Nay Pyi Taw, June 7, 2025- Myanmar's Ministry of Energy is aiming to begin operations of a new oil refinery capable of processing 500,000 tons of crude oil annually by the end of this year, according to Union Minister U Ko Ko Lwin.

During his visit to the No. (1) Thanlyin Refinery on June 6, the Minister stated that the plant will be relaunched with a modernized structure under a modular refinery model. Phase 1 of the project targets an annual refining capacity of 500,000 tons of crude oil, while Phase 2 will scale up operations to a capacity of 3 million tons per year.

The refinery, currently under construction, is expected to begin production by the end of 2025. The ministry also announced plans to complete a second, larger refinery with a 3-million-ton annual capacity by 2028.

In addition, the Magway Region-based Than Payar Kan Petrochemical Complex is undergoing an upgrade to enable the production of higher-grade fuel oils.

"Once the projects are completed, Myanmar will be able to fully meet its domestic fuel demand, reduce reliance on foreign currency, and overcome past fuel shortages. This will also support an increase in national productivity," Minister U Ko Ko Lwin stated.

The fuels produced by the new refinery are expected to meet Euro 4 standards. For gasoline, the minimum octane number will be 92, according to information from the Ministry of Energy.

During the site inspection, the Minister reviewed ongoing work including pile foundation activities at the refinery construction site, installation of the Thanlyin natural gas regulating and distribution station, and planning for pipeline routes to transport crude oil and petroleum products. He also inspected the horizontal directional drilling (HDD) work under the Bago River for the gas pipeline between South Dagon and Thanlyin.

Myanmar has long relied heavily on fuel imports, causing vulnerability in fuel access. This project is part of the government’s strategic energy security plan to produce fuel domestically and reduce dependency on foreign supply.

#ymg/knl

KNL သုံးသပ်ရေးသားသည်

ဆယ်စုနှစ်များစွာပင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် အာရှ၏ ပို့ကုန်နှင့် ဆန်းသစ်မှုများ၏ ခရီးဆုံး နေရာနှင့်  ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ  အသိအမှတ်ပြုမှုရရှိဖို့အတွက် တစ်ခုတည်းသော ဝင်ပေါက်အဖြစ်ရှိခဲ့သည်။

ဂျပန်ထုတ်လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများ၊ ကိုရီးယားကားများမှသည် တရုတ်၏ လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများအဆုံး အမေရိကန်ဈေးကွက်သို့ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်ပြီး နိုင်ငံတကာအောင်မြင်မှုများကို ရယူခဲ့ကြရသည်။  သို့သော် အဆိုပါခေတ်သည် ယခုမူ မှေးမှိန်စပြုလာပြီ။ ပြန်လည်ရှင်သန်လာသော ထရမ့်ခေတ် ကုန်သွယ်ရေး လှုပ်လှုပ်ရှားရှားဖြစ်လာမှုများ အထူးသဖြင့် သူ၏ ကုန်သွယ်ခွန်မြှင့်တင်ခြင်းကို ပြန်ဖြေ လျော့ပေးဖို့ အဆိုပြုခြင်းများကြောင့် အာရှကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် ယင်းတို့၏ အနေအထားကို မဟာ ဗျူဟာမြောက် ပြန်လည်သုံးသပ် ကြရတော့မည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

အမေရိကန်ဈေးကွက်ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်းသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အဆင့်တစ်ခုရောက်သွားသည်ဟူသော အာရှကုမ္ပဏီများ၏ ယုံကြည်မှုများကို ပြန်လည်သုံးသပ်စဉ်းစားရမည့် အချိန်ရောက်လာပြီ။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ ပထမဆုံးအစိုးရခေတ်တွင် အခွန်များကို လက်နက်အဖြစ်အသုံးချခြင်း၊ ကုန်သွယ်ရေး စစ်ပွဲများမီးမွှေးခြင်းနှင့် နိုင်ငံစုံဆက်ဆံရေး၏ အခြေခံများကို လှုပ်ယမ်းပစ်ခြင်းတို့ဖြင့်  ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ် ရေးကို ပုံပြောင်းခဲ့သည်။

ယခုတွင် ထရမ့်သည် အချို့သောနိုင်ငံများနှင့် ကုန်သွယ်အခွန်ကိစ္စ နောက်ပြန်ဆုတ်သည့် သဘော ဆွေး နွေးညှိနှိုင်းမှုတွေပြုလုပ်လာသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ယုံကြည်မှုနှင့် မသေချာမှုများအကြား ပိတ်မိနေသည်။ ဘာလုပ်ရမှန်းမသိဖြစ်နေသည်။

အပြောင်းအလဲမြန်သော မူဝါဒအယိမ်းများက နက်ရှိုင်းသောယုံံကြည်ထားမှုများအတွက် စဉ်းစားစရာ ဖြစ်လာသည်။  အမေရိကန်၏ ကုန်သွယ်ရေးမူဝါဒသည် ကမ္ဘာ့ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးတွင်  ယုံကြည် စိတ်ချရသော တည်ငြိမ်မှုတစ်ခုအဆင့်က လျောကျသွားခဲ့ပြီ။

အဆိုပါ မတည်မငြိမ်ဖြစ်မှုက အရွေ့တစ်ခုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။  ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဩဇာအရှိန်အဝါကို အမှီအခိုမရှိစေဘဲ ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော ပုံစံတစ်ခုဖြင့် တည်ဆောက်ရတော့မည်ဆိုသည်ကို အာရှကုမ္ပဏီ  များနှင့် မူဝါဒချမှတ်သူများက အသိအမှတ်ပြုလာနေပြီဖြစ်သည်။

ယနေ့ကမ္ဘာကြီးသည် ဝင်ရိုးစုံ ကမ္ဘာဟုဆိုရမည်။အမေရိကန်၏ ပါဝါဗဟိုနှင့်ယှဉ်လျက် တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ရုရှား၊ အာဆီယံ၊ အီးယူ၊ ပင်လယ်ကွေ့နိုင်ငံများနှင့် တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းထားသည့် BRICS ( ဘရာဇီး၊ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ တောင်အာဖရိကနှင့် ယခုအသစ်ထပ်ဝင်လာသည့် အီဂျစ်နှင့် ယူအေအီးကဲ့သို့သော အဖွဲ့ဝင်အသစ်များ) ဟူသည့် ဝင်ရိုးများပေါ်ထွန်းလာသည်။

ယခုလို အသွင်ကူးပြောင်းလာမှုသည် သွင်ပြင်လက္ခဏာတစ်ခုထက် ပို၍ လေးနက်သည်။  အိန္ဒိယသည် နိုင်ငံကို ကုန်ထုတ်လုပ်ရေးနှင့် ဆန်းသစ်စီးပွားရေး အချက်အချာ အဖြစ် တည်ဆောက်နေသည်။ ပထဝီ နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုများရှိနေသည့် ကြားထဲမှာပင် ရုရှားသည်  အာရှနိုင်ငံတော်တော်များများ၏ အရေးကြီး လှသည့်  စွမ်းအင်နှင့် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ မဟာမိတ်အဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေသည်။ BRICS သည် ဘဏ္ဍာရေးစနစ်အသစ်များနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုမူ‌ဘောင်များဖြင့် အနောက်ဦးဆောင်သည့် အဖွဲ့များကို ချိန်ခွင်လျှာညှိနေပြီ။ အာဆီယံနှင့် အာဖရိကတို့သည်လည်း  အထူးသဖြင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ကုန်သွယ်ရေး နှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးများပါဝင်သည့် အဓိက ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေသည့် ဈေးကွက်များ အဖြစ် ရုပ်လုံးပေါ်လာနေသည်။

အရေးပါလှသည့် အချက်မှာ  ဆမ်ဆောင်း၊ BYD၊ Shopee ၊ နှင့် တစ်တော့ခ် ကဲ့သို့သော ကုမ္ပဏီများက  ဒေသတွင်း အားကောင်းမောင်းသန်ရှိမှုများ၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်ကို ကျွမ်းကျင်နိုင်နင်းမှု၊ ပြင်လွယ်ပြောင်းလွယ် သော သံခင်းတမန်ခင်းများ မှတစ်ဆင့် အမေရိကန်တစ်နိုင်ငံတည်းကို ရောင်းချစရာမလိုတော့ဘဲ   ကမ္ဘာ့  အဆင့် လွှမ်းမိုးမှုကို ရယူနိုင်ကြောင်း  သက်သေပြနေခြင်းဖြစ်သည်။

အမေရိကန်တွင်ခြေချနိုင်ခြင်းက ကမ္ဘာ့အဆင့်အောင်မြင်မှုကို အာမခံသည်ဟူသော အတွေးအခေါ်က ခေတ်နောက်ကျသွားပြီ။ ယနေ့ခေတ်တွင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် အီလက် ထရွန်းနစ်ကုန်သွယ်မှုများ၊ RCEP ကဲ့သို့သော ဒေသတွင်းပေါင်းစည်းပါဝင်မှုများ၊ တောင်-တောင် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများနှင့်  ဗဟုဝင်ရိုး  ဇာတ်ကောင်များနှင့် တက်ကြွစွာ မိတ်ဖက်ပြုမှုများဖြင့် အမှတ်တံဆိပ်ဩဇာအရှိန်အဝါကို တည်ဆောက် ထူထောင်နိုင်ကြပြီဖြစ်သည်။ အစဉ်အလာဖြစ်သော အနောက်ဝင်ပေါက်များမှတစ်ဆင့် ဆိုသည်မှာ မလို အပ်တော့။

ထရမ့်၏ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အခွန်ကိစ္စနောက်ပြန်ဆုတ်ခြင်းများက ယခုသတင်းခေါင်းစီးများဖြစ်နေသည်။ ယင်းက အချို့သော ပို့ကုန်နိုင်ငံများအတွက် ရေတို စိတ်သက်သာရာရသွားကောင်း ရသွားနိုင်သည်။ သို့သော် ရေရှည်မဟာဗျူဟာအတွက်မူ ရလိုက်သော သင်ခန်းစာက သိပ်ကိုရှင်းနေပါပြီ။  အမေရိကန် အပေါ်တွင်သာ လုံးဝပုံအော ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် မဟာဗျူဟာအားနည်းချက်တစ်ခုဖြစ်လာနေသည်။

အာရှကုမ္ပဏီများသည် ယခုအခါတွင်

• ဒေသတွင်း ထောက်ပို့ကွင်းဆက်များ နက်ရှိုင်းစွာတည်ဆောက်ရမည်
• BRICS နှင့် အနောက်မဟုတ်သော အဖွဲ့များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုလုပ်ရမည်
• RCEP နှင့် တောင်-တောင် စင်္ကြံကို အားပေးမြှင့်တင်ရမည်
• ဒစ်ဂျစ်တယ်ပထမ၊ ပလက်ဖောင်းအခြေပြု ကမ္ဘာပြုမှုတွင် ရင်းနှီးမြှပ်နှံ

အမေရိကန်ဈေးကွက်သည် ဆက်လက်ပြီးတော့ အရေးကြီးနေဦးမည်။ သို့သော် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဩဇာ ရှိဖို့အတွက်တော့ လုပ်ပေးနိုင်စရာမရှိတော့။

မဟာဗျူဟာမြောက် အပိုင်းအစများနှင့် ဗဟုဝင်ရိုးအင်အားတို့၏ ခေတ်တွင် စစ်မှန်သော ကြံ့ကြံ့    ခံနိုင်စွမ်းသည်  အမေရိကန်တစ်နိုင်ငံတည်းကသာ လာဖြင်းမဟုတ်တော့ဘဲ မည်သည့်နေရာက  မဆို လာ   နိုင်သည်ကို လက်ခံကြရမည်။

ထရမ့်၏ ကုန်သွယ်ရေး ဟိုယိမ်း သည်ယိမ်းဖြစ်မှုများသည် လမ်းပြမြေပုံတစ်ခုမဟုတ်ပါ။ ယင်းသည် တကယ်တမ်းတော့ သတိပေးချက်ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည်။  ယင်းတို့ကို ကျော်လွန်၍ တည်ဆောက်ထားသည့် ကုမ္ပဏီများသည် အနာဂတ်တွင် ရှင်သန်နိုင်ကြပါမည်။

Sources: World Bank (2023), Brookings Institution (2024), Asian Development Bank (2023)

By KNL, Opinion Contributor

For decades, the United States served as the ultimate destination for Asian exports and innovation—a single gateway to global recognition. From Japanese electronics and Korean automobiles to Chinese consumer goods, cracking the U.S. market was synonymous with international success. But that era is fading. With the resurgence of Trump-era trade discourse, particularly his proposed tariff rollback, Asian firms are facing a strategic inflection point. It’s time to rethink the belief that access to the U.S. is the singular path to global relevance.

Donald Trump’s first administration reshaped global trade by weaponizing tariffs, sparking trade wars, and shaking the foundations of multilateralism. Now, with talks of a selective tariff rollback on the horizon, businesses are again caught between hope and uncertainty. But this erratic policy pendulum underscores a deeper truth: U.S. trade policy is no longer a reliable constant in global commerce.

This instability has catalyzed a shift. Asian companies and policymakers are recognizing that global influence must be built on diversification, not dependence. The world today is multipolar. Alongside the U.S., power centers now include China, India, Russia, ASEAN, the EU, the Gulf states, and the expanding BRICS bloc (Brazil, Russia, India, China, South Africa—now joined by new members like Egypt and the UAE).

This transformation is more than symbolic. India is positioning itself as a production and innovation hub. Russia, despite geopolitical tensions, remains a crucial energy and defense partner for many Asian states. BRICS is evolving into a counterweight to Western-led institutions, offering alternative financial systems and development frameworks. ASEAN and Africa are emerging as key growth markets, especially in digital trade and infrastructure.

Crucially, firms such as Samsung, BYD, Shopee, and TikTok have shown that global dominance can be achieved through regional strength, digital scalability, and adaptive diplomacy—not just by selling in the U.S.

The idea that a U.S. foothold guarantees global success is outdated. Today’s brand power is built on cross-border e-commerce, regional integration (like RCEP), South-South cooperation, and agile partnerships with multipolar players. Moreover, the digital age allows companies to go global from anywhere, not just through traditional Western gateways.

As Trump’s potential tariff rollback makes headlines, it may offer short-term relief to select exporters. But for long-term strategy, the lesson is clear: a singular focus on the U.S. is a strategic vulnerability, not a strength.

Asian firms must now:

▪️Deepen regional supply chains

▪️Engage BRICS and other non-Western blocs

▪️Leverage RCEP and South-South trade corridors

▪️Invest in digital-first, platform-based globalization

The U.S. market still matters—but it no longer defines global relevance. In the age of strategic fragmentation and multipolar power, true resilience comes from being everywhere—not just in America.

Trump’s trade swings are not a roadmap. They’re a warning. The future belongs to firms that build beyond them.

++++

Sources:

World Bank (2023), Brookings Institution (2024), Asian Development Bank (2023)

Beijing/Moscow – 17 May 2025

China and Russia have announced a joint plan to construct a nuclear power plant on the Moon by 2035, as part of their long-term cooperation in space exploration and lunar colonization.

The project will be a key element of the International Lunar Research Station (ILRS), a China-led initiative aiming to establish a sustainable, long-term scientific base on the Moon’s surface, likely near the lunar South Pole. Both countries plan to use robotic and automated systems to build the power plant without human presence on-site.

🔋 Why Nuclear Power?

Unlike solar energy, which is limited by the Moon’s 14-day-long nights, nuclear power offers a stable energy source crucial for long-term lunar missions. The power station is expected to supply energy for scientific equipment, communications, and potentially human habitats in the future.

🛰 Key Milestones

Target Year: 2035 for deployment

Construction: Fully automated, no human crew

Related Mission: China’s Chang’e-8 lunar mission in 2028 will lay groundwork for infrastructure

Technology: Based on compact nuclear fission reactors under development

🌍 Global Reactions and Strategic Implications

The plan has raised geopolitical concerns, especially among Western space agencies. While China and Russia claim the ILRS is for peaceful, scientific purposes, critics worry about the dual-use nature of space-based nuclear technology. The U.S. has already begun pursuing its own lunar nuclear projects under NASA’s Artemis program.

China has reportedly invited 17 countries to join the ILRS project, emphasizing international cooperation in contrast to the U.S.-led Artemis Accords.

Source: Global Media Outlets

၁၂ မေ ၂၀၂၅

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ဟာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲကို အရှိန်လျှော့ချနိုင် မယ့် သိသာတဲ့ သဘောတူညီချက်တစ်ခုရရှိခဲ့ကြပြီဖြစ်ပါတယ်။

ဂျနီဗာတွင်ကျင်းပတဲ့  အဆင့်မြင့်ပုဂ္ဂိုလ်များ အစည်းအဝေးမှာ ညှိနှိုင်းမှုတွေအပြီး သိသာတဲ့ သဘော တူညီချက်ကို ရရှိလိုက်ကြတာပါ။

နှစ်နိုင်ငံဟာ အသစ်နှုန်းထားတွေကို  ရက်ပေါင်း ၉၀ ထပ်မံသတ်မှတ်ဖို့နှင့် လက်ရှိအခွန်နှုန်းထားတွေ ကိုလည်း သိသိသာသာလျှော့ချသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

အရေးကြီးသဘောတူညီချက်များ

အခွန်လျှော့ချခြင်း- အမေရိကန်က တရုတ်သွင်းကုန်များအပေါ် ၁၄၅ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းသို့ လည်းကောင်း၊တရုတ်က အမေရိကန်သွင်းကုန်များကို ၁၂၅ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းသို့ လည်းကောင်း ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း လျှော့ချကောက်ခံမည်

 ယာယီရပ်ဆိုင်းခြင်း-နှစ်နိုင်ငံစလုံးက နောက်ထပ်အခွန်နှုန်းထားအသစ်များကို ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း ထပ်မံမကောက်ခံဘဲ ရပ်ဆိုင်းထားရန် သဘောတူသည်။

ဆွေးနွေးမှုယန္တယားတစ်ခုတည်ဆောက်ခြင်း- ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ အကြံပေးယန္တယားတစ်ခုကို ဖန်တီး ရန် သဘောတူကြသည်။ထိုယန္တယားက အနာဂတ်တွင် ပြင်းထန်မှုများလျှော့ချရန်နှင့် ဆွေးနွေးဆဲ ကိစ္စ များဆောင်ရွက်ရန်ဖြစ်သည်။

ဈေးကွက်တုန့်ပြန်မှု

ထိုသဘောတူညီချက်က ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေးဈေးကွက်များအပေါ် အပြုသဘော အကျိုး သက်ရောက်သွားသည်။

အမေရိကန်စတော့ဈေးများ တက်လာသည်၊ S&P 500  နှင့် Nasdaq တို့ ၂.၈ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ၃.၆ ရာ ခိုင်နှုန်း အသီးသီးဈေးတက်လာသည်။

အာရှဈေးကွက်များသည်လည်း အလားတူပင် အပြုသဘောပြန်လည်တုန့်ပြန်ကြသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ CSI 300 index သည် ၀.၆ ရာခိုင်နှုန်းတက်သွားသည်။

ကျန်ရှိဆဲ စိန်ခေါ်မှုများ

တိုးတက်မှုများရှိသော်ငြား စိန်ခေါ်မှုများစွာကျန်နေသေးသည်။

ယာယီသဘာဝ- ရက်ပေါင်း ၉၀ ရပ်ဆိုင်းမှုသည် ယာယီဆောင်ရွက်မှုတစ်ခုသာဖြစ်သည်။ နှစ်ဘက်စလုံး သည် ယင်းရက်၉၀ အတွင်း ယင်းတို့၏ ကုန်သွယ်ဆက်ဆံရေးများတွင်ရှိနေသည့် နက်ရှိုင်း‌သော ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်မှုပြဿနာများကို ဖြေရှင်းဖို့လိုအပ်နေသည်။

အခြေခံကျသည့် တင်းမာမှုများ- သဘောတူညီချက်က အရှိန်ကိုလျှော့ချပစ်လိုက်နိုင်သော်လည်း အခြေခံ ကျကျရှိနေသည့် တင်းမာမှုများကိုတော့ အပြည့်အဝေဖြေရှင်းနိုင်ဦးမည်မဟုတ်ပါ။ ယင်းတို့မှာ ဉာဏ ပစ္စည်းမူပိုင်ခွင့်များ၊  ဈေးကွက်ဝင်ရောက်မှုများနှင့် အခြားသော ကုန်သွယ်ရေးလုပ်နည်းကိုင်နည်းများ စသည်တို့ဖြစ်သည်။

နှစ်နိုင်ငံက သူတို့၏ ကုန်သွယ်ရေး အငြင်းပွားမှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော အဖြေတစ်ခုသို့ ဦးတည် အလုပ်လုပ်နေကသည့်အတွက် နောက်ထပ်သဘောတူညီချက်အသေးစိတ်ကို ဆက်လက်ထုတ်ပြန်မည်ဟုယူဆရသည်။

Source:  news outlets

Geneva, 12 May 2025 - The United States and China have agreed to significantly reduce tariffs and pause new trade measures for 90 days, marking a major step toward de-escalating tensions and fostering long-term economic cooperation.

Key Developments

Tariff Reductions: The U.S. will lower its tariffs on Chinese imports from 145% to 30%, while China will reduce its tariffs on U.S. goods from 125% to 10% during the 90-day period.

Temporary Suspension: Both countries have agreed to suspend the imposition of new tariffs for 90 days, providing a window for further negotiations aimed at resolving outstanding trade issues.

Establishment of Dialogue Mechanism: The agreement includes the creation of a new trade consultation mechanism to prevent future escalations and facilitate ongoing dialogue.

Market Reactions

The announcement of the trade deal has had a positive impact on global financial markets:

U.S. stock futures surged, with the S&P 500 and Nasdaq gaining 2.8% and 3.6%, respectively.

Asian markets also responded positively, with China's CSI 300 index rising by 0.6%.

Remaining Challenges

 Despite the progress, several challenges remain:

Temporary Nature: The 90-day pause is a temporary measure, and both sides will need to address deeper structural issues in their trade relationship during this period.

Underlying Tensions: While the agreement marks a de-escalation, it does not fully resolve underlying tensions, including concerns over intellectual property rights, market access, and other trade practices.

Further details of the agreement are expected to be released soon, as both nations work towards a more comprehensive resolution of their trade disputes.

Source: news outlets