#World_
Published 07 December 2025

■ အလက်စ်ကာကမ်းရိုးတန်း သမုဒ္ဒရာမျက်နှာပြင်အောက် ၂ မိုင်ခန့် နေအလင်းရောင် မဖောက်ထွင်းနိုင်တဲ့ နေရာကို NOAA Ocean Exploration က ရေအောက်ယာဉ်ဖြင့် ထိန်းကျောင်းရှာဖွေခဲ့ရာမှာ ထူးဆန်းတဲ့ ရွှေရောင်အလုံးတစ်ခု တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

■ ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ၂၃ ရက်တာလေ့လာစူးစမ်းစဉ်က တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ကာ ၄ လက်မခန့်ရှိပြီး တစ်ဖက်မှာ အပေါက်တစ်ပေါက် ပါရှိပါတယ်။

■ သုတေသီများ ရေငုပ်ခြင်းကို တိုက်ရိုက်ထုတ်လွှင့်ရာမှာ ဆန်းပြားတဲ့မျိုးစိတ်ရဲ့ ဥအခွံတစ်ခုလို့ ယူဆခဲ့ပါတယ်။

■ ထိုအပေါက်ဟာ တစ်ခုခုက ဒီထဲကို ဝင်ဖို့ကြိုးစားတာဖြစ်ဖြစ် ထွက်ဖို့ကြိုးစားတာဖြစ်ဖြစ် ဖြစ်ပျက်ခဲ့နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

■ ဒါ့အပြင် ရွှေရောင်ဥခွံထဲကနေ တစ်စုံတရာ ပေါက်ဖွားခဲ့ဖွယ်ရှိတယ်လို့လည်း ယူဆသူတွေ ရှိပါတယ်။

■ အခွံအနေအထား အသွင်အပြင်ကြောင့် ဥလို့ထင်ခဲ့ပေမယ့် ဒီလိုဥမျိုး တစ်ခါမှမမြင်ဖူးဘူးလို့ ယူကေ ပလိုင်းမောက်တက္ကသိုလ်မှ ပင်လယ်ရေအောက်ဂေဟပညာရှင် ကယ်ရီဟောင်းဝဲက ပြောပါတယ်။

■ သုတေသီတွေက စက်ရုပ်ကိရိယာဖြင့် ထိတွေ့ကြည့်ရာမှာ အတော်လေး ပျော့အိတယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြပါတယ်။

■ ဥတစ်ဥလို့ ပြောရရင်လည်း သူ့ရဲ့အရွယ်အစားကြောင့် အသေအချာပြောဖို့ ခက်နေပါတယ်။

■ ကမ္ဘာ့မျက်နှာပြင်က သမုဒ္ဒရာအများစု လွှမ်းမိုးပေမယ့် လူသားတွေဟာ ပင်လယ်ကြမ်းပြင်ရဲ့ ၀.၀၀၁ ရာခိုင်နှုန်းကိုသာ စူးစမ်းရသေးပြီး အများစုနီးပါးက မရှာဖွေရသေးပါဘူး။

■ ရွှေရောင်အလုံးက ဇီဝသက်ရှိနဲ့ ဆိုင်တယ်လို့သာ သိရှိတာကလွဲလို့ ဘာမှန်းမသိရသေးဘဲ ဒါဟာ ကမ္ဘာကြီးအကြောင်း လေ့လာစရာ ဘယ်လောက်အထိ ကျန်သေးလဲဆိုတာကို သတိပေးနေတာဖြစ်တယ်လို့ NOAA Ocean Exploration က ဖော်ပြသွားပါတယ်။

Source: Science Alert

#World_Science
Published 07 December 2025

■ ချင်ပန်ဇီ၊ လူဝံနဲ့ အချို့သောမျိုးစိတ်တွေဟာ အနမ်းပေးကြဖွယ်ရှိတယ်လို့ ယူဆထားကာ ယခုသုတေသနမှာ ဥရောပကျောက်ခေတ်လူသား (နီယန်ဒါသယ်)တွေဟာလည်း အစောပိုင်းလူသားတွေနဲ့ နှုတ်ခမ်းချင်းတေ့တာမျိုး ပြုလုပ်ခဲ့ဖွယ်ရှိကြောင်း ယူဆလာပါတယ်။

■ ယခင်လေ့လာချက်တွေမှာဆိုရင် လူသားတွေနဲ့ နီယန်ဒါသယ်တွေဟာ မျိုးစိတ်ကွဲသွားပြီးနောက် နှစ်တွေသိန်းချီကြာတဲ့အထိ ပါးစပ်ထဲက သက်ရှိပိုးမွှားတွေတူညီနေတာကို တွေ့ရသဖြင့် တံတွေးချင်းရောယှက်ခဲ့ဖွယ်ရှိတယ်လို့ ထင်ထားပါတယ်။

■ လူသားတွေနဲ့ ကျောက်ခေတ်လူသားတွေမှာ မေတ္တာရေးရှိခဲ့ပုံပေါ်တယ်လို့ အောက်စ်ဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်မှ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲရေး ဇီဝပညာရှင် မာတီဒါဘရင်ဒယ်က ပြောပါတယ်။

■ အနမ်းပေးတယ်ဆိုတာကို သေချာအဓိပ္ပာယ်မဖွင့်နိုင်ဘဲ ယင်းတို့ဟာ လူသားတွေ အနမ်းပေးသလိုမျိုး ဆင်တူချင်မှ ဆင်တူနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

■ သုတေသနအဖွဲ့က သတ္တဝါမျိုးစိတ်တူတွေမှာ ပါးစပ်ချင်းထိတွေ့ခြင်း အပြုအမူတွေအပေါ် မူတည်ပြီး ဖွင့်ဟလာပါတယ်။

■ အာရှနဲ့ အာဖရိကမှ မျောက်မျိုးနွယ်များ အနမ်းပေးကြတာကို အဓိကထား လေ့လာခဲ့ကြပြီး ရှင်သန်နေတဲ့ မျောက်ဝံမျိုးစိတ်တွေနဲ့ မျိုးသုဉ်းပျောက်ကွယ်သွားတဲ့ မျောက်ဝံမျိုးစိတ်တွေကြား ဆင့်ကဲပြောင်းလဲခြင်း မေတ္တာမျှရေးကိစ္စတွေရဲ့ အချက်အလက်များကို ပေါင်းစပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

■ ရလဒ်များအရ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၂၁.၅ သန်းနဲ့ ၁၆.၉ သန်းကြားက ရှေးခေတ်မျောက်ဝံတွေ အနမ်းပေးခြင်း ဆင့်ကဲပြောင်းလဲတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။

■ ယခင်လူသားတွေခေတ်တုန်းက ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ခဲ့ကြတယ်လို့ သိရှိထားကြပေမယ့် အနမ်းပေးခြင်းက စိတ်ခံစားချက် ဆက်နွယ်မှုတွေအကြောင်းကိုလည်း ဖော်ပြနေပါတယ်။

Source: The Guardian

တရုတ်ပြည်တွင်းထုတ် C919 ခရီးသည်တင်လေယာဉ်ကြီးဟာ တနင်္လာနေ့က ရှန်ဟိုင်း-လန်ကျိုးလမ်းကြောင်းကို စတင်ပြေးဆွဲခဲ့ပြီး ကုန်းပြင်မြင့်လေဆိပ်သို့ ပထမဆုံးပျံသန်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

#Local_News
Published 06 December 2025
#တရုတ်ပြည် #လေယာဉ်ကြီး
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group

#World_News
Published 06 December 2025

■ ဆယ်စုနှစ်ကြာမြင့်ပြီဖြစ်တဲ့ အိန္ဒိယ-ရုရှားဆက်ဆံရေးအတွင်း ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ကာကွယ်ရေးမိတ်ဖက်ဆက်ဆံမှုများ တိုးချဲ့သွားရန် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နဲ့ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နရန်ဒရာမိုဒီတို့ သဘောတူညီခဲ့ကြကာ ပူတင်က အိန္ဒိယထံ အတားအဆီးမရှိ လောင်စာထောက်ပံ့သွားဖို့ သောကြာနေ့က ကမ်းလှမ်းလိုက်ပါတယ်။

■ ၂၀၂၂ ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ပြီးနောက်ပိုင်း အိန္ဒိယသို့ ပထမဆုံးရောက်လာတဲ့ ပူတင်ကို အိန္ဒိယက ကော်ဇောနီဖြင့် ကြိုဆိုခဲ့ပါတယ်။

■ ရုရှားရေနံကို အိန္ဒိယဝယ်ယူတဲ့အတွက် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်မှ အိန္ဒိယအပေါ် အခွန်စည်းကြပ်ထားတာတွေကို လျှော့ချဖို့ အိန္ဒိယနဲ့ အမေရိကန်တို့ ဆွေးနွေးနေကြပါတယ်။

■ အမေရိကန်မှ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ၊ အခွန်စည်းကြပ်မှုတွေ ချပြီးနောက်မှာ အိန္ဒိယလောင်စာတင်သွင်းမှုတွေ ကျဆင်းလာနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းရပါတယ်။

■ အမေရိကန်ကုန်သွယ်ရေး လက်ထောက်ဝန်ကြီး ရစ်ဆွစ်ဇာက တနင်္လာနေ့မှာ အိန္ဒိယသို့ သွားရောက်ရန် စီစဉ်ထားဆဲဖြစ်ပါတယ်။

■ ရုရှားက ၂၀၃၀ အရောက်မှာ အိန္ဒိယတင်သွင်းကုန်တွေကို ဒေါ်လာ ၁၀၀ ဘီလီယံအထိ မြှင့်တင်လိုတယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။

■ နှစ်ဖက်စလုံးနဲ့ ဆက်ဆံနေတဲ့ အိန္ဒိယအတွက်တော့ ကမ်းလှမ်းချက်ကို သတိထားစဉ်းစားသွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

■ အိန္ဒိယလောင်စာချက်လုပ်ငန်းတွေဖြစ်တဲ့ Indian Oil Corp ၊ Bharat Petroleum Corp တို့က ပိတ်ဆို့မှုမရှိတဲ့ ထောက်ပံ့ပေးသူတွေဆီကနေ ရုရှားရေနံများတင်ဖို့ ဇန်နဝါရီအော်ဒါများ မှာယူထားပါတယ်။

■ ကြာသပတေးနေ့ ပူတင်ရောက်လာတဲ့အခါ မိုဒီက နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုခဲ့ပြီး ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ငြိမ်းချမ်းစွာဖြေရှင်းနိုင်ရေးကို အိန္ဒိယထောက်ခံနေကြောင်း ပြောပြခဲ့ပါတယ်။

■ အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂတို့က ဒေါ်လာဘီလီယံချီတဲ့ ရုရှားစွမ်းအင်တွေကို တင်သွင်းနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: Reuters

#World_Science
Published 06 December 2025

■ ၂၀၂၅ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့က မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရိုက်ခတ်သွားခဲ့တဲ့ မြေငလျင်အကြောင်း သုတေသနလေ့လာချက် ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

■ ရှင်ဂျီဝေနဲ့ အဖွဲ့က ထိုငလျင်ကြီး ဖြစ်လာစေတဲ့ အကြောင်းအရင်းအမျိုးမျိုးကို အချက်အလက်များဖြင့် ဆန်းစစ်ခဲ့ကြပါတယ်။

■ ထိုငလျင်က ကုန်းပေါ်မှာ အရှည်ဆုံးနဲ့ အမြန်ဆုံးရွေ့လျားတဲ့ ကွဲကြောင်းတွေထဲကတစ်ခု ဖြစ်လာပြီး စကိုင်းပြတ်ရွေ့ကြောတလျှောက် အတော်လေးထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ပါတယ်။

■ ပြင်းအားအဆင့် ၇.၇ မှ ၇.၈ အထိရှိပြီး အနည်းဆုံး ၅၃၅၂ ဦး အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရပါတယ်။

■ အရှည် ၄၅၀ ကီလိုမီတာကျော်အထိ မျက်နှာပြင်ကွဲအက်ခဲ့ကာ အသံထက်မြန်တဲ့နှုန်းကဲ့သို့ ကွဲအက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

■ ယခုလေ့လာချက်တွေက ငလျင်ကြီးဖြစ်ခြင်းတွေကနေ မကာကွယ်ပေးနိုင်ပေမယ့် ငလျင်ရိုက်ခတ်နိုင်တဲ့ နေရာတွေမှာ ကြိုတင်ပြင်ဆင်နိုင်ဖို့ အကူအညီဖြစ်စေမှာပါ။

■ သုတေသနအဖွဲ့က ဂြိုဟ်တုအခြေပြု မြေငလျင်တိုင်းနည်းပညာများ၊ 3D မျက်နှာပြင်မြေပုံများ၊ လှုပ်ရှားမှုမှတ်တမ်းများဖြင့် ကွဲကြောင်းရွေ့လျားမှုကို ဆန်းစစ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

■ စစ်ကိုင်းပြတ်ရွေ့ကြောလိုမျိုးပဲ ဆန်အန်ဒရီယာစ်၊ အန်နာတိုလီယန်မြောက်ဘက်တို့ဟာ ဖြောင့်တန်းတဲ့ပြတ်ရွေ့ကြောဖြစ်ပြီး ဘေးသို့ပျံ့မယ့်အစား တစ်ကြောတည်းကို ပြင်းအားစုသွားစေပါတယ်။

■ ဖြည်းဖြည်းချင်း စတင်ကွဲအက်လာရာကနေ တစ်စက္ကန့်ကို ၅.၃ ကီလိုမီတာနှုန်းအထိ ရုတ်ချည်းမြန်ဆန်လာပါတယ်။

■ ပြတ်ရွေ့ကြောဖြောင့်တန်းပြီး ငလျင်ဗဟိုကြော ထူထဲတဲ့နေရာတွေက ထိုကဲ့သို့ လျင်မြန်ပြင်းထန်စွာ ကွဲအက်ရတဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်းတွေဖြစ်ပြီး အနီးအနားဒေသတွေမှာလည်း ဘေးအန္တရာယ်ဖြစ်စေပါတယ်။

■ ငလျင်အန္တရာယ်ရှိနေတဲ့ နေရာတွေမှာ အတိအကျလေ့လာခြင်းဖြင့် နောက်ထပ်ငလျင်အန္တရာယ်များကို ကြိုတင်တွက်ဆဖို့ အကူအညီဖြစ်စေမှာပါ။

Source: Phys

#World_Health
Published 06 December 2025

■ အမေရိကန်မှာ လူတဝက်နီးပါးလောက်က သွေးတိုးရှိနေပြီး ဒီထဲက ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းက အသက် ၆၀ နဲ့အထက် ဖြစ်တယ်လို့ ရောဂါထိန်းချုပ်ကာကွယ်ရေးစင်တာတွေက ဖော်ပြထားပါတယ်။

■ သွေးတိုးတဲ့အခါ နှလုံးဖောက်ခြင်း၊ လေဖြတ်ခြင်း၊ နှလုံးရပ်ခြင်း၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါတို့ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

■ သွေးတိုးခြင်းကြောင့် သွေးကြောတွေ ထိခိုက်စေပြီး နံရံတွေမှာ အဆီတွေ စုပြုံလာနိုင်ပါတယ်။

■ သွေးပေါင်ချိန်မြင့်တယ်ဆိုရင် အစားအသောက်နဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံ ပြောင်းလဲခြင်းအပြင် သွေးပေါင်ကျဆေးတွေ အသုံးပြုခြင်းဖြင့် သွေးပေါင်ချနိုင်ပါတယ်။

■ သလဲသီးနဲ့ ဖျော်ရည်တို့က သွေးပေါင်ချိန်ကို ရေတိုရော ရေရှည်မှာပါ လျှော့ချပေးနိုင်တယ်လို့ လေ့လာချက်တစ်ခုမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

■ စမ်းသပ်ချက် ၂၂ ခုကို ဆန်းစစ်ကြည့်ရာမှာ သလဲသီးစားခြင်းက သွေးပေါင်ချိန်ကျစေနိုင်တယ်လို့ တွေ့ရှိထားပါတယ်။

■ သလဲသီးဟာ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ ကြွယ်ဝပြီး ကိုလက်စထရော ဓာတ်တိုးခြင်းကို အနည်းဆုံးအထိ လျှော့ချပေးတယ်လို့ ဒေးဗစ်ဂက်ဖန်ဆေးတက္ကသိုလ်မှ နှလုံးအထူးကု ကယ်ရိုဝက်ဆန်က ရှင်းပြပါတယ်။

■ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း များပြားစွာ ပါဝင်ခြင်းက နှလုံးကျန်းမာရေးကို အလွန်အထောက်အကူ ဖြစ်စေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

■ ခန္ဓာကိုယ်ကနေ နိုက်ထရစ်အောက်ဆိုဒ် ထုတ်လုပ်မှုကို မြှင့်တင်ပေးကာ သွေးကြောတွေကျယ်စေပြီး သွေးဖိအားကို ပုံမှန်လျော့စေကာ နံရံတွေကျုံ့နိုင်ဆန့်နိုင်စေပါတယ်။

■ ဒါပေမဲ့ သလဲသီးဖျော်ရည်ကိုတော့ တစ်နေ့ကို ၈ အောင်စမှ ၁၂ အောင်စအထိသာ သောက်သုံးသင့်ပြီး ဒီမတိုင်ခင်မှာ ဆေးပညာကျွမ်းကျင်သူနဲ့ တိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။

■ သလဲသီးဖျော်ရည်က အခြားသေား ဆေးဝါးတွေရဲ့ ဇီဝဖြစ်စဉ်တွေကို နှောင့်ယှက်နိုင်တာကြောင့် ဆရာဝန်တွေနဲ့ အရင်ဆုံးဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။

Source: Parade