#World_Health
Published 16 September 2025

▪️ အစိမ်းရောင်ဟင်းရွက်တွေနဲ့ ငှက်ပျောသီးလို အစားအစာတွေ စားခြင်းက နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ၊ နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်း၊ စောစီးစွာ အသက်ဆုံးပါးခြင်းတို့မှ ၄ ပုံ ၁ ပုံခန့် လျှော့ချနိုင်ဖွယ် ရှိတယ်လို့ လေ့လာချက်အသစ်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

▪️ ပိုတက်ဆီယံကြွယ်ဝတဲ့ ဆော်လ်မွန်ငါး၊ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း၊ ဟင်းနုနွယ်တို့ဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်ထဲကနေ ပိုလျှံတဲ့ဆားတွေကို ဖယ်ရှားပေးနိုင်ပြီး နှလုံးကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ပြဿနာများကို ၂၄ ရာခိုင်နှုန်း လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။

▪️ ယနေ့ခေတ် အစားအစာတွေက အဆင့်ဆင့်ထုပ်ပိုးစားစရာများပြားလာပြီး ဆိုဒီယံများလာကာ ပိုတက်ဆီယံ နည်းပါးလာပါတယ်။

▪️ ပိုတက်ဆီယံက နှလုံးလုပ်ဆောင်ချက်အတွက် အရေးကြီးကာ ပိုတက်ဆီယံစားသုံးမှု နည်းပါးပါက နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်း၊ နှလုံးရောဂါ၊ အသက်အန္တရာယ်တို့အထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

▪️ စမ်းသပ်ချက်ထဲမှာ စက်တပ်ထားတဲ့ လူနာ ၁,၂၀၀ ဖြင့်စမ်းသပ်ကာ လူ ၆၀၀မှာ ပိုတက်ဆီယံများပြီး အသားနည်းတဲ့ အစားအစာတွေ စားခိုင်းခဲ့ပါတယ်။

▪️ ပိုတက်ဆီယံ များများစားတဲ့အခါ နှလုံးရောဂါလူနာတွေအတွက်သာမက အားလုံးအတွက်ပါ အကျိုးရှိစေတာကြောင့် ဆိုဒီယံလျှော့ပြီး ပိုတက်ဆီယံ ပိုစားသင့်ပါတယ်။

▪️ အမေရိကန်ဂျာနယ်တစ်ခုရဲ့ ဖော်ပြချက်မှာလည်း ပိုတက်ဆီယံ ပိုစားခြင်းဖြင့် သွေးပေါင်ချိန် ကျစေနိုင်ပါတယ်။

▪️ ဒါကြောင့် ပိုတက်ဆီယံကြွယ်ဝတဲ့ ငှက်ပျောသီး၊ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းတို့လို အစားအစာတွေ ပိုစားခြင်းဖြင့် သွေးပေါင်ချိန် အခြေအနေပိုကောင်းစေနိုင်တယ်လို့ သုတေသနယူဆထားပါတယ်။

Source: Independent .

#World_Health
Published 16 September 2025

▪️ ဘီယာသောက်ခြင်းက ပျော်ရွှင်မှု၊ စိတ်အပန်းဖြေမှုတို့ကို ပေးစွမ်းနိုင်တယ်ဆိုပေမယ့် ကျန်းမာရေးကို သိသိသာသာ ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။

▪️ အာဟာရပညာရှင် ဒေါက်တာ ရှီလ်ပါအာရိုရာက ဘီယာသောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာများကို ဖော်ပြထားပါတယ်။

▪️ (၁) ဘီယာဗိုက်ထွက်လာခြင်း

▪️ (၂) အမျိုးသမီးတွေမှာ မိန်းမဟော်မုန်း၊ ဓမ္မတာ၊ စိတ်အခြေအနေတို့ ရှုပ်ထွေးစေခြင်း

▪️ (၃) အရိုးတွေ အားနည်းစေပြီး အသက် ၃၅ ကျော်တဲ့အခါ ဖြစ်နိုင်ခြေပိုများလာခြင်း

▪️ (၄) အမျိုးသားတွေမှာ မိန်းမဟော်မုန်းတိုးစေပြီး ကျားဟော်မုန်းလျော့နည်းစေကာ ခွန်အား၊ စွမ်းဆောင်ရည်၊ ယုံကြည်ချက်တို့ ကျဆင်းစေခြင်း

▪️ (၅) အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ အသည်းအဆီဖုံးနိုင်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ အယ်ကိုဟောက ဆီးရွှင်စေသဖြင့် ရေဓာတ်လုံလောက်စွာ မဖြည့်နိုင်ရင် ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ပြီး ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ နွမ်းနယ်ခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

▪️ ရေရှည်အထိ အလွန်အကြူးသောက်သုံးရင် အသည်းထိခိုက်စေကာ အသည်းခြောက်ခြင်း၊ အသည်းအဆီဖုံးခြင်း၊ အသည်းရောင်ရောဂါတို့ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

▪️ ကြာလာရင် မှတ်ဉာဏ်ဆုံးရှုံးခြင်း၊ ဦးနှောက်အသိစိတ်ကျဆင်းခြင်းတို့အပြင် သွေးတိုး၊ လေဖြတ်၊ နှလုံးရောဂါတို့ပါ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

▪️ အယ်ကိုဟောဖြတ်တာ ၆ လလောက်ကြာတဲ့အခါ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးတွေမှာ ကောင်းကျိုးတွေဖြစ်လာနိုင်ပြီး အသည်းဆိုရင် လုပ်ဆောင်ချက်တွေ တဖြည်းဖြည်း တိုးတက်လာပါမယ်။

Source: Indian Express

တရုတ်နဲ့အင်ဒိုနီးရှားဘဏ်တွေက နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပိုင်းမှာ ဒေသတွင်းငွေကြေးများ ဆက်လက်အသုံးပြုနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ပြီး ဒေသတွင်းငွေကြေးဆိုင်ရာ ငွေကြေးပေးချမှုမူဘောင် (LCT)ကို ကြာသပတေးနေ့က တရားဝင်စတင်လိုက်ပါတယ်။

#Asia_Business
Published 15 September 2025
#တရုတ် #အင်ဒိုနီးရှား
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group

#World_News
Published 15 September 2025

▪️ အာရပ်နဲ့ အစ္စလာမ်နိုင်ငံများမှ ခေါင်းဆောင်များဟာ ကာတာနိုင်ငံအပေါ် အစ္စရေးတိုက်ခိုက်မှုနဲ့ အခြားသော ရန်လိုသော လုပ်ရပ်တွေက ဒေသတွင်း ဆက်ဆံရေးများကို ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်းမှုများနဲ့ အတူတကွ တည်ရှိမှုကို ခြိမ်းခြောက်နေတယ်ဆိုတာကို သတိပေးသွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့ တနင်္လာနေ့ အာရပ်-အစ္စလာမ် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ တင်ပြမယ့် ဖြေရှင်းရေးဆုံးဖြတ်ချက် မူကြမ်းအရ သိရပါတယ်။

▪️ ပါလက်စတိုင်း ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင်များကို အစ္စရေးလ်တို့ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်လာချိန်မှာ ကာတာကို ထောက်ခံတဲ့အနေနဲ့ ဒိုဟာမှာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ကျင်းပနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ဒီလိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ယူအေအီးနဲ့ အစ္စရေးလ်တို့ကြား ၂၀၂၀ က ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဆက်ဆံရေးမှာ တင်းမာမှု ဖြစ်လာနိုင်စေပါတယ်။

▪️ ရိုက်တာသတင်းဌာန တွေ့ခဲ့တဲ့ အဆိုပြုချက်မူကြမ်းမှ ကောက်နှုတ်ချက်တစ်ခုမှာ ကာတာနိုင်ငံအပေါ် အစ္စရေးရဲ့ ရက်စက်တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုနှင့် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု၊ လူမျိုးစုသုတ်သင်မှု၊ ငတ်မွတ်မှု၊ ဝိုင်းရံမှု၊ ကိုလိုနီပြုလုပ်မှုများနဲ့ တိုးချဲ့ရေးမူဝါဒများ အပါအဝင် ရန်လိုတဲ့ လုပ်ရပ်များဆက်လက်ဆောင်ရွက်နေတာဟာ ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေး အလားအလာများကို ခြိမ်းခြောက်နေတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

▪️ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမတိုင်မီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးမှာ ရေးဆွဲခဲ့တဲ့ မူကြမ်းအရ ဒီလုပ်ရပ်တွေဟာ လက်ရှိသဘောတူညီချက်များနဲ့ အနာဂတ်သဘောတူညီချက်များ အပါအဝင် အစ္စရေးနဲ့ ဆက်ဆံရေး ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက်ထားသမျှကို ခြိမ်းခြောက်နေတယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။

▪️ ဂါဇာမှာရှိတဲ့ ပါလက်စတိုင်းတွေကို လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်တယ်ဆိုပြီး အစ္စရေးလ်ကို စွပ်စွဲနေကြပါတယ်။

Source: Reuters

#World_Health
Published 15 September 2025

▪️ အိပ်စက်ခြင်းက ကျန်းမာရေးထိန်းသိမ်းရာမှာ အရေးကြီးတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပေမယ့် အများစုက အိပ်ချိန်ဘယ်လောက်လိုလဲဆိုတာ သိပ်နားမလည်ကြပါဘူး။

▪️ အာရုံကြောအထူးကု ဒေါက်တာ ဆူဒီယာကူမာက အသက်အရွယ်အလိုက် အိပ်ချိန်ပမာဏလိုအပ်ပုံကို ဖော်ပြထားပါတယ်။

▪️ အသက် ၃ လအထိ မွေးကင်းစကလေးတွေက ၁၄ နာရီမှ ၁၇ နာရီ၊ အသက် ၄ လမှ ၁၂ လအထိက ၁၂ နာရီမှ ၁၆ နာရီ၊ အသက် ၁ နှစ်မှ ၅ နှစ်အထိက ၁၀ နာရီမှ ၁၄ နာရီ၊ အသက် ၆ နှစ်မှ ၁၂ နှစ်အထိက ၉ နာရီမှ ၁၂ နာရီ၊ ၁၃ နှစ်မှ ၁၈ နှစ်က ၈ နာရီမှ ၁၀ နာရီ၊ ၁၈ နှစ်နဲ့အထက်က ၇ နာရီမှ ၉ နာရီဖြစ်ကြပါတယ်။

▪️ ဒေသလူမျိုးအလိုက် အနည်းငယ်ကွာခြားနိုင်ပေမယ့် ပျမ်းမျှပမာဏကတော့ ဒီနှုန်းတွေအတိုင်းဖြစ်တယ်လို့ ဒေါက်တာဂျာဂါဒစ်ရှ်ဟိုင်ရာမက်က ပြောပါတယ်။

▪️ မွေးကင်းစကလေးတွေက ဦးနှောက်နဲ့ ခန္ဓာကိုယ်လျင်မြန်စွာကြီးထွားနေတဲ့အတွက် အိပ်ချိန်အမြောက်အများ လိုအပ်တာဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ဒီအရွယ်မှာ အိပ်စက်ခြင်းက မှတ်ဉာဏ်ဖွဲ့စည်းပုံ၊ လေ့လာသင်ယူခြင်း၊ ကိုယ်ခံအားစနစ်ဖွံ့ဖြိုးခြင်းတို့အတွက် အရေးပါပါတယ်။

▪️ အရွယ်ရောက်သွားချိန်မှာတော့ ဦးနှောက်အသိဉာဏ် စွမ်းဆောင်ရည်၊ ဆဲလ်ထိခိုက်မှုပြုပြင်ခြင်း၊ စိတ်ခံစားချက် ထိန်းသိမ်းမှုထောက်ပံ့ခြင်းတို့အတွက်သာ အဓိကအရေးပါပါတယ်။

▪️ အိပ်ရေးပျက်တဲ့အခါ အာရုံစူးစိုက်မှုလျော့နည်းခြင်း၊ တုံ့ပြန်မှုနှေးခြင်း၊ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ခြင်း၊ ကိုယ်ခံအားနည်းခြင်းတို့ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

Source: Indian Express.

#World_News
Published 15 September 2025

▪️ တီရာနာ၊ အယ်လ်ဘေးနီးယား (AP) — အယ်လ်ဘေးနီးယား ဝန်ကြီးချုပ်က သူ့ရဲ့ ကက်ဘိနက်အဖွဲ့သစ်မှာ ဉာဏ်ရည်တု (AI) နဲ့ ဖန်တီးထားတဲ့ “ဝန်ကြီး” တစ်ဦးကို ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။ ဒီ AI ဝန်ကြီးရဲ့ အဓိကတာဝန်တွေကတော့ အဂတိလိုက်စားမှုတွေကို တိုက်ဖျက်ဖို့၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနဲ့ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေကို မြှင့်တင်ပေးဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ ဒီ AI ဝန်ကြီးကို Diella လို့ နာမည်ပေးထားပါတယ်။ Diella ဆိုတာကတော့ အယ်လ်ဘေးနီးယားဘာသာစကားမှာ “နေမင်း” လို့ အဓိပ္ပာယ်ရတဲ့ အမျိုးသမီးနာမ်ပုဒ် ဖြစ်ပါတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ် Edi Rama က သူ့ရဲ့ Facebook စာမျက်နှာမှာ “ဒီ AI ဝန်ကြီးဟာ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရ မရှိပေမယ့်၊ ကက်ဘိနက်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအနေနဲ့ လုပ်ဆောင်သွားမှာပါ” လို့ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

▪️ Rama ရဲ့ ပြောကြားချက်အရ ဒီ AI-generated bot ဟာ "အစိုးရရဲ့ တင်ဒါခေါ်ယူမှုတွေကို ၁၀၀% အဂတိကင်းစေဖို့" နဲ့ အစိုးရလုပ်ငန်းတွေကို ပိုမိုမြန်ဆန်ပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိအောင် ကူညီပေးနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

▪️ အယ်လ်ဘေးနီးယားရဲ့ သတင်းအချက်အလက်လူ့အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ အမျိုးသားအေဂျင်စီရဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်အရ Diella ဟာ သူ့ကိုပေးအပ်ထားတဲ့ တာဝန်တွေကို တိကျမှန်ကန်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့အတွက် ခေတ်မီပြီး နောက်ဆုံးပေါ် AI နည်းပညာတွေကို အသုံးပြုထားပါတယ်။

▪️ ရိုးရာအယ်လ်ဘေးနီးယားဝတ်စုံကို ဝတ်ဆင်ထားတဲ့ ပုံပန်းသဏ္ဌာန်နဲ့ Diella ကို မိုက်ခရိုဆော့ဖ် (Microsoft) နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး ဒီနှစ်အစောပိုင်းမှာ ဖန်တီးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

▪️ အစကတော့ e-Albania လို့ခေါ်တဲ့ အများပြည်သူဝန်ဆောင်မှု ပလက်ဖောင်းပေါ်က virtual assistant (ဗီဒီယို လက်ထောက်) အဖြစ် စတင်ခဲ့ပြီး အသုံးပြုသူတွေကို ဝက်ဘ်ဆိုက်မှာ သွားလာပုံ၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်စုံစမ်းမေးမြန်းမှုတွေနဲ့ စာရွက်စာတမ်းပေါင်း ၁ သန်းနီးပါးကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်အောင် ကူညီပေးခဲ့ပါတယ်။

#Source AP