၂၃ စက်တင်ဘာ ၊၂၀၂၅

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက “ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန” ကို “စစ်ဝန်ကြီးဌာန” အဖြစ် အမည်  ပြောင်းလဲရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်ခြင်းသည် အမေရိကန်နိုင်ငံရေးအဝန်းအဝိုင်းအတွင်းတွင်သာမက ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာမူဝါဒရေးရာ အသိုက်အဝန်းများကြားတွင်လည်း သိသာထင်ရှားသည့် ငြင်းခုံမှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။

ဟားဗတ်ဝုဖ် Herbert Wulf က တိုဒါ ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့Toda Peace Institute တွင်ရေးသားခဲ့သည့် သူ၏ မကြာသေးမီက သုံးသပ်ချက်ဆောင်းပါးတွင် ဤအသုံးအနှုန်းဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲသည် ဗျူရိုကရေစီ အမှတ်တံဆိပ် အသစ်တဖန် ပြန်လည်ပုံဖော်ခြင်းထက် များစွာပိုကြောင်း၊ ၎င်းသည် နိုင်ငံရေးအရ ဘာသာစကားကို ကိုင်တွယ်ခြယ်လှယ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ George Orwell ၏ အမြင်များကို ပဲ့တင်ထပ် စေသည့် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ဆောင်ခဲ့သော အာစလျှာစ အပြောအဆို အပြောင်းအလဲ   တရပ်ဖြစ်ကြောင်းစောဒကတက်ခဲ့သည်။

ယခုအက်ဆေးသည် အဆိုပါ အမည်ပြောင်းလဲခြင်းကို အပြန်အလှန်ဆက်စပ်နေသည့် ခွဲခြမ်း စိတ်ဖြာ မှုဆိုင်ရာ မူဘောင် (၃) ရပ်အတွင်း ထားရှိ၍ လေ့လာခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့မှာ-

(၁) အမည်ပေးခြင်းနှင့် တရားဝင်ဖြစ်မှုဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေး၊

(၂) စစ်ပွဲအား မူဝါဒတရပ်အဖြစ် ပုံမှန်ဖြစ်စေခြင်းနှင့်

(၃) ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်ရေးအတွက် ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုများ ဖြစ်သည်။

၁။ အမည်ပေးခြင်း၊ ဘာသာစကားနှင့် တရားဝင်ဖြစ်မှု

ဘာသာစကားသည် နိုင်ငံရေးအရ ဘက်မလိုက်မှုကို မည်သည့်အခါမျှ မဖြစ်စေပါ။ ဘာသာစကားဆိုင်ရာ ဝေဖန်ဆန်းစစ် လေ့လာသုံးသပ်ချက်များတွင် အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ အမည်ပေးသည့် အလေ့အထများက အတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ ရပ်တည်ချက်များကို သတ်မှတ်ပေးပြီး တိကျသော မူဝါဒဆိုင်ရာ ဦးတည်  ချက်များကို တရားဝင်ဖြစ်စေအောင် ပြသခဲ့ကြသည်။

အမေရိကန် စစ်ရေးဆိုင်ရာ ဝေါဟာရတွင် “ကာကွယ်ရေး” ကို “စစ်ပွဲ” ဖြင့် အစားထိုးလိုက်ခြင်းသည် အမေရိကန်က ၎င်း၏ မဟာဗျူဟာမြောက် ရပ်တည်ချက်ကို မည်ကဲ့သို့ချဉ်းကပ်လိုက်သည်ဟူသည့်  အပြောင်းအလဲကို ဖော်ပြနေသည်။

ကာကွယ်ရေးသည် တုံ့ပြန်ခြင်း၊ အကာအကွယ်ပေးခြင်းနှင့် လိုအပ်ခြင်းတို့ကို ဆိုလိုသည်။

စစ်ပွဲသည် စတင်လှုပ်ရှားခြင်း၊ အတင်းအကျပ်ပြုမူခြင်းနှင့် ခိုင်ကျည်မှုတို့ကို ဆိုလိုသည်။

ထို့ကြောင့် အမည်ပြောင်းလဲလိုက်ခြင်းသည် နိုင်ငံ၏ စစ်ရေးဆိုင်ရာ ဝိသေသလက္ခဏာကို တုံ့ပြန်သော အင်အားစုမှ ရှေ့သို့ တက်တက်ကြွကြွ လုပ်ဆောင်သည့် အင်အားစုအဖြစ် ပြန်လည်ပုံသွင်းလိုက်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ဖော်ပြခြင်းသက်သက်မျှသာ မဟုတ်ဘဲ ဆောင်ရွက်ခြင်းသဘောဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ထိုးစစ်ကို လက်ခံနိုင်ဖွယ်ရှိသော မူဝါဒ၊ ရှောင်လွှဲ၍မရသော မူဝါဒတရပ်အဖြစ် ပုံမှန်တစ်ခုဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်။

၂။ စစ်ပွဲကို ပုံမှန်အခြေအနေတစ်ခုအဖြစ်ပြုလုပ်ခြင်း

နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ ပညာရပ်က အင်အားအသုံးပြုခြင်းကို ထိန်းချုပ်ရာတွင် စံနှုန်းများ၏ အခန်းကဏ္ဍကို အလေးပေးဖော်ပြခဲ့သည်မှာ ကြာပြီဖြစ်သည်။ အမေရိကန်သည် ကာကွယ်ရေးကို စစ်ပွဲ အဖြစ် ပြန်လည်ပုံဖော်ခြင်းဖြင့် လစ်ဘရယ် နိုင်ငံတကာ အစီအစဉ်ကို သမိုင်းအရ ထောက်ကူပေးနေသည့် ရေရှည်ရပ်တည်ထားသော ယင်း၏ စံနှုန်းဆိုင်ရာ အကန့်အသတ်များကို ယိုယွင်းဖျက်စီးသလိုဖြစ်လာ စေသည်။

လက်တွေ့မျက်မြင်အခြေအနေတွင် အမေရိကန်၏ စစ်ရေးဆောင်ရွက်မှုများသည် ‘ကာကွယ်ရေး” ဆိုသည့် စာသားအနက်အတိုင်း ကန့်သတ်၍နေသည်မှာ အတော်ရှားပါးသည်။ အာဖဂန်နစ္စတန်မှ လစ်ဗျား၊ လစ်ဗျားမှ ယီမင်အထိ စစ်ရေးစစ်ဆင်မှုများကို နိုင်ငံခြားရှိ အမေရိကန်အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရန်ဟူသည့် ခေါင်းစဉ်အောက်တွင် တရားမျှတသည့် သဘောဆောင်အောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ Wulf က “စစ်ပွဲ” ဟူသည့် အသုံးအနှုန်း၏ ရိုးသားမှုသည် “ကာကွယ်ရေး” ထက် လက်တွေ့ကို ပိုမိုတိကျစွာ ထင်ဟပ်စေသည်ဟု မှတ်ချက်ပြုထားသော်လည်း ၎င်းသည် စစ်ပွဲကို ခြွင်းချက်အနေဖြင့် အသုံးပြုရမည့် အရာမဟုတ်တော့ဘဲ အမြဲတမ်းမူဝါဒဆိုင်ရာ ကိရိယာတရပ်အဖြစ် ပုံမှန်ဖြစ်လာအောင် အရှိန်မြှင့်တင်ပေးစေသည်။

၃။ ဒီမိုကရေစီဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများ

ပြည်တွင်းတွင် အမည်ပြောင်းလဲခြင်းသည် ဗျူရိုကရေစီဆိုင်ရာ ဝေါဟာရသက်သက်သာ မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံရေးဘဝကို လုံခြုံရေးအမြင်ဖြင့် ကြည့်မြင်လာသည့် အနက်အဓိပ္ပါယ် အမျိုးမျိုးဖြစ်စေသည့် ဘာသာ   စကားဆိုင်ရာ လမ်းကြောင်းကို ထင်ဟပ်စေသည်။ “အတိုက်အခံ” ကို အမျိုးသားခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် ပုံဖော်သောအခါ ကန့်ကွက်မှုသည် ဖျက်လိုဖျက်ဆီးလုပ်မှုအဖြစ် ပြန်လည်သတ်မှတ်ခံရမည့် အန္တရာယ် ရှိလာသည်။ ဟာနာ့ အာရင်းHannah Arendt မှ ဂျော်ဂျီယို အက်ဂမ်ဘမ်Giorgio Agamben အထိ နိုင်ငံရေးသီအိုရီပညာရှင်များသည် ထိုသို့သော အကူးအပြောင်းများကို သတိပေးခဲ့ကြသည်။ ထိုအကူး   အပြောင်းများတွင် “ခြွင်းချက်အခြေအနေ” သည် ခြွင်းချက်မဟုတ်တော့ဘဲ စည်းမျဉ်းဖြစ်လာသည်။

Orwell ၏ အသုံးအနှုန်းများအရ ၎င်းသည် အတွေးနှစ်ခွကို အဖွဲ့အစည်းပုံစံသွတ်သွင်းခြင်းဖြစ်သည်။ အစိုးရသည် တစ်ချိန်တည်းတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး၏ ချန်ပီယံအဖြစ် ကြွေးကြော်နေနိုင်သလို တစ်ဖက်တွင် ထပ်တလဲလဲစစ်ပွဲကို လက်ခံကျင့်သုံးနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် အမည်ပြောင်းလဲခြင်းသည် ဘာသာစကား    ဆိုင်ရာ အမှတ်အသားတခုအဖြစ်သာမက နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ကိရိယာတစ်ခုပါ ဖြစ်လာစေသည်။မည်သည့်  မူဝါဒကို တရားဝင်အဖြစ် သတ်မှတ်သည်ဆိုသည့် အသိဉာဏ်ဆိုင်ရာ နယ်နိမိတ်များကို ပြန်လည်ပုံဖော်  ပေးသည်။

နိဂုံး

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို စစ်ဝန်ကြီးဌာနအဖြစ် အမည်ပြောင်းလဲလိုက်ခြင်းသည် ခေတ်ပြိုင်အုပ်ချုပ်  ရေးတွင် ဘာသာစကား၊ မူဝါဒနှင့် အတွေးအခေါ်များ မည်သို့ ပေါင်းစည်းလာသည်ကို နမူနာပြသ  နေသည်။ ၎င်းသည် အင်အားသုံးစွဲမှုအပေါ်ထားရှိသည့် စံနှုန်းဆိုင်ရာ အကန့်အသတ်များ ဆုတ်ယုတ် လာခြင်းကို ထင်ဟပ်စေပြီး ထိုးစစ်သဘောထားကို ပုံမှန်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်အဖြစ် တရားဝင်ဖြစ်စေကာ စစ်ရေးမူဝါဒများနှင့်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်သည့်  ဒီမိုကရေစီ နေရာလွတ်များကို ကျဉ်းမြောင်းသွားစေမည့် အန္တရာယ် ရှိသည်။

Orwell ၏ သတိပေးချက်သည် တစ်ခါက တင်စားထားသည်ထက် ယခုလက်တွေ့ပိုဆန်လာ သည်။   နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာဘာသာစကား သည် လက်တွေ့အခြေအနေကို ရိုးရှင်းစွာ ဖော်ပြရုံမျှမကတော့ဘဲ ၎င်းကို   ပါထုတ်လုပ်ပေးလာနိုင်သည်။ စစ်ပွဲသည် ဘာသာစကားအရ ပုံမှန်တစ်ခုဖြစ်လာပါက နိုင်ငံရေးအရ အမြစ်တွယ်သွားနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။

ပညာရှင်များ၊ မူဝါဒချမှတ်သူများနှင့် အရပ်ဘက်လူ့အဖွဲ့အစည်းတို့အတွက် လုပ်ဆောင်ရမည့်အလုပ်မှာ ဤအပြောအဆိုဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲများကို ဖော်ထုတ်ရန်၊ ၎င်းတို့၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ဝေဖန်ဆန်းစစ်ရန်နှင့် စစ်ပွဲ၏ ထာဝရချဲ့ထွင်မှုကို ထိန်းချုပ်ထားသော စံနှုန်းများကို ထိန်းသိမ်းရေး အခိုင်  အမာ တောင်းဆိုရန်ဖြစ်ပါသည်။

သုထက်သာ

Source:

1.Department of War: George Orwell Would Feel Validated by Herbert Wulf at Toda Peace Institute

2. Fairclough, 1992

3. Finnemore & Sikkink, 1998

YANGON, Sept. 22 (Xinhua) -- The National Theatre of Yangon came alive over the weekend, its grand hall brimming with color, music, and applause as audiences experienced Wu Opera, a centuries-old art form from China's Zhejiang Province.
The performance was staged to celebrate the 76th anniversary of the founding of the People's Republic of China and the 75th anniversary of China-Myanmar diplomatic relations.
More than 2,000 people attended the event on Saturday and Sunday. For many in the audience, it was their first time experiencing Wu Opera. Among them was Lwin Phyo Hein, a second-year student at the National University of Arts and Culture in Yangon. He said the opera's acrobatic flips left a strong impression.
He added that the live experience was far more vivid than watching online. "Costumes are excellent. I recommend it to my friends," he said, saying that cultural exchanges allow countries to share traditions and build stronger connections.

Artists of a Wu Opera troupe from east China's Zhejiang Province perform at the National Theatre of Yangon in Myanmar, Sept. 20, 2025. (Xinhua/Myo Kyaw Soe)
Daw Thandar Aung, a 26-year-old lecturer at the University of Yangon, attended with four colleagues. She said she was delighted to see Sun Wukong, the Monkey King, come to life on stage, and it was her first time seeing the character outside of television.
She also praised the organizers for providing translations that made the performance easier to follow. "This performance not only entertains but also strengthens China-Myanmar relations," she said.
Nway Hnoung Shar, a 25-year-old teacher at the Myanmar International Education Center, said the opera reminded her of characters she had read about in books, describing it as an inspiring cultural exchange.
She emphasized that such performances let young people from Myanmar experience the cultures of both countries without the need to travel. "The opera is entirely new to me. It is excellent," she said.

Chinese Ambassador to Myanmar Ma Jia said during the performance on Saturday that this year marks the 75th anniversary of the establishment of diplomatic relations between China and Myanmar. Over the past 75 years, the two nations have been bound by the deep-rooted "Paukphaw" (fraternal) friendship. The close exchanges in culture, art, education, media and other fields have helped to build a solid "bridge of hearts" between the two peoples.
"I believe that today's brilliant performances by artists of both countries will not only let us appreciate the unique artistic charm of traditional operas but also offer us a rare chance to witness shining on each other and prospering together through dialogue and exchange of ancient civilizations," she added.
Myanmar's Union Minister for Information U Maung Maung Ohn said, "It is a great honor and joy for Myanmar audiences to witness the performances of this famous troupe here today."
He added that cultural exchanges and mutual learning between Myanmar and China deepen the friendship between their peoples and strengthen relations at the national level.

On Saturday, the Zhejiang troupe performed six classic pieces, including "Lyu Bu Tries the Horse," "The Goddess of Heaven Scatters Flowers," and "Three Triumphs Over the Skeletal Demon."
Myanmar performers also contributed two pieces excerpted from the Ramayana classic play, "Rama Pursuing the Enchanted Golden Deer" and "Sita's Rejection of Dasagiri Courtship."
In addition, cultural booths hosted by the China Cultural Center in Yangon and the State High School of Arts in Yangon gave visitors hands-on experiences of Chinese and Myanmar arts and crafts, complementing the performances on stage.
Wu Opera, also known as Jinhua Opera, is the second major theatrical genre in Zhejiang Province, eastern China, and has a history of more than 500 years. It got its name from Wuzhou, the ancient name of Jinhua, and remains very popular there. In June 2008, Wu Opera was listed as a National Intangible Cultural Heritage.■

#Xinhua

၂၂စက်တင်ဘာ ၂၀၂၅

ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်သည် အသိအမှတ်ပြုထားသည့် သတင်းထောက်များအနေဖြင့် လျှို့ဝှက်အဆင့် မသတ်မှတ်ထားသည့် သတင်းအချက်အလက်များအပါအဝင် သတင်းထုတ်ပြန်ရန်ခွင့်ပြုမပေးထားသည့် သတင်းများ ထုတ်ပြန်ခြင်းရှောင်ကြဉ်ကြမည်ဟူသော ဝန်ခံကတိများလက်မှတ်ရေးထိုးရန်  လိုအပ်လာ မည် ဖြစ်သည်။

သမ္မတ ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်အစိုးရက မီဒီယာထိန်းချုပ်မှုများကို ပိုမိုတင်းကျပ်လိုက်သော ၁၇ မျက်နှာပါ မူဝါဒအသစ်တစ်ခုကို သောကြာနေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် ဤမူဝါဒကို မလိုက်နာသည့် သတင်းထောက်များသည် ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်သို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ပေးသည့် အသိအမှတ်ပြုကတ်ပြားများ ဆုံးရှုံးနိုင်ချေရှိသည်ဟုလည်း သတိပေးထားသည်။

“လျို့ဝှက်အဆင့်သတ်မှတ်မထားသည့်တိုင် မရှိသည့်တိုင် ထုတ်ပြန်ခွင့်ပြုမည့် သင့်လျော်သော တာဝန်ရှိ သူတစ်ဦးမှ အတည်ပြုပြီးမှသာလျှင် အများပြည်သူသိရှိရန် ထုတ်ပြန်ရမည်” ဟု ညွှန်ကြားချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်တွင် အသိအမှတ်ပြု သတင်းထောက်များအတွက် လုံခြုံရေး ဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များစွာကို လက်မှတ်ထိုးခိုင်းသည့်ပုံစံတွင် ထည့်သွင်းထားသည်။

သတင်းလွတ်လပ်ခွင့် ထောက်ခံသူများက ဤကတိဝန်ခံချက်သည် လွတ်လပ်သော သတင်းစာပညာကို တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့သည်။ ပင်တဂွန်၏ ကန့်သတ်ချက်အသစ်များသည် ထရမ့်အစိုးရမှ အမေရိကန်မီဒီယာလောကကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်နေပြီး ခြိမ်းခြောက်မှုများ၊ တရား   စွဲဆိုမှုများနှင့် အစိုးရဖိအားပေးမှုများကို တိုးချဲ့ပြုလုပ်လာချိန်တွင် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

“ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စစ်တပ်အကြောင်း သတင်းကို အစိုးရက အရင်အတည်ပြုရမယ်ဆိုရင် ပြည်သူတွေဟာ လွတ်လပ်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ ရတော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အရာရှိတွေက ပြည်သူကို ပြသချင်တာတွေကိုသာ ရရှိတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါဟာ အမေရိကန်တွေအားလုံးအတွက် သတိထားစရာဖြစ်ပါတယ်” ဟု အမျိုးသား သတင်းစာဆရာကလပ်(National Press Club ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ မိုက် ဘဲလ်ဆာမို (Mike Balsamo) က ပြောသည်။ ၎င်းသည် The Associated Press ၏ အမျိုးသား ဥပဒေရေးရာ အယ်ဒီတာလည်း ဖြစ်သည်။

ဟက်ဆက် (Hegseth) က ပင်တဂွန်“စင်္ကြံလမ်းများပေါ် လှည့်လည်သွားလာခွင့်” မရှိတော့ဟုပြော

Fox News Channel ၏ ပင်တိုင်တင်ဆက်သူဟောင်းဖြစ်သည့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး  ပီတီ ဟက်ဆက် (Pete Hegseth) သည် ၎င်း၏ X လူမှုကွန်ရက်ပေါ်တွင် ကန့်သတ်ချက်များကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့သည်။

“‘စာနယ်ဇင်း’ က ပင်တဂွန်ကို စီမံခန့်ခွဲတာမဟုတ်ပါဘူး၊ ပြည်သူတွေကသာ စီမံတာပါ။ လုံခြုံရေး တင်းကျပ်တဲ့ နေရာရဲ့ စင်္ကြံလမ်းတွေပေါ်မှာ သတင်းစာသမားတွေကို လှည့်လည်  သွားလာ    ခွင့်ပေးတော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟက်ဆက်က ပြောသည်။ “တံဆိပ်ပြား (Badge) ဝတ်ပြီး စည်းကမ်းတွေကို လိုက်နာပါ၊ မဟုတ်ရင် ပြန်ပါ။”

ယခုနှစ်တွင် ပင်တဂွန်သည် သတင်းဌာနများစွာကို နှင်ထုတ်ခဲ့ပြီး ကန့်သတ်ချက်များ ချမှတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့အထဲတွင် ကမ္ဘာ့အင်အားအကြီးဆုံး စစ်တပ်၏ လှုပ်ရှားမှုများကို သတင်းယူရာ၌ ယခင်အစိုးရလက်ထက်များက သတင်းထောက်များ ဝင်ခွင့်ရခဲ့ဖူးသည့် ပင်တဂွန်ဧရိယာ   ကျယ်ကြီး  အတွင်းသို့ အစိုးရအစောင့်အရှောက်မပါဘဲ ဝင်ရောက်ခြင်းကို တားမြစ်ထားခြင်းလည်း ပါဝင်သည်။

ဟက်ဆက်၏ လက်ထက်အစောပိုင်းတွင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက ယီမင်တွင် လာမည့်စစ်ရေးတိုက်ခိုက်မှု များအတွက် စီမံကိန်းများကို ဆွေးနွေးနေသည့် Signal မက်ဆေ့ဂျ်ပေးပို့ရေးအက်ပလီကေးရှင်းရှိ အဖွဲ့လိုက်  စကားဝိုင်းတစ်ခုတွင် တွင် The Atlantic မဂ္ဂဇင်း၏ အယ်ဒီတာချုပ်ဖြစ်သူ ဂျက်ဖရီ ဂိုဘတ် (Jeffrey Goldberg) သည် အမှတ်မထင်ပါဝင်သွားသဖြင့် ပင်တဂွန် အရှက်ရခဲ့သည်။ ဂိုဘတ် (Goldberg) ကို ထည့်သွင်းခဲ့ခြင်းအပေါ် ထရမ့်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးအကြံပေးဟောင်းဖြစ်သူ မိုက်ဝေါ့ဇ် (Mike Waltz) က တာဝန်ယူခဲ့ပြီး ၎င်းကို အခြားရာထူးတစ်ခုသို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရသည်။

တရုတ်နှင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပါက အမေရိကန်စစ်တပ်၏ စီမံကိန်းများအကြောင်း အကျဉ်းချုပ်   ရှင်းလင်းပွဲတစ်ခုကို ဘီလျံနာ အီလွန် မတ်စ် (Elon Musk) က ပြုလုပ်ပေးမည်ဟူသည့် သတင်း နယူးယောက်တိုင်းမ်သတင်းစာသို့ ပေါက်ကြားမှုကြောင့်လည်း ကာကွယ်ရေးဌာနသည် အရှက်  ရခဲ့သည်။ ထရမ့်၏ အမိန့်အရ အဆိုပါရှင်းလင်းပွဲကို မပြုလုပ်ခဲ့ရဘဲ ထိုသတင်းမည်သို့ပေါက်ကြားခဲ့သည်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ဟက်ဆက် (Hegseth) က ပင်တဂွန်တာဝန်ရှိသူနှစ်ဦးကို ရာထူးမှ ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။

မီဒီယာအဖွဲ့အစည်းများ ပြန်လည်တုံ့ပြန်

စနေနေ့တွင် သတင်းစာပညာရှင်များ အသင်း Society of Professional Journalists (SPJ) ကလည်း ပင်တဂွန်၏ လုပ်ရပ်ကို “သတိပေးအချက်” အဖြစ် ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။

“ဤမူဝါဒသည် အခြေခံဥပဒေပထမပြင်ဆင်ချက်အောက်ရှိ စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်ကို အဆိုးရွားဆုံး ချိုးဖောက်ခြင်းဖြစ်သည့် အစိုးရ၏ ဆင်ဆာဖြတ်တောက်ခြင်းသို့ ဦးတည်သည့် အန္တရာယ်ရှိသော ခြေလှမ်း  တစ်ခုဖြစ်သည်” ဟု စနေနေ့တွင် ထုတ်ပြန်သော ယင်း၏ကြေညာချက်၌ ပြောကြားခဲ့သည်။ “ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများအပေါ် အစိုးရ၏ ရန်လိုမှုများ တိုးပွားလာနေသည့် အန္တရာယ်ရှိသော ပုံစံ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် “လုံခြုံရေး” ဟူသော အကြောင်းပြချက်အောက်တွင် စာနယ်ဇင်းကို နှုတ်ပိတ်ရန် ကြိုးစားမှုများ ရှိနေသည်” ဟုလည်း သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ကဆိုသည်။

The Washington Post ၏ အမှုဆောင်အယ်ဒီတာ မတ်တ် မာရေး (Matt Murray) က စနေနေ့ထုတ် သတင်းစာကော်လံများတွင် မူဝါဒအသစ်သည် အမေရိကန်ပြည်သူများအတွက် ကောင်းကျိုးဖြစ်ထွန်း   စေသည့်အရာနှင့် ဆန့်ကျင်နေသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသည် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားသော၊ ခန့်အပ်ထားသော အစိုးရအရာရှိများ၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို  သတင်းပေးပို့ပိုင်ခွင့် အကာကွယ်ပေးထားသည်” ဟု မာရေး (Murray) က ပြောသည်။ “အစိုးရ၏ သတင်းစီးဆင်းမှုကို ထိန်းချုပ်ရန်နှင့် သတင်းရယူခွင့်ကို တားမြစ်ရန် ကြိုးပမ်းမှုမှန်သမျှသည် ပထမပြင်ဆင်ချက်နှင့် ဆန့်ကျင်ပြီး အများပြည်သူအကျိုးစီးပွားနှင့် ဆန့်ကျင် နေသည်” ဟုလည်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

Source AP

NAY PYI TAW, September 21, 2025-  According to a news release, a member of Myanmar's State Security and Peace Commission and Union Minister for Defense, General Maung Maung Aye, recently visited several advanced military technology companies in Beijing, People's Republic of China.

The news release stated that on the evenings of September 18 and 19, Defense Minister General Maung Maung Aye toured the Beijing-based companies and observed the production of unmanned aerial vehicles, aerospace technology components, and electronic warfare and air defense technology. He also discussed potential technological cooperation with company officials.

The delegation led by General Maung Maung Aye made these visits while attending the 12th Beijing Xiangshan Forum.

It was also reported that on the afternoon of September 17, General Maung Maung Aye met with Admiral Dong Jun, China's Minister of National Defense, at Beijing's Bayi Hall. The two officials had a candid and open exchange of views on a range of topics, including enhancing cooperation in various sectors of defense, maintaining stability and the rule of law in border regions, strengthening military technology collaboration, sending trainees for military training, and further solidifying the close familial ties between the two nations.

#ymg/knl

၂၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၅

မြန်မာအစိုးရနိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့်အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်အေးသည်  တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ပေကျင်းမြို့တွင် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အဆင့်မြင့် နည်းပညာကုမ္ပဏီများသို့ မကြာသေးမီက သွားရောက်လေ့လာခဲ့ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမောင်မောင်အေးသည် စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နှင့် ၁၉ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းများတွင်ပေကျင်းအခြေစိုက်အဆိုပါအဆင့်မြင့်စက်မှုနည်းပညာဆိုင်ရာကုမ္ပဏီများတွင် မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်ထုတ်လုပ်မှုများ၊ လေကြောင်းနည်းပညာဆိုင်ရာ ပစ္စည်းများ၊အီလက်ထရောနစ်  စစ်ဆင်ရေးနှင့် လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးနည်းပညာဆိုင်ရာ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို လေ့လာ  ကြည့်ရှုခဲ့ပြီး နည်းပညာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မှု အခြေအနေများကိုကုမ္ပဏီများမှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းခဲ့ကြတယ်လို့ အဆိုပါသတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်အေး ဦးဆောင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် 12th Beijing Xiangshan အစည်းအဝေးများသို့ တက်ရောက်နေစဉ်အတွင်း စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အဆင့်မြင့်နည်းပညာကုမ္ပဏီတွေကို သွားရောက်လေ့လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမောင်မောင်အေးသည် စက်တင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့ မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ပေကျင်းမြို့ ပါယ်ခန်းမ (Bayi Hall)၌ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ အမျိုးသားကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တုန်ကျွင်း (Admiral Dong Jun) နှင့် တွေ့ဆုံ၍ နှစ်နိုင်ငံ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာကဏ္ဍစုံ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများတိုးမြှင့်ရေး၊ နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသများ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး၊ စစ်ဘက်နည်းပညာကဏ္ဍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ဆက်လက်တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ရေး၊ လေ့ကျင့်ရေးနှင့် သင်တန်းသားများစေလွှတ်ရေး၊ နှစ်နိုင်ငံ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှု ပိုမို ခိုင်မာစေရေးတို့ကို ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာ အမြင်ချင်းဖလှယ် ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့လည်းသိရပါတယ်။

#ymg/knl

NAY PYI TAW, September 20, 2025 - A Myanmar delegation met with senior officials from the International Atomic Energy Agency (IAEA) on September 18 in Vienna, Austria, to discuss nuclear technology assistance programs for Myanmar.

According to a press release from the Myanmar Ministry of Foreign Affairs, the meeting took place during the IAEA's 69th General Conference. The Myanmar delegation, led by Ambassador U Min Thein, Permanent Representative of Myanmar to the UN and other international organizations in Vienna, and Dr. Theingi Maung Maung, Director-General of the Department of Atomic Energy under the Ministry of Science and Technology, met with a team led by Mr. Ge Deng, Director of the Division for Asia and the Pacific, Department of Technical Cooperation at the IAEA. The meeting was held at 11:30 AM on September 18, 2025, at the Vienna International Centre.

During the meeting, they discussed the progress of the technical assistance programs for Myanmar under the current 2024-2025 cycle.

In the afternoon of the same day, the Myanmar delegation also met with a team led by Ms. Liliya Dulinets, Head of the Nuclear Infrastructure Development Section, Department of Nuclear Energy at the IAEA. The discussion focused on obtaining regulatory and technical assistance for the development of Myanmar's nuclear energy infrastructure.

These meetings took place as Myanmar is undertaking initial activities to develop its nuclear energy sector.

#knl/ymg