#Asia_Politics
Published 4 February 2023

တောင်ကိုရီးယားမှ နာမည်ပျက်နိုင်ငံရေးသမားဟောင်း'ချိုကု'ဟာ သူ့ကလေးတွေရဲ့ ကျောင်းဝင်ခွင့်အတွက် စာရွက်စာတမ်း အတုပြုလုပ်ခဲ့တာကြောင့် ‌သောကြာနေ့က ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ်ချမှတ်ခံလိုက်ရပါတယ်။

သူ့ရဲ့လုပ်ရပ်ကြောင့် နိုင်ငံရေးကွဲလွဲမှုတွေ ဖြစ်လာစေပြီး လူငယ်မဲဆန္ဒရှင်တွေ စိတ်ပျက်စရာ ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။

ဥပဒေရေးရာပရော်ဖက်ဆာလည်းဖြစ်တဲ့ ချိုကုက ရာထူးမှနှုတ်မထွက်ခင်မှာ သမ္မတဟောင်း'မွန်းဂျယ်အင်'ရဲ့ အဓိကလက်ထောက်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၉ ခုနှစ်က လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှု၊ စာရွက်စာတမ်းလိမ်လည်မှုအပါအဝင် အမှုတစ်ဒါဇင်ဖြင့် တရားစွဲခံခဲ့ရပါတယ်။

ယင်း၏သားနဲ့သမီးတို့ကို ဂုဏ်သိက္ခာရှိ အထက်တန်းကျောင်းနဲ့ တက္ကသိုလ်များသို့ တက်ရောက်နိုင်ရန်အတွက် စာရွက်စာတမ်းအတု ပြုလုပ်မှု၊ မွန်းဂျယ်အင်ရဲ့လူယုံတစ်ဦးပါဝင်တဲ့ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုအတွင်း ဩဇာအာဏာသုံး၍ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်နှောင့်ယှက်မှုတို့ဖြင့် ဆိုးလ်ဗဟိုခရိုင်တရားရုံးက ချိုကုကို စွဲချက်တင်ခဲ့ပါတယ်။

မွန်းဂျယ်အင်အစိုးရအဖွဲ့နဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီရဲ့ ဘက်မမျှတခြင်းနဲ့ အရေခြုံခြင်းတို့ကို မဲဆန္ဒရှင်တွေ စိတ်ပျက်လက်ပျက်ဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ ချိုကုကျဆုံးလာခြင်းကလည်း မွန်းဂျယ်အင်အတွက် ထိုးနှက်ချက်ဖြစ်စေခဲ့ကာ တရားမျှတမှုနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးအတွက် တောင်းဆိုလာကြပါတယ်။

ထိုအချိန်က ချိုကုနဲ့ အခြားအကျင့်ပျက်ခြစားမှု အရှုပ်တော်ပုံတွေကို အစိုးရရှေ့နေချုပ်အဖြစ် စုံစမ်းစစ်ဆေးခဲ့တဲ့ 'ယွန်းဆော့ယောလ်'က အခုလက်ရှိသမ္မတဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

ချိုကုက သူအမှားမလုပ်ဘူးလို့ ငြင်းဆိုလိုက်ကာ အယူခံဝင်ဖို့ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။

ချိုကုရဲ့ဇနီးဖြစ်ပြီး တက္ကသိုလ်ပရော်ဖက်ဆာဖြစ်တဲ့ 'ချန်ကျန်ရှင်မ်'ဟာလည်း သားဖြစ်သူကို ဥပဒေကျောင်းတက်ရောက်နိုင်စေရန်နဲ့ သမီးဖြစ်သူကို 'ဆေးကျောင်းတက်စေနိုင်ရန် ချိုကုနဲ့ပူးပေါင်းကာ စာရွက်စာတမ်းများအသုံးချခဲ့ကြောင်း တရားရုံးက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ချန်ကျန်ရှင်မ်ကတော့ မိသားစုရေးရာအပေါ် မမှန်မကန်ပြုမှုများအတွက် ထောင်ဒဏ် ၄ နှစ်ကျခံထားပြီးဖြစ်ကာ သမီးဖြစ်သူကို ဆေးကျောင်းတက္ကသိုလ်က ဝင်ခွင့်ဖျက်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။

ဒါ့အပြင်က ချိုကုက ဆေးကျောင်းထံမှ ပညာသင်ဆုအနေနဲ့ လာဘ်ယူခဲ့တာကြောင့် တရားရုံးက ဒဏ်ငွေဝမ် ၆ သန်းချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ တောင်းဆိုချက်အရ သံသယဖြစ်ဖွယ်ကိစ္စရပ်များအား ပုံမှန်စစ်ဆေးပြုလုပ်ချက်မှာ ချိုကုက အာဏာအလွဲသုံးစားလုပ်ကာ ပိတ်ပင်ခဲ့တဲ့အတွက်လည်း တာဝန်အကျိုးဆက်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

ချိုကုကို သမ္မတရွေးကောက်ခံတစ်ဦးအနေနဲ့ ယူဆခဲ့ကြပေမယ့် အဆိုပါဖြစ်ရပ်များကြောင့် တိုင်းပြည်အတွင်း အစွန်းနှစ်ဖက်ကွဲပြားစေခဲ့ကာ လူငယ်အများစုက သူ့ကိုထုတ်ပစ်ဖို့ တောင်းဆိုကြသလို ထောက်ခံသူတွေကတော့ ရှေ့နေတွေကို စွပ်စွဲခဲ့ကြပါတယ်။
သောကြာနေ့က တရားရုံးအပြင်ဘက်မှာ ဆန္ဒပြသူဒါဇင်ခန့်စုဝေးခဲ့ကြပြီး အချို့က ချိုကုကို ရှုတ်ချကြကာ အချို့ကတော့ ကာကွယ်ထောက်ခံခဲ့ကြပါတယ်။

Source: Reuters
#Yangon_Media_Group

#World_Health
Published 4 February 2023

အမေရိကန်မှာ အသက်အန္တရာယ်ရှိ မှိုရောဂါတစ်မျိုးပျံ့ပွားနေပြီး ဒါဟာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်များ ယုံကြည်နေကြပါတယ်။

တုပ်ကွေးထက် ဆယ်ဆပိုပြီး အသက်အန္တရာယ်ရှိတဲ့ ဗယ်လီဖီဗာရောဂါဖြစ်ပွားမှုနှုန်းက အဆ ၂၀ မြင့်တက်လာပါတယ်။

Coccidioides လို့ခေါ်တဲ့ မှိုကြောင့် ရောဂါဖြစ်ပွားတာဖြစ်ပြီး မြေကြီးနှိုးဆွမိတဲ့အခါ လေထဲသို့ ပေါက်ဖွားနိုင်တဲ့အမှုန်တွေ လွင့်ထွက်လာပါတယ်။

ဒီအမှုန်တွေကို များသောအားဖြင့် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်သားတွေ ရှူရှိုက်မိကြပါတယ်။

ဒီမှိုက ပူနွေးခြောက်သွေ့တဲ့နေရာတွေမှာ ပေါက်ရောက်လေ့ရှိပြီး ကူးစက်မှု ၉၇ ရာခိုင်နှုန်းက အရီဇိုးနားနဲ့ ကယ်လီဖိုးနီးယားတို့မှာဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် အခုဆိုရင် အခြားဒေသတွေကိုပါ စတင်ကူးစက်နေပြီဖြစ်ကာ ၂၁၀၀ ခုနှစ်မှာ ပြည်နယ် ၁၇ ခုအထိ ကူးစက်သွားမယ်လို့ မျှော်မှန်းထားပါတယ်။

HBO မှပြသတဲ့ The Last of Us ဇာတ်ကားမှာ မှိုတစ်မျိုးက ကူးစက်ခံရတဲ့လူတွေကို သွေးစုပ်ဖုတ်ကောင်ဇွန်ဘီတွေအဖြစ် ပြောင်းလဲစေခဲ့တာကြောင့် လူအများစိတ်ဝင်စားနေချိန်မှာ အခုလိုကူးစက်မှုတွေ မြင့်တက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။

ဗယ်လီဖီဗာကတော့ ဇွန်ဘီအဖြစ် မပြောင်းလဲစေပေမယ့် အချို့လူတွေကို ဘေးအန္တရာယ်ဖြစ်စေကာ ကူးစက်သူ ၁၀၀ မှာ ၁ ယောက် သေဆုံးနိုင်ချေရှိပါတယ်။

မြေကြီးထဲကထွက်လာတဲ့ မှိုအမှုန်တွေကို လူတွေ သတ္တဝါတွေ ရှူရှိုက်မိတဲ့အခါ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကနေတဆင့် အဆုတ်ထဲကိုရောက်ရှိသွားကာ မျိုးပွားပြီး ရောဂါတွေဖြစ်လာစေပါတယ်။

ကူးစက်မှုအများစုကတော့ ရောဂါအပျော့စားသာခံစားရကာ ရက်ပိုင်းအတွင်း သက်သာသွားကြသလို သက်ရှိအချင်းချင်းမှ မကူးစက်နိုင်ပါဘူး။

တစ်ခါတရံမှာတော့ ညဘက်ချွေးပြန်ခြင်း၊ အဆစ်နာခြင်း၊ နီမြဲရောင်ရမ်းခြင်းတို့ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

၁၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်က ရောဂါပြင်းထန်တတ်ကာ သက်သာပျောက်ကင်းရန် လနဲ့ချီကြာတတ်ပါတယ်။

သွေးကြောထဲကနေ ဦးနှောက်၊ အရေပြား၊ အသည်းတို့ကို ရောက်သွားတတ်ပြီး ဦးနှောက်အမြှေးပါးနဲ့ အရည်တို့ကို ကူးစက်စေကာ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ရောဂါ ခံစားရတတ်ပါတယ်။

ရာသီဥတုပြောင်းလဲဖောက်ပြန်မှုများကြောင့် ထိုမှိုက ခြောက်သွေ့ရာ မြောက်ပိုင်းသို့ ကူးစက်လာနိုင်ကြောင်း GeoHealth ဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒီရောဂါက ကုသရခက်ခဲသလို ကာကွယ်ဆေးလည်း မရှိသေးပါဘူး။
ဗယ်လီဖီဗာကာကွယ်ဆေးကို ဆယ်စုနှစ်တိုင်အောင် တီထွင်ဖို့ကြိုးစားနေကြပေမယ့် ၁၉၈၀ ခုနှစ်တွေမှာ လူသားတွေနဲ့စမ်းသပ်ရာမှာ အဆင်မပြေခဲ့ပါဘူး။

Source: Daily Mail
#Yangon_Media_Group

#World_Health
Published 4 February 2023

အဆီဓာတ်များတဲ့ အစားအစာတွေကို ပုံမှန်စားသောက်ခြင်းဖြင့် ဦးနှောက်ကနေ ကယ်လိုရီထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်းကို နိမ့်ပါးစေတယ်လို့ လေ့လာတွေ့ရှိထားပါတယ်။

ကြွက်တွေနဲ့ စမ်းသပ်မှုပြုလုပ်ခဲ့ရာမှာ အဆီဓာတ်များသော ဒါမှမဟုတ် ကယ်လိုရီများသော အစာကျွေးပြီးနောက် စားလိုက်တဲ့အစာကို ကယ်လိုရီမျှခြေဖြစ်အောင်ထိန်းညှိပေးတဲ့ ဦးနှောက်ရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်ကို ကျဆင်းစေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဦးနှောက်ရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို သိရှိနားလည်ခြင်းဖြင့် အဝလွန်ခြင်းကိုဖြစ်စေတဲ့ လွန်ကြူးစွာစားသောက်မိခြင်း အကြောင်းအရင်းတွေနဲ့ ဆေးကုသနည်းလမ်းများ တိုးတက်အောင် အကူအညီပေးနိုင်ဖွယ်ရှိပါတယ်။

အဝလွန်ခြင်းကနေ နှလုံးသွေးကြောရောဂါများ၊ ဆီးချိုရောဂါတို့ ဖြစ်ပွားနိုင်တာကြောင့် လူအများကျန်းမာရေးအတွက် သတိထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန် ပန်စတိတ်ဆေးပညာကောလိပ်မှ ဒေါက်တာ'ကီယာစတင်းဘရောင်းနင်း'က ပြောကြားရာမှာ "ကယ်လိုရီဝင်ရောက်ခြင်းကို အက်စ်ထရိုဆိုက်တွေက ခဏတာထိန်းသိမ်းပေးပါတယ်၊ အက်စ်ထရိုဆိုက်တွေက အစာအိမ်ကိုထိန်းချုပ်ဖို့ရာ အချက်ပြလမ်းကြောင်းကို လှုံ့ဆော်ပေးပါတယ်၊ အဆီများတဲ့အစားအစာတွေကို ၄/၅ ရက်လောက် စားမိသွားရင် အက်စ်ထရိုဆိုက်တွေကို သက်ရောက်စေပါတယ်၊ ၁၀ ရက်ကနေ ၁၄ ရက်လောက်အထိ ဆက်တိုက်စားမိရင်တော့ အက်စ်ထရိုဆိုက်တွေက အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့ဘဲ ကယ်လိုရီဝင်ရောက်မှု ထိန်းသိမ်းနိုင်စွမ်း ပျောက်ဆုံးသွားပါတယ်၊ ထိုအခါ အစာအိမ်သို့ အချက်ပြခြင်းကိုပါ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်လာပြီး နှောင့်နှေးစေပါတယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။

ပုံမှန်ဆိုရင် အစာခြေစနစ်ကနေ အစားအစာဖြတ်ဆင်းခြင်းကိုကြည့်ပြီး အစာအိမ်ပြည့်ပြီလား အစာမရှိဘူးလားဆိုတာကို တုန့်ပြန်စေပါတယ်။

အက်စ်ထရိုဆိုက်တွေ အလုပ်မလုပ်နိုင်တဲ့အခါ ထိုလုပ်ငန်းစဉ်ကြီး ထိခိုက်သွားပြီး အချက်ပြခြင်းနှောင့်နှေးသွားကာ အစာအိမ်ပြည့်လား မပြည့်လားဆိုတာကို မှန်ကန်အောင် သတင်းမပို့နိုင်တော့ပါဘူး။

ကြွက်တွေမှာ စမ်းသပ်ခဲ့တဲ့ရလဒ်တွေက လူတွေမှာလည်း အလားတူဖြစ်ပွားသလားဆိုတာကိုသိရဖို့ လူသားတွေနဲ့စမ်းသပ်ရဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။

"အက်စ်ထရိုဆိုက်တွေ အလုပ်မလုပ်ဘဲ အချက်ပြခြင်းအားနည်းခြင်းကြောင့် အစားပိုစားမိတာလား ဒါမှမဟုတ် အစားပိုစားမိလို့ ဒီလိုဖြစ်ရတာလားဆိုတာကို သိရှိအောင် လေ့လာရဦးမှာပါ၊ ကယ်လိုရီထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်း ပျောက်ဆုံးတာကို ပြန်လည်လှုံ့ဆော်ပေးဖို့ နည်းလမ်းရှိလားဆိုတာကိုလည်း သိချင်နေကြပါပြီ" လို့ ဒေါက်တာ'ကီယာစတင်းဘရောင်းနင်း'က ပြောကြားသွားပါတယ်။

Source: WION
#Yangon_Media_Group

#World_Industry
Published 3 February 2023

အမေရိကန်သမ္မတတွေအကြိုက်တွေ့ခဲ့တဲ့ ဘိုးအင်း747 လေယာဉ်အမျိုးစားတွေဲက နောက်ဆုံးလေယာဉ်ကြီးကို အင်္ဂါနေ့က အခမ်းအနားဖြင့် ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်တယ်။

#Yangon_Media_Group

#DailyNews
Published_ 3 February 2023

၁။ ကျော်တက်မောင်းနှင်သည့် YBS ယာဉ်များအား စတင်အရေးယူဆောင်ရွက်နေဟုဆို

၂။ ကြက်သွန်ဈေးကွက် အရောင်းအဝယ်အေးနေ

၃။ မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် ထီးခီးနယ်စပ်ဂိတ်မှ အများဆုံးကုန်သွယ်ထား

၄။ အမေရိကန်သမ္မတများ စီးတော်ယာဉ်ဖြစ်ခဲ့သည့် ဘိုးအင်း 747 အမျိုးအစား လေယာဉ်များထဲမှ နောက်ဆုံးအစီးကိုပေးပို့ပွဲပြုလုပ် ... အစရှိတဲ့ သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#World_Politics
Published 3 February 2023

သံသယဖြစ်ဖွယ် တရုတ်သူလျှိုပူဖောင်းတစ်လုံးဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကောင်းကင်ထက်မှာ ရက်အနည်းငယ်ကြာ ပျံသန်းနေကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိများက ကြာသပတေးနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး'အန်တိုနီဘလင်ကန်' ပေကျင်းသို့ လာရောက်မယ့်ခရီးစဉ်မတိုင်ခင် ရက်ပိုင်းအလိုမှာပဲဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် ဒါဟာမျက်နှာပြောင်တိုက်တဲ့လုပ်ရပ်လို့ မှတ်ချက်ပြုလိုက်ပါတယ်။

အင်အားကြီးနှစ်နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ တရုတ်နဲ့အမေရိကန်တို့ကြား တင်းမာမှုမြင့်တက်နေချိန်မှာ တစ်နိုင်ငံနဲ့တစ်နိုင်ငံ ထောက်လှမ်းစူးစမ်းဖို့ ဆန္ဒရှိနေကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ပူဖောင်းတွေ့ရှိပြီးနောက် အမိန့်ရရင် ပစ်ချနိုင်ရန် တိုက်လေယာဉ်တွေစေလွှတ်ခဲ့ပေမယ့် ကောင်းကင်ပေါ်ကအပိုင်းအစတွေကြောင့် ဘေးအန္တရာယ်ဖြစ်မှာစိုးတဲ့အတွက် မပစ်ချဖို့ စစ်ရေးခေါင်းဆောင်တွေက သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒင်'ကို အကြံပေးခဲ့ရာ သမ္မတကလည်း လက်ခံခဲ့ကြောင်းသိရပါတယ်။

အမေရိကန်လေပိုင်နက်ထဲ စပိုင်ပူဖောင်းဝင်လာချိန်မှာ စစ်တပ်လေယာဉ်ဖြင့် စောင့်ကြည့်နေခဲ့ကြောင်း အရာရှိတစ်ဦးက သတင်းထောက်တွေကို ပြောပြပါတယ်။

"အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတခွင်လုံးရဲ့ အပေါ်ကနေ အမြင့်ပေမြင့်မားတဲ့နေရာမှာ ပူဖောင်းတစ်လုံးကိုတွေ့ရှိထားပြီး ခြေရာခံစောင့်ကြည့်နေပါတယ်" လို့ ပင်တဂွန်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ တပ်ချုပ်ဗိုလ်မှူး'ပက်ထရစ်ရိုင်ဒါ'က ဆိုပါတယ်။

"အဆိုပါပူဖောင်းက သတ်မှတ်ထားတဲ့ လေကြောင်းလုပ်ငန်းအမြင့်ကိုကျော်လွန်ပြီး သွားနေတာဖြစ်ကာ မြေပြင်ပေါ်ကလူတွေအတွက် အန္တရာယ်မရှိပါဘူး" လို့ ဆိုပါတယ်။

လာမယ့်ရက်သတ္တပတ်အတွင်း ဘလင်ကန်က တရုတ်ကိုလာရောက်ဖို့ အစီအစဉ်ရှိပြီး ယခုလိုစပိုင်ပူဖောင်းတွေ့ရှိခြင်းက ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုရှိလာမလဲဆိုတာ မသေချာသေးပါဘူး။

"တရုတ်က ကျွန်တော်တို့ကိုဦးတည်ပြီး ထောက်လှမ်းလာတာဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၅ နှစ်အတွင်း အရှိန်ပိုမြင့်လာပြီး မျက်နှာပြောင်တိုက်လာပါတယ်" လို့ အထက်လွှတ်တော်ထောက်လှမ်းရေးကော်မတီမှ ထိပ်သီးရီပတ်ဘလစ်ကန်'မာကိုရူဘီယို'က တွစ်တာမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ယခုနောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ တရုတ်နဲ့အမေရိကန်တို့ ဆက်ဆံရေးတင်းမာမှု မြင့်တက်လာကာ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဌ'နန်စီပယ်လိုစီ' ထိုင်ဝမ်သို့လာရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီး တရုတ်တို့ စစ်ရေးပြမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

စပိုင်ပူဖောင်းကို အမေရိကန်သို့မဝင်ခင် အယ်လူရှန်ကျွန်းများနဲ့ ကနေဒါတို့မှာ ခြေရာခံမိခဲ့တယ်လို့ နောက်ထပ်အရာရှိတစ်ဦးကလည်း ဆိုပါတယ်။

အမေရိကန်အရာရှိတွေက ပေကျင်းနဲ့ ဝါရှင်တန်တို့ရှိ သံတမန်လမ်းကြောင်းတွေကနေတဆင့် အဆိုပါကိစ္စကို တရုတ်အရာရှိများထံ တင်ပြထားပါတယ်။

Source: Reuters
#Yangon_Media_Group