Published 14 February 2022

ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခံရပြီးနောက် နောက်ဆက်တွဲဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေအကြောင်းကို လေ့လာဆန်းစစ်ကြည့်ရာမှာ ၂၀၂၀ အတွင်းရောဂါကူးစက်ခဲ့တဲ့ အသက် ၆၅ နှစ်နဲ့အထက်လူကြီး ၃ ပုံ ၁ ပုံလောက်ဟာ လအနည်းငယ်ကြာပြီးနောက် ကျန်းမာရေးပြဿနာအခြေအနေ အနည်းဆုံးတစ်မျိုး ဖြစ်ပေါ်တတ်ကြောင်း ဗြိတိန်ဆေးပညာဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

အဆိုပါလူနာတွေဟာ နှလုံး၊ ကျောက်ကပ်၊ အဆုတ်၊ အသည်း စတဲ့အဓိကအင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေမှာ ဆေးကုသမှုခံယူရလောက်တဲ့ ရောဂါတွေခံစားရကြောင်း တွေ့ရှိရပြီး စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာခံစားရသူတွေပါ ရှိနေပါတယ်။

UnitedHealth Group ရဲ့ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုဆိုင်ရာ သုတေသနဒေတာစင်တာမှ အချက်အလက်တွေကိုအသုံးပြုကာ ဆေးကုသခံယူဖို့ စာရင်းပေးထားတဲ့ အသက် ၆၅ နှစ်အထက်လူကြီး ၁၃၃,၃၆၆ ယောက်ကို လေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။

ဒီလူနာအားလုံးဟာ ၂၀၂၀ ဧပရယ် ၁ ရက်နေ့မတိုင်ခင်အထိ ကိုဗစ်ရောဂါတွေ့ရှိထားတဲ့သူတွေဖြစ်ပါတယ်။

အဆိုပါလူနာတွေကို ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခြင်းမရှိတဲ့ အဖွဲ့ ၃ ဖွဲ့နဲ့နှိုင်းယှဉ်လေ့လာခဲ့ကြရာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွင်းကလူနာတွေအဖွဲ့၊ ၂၀၂၀ အတွင်းကလူနာတွေအဖွဲ့နဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းအောက်ပိုင်း ရောဂါပိုးကူးစက်သူတွေအဖွဲ့ ဆိုပြီး ခွဲခြားခဲ့ပါတယ်။

ဒီ ၃ ဖွဲ့နှိုင်းယှဉ်ပြီး ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ရောဂါပြဿနာတွေကို တွက်ချက်ခန့်မှန်းနိုင်ရန်အတွက် ကိုဗစ်ရောဂါပိုးတွေ့ရှိပြီးနောက်ပိုင်း ၂၁ ရက်ကနေ ပေါ်ထွက်လာတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကို မှတ်သားခဲ့ကြပါတယ်။

နှိုင်းယှဉ်လေ့လာချက်တွေအရ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်းက ကိုဗစ်ပိုးတွေ့လူနာ ၁၀၀ မှာ ၃၂ ယောက်က အနည်းဆုံးကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခု ထွက်ပေါ်လာပြီး ဆေးကုသခံယူခဲ့ရပါတယ်။

ဒါဟာ ၂၀၂၀ အတွင်း ကိုဗစ်ကူးစက်ခြင်းမရှိတဲ့လူနာတွေနဲ့ယှဉ်ရင် ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းပိုများနေတာဖြစ်ပါတယ်။

ဆေးကုသမှုခံယူရတဲ့အထဲမှာ အဖြစ်အများဆုံးပြဿနာက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာပြဿနာဖြစ်ပြီး လူနာ ၁၀၀ မှာ ၇.၅၅ ယောက်နှုန်းရှိခဲ့ပါတယ်။

ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်းတွေ့ကြုံရသူ ၅.၆၆ ယောက်၊ သွေးပေါင်တက်ခြင်းပြဿနာတွေ့ကြုံရသူ ၄.၃၄ ယောက်၊ ကျောက်ကပ်ပြဿနာခံစားရသူ ၂.၅၉ ယောက်ရှိခဲ့ပြီး စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာကြောင့် ကုသမှုခံယူရသူက ၁၀၀ မှာ ၂.၅ ယောက်ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဒီလေ့လာသုံးသပ်ချက်ရဲ့ အနှစ်ချုပ်ကတော့ အသက် ၆၅ နှစ်နဲ့အထက်လူကြီးတွေမှာ SARS-CoV-2 ကူးစက်ခံရပြီးပါက နောက်ဆက်တွဲကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်တာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ရောဂါမှသက်သာလာပြီး နောက်ဆက်တွဲရောဂါပြဿနာကြုံတွေ့ရသူတွေ များလာတာကြောင့် ဒီလေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေက ဆရာဝန်တွေနဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေကို အထောက်အကူပြုနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

Source: The Jerusalem Post

Published 13 Feb 2022

ဗာလင်တိုင်းနေ့နီးလာတာနဲ့အမျှ ဆော်ဒီရဲ့ ဆိုင်တွေမှာ အနီရောင်အဝတ်အစားတွေနှင့် အနီရောင်အတွင်းခံတွေကို ခင်းကျင်း အသားပေးတိုးမြှင့် ရောင်းချလာကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်ခုတော့ မြင်ကွင်းမှာ ပျောက်ကွယ်နေပါတယ်။ အဲဒါကတော့ ပွဲတော်ရဲ့ ဗာလင်တိုင်းဆိုတဲ့ အမည်ပဲဖြစ်ပါတယ်။

ရောင်းအားတွေတက်လာပြီး ဗာလင်တိုင်းလက်ဆောင်တွေဟာ ဆော်ဒီရဲ့လူငယ်လူရွယ်တွေအကြား ပိုပြီးမြင်တွေ့နေကျ ဖြစ်လာပေမယ့် ဗာလင်တိုင်း ဆိုတဲ့ အမည်ကိုတော့ ဘယ်နေရာမှာမှ မမြင်ကြရပါဘူး။

Source: AFP

Published -13 Feb 2022

Published 13 Feb 2022

ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် ၂၀၂၀ပြည့်နှစ်မှာ အကျဉ်းရုံးခဲ့ရပြီး ၂၀၂၁မှာ ဖျက်သိမ်းခဲ့ရတဲ့ ပြင်သစ်ရဲ့ နိစ်ကာနီဗယ်လ် Nice carnival ပွဲတော်ဟာ ယခု ဖေဖော်ဝါရီ၁၁ရက်မှာ ပြန်လည်ကျင်းပခွင့်ရခဲ့ပါပြီ။ သောကြာနေ့ကကျင်းပတဲ့ နိစ်ပွဲတော်ဖွင့်ပွဲကို လူအုပ်ကြီးတက်ရောက်ခဲ့ကြရာမှာ သူတို့ရဲ့ပျော်ရွှင်မှုတွေကို ဘယ်လိုမှဖုံးကွယ်မရအောင်ဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။ ယခုနှစ်ကျင်းပတဲ့ ပွဲတော်ဟာ ၁၃၇ကြိမ်မြောက်ပွဲတော်ဖြစ်ပြီး ပွဲတော်ကို ၁၈၇၃ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ကျင်းပခဲ့ကြပါတယ်။

နိစ်ကာနီဗယ် စီတန်းလှည့်လည်ပွဲတော်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အရေးအကြီးဆုံးပွဲတော်(၃)ခုထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

Source AFP

Published 13 Feb 2022

မြန်မာနိုင်ငံမှာ အိုမီခရွန်တွေ့ရှိရတဲ့ အတည်ပြုလူနာအရေအတွက်များပြားလာပြီ;ပိုးတွေ့နှုန်းတွေလည်းမြင့်တက်လာနေပါတယ်။

ဖျားနာနေသူတွေလည်းများနေကြတဲ့အတွက်အိုမီခရွန်ရဲ့ရောဂါလက္ခဏာကို အခြားမျိုးဗီဇကွဲတွေနှင့်နှိုင်းယှဉ်ထားတဲ့ ဇယားကို ပြန်လည်ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

Zoe ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာလေ့လာရေးအဖွဲ့က သုတေသနပြုလုပ်ထားတဲ့အချက်အလက်တွေ အပေါ် အခြေခံပြီးရေးဆွဲထားတဲ့ နှိုင်းယှဉ်ဇယားဖြစ်ပါတယ်။

Published 13 Feb 2022

ပြင်သစ်ဘီယာကုမ္ပဏီတစ်ခုဟာ သဘာဝဆိုးဆေးဖြစ်စေတဲ့ ရေညှိတစ်မျိုးကိုအသုံးပြုပြီး သူတို့ချက်တဲ့ ဘီယာတွေကို အပြာရောင်ဘီယာတွေအဖြစ် အသွင်ပြောင်းပေးခဲကြတယ်လို့ ရိုက်တာသတင်းတစ်ပုဒ်အရသိရပါတယ်။

အဲဒီဘီယာကို “ လိုင်း Line” လို့ အမှတ်တံဆိပ်အသစ်ပေးထားပါတယ်။ ဒါဟာ သဘာဝရေညှိတွေကို ဖြည့်စွက်အစားအစာတစ်ခု အဖြစ် လူကြိုက်များစေချင်တဲ့ ကုမ္ပဏီတစ်ခုနှင့် သူတို့ရဲ့ ဘီယာတွေကို အသွင်ကွဲပြားခြားနားလိုတဲ့ ဘီယာကုမ္ပဏီတစ်ခု တို့အကြားပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုရဲ့ ရလာဒ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

“ဒီဘီယာက ရောင်းကောင်းတယ်ဗျာ” လို့ အဲဒီဘီယာချက်လုပ်တဲ့ ဟောပီအာဘန်ဘီယာကုမ္ပဏီရဲ့ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဆက်ဘက်ရှန်းဗာဘီကီက ပြောပါတယ်။ “  ပြည်သူတွေဆီက စိတ်ဝင်စားမှုနှင့် စူးစမ်းလိုစိတ်တွေ အတော်များများရရှိထား ပါတယ်” လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

အပြာရောင်ဆိုးဆေးဟာ သဘာဝရေညှိဖြစ်တဲ့ စပီရူလိုင်းနားလို့ခေါ်တဲ့ စိမ်းပြာရေညှိကနေရယူတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစိမ်းပြာရေညှိကို ပြင်သစ်မြောက်ပိုင်းအီတစ်ကာစိမ်းပြာရေညှိကုမ္ပဏီက စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တာပါ။  စိမ်းပြာရေညှိကနေ အပြာရောင်ထုတ်လုပ်ပေးတဲ့ အစိတ်အပိုင်းကို ဖိုက်ကိုဆိုင်ယာနင်း phycocyanin လို့ခေါ်ပါတယ်။ဘီယချက်နေတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ထဲမှာ အဲဒီဖိုက်ကိုဆိုင်ယာနင်းကို ထည့်ပေးလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီဘီယာအသစ်ကို မြည်းစမ်းကြည့်တဲ့ ဘီယာကုမ္ပဏီဝန်ထမ်း မက်သီလ်ဒီဗန်မန်ဆတ်က အပြာရောင်ဘီယာ” လိုက်” ဟာ ဗျစ်အရသာ၊ခပ်ဖျော့ဖျော့နှင့်သစ်သီးရနံရှိပြီး ရေညှိထည့်ထားတဲ့ သိသာတဲ့အထောက်အထားဆိုလို့ ထူးခြားတဲ့အရောင်ပဲရှိပါတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

စိမ်းပြာရေညှိထုတ်လုပ်တဲ့ ကုမ္ပဏီက ဇာဗီးယားဒီလန်နွိုင်းက သူတို့ဟာ ကြိမ်ဖန်များစွာ စမ်းသပ်အပြီးမှာ ဘီယာကုမ္ပဏီက ဘီယာသောက်သူတွေကိုဆွဲဆောင်မယ့် အရောအနှောတစ်ခု ရှာဖွေတွေ့တယ်လို့ပြောပါတယ်။

မနှစ်က အောက်တိုဘာနှင့်ဒီဇင်ဘာအတွင်းဘီယာပုလင်းပေါင်း ၁၅၀၀ခန့်ရောင်းရတယ်လို့ပြောပါတယ်။အခုကုမ္ပဏီက ဝယ်လိုအားနှင့်ကိုက်ညီအောင် ထုတ်လုပ်အားမြှင့်တင်မယ်လို့ဆိုပါတယ်။

Source Reuters

#LocalNews
Published-13 Feb 2022

ရန်ကုန်မြို့၊ သဒ္ဒမ္မမာနိတာရုံကျောင်းတိုက် ပဓာနနာယကဆရာတော်မုံရွာမြို့၊သဒ္ဒမ္မဇောတက သုဗောဓာရုံ ကျောင်းတိုက်နာယကဆရာတော် ဒွါဒသမ တိပိဋိကဓရ ဓမ္မ ဘဏဂါရိက ဘဒ္ဒန္တ အဘိဇာတာဘိဝံသ (စစ်ကိုင်းတိပိဋိက)ဆရာတော်ဘုရားကြီး ရုပ်ကလာပ်အား ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ရက် ယနေ့ မွန်းလွဲ ၃နာရီကအန္တိမအဂ္ဂိဈာပနအခမ်းအနားနဲ့ ပူဇော်လိုက်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

စစ်ကိုင်းတိပိဋကဆရာတော် ဥတုဇရုပ်ကလပ်တော် စံကျောင်းတော်မှာ အန္တိမအဂ္ဂိဈာပနပူဇော်ရာနေရာသို့ တပည့်ရဟန်းသံဃာတော်နဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်များက ပင့်ဆောင်ပူဇော်ခဲ့ကြပြီး အဂ္ဂိစျာပနကျင်းပမည့် ခေါင်းတလားစင်မြင့်ကို လက်ဝဲသုံးပတ်ပတ်ကာ နောက်ဆုံးပူးဇော်ခဲ့ကြပြီး အန္တိမအဂ္ဂိဈာပနပူဇော်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။

စစ်ကိုင်းတိပိဋကဆရာတော်ဘဒ္ဒန္တအဘိဇာတာဘိဝံသ ဆရာတော်ဟာထိုင်းနိုင်ငံ၊ဘန်ကောက်မြို့ Bumrungrad ဆေးရုံကြီးမှာ ရိုးတွင်းချဥ်ဆီအစားထိုးလဲလှယ်ကုသရန်နဲ့သွေးဖြူဥရောဂါတိုအတွက် ဆေးကုသမှုခံယူရင် ယင်းဆေးရုံတွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်နေ့ မြန်မာစံတော်ချိန် ညနေ ၅ နာရီ ၄၉ မိနစ်မှာ ဘဝနတ်ထံ ပျံလွန်တော်မူခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဆရာတော်ဟာ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဝက်လက်မြို့နယ်၊ ဆင်နင်းကျေးရွာတွင် ခမည်းတော် ဦးတင်ရ၊မယ်တော် ဒေါ်ညွန့်ခင်တို့မှ ၁၃၃၀ ပြည့်နှစ်၊သီတင်းကျွတ်လဆန်း(၈)ရက်၊တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ဖွားမြင်တော်မူသော သားရတနာဖြစ်ပြီး ဘဝနတ်ထံပျံလွန်တော်မူစဉ်မှာ သက်တော်(၅၄)နှစ်၊ သိက္ခာတော်(၃၄)ဝါရှိပြီဖြစ်ပါတယ်။

ymg/hm
#Yangon_Media_Group

#Health_News
Published_ 13 Feb 2022

မြန်မာနိုင်ငံကို အထူးသတိထားသင့်သော COVID – 19 မျိုးကွဲဗီဇအသစ်ဖြစ်ပွားရာ နိုင်ငံ အဖြစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံက သတ်မှတ်လိုက်လိုက်တာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှလာရောက်မည့်သူများ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်မှစတင်ကာ ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ဟိုတယ်ကွာရတင်း ၃ ရက်နေထိုင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဂျပန်သံရုံးက ၎င်းတို၏ ဖေ့ဘွက်စာမျက်နှာမှတစ်ဆင့် သတင်းထုတ်ပြန် ထားပါတယ်။

"ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ဂျပန်အစိုးရသည် မြန်မာနိုင်ငံကို ဂျပန်နိုင်ငံ အတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်ပျံ့နှံမှု တားဆီးကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးစီမံချက်အရ အထူးသတိထားသင့်သော ကိုဗစ်_၁၉ မျိုးကွဲဗီဇအသစ်ဖြစ်ပွားရာနိုင်ငံ၊ ဒေသအဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်ကြောင်း အသိပေးကြေညာအပ်ပါသည်"လို ဂျပန်သံရုံးရဲ့ထုတ်ပြန် ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

အဆိုပါသတ်မှတ်ချက်အရ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက်မှစတင်၍ မြန်မာနိုင်ငံမှ ဂျပန် နိုင်ငံတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာသူအားလုံးသည် ရောဂါကူးစက်ပျံ့နှံမှု တားဆီးကာကွယ်ရေးဌာန၏ ဌာနမှူးက သတ်မှတ်သည့်ဟိုတယ်တွင် ၃ ရက်ကြာ သီးသန့်နေထိုင်စောင့်ကြည့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

နိုင်ငံတွင်းသိုဝင်ရောက်ပြီး ၃ ရက်မြောက်နေ့တွင် စစ်ဆေးသော PCR စစ်ဆေးမှု ရလဒ်တွင် ကိုဗစ်_၁၉ ကူးစက်ရောဂါကင်းစင်ကြောင်းတွေ့ရှိရပါက နိုင်ငံတွင်းသို ဝင်ရောက်သည့်နေ့ နောက်တစ်ရက်မှစတင်သော ၇ ရက်သီးသန့်နေထိုင် စောင့်ကြည့် ကာလ၏ ကျန်ရှိသော ၄ ရက်ကို မိမိနေအိမ်စသည်တို၌ ဆက်လက်သီးသန့်နေထိုင် ရမယ်လို ထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။

ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်ချိန်တွင် ဝင်ရောက်သည့်နေ့ နောက်တစ်ရက်မှ စတင်၍ ၇ ရက်အတွင်း အများပြည်သူသုံး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးယာဉ်များကို အသုံးမပြု ခြင်း၊ နေအိမ်သို့မဟုတ် မိမိတည်းခိုနေထိုင်မည့်နေရာများတွင် သီးသန့်နေထိုင် စောင့်ကြည့်ခြင်းနှင့် ထိုကာလအတွင်း မိမိ၏ကျန်းမာရေးအခြေအနေ၊ တည်နေရာအချက်အလက်များနှင့်ပက်သက်၍ ဆက်သွယ်မေးမြန်းမှုများကို လိုက်နာဖြေကြားခြင်း စသည့် ကတိကဝတ်များကို လိုက်နာစောင့်ထိန်းရန် လိုအပ်ပါကြောင်း ဂျပန်သံရုံးက ထုတ်ပြန် ထားပါတယ်။

ymg-mnn
#Yangon_Media_Group

#Local_News
Published_13 Feb 2022

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက် ယမန်နေ့ နေ့လည် ၁၂ နာရီခန့်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ဘုတလင်မြို့နယ်၊ ဇီးတောကျေးရွာအနီးရှိ တိုးဂိတ်သို့ လက်နက်များကိုင်ဆောင်၍ ရောက်ရှိလာပြီး တိုးဂိတ်အားမိုင်းထောင်ဖောက်ခွဲ၍ ဖျက်ဆီးမှုများပြုလုပ်သွားကြောင်းသိရပါတယ်။

မုံရွာ- ဘုတလင်လမ်းပိုင်းရှိ တိုးဂိတ်တစ်ခုကို ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးမှုပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း YAN GYI AUNG(YGA) LPDF အဖွဲ့က ယနေ့ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

ymg-mnn
#Yangon_Media_Group

Published 13 Feb 2022

ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းပညာရှင်တွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံက သတ္တုတွင်းတစ်ခုက ထွက်ရှိတဲ့ ပယင်းကျောက် အပိုင်းအစတစ်ခု အတွင်းမှာ ပုတ်သတင်မျိုးစိတ်သစ်တစ်မျိုးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

“ယေဘုယျအားဖြင့် ရုပ်ကြွင်းတွေရှိတဲ့အထဲက  ပယင်းထဲတွေ့ရှိရတာဟာ အင်မတန်ရှားပါးပြီး အတုမရှိတဲ့ မျိုးသုဉ်းသွားတဲ့   ဇီဝရုပ်တစ်ခု ကိုကိုယ်စားပြုနေပါတယ်” လို့ ကွမ်မင်နီယပ်စ်တက္ကသိုလ်က ဒေါက်တာ အန်ဒရက်ဆာနန်စကီနှင့်သူ့လုပ်ဖော် ကိုင်ဖက်တွေက ပြောပါတယ်။

“ပယင်းထဲမှာ သုံးဖက်ရုပ်ကြွတိရိစ္ဆာန်တွေ၊သူတို့အစိတ်အပိုင်းတွေကို မကြာခဏရှိနေတတ်ပြီး နူးညံ့တဲ့တစ်သျှူးတွေလည်း ပါဝင်နေတတ်ပါတယ်” လို့ သူတို့ကပြောပါတယ်။

ဒီလိုမျိုး ထိန်းသိမ်းထားရှိမှာကိုအခြေခံရရင် အနည်းဆုံးပုသတ်သင်အုပ်စုတစ်စုရဲ့ ပုံမှန်အတိုင်းအတာပုံစံဟာ ခရီတေးရှပ်စ် ခေတ်အရောက်မှာ ဖွံ့ဖြိုးပြီးသားဖြစ်နေတယ်လို့ ကျွန်တော်တို့သိထားပါတယ်။ ဥပမာ တောက်တဲ့တွေရဲ့ ကြမ်းထော်တဲ့ ခေါင်း စကေးနှင့် စေးကပ်တဲ့ ခြေထောက်အပြားတွေလိုမျိုးပေါ့” လို့ ပြောပါတယ်။

“ ဒိုင်နိုဆောတွေ ခြေဦးတည့်ရာသွားလာနေကြတဲ့အချိန်မှာရှိနေတဲ့ တိရိစ္ဆာန်တစ်ကောင်ရဲ့ မျက်နှာကို ခင်ဗျားတို့ကြည့်ရ တာပဲ” လို့ ဗီလန်နိုဗာတက္ကသိုလ် ပါမောက္ခ အာရွန်ဘေရာက ပြောပါတယ်။

အဲဒီပုတ်သင်ရုပ်ကြွင်းပါဝင်တဲ့ ပယင်းကျောက်အစိတ်အပိုင်းကို မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ကျောက်စိမ်းတွင်းနှင့် နီးကပ်နေတဲ့ ခမ္မတီးခရိုင်မှာတွေ့ခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။

အဲဒီပယင်းကို စီတီစကန်နှင့်ရိုက်ကြည့်ပြီး ရုပ်ကြွင်းကို သုံးသပ်လေ့လာကြည့်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

“ ကျွန်တော်တို့ဟာ တွဲဆက်ထားတဲ့ အရိုးစုတစ်ခုသာမက ပုတ်သင်ရဲ့ ပြင်ပအသွင်အပြင်ကိုပါ ရှားရှားပါးပါးလေ့လာ ခွင့်  ရခဲ့ပါတယ်။ တွားတွားသတ္တဗေဒပညာရှင်တွေ လက်ရှိမျိုးစိတ်တွေကိုလေ့လာနေတဲ့ နည်းအတိုင်းပါပဲ” လို့ ဆမ်ဟောက်စတန်ပြည်နယ်တက္ကသိုလ်က သုတေသနပညာရှင်ဒေါက်တာဂျူအန် ဒီယာဂိုဒါဇာကပြောပါတယ်။

ဒါဟာ ခရီတေးရှပ်ခေတ်အစောပိုင်းမှာ ပုတ်သင်မျိုးအုပ်စုကနေ ခွဲထွက်လာတာဖြစ််န်ိုင်ပြီး တောင်ပိုင်းတိုက်ကြီးတွေနှင့် အိန္ဒိယ နေရာဖြစ်တဲ့ ဂွန်ဝါနာလိုနေရာမျိုးမှာရှိခဲ့တာပါ” လို့ ဘရစ်စတိုတက္ကသိုလ်က သုတေသနပညာရှင် ဒေါက်တာ အာနိုးဘိုလက် ကပြောပါတယ်။

“ ယနေ့မြန်မာနိုင်ငံနေရာဖြစ်တဲ့ Burma Terrane microplate ဟာ ပုတ်သင်တွေနေခဲ့တဲ့အဲဒီခေတ်တုန်းက အာရှရဲ့အစိတ် အပိုင်း ဖြစ်ပုံမရဘူး” လို့သူကပြောပါတယ်။

ဒီတွေ့ရှိမှုဟာ အငြင်းပွားစရာ ရှိနေဦးမှာဖြစ်ပြီး ဒီဒေသမှာ ခရီတေးရှပ်ခေတ်တုန်းက တိရိစ္ဆာန်မျိုးနွယ်တွေရဲ့ ဇာစ်မြစ်ကို အခြားအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်တွေလုပ်ဖို့လိုဦးမှာဖြစ်တယ်” လို့ ပညာရှင်တွေက ကောက်ချက်ချပါတယ်။

ဒီတွေ့ရှိချက်ကို Scientific Reports ဂျာနယ်မှာ စာတမ်းအဖြစ်တင်ပြထားတာဖြစ်ပါတယ်။

Source Nature.com