၂၃ မေ ၂၀၂၄
နီကိုလ်း ရှာနာဟန်သည် ၂၀၂၁ခုနှစ်က သီးသန့်ပါတီပွဲတစ်ခုတွင် အီလွန်မတ်စ်နှင့်အတူ ကက်တမင်း အတူတူ သုံးစွဲခဲ့ပြီး Tesla စီအီးအိုမတ်စ်တ်နှင့် လိင်ဆက်ဆံခဲ့တယ်လို့ ထိုစဉ်က သူမရဲ့ခင်ပွန်းဖြစ်သူ Google တည် ထောင်သူ ဆာဂေးဘရင်းကို သူမကိုယ်တိုင်ပြောခဲ့တယ်လို့ သတင်းအရင်းအမြစ်များစွာကို ကိုးကားပြီး နယူး ယောက်တိုင်းမ်သတင်းစာကြီးက ဖွင့်ချရေးသားလိုက်ပါတယ်။
မေ၂၂ရက် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ထုတ် နယူးယောက်တိုင်းမ်သတင်းစာကြီးမှာပါဝင်တဲ့ အဆိုပါဆောင်းပါးက ၂၀၂၄ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ရောဘတ်အက်ဖ်ကနေဒီရဲ့ ဒုသမ္မတလောင်းအဖြစ်ဝင်ပြိုင်မယ့် ရှာနာဟန် အကြောင်းဖွင့်ချထားတာဖြစ်ပါတယ်။
အဆိုပါသတင်းစာကြီးရဲ့ဆောင်းပါးမှာ နီကိုးလ်ရှာနာဟန်နှင့် သူမနှင့် ၂၀၁၈မှာ လက်ထပ်ခဲ့ ပြီး ၂၀၂၃မေလ မှာ ကွာရှင်းခဲ့တဲ့ ခင်ပွန်းဟောင်း ဘရင်တို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေး အသေးစိတ်ကို ရေးသားထားပါတယ်။ အဲဒီဆောင်းပါးမှာ ရှာနာဟန်ရော မတ်စ်ကပါ နှစ်ဦးစလုံးငြင်းဆိုထားတဲ့ ၂၀၂၁ခုနှစ်မှာ သူမနှင့်မတ်စ်တို့ အချစ်ဇာတ်လမ်းခင်းခဲ့ကြတယ်လို့ အတိတ်မှာ စွပ်စွဲထားတာတွေပေါ် နောက်တစ်မျိုးပုံဖော်ထားတာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
ဘရင်နှင့်လက်ထပ်တားတဲ့ အချိန်တွေမှာ ရှာနာဟန်ဟာ ဆီလီကွန်တောင်ကြားက အထက်တန်းလွှာတွေနှင့် အတူပါတီပွဲတွေတက်ခဲ့ပြီး ကက်တမင်းနှင့်ကိုကင်းတွေကို သုံးစွဲပြီး အပန်းဖြေခဲ့ကြတယ်လို့ သတင်းအရင်း အမြစ်(၈)ခုနှင့် စာရွက်စာတမ်းအထောက်အထားတွေကို ကိုးကားပြီး သတင်းစာကြီးက ရေးသားပါတယ်။
ကိုဗစ်-၁၉ကပ်ရောဂါနှင့် အော်တစ်ဇင်ဖြစ်နေတဲ့ သမီးကလေးကို ကုသပေးနေရတဲ့ စိတ်ဖိအားတွေကြောင့် ရှန်နာဟန်ဟာ အပြင်ကို စထွက်ပြီး ပွဲလမ်းတွေကိုလည်း ခင်ပွန်း ဘင်မပါဘဲ တစ်ယောက်တည်းစပြီး တက်ရောက်လာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
“ ၂၀၂၁ခုနှစ်စောစောပိုင်းမှာကျင်းပတဲ့ မီယာမီက ပါတီပွဲတစ်ပွဲမှာ ရှန်နာဟန်ဟာ မူးယစ်ဆေးတွေကြောင့် အမူးလွန်ပြီး နောက်ဆုံးမှာ အကြောဆေးတွေသွင်းပြီးကုသခဲ့ရတယ်လို့ သတင်းစာကရေးပါတယ်။
ရှာနာဟန်နှင့်မတ်စ်တို့ဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဒီဇင်ဘာလမှာ မီယာမီက သီးသန့်ပါတီပွဲအတွင်း အချစ်ဇာတ်လမ်းစ ခဲ့ကြတယ်လို့ သတင်းအရင်းအမြစ်သုံးခုက နယူးယောက်တိုင်းမ်ကိုပြောပါတယ်။ သူတို့နှစ်ဦးစလုံးဟာ ကက်တမင်းအတူသုံးခဲ့ကြပြီး နာရီများစွာ လူမြင်ကွင်းထဲက နှစ်ယောက်စလုံးပျောက်သွားခဲ့ကြတယ်လို့ သတင်းစာကရေးပါတယ်။
၂၀၂၄မတ်လမှာ မတ်ခ်က သူဟာ တစ်ပတ်တစ်ကြိမ် ကက်တမင်းကို ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်အရ ပမာဏအနည်းငယ် သုံးစွဲခဲ့တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။
သူမဟာ မတ်စ်နှင့် လိင်ဆက်ဆံခဲ့တယ်လို့ ရှန်နာဟန်က သူ့ခင်ပွန်း ဘရင်ကိုပြောခဲ့ပါတယ်လို့ လူ(၃)ဦးက သတင်းစာကိုပြောပါတယ်။သူမဟာ အဲဒီအသေးစိတ်ကို သူငယ်ချင်းတွေ၊ မိသားစုဝင်တွေနှင့် အကြံပေးတွေ ကိုလည်း ပြောခဲ့တယ်လို့ သတင်းစာက ရေးသားပါတယ်။ ဘရင်ဟာ နောက်တစ်လအကြာ ၂၀၂၂ ဇန်န ဝါရီမှာ ရှာနာဟန်ကို ကွာရှင်းဖို့ လျှောက်ထားခဲ့ပါတယ်။ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းလို့မရတဲ့ ကွာခြားချက်တွေ ကြောင့်လို့ဆိုပါတယ်။
ရှာနာဟန်၊မတ်နှင့် ဘရင်တို့ကို Business Insider မီဒီယာက မှတ်ချက်တောင်းခဲ့ပေမယ့် ချက်ခြင်း တုန့်ပြန်မှုမရခဲ့ပါဘူး။
ရှန်နာဟန်နှင့်မတ်ခ်တို့ရဲ့ စွပ်စွဲခံထားရတဲ့ အချစ်ဇာတ်လမ်းကြောင့် မတ်ခ်နှင့် ဘရင်တို့အကြားမှာ အကွဲအပြဲ ဖြစ်ခဲ့တရယ်လို့ ဝေါစထရိဂျာနယ်က ၂၀၂၂ ဇူလိုင်မှာ သတင်းရေးသားခဲ့ပါတယ်။ သူတို့နှစ်ဦးဟာ ယခင်က အလွန်နီးကပ်ချစ်ခင်ကြတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဝေါစထရိဂျာနယ်ရဲ့သတင်းကို မတ်ချ်က ငြင်းဆိုလိုက်ပြီး ဒီသတင်းဟာ ကလိမ်ကလည်သတင်းတစ်ခု ဖြစ်တယ်လို့ သူက သူ့မီဒီယာ “အိတ်စ်”မှာ ပို့တင်ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ထိုစဉ်က မတ်ဟာ သားသမီး(၃)ဦး ထွန်းကားခဲ့တဲ့ ဇနီးသည် အဆိုတော် ဂရင်းမ်စ်နှင့် ဆက်ဆံရေးအဆုံးသတ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
“ ဆာဂေးနှင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ သူငယ်ချင်းတွေဖြစ်ပြီး မနေ့ညကတောင် ပါတီတစ်ခုမှာ အတူရှိခဲ့သေးတယ်။ နီကိုးလ်ကို ကျွန်တော် သုံးနှစ်အတွင်း နှစ်ကြိမ်သာ တွေ့ဖူးတယ်။နှစ်ကြိမ်စလုံးမှာလည်း အနားမှာ လူတွေ အများကြီးရှိနေကြတယ်။ ဘာအချစ်ဇာတ်လမ်းမှမရှိဘူး” လို့ မတ်စ်က ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
မတ်ခ်က ဘရင်နှင့်သူတို့ရဲ့ပုံကို တင်ခဲ့ပါသေးတယ်။ အဲဒီပုံဟာ ပို့စ်မတင်ခင် ပြီးခဲ့တဲ့ရက်က ပါတီတစ်ခုမှာ ရိုက်ခဲ့တာလို့ မတ်စ်ကပြောပါတယ်။ ( သူ့ဓာတ်ပုံဆရာ ဝေါ်တာ အိုက်ဆက်ဆွန်က ဘရင်ဟာ ဆဲလ်ဖီဆွဲတာကို ရှောင်လွှဲဖို့ကြိုးစားခဲ့တယ်လို့ နောက်ပိုင်းမှာ ဖွင့်ချပါတယ်)
“ ကျွန်တော်တို့ဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့သတင်းအရင်းအမြစ်တွေကိုယုံကြည်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ သတင်းနှင့် အတူကျွန်တော်တို့ရပ်တည်ထားတယ်” လို့ အဲဒီအချိန်တုန်းက ဝေါစထရိဂျာနယ်က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ ပါတယ်။
ရှန်နာဟန်ကလည်း သူတို့နှစ်ယောက်ဇာတ်လမ်းရှုပ်ခဲ့တယ်ဆိုတာကို ငြင်းခဲ့ပါတယ်။ ထင်ရာမြင်ရာ ပြောနေ တာတွေဟာ အဓိပ္ပါယ်မရှိဘူး လို့ သူမက လူတွေကိုပြောခဲ့ပါတယ်။
နယူးယောက်တိုင်းမ်သတင်းစာက ယခုသတင်းဆောင်းပါးကိုရေးသားဖို့ သူမကိုမေးခွန်းတွေမေးတဲ့အခါ “ နယူးယောက်တိုင်းမ်က ရှင့်ကိုဒီလိုသတင်းမျိုးရေးခိုင်းတာ အတော်အံ့အားသင့်စရာပဲ” လို့ အဲဒီ သတင်း ထောက်ကို သူမက ပြန်တုန့်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
Source: Business Insider
၂၁ မေ ၂၀၂၄
လန်ဒန်မှပျံသန်းလာတဲ့ စင်ကာပူလေကြောင်းလိုင်းပိုင်ခရီးသည်တင်လေယာဉ်သည် အလွန် ပြင်းထန်တဲ့လေတွေကြောင့် ယနေ့ မေလ ၂၁ရက် ညနေပိုင်းက ဘန်ကောက်ကိုအရေးပေါ်ဆင်းသက်စဉ် ခရီးသည်တစ်ဦး သေဆုံးပြီး ခရီးသည် အများအပြား ဒဏ်ရာရရှိသွားခဲ့ပါတယ်။
သေဆုံးမှုနှင့်ဒဏ်ရာရရှိမှုတွေ ဘယ်အချိန်မှာဖြစ်ခဲ့တာလဲဆိုတာတော့ မသိကြရသေးပါဘူး။
ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသူ ၃၀ရှိတယ်လို့ ထိုင်းမီဒီယာတွေကရေးသားကြပေမယ့် စင်ကာပူလေကြောင်းလိုင်းက ဘယ်နှဦးဒဏ်ရာရတယ်ဆိုတာ ထုတ်မပြောပါဘူး။
ဘန်ကောက်သုဝဏ္ဏဘူမိလေဆိပ်အရာရှိတစ်ဦးကလည်း သေဆုံးသူတစ်ဦးရှိတယ်လို့အတည်ပြုပေမယ့် ဘယ်နှဦးဒဏ်ရာရတယ်ဆိုတာကိုတော့ အတည်ပြုမပေးပါဘူး။
စင်ကာပူလေကြောင်းလိုင်း ဘိုအင်း 777-300ER လေယာဉ်ဟာ ခရီးသည် ၂၁၁ ဦး ၊လေယာဉ်အမှုထမ်း၁၈ဦးနှင့် အတူ လန်ဒန်မှပျံသန်းလာတာဖြစ်ပြီး စင်ကာပူသို့ ဦးတည်ပျံသန်းနေရင်း ဘန်ကောက်မှာ အရေးပေါ်ဆင်းသက်ခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။
“ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ဦးစားပေးက လေယာဉ်ပါ ခရီးသည်တွေနှင့်လေယာဉ်အမှုထမ်းတွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး အကူအညီပေးဖို့ဖြစ်တယ်” လို့ စင်ကာပူလေကြောင်းက သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။
“လိုအပ်တဲ့ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေပေးဖို့ ဘန်ကောက်အာဏာပိုင်တွေနှင့်အလုပ်လုပ်နေပါတယ်” လို့လည်း သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။
စင်ကာပူလေကြောင်းလိုင်းရဲ့ နောက်ဆုံးမတော်တဆမှုဟာ ၂၀၀၀ပြည့်နှစ် အောက်တိုဘာလတုန်းက တိုင်ဝမ်ကနေ ပျံအတက်ပျက်ကျခဲ့ပြီးလူပေါင်း ၈၃ ဦးသေဆုံးခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။
Source Reuters
အထူး စီးပွားရေးသုံးသပ်ချက် (ဘာသာပြန်)
၁၂ မေ ၂၀၂၄
နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (အိုင်အမ်အက်ဖ်)က ၂၀၂၅ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယသည် ဂျပန်ကိုကျော်ဖြတ် ကာ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအင်အားအကောင်းဆုံး စတုတ္ထမြောက်နိုင်ငံအဖြစ်ရောက်ရှိလာမယ်လို့ ကြေညာ ခဲ့တဲ့အပေါ် တိုကျိုဟာ အတော်တုန်လှုပ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဂျပန်ဟာ ၂၀၁၀ခုနှစ်အထိ ကမ္ဘာ့ စီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံး ဒုတိယမြောက်နိုင်ငံအဖြစ် ပြိုင်ဘက်မရှိနေလာခဲ့ရာမှ ယခုဆို အဆင့် (၅)သို့ လျောကျ သက်ဆင်းရတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။
အိုင်အမ်အက်ဖ်က ဧပြီလကုန်မှာ ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာအရ အိန္ဒိယရဲ့ ဂျီဒီပီ(ပြည်တွင်းအသားတင် ထုတ်လုပ်မှု) ဟာ ၂၀၂၅ခုနှစ်အရောက်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄.၃၄ ထရီလီယံကို ရောက်ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပြီး ဂျပန်ရဲ့ ဂျီဒီပီ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄.၃၄ ထရီလီယံကို ဖြတ်ကျော်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့စတုတ္ထမြောက်စီးပွာရေးအင်အားကြီးနိုင်ငံအဖြစ် ယခင်အိုင်အမ်အက်ဖ် ခန့်မှန်း ချက်ထက် တစ်နှစ်စောပြီး ရောက်ရှိသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်ယမ်းငွေ အားနည်းလာခြင်းကြောင့် အိန္ဒိယဟာ တစ်နှစ်စောပြီး ကမ္ဘာ့အဆင့် ၄ ဖြစ်လာရတော့မှာပါ။
ဂျပန်ဟာ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးမှာ ရပ်တည်တဲ့အဆင့် တောက်လျောက်ကျဆင်းနေခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ခုနှစ် မှာ ဂျပန်ဟာ ဂျာမနီရဲ့နောက်ကိုရောက်သွားရပါတယ်။ အိန္ဒိယဟာ လာမယ့်နှစ်မှာ ဂျပန်ကိုဖြတ်ကျော် တက်ဖွယ်ရှိနေတာဟာ ဂျပန်အတွက် ၂၀၁၀ တုန်းက တရုတ်က ကျော်ဖြတ်ပြီး ကမ္ဘာ့ဒုတိယအဆင့် စီးပွးရေးအင်အားကြီးဖြစ်သွားတုန်းကလိုပဲ အတော်တုန်လှုပ်စရာဖြစ်နေပါတယ်။
“ ဂျပန်အတွက် ဒါဟာ စိတ်ပူစရာ အကြီးကြီးပဲ။ ဒါပေမယ့် လူနည်းနည်းလောက်ကပဲ ဒါကို ပွင့်ပွင်းလင်း လင်းပြောကြတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဆိုတော့ သိပ်ရှက်စရာကောင်းပြီး ဖြေရှင်းရခက်နေလို့ပဲ” လို့ ဖူဂျစ်ဆု ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဈေးကွက်ထောက်လှမ်းရေးဌာနရဲ့ မူဝါဒစီးပွားရေးပညာရှင်ချုပ် မာတင်ရှိုးက ပြောပါ တယ်။
ဂျပန်ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာကို ရှင်ဇိုအားဘေး ၂၀၁၂ မှာ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ကတည်းက သူက သတိမူမိခဲ့ တာပါ။ အဲဒါကြောင့်သူဟာ အာဘေးနိုမစ်လို့အမည်ပေးထားတဲ့ စီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အစီအစဉ် တွေကို ကြေညာခဲ့ပါတယ်လို့ ရှိုးကပြောပါတယ်။
သူဟာ မြှားသုံးစင်းမူဝါဒကိုချမှတ်ကျင့်သုံးခဲ့ရာမှာ မြှားနှစ်စင်းဖြစ်တဲ့ ဂျပန်ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ ငွေကြေးမူဝါဒ ဖြေလျော့ဖို့နှင့် အစိုးရရဲ့အသုံးစရိတ်တွေကနေတစ်ဆင့် ဘဏ္ဍာငွေကြေးလှုပ်နိုးဖို့က အောင်မြင်မှု အတော်ကလေးရခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တတိယမြှားဖြစ်တဲ့ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကတော့ အောင်မြင်မှုနှင့်အလှမ်းဝေးခဲ့ရပါတယ်။
“ အာဘေးနိုမစ်ရဲ့ စိတ်ကူးကြီးတစ်ခုလုံးက စီးပွားရေးတွေတက်လာအောင် မောင်းနှင်ပေးဖို့ဖြစ်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကလည်း ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားကို တွန်းပေးဖို့ လိုအပ်နေတယ်။ အဲဒါက သက်ကြီးရွယ်အိုတွေများနေပြီး အပြောင်းအလဲကိုခုခံဆန့်ကျင်နေကြတဲ့ ဂျပန် နိုင်ငံအတွက် လုပ်ရတော်တော်ခက်တယ်။ ဒစ်ဂျစ်တယ်ပြောင်းလဲရေးအတွက်ကလည်း လူတွေဟာ နည်းလမ်းဟောင်းကြီးတွေနှင့်ပဲ နှစ်များစွာအသားကျနေကြတာ့ ခက်ခဲတယ်” လို့ သူက ဆက်ပြောပါ တယ်။
အခြားနိုင်ငံတွေလိုပါပဲ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ဘေးနှင့် ယူကရိန်းက ရုရှားစစ်ပွဲကလည်း ဂျပန်စီးပွားရေးကို ထိခိုက်စေခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီအချိန်မှာပဲ စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေး (အိုအီးစီဒီ) အဖွဲ့က မေလ ၂ရက်မှာ ထုတ် ပြန်တဲ့ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုတိုးတက်မှု သုံးသပ်ချက်ကလည်း တိုကျိုအတွက် ဖိအားထပ်ဖြစ်စေပါတယ်။
အိုအီးစီဒီက တစ်ကမ္ဘာလုံးကို စီးပွားရေးတိုးတက်မှု ၃.၁ ရာခိုင်နှုန်းရှိတယ်လို့ခန့်မှန်းလိုက်ရာ အဲဒါဟာ ဖေဖော်ဝါရီတုန်းက သူတို့ထုတ်ပြန်တဲ့အစီရင်ခံစာထက် ၂.၉ ရာခိုင်နှုန်းတက်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်နှင့်တရုတ်တို့ဟာလည်း ယခင်ခန့်မှန်းတာထက်ကျော်လွန်တိုးတက်မယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဂျပန်ရဲ့စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကိုတော့ ၀.၅ ရာခိုင်နှုန်းပဲ တိုးလာပြီး ၁ရာခိုင်နှုန်းလို့ အဲဒီ ပါရီ အခြေစိုက်အဖွဲ့အစည်းကြီးက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
ဂျပန်ရဲ့ စီးပွားရေး မအီမသာဖြစ်ရဲ့အချို့အချက်တွေဟာ ဆယ်စုနှစ်သုံးစု စီးပွားရေး တံ့နေတာနှင့် ချိတ်ဆက်နေတယ်လို့ တိုကျိုမှာရှိတဲ့ နစ်ကိုပိုင်ဆိုင်မှုပစ္စည်းစီမံခန့်ခွဲရေးကုမ္ပဏီရဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မဟာဗျူဟာပညာရှင်နှင့် အုပ်ချုပ်မှုဒါရိုက်တာ နာအိုမီဖလင့်ခ်ကပြောပါတယ်။
“ အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်တို့ဟာ ဖွံ့ဖြိုးပြီးဈေးကွက်တွေဖြစ်နေလို့ ထွန်းသစ်စဈေးကွက်တွေဖြစ်တဲ့ တရုတ် နှင့်အိန္ဒိယတို့လို ခပ်မြန်မြန်တိုးတက်လာဖို့ မမျှော်လင့်နိုင်ဘူး။ အဲဒီနိုင်ငံတွေမှာ အလယ်အလတ်တန်းစား တွေဟာ ဂျီဒီပီတိုးတက်လာနေပြီး အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ ဆက်တည်ဆောက်နေတုန်းဖြစ်တယ်” သူမက ဂျာမန်မီဒီယာ DW ကိုပြောပါတယ်။
“ ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံတွေဟာ ထွန်းသစ်စဈေးကွက်နိုင်ငံတွေထက် တိုးတက်မှုနှေးကွေးတာဟာ ပုံမှန်ဖြစ်တယ်။ တိုးတက်မှုနှေးကွေးပြီးမှသာ သူတို့ကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုမျှခြေတစ်ခုကိုရောက်လိမ့်မယ်” လို့ ဖလင့်က ဖြည့်စွက်ပြောပါတယ်။
ဂျပန်နိုင်ငံအနေနှင့် အနာဂတ်မှာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ သော့ချက်က ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည်တိုးတက်မှုမှာ ရင်းနှီးမြှပ်နှံဖို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါတွေက နည်းပညာ၊လူသားအရင်းအနှီးတွေပြီးတော့ စီးပွားရေးလုပ်ငန် စဉ်တွေမှာ တိုးတက်မှုတွေဖြစ်ပါတယ်။ စီးပွားရေးချဲ့ထွင်မှုအတွက် လူဦးရေးတိုးတက်မှုဟာ အခြေခံ ကျတဲ့ မောင်းနှင်အားအဖြစ်ဆက်တည်ရှိတော့မှာမဟုတ်ပါဘူး။
အိန္ဒိယရဲ့ အခြေံခံအဆောက်အအုံရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု၊ အလယ်အလတ်တန်းလွှာခပ်မြန်မြန်ဖွံဖြိုးကြီးထွား လာမှုတွေဟာ ဂျပန်နှင့် မဟပ်စပ်ပါဘူးလို့ ဖလင့်ခ်ကပြောပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၂နှစ်အတွင် ဂျပန် ယန်းငွေဟာ ယူရိုငွေနှင့် တန်ဖိုး စောက်ထိုးကျဆင်းလာခဲ့တာဟာ ဂျာမနီက ဂျပန်ကိုကျော်ဖြတ်သွားရတဲ့ အခြေခံအချက်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိအခြေအနေမှာ ဂျပန်ယန်းငွေ ချိနဲ့နေတာဟာ ဂျပန်အစိုးရအတွက် အကြီးမားဆုံးစိန်ခေါ်မှု ဖြစ်နေပါတယ်လို့ ရှိုးကပြောပါတယ်။
“ ယန်းငွေဟာ အဓိကပြဿနာဖြစ်လာနေတယ်။ အတိတ်တုန်းကအစိုးရဟာ အဲဒါပြန်တက်လာဖို့ ဘာတစ်ခုမှမလုပ်ခဲ့ဘူး။ ဒါ အခုမှဖြစ်တာမဟုတ်ဘူး” လို့ သူကပြောပါတယ်။ ဈေးကွက်စွက်ဖက်မှုဟာ အလကားပဲ။ အတိုးနှုန်းတွေ ငြိမ်နေသမျှ ဒီအတိုင်းဆက်ရှိနေမှာပဲ” လို့သူကဆက်ပြော ပါတယ်။
ဂျပန်ဗဟိုဘဏ်အနေနှင့် ပိုပြီးတင်းကြပ်တဲ့ ငွေကြေးမူဝါဒကို ချမှတ်သင့်ပြီး ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားတွေ တက်လာဖို့ အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်သင့်တယ်လို့ ပညာရှင်တွေက အဖြေထုတ်ထားကြပါတယ်။
ဖလင့်ကတော့ တိုးတက်မှုတွေရှိလာနိုင်တယ်လို့ ချိန်ချိန်ဆဆနှင့်အကောင်းမြင်နေပါတယ်။
“ ဂျပန်အတွက် အဓိက ပန်းတိုင်က မည်ကာမတ္တ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုရရှိဖို့မဟုတ်ဘူး။ကုန်ပစ္စည်းတွေ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုလျှော့ချနိုင်ဖို့နှင့် လက်ရှိ ဖွံဖြိုးတိုးတက်မှုအလားအလာနိမ့်ကျနေတာကို တက်လာ အောင်လုပ်ဖို့ပဲဖြစ်တယ်” လို့ သူမကဆက်ပြောပါတယ်။
Source DW
@ymg/knl
၁၁ မေ ၂၀၂၄
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ် ရှိ PAL Hotel တွင် လောင်းကစားဝိုင်း ဖွင့်လှစ်လုပ်ကိုင်နေသည့် စီမံခန့်ခွဲသူ တရုတ်နိုင်ငံသားသုံးဦး၊လောင်းကစားသူ တရုတ်နိုင်ငံသား ၆ ဦးနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ စုစုပေါင်း ၄၇ ဦးကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း နစကသတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့က ယနေ့မေလ ၁၁ရက်တွင်သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၀ ရက်နေ့ နံနက် ၁ နာရီခွဲအချိန်တွင် မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့မှ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ပါဝင်တဲ့ ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်၊ (၁)ရပ် ကွက်၊ သီရိမွန်အိမ်ယာ၊ သီရိမွန်(၁၀)လမ်း၊ အမှတ်(၈)ရှိ PAL Hotel တွင် လောင်းကစားဝိုင်း ဖွင့်လှစ်လုပ်ကိုင်နေကြောင်း သတင်းအရ အဆိုပါဟိုတယ်အား သက်သေများနှင့်အတူ ဝင်ရောက် ရှာဖွေစစ်ဆေးခဲ့ရာမှ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ရှာဖွေစစ်ဆေးခဲ့ရာတွင် အဆိုပါဟိုတယ် ဒုတိယထပ်တွင် လောင်းကစားဝိုင်း တည်ထောင်၍ စီမံခန့်ခွဲ လုပ်ကိုင် နေသူ Mr.Yang Jian ပါ တရုတ်နိုင်ငံသား အမျိုးသား (၃) ဦး၊ မြန်မာ နိုင်ငံသား အမျိုးသား (၁)ဦး၊ အမျိုးသမီး(၁)ဦး၊ လောင်းကစားဝိုင်း၌ အလုပ်လုပ်ကိုင်သူ မြန်မာ နိုင်ငံသား အမျိုးသား(၇)ဦး၊ အမျိုးသမီး (၂၄)ဦးနှင့် လောင်းကစား လာရောက်ကစားသူ တရုတ် နိုင်ငံသား အမျိုးသား(၅)ဦး၊ အမျိုးသမီး(၁)ဦး၊ မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသား(၃)ဦး၊ အမျိုးသမီး(၂)ဦး စုစုပေါင်း (၄၇)ဦးတို့အားဖမ်းဆီးရမိခဲ့တယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။
သူတို့နှင့်အတူ လောင်းကစားပြုလုပ်ရာတွင် အသုံးပြုသည့် ဘူကြီးလောင်းကစားခုံ (၅)ခုံ၊ ပဲကြားလော့ လောင်းကစားခုံ (၂)ခုံ၊ ကုလားသုံးကောင် လောင်းကစားခုံ(၁)ခုံ၊ ငါးပစ်ဂိမ်း လောင်းကစားခုံ (၁)ခုံ၊ ဖဲထုတ် (၂၅၄) ထုတ်၊ ငွေကျပ် ငါးရာမှ သိန်းတစ်ရာထိပါ တုံကင်ပြားများ၊ လက်ကိုင်ဖုန်း (၃၈)လုံး၊ လက်တော့ (၂)လုံး၊ Tablet (၁)လုံး၊ All in one ကွန်ပျူတာ (၁)လုံး၊ လောင်းကစားပြုလုပ်ရာတွင် ငွေအလွှဲ/အပြောင်း ပြုလုပ်ရာ၌ အသုံးပြု သည့် Bank Account နံပါတ်များ ရေးသားထားသည့် ကဒ်ပြား(၁)ခု၊ ဖဲချပ်ဖျက်စက်(၁)လုံး၊ ငွေရေတွက်စက်(၁) လုံး၊ CCTV Recorder (၁)လုံး၊ လောင်းကြေးငွေ (၃၀၁)သိန်းကျပ်၊ ကား(၁၇)စီးတို့နှင့်အတူတွေ့ရှိဖမ်းဆီးရမိခဲ့ တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဖမ်းဆီးရမိသူတွေဖြစ်တဲ့ Mr.Yang Jian ပါ တရုတ်နိုင်ငံသား အမျိုးသား(၈)ဦး၊ အမျိုးသမီး (၁)ဦး၊ ဝင်းမြင့်ထွန်း ပါ မြန်မာနိုင်ငံသား အမျိုးသား(၁၁)ဦး၊ အမျိုးသမီး (၂၇)ဦး စုစုပေါင်း (၄၇)ဦးတို့ အား မရမ်းကုန်းမြို့ နယ်၊ ဘုရင့်နောင်နယ်မြေရဲစခန်းတွင် အမှုဖွင့်လှစ်ထားရှိပြီး တည်ဆဲဥပဒေများနှင့်အညီ ထိရောက်စွာ အရေးယူနိုင်ရေး ဆက်လက်စစ်ဆေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိတယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။
@ymg/knl
၁၀ မေ ၂၀၂၄
CB Bank ဥက္ကဌဦးခင်မောင်အေးဖမ်းဆီးခံရသည်ဟု လူမှုကွန်ရက်ပေါ်၌ပျံ့နှံ့နေပြီး CB Bank ဥက္ကဌဦးခင်မောင်အေးဖမ်းဆီးခံရသည့်သတင်းမဟုတ်မှန်ကြောင်း ဦးခင်မောင်အေး၏မိသားစုနှင့်နီးစပ်သည့်အသိုင်းအဝိုင်းမှ အတည်ပြုပြောခဲ့ကြောင်းသိရသည်။
CB Bank ဥက္ကဌဦးခင်မောင်အေးဖမ်းဆီးခံရသည့် သတင်းမဟုတ်မှန်ကြောင်း ၎င်း၏မိသားစုနှင့် နီးစပ်သည့် အသိုင်းအဝိုင်းမှ YMGကို အတည်ပြုဖြေကြားထားခြင်းဖြစ်သည်။
အဆိုပါသတင်းမဟုတ်ဘူးလို့သိရကြောင်းလည်း ဦးခင်မောင်အေးနှင့်နီးစပ်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက YMG ကိုပြောသည်။
CB Bank ဥက္ကဌဦးခင်မောင်အေးနှင့်နီးစပ်သည့် ရုပ်သံလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများကလည်း လက်ရှိအချိန်အထိ ဥက္ကဌအဖမ်းခံရသည်ကို မကြားမိသေးကြောင်း ဖြေကြားထားသည်။
ထို့အပြင် ယနေ့မေလ၁၀ရက်နေ့ ညနေ ၆နာရီခွဲခန့်က ဆိုရှယ်မီဒီယာဖေ့စ်ဘုတ်ခ်တွင် အကောင့်ပိုင်ရှင် Sai Moe San ဆိုသူက KBZ နာယကကြီးဦးအောင်ကိုဝင်းနှင့်ဇနီးဒေါ်နန်းသန်းထွေးရဲ့မွေးနေ့မင်္ဂလာညစာစားပွဲသို့ တက်ရောက်လာသည့် ဦးခင်မောင်အေးနှင့်ဇနီးဖြစ်သူတို့၏ ဓာတ်ပုံများကို တင်ထားပြီး ကျန်းမာပါစေကြောင်း ဆုတောင်းပေးထားသည်ကိုတွေ့ရသည်။
မေလ(၁၀)ရက်တွင် CB Bank ဥက္ကဌဦးခင်မောင်အေးဖမ်းဆီးခံရကြောင်း၊ ကျားဖြန့်များနှင့်ပတ်သက်၍ စစ်ဆေးမေးမြန်းခံနေရကြောင်း လူမှုကွန်ရက်ပေါ်၌ သတင်းများထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီး ယင်းကဲ့သို့ ဖမ်းဆီးခံရခြင်းမရှိကြောင်း ဦးခင်မောင်အေး မိသားစုနှင့်နီးစပ်သည့် အသိုင်းအဝိုင်းမှ ပြန်လည် ဖြေကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ဓာတ်ပုံများ - Sai Moe San’s FB
tthl
Yangon_Time
၃ မေ ၂၀၂၄
နေပြည်တော်ရှိ မဏိရတနာကျောက်စိမ်းခန်းမ၌စတင်ကျင်းပနေတဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ (၅၉)ကြိမ်မြောက် မြန်မာ့ ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲတွင် ပုလဲအတွဲပေါင်း ၄၀၀ ၊ ကျောက်မျက် အတွဲပေါင်း ၁၆၀ နှင့် ကျောက်စိမ်းအတွဲပေါင်း ၄၅၅၀ တို့ကို ပြည်တွင်းပြည်ပရတနာ ကုန်သည်များအား ရောင်းချပေးသွားမယ်လို့သိရပါတယ်။
မေလ ၃ရက် မနက်ပိုင်းကျင်းပတဲ့ အဆိုပါမြန်မာ့ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲဖွင့်ပွဲသို့ နစက ဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပါတယ်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးနှင့် အဖွဲ့သည် မြန်မာ့ ကျောက်မျက်ရတနာပြပွဲ၌ ရောင်းချရန် မဏိရတနာကျောက်စိမ်းခန်းမ အတွင်း ပြသ ထားသော ကျောက်စိမ်း၊ ကျောက်မျက်အတွဲများနှင့် ပုလဲအတွဲများကို ပုဂ္ဂလိက ကျောက်မျက်ရတနာ အချောထည် အရောင်းပြခန်းများ ဖွင့်လှစ်ရောင်းချ နေမှုများနှင့် ခန်းမအပြင်ဘက်တွင် ခင်းကျင်း ပြသထားသည့် ကျောက်စိမ်းရိုင်းအတွဲများကို လှည့်လည်ကြည့်ရှုခဲ့ပါတယ်။
ပုလဲအတွဲ၊ ကျောက်မျက်အတွဲ၊ (A)နှင့်(B)အုပ်စုမှကျောက်စိမ်းအတွဲများ ရောင်းချရာတွင် အခြေခံဈေးကို အမေရိကန် ဒေါ်လာဖြင့် သတ်မှတ်ထားရှိပြီး (C)အုပ်စုမှ ကျောက်စိမ်းအတွဲများအတွက် အခြေခံ ဈေးကို မြန်မာ ကျပ်ငွေဖြင့်သတ်မှတ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
ပုလဲအတွဲ၊ ကျောက်မျက်အတွဲ၊ (A)နှင့်(B)အုပ်စုမှကျောက်စိမ်းအတွဲများအတွက် အာမခံစပေါ်ငွေကို ပြည်ပရတနာ ကုန်သည်များအနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာအပြင် အမေရိကန်ဒေါ်လာနှင့် ညီမျှသည့် ယူရိုငွေ၊ ယွမ်ငွေ၊ ထိုင်းဘတ်ငွေတို့ဖြင့် ပေးသွင်းနိုင်ပြီး ပြည်တွင်းရတနာကုန်သည်များ က မြန်မာကျပ်ငွေဖြင့် ပေးသွင်းနိုင်ကြောင်း၊ ပြည်တွင်းရတနာကုန်သည်များသာ ဝယ်ယူခွင့်ရှိသည့် (C)အုပ်စုမှ ကျောက်စိမ်းအတွဲများ အတွက် အာမခံစပေါ်ငွေကို မြန်မာကျပ်ငွေဖြင့် ပေးသွင်းနိုင်ကြောင်းလည်းသိရပါတယ်။
ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပရတနာကုန်သည်များအနေဖြင့် ဝယ်ယူခွင့်ရရှိသည့် (A) အုပ်စု မှ ကျောက်စိမ်းအတွဲများအတွက် တန်ဖိုးငွေကို အမေရိကန်ဒေါ်လာအပြင် အမေရိကန် ဒေါ်လာနှင့်ညီမျှသော ယူရိုငွေ၊ ထိုင်းဘတ်ငွေ၊ ယွမ်ငွေများဖြင့် ပေးချေရမည်ဖြစ်ပြီး ပုလဲအတွဲ၊ ကျောက်မျက်အတွဲ၊ (B) အုပ်စုမှ ကျောက်စိမ်းအတွဲများကို ဝယ်ယူခွင့်ရရှိ ပြည်ပရတနာကုန်သည်များအနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာအပြင် အမေရိကန် ဒေါ်လာနှင့်ညီမျှသော ယူရိုငွေ၊ ထိုင်းဘတ်ငွေ၊ယွမ်ငွေများဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပြည်တွင်း ရတနာကုန်သည်များအနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာအပြင် အမေရိကန် ဒေါ်လာနှင့်ညီမျှသော မြန်မာကျပ်ငွေဖြင့်လည်းကောင်း တန်ဖိုးငွေကို ပေးချေရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ (C) အုပ်စုမှ ကျောက်စိမ်းအတွဲများကို ပြည်တွင်းရတနာ ကုန်သည်များ သာဝယ်ယူခွင့်ရမည်ဖြစ်ပြီး တန်ဖိုးငွေကို မြန်မာကျပ်ငွေဖြင့် ပေးချေရမည်ဖြစ်ကြောင်းသတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာ့ကျောက်မျက် ရတနာပြပွဲများကို ၁၉၆၄ ခုနှစ်မှ စတင်၍ ကျင်းပခဲ့ကာ ယခု ပြပွဲကို မေ - ၃ ရက်မှ ၁၂ ရက် အထိ ခင်းကျင်းပြသရောင်းချပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းသတင်းရရှိပါတယ်။
@ymg/knl
၁ မေ ၂၀၂၄
လျှပ်စစ်မီးများပြတ်တောက်နေမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ လျှပ်စစ်စွမ်းအားဝန်ကြီးဌာနက လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ် ဖြန့်ဖြူးနေမှုအခြေအနေများကို အများပြည်သူသိရှိရန် မီဒီယာများသို့ သတင်းထုတ်ပြန်ပေးခဲ့ပါတယ်။
သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ပါ အရေးကြီးအချက်အချို့မှာ-
၁။ လိုအပ်ချက်၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ လက်ရှိတွင်လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်နိုင်။
၂။ ရွှေကျင်၊ဘီလူးချောင်း(၁)၊ (၂) ၊ (၃) ၊သဖန်းဆိပ် ရေအားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံများမှ ဓာတ်အားကို ပို့လွှတ်လျက်ရှိသည့် ဓာတ်အားလိုင်းများ ဖျက်ဆီးခံထားရခြင်းကြောင့် ၃၅၃ မဂ္ဂါဝပ် အသားတင် လျော့နည်းနေ။
၃။ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ရရှိနိုင်မှုမှာလျော့နည်းလျက်ရှိသဖြင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့သုံးလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံများမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ပေးနိုင်မှုမှာလည်း(၄၄၆) မဂ္ဂါဝပ်ခန့် လျော့နည်းရရှိနေ။
၄။ သို့သော် နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံများမှ (၂၁၀) မဂ္ဂါဝပ်ခန့် ထပ်တိုး ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့။
၅။လျော့နည်းလျက်ရှိသော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ အမြန်ဆုံးပြန်လည် ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရေးအတွက် ပြင်ဆင် ဆောင်ရွက်နေပြီး စီမံကိန်းသစ်များကိုလည်း ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်နေ။
သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အပြည့်အစုံ(မူရင်း)ကို အောက်တွင်ဖော်ပြပေးပါတယ်။
လျှပ်စစ်စွမ်းအားဝန်ကြီးဌာနမှလျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးမှုအခြေအနေ
လျှပ်စစ်စွမ်းအားဝန်ကြီးဌာနမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ် ပေးလျှက်ရှိသည့် ဓာတ်အား ပေးစက်ရုံများ၏ အရင်း အမြစ်အလိုက် စုစုပေါင်း တပ်ဆင်စက်အင်အားမှာ (၇၁၈၄.၄၆) မဂ္ဂါဝပ်ရှိပြီး ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ (၂၉)ရုံ၏ တပ်ဆင်စက်အင်အား (၃၂၂၈)မဂ္ဂါဝပ်၊ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ သုံးစက်ရုံ (၂၇)ရုံ၏ တပ်ဆင်စက်အင်အား (၃၆၃၈.၃၆၄) မဂ္ဂါဝပ်၊ ကျောက်မီးသွေးသုံးစက်ရုံ (၂)ရုံ၏တပ်ဆင် စက်အင်အား (၁၃၈) မဂ္ဂါဝပ်နှင့် နေရောင်ခြည်သုံးစွမ်းအင် စက်ရုံ (၆) ရုံ၏ တပ်ဆင်စက်အင်အား (၁၈၀) မဂ္ဂါဝပ် တို့ရှိပြီး စုစုပေါင်းဓာတ်အားစနစ်အတွင်း ဓာတ်အားထုတ် လုပ်နိုင်သည့် စက်များ၏ စက် တပ်ဆင်အင်အားမှာ ၇၁၈၄.၄၆ မဂ္ဂါဝပ်အထိရှိပါသည်။ နိုင်ငံတော်၏ လိုအပ်ချက်မှာ နှစ်စဉ် (၉%) တိုးတက်သုံးစွဲလျက်ရှိသဖြင့် စုစုပေါင်း (၅၄၄၃) မဂ္ဂါဝပ် လိုအပ်သည်။ ထိုသို့ရှိသော်လည်း တပ်ဆင် အင်အားအတိုင်း စက်များအား စွမ်းအား ပြည့်မောင်းနှင်နိုင်ပါက လုံလောက်မှုရှိပါသည်။
သို့ရာတွင် လက်ရှိ ကာလ၌ ရွှေကျင်(၇၅ မဂ္ဂါဝပ်)၊ ဘီလူးချောင်း(၁)၊ (၂) ၊ (၃) တို့မှ (၂၄၈ မဂ္ဂါဝပ်)နှင့် သဖန်းဆိပ် (၃၀ မဂ္ဂါဝပ်) ရေအားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေး စက်ရုံ များမှထွက်ရှိသည့်ဓာတ်အားကို ပို့လွှတ်လျက်ရှိသည့် ၂၃၀ ကေဗွီ၊ ၁၃၂ ကေဗွီ ဓာတ်အားလိုင်းများ ဖျက်ဆီးခံထားရခြင်းကြောင့် ရေအားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေး စက်ရုံများမှ ထွက်ရှိသည့် ဓာတ်အား (၃၅၃ မဂ္ဂါဝပ်) ၊ အသားတင်လျော့နည်း ထုတ်လုပ်ရလျက်ရှိပါသည်။
ထို့အတူ လက်ရှိဓာတ်အားထုတ်လုပ်မှု၌ အပူစွမ်းအင်သုံးစက်ရုံများရှိ သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ အသုံးပြု၍ လျှပ်စစ် ဓာတ်အားထုတ်လုပ်မှုအချိုးမှာ (၅၀%) ခန့်ရှိသော် လည်း သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ရရှိနိုင်မှုမှာလျော့နည်းလျက်ရှိသဖြင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့သုံးလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံများမှ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ပေးနိုင်မှုမှာလည်း ယခု ကာလအတွင်း (၄၄၆) မဂ္ဂါဝပ်ခန့် လျော့နည်းလျက်ရှိပါသည်။ သို့ပါ၍ စုစုပေါင်းစက်များ၏ တပ်ဆင်အားများမှ ရေအားနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့သုံးစက်ရုံ များ၏ ထုတ်လုပ်မှုတွင် (၃၅၃+၄၄၆) = ၇၉၉ မဂ္ဂါဝပ်ခန့်မှာ အသားတင် လျော့နည်းထုတ်လုပ်ရလျက်ရှိပါသည်။
ထိုသို့ ထုတ်လုပ်မှုလျော့နည်းရရှိမှုကို နိုင်ငံတော်၏ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရန် အတွက် ကျန်ရှိသော စက်တပ်ဆင်အင်အား (၆၃၈၅.၄၆) မဂ္ဂါဝပ်မှ ထုတ်လုပ်၊ ဖြန့်ဖြူးနိုင်ရန် စီမံဆောင်ရွက်ခဲ့ ရပါသည်။ သို့ရာတွင် ရေအားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံများမှ ထွက်ရှိသည့် ဓာတ်အားကို ပို့လွှတ်နိုင်ရန်စီမံရာ၌၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်မုတ်သုန်ရာသီတွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ်ထက်ပုံမှန်မိုးရွာ သွန်းနိုင်မှုအောက်တွင်ဆက်လက်ရှိနေ၍ ဆည်များ ၌ရေပြည့်ဝစွာမရရှိခြင်း ဓာတ်အား စနစ်အတွင်း တစ်နိုင်ငံလုံးအား ဓာတ်အားစဉ်ဆက်မပြတ် တည်ငြိမ်စွာ ရရှိစေရန်အတွက် မိုးမကျမီ ကာလအတွင်းအထိ ဓာတ်အားပြတ်တောက်မှုဖြစ်စဉ်များ ဖြစ်ပွားမှုမရှိစေရေးအတွက် နိုဝင်ဘာလမှ ဇွန်လအထိ ယခင်သိုလှောင်စုဆောင်းထားရှိသည့် ရေများအားချိန်ညှိ၍ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ် ရခြင်း သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ရရှိမှုတို့အားထိန်းညှိ၍ လုံလောက်စွာမရရှိသဖြင့် တပ်ဆင်ထားသောစက်များ၏ စက်စွမ်း အားပြည့်လည်ပတ်နိုင်မှုမရှိခြင်းစသည့်တို့ကြောင့် ယခုကာလတွင် တစ်ရက်ပျမ်းမျှ (၂၈၀၀) မဂ္ဂါဝပ်ခန့်သာ ထုတ်လုပ်နိုင်သဖြင့် လိုအပ်ချက်၏ (၅၀%) ခန့်ကိုသာ ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်လျက်ရှိပါသည်။
အထက်ပါအခြေအနေများအရ ထုတ်လုပ်နိုင်မှုနှင့် သုံးစွဲမှုအချိုးအစားပေါ်အခြေခံ၍ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးသို့ (၄၆%)၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးသို့ (၁၆%)နှင့် ကျန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များသို့ (၃၈ %) အား အချိုးကျ ခွဲဝေပို့လွှတ်ခဲ့ပြီး သုံးစွဲသူပြည်သူများ အဆင်ပြေစေရန် အတွက် အုပ်စုများခွဲ၍ အချိန်အပိုင်း အခြားအလိုက် ခွဲဝေ ဖြန့်ဖြူးပေးလျက်ရှိပါသည်။
အထက်ပါအတိုင်း ဓာတ်အားထုတ်လုပ်နိုင်မှုအပေါ် အချိုးကျအရ အချိန်အပိုင်းအခြား အလိုက်ခွဲဝေ ဖြန့်ဖြူးထား သော်လည်း ရုတ်တရက်မြင့်မားလာသည့် သုံးစွဲမှုအရ တစ်ခါတစ်ရံ သတ်မှတ်ကြိမ်နှုန်း (Frequency)အောက် ရောက်ရှိပါက ဓာတ်အားစနစ်အတွင်းရှိ ထရန်စဖော်မာများ၊ ဓာတ်အားထုတ်လုပ်သည့်စက်များအား ထိခိုက် ပျက်စီးမှု မဖြစ်ပေါ်စေရေးအတွက် ဗဟို ဓာတ်အားကွပ်ကဲရေးဌာန(National Control Centre) မှ အရေးပေါ် ဝန်အားလျော့ချရန်အတွက် ဓာတ်အားဖြတ်တောက်ရခြင်းများကိုပြုလုပ်ရကာ ပုံမှန်ခွဲတမ်းအရရရှိမည့် ဓာတ်အား ရရှိချိန်အတွင်း တိုက်ဆိုင်စွာဖြတ်တောက်ခဲ့ရပါက ပြတ်တောက်ချိန်မှာ ပိုမိုရှည်ကြာခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်ရလျက်ရှိ ပါသည်။
တစ်ဖက်တွင်လည်း ဓာတ်အားပေးစက်ရုံများမှထွက်ရှိလာသည့် ဓာတ်အားများကို ပို့လွှတ် လျက်ရှိသည့် ဓာတ်အား လိုင်းကြီးများအား ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလကနေစပြီး ယနေ့အထိ ဓာတ်အားလိုင်း တာဝါတိုင်များအား(၇၁) ကြိမ်၊ ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပြီး တာဝါတိုင်ပေါင်း (၈၉) တိုင် ပြိုလဲပျက်စီးခဲ့ကာ၊ ဓာတ်အားခွဲရုံကြီး (၅) ရုံ ဖောက်ခွဲ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရသဖြင့် ဓာတ်အားပို့လွှတ် နိုင်မှုမရှိသဖြင့် ဓာတ်အားပြတ်တောက်မှုများလည်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရပါသည်။ သို့သော်လည်း ပြည်သူ များ၏ ဓာတ်အားလိုအပ်ချက်ကို စဉ်ဆက်မပြတ်ရရှိရေးအတွက် ပြင်ဆင်မှုများကို အချိန်နှင့် တပြေးညီဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ရာ တာဝါတိုင်ပေါင်း (၄၉)တိုင်အား အစားထိုး ပြင်ဆင်ပြီးစီးခဲ့ပြီး တာဝါတိုင် (၄၀) ပြင်ဆင်ရန် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။
အလားတူ ထုတ်လုပ်နိုင်သော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို လျော့နည်းပျောက်ဆုံးမှု မရှိစေရေးအတွက် ဓာတ်အား သုံးစွဲသူများမှ ဓာတ်အားခရရှိရေးအတွက်လည်း မီတာခ ပေးဆောင်ရန် ပျက်ကွက်သူများအား ပထမလတွင် သတိပေးခြင်း၊ ပထမလမှ တတိယလအထိ ရက်လွန်ဒဏ်ကြေး ကောက်ခံခြင်း၊ စတုတ္ထလတွင် လအလိုက် ပေးဆောင်ရမည့် မီတာခနှင့် ရက်လွန်ဒဏ်ကြေးများအား ပေးဆောင်ခြင်းမရှိပါက ဓာတ်အားဆက်သွယ်မှု ဖြတ်တောက်ခြင်းနှင့် မီတာသိမ်းဆည်း၍ ဥပဒေကြောင်းအရ အရေးယူခြင်းများကိုဆောင်ရွက်ခဲ့၍ စုစုပေါင်း မီတာ အလုံးရေ ၄ သိန်းကျော်ကို ဓာတ်အားဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး မီတာအလုံး ၆ သောင်းကျော်ကို ဖြုတ်သိမ်းခြင်းများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ရပါသည်။
၎င်းအပြင် ဓာတ်အားသုံးစွဲသူပြည်သူများ၏ လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရေးအတွက် စီမံဆောင်ရွက်ခဲ့ရာ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံးဓာတ်အားပေးစက်ရုံ စီမံကိန်းများဖြစ်သော တောင်တော်ကွင်း (၂၀ မဂ္ဂါဝပ်)၊ကြီးအုံကြီးဝ (၃၀ မဂ္ဂါဝပ်)၊ စေတုတ္တရာ (၃၀ မဂ္ဂါဝပ်)နှင့် ကင်းတား (၃၀ မဂ္ဂါဝပ်) စုစုပေါင်းဓာတ်အားပေးစက်ရုံ (၄)ခု တပ်ဆင်အင်အား (၁၁၀ မဂ္ဂါဝပ်)ခန့်အား ဓာတ်အားဝယ်ယူရေး စာချုပ်များ (PPA) ချုပ်ဆို၍ ဓာတ်အားစနစ်အတွင်းသို့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပိုမိုပို့လွှတ်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး သပြေဝ-၃ (၃၀ မဂ္ဂါဝပ်) နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံစီမံကိန်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ဓာတ်အားစနစ်အတွင်းသို့ ဓာတ်အားစတင်စမ်းသပ်ပို့လွှတ်နိုင်ခဲ့သဖြင့် စုစုပေါင်း (၂၁၀) မဂ္ဂါဝပ်ခန့် ထပ်တိုး ထုတ် လုပ်နိုင်ခဲ့ပါသည်။
သို့ဖြစ်ပါ၍ ဝန်အားထိန်းညှိမှုအရ ဝန်အားလျှော့ချရခြင်းများအား ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်သော ကြောင့် ပြည်သူလူထုအနေဖြင့် အဆင်မပြေမှုများရှိပါက နားလည်ပေးနိုင်ပါရန် နှင့် ဓာတ်အားလိုင်းများ ဖောက်ခွဲ ဖျက်ဆီးခံရခြင်း၊ အဖျက်အမှောင့်ပြုလုပ်ခြင်းများအပေါ် ပြည်သူလူထုမှလည်း ဝိုင်းဝန်းကူညီ စောင့်ရှောက်ပေးကြ ပါရန်နှင့် လျော့နည်းလျက်ရှိသော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ အမြန်ဆုံးပြန်လည် ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရေးအတွက် ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်မှုများ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသလို စီမံကိန်းသစ်များကိုလည်း ကြိုးပမ်း ဆောင် ရွက်လျက်ရှိပါကြောင်း အသိပေးအပ်ပါသည်။
လျှပ်စစ်စွမ်းအားဝန်ကြီးဌာန
Page 5 of 58