Published 11 April 2022

“ပဋိပက္ခ အမြင့်ဆုံးအချိန်ဖြစ်သွားပြီးရင်လည်း အဆုံးမှာတော့ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုနှင့်ပဲ အဆုံးသတ်ရတာပဲ။ ပြောကြစို့ဆိုရင် နိုင်ငံအလိုက်ဖြစ်တဲ့ စစ်ပွဲတွေပဲဖြစ်ဖြစ် ကမ္ဘာ့စစ်ကြီးတွေမှာတောင်မှ နောက်ဆုံးစာပွဲဝိုင်းနှင့်ပဲအဆုံးသတ်ရတာပဲ”

ဦးကိုကိုကြီး-ဥက္ကဋ္ဌ-ပြည်သူ့ပါတီ

ရုပ်သံကြည့်ရှုရန်..

Published 10 April 2022

အီရန်အနေဖြင့် အခြားနိုင်ငံများက သဘောတူတူ မတူတူ နျူကလီးယားစွမ်းအင်ကို ငြိမ်းချမ်းစွာအသုံးပြုမှုကို ဆက်လက် တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ အီရန်သမ္မတ အီဗရာဟင် ရိုင်စီက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ဧပြီ(၉)ရက်က အီရန်အဏုမြူစွမ်းအင်အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အမျိူးသားနျူကလီးယားနည်းပညာနေ့ရဲ့ ၁၆ကြိမ်မြောက်အခမ်းအနားနှင့်အတူကျင်းပတဲ့ နိုင်ငံရဲ့နျူကလီးယားစက်မှုလုပ်ငန်းပြပွဲကို တက်ရောက်ရင်း အီရန်သမ္မတရိုင်စီက ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီပွဲမှာ သူဟာ အီရန်ရဲ့ နျူကလီးယားအောင်မြင်မှုအသစ်(၇)ခုကိုလည်း ထုတ်ဖော်ခဲ့တယ်လို့  အီရန်သမ္မတ ဝက်ဘ်ဆိုက်ရဲ့ ဖော်ပြချက်အရသိရပါတယ်။

သူက နျူကလီယားကို ငြိမ်းချမ်းစွာအသုံးပြုမှုအတွက် အီရန်ရဲ့ အခွင့်အရေးကို အလေးပေးပြောဆိုခဲ့ပြီး အီရန်ဟာ အဲဒီနယ်ပယ်မှာ သုတေသနနှင့်လေ့လာမှုတွေကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ပြောခဲ့ပါတယ်။

Source CMG

Published 10 April 2022

ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် အီမရန်ခန်းဟာ တနင်္ဂနွေနေ့က ပါလီမန်မှာပြုလုပ်တဲ့ အယုံအကြည်မရှိအဆို မဲခွဲရာ မှာ ရှုံးနိမ့်သွားပြီးနောက် ရာထူးမှ ဖြုတ်ချခံလိုက်ရပါတယ်။ သူ့ရဲ့ စီးပွားရေး ပြိုလဲပျက်စီးမှုနှင့် သူ့ရဲ့ မဲဆွယ်ပွဲ ကတိပေးတွေအပေါ် ပျက်ကွက်ခဲ့မှုတွေကြောင့် သူ့ရဲ့မဟာမိတ်တွေက သူ့ကိုစွန့်ခွာခဲ့ပြီးနောက် ယခုလို အယုံအကြည်မရှိမဲခွဲခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

နှောင့်နှေးမှုတွေခဏခဏဖြစ်ခဲ့ရတဲ့ ၁၃နာရီကြာ ပါလီမန်အစည်းအဝေးအပြီး ဒေသစံတော်ချိန် မနက်(၁)နာရီမတိုင်ခင်မှာ အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌက အာယက်ဆာဒစ်က မဲရလာဒ်ကို ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

အမတ်၃၄၂ဦးပါဝင်တဲ့ အောက်လွှတ်တော်မှာ အတိုက်အခံပါတီတွေက မဲ၁၇၄မဲဖြင့် အများစုမဲ ရအောင်ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ဆာဒစ်က ပြောပါတယ်။

ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ရွေးချယ်ဖို့ ပါလီမန်ကို တနင်္လာနေ့မှာ ခေါ်ယူထားပါတယ်။

အသက်(၆၉)နှစ်အရွယ် ဝန်ကြီးချုပ် အီမရန်ခန်းဟာ လူဦးရေသန်း၂၂၀ရှိပြီး ၇၅နှစ်ခန့်ကြာသမိုင်းမှာ နှစ်တွေရဲ့တစ်ဝက်ခန့် စစ်တပ်အုပ်ချုပ်ခဲ့တဲ့  နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံကို ၃နှစ်ခွဲကြာ အုပ်ချုပ်ပြီးနောက် အဖယ်ရှားခံလိုက်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

တစ်ခါက ခရစ်ကက်ကြယ်ပွင့်ဖြစ်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးသမားဘဝ ရောက်လာတဲ့ အီမရန်ခန်က သူ့ကိုဖြုတ်ချဖို့ အမေရိကန်က လျှို့ဝှက်ပူးပေါင်းကြံစည်နေတယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

ပါကစ္စတန်ရဲ့ ဩဇာအာဏာကြီးမားလှတဲ့ စစ်တပ်ဦးစီးချုပ် ကာမာဂျာဗက် ဘဂျာဝါနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ခန်တို့တွေ့ဆုံအပြီးမှာ မဲခွဲဖို့ဖြစ်လာတာလို့ အမည်မဖော်လိုတဲ့ သတင်းအရင်းအမြစ်နှစ်ခုက ရိုက်တာသတင်းဌာနကိုပြောပါတယ်။

ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ခန်းကိုဖြုတ်ချခဲ့သူ ရှီဘက်ဇ်ရှာရစ်ဟာ အသစ်စဖို့ အခွင့်အလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

“ အာရုံသစ်ဟာ စတင်ခဲ့ပြီ။ မဟာမိတ်တွေက ပါကစ္စတန်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်မယ်” လို့ အသက်၇၀ အရွယ် ရှာရစ်က ပါလီမန်မှာပြောပါတယ်။

ရှာရစ်ဟာ ပါကစ္စတန်ဝန်ကြီးချုပ် သုံးကြိမ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ နာဝတ်ဇ်ရှာရစ်ရဲ့ ညီအငယ်ဆုံးဖြစ်ပြီး အုပ်ချုပ်ရေးတော်တယ်လို့  အမည်ကောင်းရှိပါတယ်။

ခန်းကိုဖြုတ်ချခဲ့တာဟာ  ပါကစ္စတန်ရဲ့ နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုအတွက် အားကျစရာမဟုတ်တဲ့ မှတ်တမ်းအသစ်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဗြိတိသျှတို့ထံမှ ၁၉၄၇ခုနှစ်မှာ လွတ်လပ်ရေးရပြီးကတည်းက ပါကစ္စတန်မှာ ဘယ်ဝန်ကြီးချုပ်မှ သက်တမ်းပြည့်တဲ့ အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခြင်း မပြုနိုင်ခဲ့ပါဘူး။

ပါလီမန်ဟာ ၂၀၂၃ ဩဂုတ်လတိုင်အောင် သက်တမ်းရှိနပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အတိုက်အခံတွေက ရွေးကောက်ပွဲကို ခပ်စောစောပြုလုပ်လိုကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ခန်းရှုံးနိမ့်ပြီးတဲ့နောက် သူတို့က ရွေးကောက်ပွဲဟာ လွတ်လပ်မျှတဖို့ လိုတယ်လို့ ပြောဆိုလာကြပါတယ်။

Source Reuters

Published 9 April 2022

ဂိုစတိုမဲလ် လေဆိပ်မှာရှိတဲ့ ကြေမွပျက်စီးနေတဲ့ လခြမ်းကွေးသဏ္ဍာန် လေယာဉ်ရပ်နားရုံအောက်က ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး လေယာဉ်ကြီးဟာ ကြေမွ ကျိုးကွဲနေပါတယ်။

အန်တိုနော့ဗ် An-225 အမ်ရီယာ ကုတင်လေယာဉ်ကြီးဟာ လက်ရှိပျံသန်းနေတဲ့ လေယာဉ်တွေထဲမှာ အကြီးဆုံးဖြစ်ပြီး တောင်ပံ တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက်အကြား ၈၈ မီတာ အကျယ်ရှိပါတယ်။ ရုရှားတို့ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် တစ်စစီကျိုးပဲ့သွားရတာဖြစ်ပါတယ်။

အမ်ရီယာဆိုတာ ယူကရိန်းဘာသာအရ အိပ်မက်လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။ လေယာဉ်ဦးပိုင်းမှာ အဲဒီစာကိုပုံနှိပ်ထားခဲ့တာဖြစ်ပေမယ့် အခုတော့ သတ္တူအပိုင်းအစအများအပြားထိမှန်မှုကြောင့် အဲဒီအမည် မရှိတော့ပါဘူး။

တစ်ကြိမ်တစ်ခါက အမျိုးသား ဂုဏ်သိက္ခာတစ်ခုရဲ့ ဇာစ်မြစ်တစ်ခုအဖြစ် အဲဒီလေယာဉ်ဟာရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီလေယာဉ်ဟာ  ရုရှားတပ်တွေကို မြို့ပြင်ဂိတ်တွေမှာ ဆက်ထိန်းထားဖို့ တိုက်ပွဲဆင်ရာမှာ စတေးလိုက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။

Source AFP

Published 9 April 2022

ရုရှား-ယူကရိန်းပဋိပက္ခကြောင့် ဂျပန်ရဲ့ တစ်ပတ်ရစ်ကားဟောင်းတင်ပို့တဲ့လုပ်ငန်းကို ထိခိုက်မှုတွေရှိနေပါတယ်။

ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပိုင်းလောက်ကစပြီး ဂျပန်နိုင်ငံ ချီးဘားစီရင်စုမှာ ရုရှားကိုတင်ပို့မယ့် တစ်ပတ်ရစ်ကားပေါင်း ၃၀၀၀ ကျော် စုပုံနေပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့လက လုပ်ငန်းတွေရဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကျုံ့သွားတယ်လို့ အချို့ ကားရောင်းလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်နေသူတွေက ပြောပါတယ်။  ဒီကားဟောင်းတွေနှင့် ဘာဆက်လုပ်ရမယ်မှန်းမသိဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

ယူကရိန်းနှင့် အထူးစစ်ဆင်ရေးစတင်ကတည်းက ရုရှားကို သင်္ဘောတင်ပို့လုပ်ငန်းတွေ ပြတ်တောက်ခဲ့ရပါတယ်။ ရုရှား ဘဏ်တွေကို ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေရဲ့ ရူဘဲလ်ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းနေမှုတွေက ဂျပန်ရဲ့ တစ်ပတ်ရစ်ကား တင်ပို့မှု စီးပွားဝန်းကျင်ကို ပိုမိုဆိုးရွားနေစေတာဖြစ်ပါတယ်။

Source CMG

Published 9 April 2022

မြန်မာနိုင်ငံက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအတွက် မြေပြင်မှဝေဟင်ပစ်ဒုံးကျည်တွေအပါအဝင် အကြီးစားလက်နက်တွေ ဝယ်ယူပြီး ဘိန်းဖြူနှင့် မီသမ်ဖက်တမင်းတို့ကို တရားမဝင်ရောင်းဖို့ကြံစည်ကြတဲ့ ဂျပန်ယာကူဇာလူဆိုးဂိုဏ်းခေါင်းဆောင်တစ်ဦးနှင့် ထိုင်းအမျိုးသား(၃)ဦးတို့ကို အမေရိကန်အာဏာပိုင်တွေက ကြာသပတေးနေ့က ဖမ်းဆီးရရှိလိုက်မိတယ်လို့ SCMP သတင်းစာက ဖော်ပြရေးသားခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္လာနေ့နှင့် အင်္ဂါနေ့က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးယောက်မှာ တာကီရှီ အီဘီဆာဝါ၊ ဆွမ်ပက် ရုကရာဆာရန်နီ၊ ဆွမ်ဖွတ်ဆင်ဟာဆီရီနှင့် ဆူကဆန်ဂျူလန်နန်တို့ကို မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် လက်နက် တရားမဝင်ကုန်သွယ်မှု၊ ငွေကြေးခဝါချမှုတွေနှင့်ဖမ်းဆီးခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန်တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။

အနည်းဆုံး၂၀၁၉ခုနှစ်ကတည်းကစပြီး ထိုင်းမှာရှိတဲ့ အမေရိကန်မူးယစ်ဆေးဝါးထိန်းချုပ်ရေးဌာနရဲ့ ထောက်လှမ်းရေးတွေရဲ့ စုံစမ်းဖော်ထုတ်မှုတွေအရ အဲဒီသူတွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံက ညီညွတ်သော ဝပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ် UWSA က ဘိန်းဖြူနှင့် မီသမ်ဖက်တမင်းအမြောက်အများကို လျို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးတစ်ဦးထံ ရောင်းချဖို့ စီစဉ်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းကရေးသားပါတယ်။

အဲဒီအချိန်မှာပဲ အီဘီဆာဝါဟာ အလိုအလျောက်လက်နက်တွေ၊ဒုံးပျံတွေ၊စက်သေနတ်တွေနှင့် မြေပြင်မှဝေဟင်ပစ် ဒုံကျည်တွေကို မြန်မာနိုင်ငံမှ UWSA၊ KNU ၊SSAနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ အတွက် ဝယ်ယူဖို့ ကြိုးစားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်လို့ သတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

၂၀၂၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၃ရက်မှာ အီဘီဆာဝါနှင့် သူ့မိတ်ဆွေတို့ဟာ ကိုပင်ဟေဂင်ကို သွားခဲ့ပါတယ်။အဲဒီမှာ အမေရိကန်မူးယစ်ထိန်းချုပ်ရေးဌာန DEA လျှို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးတစ်ဦးနှင့် ဒိန်းမတ်ရဲထောက်လှမ်းရေးအရာရှိနှစ်ဦးတို့က သူတို့ကို စက်သေနတ်တွေနှင့်တင့်ကားဖျက်ဒုံးပျံတွေအပါအဝင် အပြင်ပန်းအားဖြင့်ရောင်းရန်ရှိတဲ့ အမေရိကန်စစ်တပ်လက်နက်တွေပြသခဲ့ပါတယ်။

လေယာဉ်တွေကိုပစ်မှတ်ထားတဲ့ စတင်ဂါဒုံးကျည်တွေရဲ့ဓာတ်ပုံတွေနှင့် ဗွီဒီယိုတွေကိုလည်း သူတို့က အီဘီဆာဝါကို ပြသခဲ့ပါတယ်။

“မစ္စတာအီဘီဆာဝါနှင့် ပူးပေါင်းကြံစည်သူတွေဟာ အကြီးစားလက်နက်တွေကို ဝယ်ယူပြီး တရားမဝင်မူးယစ်ဆေးဝါး အမြောက်အများကို ရောင်းချဖို့  DEA လျို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးတစ်ဦးနှင့် အရောင်းအဝယ်ပွဲစား လုပ်ခဲ့ကြကြောင်း သူတို့ကို ကျွန်တော်တို့က စွပ်စွဲထားပါတယ်” လို့ တရားရေးဝန်ကြီးဌာနကပြောပါတယ်။

မူးယစ်ဆေးဝါးတွေဟာ နယူးယောက်မြို့အထိပေးပို့ဖို့ဖြစ်ပြီး လက်နက်တွေကိုတော့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေဆီ ပို့ပေးရမှာဖြစ်ပါတယ် လို့ ဌာနကဆက်ပြောပါတယ်။

အီဘီဆာဝါဟာ ယာကူဇာနိုင်ငံဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတစ်ခုရဲ့ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တယ်လို့ တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။

ဂျူလန်နန်ဟာ ထိုင်း-အမေရိကန် နှစ်နိုင်ငံ နိုင်ငံသားခံယူထားသူဖြစ်ပြီး ဆင်ဟာဆီရီနှင့် ရုကရာဆာရန်နီ တို့ဟာ ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေဖြစ်ကြပါတယ်။

ဂျူလန်နန်ဟာ ထိုင်းလေတပ်က ဗိုလ်ချူပ်ကြီးဖြစ်ပြီး ရုကရာဆာရန်နီဟာ ထိုင်းစစ်တပ်အငြိမ်းစားအရာရှိကြီးဖြစ်တယ်လို့ စုံးစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်စဉ်အတွင်း အီဘီဆာဝါက DEA ထောက်လှမ်းရေးကိုပြောခဲ့တယ်လို့ အမှုစွဲချက်အရသိရပါတယ်။

သူတို့သုံးဦးဟာ မြန်မာနိုင်ငံအပြင် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံက သူပုန်တွေအတွက်ပါ လက်နက်ဝယ်ယူပေးဖို့ကြိုးစားခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့လည်း သတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

နယူးယောက်မှာ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့အချိန်မှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုထဲ အဲဒီလူ(၄)ဦး ဘယ်လိုရောက်လာသလဲဆိုတဲ့ အချက်ကိုတော့ တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက ရှင်းပြမထားပါဘူး။

Source SCMP