ကျောင်းသားသပိတ်အားဖြိုခွင်းမှုဖြင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟာစီနာကို သေဒဏ်ချမှတ်

သတင်းအကျဉ်းချုပ်

-လုံခြုံရေး အထူးတင်းကြပ်ထားပြီး တရားခံမျက်ကွယ်တွင် စီရင်ချက်ချမှတ်

-ဟာစီနာက စွပ်စွဲချက်များကို ပယ်ချ၊ ခုံရုံးသည် ကြိုတင်စီစဉ်ထားသည့် မတရားခုံရုံးဖြစ်သည်ဟု ဆို)

-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရက သူမကို လွှဲပြောင်းပေးရန် အိန္ဒိယနိုင်ငံအား တောင်းဆို

-အုံကြွမှုအတွင်း လူ ၁၄၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ ပြောကြား

ဒါကာ၊ နိုဝင်ဘာ ၁၇ (ရိုက်တာ) - ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ဖြစ်ပွားခဲ့သော ကျောင်းသားဦးဆောင်သည့် အုံကြွမှုကို သွေးထွက်သံယို ဖြိုခွင်းရန် အမိန့်ပေးခဲ့သည်ဟု အပြစ်ရှိကြောင်း တွေ့ရှိပြီးနောက် လပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်ခဲ့သည့် စစ်ဆေးမှုအပြီး ဖြုတ်ချခံလိုက်ရသော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဝန်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာစီနာကို သူမ မရှိသည့် မျက်ကွယ်၌ တနင်္လာနေ့တွင် သေဒဏ်ချမှတ်လိုက်ပါသည်။

သားကောင်ဖြစ်ခဲ့ရသူများ၏ မိသားစုဝင်များအပါအဝင် လူပြည့်ကြပ်နေသော တရားခွင်အတွင်းရှိ လူများ  က လက်ခုပ်တီး အားပေးကြွေးကြော်ခဲ့ကြပြီး၊ အပြင်ဘက် လူအုပ်ကြီးထဲမှ အချို့ဆိုလျှင် ဒူးထောက်၍ ဝတ်ပြုဆုတောင်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်အထိ ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ ဤစီရင်ချက်သည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံ၏  သမိုင်းတွင် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအပေါ် ချမှတ်သည့် အပြင်းထန်ဆုံး ပြစ်ဒဏ်လည်း ဖြစ်ပါသည်။

သူမ၏အစိုးရကို ဆန့်ကျင်သည့် အုံကြွမှုများ အမြင့်ဆုံးဖြစ်နေချိန် ၂၀၂၄ ခုနှစ် သြဂုတ်လတွင် အိမ်နီးချင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးသွားခဲ့သည့် ဟာစီနာကမူ ဤတရားရုံးသည် "ကြိုတင်စီစဉ်ထားသည့် (မတရား) ခုံရုံး" (rigged tribunal) သက်သက်သာဖြစ်သည်ဟု ပယ်ချသည့် ကြေညာချက်တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။

နိုဘယ်ဆုရှင် မိုဟာမက်ယူနွတ်စ် ဦးဆောင်သော ကြားဖြတ်အစိုးရက ၎င်းကို "သမိုင်းဝင် စီရင်ချက်" တစ်ခုအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း တည်ငြိမ်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သလို ဆူပူမှုများရှိလာပါက ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းသွားမည်ဟု သတိပေးခဲ့ပါသည်။

စီရင်ချက်ချပြီးနောက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် ဟာစီနာနှင့် အလားတူအမှုဖြင့် သေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသော ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဟောင်း Asaduzzaman Khan Kamal တို့ကို လွှဲပြောင်းပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့ပါသည်။ အိန္ဒိယဖက်ကမူ စီရင်ချက်ကို မှတ်သား ထားကြောင်းနှင့် အသေးစိတ်ကို ထည့်သွင်းပြောကြားခြင်းမရှိဘဲ "အပြုသဘောဆောင် ဆက်ဆံသွား  မည်" ဟုသာ ဆိုပါသည်။

ဆန္ဒပြသူများနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ

အစောပိုင်းက ဟာစီနာ့ဖခင်၏ နေအိမ်အကြွင်းအကျန်များကို ဖြိုချဖျက်ဆီးရန် တောင်းဆိုကြသော ဆန္ဒပြသူများနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့အကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါသည်။ ထိုနေအိမ်၏ အစိတ်အပိုင်းအများစုမှာ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကတည်းက ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

အစိုးရ အဆောက်အအုံများနှင့် တရားရုံးဝန်းကျင်တွင် ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ တပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ချထားခဲ့သလို၊ မြို့တော်နှင့် အခြားမြို့ကြီးများတွင်လည်း လုံခြုံရေး တင်းကြပ်ထားပါသည်။

ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲများမတိုင်မီ ဤစီရင်ချက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ဟာစီနာ၏ Awami League ပါတီကို ဝင်ပြိုင်ခွင့် ပိတ်ပင်ထားသည်ကို မပယ်ဖျက်ပေးပါက အကြမ်းဖက်မှုများ ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု ဟာစီနာ၏သားက တနင်္ဂနွေနေ့တွင် သတိပေးခဲ့ပါသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဇူလိုင် ၁၅ နှင့် သြဂုတ် ၅ ရက်အကြား အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲများအတွင်း လူ ၁၄၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ပြီး ထောင်ပေါင်းများစွာ ဒဏ်ရာရခဲ့သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂ အစီရင်ခံစာတစ်ခုက ခန့်မှန်းထားပါသည်။ အများစုမှာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ ပစ်ခတ်မှုကြောင့်ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် ၁၉၇၁ လွတ်လပ်ရေးစစ်ပွဲနောက်ပိုင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၏ အဆိုးရွားဆုံး နိုင်ငံရေး အကြမ်းဖက်မှုလည်း ဖြစ်ပါ သည်။

မငြိမ်မသက်ဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်မှုများကို အရေးယူမည်ဟု အစိုးရ ပြောကြား

အသက် ၇၈ နှစ်အရွယ် ဟာစီနာသည် လှုံ့ဆော်မှု၊ သတ်ဖြတ်ရန် အမိန့်ပေးမှုနှင့် အုံကြွမှုကာလအတွင်း ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများကို တားဆီးရန် ပျက်ကွက်မှုအပါအဝင် စွဲချက်သုံးခုဖြင့် အပြစ်ရှိကြောင်း တွေ့ ရှိရသည်ဟု တရားသူကြီး Golam Mortuza Mozumder က ပြောသည်။

"ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ သူမကို ပြစ်ဒဏ်တစ်ရပ်တည်းသာ ချမှတ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ် - အဲဒါကတော့ သေဒဏ်ပါပဲ" ဟု တရားသူကြီး Mozumder က ပြောကြားခဲ့သည်။

စီရင်ချက်ချပြီးနောက် မီဒီယာများထံ ပေးပို့ခဲ့သည့် အီးမေးလ်ကြေညာချက်ထဲတွင် ဟာစီနာက တရားရုံးသည် "ဘက်လိုက်ပြီး နိုင်ငံရေးရည်ရွယ်ချက်ရှိနေသည်" ဟု စွပ်စွဲခဲ့ပါသည်။

"ရွံရှာဖွယ်ကောင်းလှတဲ့ ဒီသေဒဏ်ချမှတ်မှုဟာ ကြားဖြတ်အစိုးရထဲက အစွန်းရောက်ပုဂ္ဂိုလ်တွေရဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရဲ့ နောက်ဆုံး ရွေးကောက်ခံ ဝန်ကြီးချုပ်ကို ဖယ်ရှားဖို့နဲ့ Awami League ပါတီကို နိုင်ငံရေးအင်အားစုအဖြစ်ကနေ ပျောက်ကွယ်သွားအောင် လုပ်ဆောင်လိုတဲ့ ဗြောင်ကျပြီး လူသတ်လိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို ဖော်ပြနေပါတယ်" ဟု သူမက ပြောပါသည်။

ကြားဖြတ်အစိုးရကမူ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ပြည်သူများကို တည်ငြိမ်စွာ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းနှင့် တာဝန် သိစိတ်ဖြင့် နေထိုင်ကြရန်နှင့် အများပြည်သူ့ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးကို မနှောင့်ယှက်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

စီရင်ချက်ကြောင့် "လူထုကြားတွင် ပြင်းထန်သည့် ခံစားချက်များ သဘာဝကျစွာ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်" ဟု အစိုးရက ပြောသည်။ "ဖရိုဖရဲဖြစ်အောင်၊ ဝရုန်းသုန်းကားဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ဖို့ ကြိုးပမ်းမှုတွေ၊ ဒါမှမဟုတ် အများပြည်သူ့ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးကို နှောင့်ယှက်တာမျိုးတွေကို တင်းတင်းကြပ်ကြပ် ကိုင်တွယ်  ဖြေရှင်းသွားမယ်" ဟုလည်း ဖြည့်စွက်ပြောကြားသည်။

စီရင်ချက်မချမီ ဗုံးပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်ပွား

တရားခွင်အတွင်း၌ တရားလိုရှေ့နေများက ကျောင်းသားဦးဆောင်သော အုံကြွမှုကို နှိမ်နင်းရန် သေစေ နိုင်သည့် လက်နက်အင်အားသုံးဖို့ ဟာစီနာက တိုက်ရိုက်အမိန့်ပေးခဲ့သည့် သက်သေအထောက်အထား  များ သူတို့ထံတွင် ရှိကြောင်း တရားရုံးကို ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ဟာစီနာအတွက် နိုင်ငံတော်က ခန့်အပ်ပေးထားသော ရှေ့နေက လိုက်ပါဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပြီး၊ သူမကို စွဲဆိုထားသည့် စွဲချက်များမှာ အခြေအမြစ်မရှိသည့်အတွက် တရားရှင်လွှတ်ပေးရန် တရားရုံးကို လျှောက်လဲခဲ့သည်။

ကြားနာမှုမတိုင်မီကတည်းက ဟာစီနာက စွပ်စွဲချက်များကို ပယ်ချခဲ့ပြီး၊ ခုံရုံးသည် မမျှတသလို အပြစ်ရှိကြောင်း စီရင်ချက်ချမည်မှာ "ကြိုတင်သိရှိပြီးသား အဖြေ" ဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ကြားဖြတ်အစိုးရကမူ ထိုစွပ်စွဲချက်များကို ပယ်ချခဲ့ပါသည်။ "ခုံရုံးဟာ လေ့လာသူတွေကို ခွင့်ပြုထားသလို ပုံမှန်မှတ်တမ်းတွေကို ထုတ်ပြန်ပေးပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ ဆောင်ရွက်ခဲ့တာပါ" ဟု အစိုးရပြောခွင့်ရပ  ုဂ္ဂိုလ်က စီရင်ချက်မချမီ နာရီပိုင်းအလိုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

"ခိုင်မာတဲ့ မည်သည့်လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းကမှ လက်ရှိလုပ်ငန်းစဉ်ကို နိုင်ငံရေးအရ တွန်းအားပေး  လုပ်ဆောင်တာလို့ မပြောခဲ့ပါဘူး" ဟု သူတို့က ထပ်လောင်းပြောကြားသည်။

စီရင်ချက်မချမီ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၏ အခြေအနေမှာ တင်းမာနေခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သည့် ရက်အနည်းငယ်  အတွင်း နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ အနည်းဆုံး လက်လုပ်ဗုံး ၃၀ ပေါက်ကွဲခဲ့ကာ မော်တော်ယာဉ် ၂၆ စီး မီးရှို့ခံ  ခဲ့ရပါသည်။ ထိခိုက်သေဆုံးမှု ရှိသည်ဟုမူ သတင်းမရရှိပါ။

ဟာစီနာ ထွက်ပြေးသွားပြီးကတည်းက လူဦးရေ သန်း ၁၇၀ ရှိသော မွတ်စလင်အများစုနေထိုင်ရာ ဤတောင်အာရှနိုင်ငံကို ကြားဖြတ်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က အုပ်ချုပ်နေခြင်း ဖြစ်ပသည်။

၁၉၉၁ ခုနှစ်က စစ်အာဏာရှင် ဟူစိန်မိုဟာမက်အာရှဒ်သည် တရားမဝင် လက်နက်ကိုင်ဆောင်မှုဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ် (အလုပ်ကြမ်းနှင့်) ချမှတ်ခံခဲ့ရဖူးသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့အထည်အလိပ် တင်ပို့မှုအများဆုံး နိုင်ငံများထဲတွင် ပါဝင်ပြီး ကမ္ဘာလုံး  ဆိုင်ရာ အမှတ်တံဆိပ်ကြီးများသို့ တင်ပို့နေခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဆန္ဒပြပွဲများကြောင့် ဤလုပ်ငန်းကဏ္ဍမှာ အကြီးအကျယ် ထိခိုက်ခဲ့ရသည်။ End

BBC က တောင်းပန်ခဲ့သော်လည်း ယင်းအသံလွှင့်ဌာနကို တရားစွဲမည်ဟု ဒေါ်နယ်ထရမ့် အတည်ပြု

နိုဝင်ဘာ ၁၅၊၂၀၂၅ (Sky News)-

Panorama အစီအစဉ်တွင် သူ၏ မိန့်ခွန်းကို ပြုပြင်တည်းဖြတ်မှုအတွက် BBC ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံမှ ၅ ဘီလီယံကြား တရားစွဲဆိုမည်ဟု ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ပြောကြားလိုက်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတက စနေနေ့ည၌ Air Force One လေယာဉ်ပေါ်တွင် ရှိနေစဉ် အဆိုပါ အသံလွှင့်ဌာနကို တရားဥပဒေအရ အရေးယူမည်ဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

"ကျွန်တော်တို့ သူတို့ကို တရားစွဲမယ်။ ဒေါ်လာ တစ်ဘီလီယံ (ပေါင် ၇၉၂ သန်း) နဲ့ ငါးဘီလီယံ (ပေါင် ၃.၇၉ ဘီလီယံ) ကြား လျော်ကြေးရဖို့ သူတို့ကို တရားစွဲမယ်၊ လာမယ့်အပတ်လောက်မှာ ဖြစ်နိုင်တယ်" ဟု သူက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။

"ကျွန်တော်တို့ ဒါကို လုပ်ရမယ်၊ သူတို့ လိမ်လည်ခဲ့တယ်ဆိုတာ ဝန်ခံပြီးသားပဲ။ သူတို့ ဒါကို မလုပ်ဘဲ နေခဲ့ကြတာ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့ လိမ်လည်ခဲ့တယ်။ ကျွန်တော့်ပါးစပ်က ထွက်တဲ့ စကားလုံးတွေကို သူတို့ ပြောင်းလဲခဲ့တယ်"ဟုထရမ့်ကပြောသည်။

ထို့နောက် ထရမ့်က ယခုသီတင်းပတ်ကုန်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဆာာ ကီယာစတားမား နှင့် ဤကိစ္စကို ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့ပြီး "ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့်အပေါ် ယူကေ  ပြည်သူများ အလွန်ဒေါသထွက်နေကြသည်၊အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် BBC သည် သတင်းတု ဖြစ်ကြောင်း ပြသလိုက်သောကြောင့်ဖြစ်သည်” ဟု အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်နေ့တွင် လူအုပ်စုတစ်စုက အမေရိကန် ကက်ပီတိုလ် အဆောက်အအုံ၌ အဓိကရုဏ်းမဖြစ်ပွားမီ ထရမ့်ပြောကြားခဲ့သော မိန့်ခွန်းကို BBC က သတင်းအစီအစဉ်တွင် ပြုပြင်  တည်းဖြတ်ခဲ့ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း ဌာနတွင်း မှတ်တမ်းတစ်ခုကို The Daily Telegraph က ယခုလအစောပိုင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

BBC အကျပ်အတည်း ဘယ်လိုဖြစ်ပွားခဲ့သလဲ

စိုးရိမ်မှုများမှာ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ တစ်ပတ်အလိုတွင် BBC က ထုတ်လွှင့် ခဲ့သော "Trump: A Second Chance?" မှတ်တမ်းရုပ်သံတွင် သမ္မတ၏ မိန့်ခွန်း အပိုင်းအစများမှ ဗီဒီယို  ဖိုင်များကို ဖြတ်ဆက်၍ သူက ကက်ပီတိုလ် အဆောက်အအုံသို့ ထောက်ခံသူများနှင့်အတူ လမ်းလျှောက်  သွားပြီး "သတ္တိရှိရှိ တိုက်ပွဲဝင်ရန်" ပြောကြားခဲ့သကဲ့သို့ ထင်ရအောင် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်နေ သည်။ ပြင်းထန်သော ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် BBC ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် တင်မ် ဒေဗီ နှင့် BBC News အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် ဒေဘိုရာ တားနက်စ် တို့ နှစ်ဦးစလုံး သူတို့၏ ရာထူးများမှ နုတ်ထွက်  ခဲ့ကြသည်။

 အသရေဖျက်မှု တောင်းဆိုရန် အခြေအမြစ်မရှိ

ကြာသပတေးနေ့တွင် အဆိုပါ အသံလွှင့်ဌာနက သမ္မတအား တရားဝင် တောင်းပန်ခဲ့ပြီး ယင်းသည် "ဆုံးဖြတ်ချက် အမှားအယွင်း" ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အစီအစဉ်ကို "မည်သည့် BBC ပလက်ဖောင်းများတွင်မဆို ဤပုံစံအတိုင်း ထပ်မံထုတ်လွှင့်တော့မည် မဟုတ်ကြောင်း" အာမခံပြောကြားခဲ့သည်။

ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက "ဗီဒီယိုဖိုင်ကို တည်းဖြတ်ခဲ့သည့်ပုံစံအတွက် BBC က စိတ်ရင်းအမှန်ပင် ဝမ်းနည်းပါသည်" ဟု ပြောကြားခဲ့သော်လည်း "အသရေဖျက်မှု တောင်းဆိုရန် အခြေအမြစ်ရှိသည် ဆိုခြင်းကိုမူ ကျွန်ုပ်တို့ လုံးဝ သဘောမတူပါ" ဟု သူတို့က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုသီတင်းပတ် အစောပိုင်းတွင် ထရမ့်၏ ရှေ့နေများက BBC အနေဖြင့် တောင်းပန်ခြင်း၊ ဗီဒီယိုဖိုင်ကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းခြင်း နှင့် လျော်ကြေးပေးခြင်းတို့ မပြုလုပ်ပါက ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံအတွက်  တရား စွဲမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

သမ္မတ၏ မိန့်ခွန်း အပိုင်းအစများကို ဖြတ်ဆက်၍ သူက ကက်ပီတိုလ် အဆောက်အအုံသို့ ထောက်ခံ  သူများနှင့်အတူ လမ်းလျှောက်သွားပြီး "သတ္တိရှိရှိ တိုက်ပွဲဝင်ရန်" ပြောကြားခဲ့သကဲ့သို့ ထင်သွားအောင် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အမေရိကန်ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ တစ်ပတ်အလိုတွင် BBC က ထုတ်လွှင့်ခဲ့သော "Trump: A Second Chance?" မှတ်တမ်းရုပ်သံတွင် ဖန်တီး ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

တရားဥပဒေအရ စိန်ခေါ်မှုများ

သို့သော် ဥပဒေပညာရှင်များက မစ္စတာထရမ့်အနေဖြင့် ယူကေ သို့မဟုတ် အမေရိကန် တရားရုံးများ၌ အမှုဖွင့်ရာတွင် စိန်ခေါ်မှုများ ရင်ဆိုင်ရမည်ဟု ပြောကြားထားသည်။

အသရေဖျက်မှု လျော်ကြေးငွေ ပေါင် ၁၀၀,၀၀၀ ($၁၃၂,၀၀၀) ထက် မကျော်လွန်လေ့ရှိသော ယူကေ  တရားရုံးများသို့ အမှုတင်သွင်းရန် နောက်ဆုံးသတ်မှတ်ရက်မှာ ကျော်လွန်သွားပြီဖြစ်သည်။ အဘယ် ကြောင့်ဆိုသော် အဆိုပါ မှတ်တမ်းရုပ်သံကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီး ယင်းမှာ တစ်နှစ်ထက် ပိုမိုကြာမြင့်သွားခဲ့သောကြောင့် ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် အဆိုပါ မှတ်တမ်းရုပ်သံကို အမေရိကန်တွင် မပြသခဲ့သောကြောင့်၊ အမေရိကန်ပြည်သူများ မကြည့်ရှု နိုင်ခဲ့သော အစီအစဉ်တစ်ခုကြောင့် သမ္မတအပေါ် အထင်အမြင်သေးသွားသည်ဟု သက်သေပြ ရန် ခက်ခဲလိမ့်မည်လည်းဖြစ်သည်။

The Telegraph တွင် ထပ်မံဖော်ပြခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့သော အစီရင်ခံ  စာတစ်ခုတွင် BBC ၏Newsnight အစီအစဉ်ကလည်း အဆိုပါ မိန့်ခွန်း၏ ဗီဒီယိုဖိုင်ကိုပင် ရွေးချယ်   တည်းဖြတ်ခဲ့သည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်အသစ်များကို စုံစမ်းစစ်ဆေးနေကြောင်း BBC က ပြောကြားခဲ့ သည်။

BBC ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက "BBC ဟာ အမြင့်မားဆုံးသော တည်းဖြတ်မှုစံနှုန်းတွေကို ကိုင်စွဲထားပါတယ်။ ဒီကိစ္စကို ကျွန်တော်တို့ သတိပြုမိပြီးဖြစ်ပြီး အခု စုံစမ်းစစ်ဆေးနေပါတယ်" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ End

တရုတ်နိုင်ငံက မူ/လယ် ကျောင်းသားများ၏ စိတ်ဖိစီးမှု လျှော့ချရန် အိပ်ချိန်ပိုပေးပြီး screen ကြည့်ချိန် လျှော့ချ

ဟောင်ကောင်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၂ (ရိုက်တာ) - တရုတ်အာဏာပိုင်များက မူလတန်းနှင့် အလယ်   တန်းကျောင်းသားများ၏ ပညာရေးဆိုင်ရာ ဖိအားများ လျှော့ချခြင်း၊ စခရင်ကြည့်ချိန် (screen time) လျှော့ချခြင်း နှင့် နေ့စဉ် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု နှစ်နာရီ မဖြစ်မနေ လုပ်ဆောင်စေခြင်းတို့ဖြင့် ကျောင်းသား  သူငယ်တို့၏ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေး တိုးတက်စေရန် ရည်ရွယ်သည့် အစီအမံများကို ကြေညာခဲ့  သည်။

ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြီးခဲ့သည့်လတွင် ကြေညာခဲ့သည့် အဆိုပါ အစီအမံများတွင် စာသင်ခန်းအတွင်း မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းများ အသုံးပြုခြင်းကို တားမြစ်ခြင်းနှင့် အင်တာနက်အပေါ် အလွန်အကျွံ မှီခိုမှုကို လျှော့ချရန် "စခရင်မကြည့်ရ" (screen-free) အချိန်ကာလတစ်ခု ထားရှိခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။

ကျောင်းများအနေဖြင့် အိမ်စာပမာဏ စုစုပေါင်းကို "တင်းကြပ်စွာ ထိန်းချုပ်" ရမည်ဖြစ်ပြီး မူလတန်းနှင့် အလယ်တန်း ကျောင်းသားများအတွက် ကျောင်းဖွင့်ရက်တိုင်းတွင် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု "အနည်းဆုံး" နှစ်နာရီ ပေးရမည်ဖြစ်သည်။

ကျောင်းများအား ကျောင်းလာချိန်နှင့် ကျောင်းဆင်းချိန်များကို "ကျိုးကြောင်းဆီလျော်သော" ပုံစံဖြင့် စီစဉ်ခြင်း၊ လုံလောက်သော နေ့လည်စာစားချိန်များ ခွင့်ပြုခြင်းတို့ဖြင့် "ကျောင်းသားများ လုံလောက်စွာ အိပ်စက်အနားယူခွင့် အသေအချာရရှိစေရန် " ကိုလည်း တိုက်တွန်းထားသည်။

"အိပ်စက်ချိန် စီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းများကို တင်းကြပ်စွာ အကောင်အထည်ဖော်ရန်၊ အလွန်အကျွံ စာကျက်ခြင်းကဲ့သို့သော ချိုးဖောက်မှုများကို ပြတ်ပြတ်သားသား တားဆီးရန် နှင့် အလွန်အကျွံ ပညာရေးဆိုင်ရာ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများကို ကာကွယ်ရန်" ဟု ဝန်ကြီးဌာနက အဆိုပါ အစီအမံများကို ကြေညာ  သည့် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ အစီအမံများသည် အထူးသဖြင့် စာမေးပွဲများရှိလာသည့်ကာလတွင် ကျောင်းသားများ စိတ်ဖိစီး  မှုနှင့် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနိုင်ရန် ကူညီပေးရန် ရည်ရွယ်သည်။

တရုတ်နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ ကျောင်းများတွင် အိမ်စာ ဝန်းပိခြင်းကို အများအားဖြင့် တွေ့ကြုံနေရပြီး၊ ယင်းသည် အိပ်ရေးပျက်ခြင်း၊ စိုးရိမ်ပူပန်မှုနှင့် စိတ်ကျရောဂါများ တိုးပွားလာစေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်   သူများက ပြောကြားသည်။

အောက်တိုဘာလတွင် သီးခြား ထုတ်ပြန်ခဲ့သော အသိပေးချက်တစ်ခုတွင်လည်း ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက ဆရာ၊ ဆရာမများ၏ ကျောင်းပြင်ပတာဝန်များကို ကန့်သတ်ခြင်း၊ အားလပ်ရက်များနှင့် စနေ၊ တနင်္ဂနွေများတွင် အလုပ်လုပ်ခြင်းမှ တားမြစ်ခြင်းတို့ဖြင့်ယင်းတို့၏ အလုပ်ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများကို လျှော့ချ    ပေးနေသည်ဟု ဆိုသည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် အိမ်စာများ လျှော့ချရန်နှင့် အဓိက ဘာသာရပ်များအတွက် ကျောင်းချိန်ပြင်ပ ကျူရှင်များကို တားမြစ်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် ပညာရေး ဥပဒေတစ်ရပ်ကို အတည်ပြုခဲ့  သည်။ သို့သော်လည်း မိဘအများအပြားသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပြင်းထန်စွာယှဉ်ပြိုင်မှုရှိသော ပညာရေး   စနစ်တွင် သူတို့၏ ကလေးများ အသာစီးရစေရန်အတွက် ကျူရှင် ဝန်ဆောင်မှုများကို ဆက်လက် ရှာဖွေ  နေကြဆဲ ဖြစ်သည်။