Published 15 Feb 2022

အင်ဒိုနီးရှား‌ ကျောင်းဆရာတစ်ဦးဟာ ကျောင်းသူ(၁၃)ဦးကို အဓ္ဓမပြုကျင့်ခဲ့တဲ့အတွက် တရားရုံးတစ်ခုက သူ့ကို တစ်သက်တစ်ကျွန်းအမိန့်ချမှတ်လိုက်ပါတယ်။ ဒီအမှုကြောင့်  အင်ဒိုနီးရှားရဲ့ ဘာသာရေးဆိုင်ရာ‌ ဘော်ဒါကျောင်းအချို့မှာရှိနေတဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမော်ကားပြုမှုတွေနှင့်ပတ်သက်ပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးက အာရုံစိုက်လာစေခဲ့ပါတယ်။

အသက်(၃၆)နှစ်အရွယ်ရှိ ကျောင်းဆရာ ဟာရီဝီရာဝန်ဟာ ကျောင်းသူ(၁၃)ဦးကို အဓ္ဓမပြုကျင့်ခဲ့တဲ့အတွက် အပြစ်ရှိကြောင်း အနောက်ဂျာဗားမှာရှိတဲ့ ဘန်ဒန်းခရိုင်တရားရုံးက အမိန့်ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအထဲက အနည်းဆုံးကျောင်းသူ(၈)ဦးမှာ ကိုယ်ဝန်ရရှိသွားရတယ်လို့လည်း အေအက်ဖ်ပီသတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

Source AFP

Published 16 February 2022

ယူကရိန်းအနီးကတပ်အချို့ကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းလိုက်တဲ့ ရုရှားရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် လက်ငင်းအန္တရာယ်ကို ရှောင်လွှဲလို့ ရသွားပေမယ့် ပွဲကမပြီးသေးဘူးလို့  ဂျာမန်သံအမတ်ဟောင်းတစ်ဦးက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ယခင်ဗြိတိန်ဆိုင်ရာ ဂျာမန်သံအမတ်ဟောင်းနှင့် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာဂျာမနီနိုင်ငံအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း သောမတ်စ် မက်တူဆက်က ယခုလိုပြောကြားလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

Source CMG/CCTV

#WorldHealth
Published - 16 February 2022

လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းက ခန္ဓာကိုယ်သန်စွမ်းကြံ့ခိုင်စေရုံတင်မကဘဲ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးတဲ့အခါ ပဋိပစ္စည်း antibody တွေကို တိုးများလာစေကြောင်း အိုင်ယိုဝါပြည်နယ်တက္ကသိုလ်မှ သုတေသီတွေက တင်ပြထားပါတယ်။

လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ပေးခြင်းက တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးနဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးတဲ့အခါ ပဋိပစ္စည်းထွက်ပေါ်လာမှုကို အားပေးကြောင်း၊ ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီး လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းက ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမဖြစ်စေနိုင်ကြောင်း သုတေသီတွေက Science Direct ဂျာနယ်မှာ ထုတ်နုတ်ဖော်ပြထားပါတယ်။

ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးပြီးချင်း မိနစ် ၉၀ ကြာလေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းရဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုကို လေ့လာတဲ့အနေနဲ့ ကြွက်တွေကို ပြေးစက်မှာပြေးခိုင်းပြီး လေ့လာကြရာမှာ ရလာဒ်အတူတူထွက်ရှိလာခဲ့ပါတယ်။

ဗိုင်းရပ်စ်ကိုမှတ်မိသိရှိတဲ့ ပဋိပစ္စည်းတွေထွက်ရှိလာအောင် 'အင်တာဖရွန်အယ်လ်ဖာ'လို့ ခေါ်တဲ့ ပရိုတိန်းတွေရှိနေတာကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။အချိန်အနည်းငယ်သာ လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းကတော့ ပဋိပစ္စည်းတွေများလာအောင် မလုပ်ပေးနိုင်ပါဘူး။

လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေအရ လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီး ၄ ပတ်အကြာအထိ သွေးရည်ကြည်ပဋိပစ္စည်းတွေ များစွာထွက်ရှိနေနိုင်ပါတယ်။လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်ပြုလုပ်လေ့ရှိတဲ့ လူလတ်ပိုင်းတွေဟာ ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးနောက် သာမန်လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ပေးခြင်းဖြင့် ကာကွယ်ဆေးကြောင့်ထွက်ရှိတဲ့ ပဋိပစ္စည်း antibody တွေ တိုးများလာစေပါတယ်။

စမ်းသပ်လေ့လာခဲ့တဲ့သူတဝက်နီးပါးလောက်က အဝလွန်တဲ့သူတွေဖြစ်ကြပေမယ့် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်နေစဉ်မှာတော့ ကျန်းမာတဲ့လူတစ်ယောက်ရဲ့ နှလုံးခုန်နှုန်းအတိုင်းထိန်းသိမ်းထားနိုင်ပါတယ်။

အရင်ထုတ်ပြန်ခဲ့ဖူးတဲ့ညွှန်ကြားချက်တွေထဲမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးစထိုးတဲ့သူတွေအနေနဲ့ နှလုံးကြွက်သားရောင်ရမ်းခြင်းမျိုး မဖြစ်စေရန် လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းကို တစ်ပတ်လောက်ရှောင်ရှားဖို့ ညွှန်ကြားထားခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့အောက်တိုဘာလတုန်းက ဖိုင်ဇာကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးတဲ့အခါ လေ့ကျင့်ခန်းမျိုးစုံပြုလုပ်နိုင်တယ်လို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီး နှလုံးရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်နိုင်ချေက အလွန့်အလွန်နည်းပါးကြောင်း အစ္စရေးလ်တို့ ကလည်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

"ကျွန်တော်သိသလောက်ကတော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးလို့ လေ့ကျင့်ခန်းမလုပ်သင့်ဘူးဆိုတာမျိုး မရှိပါဘူး" လို့ အစ္စရေးလ်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အထွေထွေညွှန်ကြားရေးမှူး ပရော်ဖက်ဆာ'နာ့ခ်မန်အက်ရှ်'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post 

#WorldPolitics
Published 16 February 2022

ယူကရိန်းနိုင်ငံအား ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်ခြင်းမပြုလုပ်ဘဲ စစ်ပွဲကိုရှောင်ရှားဖို့ ရုရှားသမ္မတ'ဗလက်ဒီမီယာပူတင်'ကို အမေရိကန်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'က အင်္ဂါနေ့က အလေးအနက်တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။

ရုရှားတို့ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်လာပါက မလိုအပ်ဘဲ အသက်သေဆုံးမှုတွေ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာမှာဖြစ်ပြီး 'ပူတင်'အနေနဲ့လည်း နိုင်ငံတကာက ရန်သူအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းခံရနိုင်ကြောင်း 'ဘိုင်ဒန်'က ဆိုပါတယ်။

'ဘိုင်ဒန်'က ရုပ်မြင်သံကြားမိန့်ခွန်း၌ပြောကြားရာမှာ ယူကရိန်းကို ရုရှားစစ်အင်အား ၁ သိန်းခွဲခန့် ဝိုင်းရံထားတယ်လို့ ခန့်မှန်းရကြောင်း၊ ဒါဟာ အရင်နေ့တွေက ဖြန့်ကျက်ထားတဲ့ စစ်အင်အား ၁ သိန်းထက် ပိုများလာတာဖြစ်ကြောင်း၊ အချို့တပ်ဖွဲ့တွေ တပ်ဆုတ်လာတယ်ဆိုပေမယ့် အတည်မပြုနိုင်သေးကြောင်း၊ ကျူးကျော်မှုပြုလုပ်နိုင်ချေကတော့ အများကြီးရှိနေသေးကြောင်း ပြောကြားသွားခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားအနေနဲ့ ဒီအကြပ်အတည်းမှာ ဖြေလျှော့သွားမလား ရင်ဆိုင်သွားမလားဆိုတာကို ရွေးချယ်လို့ရတဲ့ အခြေအနေရှိနေပါတယ်။

တကယ်လို့ ရုရှားတို့ ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်မယ်ဆိုရင်တော့ အမေရိကန်နဲ့မဟာမိတ်အဖွဲ့တွေက ရုရှားတို့ ရဲ့စီးပွားရေးတွေကို ပစ်မှတ်ထားကာ ဒဏ်ခတ်အရေးယူသွားမှာဖြစ်ပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးနဲ့ အဆက်အသွယ်ဖြတ်ဆန့်ကျင်သွားဖို့ ပြင်ဆင်ထားကြပါတယ်။
'ဘိုင်ဒန်'ပြောဆိုခဲ့တဲ့ စကားလုံးတွေက 'ပူတင်'ကို အဓိကထားရည်ရွယ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။

ယူကရိန်းကို နေတိုး(NATO)အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် လက်မခံဖို့နဲ့ နေတိုးတပ်ဖွဲ့တွေ ဥရောပအရှေ့ဘက်ကို ထပ်မံတိုးချဲ့မလာဖို့ 'ပူတင်'က တောင်းဆိုချက်တွေ တင်ပြထားပါတယ်။
'ဘိုင်ဒန်'က ရုရှားကို အရေးယူဒဏ်ခတ်သွားမယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်နေပေမယ့် 'ပူတင်'ရဲ့သဘောထားကိုတော့ ပြောင်းလဲလာအောင် မစွမ်းဆောင်နိုင်သေးပါဘူး။

"အမေရိကန်နဲ့ နေတိုးတပ်ဖွဲ့ တွေက ရုရှားကိုခြိမ်းခြောက်နေတာမဟုတ်ပါဘူး။ ယူကရိန်းကလည်း ခြိမ်းခြောက်နေတာမဟုတ်ပါဘူး။ ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း အမေရိကန်နဲ့နေတိုးတပ်ဖွဲတွေရဲ့ ဒုံးကျည်တွေလည်း မရှိပါဘူး။ ထားရှိဖို့လည်း မရည်ရွယ်ထားပါဘူး။ ရုရှားပြည်သူတွေကို ပစ်မှတ်ထားအရေးယူနေတာမဟုတ်ပါဘူး။ ရုရှားနိုင်ငံ မငြိမ်မသက်ဖြစ်အောင် မရည်ရွယ်ပါဘူး" လို့ 'ဘိုင်ဒန်'က ဆိုပါတယ်။

"ရုရှားပြည်သူပြည်သားတွေကို ပြောပြချင်တာက ကျွန်တော်တို့က ရန်သူတွေမဟုတ်ပါဘူး။ ယူကရိန်းကိုတိုက်ခိုက်ပြီး သေကြေပျက်စီးကြရတာကို သင်တို့လည်း လိုချင်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ယုံကြည်ပါတယ်" လို့ 'ဘိုင်ဒန်'က ရုရှားနိုင်ငံသားတွေကို ကြေညာလိုက်ပါတယ်။

ရုရှားအနေနဲ့ ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရင် လူ့အသက်တွေ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတွေ များသွားမှာဖြစ်ပြီး မလိုအပ်ဘဲ သေကြေပျက်စီးမှုတွေဖြစ်စေတဲ့လမ်းကို ရုရှားတို့ ရွေးချယ်ခဲ့တယ်ဆိုတာ ကမ္ဘာကမေ့ပျောက်သွားမှာမဟုတ်ပါဘူးလို့ ဆိုခဲ့ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် 'ဘိုင်ဒန်'က အမေရိကန်တို့က ရုရှားနဲ့ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုဖြစ်အောင် ပြုလုပ်နေတာမဟုတ်ကြောင်း၊ ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်းမှာ အမေရိကန်စစ်သည်တွေက တိုက်ခိုက်သွားမှာမဟုတ်ကြောင်း၊ ဒါပေမဲ့ ရုရှားတို့က ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း အမေရိကန်တွေကို တိုက်ခိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ အလုံးအရင်းနဲ့ တုန့်ပြန်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
မိန့်ခွန်းမပြောကြားခင် တစ်ရက်အလိုက ယူကရိန်းအနေနဲ့ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုတွေ ခံခဲ့ရပြီး ရုရှားလက်ချက်လို့ ယူဆရကြောင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားအနေနဲ့ ကုမ္ပဏီတွေ အရေးကြီးတဲ့ အချက်အခြာအဆောက်အအုံတွေကို ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြုလုပ်လာမယ်ဆိုရင် တုန့်ပြန်သွားဖို့ ပြင်ဆင်ထားကြောင်း 'ဘိုင်ဒန်'က သတိပေးထားပါတယ်။
Source: Reuters

#WorldHealth
Published - 16 February 2022

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်ပျံ့ပွားမှုတွေ လျော့နည်းလာတယ်ဆိုပေမယ့် နှလုံးကြွက်သားအားနည်းခြင်းအခြေအနေလိုမျိုး အဖြစ်များလာတာကို တွေ့ကြုံနေရကြောင်း ဆရာဝန်တွေကပြောကြားထားပါတယ်။

ရုတ်တရက်စိတ်ဖိစီးမှု ဒါမှမဟုတ် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအခြေအနေတွေကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များက ပြောပြပါတယ်။ဒီလိုအခြေအနေကို အသည်းကွဲရောဂါလို့ ခေါ်ကြပြီး မေတ္တာရေးမှာအဆင်မပြေသူတွေ ဝမ်းနည်းတတ်တဲ့သူတွေသာ ခံစားရလိမ့်ရှိတယ်လို့ ထင်နေကြပေမယ့် တကယ်တမ်းကတော့ စိုးရိမ်ရတဲ့အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။

ကပ်ရောဂါစကတည်းက ဒီလိုအဖြစ်မျိုး ပိုများလာတယ်လို့ ဆရာဝန်တွေကဆိုပါတယ်။
"နှလုံးကြွက်သားအားနည်းခြင်းအခြေအနေက နှလုံးမှာဖိစီးမှုအလွန်များလာတဲ့အခါ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါတောင် နှလုံးကြွက်သားက အလွန်သန်မာတဲ့အင်္ဂါဖြစ်ပါတယ်" လို့ မစ်ဆူရီ စိန့်လုခ်ဆေးရုံမှ နှလုံးအထူးကုဆရာဝန် ဒေါက်တာ'ထရေစီစတီဗင်'က ပြောပြလိုက်ပါတယ်။

ရုတ်တရက်စိတ်ဖိစီးခံစားရမှုတွေ၊ ဒေါသစိတ်ခံစားရမှုတွေ၊ စိုးရိမ်ကြောက်ရွံ့မှုတွေကြောင့် ဒီလိုအခြေအနေမျိုးဖြစ်တတ်ပါတယ်။ကပ်ရောဂါက လူတွေရဲ့နေထိုင်မှုဘဝကို ပြောင်းလဲပစ်လိုက်ကြောင်း၊ စိတ်ဖိစီးမှု ဝမ်းနည်းမှုတွေကြုံတွေ့လာရင် အခြားလူတွေနဲ့ဖွင့်ဟပြောဆိုသင့်ကြောင်း မစ်ဆူရီကျန်းမာရေးတက္ကသိုလ်မှ နှလုံးအထူးကု ဒေါက်တာ'ပါရမ်ဒိဘာဝီဂျာ'က ပြောခဲ့ပါတယ်။

"ကပ်ရောဂါကာလမှာ ခပ်ဝေးဝေးမှပြောဆိုနေထိုင်မှုတွေ ပြုလုပ်ခိုင်းတာကြောင့် စိတ်ဖိစီးမှုကြုံတွေ့နေရတဲ့သူတွေအတွက် ပိုပြီးခက်ခဲစေပါတယ်"အမေရိကန်နှလုံးရောဂါအဖွဲ့အစည်းရဲ့ဖော်ပြချက်အရ နှလုံးရဲ့အဓိကသွေးလွှတ်ခန်း ကြီးမားလာပြီး ကောင်းကောင်းအလုပ်မလုပ်နိုင်တဲ့အခါ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း အသက်ရှူကြပ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။

မနှစ်က အမေရိကန်နှလုံးရောဂါအဖွဲ့အစည်းဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြထားချက်အရ နှလုံးကြွက်သားအားနည်းခြင်းရောဂါ အများဆုံးခံစားရတဲ့လူတွေဟာ အသက် ၅၀ နဲ့အထက်အမျိုးသမီးတွေဖြစ်ပါတယ်။

အဆိုပါရောဂါခံစားရသူတွေဟာ ရက်ပိုင်းအတွင်း ပြန်လည်သက်သာတတ်ပေမယ့် အခြားနှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါများ ဖြစ်လာနိုင်ချေရှိပါတယ်။

"အများစုက ပြန်ကောင်းသွားကြပါတယ်။ နှလုံးသွေးလွှတ်ခန်းက မူလအတိုင်း ပြန်လည်လှုပ်ရှားနိုင်ပြီး နှလုံးခုန်နိုင်စွမ်း ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်လာပေမယ့် အနီးကပ်သေချာစောင့်ကြည့်သွားဖို့တော့ လိုအပ်ပါတယ်" လို့ 'စတီဗင်'က ဆိုပါတယ်။
Source: WHNT. 

#WorldArchaeology
Published 15 February 2022

အယ်လ်ဆာလ်ဗေးဒိုးနိုင်ငံရှိ မိုင်ယာရွာလေးဟာ မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှုတွေကြောင့် နှစ်ပေါင်း ၁,၄၀၀ ကျော်တိုင်အောင် ပြာဖုံးလွှမ်းနေခဲ့ရပါတယ်။

#Yangon_Media_Group