#WorldPolitics
Published - 24 March 2022

ရုရှားနဲ့ဆက်ဆံရေးမနီးစပ်တဲ့နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရုရှားမှဓာတ်ငွေ့ဝယ်ယူရာမှာ ရူဘယ်လ်ငွေဖြင့်ပေးချေဖို့အလိုရှိကြောင်း သမ္မတ'ဗလာဒီမီယာပူတင်'က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ အဆိုပါပြောကြားချက်ကြောင့် စွမ်းအင်သုံးစွဲရရှိရေးပိုမိုကျပ်တည်းလာနိုင်ပြီး ဥရောပ ဓာတ်ငွေ့ဈေးနှုန်း အလွန်မတန်မြင့်တက်လာမှာကို စိုးရိမ်နေရပါတယ်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့ကစပြီး ယူကရိန်းကိုရုရှားတို့ စတင်ကျူးကျော်ကတည်းက ဥရောပနိုင်ငံတွေနဲ့ အမေရိကန်တို့ က ရုရှားအပေါ်ပြင်းထန်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေ ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဥရောပက စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်သုံးစွဲရေးအတွက် ရုရှားထုတ်ဓာတ်ငွေ့တွေကို အလွန်အမင်းမှီခိုအားထားနေရပြီး ရုရှားစွမ်းအင်ကဏ္ဍကိုလည်း ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ သင့်လားဆိုတာကိုတော့ ဥရောပသမဂ္ဂမှ ဝေခွဲမရဖြစ်နေပါတယ်။

ရုရှားဓာတ်ငွေ့ဝယ်ယူချင်ရင် ရူဘယ်လ်ငွေနဲ့ပဲ ပေးချေရပါမယ်လို့ 'ပူတင်'ကပြတ်ပြတ်သားသား ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။ လက်ရှိစာချုပ်တွေအရ ယူရိုငွေနဲ့ပေးချေဖို့ သဘောတူထားပေမယ့် ထိုအချက်အလက်တွေကို ရုရှားတို့ ကတဖက်သက်ပြောင်းလဲခွင့်ရှိ/မရှိဆိုတာကတော့ မသေချာသေးပါဘူး။

အခုလိုကြေညာလိုက်ပြီးနောက် ရူဘယ်လ်ငွေကြေးတန်ဖိုးမှာ ဒေါ်လာငွေ ၉၅ ဒေါ်လာမြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။ဒါပေမဲ့ ဒေါ်လာငွေ ၁၀၀ အောက်မှာ ဆက်လက်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး ၉၇.၇ ဒေါ်လာနဲ့အပြီးသတ်ခဲ့ကာ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့နောက်ပိုင်း ၂၂ ရာခိုင်နှုန်းကျော်အထိ တန်ဖိုးကျဆင်းသွားခဲ့ပါတယ်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဥရောပအချို့မှ ဓာတ်ငွေ့လက်ကားရောင်းဈေးဟာ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိမြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဗြိတိန်နဲ့နယ်သာလန်တို့ မှ ဓာတ်ငွေ့လက်ကားရောင်းဈေးတွေ ခုန်တက်လာခဲ့ပါတယ်။

ဥရောပနိုင်ငံတွေရဲ့ ဓာတ်ငွေ့သုံးစွဲမှု ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်က ရုရှားဓာတ်ငွေ့တွေဖြစ်ပါတယ်။ ယခုနှစ်အတွင်း ရုရှားမှတင်ပို့ လာတဲ့ဓာတ်ငွေ့ဈေးနှုန်းဟာ ဥရောပမှာ တစ်နေ့အတွင်း ယူရိုသန်း ၂၀၀ မှ သန်း ၈၀၀ ကြားအတက်အကျရှိနေခဲ့ပါတယ်။

"စာချုပ်ပါအချက်အလက်တွေအတိုင်း ပုံသေဈေးနှုန်းပုံသေပမာဏအတိုင်း သဘာဝဓာတ်ငွေ့များဆက်လက်ထောက်ပံ့သွားမှာပါ။ ပေးချေရမယ့်ငွေကြေးသာ ပြောင်းလဲမှာဖြစ်ပြီး ရုရှားငွေကြေးရူဘယ်လ်ကို ပြောင်းလဲသွားမှာဖြစ်ပါတယ်" လို့ အစိုးရဝန်ကြီးများအွန်လိုင်းအစည်းအဝေးပွဲမှာ 'ပူတင်'ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားဓာတ်ငွေ့တွေကို အခြားနိုင်ငံမှဝယ်ယူသူတွေရှိလာတာကြောင့် 'ပူတင်'က စာချုပ်ပါအချက်အလက်တွေကို ချိုးဖောက်ချင်နေတာဖြစ်ကြောင်း ဂျာမနီစီးပွားရေးဝန်ကြီး'ရောဘတ်ဟာဘက်'က တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ပိုလန်အစိုးရအရာရှိတစ်ဦးက "လက်ရှိစာချုပ်ပါ ငွေပေးချေမှုပုံစုံကိုပြောင်းလဲတာက သဘောတူညီမှုချိုးဖောက်ရာကျပါတယ်။ ယခုနှစ်ကုန် Gazprom ဓာတ်ငွေ့ကုမ္ပဏီနဲ့ စာချုပ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးတဲ့အခါ နောက်ထပ်စာချုပ်အသစ်ချုပ်ဆိုဖို့ ဆန္ဒမရှိတော့ပါဘူး" လို့ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

နယ်သာလန်ဓာတ်ငွေ့ဖြန့်ဖြူးရေး Eneco က သူတို့ ဝယ်ယူတဲ့ဓာတ်ငွေ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ရုရှားဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီကြီး Gazprom မှ ဝယ်ယူထားတာဖြစ်ပြီး ယူရိုငွေနဲ့ပေးချေဖို့ နှစ်ရှည်စာချုပ်ချုပ်ဆိုထားပါတယ်။

Gazprom ကုမ္ပဏီက ဥရောပကို သူတို့ ရဲ့ဓာတ်ငွေ့ရောင်းချရာမှာ ရောင်းချမှု ၅၈ ရာခိုင်နှုန်းကို ယူရိုငွေ၊ ၃၉ ရာခိုင်နှုန်းကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ၊ ၃ ရာခိုင်နှုန်းကို စတာလင်ပေါင်ဖြင့် ရောင်းချပေးနေခဲ့ပါတယ်။

"ပြဿနာအခက်အခဲတွေကြားထဲ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တာတွေအားလုံးကို မျှော်လင့်ထားပါတယ်။ လက်ရှိစာချုပ်တွေအရ ငွေကြေးပြောင်းလဲပေးချေဖို့က သိပ်ပြဿနာမရှိပါဘူး" လို့ ဘူလ်ဂေရီးယားနိုင်ငံမှ စွမ်းအင်ဝန်ကြီး'အလက်ဇန်ဒါနီကိုလော့ဗ်'က ဆိုဖီယာမြို့ မှာသတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ရူဘယ်လ်ငွေကြေးလိုအပ်လာနိုင်တဲ့ ဥရောပမှဝယ်သူများနဲ့ဘဏ်များအတွက် ရုရှားဗဟိုဘဏ်ကနေ နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်ရေးဈေးကွက်တွေကို ထောက်ပံ့သွားမှာဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။
Source: Reuters

#WorldMilitary
Published -23 March 2022
ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်တိုက်ခိုက်နေတဲ့ရုရှားဘက်ကနေ ဘီလာရုစ်တို့ မကြာခင်မှာဝင်ရောက်ပူးပေါင်းလာနိုင်ကြောင်း၊ စစ်ပွဲထဲဝင်ရောက်ဖို့ အတွက် စတင်ပြင်ဆင်နေကြပြီဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နဲ့နေတိုး(NATO)အဖွဲ့ မှ တာဝန်ရှိသူများက CNN သတင်းဌာနကိုပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ဒီစစ်ရေးပဋိပက္ခထဲကို ဘီလာရုစ်တိုဝင်ရောက်လာဖို့ သေချာသလောက်ရှိပါတယ်။ ရုရှားသမ္မတ'ဗလာဒီမီယာပူတင်'အနေနဲ့ ရသလောက်အကူအညီတွေ လိုအပ်နေပါတယ်"လို့ နေတိုးစစ်ရေးအရာရှိတစ်ဦးက တနင်္လာနေ့ကရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။

ဘီလာရုစ်အတိုက်အခံအဖွဲ့ တစ်ခုရဲ့အဆိုအရ ယူကရိန်းကို နောက်ရက်အနည်းငယ်အတွင်းဝင်ရောက်ဖို့ ဘီလာရုစ်တပ်ဖွဲ့တွေ အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်အင်အားထောင်ဂဏန်းခန့် နေရာချဖို့ အသင့်ရှိနေကြောင်း သိရှိရပါတယ်။

ဒီသတင်းအရင်းအမြစ်အရ စစ်ပွဲအတွင်းနောက်ထပ်နိုင်ငံတွေပါဝင်လာပါက ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အကျိုးဆက်တွေကြောင့် ဘီလာရုစ်ရဲ့စစ်ရေးပါဝင်ပတ်သက်မှုက နိုင်ငံရေးပထဝီဝင်အခြေအနေထက် မပိုလောက်ဘူးလို ယူဆနေကြပါတယ်။

ယူကရိန်းကိုဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ရန် ဘီလာရုစ်အစိုးရက အကြောင်းပြချက်ဖန်တီးဖို့ ပြုလုပ်နေကြကြောင်း နေတိုးထောက်လှမ်းရေးအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
ရုရှားတို့ က ဘီလာရုစ်နယ်နမိတ်မလှမ်းမကမ်းမှာရှိတဲ့ ယူကရိန်းပိုင်နက်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့လက ယူကရိန်းကိုမကျူးကျော်ခင်မှာ ဘီလာရုစ်နဲ့ရုရှား နှစ်နိုင်ငံပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ အဆိုပြုခဲ့ကြပြီး ဘီလာရုစ်နိုင်ငံအတွင်း ရုရှားစစ်အင်အားထောင်ဂဏန်းခန့် တပ်စွဲထားခဲ့ပါတယ်။ ]

စစ်ပွဲဖြစ်ပွားမှုကြောင့် အမေရိကန်နဲ့ဥရောပတို့ က ရုရှားနဲ့ဘီလာရုစ်တို့ မှအရာရှိများကို ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ခဲ့ပြီး ထိုစာရင်းထဲမှာ ဘီလာရုစ်သမ္မတ'အလက်ဇန်ဒါလူကာရှန်ကို'လည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားစစ်တပ်များနဲ့ နျူကလီးယားလက်နက်များကို ဘီလာရုစ်နိုင်ငံအတွင်း အမြဲတမ်းထားရှိနိုင်ရန် ပြီးခဲ့တဲ့လက ဘီလာရုစ်အခြေခံဖွဲစည်းပုံဥပဒေကို ပြင်ဆင်ဖို့ကြိုးပမ်းခဲ့ပါတယ်။
ရုရှားတို့က နျူကလီးယားလက်နက်တွေပြောင်းရွှေ့ဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့အရိပ်အယောင်မတွေ့ရသေးကြောင်း အမေရိကန်တာဝန်ရှိသူများက CNN ကိုပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

သတင်းအရင်းအမြစ်များအရ ယူကရိန်းကိုတိုက်ခိုက်ဖို့ ဘီလာရုစ်တို့လှုပ်ရှားခြင်းမရှိသေးသလို ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ဖို့သဘောတူညီမှုမယူရသေးတဲ့ အခြေအနေတွေ့မြင်နေရကြောင်း အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးအရာရှိတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။

ဘီလာရုစ်တို စစ်ပွဲထဲပါဝင်လာဖို့ နောက်ဆုံးဆုံးဖြတ်ချက်ကို ရုရှားမှာဆောင်ရွက်သွားရမှာဖြစ်ပြီး အခုထက်ထိတော့ ဘီလာရုစ်တပ်ဖွဲ့တွေ ယူကရိန်းကိုဝင်တိုက်ဖို့ အရိပ်အယောင်မတွေ့ရသေးပါဘူး။

"စစ်ပွဲထဲ ဘီလာရုစ်ပါဝင်လာဖို့က 'လူကာရှန်ကို'သဘောထားနဲ့မဆိုင်ပါဘူး။ ဒီဒေသအတွင်း နောက်ထပ်နိုင်ငံတစ်ခုမတည်မငြိမ်ဖြစ်အောင် ပူတင်ကညွှန်ကြားဦးမှာလားဆိုတာကို စောင့်ကြည့်ရမှာပါ" လို့ ရှင်းပြပါတယ်။

ဘီလာရုစ်တို့ စစ်ပွဲထဲကို ဘယ်လိုဝင်ရောက်ပတ်သက်လာမလဲဆိုတာ မသေချာသေးပေမယ့် ယူကရိန်းအနောက်ပိုင်းကနေ ဝင်ရောက်လာမယ့် နေတိုးစစ်ကူတပ်ဖွဲ့ တွေကို ရုရှားတို့ ဖြတ်တောက်သွားဖို့ ပြုလုပ်လာနိုင်ပါတယ်။
Source: CNN

Published 21 March 2022

မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိလာသော မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စတာပရက် ဆိုခွန် (Prak Sokhonn)နှင့် အဖွဲ့ဟာ မတ်လ(၂၁)ရက်နေ့ မနက် ၁၀နာရီမှာ နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် နေပြည်တော်ရှိ  ဥက္ကဋ္ဌရုံးမှာ တွေ့ဆုံကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စတာ ပရက်ဆိုခွန်နှင့်အတူ အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ် လင်းမ်ဂျောက်ဟွမ်း၊အာဆီယံရဲ့ ဘေးအန္တရာယ်စီမံခန့်ခွဲမှုအပေါ် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေးရုံး အမှုဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး လီယန်မင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယာအစိုးရအကြီးတန်းအရာရှိများနှင့် အာဆီယံတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးဝန်ထမ်းတွေလိုက်ပါလာကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံခြားရေးရုံးက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

မြန်မာအရေးကိစ္စနှင့်ပတ်သက်လို့ အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက်(၅)ရပ် အကောင်အထည်ဖော်ရေးအတွက် အာဆီယံ အထူးကိုယ်စားလှယ်ရောက်ရှိလာတာဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိနေစဉ်အတွင်း နစကတာဝန်ရှိသူများအပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီများမှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အခြားတွေ့သင့်တွေ့ထိုက်သူတွေနှင့်တွေ့ဆုံဖို့ရှိကြောင်းသိရှိရပါတယ်။

အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟာ ပထမအချက်အနေနှင့် အကြမ်းဖက်မှုတွေရပ်ဆိုင်းရေးနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး၊ ဒုတိယအချက်အနေနှင့် ခွဲခြားမှုမရှိဘဲ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေပေးအပ်ရေးတို့ကို အာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်မယ်လို့ ကမ္ဘောဒီးယားတော်ဝင်အကယ်ဒမီ၊နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးသိပ္ပံရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ကင်ဖီးက ပြောတယ်လို့ ခမာတိုင်းမ်သတင်းစာက သတင်းရေးသားထားပါတယ်။

အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟာ ဒီကနေ့ မတ်(၂၁)ရက် ညနေပိုင်းမှာ နစက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီးတို့နှင့်လည်းတွေ့ဆုံဖို့ရှိတယ်လို့ ကြားသိရပါတယ်။

#WorldPolitics
Published- 21 March 2022

ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်စစ်ဆင်နွှဲနေတဲ့ ရုရှားအပေါ် ပြစ်တင်ရှုတ်ချဖို့ တောင်းဆိုလိုက်တဲ့မေးခွန်းတစ်ခုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာတရုတ်သံအမတ်က တနင်္ဂနွေနေ့က က တုန့်ပြန်သရော်ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

တရုတ်သံအမတ်'ချင်ကန်'က Face The Nation တီဗီအစီအစဉ်မှာ CBS သတင်းဌာနမှ 'မာဂရက်ဘရန်နန်'နဲ့ပြောကြားခဲ့ရာ တရုတ်ကရုရှားနဲ့ ရင်းနှီးကောင်းမွန်တဲ့ဆက်ဆံရေး ရှိနေချင်တာဖြစ်ပါတယ်။

'ဘရန်နန်'က ဒီကျူးကျော်မှုကို ဘာလို့ အပြစ်တင်ရှုတ်ချတဲ့သဘောထားမထုတ်ပြန်ရသလဲလို့ မေးတဲ့အခါမှာ 'ချင်'က "အဲဒီလောက်မ'အကြပါနဲ့၊ ပြစ်တင်ရှုတ်ချလို့ ပြဿနာကပြီးသွားမှာမဟုတ်ပါဘူး၊ ပြစ်တင်ရှုတ်ချလိုက်လို့ ရုရှားကနောက်ဆုတ်မှာလည်းမဟုတ်ပါဘူး" လို့ ပြန်ဖြေခဲ့ပါတယ်။

ဆက်လက်ပြီး'ချင်ကန်'က တရုတ်တို့ ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆွေးနွေးဖို့ တောင်းဆိုထားပြီးဖြစ်ပြီး ရုရှားနဲ့တရုတ်တို့ က အတူတကွအကျိုးစီးပွားလိုလားမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အထူးတလည်ဆက်ဆံရေးရှိကြကြောင်း ဆိုပါတယ်။

"တရုတ်နဲ့ ရုရှားတို့ ကြား ယုံကြည်အားထားရတဲ့ဆက်ဆံရေးရှိနေတာဟာ တာဝန်ဝတ္တရားအရမဟုတ်ပါဘူး။ အကြပ်အတည်းတွေကို တည်ငြိမ်အေးချမ်းစွာဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့နိုင်ငံတကာရေးရာပတ်သက်မှုဖြစ်ပါတယ်။ ပြဿနာတွေဖြေရှင်းဖို့ တရုတ်ကတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပါဝင်နေပါတယ်။ ကျုပ်တို့ ကပြဿနာဖြစ်အောင် လုပ်နေတာမဟုတ်ပါဘူး" လို့ 'ချင်ကန်'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ရုရှားတို့ ကျူးကျော်ခြင်းကို ထိန်းသိမ်းလုပ်ဆောင်ဖို့ သမ္မတ'ရှီကျင့်ဖင်'က တောင်းဆိုထားပေမယ့် တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းမှာတော့ စစ်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရုရှားဝါဒဖြန့်မှုများပျံ့နှံနေခဲ့ကြောင်း Insider မှ 'လင်းနက်လိုပက်ဇ်'က သတင်းပေးပို့ ထားပါတယ်။

ယူကရိန်းအပါအဝင် နိုင်ငံအားလုံးရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာနဲ့ နယ်မြေစိုးမိုးရေးတို့ ကို အသိအမှတ်ပြုကာကွယ်ပေးရမယ်ဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖော်ပြပြီးသားဖြစ်ကြောင်း၊ ဒါပေမဲ့ ပြစ်တင်ရှုတ်ချတာတွေက အသုံးမဝင်ကြောင်း၊ ဉာဏ်ပညာ အမြော်အမြင် ရဲစွမ်းသတ္တိတို့ အပေါ်အခြေခံတဲ့ သံတမန်ရေးဖြေရှင်းမှုကိုသာလိုအပ်ကြောင်း 'ချင်ကန်'က အသိပေးခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်နေတဲ့ရုရှားတို့ ကို စစ်ရေးထောက်ပံ့မှုများမပြုလုပ်ဖို့ အမေရိကန်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'က တရုတ်သမ္မတ'ရှီကျင့်ဖင်'ကို သတိပေးထားပါတယ်။
တရုတ်တို့ က ရုရှားကို ငွေကြေးနဲ့လက်နက်တွေ ထောက်ပံ့ပေးသွားမှာလားဆိုပြီး 'ဘရန်နန်'က မေးမြန်းခဲ့ရာ တရုတ်တိုကစစ်ရေးထောက်ပံ့မှုတွေ ပြုလုပ်နေတယ်ဆိုတာ သတင်းမှားတွေဖြစ်ကြောင်း၊ အစားအစာ ဆေးဝါး အိပ်ရာ ကလေးသုံးပစ္စည်းတွေကို ပေးပို့ နေတာဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်ကလည်း စစ်ကိုဆန့်ကျင်တာကြောင့် ဘယ်သူ့ကိုမှ လက်နက်ခဲယမ်းတွေထောက်ပံ့သွားမှာမဟုတ်ကြောင်း၊ ပဋိပက္ခငြိမ်းချမ်းသွားဖို့ တတ်နိုင်သမျှဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း 'ချင်ကန်'က ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်ထိပ်သီးအရာရှိတွေရဲ့ပြောကြားချက်များအရ ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်ဖို့ ရုရှားကတရုတ်ကို စစ်ရေးနဲ့စီးပွားရေးအကူအညီတောင်းခံခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပြီး ရုရှားတို့ က ဘယ်လိုလက်နက်မျိုးတွေကို တောင်းဆိုသလဲဆိုတာကိုတော့ တိတိကျကျမဖော်ပြထားပါဘူး။

တရုတ်နဲ့ရုရှားတို့ က သာမန်ကုန်သွယ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်ရေးတို့ မှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိတယ်လို့ 'ချင်ကန်'က တနင်္ဂနွေနေ့မှာပြောကြားသွားပါတယ်။

Source Insider

Published 20 March 2022

Published 20 March 2022

#အင်ပါယာအငွေ့အသက်ကလွတ်ကင်းလို၍ပြောင်းရွှေ့ခြင်းဟုသမ္မတကပြော

#ထိုနေရာသည်ကံမကောင်းတတ်၍ဖုန်းရွှေအလိုအရပြောင်းခြင်းဖြစ်ဟုဝေဖန်သူများကဆို

ရွေးကောက်ခံတောင်ကိုးရီးယားသမ္မတသစ် ယွန်ဆပ်ယောင်းက သမ္မတအိမ်တော်ကို အင်ပါယာ အိမ်ပြာတော်ကနေ ရွှေ့ပြောင်းမယ်လို့ ကြေညာပါတယ်။ယွန်ဆပ်ယောင်းဟာ ဒီလစောစောပိုင်းက ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပွတ်ကာသီကာ အနိုင်ရခဲ့တာပါ။ သူက မဲဆွယ်ပွဲတွေအတွင်း ၁၉၄၈ခုနှစ်ကတည်းက သမ္မတအဆက်ဆက် ရုံးထိုင်ခဲ့တဲ့အိမ်ပြာတော်ကနေ သမ္မတရုံးကို ရွှေ့ပြောင်းမယ်လို့ ကတိပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် အဲသလိုပြောင်းရွှေ့တဲ့အတွက် စရိတ်ဟာ ကိုးရီးယားဝမ်၅၀ဘီလျံ(အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၁သန်း)ခန့်ရှိလာနိုင်မယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သမ္မတသွားလာရုံးတက်ဖို့ ယာဉ်တွေကျပ်လှတဲ့ ဆိုးလ်မြို့လမ်းအချို့ကို နေ့တိုင်းပိတ်ရမှာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ယွန့်ကို ဝေဖန်သူတွေကတော့ ဒီလို ပြောင်းရွှေ့ဖို့သူ့ဆန္ဒဟာ သူ့ရဲ့ ဖုန်းရွှေပညာအပေါ် ယုံကြည်မှုနှင့်ဆက်စပ်နေတယ်လို့ ပြောဆိုနေကြပါတယ်။ ဖုန်းရွှေပညာဆိုတာ လူသားတွေနှင့် သဘာဝကြီး သဟဇာတဖြစ်ဖို့ အရေးကြီးမှုကို အလေးပေးတဲ့ ရိုးရာဘာသာရေးအလေ့အထတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ကို နတ်ဆရာတစ်ဦးလို့ စွပ်စွဲမှုတွေရှိခဲ့ပေမယ့် သူကမဟုတ်ဘူးလို့ ငြင်းထားပါတယ်။

အိမ်ပြာတော်ဟာ အဲဒီမှာနေတဲ့သူတွေအတွက် ကံမကောင်းခြင်းတွေပဲ ပွားများစေတယ်လို့ ကောလဟလတွေရှိခဲ့ပါတယ်။ သမ္မတတွေဟာ ပြစ်တစ်စွပ်စွဲခံရတာ၊အကျင့်ပျက်ခြစားမှုနှင့် တရားစီရင်ခံရတာ၊ထောင်ကျတာတွေဖြစ်ခဲ့တဲ့နေရာလို့ ဆိုကြပါတယ်။

ဆိုးလ်မြို့မြောက်ပိုင်းတောင်တန်းတွေပေါ် တည်ထားပြီး မိုးပြာရောင်အမိုးကြောင့် အိမ်ပြာတော်လို့အမည်တွင်ခဲ့တဲ့ အဲဒီ အဆောက်အဦတစ်ဝိုက်ကမြေပြင်တွေဟာ တော်ဝင်မင်းမျိုးမင်းနွယ်တွေနေထိုင်ခဲ့ပြီး ဂျပန်က ကိုးရီးယားကိုကျူးကျော် ခဲ့စဉ်မှာ ကိုလိုနီဘုရင်ခံဗိုလ်ချူပ်ကြီးနေထိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက် ၁၉်၄၈ခုနှစ်ကစပြီး တောင်ကိုးရီးယားသမ္မတတွေ နေထိုင်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။

Source AFP

Published 20 March 2022

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံမှာ သန်းပေါင်းများစွာသော ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေအတွက် ပုံနှိပ်စက္ကူတွေ မလုံလောက်လို့  စာမေးပွဲတွေကို ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်ရပါတယ်။ သီရိလင်္ကာအနေနှင့် စက္ကူတွေ တင်သွင်းဖို့ နိုင်ငံခြားငွေ မလုံမလောက်ဖြစ်နေတာကြောင့် ယခုလို စာမေးပွဲတွေ ရက်ရွှေ့လိုက်ရတာဖြစ်တယ်လို့ အရာရှိတွေကပြောပါတယ်။

၁၉၄၈ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေးရပြီးကတည်းက အဆိုးရွားဆုံးဘဏ္ဍာရေးအကျပ်အတည်းဖြစ်လာနေတဲ့ သီရိလင်္ကာမှာ စက္ကူပြတ်တောက်မှုအကြီးအကျယ်ဖြစ်နေတဲ့အတွက် လာမယ့်တနင်္လာနေ့ကစပြီး တစ်ပတ်ကြာကျင်းပမယ့် အစမ်းစာမေးပွဲတွေကို သေချာပေါက် ရွှေ့ဆိုင်းလိုက်ရတာဖြစ်တယ်လို့ ပညာရေးအာဏာပိုင်တွေက ပြောပါတယ်။

“ လိုအပ်တဲ့ စက္ကူတွေနှင့် မင်တွေကို တင်သွင်းဖို့ နိုင်ငံခြားငွေ မရရှိတဲ့အတွက် ကျောင်းအုပ်တွေဟာ စာမေးပွဲတွေ စစ်ဆေးမပေးနိုင်ပါဘူး” လို့ အနောက်ပိုင်းပြည်နယ် ပညာရေးဌာနက ပြောပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ ကျောင်းသားကျောင်းသူ ၄.၅သန်း ရဲ့ သုံးပုံနှစ်ပုံခန့် စာမေးပွဲမဖြေရပဲရှိနိုင်တယ်လို့လည်း အရာရှိတွေကပြောပါတယ်။

အစမ်းစာမေးပွဲတွေဟာ စာသင်နှစ်ကုန်တဲ့အချိန်မှာ ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေ နောက်နှစ် အတန်းတက်နိုင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်နိုင်အောင် စဉ်ဆက်မပြတ်အကဲဖြတ်တဲ့ စာမေးပွဲတွေရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းကြောင့် အရန်နိုင်ငံခြားငွေမလုံလောက်မှုဖြစ်ကာ  မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ သွင်းကုန်တွေအတွက် အခက်တွေ့နေတာပါ။ သီရိလင်္ကာမှာ အစားအစာ၊လောင်စာဆီနှင့် ဆေးဝါးတွေ နည်းပါးမှုနှင့်လည်းကြုံနေရပါတယ်။

လူဦးရေ၂၂သန်းရှိတဲ့ တောင်အာရှနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ သီရိလင်္ကာက ယင်းရဲ့ နိုင်ငံခြားကြွေးမြီအကျပ်အတည်းကိုဖြေရှင်းပေးဖို့နှင့် ပြည်ပအရန်ငွေကြေးဖြည့်တင်းပေးဖို့ နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ IMF ဆီက အကူအညီရယူမယ်လို့ဒီတစ်ပတ်ထဲမှာ ကြေညာထားပါတယ်။

သမ္မတ ဂိုတာဘာရာ ရာဂျာပါဆာရဲ့ မထင်မှတ်ထားတဲ့ အကူအညီတောင်းခံမှုကို စဉ်းစားနေတယ်လို့  IMF က သောကြာနေ့က အတည်ပြုပြောဆိုပါတယ်။

ဒီနှစ်အတွင်းမှာ သီရိလင်္ကာဟာ နိုင်ငံခြားကြွေးမြီ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆.၉ ဘီလျံပေးဆပ်ဖို့ရှိနေပြီး အရန်နိုင်ငံခြားငွေက လည်း ဖေဖော်ဝါရီလကုန်အထိ ဒေါ်လာ ၂.၃ ဘီလျံပဲကျန်ရှိနေပါတယ်။

နိုင်ငံအနှံ့မှာ ကုန်စုံနှင့် စားသုံးဆီတွေကို တန်းအရှည်ကြီးစီပြီးဝယ်ယူနေကြရပါတယ်။ လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်မှုတွေနှင့် နို့မှုန့်၊သကြား၊ပဲနီကလေးနှင့်ဆန်တွေကို ခွဲတမ်းနှင့် ဝယ်ယူနေကြရပါတယ်။

သီရိလင်္ကာဟာ ယင်းရဲ့ အဓိက မြီရှင်နိုင်ငံတွေထဲက တစ်နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကို အကြွေးတွေဆိုင်းထားဖို့ အကူအညီ တောင်းထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ယခုထက်ထိတော့ တရုတ်ဘက်က တရားဝင်အကြောင်းပြန်ကြားခြင်းမရှိသေးပါဘူး။

Source AFP