#Asean_News
Published_ 9 September 2022

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျကာတာမြို့၊ အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံး၌ စက်တင်ဘာ ၇ ရက်နှင့် ၈ ရက်တိုတွင် ကျင်းပပြုလုပ်တဲ့ အာဆီယံအသိုက်အဝန်း ၂၀၂၅ အလွန် မျှော်မှန်းချက်ရေးဆွဲရေးဆိုင်ရာ အဆင့်မြင့်လုပ်ငန်းအဖွဲ့၏ တတိယအကြိမ် အစည်းအဝေးသို့ အာဆီယံဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်မျိုးမြင့်အောင် တက်ရောက် ခဲ့ပါတယ်။

အစည်းအဝေးတွင် ပူးတွဲသဘာပတိများအဖြစ် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ နိုင်ငံခြားရေးနှင့် နိုင်ငံတကာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး H.E. Dr. Chem Widhya နှင့် မလေးရှားနိုင်ငံ အဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ် H.E. Dato’ Zainuddin Yahya တို့က ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပါတယ်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးသို့ မြန်မာအမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ Alternate Eminent Personနှင့် High-Level Representative အဖြစ်တက်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ထင်ပေါ်ကျော်ကြားပုဂ္ဂိုလ်များ၊ အဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးမှ ကိုယ်စားလှယ်များ တက်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။

ယခု တတိယအကြိမ်မြောက်အစည်းအဝေးတွင် အာဆီယံ အသိုက်အဝန်း ၂၀၂၅ အလွန် မျှော်မှန်းချက်ရေးဆွဲရေးဆိုင်ရာ အထောက်အကူပြု လုပ်ငန်းအဖွဲ့၏ ဒုတိယ အကြိမ်အစည်းအဝေး အစီရင်ခံစာအပေါ် လမ်းညွှန်မှုပေးခြင်း၊ အာဆီယံ အသိုက်အဝန်း ၂၀၂၅ အလွန် မျှော်မှန်းချက်ရေးဆွဲရေးအတွက် သက်ဆိုင်သူအားလုံးနှင့် ဆွေးနွေးမည့် အစီအစဉ်၊ အာဆီယံနိုင်ငံရေးနှင့် လုံခြုံရေးအသိုက်အဝန်းမဏ္ဍိုင်၊ စီးပွားရေးအသိုက်အဝန်း မဏ္ဍိုင်နှင့် လူမှုရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု အသိုက်အဝန်းမဏ္ဍိုင်တို့မှ အာဆီယံအသိုက်အဝန်း ၂၀၂၅ အလွန် မျှော်မှန်းချက်တွင် ထည့်သွင်းမည့် အဓိကအချက်များ (Core Elements)နှင့် အာဆီယံအဖွဲ့အစည်း ခိုင်မာစေခြင်းနှင့် စွမ်းဆောင်ရည် အားကောင်းစေရေးအတွက် အကြံပြုချက်စာတမ်းတို့အပေါ် အမြင်ချင်းဖလှယ်ခဲ့ကြပါတယ်။

အစည်းအဝေးတက်ရောက်သူများက အာဆီယံ အသိုက်အဝန်း ၂၀၂၅ အလွန် မျှော်မှန်းချက်တွင် ထည့်သွင်းရန် ပေးပိုထားပြီးဖြစ်သည့် အဆိုပြုချက်များသည် အာဆီယံ ပဋိညာဉ်စာတမ်းပါ ရည်ရွယ်ချက်နှင့် အခြေခံမူများနှင့်အညီ လက်ရှိ အာဆီယံ အသိုက် အဝန်း ၂၀၂၅ အကောင်အထည်ဖော်မှုနှင့် ကာလလယ် သုံးသပ်ချက်ကို အခြေခံသင့် ပါကြောင်း၊ ပြင်ပမိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရာတွင်လည်း ပိုမိုစည်းလုံးသည့် အားလုံးပါဝင်သောတုံ့ပြန်နိုင်မှု အားကောင်းသည့် အဖွဲ့အစည်း အဖြစ်နှင့် အာဆီယံ၏ အချက်အချာကျမှုနှင့် ဦးဆောင်မှု မြှင့်တင်နိုင်မည့်အချက်များကို အလေးထား ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်ကြောင်းဖြင့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။

#ygm_mnn

#Yangon_Media_Group

#World_Health
Published 9 September 2022

ဦးနှောက်ကင်ဆာဆိုတာက ကြိုတင်စစ်ဆေးလို့ရတဲ့ ကင်ဆာမျိုးမဟုတ်ပါဘူး။

ဒါကြောင့် ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သတိပြုမိဖို့ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။

ကလေးတွေနဲ့လူကြီးတွေမှာ ဦးနှောက်အကြိတ်စဖြစ်လာတဲ့ အစောပိုင်းလက္ခဏာများကို ယူကေဦးနှောက်အကြိတ်အဖွဲ့အစည်းက ပြီးခဲ့တဲ့လက သတိပေးဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ဦးနှောက်အကြိတ်အမျိုးအစားပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ဟာ ဇီဝပုံစံအရရော ကုသမှုနည်းလမ်းတွေမှာပါ ကွဲပြားကြပါတယ်။

အချို့အမျိုးအစားက လူငယ်တွေကိုသာသက်ရောက်စေပြီး အချို့ကတော့ လူကြီးတွေမှာသာ ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။

အကြိတ်ရှိတဲ့အပေါ်မူတည်ပြီး လက္ခဏာများ ကွဲပြားစွာခံစားရစေသလို လုံးဝမခံစားရတာမျိုးလည်း ရှိတတ်ပါတယ်။

ဦးနှောက်ကင်ဆာဖြစ်လာစေနိုင်တဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့..

(၁) အကြောဆွဲခြင်း

တက်ခြင်း၊ အကြောဆွဲခြင်းတို့ဖြစ်ပေါ်တယ်ဆိုရင် အရေးပေါ်ဌာနသို့သွားရောက်ပြီး ဆရာဝန်က ဦးနှောက်ဓာတ်မှန်ရိုက်သင့်/ မရိုက်သင့် ဆုံးဖြတ်ပါလိမ့်မယ်။

(၂) ခန္ဓာကိုယ်တစ်ဖက်ခြမ်းတည်းမှ မျက်နှာ၊ လက်တံ၊ ခြေတံအားနည်းခြင်း

ထိုအစိတ်အပိုင်းတွေမှာ လေဖြတ်သလိုမျိုး အားနည်းလာတတ်ပြီး အချိန်ကြာတာနဲ့အမျှ ပိုသိသာလာတတ်ပါတယ်။

(၃) စကားပြောမပီသခြင်း

ကိုယ်ပြောချင်တဲ့ စကားကို မပြောပြနိုင်ဘဲ အမှားတွေပြောမိတာမျိုး၊ တစ်ခါတလေမှာ ပြောစရာစကားလုံး ရှာမရဖြစ်တတ်ပေမယ့် ခဏခဏဖြစ်လာပြီဆိုရင်တော့ ဆေးကုသမှုခံယူသင့်ပါပြီ။

(၄) လုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်း ပြောင်းလဲလာခြင်း

အရင်ကလုပ်နေကျကိစ္စတွေကို လုပ်ရတာ ခက်ခဲရှုပ်ထွေးလာတာလည်း လက္ခဏာတစ်ခုပါ။

(၅) အမြင်အာရုံပြောင်းလဲခြင်း

ဦးနှောက်အကြိတ်ကြောင့် မျက်လုံးဘေးက မြင်ကွင်းကို မြင်ရခက်ခဲလာနိုင်ပါတယ်။

(၆) စာဖတ်ရခက်ခဲခြင်း အဓိပ္ပာယ်သဘောပေါက်ရန် ခက်ခဲခြင်း

စာရေးသားရတာ ခက်ခဲလာမယ်၊ စာဖတ်လို့ရပေမယ့် အဓိပ္ပာယ်ကို သဘောမပေါက်နိုင်ဘူးဆိုရင် ဆရာဝန်ပြသသင့်ပါတယ်။

(၇) ခေါင်းကိုက်ခဲခြင်း

ခေါင်းကိုက်ခြင်းဝေဒနာက ဦးနှောက်အကြိတ်နဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ဦးနှောက်အကြိတ်လို့ သတ်မှတ်ဖို့အတွက် ခေါင်းကိုက်လက္ခဏာတစ်ခုတည်းနဲ့တော့ မပြောနိုင်ပါဘူး။

#Source: The Jerusalem Post
#Yangon_Media_Group

Published 9 Sept 2022

ဗြိတိန်ရဲ့ သက်တမ်းအရှည်ဆုံးဧကရာဇ်ဖြစ်တဲ့ အသက် ၉၆နှစ်အရွယ် ဘုရင်မကြီး အဲလစ်ဇဘက်ဟာ စကော့တလန်က သူမရဲ့စံအိမ်မှာ ကြာသပတေးနေ့က ကွယ်လွန် သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။

“ ကျွန်တော့်ရဲ့ချစ်လှစွာသော မိခင်ကြီး ဘုရင်မကြီး ကွယ်လွန်သွားခြင်းအတွက်  ကျွန်တော်နှင့် ကျွန်တော့်မိသားစုအားလုံး အတွက် အကြီးမားဆုံး ကြေကွဲဝမ်းနည်းရပါတယ်” လို့  သူမရဲ့သား ဗြိတိန်ဘုရင်မင်းမြတ်အသစ် ချားလ်စ်က ပြောပါတယ်။

“ ချစ်ခင်မြတ်နိုးရတဲ့ အမြင့်မြတ်ဆုံးသော မိခင်ကြီး ကွယ်လွန်သွားတဲ့အတွက် ကျွန်တော်တို့ ပူဆွေးသောကဖြစ်ကြရပါတယ်။ သူမကိုဆုံးရှုံးရခြင်းကို တစ်နိုင်လုံး၊ နိုင်ငံတော်နယ်ပယ်နှင့် ဓနသဟာယ ပြီးတော့ တစ်ကမ္ဘာလုံးက ပြည်သူတွေ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းခံစားကြရမှာလို့ ကျွန်တော်သိပါတယ်” လို့ အသက် ၇၃နှစ်အရွယ် ဘုရင်ချားလ်က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ကြာသပတေးနေ့လယ်ကစပြီး ဘုရင်မကြီးရဲ့ဆရာဝန်တွေက သူမကို စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုနေရတယ်လို့ ပြောပြီး မိသားစုဝင်တွေ စကော့တလန်က သူမရဲ့အနီး အပြေးရောက်လာကာ  သူမကျန်းမာရေး ယိုယွင်းလာတဲ့သတင်းတွေကြားခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။

လန်ဒန်မြို့လယ်က ဘတ်ကင်ဟမ်နန်းတော်အပြင်မှာ လူထောင်ပေါင်းများစွာစုရုံးနေကြပါတယ်။  အဲဒီနေရာမှာ အလံကို တိုင်တစ်ဝက်လျော့ချတဲ့အခါလူတွေကငြိမ်သက်ပေးကြပါတယ်။

ဘုရင်ချားလ်စ်နှင့် ကြင်ယာတော် မိဖုရား ကာမီလာတို့ဟာ သောကြာနေ့ လန်ဒန်ကိုမပြနခင်  ဘုရင်မကြီးကွယ်လွန်ခဲ့တဲ့  ဘာမိုရယ်ရဲတိုက်ကြီးမှာ ဆက်လက်နေထိုင်ဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။ လန်ဒန်မှာ ချားလစ်ဘုရင်ဟာ   တိုင်းပြည်ကို မိန့်ခွန်းပြောရန်ရှိပြီး ဝန်ကြီးချုပ် လစ်ထရပ်စ်နှင့်လည်းတွေ့ဆုံမယ်လို့ တော်ဝင်အရာရှိတွေကပြောပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကမှ ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ကြင်ယာတော်မင်းသားကြီး သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် အဲဒီနှစ်ကုန်ပိုင်းလောက်မှာ ဘုရင်မကြီးဟာ episodic mobility လို့ခေါ်တဲ့ သွားရလာရခက်တဲ့ ဝေဒနာတစ်မျိုးခံစားခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် သူမဟာ အများပြည်သူနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုတွေ ရုပ်သိမ်းခဲ့ရပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ အင်္ဂါနေ့က ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ထရပ်စ်ကို ခန့်အပ်စဉ်တစ်ကြိမ် သူမဟာ နောက်ဆုံးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဘုရင်မကြီးကွယ်လွန်ခြင်းဟာ နိုင်ငံအတွက်ရော ကမ္ဘာကြီးအတွက်ပါ ကြီးမားစွာတုန်လှုပ်မှုဖြစ်စေပါတယ်လို့ ထရပ်စ်က ပြောပါတယ်။

ဘုရင်မကြီးဟာ ၁၉၅၂ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ(၆)ရက်မှာ ဖခင် ဂျော့-၆ ဘုရင် ကွယ်လွန်ပြီးနောက် အသက် ၂၅နှစ်အရွယ်မှာ ထီးနန်း အရိုက်အရာကိုဆက်ခံခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီအချိန်မှာ ဗြိတိန်မှာ ဝန်ကြီးချုပ်က ဝင်စတန်ချာချီဖြစ်ပြီး ဆိုဗိယက်ခေါင်းဆောင်က ဂျိုးဆက်စတာလင်ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုးရီးယားစစ်ပွဲလည်းပြင်းထန်နေချိန်ပါ။

သူမကွယ်လွန်ချိန်မှာ ဘုရင်မကြီးဟာ ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းရဲ့ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်သာမက ဩစတြေလျ၊ဘာဟာမား၊ ဘဲလစ်၊ကနေဒါ၊ဂရင်နာဒါ၊ဂျာမေကာ၊နယူးဇီလန်၊ပါပေါ နယူးဂီနီ၊ စိန့်လူစီယာ၊စိန့်ကစ်နှင့်နီဗစ်၊ တူဗာလူ၊ ဆော်လမွန်ကျွန်းမျာ၊ စိန့်ဗင်စင့်နှင့် ဂရင်နာဒိုင်း နှင့် အန်တီဂွာနှင့်ဘာဘူဒါတို့ရဲ့ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်လည်းဖြစ်ပါတယ်၊

Source Reuters

#Queen_ Elizabeth_dies

#Britain_Monarch

#King_Charles

#Local_News
Published - 8 September 2022

နိုင်ငံခြားငွေနဲ့ ရရှိတဲ့ မြန်မာသင်္ဘောသား လစာငွေတွေကို တတ်နိုင်သမျှ အမြင့်ဆုံးနှုန်းထားနဲ့ ဝယ်ယူပေးဖို့ ဗဟိုဘဏ်က ညွှန်ကြားထားတယ်လို ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောသား အလုပ်သမားများအဖွဲ့ချုပ် (MSF) က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

အိန္ဒိယနှင့် ဂျပန်နှစ်နိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများနှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများရဲ့ ၂+၂ ဆွေးနွေးပွဲကို စက်တင်ဘာ ၈ရက် က ဂျပန်နိုင်ငံတိုကျိုမြို့တော်မှာ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ ဒေသတွင်းမှာ သံတမန်ရေးရာ တင်းမာမှုတွေရှိနေတဲ့ကြားထဲမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ အဲဒီနှစ်နိုင်ငံ ဝန်ကြီးနှစ်ဦးစီရဲ့ အစည်းအဝေးဟာ နှစ်နိုင်ငံအကြား ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးမြှင့်ဖို့ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

အဲဒီအပြင် အငြင်းပွားမှုတွေဖြေရှင်းရာမှာ အင်အားသုံးတာ ဒါမှမဟုတ် တစ်နိုင်ငံချင်းစီရဲ့တည်ရှိမြဲ အနေအထားကို ပြောင်းလဲအောင်ကြိုးစားအားထုတ်တာတွေမလုပ်ဘဲ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေနှင့်အညီ ငြိမ်းချမ်းစွာဖြေရှင်းကြဖို့လိုအပ်နေတာကိုလည်း အစည်းအဝေးမှာ အလေးပေးပြောကြားခဲ့ကြပါတယ်။

Source AFP

#Japan_India_Diplomacy

#Japan_India_2+2_meeting

#Japan_India_Defense_Ties

Published 8 Sept 2022

ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိင်ငံ၊ Primorskyဒေသရှိ ဗလာဒီဗော့စတော့ခ်မြို့မှာ မြန်မာကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးနှင့် စီးပွားရေးစင်တာ Business Center တို့ကို အမြန်ဆုံးဖွင့်လှစ်နိုင်ရေးဆောင်ရွက်မယ်လို့သိရပါတယ်။

ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံကို ရောက်ရှိနေတဲ့ နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ဟာ စက်တင်ဘာ ၈ ရက် ကြာသပတေးနေ့မှာ Primorskyဒေသ အစိုးရအဖွဲ့အကြီးအကဲ Mr. Oleg Nikolaevich Kozhemyako နှင့် တွေ့ဆုံရာမှာ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ နစကရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားတာဖြစ်ပါတယ်။

တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရာမှာ Primorskyဒေသ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့အကြား ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး၊ပို့ကုန် သွင်းကုန်တိုးမြှင့်ရေး၊ မြန်မာ ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေ ပညာတော်သင်များအဖြစ်လက်ခံရေး၊ လူငယ်များအတွေ့အကြံဖလှယ်သည့်အစီအစဉ်များတွင် မြန်မာလူငယ်တွေပါဝင်ရေးနှင့် မြန့်မာစိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍမှ တာဝန်ရှိသူတွေ လာရောက်လေ့လာစေလိုတာတွေကိုလည်း Primorskyဒေသ အစိုးရအဖွဲ့အကြီးအကဲက ကူညီဆောင်ရွက်ပေးမယ့်အခြေအနေတွေကို ပြန်လည်ပြောကြားဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

အဲဒီ့အပြင် ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့်အဖွဲ့ဟာ Republic of Buryatia ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့အကြီးအကဲ Mr. Aleksey Sambuyevich Tsydenov နှင့်အဖွဲ့တို့နှင့် အဲဒီပြည်နယ်ပြခန်းဆောင်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အဲဒီ Buryatia ပြည်နယ်တို့အကြား စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့်အခြေအနေတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့သိရပါတယ်။

ထို့အပြင်  နစက ဥက္ကဋ္ဌဟာ ဗလာဒီဗော့စတော့ခ်မြို့ Far Eastern Federal University (FEFU)အရှေ့ဖျားဖက်ဒရယ်တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခချုပ် Mr.Boris Nikolaevich Korobetsနှင့်လည်း အဲဒီတက္ကသိုလ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ပညာရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မယ့်အခြေအနေတွေကိုဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

အဆိုပါတက္ကသိုလ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ ရန်ကုန်နိုင်ငံခြားဘာသာတက္ကသိုလ်တို့ အကြားမကြာမီ သဘောတူညီချက်တစ်ရပ် လက်မှတ်ရေးထိုးမှာဖြစ်တယ်လို့သိရပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှ သင်တန်းသားတွေလာရောက်ပါက အရှေ့ဖျားဖက်ဒရယ်တက္ကသိုလ်မှ စီမံဆောင်ရွက်ပေးနိုင်မယ့်အခြေအနေတွေကိုလည်း ပါမောက္ခချုပ်က ပြန်လည်ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ကြောင်းသတင်းရရှိပါတယ်။

သက်တမ်း ၁၂၃နှစ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ အဆိုပါတက္ကသိုလ်ကြီးတွင် ပညာရပ်ပေါင်းစုံ၊နယ်ပယ်စုံသင်ကြားပေးလျက်ရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာပညာတော်သင်တွေစေလွှတ်ဖို့နှင့် တက္ကသိုလ်များအချင်းချင်း ဘာသာရပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက် ပညာရေးမြှင့်တင်နိုင်မည့် ကိစ္စတွေကို ဆွေးနွေးဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ နစကရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်၊

Source: SAC’s information

#World_Development
Published 8 September 2022

ကမ္ဘောဒီးယားကျေးလက်ကျောင်းတစ်ခုထဲက သီးနှံဥယျာဉ်ထဲမှာ ကလေးတွေက အသီးအရွက်များကို ချိန်တွယ်ပြီး သူတို့ရဲ့သင်္ချာစွမ်းရည်ကို လေ့ကျင့်နေကြပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#Local_News
Published _ 8 September 2022

ပုံမှန်အလှူရှင်တွေ နည်းပါးလာပြီး အတက်အကျမငြိမ်တဲ့ စက်သုံးဆီဈေးနှုန်း ဂယက်တွေကြောင့် ပရဟိလူမှုကူညီကယ်ဆယ်ရေးအသင်းတွေအနေနဲ့ အသင်းကို ဆက်သွယ်အကူညီတောင်းခံလာတဲ့အခါ အခက်အခဲတချို့နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#Local_News
Published _ 8 September 2022

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဒေသတွင်း မတည်မငြိမ်တဲ့အတွက် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး အနည်းငယ် တုံ့ဆိုင်းနေပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#Local_News
Published-8 Setember 2022

ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်သူနဲ့ သေဆုံးသူဦးရေတွေ တိုးလာပေမယ့် လတ်တလောမှာတော့ ကိုဗစ်နဲ့ပတ်သက်ပြီးကန့်သတ်ချက်တွေကို ထုတ်ပြန်ဖို့ မရှိသေးဘူးလို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကနေ သိရပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#DailyNews
Published _ 8 September 2022

၁။ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်သူနှင့် သေဆုံးသူဦးရေတိုးလာသော်လည်း ကန့်သတ်ချက်များထုတ်ပြန်ဖို့ မရှိသေးဟုဆို

၂။ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမငြိမ်မသက်မှုများကြောင့် ကုန်သွယ်ရေးအနည်းငယ် တုံ့ဆိုင်း

၃။ လူမှုကူညီရေးအသင်းအချို့မှ အကူညီတောင်းခံလာသူများအား တတ်အားသလောက် ပြန်လှူဒါန်းပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံထား

၄။ ကမ္ဘောဒီးယားကျောင်းများတွင် ကလေးများကို သီးနှံစိုက်ပျိုးရေးအတတ်ပညာများ သင်ကြားပေးလျက်ရှိ ... အစရှိတဲ့ သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

Published 8 Sept 2022

မစ္စတာ ဂျိုးဘိုင်ဒင်ဟာ အမေရိကန်ရဲ့ (၄၆) ဦးမြောက်သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ယူအပြီး ပထမဦးဆုံးသမ္မတအဖြစ်တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ထိပ်သီးခုနှစ်နိုင်ငံညီလာခံ (G-7) မှာ အမေရိကန်ရဲ့ အရင်းနှီးဆုံး မဟာမိတ်များကို ' အမေရိကန် ပြန်လာပြီ ' ဆိုပြီး ယုံကြည်ချက်ရှိရှိ ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ယခုအချိန်မှာတော့ ၎င်းတို့ထဲက တော်တော်များဟာ မျက်မှောက်ခေတ် အမေရိကန်ရဲ့ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းကြောင့် ဒီဘူတာဆီသို့ပဲ ပြန်ဆိုက်နေပြီလားဆိုပြီး စိုးရိမ်ပူပန်နေကြတယ်လို့ AP သတင်းတစ်ခုမှာ ဖတ်လိုက်ရပါတယ်။ ဘာကြောင့်ပါလဲ။

ယခုနှစ် ဇွန်လ၊ ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ဘေဗားရီရန်တောင်တန်းဒေသ (Bavarian Alps) မှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်စီးပွားရေးကို ဦးဆောင်ထားသူများ G-7 ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များနှင့်တွေ့ခဲ့စဉ်မှာတော့ သမ္မတဘိုင်ဒင်ဟာ နိုင်ငံတွင်း အစုအလိုက်အပြုံအလိုက်ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်မှုများ၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရအကာအကွယ်ပေးထားသော ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းကိုပယ်ဖျက်လိုက်တဲ့ တရားရုံးချုပ်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်စတဲ့ နိုင်ငံရေးမငြိမ်မသက်မှုများရဲ့ ပြည်တွင်းရေးဝန်စည်စလွယ်များကိုပါ သူနှင့်အတူတစ်ပါတည်း သယ်ဆောင်လာခဲ့ဟန်တူပါတယ်။ မကြာသေးခင် တစ်နှစ်အကျော်က သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ရှုံးနိမ့်အပြီး သူ့ကို ထောက်ခံသူများက အမေရိကန်လွှတ်တော်အဆောက်အဦကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက် စီးနင်းခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ (၆) ရက်နေ့ ဖြစ်ရပ်ဟာ လွန်စွာမှ အကျည်းတန်လှလွန်းပြီး နိုင်ငံရေးရန်ပွဲတွေ ဖြစ်လာနေပြီဆိုတဲ့ သတိပေးခေါင်းလောင်းသံဆိုရင်လည်း မမှားပါဘူး။ ဒါကြောင့် အမေရိကန်ရဲ့ အကောင်းဆုံးနေ့ရက်များရောက်လာမည်ဆိုတဲ့ စကားလုံးဟာလည်း ယုံကြည်ဖို့ ပိုခက်ခဲလာပြီး နောက်ထပ် စိတ်ဓာတ်ကျဖွယ် အကြောင်းပြချက်များအနက် စီးပွားရေးဖိအားဟာလည်း လူမှုရေးတင်းမာမှုများကို လှုံ့ဆော်ပေးနေပါတယ်။

အမေရိကားဟာ အခြားအခြားသော နိုင်ငံများမှ ရွှေ့ပြောင်းလာသူများအဖို့ အိပ်မက်နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းအမြင့်မားဆုံးနိုင်ငံတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ အကဲဆတ်လှတဲ့ ပြည်တွင်းရေးမတည်ငြိမ်မှုများ၊ ယိုယွင်းလာတဲ့ ဒီမိုကရေစီစံနှုန်း သွေဖယ်မှုများ၊ အထူးသဖြင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုနဲ့ ကြွေးမြီပြသနာတွေကို ယနေ့မျက်မှောက်ခေတ်မှာ ရင်ဆိုင်ခံစားနေရတာကို ကမ္ဘာ့သတင်းမီဒီယာတွေမှတဆင့် သိမြင်လာနေကြရပါတယ်။

ဒါတွေဟာ လက်ရှိသမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်အစိုးရအတွက် ရတက်မအေးစရာ စိန်ခေါ်မှုတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

လက်နက်(သေနတ်) ကိုင်ဆောင်ခွင့်ပြဌာန်းချက်နှင့် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများ

လူဦးရေ သန်းပေါင်း (၃၃၀) ကျော် မှီတင်းနေထိုင်လျက်ရှိတဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ပြည်တွင်းရေးမတည်ငြိမ်မှုများအနက် သေနတ်ဖြင့် မထင်ရင်မထင်သလို အစုလိုက်အပြုံလိုက်ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံရမှုအခြေအနေဟာဆိုးရွားလွန်းလှပါတယ်။ မှတ်တမ်းများအရ အမေရိကန်ဟာ အခြားသော လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့်ရရှိတဲ့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများအကြားမှာလည်း ဖြစ်ပွားမှုအကြိမ်ရေအများဆုံးဖြင့် ပြိုင်စံရှားရပ်တည်လျက်ရှိနေပါတယ်။

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း (၅၀) ကျော်ကာလအတွင်းကို အခြေအနေကို မဖော်ပြဘဲနှင့်တောင် ယခုနှစ် ၂၀၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လကုန်အထိအတွင်းမှာပဲ ပြည်ထောင်စုတစ်ဝှမ်းလုံး အစုလိုက်အပြုံလိုက် သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခံရမှုအရေအတွက်ပေါင်းဟာ (၄၇၁) ကြိမ်အထိရှိနေပြီး အဲဒိအထဲမှာ သေနတ်သမားအပါအဝင် ပြည်သူ (၅၀၆) ဦးဟာ အသက်ခန္ဓာစွန့်ခွာခဲ့ရသလို လူပေါင်း (၁၉၆၂) ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့ရပါတယ်။ ယခုနှစ် ပစ်ခတ်မှုတွေအနက် စာသင်ကျောင်းနဲ့ တက္ကသိုလ်မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တာ အကြိမ်ရေ (၃) ကြိမ်ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလို မမျှော်မှန်းနိုင်သော ကြေကွဲဖွယ်ဖြစ်ရပ်များအပေါ် အမေရိကန်ရဲ့ မဟာမိတ်ဘက်နိုင်ငံများက ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်လျက်ရှိပြီး ပြစ်တင်ရှုတ်ချနေကြပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ယခုနှစ် ဇူလိုင်လအတွင်းမှာလည်း ကော်လိုရာဒိုပြည်နယ်၊ ဒန်ဗာမြို့မှာနေထိုင်တဲ့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ ' မခိုင် ' ဆိုသူ  လူမှုအသင်းအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်အမျိုးသမီးတစ်ဦးဟာ သေနတ်သမားတစ်ဦးရဲ့ ရက်စက်စွာ ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်မှုမှာ ကြက်ကလေး၊ ငှက်ကလေး သေသလို အသက်ပေးခဲ့ရပါတယ်။ ဖြစ်ဖြစ်ချင်းမှာ သူမရဲ့ သားဖြစ်သူက 911 ကို (၅) ကြိမ်ဖုန်းခေါ်ဆိုခဲ့သလို အိမ်နီးချင်းတွေကလည်း အကူအညီရဖို့ အကြိမ်ကြိမ်ဖုန်းခေါ်ဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖုန်းဖြေကြားခြင်းမရှိဘဲ လျစ်လျူရှုခံခဲ့ရပါတယ်။

ဒါဟာ အမေရိကန်ရဲ့ ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းနဲ့ တန်းတူညီမျှမှုအပေါ် မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ မိတ်ဘက်နိုင်ငံတွေအကြားမှာ အမေရိကန်ရဲ့ လက်နက်ကိုင်ဆောင်ခွင့်အပေါ် စိုးရိမ်မှုတွေလည်းကြီးမားလာနေပါတယ်။

ဒီလိုမျိုး ပြသနာတွေတင်မကဘဲ အမေရိကန်နိုင်ငံဟာ လူ့အခွင့်အရေးစံချိန်စံနှုန်းတွေကိုပါ တစ်ဖြည်းဖြည်းချင်း ရိုက်ချိုးလာနေတယ်လို့ ဝေဖန်မှုတွေလည်းရှိနေပြန်ပါတယ်။ ထင်ရှားတဲ့အကြောင်းတစ်ခုကတော့ ပြည်နယ်အစိုးရအား ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းကိုတားမြစ်ခွင့်ပြုလိုက်တဲ့ အထက်တရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် အချို့သော အမေရိကန်ရဲ့ အနီးစပ်ဆုံး မိတ်ဖက်များထံမှ နောက်ထပ်စွပ်စွဲရှုတ်ချမှုအသစ်များကို မြင်တွေ့လာရပြီး နိုင်ငံကို စိုးရိမ်ပူပန်မှုများတိုးပွားလာအောင်လည်း မီးမွှေးပေးသကဲ့သို့ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့သုံးသပ်မှုတွေရှိလာပါတယ်။

စီးပွားရေးကျဆင်းမှုဝဲဂယက်နှင့်သမ္မတဘိုင်ဒင်၏စိန်ခေါ်မှုများ

ပြည်တွင်းရေးမတည်ငြိမ်မှု၊ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုအပါအဝင် ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများ ဆိုးရွားစွာကျဆင်းနေခြင်းစတဲ့ ပြသနာများကြားကပင် အမေရိကန်ဟာ စီးပွားရေးကျဆင်းမှု ဝဲဂယက်ထဲ တဖြည်းဖြည်းချင်း မြုပ်ဆင်းနေပြန်ပါတယ်။

ဇွန်လ (၁၇) ရက်၊ သောကြာနေ့က ထုတ်ဝေခဲ့တဲ့ နောက်ဆုံး IBD/TIPP စီးပွားရေးအကောင်းမြင်ညွှန်ကိန်း (Economic Optimism Index) ရဲ့ စစ်တမ်းမှာ အမေရိကန်ဟာ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုတစ်ခုအတွင်း ဝင်ရောက်နေပြီလို့ နိုင်ငံသား ထက်ဝက်ကျော်က ယူဆကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။ အဲဒိစစ်တမ်းအရ အမေရိကန်နိုင်ငံသား (၅၃) ရာခိုင်နှုန်းကျော်က စီးပွားရေးကျဆင်းမှုတစ်ခုအတွင်း သွားနေကြောင်း ယူဆကြပြီး (၂၅) ရာခိုင်နှုန်းက သူတို့ သေချာမသိဘူးလို့ ပြောဆိုကြပါတယ်။ (၂၀) ရာခိုင်နှုန်းကတော့ အမေရိကန်ဟာ စီးပွားရေးကျဆင်းခြင်းမရှိဘူးလို့ ယုံကြည်နေကြပါတယ်။

မရေရာမှုကြားကပင် ပြီးခဲ့တဲ့လများအတွင်း စီးပွားရေးအပေါ် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများက သိသိသာသာ မြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။ ကမ္ဘာကျော်သတင်းစာ နယူးစ်ဝိခ် (News Week) ရဲ့အဆိုအရ မေလတုန်းက အမေရိကန်နိုင်ငံသားထက်ဝက်အောက်ဖြစ်တဲ့ (၄၈) ရာခိုင်နှုန်းက စီးပွားရေးကျဆင်းနေတယ်လို့ဆိုသော်လည်း (၂၃) ရာခိုင်နှုန်းကတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံဟာ စီးပွားရေးကျဆင်းခြင်းမရှိဘူးလို့ သိရှိရပါတယ်။

ဒါ့အပြင် စီးပွားရေးအင်အားကြီးမားတယ်ဆိုတဲ့ အမေရိကန်ဟာ ကြွေးမြီပြသနာများကို ရင်ဆိုင်နေရသလို ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းဟာလည်း နှစ်ပေါင်း (၄၀) ကျော်မှာ မျှော်မှန်းတာထက်ကို မြင့်တက်နေပါတယ်။ ယခုနှစ် ဇူလိုင်လမှာ အမေရိကန်ရဲ့ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းဟာ (၈.၅) ရာခိုင်နှုန်းကို ရောက်ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဇွန်လ (၁၆) ရက်၊ ကြာသပတေးနေ့မှာ အမေရိကန်စတော့ဈေးကွက်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Dow Jones Average ဟာ တစ်နှစ်ခွဲအတွင်း ၃၀,၀၀၀အောက် ပထမဆုံးအကြိမ် ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။

အဲဒိသီတင်းပတ်အတွင်း အမေရိကန်ဟာ ကာလအတန်ကြာဈေးကျဆင်းသည့် (ဈေးကွက်အခေါ် - Bear Market) တစ်ခုအတွင်းသို့ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ် ဝင်ရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ ယင်းမှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်ရဲ့ သမ္မတရာထူးကာလအတွင်း ပထမဆုံး Bear Market ဖြစ်ပါတယ်။ စတော့ရှယ်ယာဈေးကွက်တစ်ခုဟာ ရှည်ကြာသောကာလတစ်ခုအတွင်း အနည်းဆုံး ၂၀% ကျဆင်းတဲ့အခါ "Bear Market" ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို အသုံးပြုပြီး ယင်းသည် စီးပွားရေးကျဆင်းမှုတစ်ခုကို အချက်ပြတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံအနေနဲ့ ဘိုင်ဒင်ရဲ့ စီးပွားရေးကိုင်တွယ်နိုင်စွမ်းကိုလည်း စိုးရိမ်ပူပန်နေကြပြီဖြစ်ကာ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဝင်များကပင် ဘိုင်ဒင်အပေါ် ယုံကြည်မှုမရှိကြပေ။ (၄၅) ရာခိုင်နှုန်းကသာ သမ္မတကို အကောင်းမြင်ကြပြီး ဤသည်မှာ မနှစ်က ယခုအချိန် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဝင် (၈၀) ရာခိုင်နှုန်းက ဘိုင်ဒင်သည် စီးပွားရေးကို ကောင်းစွာကိုင်တွယ်နေတယ်လို့ ထင်မြင်ခဲ့ကြခြင်းကနေ သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

စစ်တမ်းများအရ ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီဝင် (၁၀) ယောက်မှာ (၈) ယောက်ကျော်၊ တစ်သီးပုဂ္ဂလ (၁၀) ယောက်မှာ (၆) ယောက်နီးပါးက ဘိုင်ဒင်ကို စီးပွားရေးကျရှုံးသောအဆင့်အဖြစ် သတ်မှတ်ကြကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါတယ်။

ဤအရေအတွက်များကြောင့် ရီပတ်ဘလစ်ကန်ပါတီက အောက်လွှတ်တော်ကို ပြန်လည်ရယူရန် ရည်ရွယ်ထားတဲ့ နိုဝင်ဘာလကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲမှာ လွှတ်တော်အမတ်နေရာများကို များနိုင်သမျှများအောင် တတ်နိုင်သမျှ ထိန်းထားရန်မျှော်လင့်နေကြတဲ့  ဒီမိုကရက်များအတွက် အခက်အခဲများပင် ဖြစ်တယ်လို့ သုံးသပ်ရပါတယ်။

မကြာသေးမီကထွက်ရှိလာတဲ့ စစ်တမ်းများအရ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်းဟာ အမေရိကန်အများစုအတွက် ထိပ်တန်းပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ကြောင်းဖော်ပြထားပါတယ်။ အမေရိကန် (၁၀) ယောက်မှာ (၈) ယောက်ကျော်က ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲများတွင် သူတို့ ဘယ်လိုမဲပေးမည်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်ကြတဲ့နေရာမှာ စီးပွားရေးဟာ အဓိကပြဿနာတစ်ခုဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ကြပါတယ်။

ဒါ့အပြင် စီးပွားရေးအခြေအနေဟာ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲပြီးနောက် စိုးရိမ်စရာအဖြစ် ဆက်လက်ရှိနေဦးမယ်ဆိုရင် ဘိုင်ဒင်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်လည်အနိုင်ရနိုင်ခြေဟာ ပို၍ခက်ခဲနိုင်ချေရှိမယ်လို့ ထင်မြင်ယူဆမိပါတယ်။

"၂၀၂၄ ခုနှစ်မှာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဟာ နည်းနည်းလေးတောင် ကောင်းမလာဘူးဆိုရင် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဝင်တွေဟာ ငွေကြေးအရဖိအားများနေတဲ့ မဲဆန္ဒရှင်တွေရဲ့ ဆန့်ကျင်မှုကို ရင်ဆိုင်ရတော့မှာပါ" ဆိုပြီး ဟူးစတန်တက္ကသိုလ်မှ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပါမောက္ခတစ်ဦးဖြစ်သူ ဘရန်ဒန် ရော့တင်ဟောက်စ်က ယခင်က နယူးစ်ဝိခ်သတင်းစာကို ပြောကြားခဲ့ဖူးပါတယ်။

"ဒါဟာ လက်ရှိပါတီအတွက် ဘယ်တော့မှ ကောင်းတဲ့အနေအထား မဟုတ်ပါဘူး" လို့ သူက ပြောပါတယ်။

အမေရိကန်ပြန်လာမှာလား

မစ္စတာ ဂျိုးဘိုင်ဒင်ဟာ အမေရိကန်ရဲ့ (၄၆) ဦးမြောက်သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ယူအပြီး မနှစ်က သူ ပထမဦးဆုံးသမ္မတအဖြစ်တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ထိပ်သီးခုနှစ်နိုင်ငံညီလာခံ (G-7) မှာ အမေရိကန်ရဲ့ အရင်းနှီးဆုံး မဟာမိတ်များကို ' အမေရိကန် ပြန်လာပြီ ' ဆိုပြီး ယုံကြည်ချက်ရှိရှိ ပြောကြားခဲ့ဖူးပါတယ်။

ယခုအချိန်မှာတော့ ၎င်းတို့ထဲက တော်တော်များဟာ အမေရိကန်ဟာ ဒီဘူတာဆီသို့ပဲ ပြန်ဆိုက်နေပြီလားဆိုပြီး စိုးရိမ်ပူပန်နေကြတယ်လို့ AP သတင်းတစ်ခုမှာ ဖတ်လိုက်ရပါတယ်။ ဘာကြောင့်ပါလဲ။

သမ္မတဖြစ်ပြီးတစ်နှစ်အကြား အမေရိကန်ရဲ့ ဦးဆောင်မှုကို ပြည်သူအများစုက အလေးထားခဲ့ကြတယ်ဆိုပေမယ့် မငြိမ်မသက်မှုလမ်းကြောင်းဆီသွားနေတဲ့ မျက်မှောက်ခေတ် အမေရိကန်ရဲ့ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းကြောင့် အဲဒိလိုအမြင်မျိုးကို ကြီးမားစွာဆန့်ကျင်နေပြီလို့ ယူဆမိပါတယ်။

ယခုနှစ် ဇွန်လ၊ ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ဘေဗားရီရန်တောင်တန်းဒေသ (Bavarian Alps) မှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်စီးပွားရေးကို ဦးဆောင်ထားသူများ G-7 ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်များနှင့်တွေ့ခဲ့စဉ်မှာတော့ သမ္မတဘိုင်ဒင်ဟာ နိုင်ငံတွင်း အစုအလိုက်အပြုံအလိုက်ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်မှုများ၊  ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရအကာအကွယ်ပေးထားသော ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းကိုပယ်ဖျက်လိုက်တဲ့ တရားရုံးချုပ်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်စတဲ့ နိုင်ငံရေးမငြိမ်မသက်မှုများရဲ့ ပြည်တွင်းရေးဝန်စည်စလွယ်များကိုပါ သူနှင့်အတူတစ်ပါတည်း သယ်ဆောင်လာခဲ့ဟန်တူပါတယ်။

.

သမ္မတဘိုင်ဒင်ဟာ အမေရိကန်ရဲ့ ပြသနာများစွာကို စိန်ခေါ်မှုများစွာနဲ့ ထမ်းပိုးနေရသလို တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ နိုဝင်ဘာလကြားဖြတ်ရေးကောက်ပွဲများအတွက် တကျော့ပြန် ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့်ကို ယှဉ်ပြိုင်ရဖို့ကလည်း ရှိနေပါတယ်။

ယခင်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့်ရဲ့ ကမ္ဘာကျော်ရေပန်းစားခဲ့တဲ့ "အမေရိကန်သာပထမ" စကားလုံးကို လက်ရှိ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်ရဲ့ ' အမေရိကန်ပြန်လာပြီ ' က ဘယ်လောက်အထိ လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့ပြီလဲ။

ဒီနေရာမှာ တစ်ခုရှိတာက ကိစ္စရပ်အကြောင်းအချင်းအရာအမျိုးမျိုးမှာ G-7 နိုင်ငံအများစုဟာ အမေရိကန်ထက်ပို၍ လစ်ဘရယ်ဆန်လေ့ရှိကြပါတယ်။ ဘိုင်ဒင်ကို သမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်မှုအပြီး သမ္မတဒုတိယသက်တမ်းကို ဆုံးရှုံးလိုက်ရတဲ့ ထရမ့်ရဲ့ ကပြောင်းတိကပြောင်းပြန်စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းတွေဟာ ပြည်သူများအကြား စိတ်ရှုပ်စရာတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး နိင်ငံရေးစနစ်တည်ငြိမ်တယ်ဆိုတဲ့ ဝါရင့်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတစ်ခုအပေါ် သမ္မတဘိုင်ဒင်ပြောခဲ့တဲ့ " အမေရိကန်ပြန်လာပြီ " ဆိုတဲ့ သတင်းစကားဟာ မဟာမိတ်နိုင်ငံများမှ နိုင်ငံသားများအနေဖြင့် နေ့စဉ်နေ့တိုင်း ပြန်လည်စိစစ်တွေးတောလိုစိတ်များ အသစ်ထပ်မံပေါ်ပေါက်နေမှုနှင့် ကြုံတွေ့နေရတယ်ဆိုတာ မမှားပါဘူး။

မကြာသေးခင် တစ်နှစ်အကျော်က သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ရှုံးနိမ့်အပြီး သူ့ကို ထောက်ခံသူများက အမေရိကန်လွှတ်တော်အဆောက်အဦကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက် စီးနင်းခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ (၆) ရက်နေ့ ဖြစ်ရပ်ဟာ လွန်စွာမှ အကျည်းတန်လှလွန်းပြီး နိုင်ငံရေးရန်ပွဲတွေ ဖြစ်လာနေပြီဆိုတဲ့ သတိပေးခေါင်းလောင်းသံဆိုရင်လည်း မမှားပါဘူး။

ဒါကြောင့် အမေရိကန်ရဲ့ အကောင်းဆုံးနေ့ရက်များရောက်လာမည်ဆိုတဲ့ စကားလုံးဟာလည်း ယုံကြည်ဖို့ ပိုခက်ခဲလာပြီး နောက်ထပ် စိတ်ဓာတ်ကျဖွယ် အကြောင်းပြချက်များအနက် စီးပွားရေးဖိအားဟာလည်း လူမှုရေးတင်းမာမှုများကို လှုံ့ဆော်ပေးနေပါတယ်။

အမေရိကန်ရဲ့ (၁၆) ဦးမြောက်သမ္မတ အေဗရာဟင်လင်ကွန်းက ပြောစကားတစ်ခုရှိပါတယ်။ သူဟာ အမေရိကန်ပြည်တွင်းစစ်ကို အဆုံးသတ်ပေးသူ၊ ကျွန်စနစ်ကို ဖျက်သိမ်းပေးသူစတဲ့ ဂုဏ်ဒြပ်များဖြင့် ထင်ရှားသူတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။

သူပြောဆိုခဲ့တာကို အနှစ်ချုပ်ပြန်ကြားရမယ်ဆိုရင် အောက်လွှတ်တော်နှင့် အထက်လွှတ်တော်တို့ဟာ မျှတစွာ မရပ်တည်နိုင်ဘူးဆိုရင် နောင်အနာဂတ်မှာ မူမမှန်တဲ့ နိုင်ငံရေးရှုပ်ထွေးမှုတွေကို ဖိတ်ခေါ်သလို ဖြစ်နေလိမ့်မယ်ဆိုတာပါ။ ဒါဟာ မျက်မှောက်ခေတ် အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ အခင်အကျင်းကို အမျှော်အမြင်ရှိရှိ ထောက်ရှုခဲ့တာပါဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါဟာ သမ္မတကြီးအေဗရာဟင်လင်ကွန်းရဲ့ စေတနာစကားဖြစ်ပြီး သူက ယခုအမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ အခင်းအကျင်းကို ကြိုမြင်ပါတယ်။

နှစ်ကာလများစွာ ဖြတ်သန်းပြီးနောက်  အမေရိကန်လွတ်လပ်ရေးနေ့ဟာ (၂၄၆) ကြိမ်တောင် တိုင်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ သတင်းအရင်းမြစ်များရဲ့ ဖော်ပြချက်အရ နိုင်ငံသားတွေဟာ ယခုအချိန်အထိ အမေရိကန်ဟာ ဘာကို ကိုယ်စားပြုနေသလဲဆိုပြီး ဝိရောဒိ ကွဲပြားလျက်ရှိနေပါတယ်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေ အမေရိကန်ဟာ အမေရိကန်ပဲ ဖြစ်နေဦးမှာ ဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့ ရှိရင်းစွဲ ပြည်တွင်းရေးပြသနာများနဲ့ နိုင်ငံတကာစိန်ခေါ်မှုတွေကို အမြစ်မတွယ်အောင် လုပ်ဆောင်သွားဖို့ အချိန်တန်နေပြီဖြစ်ပါတယ်။

ထွန်းသစ်နိုင်

(ကိုးကား- နိုင်ငံတကာသတင်းများ)