#WorldPolitics
Published- 07 April 2022
ရုရှာတို့က ယူကရိန်းအရပ်သားပြည်သူတွေကိုသတ်ပစ်ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်နေကြပေမယ့် ဥရောပနိုင်ငံအချို့က စီးပွားရေးအကျိုးကိုသာ ဦးစားပေးငဲ့ကြည့်နေကြတယ်လို့ ယူကရိန်းကဝေဖန်စွပ်စွဲလိုက်ကာ ဒီစစ်ပွဲကြီးအမြန်ဆုံးအဆုံးသတ်ဖို့ ရုရှားကိုစီးပွားရေးအရ ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ပေးရန် တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်မှ ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရုရှားလောင်စာဆီကိုငြင်းပယ်ကာ ရုရှားဘဏ်တွေကို နိုင်ငံတကာငွေကြေးစနစ်အသုံးပြုခြင်းကနေ လုံးဝပိတ်ပင်တားဆီးဖို့ သမ္မတ'ဇယ်လန်စကီ'က ကြာသပတေးနေ့က နေ့စဉ်ဗီဒီယိုမှတ်တမ်းရိုက်ကူးရာမှာပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံဘူချာမြို့ ကလမ်းတွေမှာ အရပ်သားပြည်သူတွေသေဆုံးနေတဲ့ပုံတွေ ထွက်ပေါ်လာတာကြောင့် နိုင်ငံတကာမှရှုတ်ချဝေဖန်မှုတွေမြင့်တက်လာခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေက သူတို့ ရဲ့ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကိုဖုံးဖိဖို့ ကြိုးစားလာကြကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ရုရှားစစ်တပ်က နည်းဗျူဟာပြောင်းလာကြပြီး လမ်းတွေစခန်းတွေကအလောင်းတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။ ဒါဟာသက်သေအထောက်အထားကို ဖုံးကွယ်ဖို့ လုပ်နေတာပါပဲ" လို့ 'ဇယ်လန်စကီ'ကဆိုပါတယ်။

ရုရှားဘက်ကတော့ အရပ်သားပြည်သူတွေကိုပစ်မှတ်ထားတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေကိုငြင်းဆန်လိုက်ကာ ဘူခြာမြို့ပေါ်ကအလောင်းပုံတွေက ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကိုပျက်ပြားအောင်နဲ့ ရုရှားကို နောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေချမှတ်လာနိုင်အောင် အကွက်ဆင်ကြံစည်ထားတာဖြစ်ကြောင်း တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ဝါရှင်တန်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာနောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့ရာ ရုရှားသမ္မတ'ပူတင်'ရဲ့ သမီးနှစ်ယောက်နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံပိုင် Sberbank ဘဏ်တို့ လည်းပါဝင်ခဲ့ပြီး ရုရှားမှာရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေပြုလုပ်နေတဲ့ အမေရိကန်တွေကိုလည်း ပိတ်ပင်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်တိုက G20 စီးပွားရေးဖိုရမ်အဖွဲကနေ ရုရှားကိုထုတ်ပယ်ချင်နေပြီး အင်ဒိုနီးရှားမှာပြုလုပ်မယ့် G20 အစည်းအဝေးပွဲတွေမှာ ရုရှားမှအရာရှိများတက်ရောက်လာပါက သပိတ်မှောက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစစ်ပွဲကြီးအဆုံးသတ်ဖို့က ရုရှားကိုတကယ်ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတရုံးမှဦးစီးချုပ်'အန်ဒရီယာမက်'က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့နှောင်းပိုင်းမှာပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ကျွန်တော်တို့ ဖြစ်စေချင်တာက ရုရှားကိုပို့ ဆောင်နေတဲ့ နည်းပညာတွေ၊ ပစ္စည်းကိရိယာတွေ၊ သယံဇာတတွေ၊ ရှားပါးသတ္တုရိုင်းတွေတင်ပို့ နေတာကို ပိတ်ဆို့တားဆီးပြီး ရုရှားမှာလက်နက်ပစ္စည်းတွေ မထုတ်လုပ်နိုင်တော့အောင် ရပ်တန့်ပစ်ဖို့ပါ"

အခုကြုံတွေ့နေရတဲ့ပြဿနာက အချို့ခေါင်းဆောင်တွေက စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေမှုထက် စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှာကို ပိုစိုးရိမ်နေကြတယ်လို့ ထင်မြင်ကြောင်း 'ဇယ်လန်စကီ'ကပြောသွားပါတယ်။

ကျောက်မီးသွေးပိတ်ပင်လိုက်ပါက လက်ရှိစာချုပ်ချုပ်ဆိုမှုတွေကို အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မလားဆိုတဲ့ကိစ္စအပါအဝင် အချို့ကိစ္စတွေမှာ သေချာလျှောက်တင်ဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်နေသေးတာကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂ(EU)သံတမန်တွေအနေနဲ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုအသစ်တွေချမှတ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။

ရုရှားနဲ့ရင်းနှီးတဲ့ဆက်ဆံရေးရှိတဲ့တရုတ်ကတော့ ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် အနောက်နိုင်ငံမှဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေထပ်မံပြုလုပ်လာတာကြောင့် သတိထားလုပ်ကိုင်ဖို့ မှာကြားထားပြီး တရုတ်နိုင်ငံရှိ ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ လက်ရှိ ရုရှားနဲ့ချုပ်ဆိုထားတဲ့စာချုပ်တွေကိုလေးစားမှုရှိပေမယ့် နောက်ထပ်စာချုပ်အသစ်တွေကိုတော့ ချုပ်ဆိုသွားမှာမဟုတ်ကြောင်း သတင်းအရင်းအမြစ်အချို့ က ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ပြောကြားသွားပါတယ်။
Source: Reuters

#WorldPolitics
Published- 07 April 2022
ရုရှာတို့က ယူကရိန်းအရပ်သားပြည်သူတွေကိုသတ်ပစ်ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်နေကြပေမယ့် ဥရောပနိုင်ငံအချို့က စီးပွားရေးအကျိုးကိုသာ ဦးစားပေးငဲ့ကြည့်နေကြတယ်လို့ ယူကရိန်းကဝေဖန်စွပ်စွဲလိုက်ကာ ဒီစစ်ပွဲကြီးအမြန်ဆုံးအဆုံးသတ်ဖို့ ရုရှားကိုစီးပွားရေးအရ ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ပေးရန် တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်မှ ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရုရှားလောင်စာဆီကိုငြင်းပယ်ကာ ရုရှားဘဏ်တွေကို နိုင်ငံတကာငွေကြေးစနစ်အသုံးပြုခြင်းကနေ လုံးဝပိတ်ပင်တားဆီးဖို့ သမ္မတ'ဇယ်လန်စကီ'က ကြာသပတေးနေ့က နေ့စဉ်ဗီဒီယိုမှတ်တမ်းရိုက်ကူးရာမှာပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံဘူချာမြို့ ကလမ်းတွေမှာ အရပ်သားပြည်သူတွေသေဆုံးနေတဲ့ပုံတွေ ထွက်ပေါ်လာတာကြောင့် နိုင်ငံတကာမှရှုတ်ချဝေဖန်မှုတွေမြင့်တက်လာခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေက သူတို့ ရဲ့ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကိုဖုံးဖိဖို့ ကြိုးစားလာကြကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ရုရှားစစ်တပ်က နည်းဗျူဟာပြောင်းလာကြပြီး လမ်းတွေစခန်းတွေကအလောင်းတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။ ဒါဟာသက်သေအထောက်အထားကို ဖုံးကွယ်ဖို့ လုပ်နေတာပါပဲ" လို့ 'ဇယ်လန်စကီ'ကဆိုပါတယ်။

ရုရှားဘက်ကတော့ အရပ်သားပြည်သူတွေကိုပစ်မှတ်ထားတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေကိုငြင်းဆန်လိုက်ကာ ဘူခြာမြို့ပေါ်ကအလောင်းပုံတွေက ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကိုပျက်ပြားအောင်နဲ့ ရုရှားကို နောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေချမှတ်လာနိုင်အောင် အကွက်ဆင်ကြံစည်ထားတာဖြစ်ကြောင်း တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ဝါရှင်တန်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာနောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့ရာ ရုရှားသမ္မတ'ပူတင်'ရဲ့ သမီးနှစ်ယောက်နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံပိုင် Sberbank ဘဏ်တို့ လည်းပါဝင်ခဲ့ပြီး ရုရှားမှာရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေပြုလုပ်နေတဲ့ အမေရိကန်တွေကိုလည်း ပိတ်ပင်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်တိုက G20 စီးပွားရေးဖိုရမ်အဖွဲကနေ ရုရှားကိုထုတ်ပယ်ချင်နေပြီး အင်ဒိုနီးရှားမှာပြုလုပ်မယ့် G20 အစည်းအဝေးပွဲတွေမှာ ရုရှားမှအရာရှိများတက်ရောက်လာပါက သပိတ်မှောက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစစ်ပွဲကြီးအဆုံးသတ်ဖို့က ရုရှားကိုတကယ်ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတရုံးမှဦးစီးချုပ်'အန်ဒရီယာမက်'က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့နှောင်းပိုင်းမှာပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ကျွန်တော်တို့ ဖြစ်စေချင်တာက ရုရှားကိုပို့ ဆောင်နေတဲ့ နည်းပညာတွေ၊ ပစ္စည်းကိရိယာတွေ၊ သယံဇာတတွေ၊ ရှားပါးသတ္တုရိုင်းတွေတင်ပို့ နေတာကို ပိတ်ဆို့တားဆီးပြီး ရုရှားမှာလက်နက်ပစ္စည်းတွေ မထုတ်လုပ်နိုင်တော့အောင် ရပ်တန့်ပစ်ဖို့ပါ"

အခုကြုံတွေ့နေရတဲ့ပြဿနာက အချို့ခေါင်းဆောင်တွေက စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေမှုထက် စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှာကို ပိုစိုးရိမ်နေကြတယ်လို့ ထင်မြင်ကြောင်း 'ဇယ်လန်စကီ'ကပြောသွားပါတယ်။

ကျောက်မီးသွေးပိတ်ပင်လိုက်ပါက လက်ရှိစာချုပ်ချုပ်ဆိုမှုတွေကို အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မလားဆိုတဲ့ကိစ္စအပါအဝင် အချို့ကိစ္စတွေမှာ သေချာလျှောက်တင်ဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်နေသေးတာကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂ(EU)သံတမန်တွေအနေနဲ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုအသစ်တွေချမှတ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။

ရုရှားနဲ့ရင်းနှီးတဲ့ဆက်ဆံရေးရှိတဲ့တရုတ်ကတော့ ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် အနောက်နိုင်ငံမှဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေထပ်မံပြုလုပ်လာတာကြောင့် သတိထားလုပ်ကိုင်ဖို့ မှာကြားထားပြီး တရုတ်နိုင်ငံရှိ ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ လက်ရှိ ရုရှားနဲ့ချုပ်ဆိုထားတဲ့စာချုပ်တွေကိုလေးစားမှုရှိပေမယ့် နောက်ထပ်စာချုပ်အသစ်တွေကိုတော့ ချုပ်ဆိုသွားမှာမဟုတ်ကြောင်း သတင်းအရင်းအမြစ်အချို့ က ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ပြောကြားသွားပါတယ်။
Source: Reuters

Published 6 April 2022

တာဝန်ပြီးဆုံးလို့ပြန်လည်ထွက်ခွာမယ့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ သံအမတ်ကြီး H.E. Ms. Andrea Marie Faulkner ဟာ  ယနေ့ ဧပြီ(၆)ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက နေပြည်တော်ရှိ နစကဥက္ကဋ္ဌရုံးမှာ နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ လာရောက်တွေ့ဆုံ နှုတ်ဆက်ခဲ့တယ်လို့ နစကရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

အဲသလိုတွေ့ဆုံရာတွင် နှစ်နိုင်ငံအကြား ရှိရင်းစွဲ ဆက်ဆံရေးကောင်းများကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အခြေအနေများနှင့် နှစ်နိုင်ငံ အစိုးရနှင့် ပြည်သူတို့အကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို ကဏ္ဍပေါင်းစုံ၌ ဆက်လက်တိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အခြေအနေများ၊ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲမှု အခြေအနေများ၊ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့မျာနှင့် အကြမ်းဖက်သမားများက နိုင်ငံတော်အစိုးရ၏ အုပ်ချုပ်မှု ယန္တရားပျက်စီးစေရန် အပြစ်မဲ့ပြည်သူများနှင့် ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးနှင့် အခြားနိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများ အပေါ် အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်များ ကျူးလွန်လျက်ရှိသည့် အခြေအနေများ၊ အဆိုပါ အကြမ်းဖက် ကိစ္စရပ်များတွင် ပါဝင်ပတ်သက်သူများ၊ အားပေးအားမြှောက်ပြုလုပ်သူများကို ဥပဒေ နှင့်အညီသာ အရေးယူဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများ၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ် ခိုင်မာစေရေး၊ ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးကို ဦးတည် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် အခြေအနေများကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့သိရပါတယ်။

အဲဒီအပြင်  မြန်မာနိုင်ငံသို့ အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌ ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် လာရောက်ခဲ့မှုကို ဩစတြေးလျနိုင်ငံအနေဖြင့် ဝမ်းမြောက်ကြိုဆိုပြီး မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ပတ်သက်၍ အပြုသဘောဆောင်သည့်ကိစ္စရပ်များကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နိုင်မည် ဟု ယုံကြည်သည့်အခြေအနေများ၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီ ချက်(၅)ရပ်အပေါ် ဆောင်ရွက်နိုင်သည်မှန်သမျှကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက် လျက်ရှိပြီး အကြမ်းဖက်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများအတိုင်းသာ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် အခြေအနေများ၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများဆောင်ရွက်နိုင်ရေး အတွက်လည်း ဆောင်ရွက်ပေး၍ရနိုင်သည်မှန်သမျှကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနိုင်ရေးစီစဉ် ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိသည့် အခြေအနေများ၊ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်သူများအတွက် အာဆီယံအသင်း၏ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေးဌာန AHA Centre မှတစ်ဆင့် အကူအညီများပေးနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ တွင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့ရသူများနှင့် ပဋိပက္ခကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့ရသူ များရှိပြီး အစိုးရကိုကူညီမှုနှင့် ပြည်သူကိုကူညီမှုကို ကွဲပြားစွာ သိမြင်စေလိုသည့် အခြေအနေများနှင့် ပတ်သက်၍ အမြင်ချင်း ဖလှယ်ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့ နစက,က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။

တွေ့ဆုံရာတွင် နစကဥက္ကဋ္ဌနှင့်အတူ ကောင်စီတွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရဲဝင်းဦး၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင် တို့တက်ရောက်ကြပြီး ဩစတြေးလျနိုင်ငံသံအမတ်ကြီးနှင့်အတူ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဩစတြေးလျနိုင်ငံစစ်သံမှူး Colonel Anthony Egan နှင့် သံရုံး ဒုတိယအတွင်းဝန် Mr. Bryan Bong တို့တက်ရောက်ခဲ့ကြတယ်လို့သိရပါတယ်။

Published 6 April 2022

ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံအမတ်ကြီးအသစ် မစ္စတာ ဗီနေးကူးမား H.E. Mr. Vinay Kumar ဟာ ဒီကနေ့ ဧပြီလ(၆)ရက် မနက်က နေပြည်တော်ရှိ နစက ဥက္ကဋ္ဌရုံး၊သံတမန်ဆောင်မှာ ယင်းရဲ့သံအမတ်ခန့်အပ်လွှာကို နစက ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပေးအပ်ခဲ့ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

နစက ဥက္ကဋ္ဌနှင့်အတူ နစက တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရဲဝင်းဦး၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်နှင့် သံတမန်ရေးရာဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးဝဏ္ဏဟန်တို့တက်ရောက်ကြပြီး အိန္ဒိယသံအမတ်ကြီးနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံသံအမတ်ကြီးနှင့်အတူ ဒုတိယ သံရုံးအကြီးအကဲ သံမှူးကြီး Ms. Nabanita Chakrabarti နှင့် စစ်သံမှူး Colonel Ketan Arun Mohite တို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။

အဲဒီနောက် နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံမှုတွင် ကောင်းမွန်သည့် သမိုင်းကြောင်းရှိခဲ့ သည့်အခြေအနေများနှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှု တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ် များ၊ နယ်စပ်ဒေသတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ၊ ကုန်သွယ်မှုတိုးမြှင့်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ၊ နှစ်နိုင်ငံကဏ္ဍပေါင်းစုံတွင် ဆက်လက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးဖြစ်ပေါ် ပြောင်းလဲမှု အခြေအနေများကို ရင်းရင်းနှီးနှီးဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့ နစက,က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။

သံအမတ်ကြီး မစ္စတာဗီးကူးမားကို ၁၉၆၉ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ ၂၃ ရက်တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး၊ အိန္ဒိယ နည်းပညာ တက္ကသိုလ်မှ နည်းပညာ(ဂုဏ်ထူး) ဘွဲ့ကိုရရှိခဲ့ပါတယ်။  ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယ ပြည်ပရေးရာ - ဝန်ကြီးဌာနသို့ စတင်ဝင်ရောက်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး၊ ဥဇဘတ် ကစ္စတန်နိုင်ငံ၊ ကာဂျစ်စတန်နိုင်ငံ၊ ကနေဒါနိုင်ငံ၊ ပိုလန်နိုင်ငံ၊ အီရန်နိုင်ငံ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ နီပေါနိုင်ငံနှင့် အာဖဂန် နစ္စတန်နိုင်ငံတို့ရှိ အိန္ဒိယသံရုံးနှင့် အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ ရုံးများတွင် အသီးသီးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယပြည်ပ ရေးရာဝန်ကြီးဌာနတွင် ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၅ ခုနှစ်အထိ အရှေ့နှင့်တောင်အာရှဌာနတွင် တွဲဖက်အတွင်းဝန်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ်အထိ တောင်နှင့် နာလန္ဒာရှေးဟောင်း ယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေဆိုင်ရာဌာနခွဲတွင် တွဲဖက် အတွင်းဝန်အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်မှ သံအမတ်အဖြစ်မခန့်အပ်ခင်အထိ အိန္ဒိယပြည်ပရေးရာ ဝန်ကြီးဌာနတွင် လက်ထောက်အတွင်းဝန်အဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး သူဟာ အိမ်ထောင်ရှင် တစ်ဦး ဖြစ်တယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။

Published 4 April 2022

တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ကုန်းလမ်း-ရေလမ်း လမ်းကြောင်းသစ်တစ်ခုအဖြစ် ရန်ကုန်ကို ခရီးဆုံးထားရှိကာ အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာကို တိုက်ရိုက်ရောက်အောင် ကုန်စည်ပို့ဆောင်တဲ့ တရုတ်-မြန်မာ အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးတွဲပို့ဆောင်ရေးရထား (ချုံချင့်-ရန်ကုန်- အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ)ဟာ ဧပြီ ၂ရက်နေ့ စနေနေ့က ချုံချင့် မီးရထား ကွန်တိန်တာ စင်တာကနေ ထွက်ခွာ ခုတ်မောင်းခဲ့ပါတယ်။

 ချုံချင့်ကထုတ်လုပ်တဲ့ မော်တော်ဆိုင်ကယ် အစိတ်အပိုင်းတွေ သယ်ဆောင်လာတဲ့ အဲဒီ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးတွဲသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးရထားဟာ ယူနန်ပြည်နယ် မိုဟန်မှတစ်ဆင့် လာအိုနိုင်ငံတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ပြီးနောက် ဗီယင်ကျန်းမှာ  ကုန်းလမ်းပို့ဆောင်ရေးအဖြစ် ပြောင်းလဲကာ ထိုင်းနိုင်ငံကို အဝေးပြေးလမ်မကြီးမှ တစ်ဆင့် ဖြတ်သန်းပြီး နောက်ဆုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံ ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။

ယခုသယ်ယူပို့ဆောင်မှုအသစ်အရ ရန်ကုန်ကိုရောက်ရှိဖို့ ရက်ပေါင်း ၁၀ရက်မှ ၁၄ရက်အထိ ကြာမြင့်မှာဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ ယန်စီမြစ်ကနေတစ်ဆင့် အရှေ့ပိုင်းကမ်းခြေမြို့အထိသွားကာ အဲဒီကမှတစ်ဆင့် ပင်လယ်ထဲထွက်တဲ့ သမားရိုးကျ လမ်းကြောင်းအရဆိုရင် ရက်ပေါင်း ၂၀ကျော် ကြာမြင့်တာပါ။ ယခုလမ်းကြောင်းသစ်အရ သယ်ယူပို့ဆောင်ရာမှာ ကြာမြင့်ချိန်ကို ဖြတ်တောက်ပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီနှစ်အကုန်မှာ အဲဒီလမ်းကြောင်းကနေ ကမ္ဘာအနှံ့ နိုင်ငံပေါင်း၁၀၇နိုင်ငံက ဆိပ်ကမ်းပေါင်း ၃၁၅ ခုအထိ ရောက်ရှိနိုင်မယ်လို့ သိရပါတယ်။

၂၀၂၁ခုနှစ်မှာ ချုံချင့်ကနေသွားတဲ့ ရထား-ပင်လယ်ကုန်သယ်ယူမှု၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ပြီး လွန်းပျံ ဘတ်စ်ကားများနှင့်ပို့ဆောင်မှုနှင့် နိုင်ငံတကာရထားလမ်းကြောင်းအသုံးပြုမှုတို့ဟာ စုစုပေါင်းကုန်စည်တွေရဲ့ ၆၀ရာခိုင်နှုန်း၊၁၇ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ၃၀ရာခိုင်နှုန်းအသီးသီးရှိခဲ့ပါတယ်။

တရုတ်-မြန်မာ-အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူးတွဲသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးရထား အောင်မြင်စွာ စတင်ထွက်ခွာနိုင်တဲ့အတွက် ကုန်းလမ်း-ရေကြောင်းလမ်းကြောင်းသစ်တစ်ခုအဖြစ် တရုတ်နိုင်ငံမှ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာသို့ ရောက်ရှိသော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်းသစ်ကို ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး အဲဒါဟာ ကုန်းလမ်း-ရေကြောင်းလမ်းကြောင်းသစ် အောင်မြင်မှုတစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ ရန်ကုန်အခြေစိုက် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံရုံးရဲ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။

Source CMG

#WorldPolitics
Published - 04 April 2022
ရုရှားနိုင်ငံမှ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ဝယ်ယူခြင်းအတွက် ရုရှားငွေရူဘယ်လ်ဖြင့်ပေးချေဖို့ ရုရှားသမ္မတ'ဗလာဒီမီယာပူတင်'သတ်မှတ်ခဲ့ခြင်းဟာ ရှေ့ပြေးပုံစံတစ်ခုဖြစ်ပြီး အခြားအဓိကတင်ပို့ကုန်များကိုလည်း ရူဘယ်လ်ဖြင့်ပေးချေခိုင်းဖို့ ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း ရုရှားတို့ကသတိပေးလိုက်ပါတယ်။

အနောက်နိုင်ငံက အမေရိကန်ဒေါ်လာတန်ဖိုးကျဆင်းလာခြင်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ အတွက် ရုရှားပိုင်စီးပွားရေးအစိတ်အပိုင်းများကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်ပါတယ်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့က ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်ခဲ့တာကြောင့် ရုရှားကို အမေရိကန်နဲ့မဟာမိတ်နိုင်ငံများက စီးပွားရေးဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ချမှတ်ခဲ့တာကြောင့် ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုပြိုကွဲပြီးနောက်ပိုင်း ရုရှားစီးပွားရေးအဆိုးရွားဆုံးအခြေအနေ ရောက်ရှိနေတာဖြစ်ပါတယ်။

ကျဆင်းလာတဲ့စီးပွားရေးအဖတ်ဆယ်ဖို့ အတွက် 'ပူတင်'က ရုရှားမှဓာတ်ငွေ့များဝယ်ယူမှုအတွက် ရုရှားငွေရူဘယ်လ်ဖြင့်ပေးချေရမယ်လို့ မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့က အမိန့်ချလိုက်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့လည်း ဝယ်ယူသူတွေက စာချုပ်ပါငွေကြေးအချက်အလက်အတိုင်း ဆက်လက်ဝယ်ယူနိုင်ပြီး ပေးချေလာတဲ့ငွေတွေကို ရုရှားပိုင် Gazprom ကုမ္ပဏီက ရူဘယ်လ်အဖြစ်ပြောင်းလဲပေးလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

ဓာတ်ငွေ့ဝယ်ယူခြင်းအတွက် ရူဘယ်လ်နဲ့ပေးချေခိုင်းတာက ငွေပေးချေမှုကဏ္ဍရဲ့ရှေ့ပြေးပုံစံဖြစ်ကြောင်း၊ အခြားကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့မှုတွေမှာလည်း ဒီပုံစံကိုဆက်လက်ကျင့်သုံးသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ရုရှားအစိုးရအဖွဲ့မှပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ'ဒီမစ်ထရီပက်စ်ကော့ဗ်'က ရုရှားရုပ်သံလိုင်းချန်နယ်ဝမ်းကနေ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ရုရှားဗဟိုဘဏ်မှအရန်ငွေကြေး ဒေါ်လာ ၃၀၀ ဘီလီယံကို အနောက်နိုင်ငံကရပ်ဆိုင်းပစ်လိုက်တာဟာ အဓမ္မသိမ်းပိုက်လိုက်တာဖြစ်ပြီး ဒီလိုကိစ္စကြောင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာနဲ့ ယူရိုငွေတို့ ကို ကမ္ဘာ့အရန်ငွေကြေးအဖြစ် ဆက်လက်မှီခိုခြင်းမပြုလုပ်ဖို့ အကြောင်းဖန်လာခဲ့ပါတယ်။

၁၉၄၄ ခုနှစ်က အနောက်နိုင်ငံကနေ Bretton Woods ငွေကြေးစနစ်ကို အခြေချသတ်မှတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ Bretton Woods ငွေကြေးစနစ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာကို တစ်ကမ္ဘာလုံးရှိ စံညွှန်းငွေကြေးအတိုင်းအတာအဖြစ်သတ်မှတ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။

ရုရှားတို့က ဒေါ်လာကိုအခြေခံထားတဲ့ဒီငွေကြေးစနစ်ကို အစားထိုးပြောင်းလဲချင်နေခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း 'ပက်စ်ကော့ဗ်'ကဆိုပါတယ်။

ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် စီးပွားရေးဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ခြင်းများက ရုရှားတို့အနေနဲ့ ဒေါ်လာနဲ့ယူရိုငွေတို့ကို ယုံကြည်မှုမရှိတော့ပါဘူး။

ယူကရိန်းကို အထူးစစ်ဆင်ရေးပြုလုပ်ရတဲ့ရည်ရွယ်ချက်က အမေရိကန်တို့က ယူကရိန်းကိုအသုံးချပြီး ရုရှားကိုခြိမ်းခြောက်ဖို့ ကြံရွယ်နေကြောင်း၊ ရုရှားဘာသာစကားပြောဆိုတဲ့သူတွေကို ယူကရိန်းတို့က ညှင်းပန်းနှိပ်စက်နေတာကြောင့် ရုရှားတို့ ကကာကွယ်ပေးရမှာဖြစ်ကြောင်း 'ပူတင်'က အကြောင်းပြလိုက်ပါတယ်။

ယူကရိန်းဘက်ကတော့ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်နေတယ်ဆိုတဲ့အချက်ကို ငြင်းဆိုထားပြီး ရုရှားတို့ကအကြောင်းမဲ့တိုက်ခိုက်တာဖြစ်တယ်လို့ တုန့်ပြန်ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်မှာ သဘာဝစွမ်းအင်အရင်းအမြစ်အများဆုံးထုတ်လုပ်နေတဲ့ ရုရှားနိုင်ငံကြီးကို အနောက်နိုင်ငံကကျဉ်ဖယ်ဖို့ ပြုလုပ်နေခြင်းဟာ အကျိုးကြောင်းသင့်လျော်ခြင်းမရှိတဲ့အပြင် ဝယ်ယူသုံးစွဲသူတွေအတွက် ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာနိုင်ပြီး ဥရောပနဲ့အမေရိကန်တို့ ဟာလည်း စီးပွားရေးဆုတ်ယုတ်လာမှာဖြစ်ကြောင်း ရုရှားအရာရှိများက အကြိမ်ကြိမ်သတိပေးထားပါတယ်။

ရုရှားတို့က အမေရိကန်ဒေါ်လာနဲ့ ပတ်သက်ခြင်းမရှိဖို့ အချိန်ကြာမြင့်စွာကြိုးပမ်းနေခဲ့ပေမယ့် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်မှာ ဓာတ်ငွေ့၊ လောင်စာဆီ၊ သတ္တုပစ္စည်းများကို ဒေါ်လာနဲ့သာအရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်နေခဲ့ရပါတယ်။

တစ်ကမ္ဘာလုံးကုန်သွယ်ရေးအတိုင်းအတာမှာ ဒေါ်လာက အသုံးအများဆုံးငွေဖြစ်ပြီး သူ့နောက်မှာတော့ ယူရို၊ ယန်း၊ စတာလင်ပေါင်တို့ က အစဉ်လိုက်အသုံးအများဆုံးဖြစ်နေပါတယ်။
Source: Reuters