး ဆီများ၏ အရည်အသွေးပြည့်မီ မှန်ကန်မှု ရှိစေရေး  အရေးကြီးတယ်လို့လည်း ဝန်ကြီးကပြောပါတယ်။

ဦးစွာ Terminal များမှစ၍  Auto Tank Gauging(ATG)စနစ်များကို တပ်ဆင်ဆောင် ရွက်ရမှာဖြစ်ပြီး သိုလှောင်ကန်စခန်းများမှ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များသို့ ဆီသယ်ယာဉ်များဖြင့် စက်သုံး ဆီ ဖြန့်ဖြူး ပေးပို့ရာ တွင် သတ်မှတ်ထားသည့် စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်နှင့် နေရာဒေသများသို့ မှန်မှန်ကန်ကန် ရောက်ရှိရေးအတွက် ဖြည့်ဆည်းမှုကွင်းဆက်တစ်လျှောက် ဝန်ကြီးဌာနက အလေးထား စစ်ဆေးကြပ်မတ်လျက်ရှိတယ်လို့လည်း ပြည် ထောင်စုဝန်ကြီးကပြောပါတယ်။

ယင်းနောက်မြန်မာနိုင်ငံ စက်သုံးဆီတင်သွင်း ရောင်းချဖြန့်ဖြူး ရေးအသင်းနှင့် တာဝန်ရှိသူများ၏ တင်ပြမှု များအပေါ် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက လိုအပ်သည်များကို ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့် အဖွဲ့သည်  ပြည်ပစက်သုံးဆီတင်သင်္ဘောမှ စက်သုံးဆီများ လက်ခံချယူ သိုလှောင် နေမှုများ၊ သိုလှောင်ကန်စခန်းများတွင် Auto Tank Gauging (ATG)စနစ်တပ်ဆင်၍ Control Room မှ စက်သုံးဆီ များ ဖြန့်ဖြူးပေးနေမှုနှင့် လက်ကျန်အခြေအနေများကို ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခဲ့တယ်လို့ သတင်းရရှိပါတယ်။

#ymg/knl

၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၅

သဘာဝဓာတ်ငွေ့ရည်(LNG)မှ  ဓာတ်ငွေ့ ပြန်လည်ထုတ်ယူသုံးစွဲရာတွင် ထွက်ရှိလာသည့် ဓာတ်ငွေ့မှာ သန့်ရှင်းမှု  ရှိသည့်အတွက် သဘာဝပတ် ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှု အနည်းဆုံးဖြစ်ပြီး အပူစွမ်းအင်လည်း အလွန်မြင့်မားသည့်အတွက် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပိုမို၍ ထွက်ရှိနိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးကိုကိုလွင်က ပြောပါတယ်။

ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးသည် ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်က သီလဝါဆိပ်ကမ်းတွင် ဆိုက်ကပ်ထားသည့်  သဘာဝဓာတ်ငွေ့ရည်သိုလှောင်သင်္ဘော(Floating Storage Unit- FSU)နှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ရည်ကို ဓာတ်ငွေ့ပြန်လည် ပြုလုပ် သောစက်ရုံ(Regasification Unit)သို့ ရောက်ရှိစစ်ဆေးစဉ် ယင်းကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် LNG အသုံးပြုသည့် နည်းပညာပိုင်းနှင့်ပတ်သက်၍ လေ့လာ သင်ယူပြီး ကိုယ်တိုင်ဆောင်ရွက် နိုင်ရန်ကြိုး ပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိတယ်လို့လည်း ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက ဆက်လက်ပြောပါတယ်။

LNGသည်  တန်ဖိုးမြင့်သည့် စွမ်းအင် အရင်းအမြစ်တစ်ခုဖြစ်သည့်အတွက်  လေလွင့်ဆုံးရှုံးမှု မဖြစ်ပေါ်စေရေးနှင့် အကျိုးရှိထိရောက် စွာအသုံးပြုနိုင်ရေးကိုလည်း ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက မှာကြားခဲ့ပါတယ်။

LNG ကိုဓာတ်ငွေ့သို့ ပြန် လည် ပြောင်းယူသည့်အချိန် ထွက်ပေါ်လာမည့် အအေးစွမ်းအင်များကို အစားအစာ၊ အသီးအနှံများ သိုလှောင်ခြင်း၊ သီးနှံစိုက်ပျိုးခြင်းလုပ်ငန်းနှင့်လုပ်ငန်းခွင်အအေးပေးစနစ်များတွင် အသုံးပြုပြီး  စိုက်ပျိုးရေးကို အခြေခံသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၌ တွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုနိုင်ကြမည်ဖြစ်သဖြင့် လက်တွေ့ ဆောင် ရွက်သွားမည်ဆိုပါက ပိုမို အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမည်ဖြစ်တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။

ထို့နောက်ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဦးကိုကိုလွင်သည်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ရည် သိုလှောင်သင်္ဘောနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ရည်  (LNG)ကို သဘာဝ ဓာတ် ငွေ့ ပြန်လည်ပြုလုပ်၍ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်သည့်စက်ရုံဝင်းအတွင်း ဓာတ်အားပေး  စက်များ စမ်းသပ်မောင်းနှင်နေမှုများကို ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခဲ့ကြောင်းသတင်းရရှိပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားမလုံလောက်မှုများကို လျော့ပါးစေရန်အတွက် ယခုအခါ (LNG)မှ သဘာဝ ဓာတ် ငွေ့ပြန်လည်ပြုလုပ်ကာ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ အမြန်ဆုံး ထုတ်လုပ်ပို့လွှတ်နိုင်ရေးစီစဉ်ဆောင်ရွက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။

၃၀ နိုဝင်ဘာ၊၂၀၂၅

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့လူမှုစီးပွားဖွံ့ဖြိုးရေးကဏ္ဍများတွင် အာကာသနည်းပညာများကို ငြိမ်းချမ်းသော  ရည်ရွယ်   ချက်ဖြင့်အသုံးချနိုင်ရေးအတွက် မြန်မာအာကာသအေဂျင်စီကို ဖွဲ့စည်းတာဝန်ပေးအပ်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံတကာ  မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့်ပူးပေါင်းကာ ရေတို/ရေရှည် စီမံကိန်းများ စတင်အကောင်ထည်ဖော်ဆောင် ရွက်နေပြီဖြစ်တယ်လို့ နိုင်ငံတော်ယာယီသမ္မတ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေး နှင့်အေးချမ်းသာယာရေး ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

နိုဝင်ဘာ ၃၀ရက် နံနက်က ရန်ကုန်မြို့၊ ပြည်သူ့ရင်ပြင်မှာကျင်းပတဲ့ အာကာသပြတိုက်(ရန်ကုန်) ဖွင့်ပွဲ အခမ်းအနားတွင် ယာယီသမ္မတ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ယင်းကဲ့သို့ပြောကြားလိုက်ခြင်း ဖြစ် ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပညာရှင်လူငယ်များအနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့အာကာသနည်းပညာလှုပ်ရှားမှု အစီအစဉ်များတွင် ပါဝင်နိုင်မည့် အခွင့်အလမ်းများကိုလည်း မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းဖော်ဆောင်သွားမယ်  လို့လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးကပြောကြားပါတယ်။

မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များအနေဖြင့် မျက်မှောက်ခေတ် အာကာသနယ်ပယ်၏ စိန်ခေါ်မှုနှင့် အခွင့်အလမ်း  အသစ်များတွင်ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ပြီး၊စိတ်ကူးစိတ်သန်းများကိုမွေးဖွားအကောင်အထည်ဖော်ဆောင်နိုင်တော့မှာဖြစ်တယ်လို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးက ဆက်လက်ပြောဆိုပြီး အနာဂတ်ကာလအာကာသအသုံးချ နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် နိုင်ငံတော်က ဂုဏ်ယူအားထားရမည့်သုတေသနပညာရှင်များ၊ အင်ဂျင်နီယာများ၊ အာကာသယာဉ်မှူးများ၊ ဘက်စုံကဏ္ဍအလိုက် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များနှင့် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များ ပေါ်ထွက်လာမည်ဟုလည်း ယုံကြည်တယ်လို့လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးကဆိုပါတယ်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသည် ပြတိုက်ဆိုင်းဘုတ်အားစက်ခလုတ်နှိပ်ဖွင့်လှစ်ပေးပြီး ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးနှင့်အတူ ဧည့်သည်တော်များကလည်း ပြတိုက်ကမ္ပည်းမော်ကွန်းအား အမွှေးနံ့သာရည်များဖြင့် ပက်ဖျန်းပေးခဲ့  ပါတယ်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် ဦးစိုးသိန်း၊ သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာ မျိုးသိန်းကျော်၊ Myanmar Space Agency အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်ဒေါက်တာစိုးမြင့်မောင်နှင့် ရန်ကုန်မြို့တော်ဝန် ဦးဘိုဌေး တို့က ပြတိုက်ကို ဖဲကြိုးဖြတ်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။

အခမ်းအနားသို့ ကော်မရှင်အတွင်းရေးမှူး တွဲဖက်အမှုဆောင်ချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးရဲဝင်းဦး၊ ပြည်ထောင် စုဝန်ကြီးများ၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ်၊ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးမှ အဆင့်မြင့်  တပ်မတော်  အရာရှိကြီးများ၊ ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တိုင်းမှူး၊တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်း နိုင်ငံ၊  အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံတို့မှ သံအမတ်ကြီးများနှင့် သံရုံးယာယီ တာဝန်ခံ များ၊ ရန်ကုန်မြို့တော် ဝန်၊ ဖိတ်ကြားထားသည့် ဧည့်သည်တော်များ၊ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ  တက်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးနှင့်ဧည့်သည်တော်များသည်ပြတိုက်အတွင်းရှိDeep Space Exploration ပြခန်း၊ Space Station ပြခန်း၊ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ၊တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် အမေရိကန် နိုင်ငံတို့မှအာကာသတွင်းသို့ခေတ်အဆက်ဆက်လွှတ်တင်ခဲ့သည့်ဒုံးပျံများနှင့်အာကာသယာဉ်ပုံစံငယ်များအာကာသတွင်း လှည့်ပတ်သွားလာလျက်ရှိသည့် ဂြိုဟ်တုပုံစံငယ်များ၊ ဒုံးပျံလွှတ်တင်ရေးစခန်းမှ ဒုံးပျံ လွှတ်တင်မှု သရုပ်ပြသမှုများကို လိုက်လံကြည့်ရှုကြရာ တာဝန်ရှိသူများက ရှင်းလင်းတင်ပြကြပါတယ်။

အာကာသပြတိုက်(ရန်ကုန်)သည် ရန်ကုန်မြို့၊ ပြည်သူ့ရင်ပြင်တွင်တည်ရှိပြီး ယခင်နက္ခတ်တာရာပြခန်း အား ခေတ်နှင့်အညီ ဖြစ်စေရေးအတွက် အဆင့်မြှင့်တင်ပြန်လည်မွန်းမံခြင်းလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်၍ အာကာသပြတိုက်(ရန်ကုန်)အဖြစ်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

အာကာသပြတိုက်(ရန်ကုန်)တွင် ကျောင်းသူ/ကျောင်းသား၊ မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များအနေဖြင့် စာအုပ် များတွင် ဖတ်ခဲ့ရသည့်၊ ရုပ်သံများတွင်မြင်တွေ့ခဲ့ရသည့် အာကာသတွင်း စေလွှတ်မည့်ဒုံးပျံများ၊ အာကာ သတွင်လှည့်ပတ်သွားလာမည့် ဂြိုဟ်တုများ၊ အာကာသတွင်း စူးစမ်းလေ့လာမည့် အာကာသယာဉ်နှင့်  ယာဉ်မှူးများ၊ ဂြိုဟ်များ၊ နက္ခတ်တာရာများ အစရှိသည့် အာကာသဆိုင်ရာဗဟုသုတ အကြောင်းအရာ  များကို ယခုပြတိုက်အတွင်း၌ တစ်စုတစ်စည်းတည်းစူးစမ်းလေ့လာခွင့် ရနိုင်တော့မယ်လို့ သတင်းရရှိပါ တယ်။

#ymg/knl

▪️ဝါရှင်တန်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၇၊ ၂၀၂၅ (AFP) -ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့သည် ဝါရှင်တန်ရှိ အမျိုးသား  အစောင့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် အခြား ၁၈ နိုင်ငံမှ အမြဲတမ်း နေထိုင်ခွင့် သို့မဟုတ် "Green Card" ကိုင်ဆောင်ထားသူတိုင်း၏ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး အခြေအနေကို ပြန်လည်စိစစ်မည်ဟု ကြာသပတေးနေ့က ကြေညာခဲ့သည်။

▪️အမေရိကန်အရာရှိများက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ပစ်ခတ်မှုတွင် ဖမ်းဆီးခံထားရသူသည် ယခင်က အာဖဂန် နစ္စတန်ရှိ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များနှင့် လုပ်ကိုင်ခဲ့သော အာဖဂန်နိုင်ငံသားတစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း ဖော်ထုတ်ထားသည်။

▪️၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တာလီဘန်တို့ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် အာဖဂန်နိုင်ငံသားများကို အမေရိကန်ပြည် ထောင်စု၌ ပြန်လည်နေရာချထားရာတွင် ကူညီပေးခဲ့သော AfghanEvac အဖွဲ့၏ အဆိုအရ အသက်၂၉ နှစ်အရွယ် ထိုသံသယရှိသူသည် ယခုနှစ် ဧပြီလတွင် အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့်မဟုတ်ဘဲ ခိုလှုံခွင့် ရရှိခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

▪️အမေရိကန်အကောက်ခွန်နှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး လုပ်ငန်းများ (USCIS) ၏ ဒါရိုက်တာဖြစ်သူ Joseph Edlow က "စိုးရိမ်ရတဲ့ နိုင်ငံတိုင်းက နိုင်ငံခြားသားတိုင်းရဲ့ Green Card တိုင်းကို အပြည့်အဝနှင့် တင်းတင် းကြပ်ကြပ်  ပြန်လည်စစ်ဆေးဖို့ ကျွန်တော် ညွှန်ကြားထားပါတယ်" ဟု X တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

▪️Edlow ပြောသည့် နိုင်ငံများမှာ မည်သည့်နိုင်ငံများကို ရည်ညွှန်းပါသလဲဟု မေးမြန်းသောအခါ " စိုးရိမ်  စရာ နိုင်ငံများ"အဖြစ် နိုင်ငံ ၁၉ နိုင်ငံကို သတ်မှတ်ထားသည့် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ ဇွန်လကထုတ်  ပြန်ခဲ့သည့် အုပ်ချုပ်ရေး  အမိန့်ကို USCIS ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက AFP သတင်းဌာနသို့ ထောက်ပြခဲ့သည်။

▪️အဆိုပါ အမိန့်သည် အာဖဂန်နစ္စတန်အပါအဝင် နိုင်ငံ ၁၂ နိုင်ငံမှ နိုင်ငံသားအားလုံးနီးပါး ဝင်ရောက် ခြင်းကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။

▪️ခရီးသွားလာခွင့် ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရသော အခြား ၁၁ နိုင်ငံမှာ မြန်မာ၊ ချဒ်၊ ကွန်ဂို-ဘရာဇာဗီးလ်၊ အီကွေတာ ဂီနီ၊ အီရစ်ထရီးယား၊ ဟေတီ၊ အီရန်၊ လစ်ဗျား၊ ဆိုမာလီယာ၊ ဆူဒန်နှင့် ယီမင်တို့ ဖြစ်သည်။

▪️ထရမ့်သည် အခြား(၇)နိုင်ငံဖြစ်သော ဘူရွန်ဒီ၊ ကျူးဘား၊ လာအို၊ ဆီယာရာလီယွန်၊ တိုဂို၊ တာ့ခ်မင်  နစ္စတန်နှင့် ဗင်နီဇွဲလားတို့မှ ခရီးသွားများအပေါ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပိတ်ပင်မှုလည်း ချမှတ်ခဲ့ သည်။ သို့သော် ထိုနိုင်ငံများမှ ယာယီအလုပ်ဗီဇာအချို့ကို ခွင့်ပြုထားသည်။

အထူးဆောင်းပါး (ဘာသာပြန်)

◾️ဘယ်လာရုစ်သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကို၏ အရှေ့တောင်အာရှ၊ အတိအကျဆိုရလျှင် မြန်မာနိုင်ငံ သို့ လာရောက်မည့် ခရီးစဉ်သတင်းသည် မကြာသေးမီက ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ဤနိုင်ငံနှင့် သံတမန် ဆက်ဆံရေးကို လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၂၅ နှစ် (ရာစုနှစ် လေးပုံတစ်ပုံ) ခန့်ကတည်းက စတင် ထူထောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ သို့သော် ဘယ်လာရုစ်အစိုးရအနေဖြင့် မြန်မာ့ဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်ရန် တက်ကြွသော (တစ်ခါတစ်ရံ အောင်မြင်မှုရှိသော) ကြိုးပမ်းမှုများ ရှိခဲ့လင့်ကစား နှစ်ပေါင်းများစွာ  ကြာသည်အထိ ထူးခြားသော တိုးတက်ပြောင်းလဲမှုမျိုး မတွေ့ရှိခဲ့ရပေ။

ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများနှင့် ရှုပ်ထွေးသော ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး အခြေအနေများသည် ဤနိုင်ငံ၏ တည်ငြိမ် သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အထောက်အကူ မဖြစ်စေခဲ့ပါ။ သယံဇာတအရင်းအမြစ်များနှင့် ဒေသတွင်း သြဇာလွှမ်းမိုးမှု ရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် မြန်မာနိုင်ငံသည် အာရှနှင့် အနောက်နိုင်ငံများမှ ကစားသမား များအတွက် "မက်လောက်စရာ အရာတစ်ခု" ဖြစ်နေသည်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားမည်ဆိုပါက နိုင်ငံ အနေ   ဖြင့် မည်မျှကြီးမားသော စိန်ခေါ်မှု အခက်အခဲများကို ကျော်ဖြတ်ရဦးမည်ကို မှန်းဆကြည့်နိုင်ပါသည်။

သို့သော်ငြားလည်း မကြာသေးမီအချိန်အတွင်း မင့်စ် (ဘယ်လာရုစ်) နှင့် နေပြည်တော် (မြန်မာ) တို့  အကြား ဆက်ဆံရေးများ သိသိသာသာ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့် မတ်လတွင် သမ္မတ အလက်  ဇန္ဒား လူကာရှန်ကိုနှင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် (ယခု ယာယီ သမ္မတနှင့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ) ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တို့  အကြား တရားဝင် ဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ယင်းက နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအတွက် အရှိန်အဟုန်သစ် တစ်ရပ် ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ယခုအခါတွင် ဘယ်လာရုစ်ခေါင်းဆောင်သည် နေပြည်တော်သို့ အပြန်အလှန်  ခရီးစဉ် လာရောက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့သည် ရေရှည်တည်တံ့သော ပူးပေါင်း  ဆောင်ရွက်မှုကို တည်ဆောက်နိုင်မည်လော၊ ထိုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသည် မည်သည့်အရာအပေါ် အခြေခံမည်နည်း။ ဆက်လက်လေ့လာ သုံးသပ်ကြည့်ကြပါစို့။

မြန်မာနိုင်ငံအကြောင်း ဘာတွေ သိထားကြသနည်း

မြန်မာ (ယခင် ဗမာ) သည် ဗြိတိန်၏ ကိုလိုနီလက်အောက်ခံ နိုင်ငံဟောင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ သို့သော် လွန်ခဲ့သော ရာစုနှစ် အလယ်ပိုင်းတွင် ဂျပန်တို့၏ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်မှုကိုပါ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ မြန်မာ့ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုများသည် ဂျပန်တို့လက်မှ လွတ်လပ်ရေးရရှိရန် မျှော်လင့်၍  မရကြောင်း နားလည်ခဲ့ကြသလို၊ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဂျာမနီနှင့် ဂျပန်လက်ကို အသုံးပြု၍ ဆိုဗီယက် ယူနီယံကို ဖျက်ဆီးလိုခဲ့သော ဗြိတိသျှတို့အပေါ်လည်း အလွန်အကျွံ မျှော်လင့်အားထားခြင်း မပြုရန် သတိပေးခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံလွတ်မြောက်ပြီးနောက် ဂျပန်ကျူးကျော်မှု ဆန့်ကျင်ရေး တိုက်ပွဲ  သည် ဗြိတိသျှနယ်ချဲ့စနစ်ကို ပြန်လည်ခုခံတိုက်ခိုက်သည့် တိုက်ပွဲအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် ဗမာ(မြန်မာ)နိုင်ငံသည် တရားဝင် လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့သည်။

နိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်လာနိုင်သည်နှင့်အမျှ နိုင်ငံရေးစနစ်သစ် တစ်ရပ်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်း၊ မိမိတို့၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလမ်းကြောင်းနှင့် ဦးစားပေးလုပ်ငန်းများကို ရွေးချယ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ကြရ စမြဲဖြစ်သည်။ ဤနေရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံသည်လည်း ချွင်းချက်မရှိခဲ့ပါ။ ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် ထိုအနိမ့်  အမြင့် ဖြစ်စဉ်များကို အသေးစိတ် မပြောလိုသော်လည်း တိုင်းရင်းသားလူမျိုးပေါင်း ၁၀၀ ကျော် နေထိုင်  ကြသော နိုင်ငံသစ်နှင့် ရှုပ်ထွေးနက်နဲသော နိုင်ငံတစ်ခုအတွက် အလွန်မလွယ်ကူခဲ့ကြောင်းကိုမူ မှတ်ချက် ပြုလိုပါသည်။

၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် အမေရိကန်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့သည် အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင်း လူ့အခွင့်အရေးအတွက် အလွန်စိုးရိမ်သည်ဟု အကြောင်းပြကာ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ချမှတ်ခဲ့သည်။ ထိုကဲ့သို့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ၏ နောက်ကွယ်တွင် မည်သည့်အရာများ ရှိနေသည်ကို ဘယ်လာ ရုစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ကိုယ်တွေ့ကြုံဖူး၍ ကောင်းစွာ သိရှိပါသည်။

အချက်အလက် တစ်ခုကို ပြောပြလိုပါသည်။ "အာဏာရှင်မှ ဒီမိုကရေစီသို့ (From Dictatorship to Democracy)" ဟူသော လက်စွဲစာအုပ်ကြောင့် နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသူ အမေရိကန်လူမျိုး ဂျင်းရှပ် (Gene Sharp) က ဤသို့ ပြန်ပြောင်းပြောပြခဲ့ဖူးသည် - "မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန် စစ်သံမှူး ဟောင်း ရောဘတ် ဟယ်လ်ဗီ (Robert Helvey) က ကျွန်တော့်ကို မြန်မာပြည် ခေါ်သွားခဲ့ပါတယ်။ သူက အစိုးရဆန့်ကျင်ဘက်အုပ်စုတွေ၊ အထူးသဖြင့် ကရင်အဖွဲ့တွေကို စာနာထောက်ခံသူပါ။ ကွယ်လွန်သူ ဦးတင်မောင်ဝင်း ဦးစီးပြီး ဘန်ကောက်မှာ အခြေစိုက်တဲ့ မြန်မာ-အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာသုံး 'ခေတ်ပြိုင် (Khit Pyaing)' ဂျာနယ်အတွက် ဆောင်းပါးတချို့ ရေးပေးဖို့ ကျွန်တော့်ကို တောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီ ဆောင်းပါးတွေကပဲ နောက်ဆုံးမှာ 'အာဏာရှင်မှ ဒီမိုကရေစီသို့' ဆိုပြီး လူသိများလာတဲ့ စာအုပ် ထုတ်ဝေမှုရဲ့ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်" ဟူ၍ ဖြစ်သည်။

ရိုးရိုးရှင်းရှင်း ပြောရလျှင် ရောင်စုံတော်လှန်ရေး (Color revolutions) များ၏ အယူအဆသည် မြန်မာ နိုင်ငံတွင် စတင်ပေါက်ဖွားခဲ့ပြီး ပထမဆုံး စမ်းသပ်ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

၂၀၁၀ ပြည့်လွန်နှစ်များရောက်မှသာ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု ဖိအားများ စတင် လျော့ပါး  လာခဲ့ပြီး နိုင်ငံအတွင်းသို့ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ အလုံးအရင်းနှင့် ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။ ဈေးသက် သာသော လုပ်သားအင်အား၊ သဘာဝသယံဇာတများ၊ အချက်အချာကျသော တည်နေရာနှင့် ကြီးထွား လာနေသော မြန်မာ့ပြည်တွင်းဈေးကွက်တို့သည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများကိုသာမက အခြားနိုင်ငံများကိုပါ ဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့ပါသည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာ့စီးပွားရေးကဏ္ဍတွင် နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပမာဏသည် ၁၁ ဆအထိ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသည်လည်း ဤဈေး  ကွက်တွင် နေရာအခိုင်အမာရရှိရန် ကြိုးပမ်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဘာတွေဖြစ်ပျက်နေသနည်း

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်း တစ်ဖန်ပြန်လည် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး တိုင်းရင်းသား ပဋိပက္ခများစွာ ပေါ်ပေါက်ကာ ပြည်တွင်းစစ်အသွင်သို့ ကူးပြောင်းသွားခဲ့သည်။ ဝမ်းနည်းစရာအကောင်း ဆုံးအချက်မှာ ပြည်တွင်းပဋိပက္ခမီးတောက်ကို ပြည်ပမှ ထောက်ပံ့ကူညီပေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများစွာ ပြုလုပ်ထားပြီး တိုင်းပြည်အေးချမ်းရေးနှင့် နယ်စပ်တည်ငြိမ်ရေးကို လိုလားသောကြောင့် မြန်မာ့အခြေအနေကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်လျက်ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ တရုတ်၏ အကျိုးစီးပွားများသည် အိန္ဒိယနှင့် ဂျပန်တို့၏ မဟာဗျူဟာများနှင့် ဆုံမှတ်ချင်း  တူနေသည်။ သို့သော် ယင်းတို့အားလုံးသည် စီးပွားရေးအရသာ ဖြစ်သည့်အတွက် မိတ်ဖက်နိုင်ငံများသည် မြန်မာပြည်သူများ၏ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန် အလျင်မလိုကြဘဲ ဖြစ်နိုင်သမျှ ဘေးဖယ် နေလေ့ရှိကာ လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အခင်းအကျင်းကို ချန်လှပ်ထားကြသည်။

သို့သော် နိုင်ငံရေးကိစ္စများ ဝင်ပါလာသောအခါ ပြဿနာပေါင်းစုံ တက်လာလေ့ရှိသည်။ အနောက်အုပ်စု  သည် ဒေသတွင်း၌ ယင်းတို့၏ သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ရယူလိုကြသည်။ ထို့အပြင် မည်သည့်နည်းလမ်းဖြင့် မဆို တရုတ်၏ အနေအထားကို ထိခိုက်အောင်လုပ်ရန်လည်း ယင်းတို့အတွက် အရေးကြီးသည်။ ရိုးသား  သောနည်းလမ်းဖြင့် လုပ်ဆောင်နိုင်ပါမည်လော။ မဖြစ်နိုင်ပါ။ ရလဒ်အနေဖြင့် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု အသစ် များနှင့် အတိုက်အခံများအား ဘဏ္ဍာရေးအကူအညီပေးမှုများ ဖြစ်လာသည်။ အားလုံးက ပုံမှန်မြင်နေကျ အတိုင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။

ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြန်မာ ဆက်ဆံရေး တိုးတက်ပြောင်းလဲလာမှု အခြေအနေ

၂၀၁၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဝန်ကြီးချုပ် Mikhail Myasnikovich သည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ချစ်ကြည်ရေးခရီး လာရောက်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ဒေသတွင်း အပန်းဖြေစခန်းများတွင် ဟိုတယ်ဆောက်လုပ်ရေးနှင့် ခရီးသွား လုပ်ငန်း အတူတကွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဘယ်လာရုစ်ဘက်က ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ ရေနံနှင့် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ကဏ္ဍနှင့် မြန်မာ့စက်မှုကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့ကို အထူးအလေးပေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

"ဒီဈေးကွက်မှာ တရုတ်၊ အိန္ဒိယနဲ့ ရုရှားကုမ္ပဏီတွေ တက်တက်ကြွကြွ လုပ်ကိုင်နေကြတာကြောင့် ကျွန်တော်တို့လည်း ဒီမှာ ခြေကုပ်ယူဖို့ လိုပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ဒီကိစ္စရပ်အားလုံးကို အစိုးရ အဖွဲ့မှာ ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး အရင်ဆုံး ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ရမယ့် ဦးစားပေးကိစ္စတွေကို ရွေးချယ်သွားဖို့ ရည်ရွယ်ထားပါတယ်" ဟု Mikhail Myasnikovich က မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးစဉ်အပြီးတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အနာဂတ်တွင် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တွင်းထွက်သယံဇာတ ရှာဖွေရေးနှင့် တူးဖော်ရေး  လုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်လာနိုင်သည်။ နှစ်ဖက်စလုံးက သက်ဆိုင်ရာ နားလည်မှုစာချွန်လွှာကိုပင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသည်။ အထူးသဖြင့် ရေနံ၊ ရွှေ၊ ဇင့်၊ ကြေးနီ၊ ကိုဘော့နှင့် သံသတ္တုရိုင်းများ အကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံသည် ပတ္တမြား၊ နီလာ၊ ကျောက်စိမ်းနှင့် အခြားသော ကျောက်မျက် ရတနာများ   ကြောင့်အကျော်ကြားဆုံးဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပတ္တမြားများသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဈေးအကြီးဆုံးနှင့် အလှပ ဆုံးဟု သတ်မှတ်ခံထားရသည်။ "ခိုသွေးရောင်" ကျောက်မျက်တစ်ပွင့်သည် ဒေါ်လာ သန်းပေါင်းများစွာ တန်ကြေးရှိနိုင်သည်။ ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ယင်းတို့ကို တူးဖော်ရန် စိတ်ဝင်စားမှု ရှိနေပါသလား။ ဤအကြောင်းကို ကျွန်ုပ်တို့ ထပ်မံဆွေးနွေးပါဦးမည်။

သို့ရာတွင် ထိုအချိန်က ဘယ်လာရုစ်-မြန်မာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အလားအလာအားလုံးကို အကောင် အထည် မဖော်နိုင်ခဲ့ပေ။ နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်သွယ်မှုများ မခိုင်မာသေးခြင်းကြောင့် (တရားဝင်တွေ့ဆုံမှု အရေအတွက်နှင့် အဆင့်အတန်းကြောင့်သာ မဟုတ်ဘဲ တွေ့ဆုံမှုများစွာ ရှိခဲ့ပါသည်) သို့မဟုတ် စီးပွားရေး၊ ပြည်တွင်းနှင့် ပြည်ပနိုင်ငံရေး ဦးစားပေးများကြောင့် ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြန်မာတို့သည် အခြား ကဏ္ဍများကို အာရုံစိုက်ရန် လိုအပ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်သည်။ သို့သော်လည်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ငြင်းပယ်ခြင်း သို့မဟုတ် ရရှိပြီးသား သဘောတူညီချက်များကို ရပ်ဆိုင်းပစ်ခြင်း မျိုးမရှိခဲ့ပါ။

၂၀၁၄ ခုနှစ် ဆောင်းဦးရာသီတွင် သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကိုသည် ထိုစဉ်က တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် တာဝန်ယူထားသည့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ပထမဆုံးအကြိမ် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ "ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေက အနာဂတ်ကို ရည်မှန်းပါတယ်။ ဘယ်လိုပေးဆပ်  ရမှုမျိုးပဲ ရှိရှိ ဒီလမ်းခရီးကို ဖြတ်သန်းရပါမယ်" ဟု ဘယ်လာရုစ်သမ္မတက ပြောကြားခဲ့သည်။ "သာမန် ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့မှုကနေ ဘယ်လာရုစ်မှာ မထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ မြန်မာ့ထုတ်ကုန်တွေ ဝယ်ယူတာအထိ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ဆက်ဆံရေးကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တိုးတက်အောင်လုပ်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ အဆင်သင့်ပါပဲ" ဟုလည်း ဆိုသည်။

ထို့နောက် ခြောက်လအကြာတွင် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်သည် မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသားလွှတ်တော်  ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင်မြင့်ကို လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့သည်။ "အရပ်ဘက်နဲ့ စစ်ဘက် ပညာရေးစနစ် လေ့ကျင့် သင်ကြားပေးမှုကနေ စိုက်ပျိုးရေး၊ စက်မှုလုပ်ငန်း ခေတ်မီတိုးတက်ရေးအထိ ကဏ္ဍစုံမှာ ခင်ဗျားတို့နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ အဆင်သင့်ရှိပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ဆီမှာ သတ္တုသယံဇာတသိုက်တွေ အများကြီးရှိတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးအတွက်ရော သတ္တုတူးဖော်ရေး လုပ်ငန်းတွေအတွက်ပါ သက်ဆိုင်ရာ စက်ယန္တရား နည်းပညာတွေကို ပံ့ပိုးပေးဖို့ ကျွန်တော်တို့ အဆင်သင့်ပါပဲ" ဟု အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကို   က ပြောကြားခဲ့သည်။

သူ၏ ပြောကြားချက်အရ ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြန်မာအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ဆက်လက်ဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်ရန်အတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်မှာ နှစ်ဖက်ညှိနှိုင်း သတ်မှတ်ထားသော အဓိကကဏ္ဍ ၃ ခုမှ ၅ ခု ဖြစ်လာနိုင်သည်။ ရှိရင်းစွဲ အလားအလာများကို မည်သို့လက်တွေ့ အကောင်အထည်ဖော်မည်နည်း ဆိုသည့် နည်းလမ်းကို ရှာဖွေရန်သာ ကျန်ရှိတော့ကြောင်း နှစ်ဖက်စလုံးက သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

"ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံလို ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ မိတ်ဖက်နိုင်ငံမျိုး လိုအပ်ပါတယ်" ဟု ဦးခင်အောင်မြင့်က တစ်ဖန်ပြန်လည် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြန်မာတို့ မည်သည့်အရာကို အဓိကထား လုပ်ဆောင်နေကြသနည်း

၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်မှုပမာဏသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၄.၆ သန်းအထိ ရောက်ရှိခဲ့သည် (၂၀၂၃ ခုနှစ် ပမာဏ၏ ၁၉၀ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သည်)။ ယင်းအနက် ဘယ်လာရုစ် ပို့ကုန်သည် ဒေါ်လာ ၂၂ သန်းကျော်လွန်ခဲ့ပြီး (၃၉၁.၄ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်)၊ အဓိကအားဖြင့် အထူးကုန် ပစ္စည်းများနှင့် သတင်းအချက်အလက် မှတ်တမ်းတင်ပစ္စည်းများ (Information carriers) ပါဝင်သည်။ သွင်းကုန်အဓိကပစ္စည်းများမှာ အဝတ်အထည်၊ ဆန်နှင့် ဖိနပ်တို့ ဖြစ်ကြသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လတွင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သော မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် မင့်စ်မြို့ (Minsk) သို့ လာရောက်လည်ပတ်ခဲ့သည်။ ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံ မြို့တော်တွင် ပူးတွဲ စီးပွားရေး ဖိုရမ်ကို ကျင်းပခဲ့ပြီးနောက် အဆင့်မြင့်ဆုံးသော ဆွေးနွေးပွဲများကို ဆက်လက် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲ ရလဒ်များအရ အရှေ့တောင်အာရှတွင် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံအတွက် နောက်ထပ် တိုးတက်မှု အချက်အချာနေရာသစ်တစ်ခု ပေါ်ထွက်လာပြီဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုနိုင်စေခဲ့သည်။

"ကျွန်ုပ်တို့၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အရှိန်အဟုန်ကို လေ့လာဆန်းစစ်ကြည့်ရာတွင် ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် အနာဂတ် ဆက်ဆံရေးအတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ကို တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပြီဟူသော ကောက်ချက်ကို ချမိပါ  သည်။ ယနေ့အချိန်တွင် ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် ရှေ့သို့ဆက်လက် လျှောက်လှမ်းရန် လိုအပ်နေပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့ရှေ့တွင် ကြီးမားသော အခွင့်အလမ်းများ ရှိနေသည်ကို မြင်တွေ့နေရပါသည်။ သို့သော် အချိန် သည် လျင်မြန်စွာ ကုန်ဆုံးတတ်ပါသည်။ ထိုအချိန်ကို လက်လွတ်မခံဘဲ ကျွန်ုပ်တို့၏ ဆက်ဆံရေးကို ပိုမို နက်ရှိုင်းကျယ်ပြန့်စေရန် ရရှိထားသော အခွင့်အလမ်းများကို အသုံးချကြပါစို့။ ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် ယင်း အတွက် အဆင်သင့်ရှိနေပါသည်" ဟု အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကိုက မြန်မာမိတ်ဖက်များအား တိုက်တွန်း ပြောကြားခဲ့သည်။

နှစ်ဦးနှစ်ဖက် အပြန်အလှန် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမည့် အခြေအနေမှာ ထင်ရှားနေပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ သည် သဘာဝသယံဇာတ ပေါကြွယ်ဝကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့ ဖော်ပြခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံသည် အိန္ဒိယ သမုဒ္ဒရာ ကမ်းရိုးတန်းတွင် တည်ရှိပြီး လူဦးရေ ၅၅ သန်းခန့် ရှိပါသည်။ အထူးသဖြင့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံဘက်မှ စက်မှု၊ ဆောက်လုပ်ရေးနှင့် စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတို့တွင် နည်းပညာ လိုအပ်ချက် မြင့်မားနေချိန်တွင် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသည် ကဏ္ဍအသီးသီး၌ မိမိတို့၏ ကျွမ်းကျင်မှုများဖြင့် ကူညီပံ့ပိုးပေးရန် အဆင်သင့် ရှိနေပါသည်။

"ရှေ့သို့ဆက်လှမ်းနိုင်ရန်အတွက် အခြေခံကျသော စီမံကိန်းအချို့ ရှိရန် လိုအပ်ပါသည်။ အစပိုင်းတွင် စီမံကိန်းအရေအတွက် နည်းပါးလျှင်လည်း ဖြစ်စေဦးတော့။ သို့သော် ယင်းတို့သည် အခြားသော ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု ကဏ္ဍများကိုပါ ဆွဲခေါ်သွားနိုင်မည့် ဘက်စုံလွှမ်းခြုံနိုင်သော၊ အခြေခံအုတ်မြစ်သဖွယ် ဖြစ် သော စီမံကိန်းကြီးများ ဖြစ်ရပါမည်။ ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အလွန်ကြီးမားသော စိတ်ဝင် စားမှု ရှိပါသည်" ဟု ဘယ်လာရုစ်ခေါင်းဆောင်က အလေးအနက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကလည်း မိမိတို့အနေဖြင့် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံနှင့် ဆက်ဆံရေးတွင် စာမျက်နှာသစ် ဖွင့်လှစ်ရန်နှင့် ကဏ္ဍစုံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမှတစ်ဆင့် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးကို အရည် အသွေးပိုင်းဆိုင်ရာ အဆင့်အတန်းသစ်တစ်ခုသို့ မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ပြန်လည်ပြောကြား ခဲ့သည်။ "မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ စီးပွားရေးကဏ္ဍ ဆက်ဆံရေး တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေရန် များစွာ စိတ်ဝင်စားမှုနှင့် ဆန္ဒရှိပါသည်။ ထို့ကြောင့် မိမိတို့၏ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများကို တိုးချဲ့ရန်အတွက် မဟာ ဗျူဟာမြောက် စီမံချက်တစ်ခုကို ဆွေးနွေးရန် အဆင်သင့်ရှိပါသည်" ဟု သူ၏ ဦးစားပေးလုပ်ငန်းများကို ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့သည်။

မြန်မာအစိုးရ ခေါင်းဆောင်က သူ၏ နိုင်ငံအတွက် အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်သည်အထိ အရေးပါသော စိုက်ပျိုး ရေးကဏ္ဍနှင့် စက်မှုအင်ဂျင်နီယာလုပ်ငန်းကဏ္ဍတို့ကို ပထမဦးစားပေးအဖြစ် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့  သည်။ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးဆိုင်ရာ (Agro-industrial complex) နည်းပညာများကို ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံမှ လွှဲပြောင်းရယူရန်၊ လယ်ယာသုံး စက်ကိရိယာများနှင့် စက်ယန္တရားများ ထုတ်လုပ်ရန်နှင့် ဓာတ်မြေဩဇာ အမျိုးမျိုး ဝယ်ယူတင်သွင်းရန် စိတ်ဝင်စားလျက်  ရှိသည်။ အရှေ့တောင်အာရှ မိတ်ဖက်များ၏ နောက်ထပ် အဆိုပြုချက်တစ်ခုမှာ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းအမျိုးမျိုး ထူထောင်ရန်အတွက် မြန်မာ့စီးပွားရေးတွင် လာရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ကွန်ကရစ် ထုတ်လုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် တာယာထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ရော်ဘာစိုက်ပျိုး  ခြင်းနှင့် ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ခြင်း လုပ်ငန်းများတွင် ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေး အခြေအနေကို သုံးသပ်လျက် သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကိုက နိုင်ငံအတွက် အကျိုးအမြတ်ရှိစေမည့် မည်သည့်အရာကိုမဆို လုပ်ဆောင်ကြရန် မိတ်ဖက်များအား အကြံပြုခဲ့သည်။ "ခင်ဗျားတို့ လုပ်ဆောင်သမျှ ကိစ္စတွေကို တစ်စုံတစ်ယောက်က မကြိုက်မနှစ်သက် ဖြစ်နေမှာကတော့ သဘာဝပါပဲ။ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေလည်း ရှိလာပါလိမ့်မယ်၊ ဒါက ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ  ရော ခင်ဗျားတို့ဆီမှာပါ ရှိပြီးသားပါ။ ဒါပေမဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေဆိုတာ အခွင့်အလမ်းတွေကို ဖော် ဆောင်ပေးတဲ့ အချိန်ကာလ တစ်ခုပါပဲ။ ဒါကြောင့် ဒီအခွင့်အရေးတွေကို အသုံးချပြီး နိုင်ငံတွေအကြား ဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုခိုင်မာနက်ရှိုင်းအောင် လုပ်ဆောင်သွားဖို့ ကျွန်တော်တို့ သဘောတူထားပြီး ဖြစ်ပါ တယ်။ ဒီကိစ္စကို ကျွန်တော်တို့ မဖြစ်မနေ လုပ်ဆောင်သွားမှာပါ" ဟု ဘယ်လာရုစ်ခေါင်းဆောင်က ကတိပြု ပြောကြားခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သော နှစ်အနည်းငယ်အတွင်း ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံသည် ပူးတွဲစီမံကိန်းများ ပေါ်ပေါက် လာစေရန် လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ ယခင် Zetorစက်ရုံနေရာတွင် အလတ်စားနှင့် အသေး စား ထွန်စက်များ တပ်ဆင်ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ Grodno Azot အများနှင့်သက်ဆိုင်သော ကုမ္ပဏီနှင့် Grodno နိုက်ထရိုဂျင်စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် အော်ဂဲနစ်ဒြပ်ပေါင်းဆိုင်ရာ သုတေသနနှင့် ဒီဇိုင်းအင်စတီကျုတို့မှ နိုက်ထရိုဂျင် ဓာတ်မြေဩဇာ ထုတ်လုပ်မှု ခေတ်မီတိုးတက်စေရန် အကြံပေးကူညီခြင်း၊ Belmed-preparaty ၏ နည်းပညာကို အသုံးပြု၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ခြင်း၊ နို့စားနွား မွေးမြူရေးနှင့် ထုတ်လုပ်ရေး စခန်းများ တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိရစ္ဆာန်ကာကွယ်ဆေးများ ပူးတွဲထုတ်လုပ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ကြသည်။

ထို့ပြင် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံမှ MAZ မော်တော်ယာဉ်များ၊ နိုက်ထရိုဂျင် ဓာတ်မြေဩဇာ၊ ဆေးဝါးပစ္စည်းများ၊ နို့မှုန့်နှင့် ကလေးအာဟာရ ဖြည့်စွက်စာများ၊ နို့ထွက်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်ရေး စက်ကိရိယာများကို မြန်မာ နိုင်ငံသို့ ပေးပို့တင်သွင်းရန် ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်။

ကျောက်မျက်ရတနာများနှင့် ပတ်သက်၍ အခြေအနေ မည်သို့ရှိသနည်း။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Maxim Ryzhenkov က ဆွေးနွေးပွဲပြင်ပ၌ ပြောကြားရာတွင် ဘယ်လာရုစ် လက်ဝတ်ရတနာ လုပ်ငန်းကဏ္ဍသည် မိမိတို့နိုင်ငံတွင် လက်ဝတ်ရတနာ ထုတ်လုပ်ရာ၌ အသုံးပြုနိုင်မည့် ကျောက်မျက်ရတနာများကို မြန်မာနိုင်ငံ၌ တူးဖော်ရန်နှင့် ဝယ်ယူရန် စိတ်ဝင်စားလျက်ရှိကြောင်း ဆိုသည်။

ဘယ်လာရုစ်က မြန်မာနိုင်ငံကို မည်သို့ ကူညီခဲ့သနည်း

မတ်လကုန်ပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုကြီးမားသော ငလျင်တစ်ခု လှုပ်ခတ်ခဲ့သည်။ လူပေါင်း ထောင်ချီ သေဆုံးခဲ့ရပြီး နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ လူနေအိမ်များနှင့် အဆောက်အအုံများ၊ အခြေခံအဆောက်  အအုံများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ ဘယ်လာရုစ်သမ္မတ၏ လမ်းညွှန်ချက်အရ အရေးပေါ်အခြေအနေများ ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာန (MCHS) မှ ရှာဖွေကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့နှင့်တကွ ပြိုပျက်တဲများ၊ စောင်များနှင့် စားသောက်ကုန်များ ပါဝင်သော လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ တန်ချိန် ၂၀ ကို မြန်မာနိုင်ငံသို့ စေလွှတ် ပေးပို့ခဲ့သည်။

ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံမှ ကယ်ဆယ်ရေးသမားများ၊ ခွေးအသုံးပြု ရှာဖွေရေးကျွမ်းကျင်သူများနှင့် ဆေးဘက် ဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်း အယောက် ၃၀ ကျော်တို့သည် ငလျင်ဒဏ်သင့်မှု နောက်ဆက်တွဲများကို ရှင်းလင်းရာတွင် ကူညီခဲ့ကြပြီး အပျက်အစီးများကြားမှ ရှာဖွေတွေ့ရှိသော ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူများကို ကူညီကယ်ဆယ် မှုများ ပြုလုပ်ပေးခဲ့ကြသည်။ ခက်ခဲသော အခြေအနေများနှင့် နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုကြောင့် ပျက်စီးနေသော မခိုင်ခံ့သည့် အဆောက်အအုံများ ထပ်မံပြိုကျနိုင်သည့် အန္တရာယ်များ ရှိနေလင့်ကစား လုပ်ငန်းများကို ရပ်နားခြင်းမရှိဘဲ ဆက်တိုက် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။

"အရေးပေါ်အခြေအနေ ဖြစ်ပွားရာနေရာမှာတင် တိုက်ရိုက် ကုသကယ်ဆယ်မှုတွေ ပြုလုပ်ပေးနိုင်တာက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုပါပဲ။ (ကျိုးပဲ့သွားတဲ့) ထိခိုက်ဒဏ်ရာရ အစိတ်အပိုင်းတွေကို မလှုပ်ရှား အောင် ထိန်းချုပ်ပေးတာ၊ ရှော့ခ် (Shock) မရအောင် ကုသပေးတာနဲ့ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး ပေးတာ မျိုးတွေဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့ ဆေးဝါးနဲ့ စက်ပစ္စည်းအားလုံး ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ ပါလာ ပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ ခေတ်မီဆန်းပြားတဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ စက်ကိရိယာတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ယာယီစခန်းချရာ နေရာတွေမှာ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်ပြီး ကူးစက်ရောဂါ ဘေးကင်းစေဖို့ အတွက်ရော၊ သန့်ရှင်းရေးနဲ့ ကပ်ရောဂါကာကွယ်ရေး လုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်ဖို့အတွက်ပါ လိုအပ်တဲ့ ပိုးသတ်ဆေးတွေ၊ ပိုးမွှားသန့်စင်ဆေးရည်တွေနဲ့ ရေသန့်စင်ဆေး အလုံအလောက်လည်း ပါရှိပါတယ်" ဟု ဘယ်လာရုစ် အရေးပေါ်အခြေအနေများဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာန၊ "ZUBR" အထူးတပ်ဖွဲ့မှ ဆရာဝန် Yuri Geleklidi က ပြောကြားခဲ့သည်။

မင့်စ်မြို့သို့ လာရောက်သော မတ်လခရီးစဉ်အတွင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် သမ္မတ အလက်ဇန္ဒားလူကာရှန်ကိုအားပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့ (ပထမအဆင့်) ကို ပေးအပ်ချီးမြှင့်ခဲ့သည်။ ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး ဆွေးနွေးပွဲအပြီးတွင် လွတ်လပ်ရေးနန်းတော် (Palace of Independence) ၌ ဂုဏ်ပြုအခမ်းအနားကို ကျင်းပခဲ့သည်။

ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဘွဲ့သည် အစိုးရက ချီးမြှင့်သည့် နိုင်ငံ၏ အမြင့်ဆုံး အရပ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဆုတံဆိပ်ဖြစ်သည်။ ကဏ္ဍစုံတွင် နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် အားထုတ်ကြိုးပမ်းခဲ့မှုများအတွက် သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကိုအား ဤဘွဲ့တံဆိပ် ချီးမြှင့်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

"ဒါဟာ ကြိုတင်ပေးအပ်တဲ့ အသိအမှတ်ပြုမှုတစ်ခုဆိုတာ ကျွန်တော် နားလည်ပါတယ်။ ယင်းနဲ့ထိုက်တန် ကြောင်း သက်သေပြနိုင်ဖို့ ကျွန်တော် အစွမ်းကုန် ကြိုးစားသွားပါမယ်" ဟု သမ္မတက ဘွဲ့တံဆိပ်ကို လက်ခံရယူစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား လူကာရှန်ကိုက မကြာမီကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့သည်။ ထိုခရီးစဉ်အတွင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့်အတူ သဘောတူညီချက်များ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နေမှုကို ကြီးကြပ်စစ်ဆေးရန်နှင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေ မည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ကဏ္ဍသစ်များကို ဖော်ထုတ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

ခရီးစဉ်မတိုင်မီတွင် ဘယ်လာရုစ်သမ္မတသည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ပြုလုပ်မည့် အစိုးရချင်း သဘောတူညီချက် မူကြမ်းများကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ ဥပမာအားဖြင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ဗီဇာကင်းလွတ်ခွင့် သတ်မှတ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ သို့သော် အဓိက အလေးထားသည်မှာ စီးပွားရေးဖြစ်သည်။ လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော စာရွက်စာတမ်းများထဲတွင် အကောက်ခွန်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု သဘောတူညီချက် မူကြမ်း လည်းပါဝင်သည်။ ယင်းသည် နိုင်ငံများအကြား ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကို ရိုးရှင်းလွယ်ကူစေရန်၊ မလိုအပ် သော အတားအဆီးများကို ဖယ်ရှားရန်နှင့် သက်ဆိုင်ရာ ဌာနများအကြား တိုက်ရိုက်ချိတ်ဆက် ဆက်သွယ်မှု တည်ဆောက်ရန် ရည်ရွယ်သည်။ ဤအချက်သည် ကုန်သွယ်မှု လမ်းကြောင်းသစ်များ ဖန်တီးခြင်းကို မြန်ဆန်စေပြီး နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်မှုပမာဏကို တိုးမြင့်လာစေနိုင်သည်။ နောက်ထပ် အဓိကကျသော သဘောတူညီချက်တစ်ခုမှာ နှစ်ထပ်ကွမ်း အခွန်ကောက်ခံမှု ရှောင်ရှားရေး (Avoidance of Double Taxation) ဖြစ်သည်။ ဤအစီအမံသည် ပြည်ပဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်ရန် စဉ်းစားနေ ကြသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါသည်။

ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့အတွက် ကြီးမားသော အခွင့်အလမ်းများ ပေါ်ပေါက်လာမည့် အချိန် အခါသို့ အမှန်တကယ် ရောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။ မင့်စ်မြို့ (ဘယ်လာရုစ်) သည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် ခြေကုပ်နေရာသစ်တစ်ခု ရရှိခဲ့သလို၊ နေပြည်တော် (မြန်မာ) သည်လည်း ဥရောပ အလယ် ဗဟို တည့်တည့်တွင် ခြေကုပ်တစ်ခု ရရှိခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ မဟာဗျူဟာမြောက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်ရန်သာ ကျန်ရှိတော့သည်။ ထို့ကြောင့် စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာ သတင်း ကောင်း အသစ်များကို ကျွန်ုပ်တို့ စောင့်မျှော်နေကြပါသည်။

++++

ဘယ်လာရုစ် အစိုးရပိုင် ဘယ်လာရုစ် တယ်လီဂရပ်သတင်းအေဂျင်စီ Belta ပါရှိသည့်  ဘယ်လာရုစ်သမ္မတ၏ မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်အကြိုဂုဏ်ပြုဆောင်းပါးကို ရုရှားဘာသာမှ မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုဖော်ပြအပ်ပါသည်။ အယ်ဒီတာ