#WorldHealth
Published - 11 February 2022

နယူးယော့ခ်မြို့ရှိ အမြီးဖြူသမင်တွေမှာ အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲတွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း ဦးဆောင်သုတေသနပြုသူတစ်ဦးက အင်္ဂါနေ့က ထုတ်ဖော်ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အိုမီခရွန်ကူးစက်မှုပေါင်း သန်း ၃၀ ခန့်ရှိနေပြီး နောက်ထပ်ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်မျိုးဗီဇကွဲ ဖြစ်ပေါ်လာမှာကိုစိုးရိမ်နေရပါတယ်။

နယူးယော့ခ်မြို့ စတာတန်ကျွန်းမြို့နယ်မှာ သမင် ၁၃၁ ကောင်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး သွေးနမူနာနဲ့ နှာခေါင်းတို့ဖတ်စတို့ကို စစ်ဆေးခဲ့ရာမှာ သမင်အကောင်ရေ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးလောက်က ဗိုင်းရပ်စ်ပဋိပစ္စည်း antibody တွေ ရှိနေကြောင်း ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။

တိရိစာ္ဆန်တွေမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်တွေ ကူးစက်ခံရပြီးနောက် နောက်ထပ်မျိုးဗီဇကွဲအသစ်တွေ ကူးစက်နိုင်သေးကြောင်း ပန်ဆယ်လ်ဗေးနီးယားပြည်နယ်တက္ကသိုလ်မှ သိပ္ပံပညာရှင်များဦးဆောင်တဲ့ သုတေသီအဖွဲ့က ပြောသွားပါတယ်။

"တိရိစာ္ဆန်မျိုးနွယ်တစ်ခုမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ပြီဆိုရင် လူသားတွေထံကူးစက်လာဖို့ ဖြစ်နိုင်ချေများလာပါတယ်။ ဒီထက်ပိုဆိုးတာက ဗိုင်းရပ်စ်က မျိုးဗီဇကွဲအသစ်တွေအဖြစ် ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာနိုင်တာပဲဖြစ်ပါတယ်" လို့ တိရိစာ္ဆန်အထူးကုအဏုဇီဝပညာရှင် 'ဆူရက်ရှ်ကူချီပူဒီ'က ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။

"ဗိုင်းရပ်စ်က လုံးဝသန္ဓေပြောင်းလဲသွားတဲ့အခါ လက်ရှိကာကွယ်ဆေးတွေနဲ့ မကာကွယ်နိုင်တော့ပါဘူး။ အဲဒီအခါကျရင် ကာကွယ်ဆေးအသစ်တွေ ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်ရမှာပါ"
အမေရိကန်ပြည်သူများအကြား အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲ ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှုတွေ လျော့ပါးသွားတဲ့အချိန်မှာ တောရိုင်းတိရိစာ္ဆန်တစ်ကောင်တွင် ပထမဆုံးအကြိမ်အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲကို တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဗိုင်းရပ်စ်က တိရိစာ္ဆန်တွေကနေ လူသားတွေဆီ ကူးစက်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားတွေ မတွေ့ရဘဲ ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ထားတဲ့လူသားနဲ့ အနီးကပ်ထိတွေ့ရတဲ့ တိရိစာ္ဆန်မျိုးနွယ်တွေမှာတော့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို အများဆုံးတွေ့နေရပါတယ်။

ဩဂုတ်လက အိုဟိုင်ယိုပြည်နယ်ရှိ တောရိုင်းသမင်တစ်ကောင်မှာ ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှုကို ပထမဆုံးဖြစ်ရပ်အဖြစ်တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ဗီဇပြောင်းလဲမှုများစွာဖြစ်ပေါ်ထားတဲ့ အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲမပေါ်လာခင် ဒယ်လ်တာမျိုးဗီဇကွဲကူးစက်မှု အဖြစ်များနေတဲ့အချိန်တုန်းက သမင်တွေဆီကနေ နမူနာများရယူကာ လေ့လာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီမတိုင်ခင်က ကိုဗစ်ရောဂါပိုးတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ တိရိစာ္ဆန်တွေထဲမှာ ခွေး၊ ကြောင်၊ ကျား၊ ခြင်္သေ့၊ နှင်းကျားသစ်၊ ဖျံ၊ မျောက်ဝံနဲ့ မြွေပါကတိုးသတ္တဝါများ ပါဝင်ထားပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post

#WorldHealth
Published - 10 February 2022

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်နှောင်းပိုင်းတွင် ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခြင်းက သားဖွားခြင်းမှာ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေ ဖြစ်နိုင်ချေများကြောင်း တွေ့ရှိချက်အသစ်တစ်ခုမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ မရရှိခင် ကလေးမွေးဖွားခဲ့တဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီး ၁၄,၁၀၄ ယောက်ကို လေ့လာကြည့်ရာ မမွေးခင် ၆ ပတ်အတွင်း ကိုဗစ်ကူးစက်ထားတဲ့အမျိုးသမီးတွေနဲ့ မွေးဖွားစဉ် ကိုဗစ်ကူးစက်ခဲ့ပြီး ရောဂါပြင်းထန်သူ ၅၈၆ ယောက်တို့ဟာ ဗိုက်ခွဲမွေးဖွားရခြင်း၊ သက်တမ်းမစေ့ခင်မွေးဖွားခြင်း၊ မွေးဖွားနေစဉ်သေဆုံးခြင်း၊ သွေးပေါင်ချိန်တက်ခြင်း၊ သွေးထွက်များခြင်း၊ အခြားရောဂါပိုးကူးစက်ခြင်းတို့မှ အပြင်းအထန်ဖျားနာခြင်းတို့ကို ပိုမိုကြုံတွေ့ရနိုင်ပါတယ်။

ဒီပြဿနာတွေဖြစ်ပေါ်နိုင်တဲ့နှုန်းက ကိုဗစ်မကူးစက်တဲ့ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေမှာ ၉.၂ ရာခိုင်နှုန်းရှိကာ လတ်တလောကိုဗစ်ပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေမှာ ၂၆.၁ ရာခိုင်နှုန်းရှိပါတယ်။

အခြားဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကိုပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစားကြည့်ပါက အဆိုပါနောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေထဲက အနည်းဆုံးတစ်ခုလောက်အထိ ခံစားရနိုင်ချေက ကိုဗစ်ပြင်းထန်စွာခံစားရတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေမှာ ၂ ဆပိုများပြားပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ကိုဗစ်ရောဂါပြင်းထန်တဲ့ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေမှာ ကိုယ်ဝန်ပျက်ကျခြင်းနဲ့ မွေးဖွားပြီးခါစမှာ ကလေးအသက်သေဆုံးခြင်းတို ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ကိုဗစ်ရောဂါအပျော့စားနဲ့ ရောဂါလက္ခဏာမပေါ်တဲ့သူတွေကတော့ အဆိုပါနောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေ မဖြစ်တတ်ပါဘူး။

ဒီအချက်အလက်တွေအားလုံးဟာ ဒယ်လ်တာနဲ့ အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲတွေ မပေါ်ခင်က လေ့လာထားတာဖြစ်ပြီး ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးလည်း မထိုးရသေးတဲ့အချိန်ဖြစ်တာကြောင့် လက်ရှိအခြေအနေတွေအရတော့ ဘယ်လိုပြောင်းလဲသွားမလဲဆိုတာ ခန့်မှန်းလို့မရသေးပါဘူး။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်အရွယ်အမျိုးသမီးတွေနဲ့ ကိုယ်ဝန်လွယ်ထားရတဲ့အမျိုးသမီးတွေမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးဖို့နဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ပတ်သက်ပြီး သတိပြုဆောင်ရွက်သွားဖို့ ကလေးကျန်းမာရေးနဲ့ဖွံ့ဖြိုးရေးအဖွဲ့မှ ဒေါက်တာ'ဒိုင်ယာနာဘီယန်ချီ'က အလေးထားပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
Source: Reuters

#WorldHealth
Published - 10 February 2022

တရုတ်နိုင်ငံကဲ့သို့ ကိုဗစ်ရောဂါစည်းကမ်းတင်းကျပ်ထားတဲ့နေရာတွေမှာ ပုံမှန်အတိုင်းသွားလာလှုပ်ရှားခွင့်ပြုလိုက်ပါက တစ်နှစ်အတွင်း သေဆုံးသူ ၂ သန်းခန့်ရှိလာနိုင်ကြောင်း၊ ဗိုင်းရပ်စ်ကိုထိန်းချုပ်ရာမှာ အရေးကြီးတာက ရောဂါကူးစက်မှုကို ထိရောက်စွာကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေထုတ်လုပ်ဖို့ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်သုတေသီများက ပြောပြခဲ့ပါတယ်။

ဆောင်းရာသီအိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲကို ဘေကျင်းမှာလက်ခံကျင်းပမှာဖြစ်တာကြောင့် လတ်တလောမှာ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ကိုဗစ်ကန့်သတ်ချက်စည်းကမ်းတွေကို စောင့်ကြည့်လေ့လာနေကြပါတယ်။

ရောဂါကူးစက်မှုအန္တရာယ်က များလွန်းပြီး အစုလိုက်အပြုံလိုက်ကူးစက်မှုတွေဖြစ်လာရင် ကျန်းမာရေးစနစ်ကို ဖိအားတွေကျရောက်လာမှာဖြစ်တဲ့အတွက် ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ချက်တွေကို ကြပ်ကြပ်မတ်မတ်ပြုလုပ်ဖို့ တရုတ်သိပ္ပံပညာရှင်တွေနဲ့ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဆရာဝန်တွေက ထပ်ခါထပ်ခါ မှာကြားနေကြပါတယ်။

သုတေသီတို့က ချီလီနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗက်ကာကွယ်ဆေးအသုံးပြုခြင်းနဲ့ ဗြိတိန်မှာ ဖိုင်ဇာနဲ့ အက်စ်ထရာဇန်နီကာ ကာကွယ်ဆေးအသုံးပြုခြင်း ဖြစ်ရပ်တွေမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေရဲ့ အနိမ့်ဆုံးကာကွယ်နိုင်စွမ်းကို လေ့လာတွက်ချက်ခဲ့ကြပါတယ်။

ကာကွယ်ဆေးရဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာဖြစ်ပေါ်လာမှု အနိမ့်ဆုံးကာကွယ်နိုင်စွမ်းက ၆၈.၃ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ကာ လက်ရှိကာကွယ်ဆေးတွေရဲ့ အသက်သေဆုံးမှုကို အနိမ့်ဆုံးကာကွယ်နိုင်စွမ်းက ၈၆ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပါတယ်။

ကူးစက်မှုကာကွယ်နိုင်စွမ်းကို ဗြိတိန်နိုင်ငံရဲ့ အချက်အလက်တွေအပေါ် အခြေခံကာတွက်ချက်ထားတာဖြစ်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာပေါ်လာမှုနဲ့ သေဆုံးမှုကာကွယ်နိုင်စွမ်းကိုတော့ ချီလီနိုင်ငံမှာအသုံးပြုတဲ့ ကိုရိုနာဗက်ကာကွယ်ဆေးအပေါ် အခြေခံထားတာဖြစ်ပါတယ်။

တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပြီးစီးမှု ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိရင်တောင် ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကလို ပုံမှန်အတိုင်းသွားလာလှုပ်ရှားခွင့်ပြုလိုက်ပါက ကိုဗစ်ရောဂါစည်းကမ်းတင်းကျပ်ထားတဲ့နေရာတွေမှာလည်း တစ်နှစ်အတွင်းကူးစက်မှု ၂၃၄ သန်းကျော်ဖြစ်ပွားနိုင်ကာ ရောဂါဖြစ်ပွားမှု ၆၄ သန်းနဲ့ အသက်သေဆုံးသူ ၂ သန်းခန့်ရှိနိုင်ကြောင်း သုတေသီတို့က ခန့်မှန်းလိုက်ပါတယ်။

ကာကွယ်ဆေးကိုထုတ်လုပ်ရာမှာ ရောဂါကူးစက်မှုကို ထိရောက်စွာကာကွယ်နိုင်တဲ့ဆေးမျိုး တီထွင်နိုင်ဖို့ နည်းလမ်းရှာရမှာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ပုံမှန်သွားလာခွင့်ပြုပြီးနောက်ပိုင်းအထိ ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို လျှော့ချနိုင်ဖို့ဆိုရင် ရောဂါကူးစက်မှုကို ကာကွယ်နိုင်စွမ်းက ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းများလာဖိုလိုအပ်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာပေါ်မှုကို ကာကွယ်နိုင်စွမ်းက ၉၀ ရာခိုင်နှုန်း များလာဖိုလိုအပ်ပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံဟာ ကိုဗစ်စည်းကမ်းတင်းကျပ်ထားတဲ့ တစ်ခုတည်းသော စီးပွားရေးအင်အားကြီးနိုင်ငံကြီးဖြစ်ကာ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို ထိခိုက်လာနိုင်တယ်လို့ သတိပေးထားကြပါတယ်။

"အရင်ကတော့ ကိုဗစ်ရောဂါကို ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ထိန်းချုပ်လို့ရမယ်လို့ထင်ခဲ့ပေမယ့် အခုတော့ တင်းကျပ်တဲ့ကန့်သတ်ချက်တွေနဲ့သာ ထိန်းချုပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်" လို့ ကူးစက်ရောဂါပညာရှင်ကြီး 'ဝူကျွန်ယူ'က တနင်္ဂနွေနေ့က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post

Published 8 Feb 2022

ကိုဗစ်တိုက်ဖျက်ရေးအစီအမံတွေကိုဆန့်ကျင်တဲ့ ထရပ်ကားမောင်းသမားတွေဟာ ကနေဒါနိုင်ငံ အိုတာဝါမှာ မြို့တော်ဝန်က ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြနေတဲ့အပေါ် အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာပြီး နောက်တစ်ရက်အထိ အိုတာဝါမြို့လယ်လမ်းမတွေကို ပိတ်ဆို့ထားဆဲဖြစ်ပါတယ်။

ရာပေါင်းများစွာသော ထရပ်ကားတွေဟာ ကနေဒါမြို့တော်လမ်းမတွေပေါ်မှာပြည့်ကျပ်နေခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အိုတာဝါ မြို့တော်ဝန်က ကိုဗစ်စည်းကမ်းကန့်သတ်ချက်တွေကို ဆန့်ကျင်နေကြတာတွေကို အင်အားပြပြီးအဆုံးသတ်ပေးဖို့ ဖက်ဒရယ်အာဏာပိုင်တွေထံ အကူအညီတောင်းခံခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကိစ္စဟာ ရက်ကြာလာတဲ့အတွက် အပျက်အပျက်နှင့် နှာခေါင်းသွေးထွက်ရတဲ့ကိန်းဆိုက်ရမလို ဝန်ကြီးချုပ် ဂျပ်စတင်ထရူးဒေါအစိုးရအတွက် နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းဖြစ်လာနေပါတယ်။

Source AFP

Published - 7 Feb 2022

စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိနေပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ထွက်ခွာလိုသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား များအား ယနေ့မွန်းတည့် ၁၂ နာရီခွဲခန့်က အကြိမ် (၉၀) မြောက်ကယ်ဆယ်ရေးအဖြစ်  မြန်မာအမျိုးသားလေကြောင်းလိုင်းမှ လေယာဉ်ဖြင့် စင်ကာပူနိုင်ငံမှရန်ကုန်မြို့သို့ ပြန်လည် ပိုဆောင်ပေးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ကယ်ဆယ်ရေးလေယာဉ်တွင် စင်ကာပူနိုင်ငံသို့လာရောက်စဉ် COVID-19 ကြောင့် ပိတ်မိနေသူ များ၊ စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ပညာသင်ကြားနေသည့် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ အလုပ်လုပ်ခွင့်ပါမစ် ရပ်နားခြင်း ခံထားရသူများ၊ သင်္ဘောသားများနှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မိသားစုများထံ အလည်အပတ်ပြန်ကြသူများ အပါအဝင် စုစုပေါင်း (၁၀၈) ဦး လိုက်ပါသွားပါတယ်။

လိုက်ပါသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် လေဆိပ်၌ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ ဆောင်ရွက်ရာတွင် အခက်အခဲမရှိစေရေးနှင့် စင်ကာပူနိုင်ငံမှ အဆင်ပြေချောမွေ့စွာ ထွက်ခွာနိုင်ရေး  မြန်မာသံရုံးမှတာဝန်ရှိသူများက လေဆိပ်တွင်လိုအပ်သည်များ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ymg/mnn

Published 07 February 2022

တောင်ကိုရီးယားကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ထုတ်လုပ်လိုက်တဲ့ ကော့စ်(kosk)ဆိုတဲ့ နှာခေါင်းစည်းဟာ အစာစားတဲ့အခါ နှာခေါင်းအထိရောက်အောင် ဖုံးအုပ်ထားနိုင်ကြောင်း The Washington Post က ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒီနှာခေါင်းစည်းတွေကို အတ်မန်ကုမ္ပဏီကထုတ်လုပ်လိုက်တာဖြစ်ပြီး ကော့စ် ၁၀ ခုပါတဲ့ဗူးတစ်ဗူးကို ၈ ဒေါ်လာကျော်ဖြင့် တောင်ကိုရီးယားဝက်ဘ်ဆိုက်တစ်ခုကနေ မှာယူလို့ရပါတယ်။

kosk ဆိုတဲ့နာမည်ကို mask နဲ့ ko ဆိုတဲ့ စကားလုံးတွေကိုပေါင်းစပ်ထားတာဖြစ်ပြီး ko ဆိုတာက ကိုရီးယားဘာသာမှာ နှာခေါင်းလို့အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။

နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ရာမှာ နှာခေါင်းအထိ သေချာမတပ်ဆင်တဲ့သူတွေအတွက် ရည်ရွယ်ကာ ကော့စ်နှာခေါင်းစည်းတွေကို ထုတ်လုပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။

ကော့စ်နှာခေါင်းစည်းဒီဇိုင်းဟာ ပါးစပ်ကနေ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဝင်ရောက်နိုင်တယ်လို့ အွန်လိုင်းကနေဝေဖန်မှုတွေရှိသလို စားသောက်ဖို့သွားတဲ့အခါကျရင်တော့ သက်တောင့်သက်သာရှိစေမှာဖြစ်တယ်လို့လည်း အားပေးပြောကြားနေကြကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

သုတေသနပညာရှင်တွေနဲ့ ဒီဇိုင်နာတွေ နှာခေါင်းစည်းအသစ်အဆန်းကို တီထွင်တာဟာ ဒါပထမဆုံးတော့မဟုတ်ပါဘူး။

၂၀၂၁ မတ်လက မက္ကဆီကိုသုတေသီတို့က နှာခေါင်းတစ်ခုတည်းကိုပဲဖုံးအုပ်တဲ့ နှာခေါင်းစည်းကို ဖန်တီးခဲ့ကြသေးတယ်လို့ ရိုက်တာနဲ့ ဂျေရုဆလန်ပို့စ်တို့က ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

ကော့စ်နှာခေါင်းစည်းလေးကို ပုံမှန်နှာခေါင်းစည်းအောက်မှာထားပြီး ဝတ်ဆင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါမှသာ အစားစားတဲ့အခါ ကိုဗစ်ရောဂါပိုးဝင်ရောက်နိုင်တဲ့ နှာခေါင်းပေါက်ကို ကာကွယ်ပေးထားမှာဖြစ်ပါတယ်။

source Insider