Published 13 January 2024
အယ်လ်နီညို ရာသီဥတုကြောင့် ယခုနှစ်ဟာ စံချိန်တင်ပူနွေးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်ထက် ပိုမိုပူပြင်းနိုင်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂက သောကြာနေ့မှာ သတိပေးလိုက်ပြီး ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်မှုကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု အများအပြားလျှော့ချကြရန် တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လကနေ ဒီဇင်ဘာလအထိ လစဥ်စံချိန်တင်အပူချိန်ထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီး ပူနွေးလာတဲ့ အယ်လ်နီညို ရာသီဥတုဖြစ်စဥ်ကြောင့် အလားတူပုံစံ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနိုင်တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ ကမ္ဘာ့မိုးလေဝသအဖွဲ့အစည်း (UN WMO)က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
အမေရိကန် အမျိုးသားသမုဒ္ဒရာနဲ့ လေထုစီမံကွပ်ကဲရေး (NOAA)ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်အရ ၂၀၂၄ ခုနှစ်ဟာ ၂၀၂၃ ထက် ပိုမိုပူနွေးနိုင်ခြေ ၃ ပုံ ၁ ပုံရှိနေပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်ဟာ အပူနွေးဆုံးနှစ် ၅ နှစ်ထဲမှာ ပါဝင်နိုင်ခြေကတော့ ၉၉ ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေပါတယ်။
ယမန်နှစ်ရဲ့ ဇူလိုင်လနဲ့ ဩဂုတ်လတို့ဟာ အပူဆုံးလများအဖြစ် စံချိန်တင်ခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်ဟာ အခြားနှစ်များထက် သိသိသာသာ ပူနွေးခဲ့တဲ့ အပူဆုံးနှစ်အဖြစ် တရားဝင်ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၃ ပျမ်းမျှကမ္ဘာ့အပူချိန်ဟာ စက်မှုခေတ်မတိုင်မီကာလကထက် ၁.၄၅ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်စ် ပိုများခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၃ နှစ်လယ်ပိုင်းက ထွက်ပေါ်လာတဲ့ အယ်လ်နီညိုဟာ ၂၀၂၄ မှာ ပိုမိုပူနွေးလာစေလိမ့်မယ်လို့ WMO မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်အသစ် ဆဲလက်စ်တေဆော်လိုက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
အေးမြတဲ့ လာနီညာကနေ ပူနွေးတဲ့ အယ်လ်နီညိုသို့ ၂၀၂၃ နှစ်လယ်မှာ ပြောင်းလဲသွားခြင်းက ကမ္ဘာ့အပူချိန် မြင့်တက်လာစေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အထူးသဖြင့် အာတိတ်၊ မြောက်အမေရိကမြောက်ပိုင်း၊ အာရှအလယ်ပိုင်း၊ မြောက်အတ္တလန်တိတ်၊ အရှေ့ဘက်ပစိဖိတ်သမပိုင်းတို့ဟာ ပိုမိုပူပြင်းလာပြီး အခုအချိန်မှာ လူသားတွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အကြီးမားဆုံးပြဿနာက ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ခြင်း ဖြစ်တယ်လို့ ပြောပြလိုက်ပါတယ်။
လူသားတွေရဲ့ လုပ်ရပ်ကြောင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်၊ မီသိန်း၊ နိုက်ထရပ်စ်အောက်ဆိုဒ်တို့ ၂၀၂၂ မှာ စံချိန်တင် ထုတ်လွှတ်ခဲ့ပြီး ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
၁၉၈၀ ခုနှစ်ကတည်းက ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုပြီးတစ်ခု ပိုမိုပူနွေးလာပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ ၉ နှစ်ကတော့ အပူဆုံးဖြစ်ခဲ့ကြောင်း WMO က ဆိုပါတယ်။
Source: WION
#World_Climate
#Published_ 13 January 2024
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group #YMG_News
Published 13 January 2024
ယောက်ျားတွေ ဝှေးစေ့အကန်ခံရခြင်းနဲ့ အမျိုးသမီးတွေ ကလေးမွေးခြင်းတို့မှာ ဘယ်ဟာက ပိုနာသလဲဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သုတေသီများက နာကျင်မှုအတိုင်းအတာကို စမ်းသပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
နာကျင်မှုဆိုတာက တစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ ခံနိုင်ရည်အပေါ်လည်း မူတည်နေပါသေးတယ်။
ဝှေးစေ့ကို ထိခိုက်တာဟာ အခြားဘယ်နေရာမဆို ထိခိုက်တာထက် ပိုမိုနာကျင်ရပြီး မူးဝေခြင်း၊ အော့အန်ခြင်းတို့အပြင် အပြင်းအထန် ထိခိုက်ပါက ဆေးရုံအထိ ရောက်တတ်ပါတယ်။
ဝှေးစေ့တွေရဲ့ မူလအစက ဝမ်းဗိုက်ကဖြစ်တာကြောင့် ဗိုက်ကနေပါ အောင့်တက်လာတတ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ မျိုးပွားကိစ္စမှာလည်း ပတ်သက်နေတာကြောင့် အာရုံကြောအမျှင်များစွာ ရှိနေပါတယ်။
ဝှေးစေ့ထိခိုက်တာဟာ ယောက်ျားတွေအတွက် အနာကျင်ရဆုံးခံစားချက် ဖြစ်ပေမယ့် များသောအားဖြင့် အချိန်ခဏကြာတဲ့အခါ သက်သာသွားကြပြီး အဆိုးဆုံးအနေဖြင့် ဆေးရုံသို့ ထမ်းခေါ်ရတာမျိုး ရှိတတ်ပါတယ်။
ကလေးတစ်ယောက်ကို ၃ လက်မလောက်ရှိတဲ့ အပေါက်ငယ်လေးကနေ မွေးထုတ်ရတာ မနာဘဲဘယ်နေပါ့မလဲ။
လူသားတွေ မွေးဖွားတာဟာ အခြားသတ္တဝါတွေနဲ့ ကွဲပြားနေတတ်ပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေ ပထမဆုံးကလေးမွေးတဲ့အခါ အချိန် ၉ နာရီလောက်ကြာမြင့်တတ်ပါတယ်။
အဆင့်မြင့်နည်းပညာတွေ သန့်ရှင်းရေးစနစ်တွေ ရှိနေတာတောင် မိခင်နဲ့ ကလေးသေဆုံးမှုနှုန်းက အခြားသတ္တဝါတွေထက် မြင့်မားနေပါသေးတယ်။
နာရီနဲ့ချီကြာအောင် ကလေးမွေးနေတဲ့အချိန်မှာ သားအိမ်ခေါင်းနဲ့ ယောနိတို့က အဆုံးစွန်အထိ ချဲ့ထွင်ရပြီး ကလေးထွက်လာဖို့ အရိုးတွေ ဆန့်ထုတ်ရပါတယ်။
သန္ဓေသားကို မွေးလမ်းကြောင်းဆီရောက်ဖို့ သားအိမ်ကြွက်သားများ ကျုံ့ခြင်းက မခံမရပ်နိုင်အောင် နာကျင်ရပါတယ်။
မမွေးခင် ၉ လကြာအောင်လည်း စိတ်မောရပြီး မွေးတဲ့အခါ အသက်အန္တရာယ်ဖြစ်မှာကိုလည်း မိခင်များ ကြိုတင်တွေးတော ပူပန်တတ်ကြပါတယ်။
မွေးပြီးသွားချိန်မှာလည်း သွေးထွက်မလွန်စေရန်နဲ့ သားအိမ်ပုံမှန်အနေအထား ပြန်ရောက်စေရန် ကြွက်သားတွေ ကျုံ့နေတာကြောင့် ဆက်လက်နာကျင်ရပြန်ပါတယ်။
အဆိုပါ နာကျင်မှု ၂ မျိုးအပြင် အနာကျင်ရဆုံး အခြေအနေတစ်မျိုးကတော့ ကျောက်ကပ်ကျောက်တည်ခြင်းပါ။
ကျောက်ကပ်ထဲမှာ ကျောက်ဖြစ်တဲ့အခါ မနာကျင်ရပေမယ့် ဆီးသွားချင်လို့ ဆီးလမ်းကြောင်းထဲမှာ ပိတ်ဆို့သွားပြီဆိုရင် ကြွက်သားတွေကပါ ကျောက်ကိုညှစ်ထုတ်ရတာကြောင့် စတင်နာကျင်လာပြီး ကျောက်က အလွန်ကြီးပြီး ဆီးလမ်းကိုပိတ်သွားပြီဆိုရင် ကျောက်ကပ်ဖူးရောင်လာပါတယ်။
ကျောက်တည်ခြင်းခံစားဖူးတဲ့ ကလေးမိခင်တွေကတော့ ကျောက်ကပ်ကျောက်တည်ခြင်းဟာ ကလေးမွေးတာထက် ပိုနာကျင်ရတယ်လို့ ဖွင့်ဟထားကြပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post
#Published_ 13 January 2024
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group #YMG_News
Published 13 January 2024
ရေ ၁ လီတာခန့်ပါတဲ့ ပလတ်စတစ်ဗူးတစ်ဗူးမှာ အလွန်သေးငယ်တဲ့ နာနိုပလတ်စတစ် အပိုင်းအစပေါင်း ၂၄၀,၀၀၀ ကျော်ပါဝင်တယ်လို့ ပထမဆုံးအကြိမ် တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
အဏုဇီဝပလတ်စတစ်တွေ ရေသန့်ဗူးမှာ ပါဝင်တာကို မသိခဲ့ကြတာ မဟုတ်ပေမယ့် ထိုဗူးထဲကရေကို သောက်လိုက်တိုင်းမှာ နာနိုပလတ်စတစ်အမှုန့် ဘယ်လောက်ပါဝင်သလဲဆိုတာကိုတော့ ယခုသုတေသနမှာ တွေ့ရှိလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကိုလံဘီယာတက္ကသိုလ်မှ သုတေသီများ လေ့လာရာမှာ ပလတ်စတစ်အမှုန်ပေါင်း ၁၁၀,၀၀၀ မှ ၃၇၀,၀၀၀ ခန့်ပါဝင်တဲ့ ရေတစ်လီတာမှာ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်က နာနိုပလတ်စတစ်တွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။
သုတေသနပြုစုသူ ဝေမင်းဖန်တီးလိုက်တဲ့ နည်းပညာအသစ်ဖြင့် ရေသန့်ဗူးတစ်လီတာမှာ ပလတ်စတစ်အမှုန်ပေါင်း ၂၄၀,၀၀၀ ကျော်ပါဝင်တာကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
နာနိုပလတ်စတစ်တွေဟာ အစာခြေစနစ်၊ အသက်ရှူစနစ်များသို့ ဝင်ရောက်နိုင်ကာ သွေးကြောထဲအထိ ရောက်ရှိနိုင်ပါတယ်။
ဆက်လက်ပြီး အရေးကြီးအင်္ဂါများမှာပါ စုပြုံလာကာ ဦးနှောက်သို့ ရောက်ရှိနိုင်ပြီး မမွေးရသေးတဲ့ သန္ဓေသားဆီကိုပါ ကူးစက်လာနိုင်ပါတယ်။
ပိုလီအီသိုင်လင်း ထရပ်သယ်လိတ်(PET)ဟာ ပလတ်စတစ်ဗူး ထုတ်လုပ်ရေးတွေမှာ အသုံးအများဆုံး နာနိုပလတ်စတစ် ဖြစ်ပါတယ်။
ပလတ်စတစ်ဗူး ထုတ်လုပ်စဥ်၊ အဖုံးအဖွင့်အပိတ် လုပ်စဥ်တို့မှာ အမှုန်တွေက ရေထဲရောက်သွားနိုင်ပါတယ်။
ပလတ်စတစ်ထုတ်လုပ်ရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ ဘိုင်စဖီနောလ်၊ သယ်လိတ်စ်၊ ဒိုင်အောက်ဆင်၊ အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများနဲ့ သတ္တုများဟာ ပမာဏများလာတဲ့အခါ ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ များစေပြီး ကျောက်ကပ်၊ အသည်း၊ နှလုံး၊ မျိုးပွားစနစ်၊ အာရုံကြောစနစ်တို့ကို ထိခိုက်စေပါတယ်။
နာနိုပလတ်စတစ်တွေအကြောင်းကို သုတေသီများက ပိုမိုလေ့လာသွားမှာဖြစ်ပြီး အမှုန်ပိုမိုသေးငယ်ပါက ခန္ဓာကိုယ်တွင်းဝင်ရောက်ရန် လွယ်ကူကြောင်း ပြောပြသွားပါတယ်။
Source: India Today
#World_Health
#Published_ 13 January 2024
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group #YMG_News
အဖွဲ့ဝင်အသစ် ၅ နိုင်ငံပါဝင်လာတာဟာ BRICS အဖွဲ့အတွက် စီးပွားရေးနဲ့ ပထဝီနိုင်ငံရေးအင်အား သိသိသာသာ တိုးလာကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ဆိုလိုက်ပါတယ်။
ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား၊ အီဂျစ်၊ ယူအေအီး၊ အီရန်နဲ့ အီသိုယိုးပီးယားနိုင်ငံတို့ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်နေ့က BRICS အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာရာ အဖွဲ့ဝင်အင်အား ၁၀ နိုင်ငံအထိ ဖြစ်လာပါတယ်။
#World_Economy
#Published_ 12 January 2024
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group #YMG_News
#Daily_News
Published_12 January 2024
၁။ ပြည်တွင်း၌ ကိုဗစ်ပိုးသစ် HV.1၊XBB.16 ကူးစက်ခံခဲ့ရသူများ ရှိနေပြီဖြစ်၍ Mask ပြန်တပ်ရန်လို
၂။ ဘော်ကြို စစ်ဘေးရှောင်စခန်းရှိ စစ်ရှောင်ပြည်သူများအတွက် စားနပ်ရိက္ခာ အခက်ခဲ ဖြစ်နေဟုဆို
၃။ လယ်တစ်ဧကလျှင် ဒီဇယ်လေးဂါလံ ပေးပါက အထောက်အကူဖြစ်နိုင်ဟုဆို
၄။ BRICS အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံအသစ်များ ပါဝင်လာခြင်းသည် အဖွဲ့အစည်း၏ စီးပွားရေးနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေး သိသိသာသာအားကောင်းလာဟု ကျွမ်းကျင်သူများ သုံးသပ် ... အစရှိတဲ့ သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
#Yangon_Times #Daily_News #YMG_News #Yangon_Media_Group
Published 12 January 2024
ရှေ့နေများက နိုင်ငံတကာတရားရုံး(ICJ)မှာ အစ္စရေးလ်တို့ လူမျိုးသုဥ်းသတ်ဖြတ်နေတယ်ဆိုပြီး အမှုတင်သွင်းခဲ့ရာ တောင်အာဖရိကကို ဟားမတ်စ်စစ်သွေးကြွတို့ရဲ့ တရားဝင်အသိအမှတ်ပြု လက်ခွဲအဖွဲ့လို့ အစ္စရေးလ်က ဇန်နဝါရီ ၁၁ ရက်နေ့မှာ ခေါ်ဆိုလိုက်ပါတယ်။
နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လီယာဟိုင်ယက်က ဂါဇာကမ်းမြောင်မှာ အစ္စရေးလ်တို့ စစ်ဆင်ရေးဆင်နွှဲနေတဲ့အပေါ် တောင်အာဖရိကမှ တရားစွဲဆိုခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သမိုင်းမှာ သူတော်ကောင်းယောင် အဆောင်ဆုံးဖြစ်ရပ်လို့ သတ်မှတ်လိုက်ပါတယ်။
တောင်အာဖရိကရဲ့ တရားစွဲချက်မှာ အစ္စရေးလ်တို့က ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသမှာ ပါလက်စ်တိုင်းလူမျိုးများအပေါ် လူမျိုးသုဥ်းသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်နေပြီး ဂါဇာမှာ စစ်ပွဲတိုက်ခိုက်မှုတွေ အရေးပေါ်ရပ်ဆိုင်းပေးရန် အလိုရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အစ္စရေးလ်က ထိုစွပ်စွဲချက်ဟာ ယုတ္တိမရှိ ရယ်စရာကောင်းတယ်ဆိုပြီး ငြင်းဆိုလိုက်ကာ အခိုင်အမာ ကာကွယ်သွားမယ်လို့ သောကြာနေ့က ဆိုလိုက်ပါတယ်။
တောင်အာဖရိက တရားရေးဝန်ကြီး ရော်နယ်လာမိုလာက ဘယ်လောက်ပဲ ဆိုးရွားသည်ဖြစ်စေ တိုင်းတစ်ပါးကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်တာမျိုး မပြုလုပ်သင့်ကြောင်း၊ ဒါမှသာ ကာကွယ်ပိုင်ခွင့် လုပ်ရိုးလုပ်စဥ်အတိုင်း ကာကွယ်ခွင့်ရမှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ အစ္စရေးလ်တို့ တုန့်ပြန်တိုက်ခိုက်တာက စည်းကျော်သွားပြီး ထိုလုပ်ရိုးလုပ်စဥ်ကို ဖောက်ဖျက်ရာကျကြောင်း ပြောကြားသွားပါတယ်။
အမှုကြားနာတဲ့နေ့မှာ အစ္စရေးလ်လိုလားသူ ထောင်နဲ့ချီပြီး ကုလသမဂ္ဂ အထက်တရားရုံးရှေ့မှာ အလံကိုင်ဆန္ဒပြကြကာ ဟားမတ်စ်တို့ဖမ်းဆီးသွားတဲ့ ဓားစာခံရဲ့ပုံတွေကိုလည်း ကိုင်ဆောင်ထားကြပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ပါလက်စ်တိုင်းလိုလားသူတွေကလည်း ချီတက်လာကြရာ နှစ်ဖက်ခိုက်ရန် မဖြစ်ပွားစေရန် ရဲအင်အားအများအပြား နေရာချထားခဲ့ရပါတယ်။
ကမ္ဘာ့တရားရုံးက တောင်အာဖရိက စွပ်စွဲချက်ကို ကြာသပတေးနေ့မှာ ကြားနာမှာဖြစ်ပြီး အစ္စရေးလ်ရဲ့ တုန့်ပြန်ဖြေကြားချက်ကို သောကြာနေ့မှာ ကြားနာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
တိုင်းပြည်တစ်ခုခု ဒါမှမဟုတ် လူမျိုးစုတစ်ခုမှ လူအများအပြားကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ သတ်ဖြတ်ခြင်းဟာ လူမျိုးသုဥ်းသတ်ဖြတ်မှု မြောက်ပါတယ်။
Source: WION
#World_News
#Published_ 10 January 2024
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group #YMG_News
#World_Health
Published 12 January 2024
ကျန်းမာသန်စွမ်းတဲ့ ဆံကေသာရရှိစေရန် ဘယ်လိုစားသောက်ရမလဲဆိုတာကို အာဟာရပညာရှင်များက ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
ဆယ်လ်မွန်ငါးမှာ ရေဓာတ်ကော်လာဂျင်၊ အိုမီဂါ၃ နဲ့ ဇင့်ဓာတ်တို့ပါဝင်တယ်လို့ အာဟာရပညာရှင် ဖရန်ဆက်စ်လာ့ဂျ်မန်းရော့သ်က ပြောပြပါတယ်။
ဆံပင်ကို ကီရာတင်လို့ခေါ်တဲ့ ပရိုတိန်းကနေ ပြုလုပ်တာကြောင့် ဆံကေသာကျန်းမာဖို့ လုံလောက်တဲ့ ပရိုတိန်း စားသုံးရန်လိုအပ်ကြောင်း ရှင်းပြလိုက်ပါတယ်။
ဆယ်လ်မွန်ငါးဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်းဆုံး အစားအစာလို့ သတ်မှတ်ထားကြပြီး ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူး များစွာ ရှိနေပါတယ်။
တစ်ပတ်ကို ဆယ်လ်မွန် ၂ ကြိမ်ခန့် စားပေးခြင်းဖြင့် လမ်းဘေးစာများကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ဥပါဒ်ဖြစ်ထားတာတွေကို သက်သာစေတယ်လို့ နောက်ထပ်လေ့လာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
အကောင်းဆုံးစားစရာတွေထဲမှာ ဆယ်လ်မွန်သာမက သစ်ကြားသီး၊ ဗာဒံသီး၊ ကြက်ဥ၊ အချဥ်ပါသောအသီးများ၊ ကြက်အရေခွံ၊ ပဲအမျိုးမျိုးဟာလည်း ဆံကေသာကျန်းမာရေးကို ထောက်ပံ့ပေးပါတယ်။
#World_Health #ဆံကေသာကျန်းမာရေး #အကောင်းဆုံးအစားအစာ #Source: New York Post
Page 225 of 824