#WorldHealth
Published - 27 March 2022
ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းနေရာအနှံသို့ ပျံ့နှံ့ သွားနိုင်တဲ့ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရောဂါခံစားနေရတဲ့လူနာတွေမှာ နိုဗာတစ်(Novartis)ကုမ္ပဏီရဲ့ ကုသနည်းကိုအသုံးပြုဖို့ အမေရိကန်အစားအစာနဲ့ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေး(FDA)အဖွဲ့ က အသိအမှတ်ပြုလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကကြေညာလိုက်ပါတယ်။

နိုဗာတစ်ရဲ့ ပလူဗစ်တို(Pluvicto)ကုသနည်းဟာ အရွယ်ရောက်ပြီးအမျိုးသားတွေမှာ ရေဒီယိုသတ္တိကြွနည်းပညာဖြင့်ပစ်မှတ်ထားကုသတာဖြစ်ပြီး အခြားကင်ဆာကုသနည်းများပြုလုပ်ထားပြီးသား လူနာတွေမှာ အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။

၂၀၁၈ ခုနှစ်က အင်ဒိုဆိုက်(Endocyte)ကင်ဆာ ဆေးထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီမှ ဒေါ်လာ ၂.၁ ဘီလီယံဖိုးဝယ်ယူခဲ့စဉ်က အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအနေနဲ့ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကုသနည်းကို ဝယ်ယူရရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ပလူဗစ်တိုကုသနည်းဟာ ပစ်မှတ်ထားနိုင်တဲ့လိုင်ဂန်(ligand)မော်လီကျူးနဲ့ ကင်ဆာဆဲလ်တွေကိုသတ်ပစ်နိုင်တဲ့ ရေဒီယိုသတ္တိကြွအမှုန်လေးတွေကို ပေါင်းစပ်ထားပြီး အလွန်တိကျပြတ်သားစွာပစ်မှတ်ထားကုသပေးနိုင်ကြောင်း နိုဗာတစ်ကုမ္ပဏီကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ပလူဗစ်တိုကုသနည်းကို ဈေးကွက်ထဲဖြန့်ချိကြော်ငြာရန် အသိအမှတ်ပြုခွင့်ရဖို့ ဥရောပဆေးဝါးအေဂျင်စီနဲ့ အခြားကျန်းမာရေးအာဏာပိုင်များထံ တင်ပြထားပါတယ်။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကနေ အခြားအစိတ်အပိုင်းများကိုပျံ့နှံ့ရာမှာ အစောပိုင်းကုသနိုင်ဖို့ ပလူဗစ်တို နောက်ပိုင်းအဆင့်စမ်းသပ်လေ့လာမှုနှစ်ခုကိုလည်း ဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်တယ်လို့ နိုဗာတစ်မှပြောကြားသွားပါတယ်။
Source: Reuters

#WorldHealth
Published - 27 March 2022
နောက်လာမယ့် ၂ နှစ်အတွင်း အိုမီခရွန်ထက်ပိုမိုဆိုးရွားနိုင်တဲ့ ကိုဗစ်မျိုးဗီဇကွဲအသစ်တစ်မျိုး ပေါ်ထွက်လာနိုင်ချေများကြောင်း အင်္ဂလန်ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအရာရှိချုပ်'ဆာခရစ္စဝစ်တီ'က သတိပေးလိုက်ပါတယ်။

ကပ်ရောဂါနောက်တစ်ဆင့်အကြောင်း သုံးသပ်ပြောဆိုခဲ့ရာမှာ လော့ဒေါင်းချခြင်းတွေ ထပ်မံပြုလုပ်ရဖွယ်ရှိနေပါတယ်လို့ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးကွန်ဖရင့်မှာ 'ဆာခရစ္စ'ကပြောကြားရာမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကထပ်မံထွက်ပေါ်လာဖွယ်ရှိကြောင်း၊ တုပ်ကွေးရောဂါနဲ့ သေဆုံးမှုနှုန်းအတူတူနီးပါးဖြစ်နေပြီး လက်ကျန်ဘဝတလျှောက်လုံး ဒီဗိုင်းရပ်စ်ရှိနေမှာဖြစ်ကြောင်း ဆိုပါတယ်။

ဒီထက်ပိုပြီးအန္တရာယ်များတဲ့ မျိုးဗီဇကွဲပေါ်ပေါက်လာရင် လူမှုနေထိုင်ရေးဘဝတွေကိုပါထိခိုက်လာနိုင်ပါတယ်။ လက်ရှိမျိုးဗီဇကွဲက အသေးအဖွဲမျှသာဖြစ်ပြီး နောက်ထပ်ပေါ်ထွက်လာနိုင်တဲ့မျိုးဗီဇကွဲက အိုမီခရွန်ထက် ပိုမိုဆိုးရွားလာနိုင်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အခြားပညာရှင်တွေကတော့ ကပ်ရောဂါအဆိုးရွားဆုံးနေ့ရက်တွေ ကုန်ဆုံးသွားပြီဖြစ်ပြီး အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ အအေးမိဖျားနာဗိုင်းရပ်စ်အဖြစ် ကူးပြောင်းလာပြီလို့ ယူဆထားကြပါတယ်။

နိုဝင်ဘာလမှာ စတင်ပျံ့ပွားခဲ့တဲ့အိုမီခရွန်ဟာ ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း ကူးစက်မှုအများဆုံးဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်'ဘိုရစ်ဂျွန်ဆန်'က အရန်အစီအစဉ်ကိုစတင်နေပြီဖြစ်ပြီး နေအိမ်မှအလုပ်လုပ်ခြင်း၊ လူအများကြား နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ခြင်း၊ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်း အစီအစဉ်တွေပါဝင်ပါတယ်။

ရောဂါခုခံအားတွေမြင့်မားနေပြီဖြစ်ပြီး ရောဂါမပြင်းထန်တဲ့မျိုးဗီဇကွဲကြောင့် ဗိုင်းရပ်စ်ကိုထိရောက်စွာကာကွယ်ထားနိုင်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါက ဒေသတွင်းကူးစက်မှုရောဂါအဖြစ် ဘယ်အချိန်သတ်မှတ်လို့ရမှာလဲ မေးရာမှာတော့ ဗိုင်းရပ်စ်က တဖြည်းဖြည်းနဲ့ကူးစက်မှုနှုန်းနည်းလာမှာဖြစ်ကြောင်း 'ဆာခရစ္စ'က ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

ယူကေမှာ နောက် ၂ နှစ် ၃ နှစ်အတွင်း မျိုးဗီဇကွဲအသစ်တွေကြောင့် ကူးစက်မှုလှိုင်းတွေ ရံဖန်ရံခါဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်းလည်း ပြောပြသွားပါတယ်။ ယူကေရှိ ကလေးတွေ၊ လူကြီးတွေမှာ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံမှုနှုန်းမြင့်မားနေပြီး ရောဂါကူးစက်မှု မှရတဲ့ခုခံအားတွေကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ခုခံအားမြင့်မားလျက်ရှိပါတယ်။

နောက်ထပ်ထွက်ပေါ်နိုင်တဲ့မျိုးဗီဇကွဲက လူ ၃ ယောက်မှာ ၁ ယောက်သေဆုံးမှုနှုန်းအထိ ရှိလာနိုင်တယ်လို့လည်း ဆိုနေကြပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်က တဖြည်းဖြည်းပျောက်ကွယ်သွားမယ်ဆိုတာ မယုံကြည်ထားကြောင်း အီဒင်ဘာ့ဂ်တက္ကသိုလ်မှ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးပညာရှင် ပရော်ဖက်ဆာ'ဒက်ဗီဆရီဒါ'က အစည်းအဝေးပွဲမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Source: DailyMail

#WorldAgriculture
Published 26 March 2022

ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ရေးပဋိပက္ခများနဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေရဲ့ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုအကျိုးဆက်တွေကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဓာတုဓာတ်မြေဩဇာဈေးနှုန်းဆက်လက်မြင့်တက်လျက်ရှိပြီး နိုင်ငံရဲ့စိုက်ပျိုးရေးလည်ပတ်မှုကဏ္ဍကို ထိခိုက်လျက်ရှိပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#WorldPolitics
Published - 26 March 2022

မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံက ယခုအပတ်အတွင်း တိုက်ချင်းပစ်ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့ရာ နောက်ထပ် မထီမဲ့မြင် ရန်ဆွခြင်းတွေဖြစ်ပေါ်မလာအောင် တရုတ်နဲ့ရုရှားတို့ အနေနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားကိုသတိပေးသင့်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ 'ယယ်လီနာပေါ်တာ'က သောကြာနေ့မှာပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

"နောက်ထပ်ရန်ဆွပေးခြင်းမျိုးတွေဖြစ်မလာအောင် တရုတ်နဲ့ရုရှားတို့ အနေနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်သတိပေးသင့်ပါတယ်" လို့ 'ပေါ်တာ'က ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေးပွဲမတိုင်ခင် မီဒီယာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောကြားသွားပါတယ်။

မြောက်ကိုရီးယားတို့က သောကြာနေ့မှာ တိုက်ချင်းပစ်ဒုံးကျည်(ICBM)အသစ်ကို စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့ရာ အဆိုပါဒုံးကျည်က နိုင်ငံရဲ့နျူကလီးယားလက်နက်အင်အားကို ဖော်ပြလိုက်တာဖြစ်ပြီး အမေရိကန်တိုရဲ့စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုမှန်သမျှကို နှောင့်ယှက်ဖျက်ဆီးနိုင်ကြောင်း မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင်'ကင်မ်ဂျုန်အန်'က ကြွားလုံးထုတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါဟာ ၂၀၁၇ နောက်ပိုင်း နိုင်ငံရဲ့နျူကလီးယားတပ်ဆင်တိုက်ချင်းပစ်ဒုံးကျည်သစ်ကို ပထမဆုံးအကြိမ်စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ဒုံးကျည်စမ်းသပ်မှုဟာ ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီစည်းမျဉ်းတွေကို မခန့်လေးစားချိုးဖောက်ရာကျကြောင်း 'ပေါ်တာ'ကဆက်လက်ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

"ဒီလိုစည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုတွေအတွက် မြောက်ကိုရီးယားကိုတာဝန်ခံခိုင်းဖို့ နိုင်ငံအားလုံးကိုတိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ မြောက်ကိုရီးယားကိုလည်း အသေအချာလာရောက်ဆွေးနွေးညှိနှိင်းဖို့ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်" လို့ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီမှာ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နဲ့ရုရှားတိုဘယ်လိုသဘောထားမလဲဆိုတာကိုတော့ မသိရှိရသေးပါဘူး။ "ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကနဦးဆွေးနွေးတိုင်ပင်မှုတွေ ပြုလုပ်နေကြပါတယ်။ နိုင်ငံအားလုံးစိုးရိမ်ပူပန်နေရပြီး အထူးသဖြင့်မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ထိစပ်နေတဲ့နိုင်ငံတွေပါပဲ။ ICBM ဒုံးကျည်ကိုဆက်လက်စမ်းသပ်ဖို့ မြောက်ကိုရီးယားတို့ဆုံးဖြတ်လိုက်ခြင်းက တိုင်းပြည်ရေးတင်းမာမှုတွေမြင့်တက်လာနိုင်ပါတယ်"

၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာ မြောက်ကိုရီးယားတို ICBM ဒုံးကျည်နောက်ဆုံးစမ်းသပ်ပြုလုပ်ခဲ့စဉ် ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီက အရေးယူပိတ်ဆို့ ခြင်းများပြုလုပ်ခဲ့ရပါတယ်။

အခုယူကရိန်းအရေးကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရုရှားနဲ့တရုတ်တို့ကို အမေရိကန်နဲ့မဟာမိတ်များက ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများပြုလုပ်ထားတာကြောင့် သတိပေးဖို့ တောင်းဆိုချက်ကို တရုတ်နဲ့ရုရှားတို့ ဘယ်လိုတုန့်ပြန်မလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်သွားရမှာပါ။
Source: Reuters

#DailyNews
Published - 25 Mar 2022

၁။ လက်နက်ကိုင်ခေါင်းဆောင်များထိပ်သီးအစည်းအဝေးကျင်းပမည်

၂။ ထိုင်းတော်ဝင် ရဲတပ်ဖွဲ့မှ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးတစ်ဦး၏ ကားအတွင်း တရားမဝင်တင်ဆောင်လာသော မြန်မာနိုင်ငံသား ဖမ်းဆီးရမိ

၃။ မိုးလေဝသ သတင်း

၄။ ရုရှားမှတင်သွင်းသည့်မြေဩဇာများ အဆမတန်ဈေးတက်လာမှုကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ကုန်ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာ......အစရှိတဲ့သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#WorldHealth
Published - 26 March 2022

အမျိုးသားများအသုံးပြုနိုင်မယ့် သန္ဓေတားဆေးဖော်ထုတ်နိုင်ဖို့ နှစ်ပေါင်းများစွာကြိုးပမ်းမျှော်လင့်ထားကြရာ အခုအခါလက်တွေ့ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ နီးစပ်နေပြီဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ရရှိနိုင်ချေကို ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချပေးနိုင်ခြင်းဖြင့် အမျိုးသမီးသန္ဓေတားဆေးများကဲ့သို့ ထိရောက်မှုရှိနေမှာဖြစ်ပါတယ်။

YCT529 လို့ခေါ်တဲ့ အဆိုပါတားဆေးဟာ ဟော်မုန်းမပါဝင်တဲ့ဆေးဖြစ်ပြီး ကြွက်များနဲ့စမ်းသပ်ခဲ့ရာမှာ ထင်ရှားတဲ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမတွေ့ခဲ့ရပါဘူး။ ကြွက်တွေမှာ တားဆေးအသုံးပြုနေခြင်းကိုရပ်တန့်ပြီးနောက် ၄ ပတ်မှ ၆ ပတ်အတွင်း သန္ဓေအောင်နိုင်ချေပြန်လည်ရရှိလာခဲ့ပါတယ်။

ဒီဆေးဟာ သုတ်ပိုးဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ပရိုတိန်းတစ်မျိုးကို တားဆီးပိတ်ပင်ခြင်းဖြင့် သန္ဓေတားခြင်းပြုလုပ်ပေးတာဖြစ်ပါတယ်။ မင်နီဆိုတာတက္ကသိုလ်မှ သုတေသီတွေက ယခုနှစ်နှောင်းပိုင်းမှာ လူသားတွေနဲ့စမ်းသပ်ဖို့ စီစဉ်နေကြပါတယ်။

လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်တွေတုန်းက လူသားတွေနဲ့စမ်းသပ်ဖူးတဲ့ဆေးတွေရှိခဲ့ပေမယ့် YCT529 ကတော့ အမျိုးသားသန္ဓေတားဆေးတွေထဲမှာ ရှေ့အရောက်ဆုံးဖြစ်နေပါတယ်လို့ ပရော်ဖက်ဆာ'ဂန်ဒါဂျော့ဂျ်'က ပြောပြပါတယ်။

သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ ၁၉၅၀ ခုနှစ်တွေကတည်းက သောက်ဆေး၊ ဂျယ်လ်၊ ထိုးဆေးတို့ ဖြင့် အမျိုးသားတွေအတွက် ထိရောက်တဲ့သန္ဓေတားဆေး ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေမှာ တားဆေးတွေက တစ်လတစ်ခါမျိုးဥကြွေတာကို တားဆီးခြင်းဖြင့် ကိုယ်ဝန်မရရှိအောင်ပြုလုပ်ပေးပါတယ်။ အမျိုးသားတွေမှာတော့ သုတ်ပိုးတွေနေ့စဉ်သန်းနဲ့ချီပြီးထွက်ရှိနေတာကို တားဆီးရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အရင်ကစမ်းသပ်ခဲ့တဲ့အမျိုးသားသန္ဓေတားဆေးတွေဟာ ကျားဟော်မုန်းတက်စတိုစထရုန်းကို တားဆီးပေးပြီး သုတ်ပိုးဆဲလ်တွေထုတ်လုပ်မှုလျော့ကျသွားအောင် ပြုလုပ်ပေးတာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ တက်စတိုစထရုန်းဟော်မုန်းကိုတားဆီးခြင်းက အမျိုးသားတွေမှာ ကိုယ်အလေးချိန်တက်ခြင်း၊ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း၊ ကိုလက်စထရောတက်ခြင်းများ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။
ဒီလိုဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေမဖြစ်ပေါ်စေဖို့ ဟော်မုန်းမပါဝင်တဲ့ အမျိုးသားသန္ဓေတားဆေးကို ထုတ်လုပ်ချင်ခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း YCT529 ဆေးထုတ်လုပ်ရေးမှာပါဝင်တဲ့ 'အက်ဘ်ဒူလာအယ်နိုမန်'က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အမျိုးသားတွေမှာ ကွန်ဒုံးအသုံးပြုခြင်းနဲ့ သားကြောဖြတ်ခြင်းတို့ ဖြင့်သာ သန္ဓေတားလို့ ရနေတာဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေအသုံးပြုတဲ့သန္ဓေတားဆေးက ထိရောက်မှုရှိပြီး သုံးစွဲမှုရပ်တန့်လိုက်ရင် ကိုယ်ဝန်ပြန်ရနိုင်ချေရှိနေတာကြောင့် အမျိုးသားတွေအတွက်လည်း ဒီလိုဆေးမျိုးလိုအပ်နေပါတယ်။

ဒီဆေးက တိရိစာ္ဆန်တွေနဲ့စမ်းသပ်ရာမှာ ထိရောက်မှုရှိပေမယ့် လူသားတွေနဲ့စမ်းသပ်ရင် ဘယ်လိုဖြစ်လာမလဲဆိုတာတော့ ခန့်မှန်းရခက်နေပါတယ်လို့ ပရော်ဖက်ဆာ'ဂျော့ဂျ်'ကဆိုပါတယ်။

အမျိုးသားသန္ဓေတားဆေး စမ်းသပ်ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ပိုမိုလိုအပ်နေပါတယ်လို့ ပြောကြားသွားပါတယ်။
Source: DailyMail