#WorldScience
Published 1 July 2022

ခွေးလိုမျိုး နို့တိုက်သတ္တဝါတွေဟာ အနံ့ခံပြီး ရန်သူလားမိတ်ဆွေလားဆိုတာကို ခွဲခြားလေ့ရှိတာ အားလုံးသိပြီးသားဖြစ်ပါတယ်။

အစ္စရေးလ်သုတေသီတွေရဲ့ လေ့လာချက်အရ လူတွေဟာလည်း မသိစိတ်နဲ့အနံ့ခံခွဲခြားတတ်ကြကြောင်း တွေ့ရှိထားပါတယ်။

သိပ္ပံပညာရှင်များက eNose လိုခေါ်တဲ့အနံ့ခံပစ္စည်းဖြင့် အဝတ်အစားတွေကိုအနံ့ခံစမ်းသပ်ခဲ့ရာ ကိုယ်နံ့ဆင်တူတဲ့ လူအချင်းချင်း ရင်းနှီးပေါင်းဖက်လေ့ရှိကြောင်း သိရှိရပါတယ်။

ထိုတွေ့ရှိချက်များအရ အနံ့အာရုံက လူမှုပေါင်းသင်းရေးမှာ အရင်ကသိရှိထားတာထက် ပိုမိုပါဝင်ပတ်သက်နေတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။

အစ္စရေးလ်နိုင်ငံ ဝစ်ဇ်မန်းတက္ကသိုလ်မှ သုတေသီများက လေ့လာမှုအသစ်ပြုလုပ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး Science Advances ဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

လူတွေက သူတို့နဲ့ဆင်တူတဲ့ မိတ်ဆွေတွေကို ရှာဖွေနေကြပြီး မသိစိတ်နဲ့အနံ့ဆင်တူတဲ့ မိတ်ဆွေတွေနဲ့ မိတ်ဆွေဖြစ်တတ်ကြကြောင်း ကောက်နှုတ်ထားပါတယ်။

ကိုယ်နဲ့မသိတဲ့လူတွေက အရင်ဆုံးမြင်ရတာထက်စာရင် အနံ့အာရုံကိုခံစားပြီး စိတ်ဝင်စားမှုကို ပြသတတ်ပါတယ်။

လူတွေဟာသူတို့နဲ့ ပုံပန်းသဏ္ဍာန်၊ နောက်ခံ၊ ဦးနှောက်စဉ်းစားပုံတူညီတဲ့ သူတွေနဲ့ မိတ်ဆွေဖြစ်ချင်ကြကြောင်း အရင်ကလေ့လာတွေ့ရှိထားပါတယ်။

ဒါကြောင့် လူတွေက အခြားနို့တိုက်သတ္တဝါတွေလိုပဲ လူမှုပေါင်းသင်းရေးမှာ နှာခေါင်းအနံ့ခံခြင်းကို အသုံးပြုတတ်ကြပေမယ့် မသိစိတ်ဖြင့်သာပြုမူတတ်ကြကြောင်း သုတေသီများက ကောက်ချက်ချလိုက်ပါတယ်။

ဒါကိုသက်သေပြနိုင်ဖို့အတွက် မြင်မြင်ချင်းရင်းနှီးသွားတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေအတွဲလိုက်ကို ရှာဖွေလေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။

eNose လိုခေါ်တဲ့ အနံ့ခံစက်ကိရိယာက အင်္ကျီပေါ်ကအနံ့အသက်တွေရဲ့ဓာတုဓာတ်တွေကို အာရုံခံသိရှိစေပါတယ်။

ထိုကိရိယာတွေမှာ သတ္တုအောက်ဆိုဒ်အာရုံခံပေါင်း ၁၀ မျိုးပါဝင်ပြီး ဓာတုဓာတ်တွေကိုတွေ့ရှိဖို့ ပစ္စည်းတစ်မျိုးနဲ့အုပ်ထားပါတယ်။

eNose ကဆုံးဖြတ်ပေးတဲ့ရလာဒ်အရ ကိုယ်နံ့ဆင်တူတဲ့သူတွေက အချင်းချင်းပိုမိုပေါင်းဖက်ချင်စိတ် ရှိကြပါတယ်။

eNose ကရတဲ့ အချက်အလက်အတိုင်းဆိုရင် ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းမှန်ကန်မှုရှိနေပါတယ်။

Source: DailyMail
#Yangon_Media_Group

Published 30 June 2022
တျားဝိန်း- ဂြိဟ်ပတ်ယာဉ်နှင့်ကျူးရုံး အင်္ဂါဂြိုဟ်သွားယာဉ်ဟာ ဂြိုဟ်နီကြီးပေါ်မှာ စူးစမ်းလေ့လာရေးခရီးကို ဂြိုဟ်ကြီးတစ်ခုလုံးရဲ့ ရုပ်ပုံသတင်းအချက်အလက်တွေစုဆောင်းရရှိခြင်းနှင့်အတူ ပြီးဆုံးသွားပြီဖြစ်တယ်လို့ တရုတ် အမျိုးသား အာကာသအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

အဆိုပါအဖွဲ့ရဲ့အဆိုအရ တျားဝိန်း-၁ ဂြိုဟ်ပတ်ယာဉ်ဟာ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့အထိ ရက်ပေါင်း ၇၀၆ ရက်တိတိ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ကျားဝိန်း-၁ ဟာ ဂြိုဟ်နီကြီးကို အပတ်ရေပေါင်း ၁၃၄၄ပတ် တိတိပတ်ခဲ့ပြီးနောက် အင်္ဂါဂြိုဟ်ကြီးတစ်ခုလုံးရဲ့ ခြုံငုံစူးစမ်းမှုပြီးဆုံးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

တျားဝိန်းမှာတပ်ဆင်ထားတဲ့ အလယ်အလတ်အရည်အသွေးရှိတဲ့ကင်မရာတွေက ဖမ်းယူရရှိတဲ့ ပုံရိပ်တွေဟာ ဂြိုဟ်နီကြီးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပိုပြီးသိနားလည်စေဖို့ အခြေခံအချက်အလက်တွေပံ့ပိုးပေးနိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်။

“သိပ္ပံနည်းကျ စူးစမ်းလေ့လာမှုဟာ အင်္ဂါဂြိုဟ်နှင့်ပတ်သက်လို့ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းနှင့်တိတိကျကျ သိရှိဖို့ ရည်ရွယ်တာဖြစ်တယ်။ အင်္ဂါဂြိုဟ်တစ်လွှား ဂြိုဟ်ပတ်စူးစမ်းလေ့လာမှုကနေ ရရှိတဲ့ သိပ္ပံနည်းကျ အချက်အလက်တွေဟာ ကျွန်တော်တို့ကို အဲဒီဂြိုဟ်နှင့်ပတ်သက်လို့ ပိုပြီးနားလည်စေနိုင်ပါလိမ့်မယ်” လို့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အင်္ဂါဂြိုဟ် စူးစမ်းလေ့လာရေး မစ်ရှင် တျားဝိန်း-၁ရဲ့ ဒီဇိုင်နာချုပ်  ကျန်းရုံးချောင်းက ပြောပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ရက်က အင်္ဂါဂြိုဟ်ပတ်လမ်းကြောင်းထဲ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြိးနောက် တျားဝိန်း-၁ဟာ ကျူးရုံးအင်္ဂါဂြိုဟ်သွားယာဉ်အတွက် ကြိုုတင်ရွေးချယ်ထားတဲ့ သက်ဆင်းမယ့်နေရာကို အသေးစိတ်လေ့လာတွက်ချက်မှုတွေ ပြီးစီးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအပြင် အင်္ဂါဂြိုဟ်သွားယာဉ်ဆီက ဆက်သွယ်မှုတွေကို ထပ်ဆင့်ပေးပိုု့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ယာဉ်နှင့်အတူ တွက်ချက်ထားတဲ့ ဝန်ခုနှစ်ခုသယ်ဆောင်ကာ ဂြိုဟ်ကြီးကို အဝေးက စူးစမ်းလေ့လာမှုတွေလုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

“ သိပ္ပံပညာရှင်တွေ စိတ်ဝင်စားမယ့် အင်္ဂါဂြိုဟ်ရဲ့ မြေပြင်ပုံသဏ္ဍန်တွေကို အရည်အသွေးမြင့် ရုပ်ပုံတွေကို ကျွန်တော်တို့ဟာ အရည်အသွေးမြင့်ကင်မရာတွေနှင့် မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ တစ်မီတာထက်ပိုနီးတာကို ရိုက်နိုင်တဲ့ ဒီကင်မရာတွေက ပုံထွက်အတော်ကောင်းပါတယ်” လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

ကျူရုံးဂြိုဟ်သွားယာဉ်ဟာ အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်မှာ ၁၉၂၁.၅ မီတာခရီးသွားခဲ့ပါတယ်။ ယာဉ်နှစ်စီးစလုံးဟာ ကြိုတင်သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဂြိုဟ်နီကြီးအပေါ်သိပ္ပံနည်းကျ စုးစမ်လေ့လာရေးမစ်ရှင်ကို  အင်္ဂါဂြိုဟ်တစ်ခုလုံးခြုံငုံမိတဲ့ ရုပ်ပုံသတင်းအချက်အလက်တွေနှင့်အတူ ပြီးဆုံးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

တျာဝိန်း-၁ မစ်ရှင်ကြီးဟာ ၂၀၂၀ ဇွန်၂၃ရက်မှာစတင်ခဲ့ပြီး ဂြိုဟ်သွားယာဉ်ကျူရုံးက ၂၀၂၁ မေ ၂၂ရက်နေ့မှာ အင်္ဂါဂြိုဟ် မျက်နှာပြင်ပေါ်က ယာဉ်ဆင်း ပလက်ဖောင်းပေါ် ဆင်းသက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

Source CCTV+

#WorldArchaeology
Published 30 June 2022

ပီရူးနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ချန်ချန်မြို့ရှိ စပိန်ခေတ်မတိုင်ခင် ရဲတိုက်ကြီးရဲ့ အခမ်းအနားခန်းမမှာ သစ်သားရုပ်ထုတစ်ခုကို ရှေးဟောင်းသုတေသနအဖွဲ့က တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း အင်္ဂါနေ့က ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

Published 30 June 2022

ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတသစ် ဖာဒီနန်မားကို့စ် ဂျုနီယာက ဇွန်လ(၃၀)ရက် ကြာသပတေးနေ့က နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်အသစ်အဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုအပြီးမှာ ဖခင်ဖြစ်သူ အာဏာရှင်မားကိုစ်ရဲ့ နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်ခဲ့တာတွေကို ချီးကျူးလိုက်ပါတယ်။

အသက် ၆၄နှစ်အရွယ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ဖာဒီနန် ဘွန်ဘွန် မားကို့စ် ဂျုနီယာဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ လက ရွေးကောက်ပွဲမှာ တောင်ပြိုကမ်းပြိုအနိုင်ခဲ့ရပြီး ဒီ အနိုင်ရမှုဟာ သူ့ဖခင်ကို လူထူအုံကြွမှုကြီးနှင့်ဖယ်ရှားခဲ့တဲ့ ၁၉၈၆ခုနှစ် နောက်ပိုင်း အကြီးမားဆုံး အောင်ပွဲတစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

သူဟာ ကြောက်မက်စရာ မူးယစ်စစ်ပွဲနှင့် နိုင်ငံတကာမှာ အရှက်ခွဲခံရပြီး ပြည်တွင်းမှာအလွန်လူကြိုက်များခဲ့တဲ့ သမ္မတ ရိုဒရီဂို ဒူတာတီးရဲ့ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံရတာပါ။

မနီလာမြို့တော်မှာကျင်းပတဲ့ သမ္မတအဖြစ်ကျမ်းသစ္စာဆိုလူထုအခမ်းအနားကို သံတမန်တွေ၊လူကုံထံတွေနှင့် သူ့ကို ထောက်ခံသူတွေနှင့်အတူ မိခင်ဖြစ်သူ အသက်၉၂နစ်အရွယ် အီမယ်လ်ဒါမားကို့စ် ဟာ မီတာအနည်းငယ်အကွာမှာ တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။

“ ကျွန်တော်ဟာ လွတ်လပ်ရေးရပြီးကတည်းက အနည်းအကျဉ်းပဲ တိုးတက်မှုရှိခဲ့တာကိုတွေ့ခဲ့ရတဲ့ လူတစ်ဦးကို တစ်ခါတုန်းက ကျွန်တော်သိခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် သူဟာ အများကြီးလုပ်သွားတယ်” လို့ ဖခင်မားကို့စ်ကိုချီးကျူးပြောဆိုပါတယ်။ သူ့ဖခင်ဟာ သူ့ကိုဆက်ခံခဲ့တဲ့သူတွေထက် လမ်းတွေ အများကြီးဖောက်သွားတယ်။ ဆန်တွေ အများကြီးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သွားတယ် လို့လည်းသူကပြောပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် သူသားတစ်ဦးအနေနှင့် ခင်ဗျားတို့ဟာ ကျွန်တော့်ဆီက ဆင်ခြေဘာတစ်ခုမှ ရမှာမဟုတ်ပါဘူး” လို့လည်း သူက ကတိပေးသွားပါတယ်။

ကျမ်းသစ္စာ မကျိန်မှီ  နှာခေါင်းစည်းတပ်ပြီး ရိုးရာ ဝတ်စုံဝတ်ထားတဲ့ တာဝန်ပြီးဆုံးတော့မယ့် အသက်၇၇နှစ်အရွယ် သမ္မတ ဒူတာတီးဟာ မားကို့စ်ဂျုနီယာကို သမ္မတအိမ်တော်မှာ လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ဒူတာတီးရဲ့သမီးဆာရာဒူတာတီးဟာ ဒုသမ္မတ တစ်ဦးအဖြစ် မားကိုစ့်ဂျူနီယာရဲ့အစိုးရမှာ တာဝန်ယူမှာလည်းဖြစ်ပါတယ်။

Source AFP

#DailyNews
Published - 30 June 2022

၁။ မြန်မာ့အိုးစည်၊ ဒိုးပတ်များကို ပြည်ပရောက်မြန်မာများ အော်ဒါမှာယူမှုများနေ

၂။ မြဝတီနယ်စပ်မှ ပြည်ပပို့ကုန်များအတွက် ကန်ဒေါ်လာဖြင့်သာ ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ခွင့်ပြုမည်

၃။ နေ့စဉ်မိုးလေဝသသတင်း။

၄။ ပီရူးနိုင်ငံချန်ချန်မြို့ရှိ စပိန်ခေတ်မတိုင်မီ ရဲတိုက်ခံတပ်တွင် ရှေးဟောင်းပန်းပုရုပ်ထုတွေ့ရှိ ... အစရှိတဲ့ သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#WorldMilitary
Published 30 June 2022

ယူကရိန်းကျူးကျော်ခဲ့တဲ့ ရုရှားနိုင်ငံဟာ အနောက်နိုင်ငံရဲ့လုံခြုံရေးကိုပါ အကြီးမားဆုံးခြိမ်းခြောက်လာကြောင်း နေတိုး(NATO)အဖွဲ့က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က သတ်မှတ်လိုက်ပါတယ်။

ရုရှားတပ်တွေဝိုင်းရံခံထားရတဲ့ ယူကရိန်းတပ်များကို ခေတ်မီလက်နက်များတပ်ဆင်ပေးဖို့ အစီအစဉ်များကို သဘောတူညီလိုက်ကာ တိုင်းပြည်ကိုရွပ်ရွပ်ချွံချွံခုခံနေတဲ့ ယူကရိန်းတွေဘက်က မားမားမတ်မတ်ရပ်တည်ကြောင်း ကြေညာလိုက်ပါတယ်။

ကျူးကျော်မှုဖြစ်ပွားခြင်းနဲ့ စစ်ပွဲပြဿနာများနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲမှာ နေတိုးက ဆွီဒင်နဲ့ဖင်လန်နိုင်ငံတို့ကိုပါ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့ပြီး ဥရောပအရှေ့ခြမ်းမှာ ကြုံတွေ့ရနိုင်တဲ့ ရုရှားရန်ကိုကာကွယ်နိုင်ရန်အတွက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကစပြီး စစ်ရေးအင်အား ၇ ဆမြှင့်တင်ဖို့ ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။

ဆွီဒင်နဲ့ဖင်လန်တို့ အမေရိကန်ဦးဆောင်တဲ့မဟာမိတ်အဖွဲ့ထဲဝင်ပြီး နိုင်ငံအတွင်း နေတိုးအခြေခံအဆောက်အအုံများကို ဆောက်လုပ်မယ်ဆိုရင်တောင် အဆိုပါနိုင်ငံများနဲ့ရင်းနှီးစွာ ဆက်လက်ဆက်ဆံသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ’ဗလာဒီမီယာပူတင်’က တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ဆွီဒင်နဲ့ဖင်လန်တို့ နေတိုးအဖွဲ့ထဲဝင်မယ်ဆိုရင် ရုရှားနဲ့ဆက်ဆံရေးတင်းမာမှု မမြင့်လာအောင် ထိန်းသိမ်းသွားမယ်လို့ ‘ပူတင်’ရဲ့ပြောကြားချက်ကို ရုရှားသတင်းဌာနကဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ဥရောပအနောက်ဘက် စပိန်ကစလို့ ယူကရိန်းနဲ့ထိစပ်နေတဲ့ ရိုမေးနီးယားနဲ့ပိုလန်တို့အထိ ဥရောပတလျှောက်မှာ ကုန်းကြောင်း၊ ရေကြောင်း၊ လေကြောင်းတပ်ဖြန့်ထားခြင်းများပြုလုပ်ဖို့ အမေရိကန်သမ္မတ’ဂျိုးဘိုင်ဒန်’က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

ပိုလန်နိုင်ငံမှာ တပ်ရင်းတစ်ရင်းနဲ့ အခြေစိုက်စစ်ဌာနချုပ်ထားရှိသွားမှာဖြစ်ပြီး နေတိုးအရှေ့ဘက်ပိုင်းမှာ အမေရိကန်က ပထမဆုံးအနေနဲ့ အမြဲတမ်းတပ်ဖွဲ့နေရာချခြင်းဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။

ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်လိုက်ခြင်းက ဥရောပငြိမ်းချမ်းရေးကို ပျက်စီးစေပြီး ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နောက်ပိုင်း ဥရောပလုံခြုံရေးကိုအကြီးမားဆုံးခြိမ်းခြောက်လာတာဖြစ်ကြောင်း၊ နေတိုးက စည်းစည်းလုံးလုံးအင်ပြည့် အားပြည့်တုန့်ပြန်ထားကြောင်း နေတိုးအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်’ယန်းစ်စတိုလ်တန်ဘာ့ဂ်’က သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

လေကြောင်းကာကွယ်ရေးလက်နက်များ၊ လေကြောင်းယာဉ်များ၊ အီလက်ထရောနစ်စစ်ရေး ကိရိယာများအပါအဝင် ၁ ဘီလီယံပေါင်တန်ဖိုးရှိတဲ့ စစ်ရေးထောက်ပံ့မှုများကို ယူကရိန်းအတွက်ကူညီသွားမယ်လို့ ဗြိတိန်ကကြေညာထားပါတယ်။

Source: Reuters
#Yangon_Media_Group