Published 2 April 2022
အိုမီခရွန်ကနေထပ်ခွဲလာတဲ့ ဗိုင်းရပ်မျိုးကွဲအခွဲအသစ်တစ်ခု "XE" (အိတ်စ်အီး) ကို ရှာတွေ့ခဲ့ပြီး အဲဒါဟာ လက်ရှိကူးစက်မှုအမြန်ဆုံးဖြစ်နေတဲ့ အိုမီခရွန်အခွဲ BA.2 ထက် ကူးစက်မှု ၁၀ရာခိုင်နှုန်း မြန်ဆန်တယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကပြောပါတယ်။
"XE" (အိတ်စ်အီး)ဟာ အိုမီခရွန်၊, BA.1နှင့် BA.2 တို့ပေါင်းစပ်မိပြီး ထပ်မံပေါ်ပေါက်လာတဲ့ မျိုးကွဲအခွဲတစ်ခုဖြစ်ပြီး သိသာစွာကွဲပြားတဲ့ ရောဂါဆိုးရွားမှုအပါအဝင် ရောဂါအသွင်အပြင်တွေမပြမချင်း အိုမီခရွန်ရဲ့ အခွဲဖြစ်နေဦးမှာပါလို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ မတ်၂၉ရက်က ထုတ်ပြန်တဲ့ ကပ်ရောဂါဆိုင်ရာ နောက်ဆုံးအစီရင်ခံစာမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
Source CMG
#WorldHealth
Published - 02 April 2022
ဖိုင်ဇာ-ဘိုင်အိုတက်ခ် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံထားတဲ့ အသက် ၅ နှစ်မှ ၁၁ နှစ်ကြားကလေးငယ်တွေဟာ ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားတဲ့ကလေးတွေနဲ့နှိုင်းယှဉ်ပါက အမေရိကန်မှာအိုမီခရွန်ကူးစက်မှုလွှမ်းမိုးစဉ်ကာလအတွင်း ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရမှုနှုန်း ၆၈ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိချက်ကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာဖော်ပြထားပါတယ်။
ကာကွယ်ဆေးနှစ်ကြိမ်ထိုးထားတဲ့ အသက် ၁၂ နှစ်မှ ၁၈ နှစ်ကြားဆယ်ကျော်သက်တွေမှာတော့ အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲကြောင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံယူမှုကို ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း အမေရိကန်ရောဂါထိန်းချုပ်ကာကွယ်ရေးစင်တာ(CDC)နဲ့ ဘော့စတွန်ကလေးဆေးရုံတို့မှ သိပ္ပံပညာရှင်များဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ကြပြီး နယူးအင်္ဂလန်ဆေးပညာဂျာနယ်မှာဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
အသက်ရှူကိရိယာလိုအပ်ခြင်းနဲ့ အသက်သေဆုံးခြင်းလိုဖြစ်စဉ်တွေကိုတော့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးအထိ လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ "ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါတွေဟာ ရောဂါပြင်းထန်ခြင်းအစားစားဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရောဂါပြင်းထန်မှုကို ထိန်းချုပ်ကာကွယ်လို့ရပါတယ်" လို့ CDC မှ သုတေသီဒေါက်တာ'မန်နစ်ရှ်ပေတယ်လ်'က ဆိုပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဒယ်လ်တာမျိုးဗီဇကွဲကူးစက်မှုလွှမ်းမိုးစဉ်ကာလအတွင်း ကာကွယ်ဆေးထိရောက်မှုက ပိုပြီးအားကောင်းနေခဲ့ပါတယ်။ ထိုစဉ်က ဆယ်ကျော်သက်တွေမှာ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းဖြင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရမှုကို ၉၃ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၂ ဇန်နဝါရီလက ကာကွယ်ဆေးထိရောက်မှုက အသက်ငယ်ရွယ်သေးတဲ့ကလေးငယ်တွေမှာ ဆေးရုံတက်ရောက်ရမှုကို ၄၈ ရာခိုင်နှုန်းကာကွယ်ပေးနိုင်ပြီး ဆယ်ကျော်သက်တွေမှာတော့ ၇၃ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။
"ရောဂါပြင်းထန်တဲ့ကလေးအများစုက ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားကြပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကာကွယ်ဖို့ အရိုးရှင်းဆုံးနည်းလမ်းက ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ပါပဲ" လို့ 'ပေတယ်လ်'ကဆိုပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post
#WorldHealth
Published - 1 April 2022
ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ တုပ်ကွေးရောဂါတပြိုင်တည်းဖြစ်ပွားခြင်းက ကိုဗစ်ရောဂါတစ်မျိုးတည်းဖြစ်ပွားခြင်းထက် ရောဂါလက္ခဏာ ပိုမိုဆိုးရွားနိုင်ပြီး အသက်အန္တရာယ်ပိုများကြောင်း သုတေသီများက The Lancet ဂျာနယ်မှာ သောကြာနေ့ကဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါဖြင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံနေရတဲ့လူနာ ၇,၀၀၀ နီးပါးကို စမ်းသပ်လေ့လာခဲ့ကြရာ ရောဂါနှစ်မျိုးစလုံးကူးစက်ခံနေရသူ ၂၂၇ ဦးပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။
SARS-CoV-2 ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်နှစ်မျိုးစလုံးကူးစက်နေတဲ့သူတွေဟာ ကိုဗစ်ရောဂါတစ်မျိုးတည်းဖြစ်ပွားတဲ့သူတွေနဲ့ယှဉ်ရင် အသက်ရှူကိရိယာလိုအပ်မှု ၄ ဆပိုများပြီး အသက်သေဆုံးနိုင်မှု ၂.၄ ဆပိုများကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
အဆိုပါဗိုင်းရပ်စ်နှစ်မျိုးတပြိုင်တည်းကူးစက်ခြင်းက အလွန်အန္တရာယ်များကြောင်း အီဒင်ဘာ့ဂ်တက္ကသိုလ်မှ ဒေါက်တာ'ကန်းနက်ဘေလီ'က ပြောပြခဲ့ပါတယ်။
"ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ်က တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ပါရောပြီး ကူးစက်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဆေးရုံပေါ်ကကိုဗစ်လူနာတွေကို ဆေးစစ်စမ်းသပ်ဖို့ အစီအစဉ်ပြောင်းလဲသတ်မှတ်သင့်ပြီး တုပ်ကွေးရောဂါကိုလည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်" လို့ 'ဘေလီ'က ဖော်ပြထားပါတယ်။
ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးနဲ့ တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးတို့ က အမျိုးအစားမတူညီတာကြောင့် လူတွေအနေနဲ့ ကာကွယ်ဆေးနှစ်မျိုးစလုံးထိုးနှံထားသင့်ကြောင်း အင်ပီရီယယ်ကောလိပ်လန်ဒန်မှ ဒေါက်တာ'ပီတာအိုပင်ရှော'က ထည့်လောင်းပြောကြားသွားပါတယ်။
Source: Reuters
#WorldHealth
Published - 31 March 2022
စမ်းသပ်ထုတ်လုပ်ဆဲဖြစ်တဲ့ နှာခေါင်းအစက်ချဆေးဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်မျိုးဗီဇကွဲအချို့ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သလို ကုသမှုလည်းပေးနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ကြွက်တွေမှာစမ်းသပ်တွေ့ရှိထားပါတယ်။
N-0385 ဆေးကို ရောဂါမကူးစက်ခင်အသုံးပြုပါက ဗိုင်းရပ်စ်ကို ခန္ဓာကိုယ်ဆဲလ်တွေထဲမဝင်အောင် တားဆီးပေးပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်ခံရပြီး ၁၂ နာရီအတွင်း ထိုဆေးကိုအသုံးပြုပါက ရောဂါလက္ခဏာဆိုးရွားမလာအောင် ကာကွယ်ပေးကြောင်း နယူးယော့ခ်မြို့ ကော်နယ်လ်တက္ကသိုလ်မှသုတေသီများရဲ့လေ့လာချက်ကို Nature ဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
N-0385 ဆေးဟာ TMPRSS2 အင်ဇိုင်းကိုတားဆီးပေးပါတယ်။
အချို့မျိုးဗီဇကွဲတွေက ဆဲလ်မျက်နှာပြင်မှာရှိတဲ့ TMPRSS2 နဲ့ ACE2 ပရိုတိန်းတို့ နဲ့ပေါင်းစပ်ကာ ဝင်ရောက်လာပြီး ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးရိုးဗီဇပစ္စည်းေတွကို ခန္ဓာကိုယ်ထဲသို့ ထည့်သွင်းလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။
N-0385 ဆေးကို လွယ်ကူရိုးရှင်းစွာဖြင့်အကြိမ်အနည်းငယ်သာ အသုံးပြုပေးရပြီး အခြားကိုဗစ်ကုသဆေးတွေထက် အကုန်အကျသက်သာကြောင်း ဦးဆောင်သုတေသနပြုလုပ်သူ'ဟက်တာအဂွယ်လာကော်ရေနာ'က ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ဒီဆေးကိုလက်ရှိမှာ မူလကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ဒယ်လ်တာမျိုးဗီဇကွဲတို့ ဖြင့်စမ်းသပ်ထားပြီး အိုမီခရွန်နဲ့တော့ မစမ်းသပ်ရသေးပါဘူး။
N-0385 ဆေးဖော်စပ်ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ လူသားများဖြင့်စမ်းသပ်ခြင်းများပြုလုပ်နိုင်ရန်အတွက် ကယ်လီဖိုးနီးယားအခြေစိုက် ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးအဖွဲ့ အစည်း EBVIA က ရန်ပုံငွေအစီအစဉ်များပြုလုပ်နေကြောင်း ဆိုပါတယ်။
N-0385 ဆေးကို လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုများပြုလုပ်ပြီး ဘေးကင်းထိရောက်ကြောင်းအတည်ပြုနိုင်ပါက ဆေးယဉ်ပါးခြင်းနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်သန္ဓေပြောင်းလဲခြင်းတို့ မဖြစ်ပေါ်အောင် ကာကွယ်ပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
Source: Reuters
#WorldHealth
Published - 30 March 2022
ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံယူနေရတဲ့လူနာများ ဖြင့် ဖိုင်ဇာမှထုတ်လုပ်တဲ့ ကိုဗစ်ကုသရေးသောက်ဆေးရဲ့ထိရောက်မှုကို ဗြိတိန်မှာလေ့လာဆန်းစစ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်တွေကတနင်္လာနေ့က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာ ဖိုင်ဇာရဲ့ကိုဗစ်ကုသဆေးပက်ဇ်လိုဗစ်(Paxlovid)ကို အသိအမှတ်ပြုထားပြီဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတဝန်းရှိဆေးရုံတွေမှာ စမ်းသပ်လေ့လာသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
"ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးက ဗိုင်းရပ်စ်ချေဖျက်နိုင်တဲ့သောက်ဆေးကောင်းတစ်လက်ပါ။ ဒါပေမဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါပြင်းထန်တဲ့သူတွေမှာ အသက်ရှင်သန်နိုင်ချေများအောင်လုပ်ပေးနိုင်မလားဆိုတာကိုတော့ မသိရသေးပါဘူး" လို့ အောက်စ်ဖိုဒ်တက္ကသိုလ်မှ ပရော်ဖက်ဆာ'ပီတာဟော်ဘီ'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
စမ်းသပ်ခြင်းရည်ရွယ်ချက်က ဖိုင်ဇာပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဟာ ဆေးရုံတက်ကုသခံယူနေရတဲ့ ကိုဗစ်လူနာတွေမှာ အသက်သေဆုံးမှုနှုန်းကို လျှော့ချပေးနိုင်လားဆိုတာကို အဓိကထားရည်ရွယ်ထားပါတယ်။
ယခုနှစ်အစောပိုင်းကလည်း Merck ကုမ္ပဏီရဲ့ ကိုဗစ်ကုသရေးသောက်ဆေးကိုလည်း ဆေးရုံတက်ရောက်ကုသခံနေရတဲ့လူနာတွေမှာ စမ်းသပ်ခဲ့ပါတယ်။
အောက်စ်ဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်မှပြုလုပ်မယ့် ဒီစမ်းသပ်မှုဟာ ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဝါးအနေနဲ့ ဆေးရုံတက်ရောက်ရတဲ့အချိန်ကာလကို လျှော့ချနိုင်မလားဆိုတဲ့အချက်နဲ့ အသက်ရှူကိရိယာလိုအပ်မှုကို လျှော့ချနိုင်မလားဆိုတဲ့အချက်တွေကိုလည်း လေ့လာသုံးသပ်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဟာ protease inhibitors အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး HIV ၊ အသည်းရောင်အသားဝါ-စီနဲ့ အခြားဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါတွေကို ကုသရာမှာအသုံးပြုတဲ့အမျိုးအစားဖြစ်ကာ ဗိုင်းရပ်စ်တွေထပ်မံပျံ့ပွားမလာအောင် တားဆီးပေးတာဖြစ်ပါတယ်။
ယခုနှစ်အတွင်း ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဝါးကနေ ဒေါ်လာ ၂၀ ဘီလီယံကျော်ရောင်းချရနိုင်ဖို့ ဖိုင်ဇာကမျှော်လင့်ထားပါတယ်။
၂၀၂၀ ခုနှစ်တုန်းက စတီးရွိုက်တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ ဒက်ဆာမက်သဇုန်း(dexamethasone)က ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း လူနာတွေကိုကယ်တင်ခဲ့နိုင်ကြောင်း၊ အဆစ်အမြစ်ရောင်ကုသဆေး tocilizumab နဲ့ ပဋိပစ္စည်းရောစပ်ဆေး Ronapreve တိုဟာလည်း ရောဂါကုသရာမှာ ထိရောက်မှုရှိခဲ့ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
Source: Reuters
#WorldHealth
Published- 30 March 2022
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကာကွယ်ဆေးစတုတ္ထအကြိမ်ထိုးနှံခြင်းဖြင့် အသက် ၆၀ မှ ၁၀၀ ကြားလူကြီးတွေမှာ ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်အသက်သေဆုံးနိုင်ချေကို ၇၈ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း ကလဲလစ်ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းက လေ့လာဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
အဆိုပါလေ့လာမှုကို ကလဲလစ်၊ ဆေပီယာကောလိပ်၊ ဘန်ဂူရီယန်တက္ကသိုလ်တို့က ပြုလုပ်ခဲ့ကြကာ အစ္စရေးလ်နိုင်ငံအတွင်း ဒုတိယအကြိမ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး(booster)ထိုးနှံခြင်းက အသက်သေဆုံးမှုနှုန်းကိုဘယ်လောက်အထိလျှော့ချနိုင်လဲဆိုတာကို လေ့လာခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
စတုတ္ထအကြိမ်ကာကွယ်ဆေးထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးချိန်မှာ လက်တွေ့စမ်းသပ်ထိရောက်မှုအထောက်အထားနည်းပါးခဲ့တာကြောင့် အငြင်းပွားစရာတွေဖြစ်ခဲ့ပါသေးတယ်။
ဒါကြောင့် ပထမအကြိမ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံသူတွေလောက်မများခဲ့ဘဲ ဒုတိယအကြိမ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံသူတွေကတော့ အလွန်နည်းပါးနေခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့အခုဆိုရင် စမ်းသပ်မှုအချက်အလက်တွေအရ စတုတ္ထအကြိမ်ကာကွယ်ဆေးက အသက်သေဆုံးမှုကို သိသိသာသာလျှော့ချပေးနိုင်တာကြောင့် ထိုးနှံဖို့ တွန့်ဆုတ်နေတဲ့သူတွေအနေနဲ့ ကာကွယ်ဆေးဆက်လက်ထိုးနှံသွားဖို့ ဆုံးဖြတ်သွားရန်မျှော်လင့်ထားကြောင်း စာတမ်းပြုစုသူများက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ကလဲလစ်ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ အစည်းက စတုတ္ထအကြိမ်ကာကွယ်ဆေးထိရောက်မှုလေ့လာရေးအတွက် လူပေါင်း ၅၆၃,၄၆၅ ဦးကို လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ကာ ပျမ်းမျှအသက် ၇၃ နှစ်ရှိပြီး လူဦးရေ ၅၃ ရာခိုင်နှုန်းက အမျိုးသမီးကြီးတွေဖြစ်ပါတယ်။
ထိုနောက် အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး booster ဒုတိယအကြိမ်ထိုးနှံပြီးသူတွေက တစ်ဖွဲ့ နဲ့ booster ပထမအကြိမ်ထိုးနှံပြီးသူတွေကတစ်ဖွဲ့ဆိုပြီး နှစ်ဖွဲ့ခွဲလိုက်ပါတယ်။
ဒုတိယအကြိမ် booster ကို ၂၀၂၂ ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက်နေ့မှ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်နေ့အတွင်း ထိုးနှံထားတဲ့သူတွေကို လေ့လာခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး booster တစ်ကြိမ်ထိုးနှံထားတဲ့အဖွဲ့ မှ ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်သေဆုံးသူ ၂၃၂ ဦးရှိခဲ့ပြီး ဒုတိယအကြိမ် booster ထိုးနှံထားတဲ့အဖွဲ့ မှ သေဆုံးသူ ၉၂ ဦးရှိခဲ့ပါတယ်။
ထိုသေဆုံးသူ ၉၂ ဦးထဲက ၅ ဦးက အသက် ၆၀ မှ ၆၉ နှစ်ကြား၊ ၂၂ ဦးက အသက် ၇၀ မှ ၇၉ နှစ်ကြား၊ ၆၅ ဦးက အသက် ၈၀ မှ ၁၀၀ နှစ်ကြား အသီးသီးတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး booster တစ်ကြိမ်ထိုးနှံပြီးသေဆုံးသူတွေထဲမှာတော့ ၃၂ ဦးက အသက် ၆၀ မှ ၆၉ နှစ်ကြား၊ ၅၁ ဦးက အသက် ၇၀ မှ ၇၉ နှစ်ကြား၊ ၁၄၉ ဦးက အသက် ၈၀ မှ ၁၀၀ နှစ်ကြားရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒယ်လ်တာမျိုးဗီဇကွဲကူးစက်မှုကာလအတွင်း တတိယအကြိမ်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံစဉ်က သက်ကြီးရွယ်အိုတွေမှာ အသက်သေဆုံးနိုင်ချေကို ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချပေးနိုင်ခဲ့ပေမယ့် စတုတ္ထအကြိမ်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံစဉ်မှာတော့ အသက်သေဆုံးနိုင်ချေကို ၇၈ ရာခိုင်နှုန်းသာလျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။
ဒီစမ်းသပ်မှုရဲ့ရည်ရွယ်ချက်က အသက် ၆၀ အထက်လူကြီးတွေမှာ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးဒုတိယအကြိမ်ထိုးနှံကြဖိုဖြစ်တဲ့အပြင် အခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း ရောဂါကူးစက်ပြင်းထန်နိုင်တဲ့လူတွေမှာ ကာကွယ်ဆေးထပ်မံထိုးနှံဖို့ တိုက်တွန်းချင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
အခုအခါစမ်းသပ်မှုအထောက်အထားတွေရှိလာပြီဖြစ်တဲ့အတွက် ဒုတိယအကြိမ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး booster ထိုးနှံချင်တဲ့သူတွေများလာပြီဖြစ်ပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post
Published 29 March 2022
ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် စီးပွားရေး ချွတ်ခြုံလုနီးပါးကျဆင်းခဲ့ရတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အပန်းဖြေကျွန်း ဖူးကက်မှာ ယခုဆိုရင် ငါးဖမ်း သင်္ဘောတွေရဲ့ မာလိန်မှူးတွေဟာ တူနာငါးတွေကြောင့် စီးပွားရေးပြန်ထူထလာနိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်နေကြပါတယ်။
တူနာငါးဖမ်းတဲ့အလုပ်ဟာ ဖူးကက်မှာ အရေးကြီးတဲ့ အသက်မွေးမှုတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်းသားတွေအတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ထောင်ချီပြီး ဝင်ငွေတွေရရှိတဲ့လုပ်ငန်းဖြစ်တာကြောင့်ပါ။ ဒါပေမယ့် ၂၀၁၄ခုနှစ်မှာ တရားမဝင် ဥပဒေမဲ့ ငါးဖမ်းဆီးခြင်းတွေကို နှိမ်နှင်းခဲ့ပြီး စည်းမျည်းတွေတင်းကြပ်လိုက်တဲ့အခါ လုပ်ငန်းတွေစွန့်လွှတ်ခဲ့ကြရပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ကိုဗစ်ကြောင့် စီးပွားရေးအပေါ်ရိုက်ခတ်မှုတွေဖြစ်လာတဲ့အခါ ဖူးကက်အာဏာပိုင်တွေက ကမ္ဘာလှည့်တွေအပေါ် လုံးလုံးလျားလျားမှီခိုတာတွေမလုပ်ချင်တော့ဘဲ တူနာငါးဖမ်းလုပ်ငန်းကို ပြန်လည်အသက်သွင်းချင်လာခဲ့ကြပါတယ်။
ဖူးကက်က သင်္ဘောမာလိန်မှူးတော်တော်များများဟာ ပြောင်းလဲတင်းကြပ်ထားတဲ့ ငါးဖမ်းစည်းမျည်းတွေနှင့် ကိုက်ညီအောင် သူတို့ရဲ့ သင်္ဘောတွေကို ပြန်ပြီးပြုပြင်မွမ်းမံနေကြပါတယ်။ တူနာငါးမဖမ်းဖူးတဲ့ သင်္ဘောသားတွေကိုလည်း ငါးဖမ်းနည်းတွေ သင်ပေးနေကြပါတယ်။
“ တူနာငါးတွေပြန်ဖမ်းတဲ့စိတ်ကူးဟာ အလွန်ကောင်းပါတယ်။ လူတွေ အလုပ်ပိုရလာမယ်။ အခြားဒေသတွင်းက စီးပွား ရေးလုပ်ငန်းတွေကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေမယ်။ တူနာဟာ ဈေးကောင်းရလို့ ဝင်ငွေတွေကောင်းလာမယ်” လို့ သင်္ဘာမာလိန်မှူးတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ အမ်နတ်ဂျိုအေကော်က ပြောပါတယ်။
ကိုဗစ်ကပ်ဘေးမတိုင်ခင်က ဖူးကက်စီးပွားရေးဟာ ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို လုံးလုံလျားလျားနီးပါး မှီခိုထားရတာပါ။ ဖူးကက်ဟာ နိုင်ငံတကာနှင့်ပြည်တွင်းခရီးသွားဝင်ငွေတွေရဲ့ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းရရှိနေတာပါ။ ဒါပေမယ့် (၂)နှစ်တာကာလအတွင်း ခရီးသွား မရှိသလောက်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ရာပေါင်းများစွာသော လုပ်ငန်းတွေ ဖူးကက်မှာရပ်တန့်ခဲ့ရပါတယ်။
အဲဒီအခြေအနေကိုပြောင်းလဲပစ်ဖို့အတွက် ဖူးကက်ဟာ အစားအသောက်ကောင်းချက်ပြုတ်ခြင်း၊ပညာရေး၊လှေဆိပ်၊ ကျန်းမာရေး၊အားကစား၊စမတ်စီတီးနှင့် တူနာလုပ်ငန်းတွေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေဖို့ အစီအစဉ်ကို စတင်ခဲ့ပါတယ်။
“ဖူးကက်မှာ အခွင့်အလမ်းတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် အရင်က ခရီးသွားလုပ်ငန်းကိုပဲ အာရုံထားခဲ့တယ်။ ကျွန်တော်တို့ ကျွန်းမှာ လုပ်လို့ရတာတွေအများကြီးပဲ။ အခုအစီအစဉ်က ကျွန်တော်တို့ကို အရင်ထက်ပိုပြီး သန်မာအားကောင်းစေလာလိမ့်မယ်” လို့ ဖူးကက် ကုန်သည်ကြီးများအသင်းဥက္ကဋ္ဌ သန်နူဆက် ဖွန်ဒက်ကပြောပါတယ်။
Source CMG
Page 6 of 24