Published 29 May 2022

မေ၂၉ ရက်စနေနေ့က ပြင်သစ်နိုင်ငံ ပါရီမြို့တော်မှာ  ချန်ပီယံလိဂ် နောက်ဆုံးဗိုလ်လုပွဲကို ကျင်းပခဲ့ရာ ရီးယဲလ်မက်ဒရစ်က  လီဗာပူးလ်ကို ဗင်နီရှပ် ဂျုနီယာရဲ့ တစ်လုံးတည်းသော အနိုင်ဂိုးဖြင့် အနိုင်ရရှိပြီး ချန်ပီယံလိဂ် ဖလားကြီးကို ဆွတ်ခူးသွားခဲ့ပါတယ်။

ဗိုလ်လုပွဲကို ကွင်းအပြင်ဘက်မှာ ပြဿနာအချို့ရှိလို့  နာရီဝက်လောက်‌ နောက်ကျပြီးမှ ကျင်းပခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး ရီးယဲမက်ဒရစ် အဖို့ ဒီနှစ်ချန်ပီယံဆုကို (၁၄)ကြိမ်မြောက်ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဘရာဇီး တောင်ပံကစားသမား ဗင်နီရှပ်ဟာ ဒုတိယပိုင်း ၅၉မိနစ်မှာ တစ်လုံးတည်းသော ဂိုးကိုသွင်းခဲ့တာဖြစ်ပြီး လီဗာပူးလ်ဟာ ချေပဂိုးမသွင်းနိုင်ခဲ့ဘဲ ရှုံးခဲ့ရပါတယ်။

၁၄ ကြိမ်မြောက် ချန်ပီယံလိဂ်ဆုဖလားကြီးကို ပိုင်ရှင် ရီးယဲမက်ဒရစ်ရဲ့ ပရိဿတ်တွေဟာ စပိန်နိုင်ငံ မက်ဒရစ်မြို့တော်ရဲ့ ဆီဘီလေးစ်ရင်ပြင်မှာ ဟစ်အော်မြူးတူးပြီး အောင်ပွဲဆင်နွှဲကြတာတွေကို ရုပ်သံမြင်ကွင်းတင်ဆက်လိုက်ရပါတယ်။

Source AFP

Published 29 May 2022

တွစ်တာက နာမည် “တိုကို” လို့သာ သိထားကြတဲ့ ဂျပန်အမျိုးသားတစ်ဦးဟာ သူဝင်နေလို့ရတဲ့ တကယ့် သက်ရှိ သိုးထိန်းခွေးတစ်ကောင်နှင့်တူတဲ့ ဝတ်စုံကြီးတစ်ခုကို  ဂျပန်ယန်းငွေနှစ်သန်း(၁၅,၇၀၀ ဒေါ်လာ)အကုန်အကျခံ ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့လက တွစ်တာမှာ အဲဒီလူ တင်ခဲ့တဲ့ ဗွီဒီယိုဟာ စတင်ကတည်းက အခုထိ ကြည့်ရှုတဲ့ အကြိမ်ပေါင်း ၁.၇ သန်းကျော် ရှိနေပါပြီ။ အဲဒီဗွီဒီယိုမှာ အဲဒီလူဟာ ခွေးဝတ်စုံကြီးထဲ ဝင်ပြီး တကယ့်ခွေးတစ်ကောင်လို ကြမ်းခင်းမှာ လူးလှိမ့်ပြခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတော့ သူ့ရဲ့လက်သည်းတွေနှင့် ကင်မရာကိုနှုတ်ဆက်ပြသခဲ့ပါသေးတယ်။

တိုကိုမှာ YouTube ချယ်နယ်လ်တစ်ခုရှိပြီး အဲဒီချယ်နယ်လ်က တစ်ဆင့် သူဟာ သားမွေးခွေးဝတ်စုံကြီးထဲဝင်ပြီး အတိုအထွာအမျိုးမျိုး လုပ်ပြခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီချယ်နယ်လ်မှာ သူက ချယ်နယ်လ်အကြောင်းကို “ ကျွန်တော် တိရိစ္ဆာန်တစ်ကောင်ဖြစ်ချင်တယ်။ အဲဒါကြောင့် အခု သိုးထိန်းခွေးတစ်ကောင်ဖြစ်ခဲ့ပြီ” လို့ရေးသားထားပါတယ်။

တိုကိုရဲ့ ဝတ်စုံကို နောက်ကွယ်က ဖန်တီးပေးခဲ့တဲ့ ကုမ္ပဏီက Zeppet  ဇက်ပက် ဆိုတာဖြစ်ပါတယ်။ ဇက်ပက်က သူတို့ရဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုက်မှာ အဲဒီဝတ်စုံနှင့်ပတ်သက်တဲ့ သတင်းအချက်အလက် အသေးစိတ်ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။ ဇက်ပက်ဟာ ပုံစံတူတွေနှင့် ရုပ်ရှင်ထဲက ရုပ်တုတွေကို အထူးသဖြင့် ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ရုပ်ရှင်တွေအတွက်  ဖန်တီးပေးရာမှာ လူသိများ ကြပါတယ်။

“ ဖောက်သည်တစ်ဦးရဲ့ မေတ္တာရပ်ခံချက်ကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ခွေးဝတ်စုံတစ်ခု လုပ်ပေးခဲ့ရပါတယ်။ သိုးထန်းခွေးပုံစံတူပါ။ တကယ့် အပြင်က ခြေလေးချောင်းသတ္တဝါခွေးတစ်ကောင်အတိုင်း ထုတ်လုပ်ပေးခဲ့ပါတယ်” လို့ ကုမ္ပဏီက ရေးသားထားပါတယ်။

ဒီဝတ်စုံကို ဖန်တီးရတာ ရက်၄၀ကြာတယ်လို့ ကုမ္ပဏီကပြောပါတယ်။ သူဘာဖြစ်လို့ သိုထိန်းခွေးဝတ်စုံကို ရွေးချယ်ရသလဲ ဆိုတော့ ခွေးရဲ့ ရှည်လျားတဲ့သားမွှေးတွေဟာ သူ့ရဲ့ လူနှင့်တူတဲ့ပုံစံကို ဖုံးကွယ်ပေးထားနိုင်လို့ဖြစ်တယ်လို့ တိုကို က ဂျပန်မီဒီယာ မိုင်နေဗီကို ပြောပါတယ်၊

“ သိုးထိန်းကိုဘာဖြစ်လို့လုပ်ရသလဲဆိုတော့ အဲဒါကို ကျွန်တော်ဝတ်ဆင်လိုက်တဲ့အခါ တကယ့်ခွေးနှင့်တူသွားလို့။ ကျွန်တော် သဘောကျတဲ့ တိရိစ္ဆာန်တွေဟာ ခြေလေးချောင်းကလေးတွေပဲ။ အထူးသဖြင့်  ချစ်စရာကောင်းတာလေးတွေ။ အဲဒါကြောင့် သိုးထိန်းခွေးဝတ်စုံကိုချုပ်တာ။သူက ကျွန်တော့်အကြိုက်ခွေးလေ” လို့ သူကပြောပါတယ်။

ခွေးတစ်ကောင်ရဲ့ အရိုးဖွဲ့စည်းပုံဟာ လူသားနှင့် သိသိသာသာကွာခြားတဲ့အတွက် ခွေးတစ်ကောင်နှင့် အတူနိုင်ဆုံး ဘယ်လို လုပ်ရမယ်ဆိုတာ ဒီဇိုင်းနာတွေက အချိန်ယူပြီး စဉ်းစားခဲ့ရတယ် လို့ ဇက်ပက်ကုမ္ပဏီကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

“ ကျွန်တော်တို့ ဒီဝတ်စုံကို ရှုထောင့်အမျိုးမျိုးကနေ ဓာတ်ပုံရိုက်ထားပါတယ်။ နောက်ထပ် ပြန်ထုတ်လုပ်လို့ရအောင်ဖြစ်ပြီး အမွှေးတွေက သဘာဝအတိုင်းကျနေအောင် ဖန်တီးရမယ့်နည်းလမ်းတွေအတွက်ဖြစ်တယ်” လို့ ဇက်ပက်ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရသူကပြောပါတယ်။

Insider က တိုကိုဆီက မှတ်ချက်တောင်းခံပေမယ့် လက်ငင်းကြီး မရသေးပါဘူး။

Source: Insider

#WorldHealth
Published 29 May 2022

မိခင်နို့ကို အချိန်ကြာတဲ့အထိသောက်သုံးခဲ့တဲ့ကလေးတွေဟာ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်ရောက်တဲ့အခါ စဉ်းစားဉာဏ်ပိုမိုကောင်းမွန်သူများဖြစ်လာကြကြောင်း လေ့လာချက်တစ်ခုမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

ဗြိတိန်မှကလေး ၇,၈၀၀ ကိုလေ့လာကြရာ မိခင်နို့ကို ၂ လအောက်သောက်သုံးခဲ့တဲ့ ကလေးများကတစ်ဖွဲ့၊ ၂ လမှ ၄ လအထိသောက်သုံးခဲ့တဲ့ကလေးများကတစ်ဖွဲ့၊ ၄ လမှ ၆ လအတွင်းသောက်သုံးခဲ့တဲ့ကလေးများကတစ်ဖွဲ့နဲ့ ၁ နှစ်အထက်သောက်သုံးခဲ့တဲ့ကလေးများကတစ်ဖွဲ့ အသီးသီးခွဲပြီးလေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။

အသက် ၁ နှစ်ကျော်အထိ အချိန်အကြာဆုံး မိခင်နို့သောက်သုံးခဲ့တဲ့ ကလေးတွေဟာ အသက် ၁၄ နှစ်အရွယ်မှာ မိခင်နို့မသောက်ခဲ့ရတဲ့ကလေးတွေနဲ့ ယှဉ်ရင် ဝေါဟာရဖြေဆိုမှုတွေမှာ အမှတ်အများဆုံးရရှိခဲ့ပါတယ်။

သူတို့ရဲ့အမှတ်ကွာခြားချက်က အိုင်ကျူ ၃ မှတ်စာလောက်ရှိတယ်လို့ အောက်စ်ဖိုဒ်တက္ကသိုလ်မှပညာရှင်များက ပြောပြခဲ့ကြပါတယ်။

အသက် ၄ လမှ ၆ လအထိ မိခင်နိုသောက်သုံးခဲ့တဲ့ကလေးတွေက အသက် ၇ နှစ်နဲ့ ၁၁ နှစ်အရွယ်ရောက်တဲ့အခါ မှတ်ဉာဏ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မေးခွန်းများ၊ စဉ်းစားဆင်ခြင်ခြင်းဆိုင်ရာ မေးခွန်းများ၊ သိရှိနိုင်စွမ်းမေးခွန်းများမှာ အကောင်းဆုံးဖြေဆိုတုန့်ပြန်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

မိခင်ရဲ့ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးနဲ့ လူမှုစီးပွားရေးအခြေအနေတို့ကိုပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစားမယ်ဆိုရင် မိခင်နို့တိုက်ကျွေးခြင်းက ကလေးတွေဉာဏ်ရည်တိုးတက်လာခြင်းနဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်။

မိခင်များအနေနဲ့ ကလေးအသက် ၆ လအထိ မိခင်နိုတိုက်ကျွေးသင့်ကြောင်း WHO က အကြံပြုထားပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဗြိတိန်မှမိခင် ၄၈ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ အမေရိကန်မှမိခင် ၅၂ ရာခိုင်နှုန်းတို့သာ ကလေးအသက် ၆ လအထိ မိခင်နိုတိုက်ကျွေးကြပါတယ်။

"ဒီလိုကွာခြားချက်က သိပ်ပြီးတော့စိုးရိမ်စရာမရှိပါဘူး၊ လပေါင်းများစွာအထိ မိခင်နိုသောက်သုံးခဲ့ရခြင်းနဲ့ မိခင်နို့မတိုက်ကျွေးနိုင်ခြင်းကြားခြားနားချက်က အိုင်ကျူ ၂ မှတ် ၃ မှတ်လောက်သာ ကွာခြားနိုင်တာဖြစ်ပါတယ်" လို့ အောက်စ်ဖိုဒ်တက္ကသိုလ်မှ ဒေါက်တာ'ရယ်နီပယ်ရီရာအယ်လီယက်စ်'က ပြောပြပါတယ်။

မိခင်နို့မှာ ကောင်းကျိုးအဆီပါဝင်တဲ့ ဖက်တီးအက်ဆစ်နဲ့ သံဓာတ်တို့လို အာဟာရများစွာပါဝင်နေပြီး ကလေးရဲ့ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် နာမကျန်းဖြစ်ပွားခြင်းနဲ့ ရောဂါကူးစက်ခြင်းတို့ကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်သလို ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးတိုးတက်စေပါတယ်။

ပညာရေးကောင်းမွန်တဲ့ မိခင်တွေရဲ့ကလေးတွေနဲ့ ပိုမိုချမ်းသာတဲ့မိသားစုတွေမှ ကလေးတွေဟာ မိခင်နို့ကို ပိုမိုကြာရှည်စွာတိုက်ကျွေးကြလေ့ရှိတဲ့အပြင် အနီးကပ်သင်ကြားပေးခြင်း၊ ပြင်ပဗဟုသုတရစရာ နေရာများသို့ အလည်အပတ်သွားခြင်းတို့ကလည်း ပိုမိုအကျိုးရှိစေပါတယ်။

Plos ONE ဂျာနယ်ကဖော်ပြချက်အရ အချိန်ပိုမိုကြာရှည်စွာ မိခင်နိုတိုက်ကျွေးခြင်းက ဉာဏ်ရည်မြင့်မားတဲ့ မိခင်မှမွေးတဲ့ကလေးတွေနဲ့ ချမ်းသာတဲ့မိသားစုမှ လာတဲ့ကလေးတွေကဲ့သို့ ဉာဏ်ရည်မြင့်မားနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်ထုတ်နှုတ်ထားပါတယ်။

Source: DailyMail.
#Yangon_Media_Group

#WorldHealth
Published 29 May 2022

မျောက်ကျောက်ရောဂါ (Monkeypox)က ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါလိုဖြစ်လာမှာမဟုတ်ဘဲ ဒီပျံ့ပွားမှုကိုထိန်းချုပ်ဖို့ လိုအပ်တာတွေရှိပြီးသားဖြစ်ကြောင်း ကျန်းမာရေးကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များက ဆိုပါတယ်။

ဒီဗိုင်းရပ်စ်က ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဆင့်ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ GAVI Alliance မှ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်'ဆက်သ်ဘာ့ကလေ'က ဒါဗိုစ်မှာပြုလုပ်တဲ့ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖိုရမ်မှာ ဘလွန်းဘာ့ဂ်တီဗီနဲ့အင်တာဗျူးပြောကြားခဲ့ပြီး လူတွေကိုရောဂါလက္ခဏာများအကြောင်း အသိပေးထားမယ်ဆိုရင် ရောဂါကိုထိန်းချုပ်နိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့ WHO အရာရှိများက အင်္ဂါနေ့ကပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

မျောက်ကျောက်ရောဂါဟာ အရင်က ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေမှာနှစ်တွေကြာအောင် ကူးစက်ခဲ့ဖူးပြီး လတ်တလောမှာ ဥရောပနဲ့အမေရိကန်တို့မှာ လျင်မြန်စွာကူးစက်လာတာကြောင့် လူအများစိုးရိမ်ပူပန်လာကြပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဒီဗိုင်းရပ်စ်က ကိုဗစ်လိုကူးစက်မြန်တာမျိုးမဟုတ်တဲ့အပြင် ကျောက်ရောဂါနဲ့ဆင်တူနေတာကြောင့် ကာကွယ်ဆေးတွေ ကုသနည်းတွေရှိနှင့်ပြီးသားဖြစ်ပါတယ်။

လူတွေအနေနဲ့ ရောဂါလက္ခဏာကို စောစောသိရှိမယ်ဆိုရင် ကူးစက်မှုကိုဖြတ်တောက်ဖို့လွယ်ကူကြောင်း WHO ရှိ ကပ်ရောဂါကြိုတင်ကာကွယ်ရေးဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး'ဆဲလ်ဗီဘရိုင်ယန်'က ဖော်ပြထားပါတယ်။

လတ်တလောရက်များအတွင်း နိုင်ငံ ၁၉ နိုင်ငံမှာ ကူးစက်မှုပေါင်း ၁၃၁ ကြိမ်အတည်ပြုတွေ့ရှိထားပါတယ်။

အစပိုင်းလက္ခဏာများမှာ ဖျားနာခြင်း၊ ကြွက်သားနာကျင်ခြင်း၊ အရေပြားရှိအကျိတ်များရောင်ရမ်းခြင်းတို့ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ အရေပြားအဖုအပိန့်ထွက်ခြင်း၊ အရည်ကျည်ဖုများထွက်ခြင်းနဲ့ အနာဖေးဖြစ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။

ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အစပိုင်းတုန်းက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကထွက်လာတဲ့ တံတွေး၊ သလိပ်တို့ကနေကူးစက်နိုင်တာဖြစ်ပေမယ့် အခုဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှအရည်တွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ထိတွေ့တာမျိုးကနေလည်း ကူးစက်လာနိုင်ပါပြီ။

လက်ရှိကူးစက်ပျံ့ပွားမှုထဲမှာ အမျိုးသားချင်းနေထိုင်တဲ့သူ အများစုကူးစက်ထားသလို မည်သူ မဆိုလည်း ကူးစက်နေနိုင်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ကန့်သတ်စည်းကမ်းတွေဖြေလျှော့ချိန်မှာ ထပ်မံပျံပွားခဲ့ကြတာကြောင့် မျောက်ကျောက်ရောဂါဗိုင်းရပ်စ်ကလည်း ဆင့်ကဲပြောင်းလဲခြင်းနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်သဘောသဘာဝအရ ပြောင်းလဲခြင်းဖြစ်နိုင်သလားဆိုတာကို WHO က လေ့လာစစ်ဆေးနေပါတယ်။

အစောပိုင်းလေ့လာချက်တွေအရတော့ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲခြင်း မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ တွေ့ရှိထားပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဖြစ်မလာခင် ဒီရောဂါကိုအဆုံးသတ်ဖို့ ရနိုင်သလောက်ကြိုးစားရမှာဖြစ်ကြောင်း ကပ်ရောဂါပြင်ဆင်ရေး ပူးပေါင်းအဖွဲ့မှ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်'ရစ်ချတ်ဟက်ချက်'က အင်တာဗျူးမှာ ပြောကြားသွားပါတယ်။

ကျောက်ရောဂါတုန်းက ကြိုးစားမြှုပ်နှံထားတာတွေကြောင့် နောက်ထွက်ပေါ်လာတဲ့ရောဂါအမျိုးအစားတွေကို အသင့်ကာကွယ်နိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။

Source: Bloomberg.
#Yangon_Media_Group

#WorldEconomy
Published 28 May 2022

ရုရှားနဲ့ယူကရိန်းစစ်ပွဲပဋိပက္ခကြား ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးမတည်မငြိမ်ဖြစ်လာကာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရဲ့အနာဂတ်မှာလည်း များစွာမသေချာမရေရာဖြစ်လာရပြီး စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးနဲ့ စွမ်းအင်ထောက်ပံ့ရေး အစီအစဉ်များ သေချာချမှတ်ထားဖို့လိုအပ်ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားကျွမ်းကျင်သူများက သူတို့ရဲ့ထင်မြင်ချက်ကို ထုတ်ဖော်လာကြပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

Published 28 May 2022

ကမ်းခြေစောင့်တပ်အပါအဝင် ထိုင်ဝမ်ရဲ့ လေကြောင်း ပင်လယ်ရေကြောင်းနှင့် ကုန်းကြောင်းတပ်တွေဟာ မေ၂၄ ရက်က ပူးတွဲပြီး ဒုံကျည်ပစ်ခတ်စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတင်းမာမှုတွေရှိနေတဲ့ကြားက ယခုလိုစစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်တာဖြစ်ပြီး မှတ်တမ်းဗွီဒီယိုကို ထိုင်ဝမ်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ပေးခဲ့ပါတယ်။

ထိုင်ဝမ်ကိုကာကွယ်ဖို့ စစ်ရေးဝင်ရောက်ပတ်သက်ရလိမ့်မယ်လို့ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ပြောဆိုပြီးနောက် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီး စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းတွေပြုလုပ်ခဲ့ပြီး တရုတ်က အမေရိကန်ကို သတိပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

Source AFP