#World_Science
Published 13 November 2023

၁၉၇၈ နောက်ပိုင်းကတည်းက ဂရင်းလန်းရေခဲကျောက်ဆောင်တွေဟာ ၃ ပုံ ၁ ပုံကျော်တဲ့အထိ ပျောက်ကွယ်လာကြောင်း သုတေသီများ ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

သမုဒ္ဒရာရေများ ပူနွေးလာခြင်းကြောင့် ရေခဲကျောက်ဆောင် အောက်ခြေကနေ အရည်ပျော်လာပြီး ပြိုကျလာကာ ရေခဲကျောက်ဆောင်တွေ အရှိန်အဟုန်မြန်မြန်ဖြင့် ပျက်စီးလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဂရင်းလန်းမြောက်ပိုင်း ရေခဲမြစ်များကို ထောက်ပံ့ထားတဲ့ ရေခဲကျောက်ဆောင် ၈ ခုထဲက ၃ ခုဟာ လုံးဝပြိုလဲသွားပြီဖြစ်ပြီး ကျန်တဲ့ ၅ ခုဟာလည်း အလျင်အမြန် အရည်ပျော်နေပါတယ်။

သမုဒ္ဒရာရေများ ပူနွေးလာခြင်းကြောင့် ရေခဲကျောက်ဆောင်များ အလျင်အမြန် အရည်ပျော်လာပြီး ကမ္ဘာ့ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာမယ့် အန္တရာယ်ရှိနေပါတယ်။

ပြင်သစ် သိပ္ပံသုတေသန စင်တာမှ ပညာရှင်များ ပြောပုံအရ အဆိုပါ ရေခဲကျောက်ဆောင်အားလုံး လုံးဝအရည်ပျော် ပျောက်ကွယ်သွားပါက ကမ္ဘာ့ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် ၆.၈ ပေ မြင့်တက်လာနိုင်ဖွယ် ရှိနေပါတယ်။

ဒါတွေဟာ ဂရင်းလန်းရဲ့ အကြီးဆုံးရေခဲမြစ်များ ဖြစ်ပြီး အရေးကြီးဆုံး ရေခဲပြင်တွေထဲမှာ ပါဝင်ကြောင်း ဂရီနိုဘယ်အဲ့ပ်စ်တက္ကသိုလ်မှ ရေခဲမြစ်ပညာရှင် ရိုမိန်းမီလန်က CNN ကို ပြောပြခဲ့ပါတယ်။

ရေခဲကျောက်ဆောင်တွေ ယခင်နဲ့ ယခုပြောင်းလဲမှုတွေအကြောင်း ပိုမိုသိရှိစေရန် မီလန်နဲ့အဖွဲ့က ဂြိုဟ်တုပုံရိပ်များ၊ ကွင်းပြင်နဲ့ ရာသီဥတုပုံစံ အတိုင်းအတာများကို အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။

၁၉၇၈ နောက်ပိုင်း ဂရင်းလန်းမြောက်ပိုင်း ရေခဲမြစ်များကို ထောက်ပံ့ထားတဲ့ ရေခဲကျောက်ဆောင် စုစုပေါင်းထုထည်ရဲ့ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဟာ အရည်ပျော်လာပါတယ်။

#World_Science #ဂရင်းလန်း #ရေခဲကျောက်ဆောင် #(၃)ခုပြိုလဲ #Source: WION

၁၂ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃

ဟားမာ့စ်ရဲ့ ဒုံးကျည်တွေကို ကြားဖြတ်ဟန့်တားနိုင်ဖို့ အစ္စရေးက ယင်းရဲ့နိုင်ငံတောင်ပိုင်းမှာ “ သံမဏိလိပ်ခုံး” လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ ဒုံးကျည်ဖျက်စနစ်ကို ယာယီတပ်ဆင်နေရာချထားလိုက်ပါတယ်။

ဒုံးကျည်တိုက်ဖျက်ရေးစနစ်တပ်ဆင်ထားတဲ့နေရာဟာ ဂါဇာကမ်းမြောင်မှ ၁၅ ကီလိုမီတာခန့်အကွာမှာရှိပါတယ်။ အဆိုပါ ဒုံးကျည်ဖျက်စနစ်ကို ဒေါင်လိုက်တပ်ဆင်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။  “သံမဏိလိပ်ခုံး” ရဲ့ ရေဒါစနစ်ကိုတော့ အနီးက ထရပ်တစ်စီးအပေါ်မှာ တပ်ဆင်ထားပါတယ်။

#World_Health
Published 12 November 2023

ဆီးချိုရောဂါ ဒုတိယအမျိုးအစား ဖြစ်လာမှာကို စိုးရိမ်နေတဲ့သူတွေ အနေနဲ့ သကြားကိုသာ စိတ်ပူသင့်တာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဆားအလွန်အကျွံ စားသုံးတာကလည်း ဆီးချိုရောဂါ ဖြစ်လာနိုင်ခြေကို မြင့်မားစေကြောင်း လေ့လာချက်တစ်ခုမှာ တွေ့ရှိထားပါတယ်။

ဗြိတိန်ဘိုင်အိုဘဏ်မှာ စာရင်းသွင်းထားတဲ့ လူပေါင်း ၄ သိန်းကျော်မှာ ဆားစားသုံးမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စစ်တမ်းကောက်ယူ လေ့လာခဲ့ပါတယ်။

အချိန် ၁၁.၈ နှစ်ကြာ လေ့လာခဲ့ရာမှာ ဆီးချိုဖြစ်ပွားသူ ၁၃,၀၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဆားကို တစ်ခါတရံ၊ များသောအားဖြင့်၊ အမြဲတမ်း စားသုံးလေ့ရှိသူတွေဟာ ဆားကို မစားတဲ့သူတွေနဲ့ယှဥ်ရင် ဆီးချိုဖြစ်နိုင်ခြေ ၁၃၊ ၂၀ ၊ ၃၉ ရာခိုင်နှုန်း အသီးသီး ပိုများနေပါတယ်။

ဆားကို လျှော့ချစားသုံးပါက နှလုံးသွေးကြောရောဂါနဲ့ သွေးတိုးရောဂါတို့ ဖြစ်နိုင်ခြေနည်းစေတာကို သိရှိထားပြီးဖြစ်ပေမယ့် ဆီးချိုရောဂါနဲ့လည်း ဆက်စပ်နေတာကိုတော့ ပထမဆုံးအကြိမ် တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း တူလိန်းတက္ကသိုလ်မှ သုတေသနပြုစုသူ ဒေါက်တာလုကျီက ပြောပြသွားပါတယ်။

ဆားအများအပြား စားသုံးခြင်းက ဆီးချိုရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေနဲ့ တိုက်ရိုက်ဆက်စပ်နေတာကို ထပ်မံလေ့လာဖို့ လိုအပ်သေးပေမယ့် ဆားပါတဲ့အခါ စားစရာကို များစွာစားမိကာ အဝလွန်ခြင်းနဲ့ ရောင်ရမ်းခြင်းတို့ ဖြစ်လာနိုင်စေပါတယ်။

မကြာခဏ ဆားစားသုံးခြင်းနဲ့ BMI ၊ ခါးမှတင်အတိုင်းအတာအချိုးတို့ကြား ဆက်စပ်မှုကို တွေ့ရှိထားပါတယ်။

ဆားသုံးစွဲမှု လျှော့ချရန် လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ဖို့ အရေးကြီးကြောင်းကိုလည်း ဒေါက်တာလုကျီက ပြောပြသွားပါတယ်။

လူတွေအနေနဲ့ ဆားအစားထိုးပစ္စည်းများဖြင့် အနံ့အရသာ ဖန်တီးဖို့ကြိုးစားရန် အကြံပြုလိုက်ပါတယ်။

ရိုးရှင်းစွာ ပြောင်းလဲအသုံးပြုရုံဖြင့် ကျန်းမာရေးအပေါ် သိသာစွာ အကျိုးပြုနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#World_Health  #ဆီးချိုရောဂါ #သကြားအပြင်အခြားပစ္စည်းတစ်မျိုး #Source: India Today

#World_Health
Published 12 November 2023

နေ့စဥ်သုံး ကိုယ်ဝန်တားဆေးတွေဟာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်းနဲ့ စိတ်ထိန်းချုပ်ခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ ဦးနှောက် အစိတ်အပိုင်းတွေကို ပါးလွှာစေနိုင်ကြောင်း ကနေဒါမှ သုတေသနအသစ်မှာ တွေ့ရှိထားပါတယ်။

အသက် ၁၅ နှစ်မှ ၄၉ နှစ်ကြား အမေရိကန်အမျိုးသမီးများရဲ့ ၃ ပုံ ၂ ပုံခန့်သုံးစွဲနေကြတဲ့ ကိုယ်ဝန်တားဆေးများရဲ့ ဦးနှောက်အပေါ် သက်ရောက်မှုများကို လေ့လာခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

သဘာဝအရရော ဓာတုနည်းလမ်းများအရ ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ ဟော်မုန်းတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို မွန်ထရီယယ်တက္ကသိုလ်မှ သုတေသီများက စူးစမ်းရှာဖွေခဲ့ကြပါတယ်။

တားဆေးသောက်သုံးနေခဲ့ပြီး ရပ်တန့်လိုက်တဲ့ အမျိုးသမီးများ၊ လုံးဝမသောက်သုံးဖူးသူများ ပါဝင်တဲ့ အသက် ၂၃ နှစ်မှ ၃၅ နှစ်ကြားအမျိုးသမီး ၁၃၉ ဦးကို အမျိုးသား ၄၁ ဦးနဲ့ နှိုင်းယှဥ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ထိုအခါမှာ တားဆေးအသုံးပြုတဲ့ အမျိုးသမီးများက စိတ်ခံစားချက် ထိန်းချုပ်မှုအပိုင်းကို လုပ်ဆောင်ပေးတဲ့ ဦးနှောက် အစိတ်အပိုင်းနေရာမှာ ပိုမိုပါးလွှာနေကြောင်း သုတေသန ပြုစုသူ အဲလက်ဇန်ဒရာဘရိုင်လဒ်က ပြောပြသွားပါတယ်။

ဦးနှောက် အစိတ်အပိုင်း ပါးလွှာတဲ့အခါ စိတ်ခံစားမှုထိန်းချုပ်တဲ့အပိုင်း ချို့ယွင်းလာတာလို့ မှတ်ချက်ပြုထားပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ တားဆေးအသုံးပြုခြင်း ရပ်တန့်လိုက်တဲ့အခါ ပါးလွှာခြင်းက ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်သွားပါတယ်။

သုတေသနရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က ဆေးရဲ့သက်ရောက်မှုကို တန်ပြန်ရန်မဟုတ်ဘဲ ဦးနှောက်အပေါ် သက်ရောက်မှုကို သိရှိနားလည်ရန် အရေးကြီးကြောင်းကို ဖော်ပြချင်တာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးမှာ သိပ္ပံနည်းကျ စိတ်ဝင်စားမှုများလာစေရန်၊ အသက်ငယ်ရွယ်ချိန်မှာ ကိုယ်ဝန်တားဆေး အသုံးပြုခြင်းနဲ့ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုတို့အကြောင်း သိရှိစေရန် ဖြစ်ပါတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်မှာ တားဆေးစတင်အသုံးပြုတဲ့ မိန်းကလေးတွေမှာ စိတ်ဓာတ်ကျဝေဒနာ ဖြစ်နိုင်ခြေများတယ်လို့လည်း ယခင်သုတေသနမှာ တွေ့ရှိဖူးပါတယ်။

ဆေးအသုံးပြုခြင်း ရပ်ဆိုင်းလိုက်တာနဲ့ သူတို့ရဲ့ မိတ်ဖက်ကြိုက်နှစ်သက်ပုံတွေ၊ စိတ်ဝင်စားမှုတွေ ပြောင်းလဲသွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။

မူးဝေအော့အန်ခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်တက်ခြင်း၊ စိတ်ပြောင်းလဲခြင်းတို့ ဖြစ်တတ်တယ်ဆိုတာကို သိရှိကြပေမယ့် စိတ်ခံစားချက်များနဲ့ လိုအင်ဆန္ဒများအပေါ် သက်ရောက်တယ်ဆိုတာတော့ မသိခဲ့ကြပါဘူး။

#World_Health #ကိုယ်ဝန်တားဆေး #ဦးနှောက်ကိုပြောင်းလဲစေနိုင် #Source: New York Post

အရှေ့တောင်အာရှရဲ့ အကြီးဆုံးရေပေါ် ဆိုလာစက်ရုံကြီးကို အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ဂျိုကိုဝီဒိုဒိုက ကြာသပတေးနေ့မှာ ဖွင့်ပွဲကျင်းပခဲ့ပါတယ်။
#Asia_Development
Published_ 11 November 2023
#အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ #ဆိုလာစက်ရုံဖွင့်ပွဲ

#Daily_News
Published_ 11 November 2023

၁။ ပန်းတစ်ပွင့်တောင်တွင် တန်ဆောင်တိုင်စုပေါင်းမဟာဘုံကထိန်ပွဲနှင့် ဆေးပေါင်းခချိန်ဆေးဖော်ပြီး အာယုဆေးဒါနလှူဒါန်းမည်

၂။ ယခုနှစ် ဆီးဂိမ်းပြိုင်၌ မြန်မာ့ရိုးရာသိုင်းအားကစားသမားများမှ ရွှေတံဆိပ်ခုနှစ်ခုဖြင့် အများဆုံးဆွတ်ခူးပေးခဲ့

၃။ ရှမ်းမြောက်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေမှုများကြောင့် နှမ်းဈေးတစ်တင်းကိုတစ်သောင်းကျော်ဈေးကျ

၄။ အရှေ့တောင်အာရှ၏အကြီးဆုံး ရေပေါ်ဆိုလာစက်ရုံဖွင့်ပွဲအား အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတတက်ရောက်ဖွင့်လှစ် ... အစရှိတဲ့ သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Times #Daily_News #YMG