#World_Health
Published 26 January 2025

▪️ တန်ဇန်နီယာ အနောက်မြောက်ပိုင်း ကာဂယ်ရာဒေသမှာ မာဘတ်ဂ်ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ (MVD)ကူးစက်ပျံ့ပွားနေတယ်လို့ WHOဖော်ပြထားပြီး ရောဂါကူးစက်သူ ၉ ဦးမှာ ၈ ဦးသေဆုံးထားပါတယ်။

▪️ ရောဂါစောင့်ကြည့်ရေးများ ပြုလုပ်နေပြီး လာမယ့်ရက်တွေမှာ ကူးစက်သူတွေ ထပ်မံတွေ့ရှိရနိုင်တယ်လို့ WHOညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာ တက်ဒရိုစ်အက်ဒါနွမ်ဂေဘရီယေဆပ်စ်က Xမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

▪️ ကာဂယ်ရာက ကူးပြောင်းသွားလာရေး အချက်အခြာလို ဖြစ်နေပြီး ရဝမ်ဒါ၊ ယူဂန်ဒါ၊ ဘူရန်ဒီ၊ ကွန်ဂိုတို့လို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ထိစပ်နေတာကြောင့် ထိုဒေသမှာ မာဘတ်ဂ်ဗိုင်းရပ်စ်ပျံ့နှံ့နိုင်ခြေ များတယ်လို့ WHOက သုံးသပ်ထားပါတယ်။

▪️ မာဘတ်စ်ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါဟာ အီဘိုလာလိုမျိုး ကူးစက်နှုန်းမြင့် ဗိုင်းရပ်စ်အဖျားရောဂါမျိုး ဖြစ်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာ ပြင်းထန်ကာ အသက်ဆုံးပါးမှုနှုန်း ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးအထိ ရှိပါတယ်။

▪️ ဒီဗိုင်းရပ်စ်တွေက Rousettus aegyptiacusလို့ခေါ်တဲ့ သစ်သီးစားသုံးလင်းနို့တွေမှာ အစပြုပြီး ကူးစက်ပျံ့ပွားစေတာ ဖြစ်တယ်လို့ ယူဆထားပါတယ်။

▪️ ဒီဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အချက်အလက်အပြည့်အစုံ မသိရသေးသလို ရောဂါတွေ့ရှိမှု နှောင့်နှေးခြင်း၊ သီးသန့်ခွဲထားရခြင်း၊ ခြေရာခံလိုက်ခြင်းတို့ပါ ပြုလုပ်နေရပြီး တိုင်းပြည်အဆင့်အထိ ကူးစက်မှုမြင့်မားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ပျံ့ပွားမှုထိန်းချုပ်ဖို့အတွက် ကျန်းမာရေးလုပ်သားများ အပါအဝင် ရောဂါကူးစက်သူများနဲ့ ထိတွေ့သူများကို ကျန်းမာရေးအာဏာပိုင်များ ရှာဖွေနေကြပါတယ်။

▪️ မာဘတ်ဂ်ဗိုင်းရပ်စ်က သွေး၊ တံတွေး၊ အချွဲလိုမျိုး ခန္ဓာကိုယ်အရည်တွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ထိတွေ့မှုကနေ ကူးစက်နိုင်ပြီး လူနာနဲ့ဆက်ဆံတဲ့အခါ ကာကွယ်ရေးအတိုင်းအတာက အရေးကြီးပါတယ်။

▪️ အစောပိုင်းရောဂါလက္ခဏာတွေက ငှက်ဖျားလိုရောဂါတွေနဲ့ ဆင်တူပြီး မာဘတ်စ်ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်လို့ သိရချိန်မှာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေပါ ကူးစက်ထားနိုင်ပါတယ်။

▪️ ဗဟိုအာရုံကြောစနစ်ကို ထိခိုက်နိုင်ပြီး အပြင်းအထန် ဝမ်းလျှောခြင်း၊ အစာအိမ်အောင့်ခြင်း၊ မူးဝေအော့အန်ခြင်းတို့ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

▪️ လက်ရှိအချိန်မှာ ဒီအတွက် ကာကွယ်ဆေး၊ ကုသဆေး မရှိသေးဘဲ အစောပိုင်း ကြပ်မတ်ကုသပေးခြင်းဖြင့် အသက်အန္တရာယ်နဲ့ ရောဂါလက္ခဏာခံစားရမှု လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။

#Source: The Jerusalem Post

၂၅ ဇန်နဝါရီ၊၂၀၂၅

တရုတ်နှစ်သစ်ကူးအထိမ်းအမှတ်ပွဲတော်ကို ရန်ကုန်မြို့ တရုတ်တန်းတွင် ဈေးရောင်းပွဲတော်များ ကြည့်ချင်ပွဲများဖြင့် ကျင်းပလျက်ရှိပါတယ်။

ရန်ကုန်မြို့ မဟာဗန္ဓုလလမ်းမကြီးပေါ်တွင် လမ်းမတော်လမ်းနှင့် လသာလမ်းအကြား ဆိုင်များခင်းကျင်း ရောင်းချခြင်းနှင့် ဖျော်ဖြေရေးပွဲများကျင်းပခြင်းတို့ဖြင့် ကျင်းပနေခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

အဆိုပါ ပွဲတော်ကို ယနေ့ ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်မှ ၃၁ရက်နေ့အထိကျင်းပမှာဖြစ်ပါတယ်။

#ymg/knl

ဒေစီအော်တစ်ဇ်နဲ့ အသက် ၃နှစ်အရွယ်သားဖြစ်သူတို့ဟာ နေရပ်ကိုလံဘီယာမှ ဂိုဏ်းတွေကနေ လွတ်မြောက်လာပြီး အမေရိကန်နဲ့ မက္ကဆီကိုနယ်စပ်ရောက်ဖို ၈ လကြာမြင့်ခဲ့ပြီးနောက် အခုတော့ ခက်ခဲနေရပါပြီ။

#World_Crisis
Published 25 January 2025
#ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ဒုက္ခသည်ခိုလှုံခွင့်ရပ်ဆိုင်း #စောင့်ဆိုင်းနေသူများမျှော်လင့်ချက်ပျက်သုဉ်း
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group

#World_News
Published 25 January 2025

▪️ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က နိုင်ငံခြားအထောက်အပံ့ ပေးဝေခြင်းတွေဟာ သူ့ရဲ့နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနဲ့ ကိုက်ညီခြင်းရှိမရှိ ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် အကူအညီပေးခြင်းတွေ ရပ်ဆိုင်းဖို့ အမိန့်ချလိုက်ပြီးနောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သောကြာနေ့မှာ လက်ရှိ နိုင်ငံခြားအထောက်အပံ့အားလုံး ရပ်တန့်ရန် ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီး အကူအညီသစ်များ ဆိုင်းငံ့ထားလိုက်ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ကြေးနန်းစာတစ်ခုကို ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

▪️ နိုင်ငံခြားအထောက်အပံ့ရုံးမှ မူကြမ်းရေးဆွဲပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယိုမှ အတည်ပြုလိုက်တဲ့ ကြေးနန်းစာမှာ အစ္စရေးလ်နဲ့ အီဂျစ်တို့အတွက် စစ်ရေးငွေကြေးထောက်ပံ့ခြင်းကို အမိန့်မှ ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုကြောင်း ဖော်ပြထားပြီး တခြားနိုင်ငံတွေတော့ မပြောထားပါဘူး။
အခုလိုရပ်ဆိုင်းလိုက်ခြင်းက အသက်ကယ် ကူညီထောက်ပံ့ကိစ္စတွေမှာ ဒေါ်လာဘီလီယံနဲ့ချီ လျော့ကျသွားနိုင်ပါတယ်။

▪️ ၂၀၂၃ ဘဏ္ဏာရေးနှစ်မှာ အမေရိကန်က တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ အများဆုံးထောက်ပံ့ကူညီသူဖြစ်ခဲ့ပြီး ဒေါ်လာ ၇၂ ဘီလီယံ ထုတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။

▪️ တနင်္လာနေ့ သမ္မတတာဝန်စထမ်းဆောင်တဲ့နေ့မှာပဲ ထရမ့်ဟာ နိုင်ငံခြားထောက်ပံ့ရေးကို ရက် ၉၀ ကြာအောင် ရပ်ဆိုင်းကြောင်း အမိန့်ထုတ်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနဲ့ ကိုက်ညီခြင်းရှိမရှိ ထိရောက်မှုတွေ တစ်သမတ်တည်းရှိမှုတွေကို ပြန်လည်သုံးသပ်ဖို့ ဆိုင်းငံ့ထားကာ ညွှန်ကြားချက်က ဘယ်လောက်အတိုင်းအတာထိလဲ ဆိုတာတော့ မသိရပါဘူး။

▪️ လက်ရှိ Refugees International ဥက္ကဌ USAID အရာရှိဟောင်း ဂျရယ်မီကိုနင်ဒစ်က "ဒါဟာ ဆင်ခြင်မဲ့လုပ်ရပ်။ ကြေးနန်းစာထဲ ဖော်ပြတဲ့အတိုင်းဆိုရင် လူတွေအများကြီး သေဆုံးကြရလိမ့်မယ်" လို့ ပြောပါတယ်။

▪️ နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ရပ်ဆိုင်းလိုက်ခြင်းက မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ဘဏ္ဍာရေးထောက်ပံ့ပေးနိုင်မယ့် အခြားသူတွေကို ရှာဖွေရလိမ့်မယ်လို့ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ဆိုပါတယ်။

▪️ ယူကရိန်းရေးရာတွေမှာ တာဝန်ရှိသူတွေကို အထောက်အပံ့များ ရပ်တန့်ဖို့ မှာကြားထားသလို စာသင်ကျောင်းတွေ၊ ကျန်းမာရေးထောက်ပံ့မှုတွေလည်း ပါဝင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

▪️ ဒီအစီအစဉ်တွေကို ဆက်လုပ်မလား၊ ပြုပြင်မလား၊ အဆုံးသတ်မလားဆိုတာကို ရူဘီယိုက လာမယ့် ၈၅ ရက်အတွင်း သုံးသပ်ပြီးနောက် ဆုံးဖြတ်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ယခုအချိန်အထိတော့ အစ္စရေးလ်၊ အီဂျစ်တို့အတွက် စစ်ရေးဘဏ္ဍာထောက်ပံ့စရိတ်နဲ့ စီမံကွပ်ကဲရေးကုန်ကျစရိတ်များ စွန့်လွှတ်ရေးကို ရူဘီယိုက အတည်ပြုထားကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဌာန ကြေးနန်းစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

Source: Reuters

#World_Science
Published 25 January 2025

▪️ နာဆာ(NASA)ဂြိုဟ်တုတွေကနေ ကက်စ်ပီယန်ပင်လယ်မှာ ထူးဆန်းတဲ့ကျွန်းတစ်ကျွန်း တွေ့ရှိခဲ့ပြီးနောက် လုံးဝပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ပါတယ်။
အဇာဘိုင်ဂျန်ကမ်းရိုးတန်းမှာ ၂၀၂၃ အစောပိုင်းက ရွှံ့မီးတောင်တစ်ခု ပေါက်ကွဲခဲ့ပြီးနောက် ကျွန်းမြေတစ်ခု ပေါ်ထွက်ခဲ့ပါတယ်။

▪️ ဒါပေမဲ့ ၂၀၂၄ နှစ်ကုန်နားမှာတော့ ပျောက်ကွယ်လုနီးပါး ဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။
ဒီကျွန်း ပြန်လည်ဆုတ်ယုတ်သွားပုံက သရဲတစ္ဆေလိုပဲလို့ NASA Earth Observatoryက ဆိုပါတယ်။

▪️ ကူမာနီကမ်းပါး ရွှံ့မီးတောင်ကနေ အင်အားပြင်းထန်စွာ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် အလားတူကျွန်းတွေ ခဏခဏ ထွက်ပေါ်ခဲ့တယ်လို့ ရှင်းပြထားပါတယ်။
Chigil-Denizလို့လည်း ခေါ်တွင်ပြီး အဇာဘိုင်ဂျန် အရှေ့ကမ်းရိုးတန်းကနေ ၂၅ ကီလိုမီတာအကွာမှာ တည်ရှိပါတယ်။

▪️ နာဆာမှ Landsat 8 နဲ့ 9 ဂြိုဟ်တုတွေကနေ ၂၀၂၂ နိုဝင်ဘာ ၁၈၊ ၂၀၂၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄၊ ၂၀၂၄ ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်နေ့တို့မှာ ကျွန်းရဲ့ပုံရိပ်တွေ ရရှိခဲ့ပါတယ်။

▪️ နိုဝင်ဘာလမှာ မီးတောင်ထိပ်က ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အောက် ရှိနေခဲ့ပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီမှာတော့ ကျွန်းထွက်ပေါ်လာပြီး မီးခိုးငွေ့တွေ ရွေ့လျားသွားခဲ့ပါတယ်။
ဇန်နဝါရီ ၃၀ နဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်အတွင်း ထိုကျွန်းဟာ ၄၀၀ မီတာခန့် ကျယ်ဝန်းတယ်လို့ ဂြိုဟ်တုစောင့်ကြည့်ချက်များအရ တိုင်းတာရရှိခဲ့ကြောင်း အဒယ်လိတ်တက္ကသိုလ်မှ ဘူမိပညာရှင် မာ့ခ်တင်ဂေးက ပြောပြပါတယ်။

▪️ ၂၀၂၄ နှစ်ကုန်မှာတော့ ကူမာနီကမ်းပါးအပိုင်းနားက ကျွန်းဟာ ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ပါတယ်။

▪️ ဒီမီးတောင်ဟာ ယခင်က ၈ ကြိမ်ပေါက်ကွဲဖူးတယ်လို့ သိရပြီး ကျွန်းအရွယ်အစားနဲ့ သက်တမ်းအမျိုးမျိုး ထွက်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။

▪️ ရွှံ့မီးတောင်တွေအကြောင်း သိပ်ပြီးမလေ့လာထားသလို အနည်းငယ်သာ သိရှိနားလည်ကြသေးတယ်လို့ မစ္စတာတင်ဂေးက ဝန်ခံသွားပါတယ်။
Source: MailOnline

#World_Health
Published 25 January 2025
▪️ ကလေးယူဖို့ကိစ္စဆိုတာ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်စလုံးနဲ့ ပတ်သက်နေပြီး အမျိုးသားတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးက အရေးပါတဲ့ကဏ္ဍက ပါဝင်နေပါတယ်။

▪️ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ သက်ဆိုင်သလို အမျိုးသားတွေရဲ့ နေထိုင်စားသောက်မှုပုံစံနဲ့ အလေ့အကျင့်တွေက သုတ်ပိုးကျန်းမာရေး၊ မျိုးအောင်နိုင်စွမ်း၊ ကလေးရဲ့ကျန်းမာရေးတို့ကိုပါ သက်ရောက်နေပါတယ်။

▪️ ဒါကြောင့် အိမ်ထောင်တစ်ခု တည်ထောင်မယ်ဆိုရင် နှစ်ဦးစလုံးအတွက်ရော ကလေးအတွက်ပါ ကျန်းမာရေးအကောင်းဆုံး ဖြစ်စေမယ့် နည်းလမ်းတွေရဖို့ ပြောင်းလဲမှုတွေ လုပ်ရနိုင်ပါတယ်။

▪️ ကိုယ်ဝန်ရစေပြီး မိသားစုအနာဂတ်အတွက် အုတ်မြစ်ခိုင်မာစေဖို့ အမျိုးသားတွေ ပြုပြင်ပြောင်းလဲသင့်တဲ့ ပုံစံများကို ဖော်ပြသွားပါမယ်။

(၁) ဆေးလိပ်ဖြတ်ပါ
▪️ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းက သုတ်ပိုးအရည်အသွေး၊ အရေအတွက်၊ လှုပ်ရှားနိုင်စွမ်းတို့ကို လျော့ကျစေပြီး မျိုးမအောင်တဲ့ အခြေအနေ နှစ်ဆဖြစ်စေတယ်လို့ လေ့လာတွေ့ရှိထားပါတယ်။

(၂) အယ်လ်ကိုဟောကန့်သတ်သောက်သုံးပါ
▪️ အရက်ကို အလွန်အကျွံသောက်ရင် ကျားဟော်မုန်း တက်စ်တိုစတီရုန်း လျော့နည်းစေပြီး သုတ်ပိုးထုတ်လုပ်မှု လျော့ကျစေပါတယ်။
အသင့်အတင့်သောက်သုံးရင်တော့ သုတ်ပိုးကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်စေနိုင်ပါတယ်။

(၃) ကြာရှည်စွာအပူထိတွေ့ခြင်းကိုရှောင်ရှားပါ
▪️ သုတ်ပိုးထုတ်လုပ်မှုက ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန် အေးမြရင် ပိုကောင်းစေတာကြောင့် မကြာခဏ ရေနွေးစိမ်ခြင်း၊ ချွေးထုတ်ခန်းထဲနေခြင်း၊ ပေါင်ပေါ်မှာ လက်ပ်တော့ထားခြင်းတို့က အပူကဲစေပြီး သုတ်ပိုးထုတ်လုပ်မှု ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။

(၄) ဖိစီးမှုလျှော့ချပါ
▪️ ဖိစီးမှုများရင် ကျားဟော်မုန်းထုတ်လုပ်မှုနဲ့ သုတ်ပိုးကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေသဖြင့် တရားထိုင်ခြင်း၊ ယောဂကျင့်ခြင်း၊ ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။

(၅) ကျန်းမာရေးညီညွတ်စွာ စားသုံးပါ
▪️ ဇင့်၊ ဖောလိတ်၊ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ ချို့တဲ့ပါက သုတ်ပိုးကျန်းမာရေး ထိခိုက်စေသဖြင့် ဟင်းရွက်၊ အသီးအနှံ၊ ပြောင်းဂျုံဆန်၊ ပရိုတိန်းများ၊ အခွံမာသီး၊ အစေ့အဆန်များ စားသုံးခြင်းဖြင့် မျိုးပွားနိုင်စွမ်း မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါတယ်။

(၆) ကိုယ်လက်တက်ကြွလှုပ်ရှားပေးပါ
▪️ လေ့ကျင့်ခန်း အသင့်အတင့်လုပ်ခြင်းဖြင့် ကျားဟော်မုန်းမြှင့်တင်ပေးပေမယ့် အပြင်းအထန် လေ့ကျင့်ခြင်း၊ ပြင်းထန်တဲ့ အားကစားတွေကတော့ မျိုးအောင်နိုင်စွမ်း ထိခိုက်စေပါတယ်။

(၇) မူးယစ်ဆေးရှောင်ရှားပါ
▪️ စိတ်အပန်းဖြေရင်သုံးကြတဲ့ ဆေးခြောက်၊ ကိုကိန်း၊ စတီးရွိုက်တွေက သုတ်ပိုးအရည်အသွေးကို သိသာစွာထိခိုက်စေတာကြောင့် ကလေးယူမယ်ဆိုရင် ဒါတွေကိုရှောင်ရှားဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။

▪️ ဒီလို ပြောင်းလဲနေထိုင်ခြင်းက ကလေးယူဖို့စဉ်းစားနေတဲ့ ယောက်ျားတွေအတွက် အရေးပါပြီး သေးငယ်တဲ့ ပြောင်းလဲမှုတွေကနေ ထွန်းကားတဲ့မိသားစုဘဝ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

#Source: DoctorNDTV