#World_News
Published 10 February 2025

▪️ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေး ဆွေးနွေးပြောဆိုမှုတွေမှာ အမေရိကန် တိုးတက်မှုတွေ ရှိလာတယ်လို့ ယုံကြည်ကြောင်း သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်က တနင်္ဂနွေနေ့က ပြောသွားပေမယ့် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နဲ့ ပြောဆိုသမျှကိုတော့ အတိအကျ ပြောပြဖို့ ငြင်းဆန်ခဲ့ပါတယ်။

▪️ Air Force One ပေါ်ကနေ သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားရာမှာ ၂၀၂၂ အစောပိုင်းနောက်ပိုင်း ပူတင်နဲ့ အမေရိကန်သမ္မတကြား ပထမဆုံး တရားဝင်ပြောဆိုမှု ပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ ထရမ့်က ဆိုပါတယ်။

▪️ ပြောဆိုမှုအများကြီး ပြုလုပ်နိုင်ရန် မျှော်လင့်ကြောင်း၊ စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရမှာဖြစ်ကြောင်း၊ ဘာတွေပြောဆိုလဲဆိုတာ မပြောချင်ပေမယ့် တိုးတက်မှုရှိလာတယ်လို့ ယုံကြည်ကြောင်း၊ ရုရှားရော ယူကရိန်းနဲ့ပါ အမေရိကန်က ပြောဆိုနေကြောင်း ပြောသွားပါတယ်။

▪️ ထရမ့်ဟာ စစ်ပွဲအဆုံးသတ်ပေးမယ်လို့ ကတိပေးထားပေမယ့် ဘယ်လိုလုပ်မလဲဆိုတာ အများသိအောင် မချပြထားပါဘူး။

▪️ သောကြာနေ့က နယူးယော့ခ်ပို့စ်နဲ့ အင်တာဗျူးမှာ ပူတင်နဲ့ ဘယ်နှကြိမ် ပြောပြီးထားကြောင်း၊ နောက်ဆုံးပြောခဲ့တုန်းက စကားတွေကို မဖော်ပြလိုကြောင်း ပြောသွားပါတယ်။

▪️ ရုရှားအစိုးရအဖွဲ့မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမစ်ထရီပက်စ်ကော့ဗ်က ပြောဆိုဆက်သွယ်မှု အမျိုးမျိုးရှိခဲ့ပြီး မသိတာတွေ ရှိနိုင်တာကြောင့် အတည်ပြုဖို့ရော ငြင်းဆန်ဖို့ရော မတတ်နိုင်ဘူးလို့ ရုရှားနိုင်ငံပိုင် TASS သတင်းဌာနကို ပြောသွားပါတယ်။

▪️ အမေရိကန် နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးအကြံပေး မိုက်ခ်ဝေါ့ဇ်ကလည်း နှစ်နိုင်ငံကြား ပြောဆိုမှုတွေအကြောင်း မေးမြန်းရာမှာ ဖြေကြားဖို့ ငြင်းဆန်ခဲ့ပါတယ်။

▪️ ထရမ့်က ပူတင်နဲ့ တွေ့ဆုံသွားမယ်လို့ အကြိမ်ကြိမ်ပြောထားပေမယ့် နေရာနဲ့ အချိန်ကိုတော့ မပြောထားပါဘူး။

▪️ လာမယ့်ရက်ပိုင်းအတွင်း အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး၊ ဒုသမ္မတနဲ့ ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အထူးသံတမန်တို့အပါအဝင် အရာရှိအဖွဲ့ဟာ စစ်ပွဲအကြောင်း ဆွေးနွေးရန် ဥရောပသို့ သွားရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ပူတင်က ယူကရိန်းငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်ကို ထရမ့်နဲ့ဆွေးနွေးဖို့ လမ်းဖွင့်ထားတယ်ဆိုပေမယ့် ယူကရိန်းမြေမှ ဆုတ်ခွာဖို့တော့ စိတ်ကူးမရှိပါဘူး။

#Source: Reuters

#World_Health
Published 10 February 2025

▪️ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို ကျန်းမာရေးနဲ့ အညီညွတ်ဆုံးဖြစ်အောင် ဘယ်လိုပြင်ဆင်သင့်လဲဆိုတာကို အာဟာရပညာရှင် ကာလင်းသောမတ်စ်က ရှင်းပြသွားပါတယ်။

▪️ မိမိအတွက် အကောင်းဆုံးဟင်းရွက်တွေက မိမိစားချင်တဲ့ ဟင်းရွက်တွေသာ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ချက်ပြုတ်ပုံ နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးက အာဟာရတန်ဖိုးတွေကို သက်ရောက်နေတယ်လို့ သုတေသနမှာ ဖော်ပြနေပါတယ်။

▪️ အစားအစာကို အပူမြင့်မားစွာပေးခြင်းက အာဟာရဓာတ်တွေ ပျက်စီးစေပေမယ့် သာမန်အပူချိန်ဖြင့် ချက်ပြုတ်ပေးရင် အစာကြေလွယ်ပြီး အာဟာရဓာတ် စုပ်ယူနိုင်စွမ်း မြှင့်တင်‌ပေးတယ်လို့ သောမတ်စ်က ဆိုပါတယ်။

▪️ ဥပမာအားဖြင့် ခရမ်းချဉ်သီး၊ မုန်လာဥနီ၊ ဖရုံသီး၊ ကန်စွန်းဥတို့ဆိုရင် အပူပေးချက်ပြုတ်ပါက အစိမ်းလိုက်စားတာထက် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ ပိုမိုထွက်ရှိစေပါတယ်။

▪️ ချက်ပြုတ်တဲ့အခါ အချိန်နည်းနည်း အပူပေးခြင်းက အာဟာရဓာတ်တွေ ပိုမိုထိန်းသိမ်းနိုင်ပါတယ်။

▪️ ဒါ့အပြင် ဟင်းရွက်တွေကို ရေနွေးဆူထဲ ၁-၂ မိနစ်ခန့် စိမ်ပေးဖို့ဖြစ်ပြီး အချိန်ကြာမြင့်စွာ ရေထဲထားပါက ရေပျော်ဝင်အာဟာရဓာတ်များ ဆုံးရှုံးနိုင်ပါတယ်။
ဟင်းချက်ဆီအနည်းငယ်က အဆီပျော်ဝင် ဗိုက်တာမင်တွေကို ခန္ဓာကိုယ်မှ စုပ်ယူစေပါတယ်။

▪️ ဆီထည့်တဲ့အခါမှာ ဟင်းရွက်တွေ မကပ်စေရုံသာ ထမင်းစားဇွန်းတစ်ဇွန်းခန့်ကို ရိုးရိုးမီးပေးနိုင်ပါတယ်။

▪️ ဒါပေမဲ့ ဟင်းရွက်တွေကို ပြုတ်တာထက်စာရင် အပူလေးပေးပြီး အရသာရှိရှိ စားသုံးစေချင်တယ်လို့ လင်ကွန်းမှ အာဟာရပညာရှင် အမ်ဘာပန်ကိုနင်က ပြောပါတယ်။

#Source: New York Post

#World_Health
Published 10 February 2025

▪️ စိတ်ဓာတ်ကျကုသနည်းအတွက် နှာခေါင်းဖျန်းဆေးရည်အသစ်တစ်ခုကို အမေရိကန် FDAက အသိအမှတ် ပြုလိုက်ပါတယ်။

▪️ Spravatoလို့ခေါ်တဲ့ နှာခေါင်းဖျန်းဆေးရည်ကို ဂျွန်ဆန်အင်န်ဂျွန်ဆန်မှ ထုတ်လုပ်ပြီး စိတ်ကျရောဂါကြီး(MDD)အတွက် ကုသနည်းအဖြစ် အသိအမှတ်ပြု ခံထားရပါတယ်။

▪️ ဒီဆေးက ကီတာမင်းမှရလာတဲ့ ဆေးဖြစ်ကာ ၂၀၁၉ မှာ စတင်အသိအမှတ်ပြုခံရပြီး စိတ်ကျရောဂါပျောက်ဆေးများနဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီး လူနာတွေမှာ အသုံးပြုကြပါတယ်။

▪️ အခုအခါမှာ ထိုဆေးတစ်မျိုးတည်းဖြင့် ကုသနည်းလမ်းတွေကို ဖော်ထုတ်လာပြီလို့ စိန့်ချားလ်စ်စိတ်ပညာအဖွဲ့အစည်းမှ လက်တွဲတည်ထောင်သူ ဂရီဂိုရီမက်တင်လီက ဖော်ပြထားပါတယ်။

▪️ ၂၀၂၄ ပထမ ၉ လအတွင်း Spravato က ဒေါ်လာသန်း ၇၈၀ ရောင်းချခဲ့ရပါတယ်။

▪️ စမ်းသပ်မှုမှာ ပါဝင်သူတွေက စိတ်ကျအခြေအနေ ဆိုးရွားမှု အလျင်အမြန် သက်သာလာကြောင်း တွေ့ရှိခြင်းအပေါ် အခြေခံကာ အသိအမှတ်ပြုတာ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ Spravatoအသုံးပြုတဲ့ လူနာ ၅ ပုံ ၁ ပုံကတော့ ရောဂါပြန်ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ကုမ္ပဏီက ပြောပါတယ်။

▪️ ကုသနည်းမတိုးတဲ့ စိတ်ကျဝေဒနာက အထူးသဖြင့် သောက်ဆေးတွေနဲ့ မထူးခြားတဲ့သူတွေမှာ အလွန်ရှုပ်ထွေးခက်ခဲရသလို ရွေးချယ်စရာလည်း မရှိဘူးလို့ ဂျွန်ဆန်အင်န်ဂျွန်ဆန်မှ အာရုံကြောသိပ္ပံအကြီးအကဲ ဘီလ်မာတင်က ဆိုပါတယ်။

▪️ နှာခေါင်းဖျန်းဆေးရည်က ဂလူတမိတ်ဆိုတဲ့ အာရုံကြောပစ္စည်းတစ်ခုကို ပစ်မှတ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ဒီစမ်းသပ်ချက်ကို ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကျော်လောက်က ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဈေးကွက်ထဲရောက်နေတာ ၆ နှစ်နီးပါး ရှိပြီဖြစ်ပါတယ်။

#Source: India Today

#World_Science
Published 09 February 2025

▪️ လူသားတွေရဲ့ နားရွက်ဟာ အသံတစ်ခုကို နားထောင်ချိန်မှာ ရွေ့လျားဖို့ကြိုးစားတယ်လို့ ဂျာမနီ ဆာလန်းတက္ကသိုလ်မှ လေ့လာထားပါတယ်။

▪️ တိရိစ္ဆာန်တွေမှာတော့ နားရွက်လှုပ်ရှားခြင်းက ပြုလုပ်နေကျဖြစ်ပြီး အသံတစ်ခုခုကို အာရုံစိုက်စေရုံမက အသံလားရာကိုလည်း ရှာဖွေစေနိုင်ပါတယ်။

▪️ လူသားနားရွက်တွေကတော့ ဒီထက်ပိုမို ငြိမ်သက်တဲ့သဘောရှိပေမယ့် အန်ဒရီယာရှရိုယာနဲ့ သုတေသနအဖွဲ့ကတော့ အခြားသဘော ထုတ်ဖော်လိုက်ပါတယ်။

▪️ ဒါဟာ ရှေးစဉ်ဆက်မျိုးရိုးတွေရဲ့ နားရွက်လားရာစနစ်ကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ အာရုံကြောရုပ်ကြွင်းကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ တွေ့ရှိလာပါတယ်။

▪️ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၂၅ သန်းလောက်က မျိုးဆက်တွေဟာ နားရွက်လှုပ်ရှားနိုင်စွမ်း ပျောက်ဆုံးခဲ့ဖွယ်ရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

▪️ ဒါပေမဲ့ အာရုံကြောပတ်လမ်းတွေ အချို့အခြေအနေတွေမှာ ဆက်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး နားရွက်လှုပ်ရှားစေတဲ့ အစိတ်အပိုင်းအချို့ ထိန်းသိမ်းထားဖွယ်ရှိတယ်လို့ ရှရိုယာက ဖော်ပြထားပါတယ်။

▪️ အဆိုပါ ကြွက်သားလှုပ်ရှားမှုတွေက အသံတစ်ခုကို နားထောင်ဖို့ ကြိုးစားတဲ့အခါမှာ ပါဝင်တယ်လို့ ဆိုလာပါတယ်။

▪️ အကြားအာရုံကောင်းတဲ့ လူ ၂၀ ဖြင့် စမ်းသပ်ကြပြီး စကားပြောတစ်ခုကို စပီကာဖွင့် နားထောင်စေကာ ထိုနေရာမှပင် အသံဖိုင်တစ်ခုကိုလည်း ဖွင့်ပေးခဲ့ပါတယ်။

▪️ ထိုအခါမှာ အားစိုက်ပြီးနားထောင်တဲ့အခါ လူသားတွေရဲ့ အသံပိုင်းလှုပ်ရှားမှုစနစ်က အလုပ်လုပ်တာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။

▪️ ဥပမာအားဖြင့် အခန်းလွတ်ကြီးတစ်ခုမှာ နားထောင်တဲ့အခြေအနေနဲ့ ဆူညံနေတဲ့နေရာမှာ နားထောင်တဲ့အခြေအနေတို့ကို နှိုင်းယှဉ်နားထောင်သလိုမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ဘယ်သူကမှ နားရွက်တွေကို တမင်လှုပ်တာမျိုး မဟုတ်ဘဲ ရလဒ်တွေက ဒါတွေနဲ့ မဆိုင်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

▪️ ဒီစမ်းသပ်ချက်က အတိုင်းအတာ သေးငယ်တာကြောင့် လူအများနဲ့ စမ်းသပ်ဖို့ လိုအပ်ပါသေးတယ်။

#Source: WION

၉ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၅

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း အန်တိုနီ ဘလင်ကန်နှင့် အမျိုးသား လုံခြုံရေးအကြံပေးဟောင်း ဂျိတ်ဆူလီဗန်တို့ရဲ့ လုံခြုံရေးခွင့်ပြုမှုတွေကို ဖျက်သိမ်းလိုက်တယ်လို့ အိမ်ဖြူတော်အရာရှိတွေက ပြောကြပါတယ်။

သူ့အနေနှင့် သမ္မတဟောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒင်ကို နေ့စဉ်ထောက်လှမ်းရေးအစီရင်ခံစာတွေကို ကြည့်ရှုနေမှု တားဆီးဖို့အတွက် ဘိုင်ဒင်ရဲ့လုံခြုံရေးခွင့်ပြုမှုကို ဖျက်သိမ်းပစ်မယ်လို့ ထရမ့်ကပြောအပြီး နောက်တစ်ရက်မှာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်းနှင့် အမျိုးသားအကြံပေးဟောင်းတို့ရဲ့ လုံခြုံရေးခွင့်ပြုမှုတွေကို ဖျက်သိမ်းပစ်လိုတာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီအပြင် ဘိုင်ဒင်ရဲ့ဒုတိယရှေ့နေချုပ် လီဇာမွန်နာကိုရဲ့ လုံခြုံရေးခွင့်ပြုချက်ကိုလည်း ထရမ့်က ဖျက်သိမ်း ပစ်လိုက်ပါတယ်။သူမဟာ ၂၀၂၁ ဇန်နဝါရီ ၆ရက်က ထရမ့်ကိုထောက်ခံသူတွေ ကွန်ဂရက် အဆောက်အဦကို ဝင်စီးတဲ့ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရားစွဲဖို့ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။

ထရမ့်ဟာ နယူးယောက်ရှေ့နေချုပ် လက်တီရှာဂျိမ်းစ်နှင့် မန်ဟန်တန်ခရိုင်ရှေ့နေ အယ်ဗင် ဘရက်တို့ရဲ့ လုံခြုံရေးခွင့်ပြုချက်တွေကိုလည်း ပယ်ဖျက်ခဲ့ပါတယ်။သူတို့နှစ်ဦးကလည်း ထရမ့်ကိုတရားစွဲဖို့ကိစ္စ ဦးဆောင်ခဲ့ကြသူတွေပါ။

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်းတွေကို အစဉ်အလာအရကို လုံခြံရေးခွင့်ပြချက်တွေ ဆက်ပေးထား တတ်ပါတယ်။ သူတို့အနေနှင့် ထောက်လှမ်းရေးသတင်းအစီရင်ခံစာတွေကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ပြီး  အမျိုးသားလုံခြုံရေးနှင့် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒတွေနှင့်ပတ်သက်လာရင် အာဏာရှိသမ္မတကို ကူညီပေးနိုင်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာတော့ ဘိုင်ဒင် သမ္မတဖြစ်လာတဲ့အခါ ထိုစဉ်က သမ္မတဟောင်း ထရမ့်ရဲ့ လုံခြုံရေးခွင့်ပြုချက်ကို ပြန်ရုပ်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။

Source Reuters

#World_Science
Published 09 February 2025

▪️ ဂြိုဟ်သိမ် 2024 YR4ဟာ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ကို ဝင်တိုက်နိုင်ခြေ ၁ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး နောက်ထပ်စောင့်ကြည့်လေ့လာချက်များ ပြုလုပ်နေသဖြင့် အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ မူလသုံးသပ်ချက် ပြောင်းလဲလာနိုင်တယ်လို့ နာဆာ(NASA)က ပြောပါတယ်။

▪️ ဒီဂြိုဟ်သိမ်အကြောင်းကို ၂၀၂၄ ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့က Minor Planet စင်တာသို့ ပထမဆုံး အကြောင်းကြားခဲ့ပါတယ်။

▪️ ဂြိုဟ်သိမ် 2024 YR4က ပေ ၁၃၀ မှ ၃၀၀ ခန့်ရှိပြီး ၂၀၂၄ ဒီဇင်ဘာ ၃၁ မှာ Sentry ဘေးအန္တရာယ်စာရင်းထဲသို့ ရောက်ရှိလာချိန်မှာ နက္ခတ္တပညာရှင်များ သတိထားလာကြပါတယ်။

▪️ ထိုစာရင်းဟာ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ကို ထိခိုက်နိုင်ခြေရှိသမျှ အနီးအနားမှ ဂြိုဟ်သိမ်များ ပါဝင်ပါတယ်။

▪️ ဒီဂြိုဟ်သိမ်ဟာ ကမ္ဘာကို ၂၀၃၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၂ မှာ ထိမှန်နိုင်ခြေရှိတယ်လို့ နာဆာက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။

▪️ ထိနိုင်ခြေ ၁ ရာခိုင်နှုန်းကျော်တဲ့ အခြားဂြိုဟ်သိမ်တွေတော့ လက်ရှိမှာ မတွေ့ထားဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

▪️ ဒီဂြိုဟ်သိမ်ရဲ့ အရွယ်အစားမျိုးက ကမ္ဘာဂြိုဟ်ကို နှစ်ပေါင်းထောင်ချီကြာတိုင်း ထိခိုက်လေ့ရှိကာ နေရာဒေသတစ်ခုကို ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်ပျက်စီးစေနိုင်တယ်လို့ ဥရောပအာကာသအေဂျင်စီက ပြောပါတယ်။

▪️ ဂြိုဟ်သိမ် 2024 YR4 ကို Torino Impact Hazard အတိုင်းအတာမှာ အဆင့်-၃ သတ်မှတ်ထားကာ စောင့်ကြည့်လာကြပါတယ်။

▪️ ဒီအတွက် နိုင်ငံတကာ ဂြိုဟ်သိမ်သတိပေးကွန်ရက် (IAWN)နဲ့ အာကာသမစ်ရှင် စီမံရေးအကြံပေးအဖွဲ့ (SMPAG)တို့ စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးမှာ ပါဝင်လာပါတယ်။

▪️ လာမယ့်လအနည်းငယ်အတွင်း ဂြိုဟ်သိမ်ဟာ ကမ္ဘာ့မြင်ကွင်းကနေ မှေးမှိန်လာလိမ့်မယ်လို့ ဥရောပအာကာသ အေဂျင်စီက ‌ဖော်ပြထားပါတယ်။

▪️ နောက်ထပ်စောင့်ကြည့်ချက်များအရ ဂြိုဟ်သိမ်ထိမှန်နိုင်ခြေက သုညရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

#Source: India Today