#WorldHealth
Published - 22 March 2022
အိုမီခရွန်နဲ့ အခြားမျိုးဗီဇကွဲတွေအား ကာကွယ်နိုင်မယ့် ကိုဗစ်ရောဂါကာကွယ်ဆေးတွေကို တရုတ်နိုင်ငံမှ ကာကွယ်ဆေးထုတ်လုပ်သူများက အဆင့်မြှင့်တင်ထုတ်လုပ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း တာဝန်ရှိသူများကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အပြီးသတ်ထုတ်လုပ်ခြင်းမပြုခင် ဘေးကင်းစိတ်ချရမှုရှိ/မရှိ စမ်းသပ်စစ်ဆေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်မှာအသုံးအများဆုံးကာကွယ်ဆေးတွေဟာ ဓာတ်ခွဲခန်းထုတ်သက်မဲ့ဗိုင်းရပ်စ်ဖြင့် ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေဖြစ်ပြီး အိုမီခရွန်နဲ့ ဒယ်လ်တာအပါအဝင် မျိုးဗီဇကွဲ ၃ မျိုးအထိ ကာကွယ်ပေးနိုင်မယ့်ဆေးအဖြစ် ပြောင်းလဲစမ်းသပ်ထုတ်လုပ်နေတာဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတော်ကျန်းမာရေးကော်မရှင်မှ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထုတ်လုပ်မှုအပိုင်းကြီးကြပ်ရေးမှူး 'ကျန်ကျောင်းဝေ'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

မျိုးဗီဇကွဲ ၄ မျိုးကို ကာကွယ်နိုင်မယ့် ပရိုတိန်းအခြေပြုနောက်ထပ်ကာကွယ်ဆေးတစ်မျိုးကိုလည်း နိုင်ငံရပ်ခြားမှလူတွေနဲ့စမ်းသပ်ဖို့ ခွင့်ပြုချက်တောင်းခံထားပြီဖြစ်ပါတယ်။
အားလုံးက အိုမီခရွန်ကာကွယ်ဆေးအသုံးပြုချင်နေကြတယ်ဆိုတာ သိရှိနားလည်ထားကြောင်း၊ အိုမီခရွန်ကာကွယ်ဆေးထုတ်လုပ်ဖို့ အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး ဘေးကင်းစိတ်ချရဖို့ က ပထမဦးစားပေးဖြစ်ကြောင်း စနေနေ့က ပေကျင်းမှာပြုလုပ်တဲ့မီဒီယာရှင်းလင်းပွဲမှာ 'ကျန်ကျောင်းဝေ'က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိကာကွယ်ဆေးတွေရဲ့ ရောဂါခုခံနိုင်စွမ်းကို အိုမီခရွန်ကကျော်ဖြတ်နိုင်တယ်ဆိုတာ အချို့ တဝက်လောက်သာဖြစ်ပြီး ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးအပြည့်ထိုးနှံခြင်းဖြင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရမှု၊ ရောဂါပြင်းထန်လာမှုနဲ့ အသက်သေဆုံးမှုတို့ ကို ထိထိရောက်ရောက်ကာကွယ်ပေးနိုင်ဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး(booster)ထိုးနှံပါက ရောဂါကူးစက်နိုင်ချေကို ပိုပြီးလျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း ရှင်းပြသွားပါတယ်။

အစောပိုင်းစမ်းသပ်ချက်များအရ တရုတ်ကုမ္ပဏီထုတ် ဆိုင်နိုဗက်နဲ့ ဆိုင်နိုဖန်တို့ လို သက်မဲ့ဗိုင်းရပ်စ်အခြေပြုကာကွယ်ဆေးတွေဟာ mRNA ကာကွယ်ဆေးအမျိုးအစားတွေဖြစ်တဲ့ ဖိုင်ဇာနဲ့ မိုဒါနာတို့ လောက် အိုမီခရွန်ကာကွယ်နိုင်စွမ်းမရှိဘူးလို့ တွေ့ရှိထားပါတယ်။

ဒါကြောင့် သက်မဲ့ဗိုင်းရပ်စ်အခြေပြုကာကွယ်ဆေးထိုးထားတဲ့သူတွေမှာ ဒီထက်ကာကွယ်နိုင်စွမ်းပိုကောင်းတဲ့ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးအမျိုးအစားများထိုးနှံဖို့ သုတေသီများကအကြံပြုထားပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံမှာ သက်မဲ့ဗိုင်းရပ်စ်ကာကွယ်ဆေးထိုးထားတဲ့သူတွေကို မတူညီတဲ့အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးအမျိုးအစားထိုးနှံဖို့ ခွင့်ပြုထားပါတယ်။ တရုတ်မှာပင် mRNA ကာကွယ်ဆေးအမျိုးအစားထုတ်လုပ်လျက်ရှိပြီး အမျိုးမျိုးသောကာကွယ်ဆေးတွေကို ရောစပ်ထိုးနှံခြင်းက အိုမီခရွန်ကိုဘယ်လောက်အထိ ကာကွယ်နိုင်လဲဆိုတဲ့အချက်အလက်တွေကို စုဆောင်းထားပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံရှိလူဦးရေ ၁.၄ ဘီလီယံရဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးဟာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးအပြည့်ထိုးနှံပြီးသားဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်ခံရသူ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းဟာလည်း ရောဂါအပျော့စားနဲ့ လက္ခဏာမပြသူများဖြစ်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခံရပြီး သေဆုံးခဲ့သူ ၂ ဦးဟာ အသက် ၆၀ ကျော်တွေဖြစ်ပြီး တစ်ယောက်က ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားပါဘူး။ အဆိုပါ ၂ ယောက်စလုံးမှာ ကိုဗစ်ရောဂါအခြေအနေပြင်းထန်ခြင်းမရှိပေမယ့် အခြားရောဂါအခံတွေကြောင့် သေဆုံးရတာဖြစ်ကြောင်း တာဝန်ရှိသူများပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ဟောင်ကောင်မှာ ကိုဗစ်ကြောင့်သေဆုံးသူတွေထဲက ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်က သက်ကြီးရွယ်အိုတွေဖြစ်ကာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားတဲ့သူတွေက ကာကွယ်ဆေးထိုးထားတဲ့သူတွေထက် အသက်သေဆုံးနိုင်ချေ အဆ ၃၀ ကျော်ပိုများပါတယ်။

Source: Bloomberg

#WorldHealth
Published - 22 March 2022
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲကူးစက်ခြင်းဖြင့် ကလေးငယ်များမှာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာအန္တရာယ်ဖြစ်တဲ့ လည်ချောင်းရောင်ရမ်းခြင်းလက္ခဏာအဖြစ်များလာကြောင်း လေ့လာချက်အသစ်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။

ဗိုင်းရပ်ကူးစက်ခြင်းဖြင့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာ ရောင်ရမ်းလာပြီး အသက်ရှူရခက်ခဲတဲ့အခြေအနေဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီနောက်အသက်ရှူတဲ့အခါမှာ စူးရှရှအသံမျိုးထွက်လာပြီး ချောင်းဆိုးသံကျယ်လာတတ်ပါတယ်။

ဘော့စ်တွန်ကလေးဆေးရုံမှ အရေးပေါ်ဆရာဝန်တွေက ကပ်ရောဂါစတင်တဲ့အချိန်ကနေ ၂၀၂၂ ဇန်နဝါရီလလယ်မတိုင်ခင်အထိ လည်ချောင်းရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ကလေးငယ် ၇၅ ယောက်ကို ကုသပေးခဲ့ပါတယ်။

ဒီကလေးတွေထဲက ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၂၀၂၁ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း အိုမီခရွန်စတင်ပျံ့ပွားပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြတာဖြစ်ကြောင်း ကလေးအထူးကုဌာနများထံ အကြောင်းကြားခဲ့ကြပါတယ်။

ကလေးအများစုကို စတီးရွိုက်များဖြင့်ကုသပေးခဲ့ပြီး အိမ်ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ပေမယ့် အချို့ကလေးတွေကိုတော့ ဆေးရုံတက်ကုသမှုပေးခဲ့ရပါတယ်။ ယေဘုယျ ခြုံကြည့်လိုက်ရင် အခြားဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများကြောင့် လည်ချောင်းရောင်ရမ်းခြင်းထက် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် လည်ချောင်းရောင်ရမ်းရတဲ့ကလေးတွေကို ဆေးကုသမှုများပိုမိုဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ရကြောင်း ဆရာဝန်များသိရှိခဲ့ရပါတယ်။

အိုမီခရွန်စတင်ပျံ့ပွားလာတဲ့အချိန်မှာ လည်ချောင်းရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့လူနာတွေ စတင်များပြားလာတာကို ထင်ထင်ရှားရှားတွေ့မြင်ရပါတယ်လို့ ဦးဆောင်သုတေသနပြုလုပ်တဲ့ ဒေါက်တာ'ရိုင်ယန်ဘရူစတာ'က ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

အခြားဗိုင်းရပ်စ်တွေကြောင့်လည်း လည်ချောင်းရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်တတ်ပေမယ့် ကလေးငယ်တွေမှာ အဲဒီလိုလက္ခဏာရှိပြီဆိုရင် ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်တာမျိုးဖြစ်နိုင်ချေရှိတာကို မိဘများသတိပြုမိဖို့ လိုအပ်ပြီး မိသားစုဝင်တွေလည်း ရောဂါပိုးစစ်ဆေးသင့်ပါတယ်လို့ သုတေသီများက အကြံပြုထားပါတယ်။

Source: Reuters

#WorldNews_Health
Published - 21 March 2022

တီဘီရောဂါကာကွယ်ဆေးဟာ ကိုဗစ်-၁၉ကို ကာကွယ်ပေးရာမှာ အထောက်အကူဖြစ်စေကြောင်းကို သုတေသနပြုလုပ်ချက် အသစ်အရသိရပါတယ်။ကပ်ဘေးရောဂါအစောပိုင်းမှာ BCG လို့ ခေါ်တဲ့ တီဘီရောဂါကာကွယ်ဆေးထိုးကို ကလေးဘဝက ထိုးနှံထားပြီးသူတွေထဲမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုနှုန်း လျော့နည်းကြောင်း လေ့လာမှုအရတွေ့ရှိရပါတယ်။

ယခု ဟမ်စတားကြွက်ကလေးတွေနှင့် သုတေသနပြုလုပ်ရာမှာ တီဘီကာကွယ်ဆေးထိုးထားတဲ့ကြွက်ကလေးတွေဟာ ကိုဗစ်-၁၉ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ အဆုတ်ရောင်ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုနည်းပါးပြီး အဆုပ်ထဲမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပမာဏနည်းပါးကြောင်းတွေ့ရပါတယ်။

ဘာလ်တီမိုးမှာရှိတဲ့ ဂျွန်ဟော့ပ်ကင်းတက္ကသိုလ်က ဆရာဝန်တွေဟာ ကိုဗစ်ကူးစက်ခံထားရတဲ့ကြွက်တွေထဲက BCG ထိုးထားတဲ့ကြွက်တွေနှင့် မထိုးထားတဲ့ကြွက်တွေအကြား အဆုပ်ဆဲလ်တွေမှာ အရေးပါတဲ့ ကွဲပြားခြားနားမှုကို တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်လို့ ပညာရှင်အချင်းချင်းလေ့လာမှုမပြုခင်ထုတ်ဝေတဲ့ bioRxiv စာစောင် မှာဖော်ပြထားပါတယ်။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံထားရပြီးနောက် BCG ထိုးထားတဲ့ကြွက်တွေရဲ့ ခုံခံအား ပဋိပစ္စည်းဟာ အဆုပ်ဆဲလ်တွေဆီ ခပ်မြန်မြန်ရောက်ရှိလာပြီး အဆုပ်ပြုပြင်တဲ့ ယန္တယားဟာလည်း ပိုပြီးမြန်ဆန်လာပါတယ်။အဲဒီနောက်တစ်သျှူးပျက်ဆီးတဲ့ ရောင်ရမ်းမှုတွေကိုလည်းလျော့သွားစေကြောင်းတွေ့ရတယ်လို့ ဒေါက်တာ ဝီလီယံ ဘီရှိင်းကပြောပါတယ်။

ဒီလစောစောပိုင်းကလည်း အိန္ဒိယက သုတေသနပညာရှင်တွေဟာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး အက်စထရာဇင်နီကာ ထိုးထားတဲ့ သူတွေအပေါ် BCG ရဲ့အကျိုးသက်ရောက်မှုကို လေ့လာမှုအသေးစားကလေးတစ်ခုပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

အဲဒီအခါတီဘီကာကွယ်ဆေးထိုးထားပြီးသူ ၂၁ဦးဟာ မထိုးထားသူ ၁၃ဦးထက် ပိုမိုသန်စွမ်းတဲ့ ပဋိပစ္စည်းနှင့် တီဆဲလ်တွေ ထွက်လာပြီး ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို ခုံခံတိုက်ခိုက်နိုင်တာကိုတွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် BCGနှင့် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးပေါင်းစပ်ထိုးရင် ကာကွယ်နိုင်မှုပိုမိုရရှိလာနိုင်ဖွယ်ရှိတယ်လို့ ဂျွန်ဟော့ကင်းအဖွဲ့ က ပြောပါတယ်။ လူတွေကို BCGဆေးထိုးပြီးစမ်းသပ်မယ့်အစီအစဉ်ကိုလည်း စတင်ပြင်ဆင်နေပြီလို့ သူတို့ ကပြောပါတယ်။
Source Reuters 

#WorldHealth
Published - 21 March 2022

အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲကြောင့် ကိုဗစ်ကူးစက်မှုများပြန်လည်မြင့်တက်လာပေမယ့် ကိုဗစ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး(booster) ဒုတိယအကြိမ်ထိုးနှံရန် ညွှန်ကြားဖို့ စောလွန်းနေသေးကြောင်း ဥရောပမှ ဆေးဝါးထိန်းသိမ်းစောင့်ကြပ်ရေးအဖွဲ့ က မတ်လ ၁၇ ရက်နေ့မှာ အသိပေးပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ဥရောပဆေးဝါးအေဂျင်စီ(EMA)မှ အကြီးအကဲဖြစ်သူက အပတ်စဉ်မီဒီယာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောကြားရာမှာ နိုင်ငံအများအပြားမှ ကိုဗစ်ထိန်းသိမ်းကန့်သတ်ချက်များ လျှော့ချလာခြင်းက ကူးစက်မှုမြင့်မားလာခြင်းရဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ရက်သတ္တပတ်တွေမှာ ကူးစက်မှုတွေ လျော့ကျလာခဲ့ပေမယ့် အခုအချိန်မှာတော့ အချို့ နိုင်ငံတွေမှာ ကူးစက်မှုတွေပြန်လည်မြင့်တက်လာကြောင်း ဒေါက်တာ'မာကိုကေဗယ်လာရီ'က ပြောပြခဲ့ပါတယ်။

အမ်စတာဒမ်မြို့ မှာအခြေချထားတဲ့ ဆေးဝါးအေဂျင်စီက ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေရဲ့ အိုမီခရွန်ကာကွယ်နိုင်စွမ်းထိရောက်မှုတွေကို စောင့်ကြည့်လေ့လာနေကြောင်း ဒေါက်တာ'ကေ‌ဗယ်လာရီ'က ဆိုပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ သာမန်လူတွေမှာ ကိုဗစ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး ဒုတိယအကြိမ်ထိုးနှံ‌ရန် လုံလောက်တဲ့အကြောင်းအရင်းမတွေ့ရှိရ‌သေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ ကမ္ဘာတဝန်းမှာ ရောဂါပိုးစမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်းတွေ လျော့နည်းလာချိန်မှာ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုတွေ ပြန်လည်မြင့်တက်လာပြီလို့ WHO က သတိပေးထားပါတယ်။

ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံမှုနှုန်းမြင့်မားတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ အသက်သေဆုံးမှုနဲ့ ‌ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရမှုများ လျော့နည်းလေ့ရှိတဲ့သဘောကိုလည်း ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။
ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများမှာ အသုံးပြုခွင့်ပေးထားတဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးများကတော့ mRNA အမျိုးအစားဖြစ်တဲ့ ဖိုင်ဇာ၊ မိုဒါနာ၊ ဗိုင်းရပ်စ်အခြေပြုအမျိုးအစားဖြစ်တဲ့ ဂျွန်ဆန်အင်န်ဂျွန်ဆန်၊ အက်စ်ထရာဇန်နီကာ၊ ဓာတ်ခွဲခန်းထုတ်စပိုက်ခ်ပရိုတိန်းအခြေပြုအမျိုးအစား နိုဗာဗက်စ်တို့ ဖြစ်ပါတယ်။
Source: The Straits Times. 

#WorldHealth

Published - 20 March 2022
အိုမီခရွန်ကူးစက်မှုကာလများအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံထုတ် ဆိုင်နိုဗက်(Sinovac)ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးဟာ အသက် ၃ နှစ်မှ ၅ နှစ်ကြားကလေးတွေမှာ ကိုဗစ်ရောဂါကို ၃၈.၂ ရာခိုင်နှုန်းကာကွယ်ပေးနိုင်ကြောင်း ချီလီနိုင်ငံမှလေ့လာစမ်းသပ်ချက်မှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ဒီလေ့လာချက်ကို အင်္ဂါနေ့ကထုတ်ပြန်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များအချင်းချင်း သုံးသပ်မှုမလုပ်ရသေးပါဘူး။

အစောပိုင်းသုံးသပ်ချက်များအရ ကိုရိုနာဗက်ကာကွယ်ဆေးဟာ ဒယ်လ်တာမျိုးဗီဇကွဲလွှမ်းမိုးချိန်ကာလအတွင်း အသက် ၆ နှစ်မှ ၁၆ နှစ်ကြားကလေးတွေမှာ ကိုဗစ်ရောဂါကို ၇၄.၅ ရာခိုင်နှုန်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ကြောင်း စမ်းသပ်ရရှိခဲ့ပါတယ်။

အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲက ကာကွယ်ဆေးမှရရှိတဲ့ခုခံအားကို ကျော်ဖြတ်သွားနိုင်တယ်လို့ WHO က အသိပေးခဲ့ပေမယ့် နိုင်ငံအနှံ့အပြားမှာ ကိုဗစ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး(booster)ထိုးနှံဖို့ ညွှန်ကြားလျက်ရှိပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ကာကွယ်ဆေးအများစုက ရောဂါပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားခြင်းကို ထိရောက်စွာကာကွယ်ပေးနိုင်ဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုင်နိုဗက်ကာကွယ်ဆေးက ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရမှုနှုန်းကို ၆၄.၅ ရာခိုင်နှုန်းကာကွယ်ပေးနိုင်ပြီး အရေးပေါ်ကြပ်မတ်ကုသခံယူရမှုနှုန်းကို ၆၉ ရာခိုင်နှုန်းကာကွယ်ပေးထားနိုင်ကြောင်း ချီလီကလေ့လာသုံးသပ်ထားပါတယ်။

နယူးယော့ခ်မှသုတေသီများသုံးသပ်ထားတဲ့ လေ့လာချက်တစ်ခုမှာ ဖိုင်ဇာကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးက အိုမီခရွန်ကူးစက်မှုကာလအတွင်း အသက် ၅ နှစ်မှ ၁၁ နှစ်ကြားကလေးငယ်တွေမှာ ကာကွယ်နိုင်စွမ်း အလျင်အမြန်ကျဆင်းသွားကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီလက ဖော်ပြထားပါတယ်။
Source: Reuters 

#WorldHealth
Published - 20 March 2022
ကိုဗစ်ရောဂါကို အလွန်ထိရောက်စွာကုသပေးနိုင်ပြီး ဖိုင်ဇာကုမ္ပဏီမှထုတ်လုပ်တဲ့ ပက်ဇ်လိုဗစ်(Paxlovid) ကိုဗစ်ကုသရေးသောက်ဆေးကို ကမ္ဘာအနှံ့အပြားရှိ ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီ ၃၅ ခုက ဈေးသက်သာစွာဖြင့် ထုတ်လုပ်ရောင်းချသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီနောက် ဆင်းရဲနွမ်းပါးတဲ့နိုင်ငံ ၉၅ နိုင်ငံမှာ အဆိုပါဆေးဝါးများကို ပေးပိုထောက်ပံ့သွားမှာဖြစ်ကြောင်း တစ်ကမ္ဘာလုံးဆေးဝါးကုသမှုရရှိရေးအဖွဲအစည်း(MPP)က ကြာသပတေးနေ့က အတည်ပြုလိုက်ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီတွေကနေ ဆင်းရဲနွမ်းပါးတဲ့နိုင်ငံ ၉၅ နိုင်ငံအတွက် ဆေးဝါးများထုတ်လုပ်ပေးဖို့ ဖိုင်ဇာက သဘောတူညီခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက်ပိုင်း ဖိုင်ဇာမှထုတ်လုပ်ခွင့်ပေးမယ့် ဆေးဝါးကုမ္ပဏီများကို ရွေးချယ်နေခဲ့ကြပါတယ်။

လက်တွေ့စမ်းသပ်ချက်များအရ ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဟာ ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရမှုနှုန်းကို ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်လျှော့ချပေးနိုင်တာကြောင့် ကိုဗစ်ရောဂါကိုတိုက်ဖျက်ရာမှာ အရေးကြီးတဲ့အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။ စမ်းသပ်ချက်များအရ Merck ကုမ္ပဏီကထုတ်လုပ်တဲ့ မော်နျူပီရာဗီယာ(Molunupiravir)ဆေးထက် ပက်ဇ်လိုဗစ်က များစွာထိရောက်မှုရှိခဲ့ပါတယ်။

ဖိုင်ဇာနဲ့ Merck တို့ဟာ သူတို့ရဲ့ဆေးတွေကို အခြားဆေးဝါးကုမ္ပဏီတွေကနေ ထုတ်လုပ်ခွင့်ပေးဖို့ MPP နဲ့ သဘောတူညီထားကြပါတယ်။ Merck ကုမ္ပဏီရဲ့ဆေးထုတ်လုပ်ပုံကို MPP ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ဆေးဝါးကုမ္ပဏီပေါင်း ၁ ဒါဇင်လောက်က ဈေးနှုန်းသက်သာစွာနဲ့ နိုင်ငံအချို့မှာ ထုတ်လုပ်ပေးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ယခုနှစ်ကုန်မတိုင်ခင်အထိတော့ ဆေးဝါးကုမ္ပဏီတွေအနေနဲ့ ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးအမြောက်အများ ထုတ်လုပ်ဖို့တော့ မဖြစ်နိုင်သေးပါဘူး။ ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဝါးထုတ်လုပ်နည်းအတိုင်း ထုတ်လုပ်သွားမယ့်ကုမ္ပဏီတွေထဲမှာ နိုင်ငံ ၁၂ နိုင်ငံမှ ကုမ္ပဏီ ၃၅ ခုပါဝင်ပါတယ်။

အစ္စရေးလ်မှ Teva ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေး၊ အိန္ဒိယမှ Sun ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေး၊ အမေရိကန်မှ Viatris ဆေးဝါးကုမ္ပဏီတို့လို ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီတွေ ပါဝင်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ရောဂါကို တစ်ကမ္ဘာလုံးမှပြည်သူ့ကျန်းမာရေးပြဿနာလို့ WHO ကသတ်မှတ်ထားတဲ့အတွက် အခြားဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးများမှ ရောင်းချရတဲ့အမြတ်ငွေကို ဖိုင်ဇာကရရှိမှာမဟုတ်ပါဘူး။

၂၀၂၂ အတွင်း တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ကိုဗစ်ကုသဆေးပေါင်း သန်း ၂၅၀ ထုတ်လုပ်ဖို့ ခန့်မှန်းခဲ့ကြပေမယ့် အခုနှစ်အတွင်း အနည်းဆုံး သန်း ၁၂၀ ထုတ်လုပ်ဖို့သာ စီစဉ်ထားကြောင်း ဖိုင်ဇာကပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေး ၁၀ သန်းခန့်ကို ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ဖို့ ဖိုင်ဇာကမျှော်လင့်ထားပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post