#Daily_News
Published 21 December 2024
၁။ မြန်မာ့ပြောင်း တန်ချိန် ၁၇ သိန်းကျော်ပြည်ပသို့တင်ပို့ထား
၂။ ၂၀၂၅ ခုနှစ် မိုးဦးအကျစောနိုင်ပြီး လာနီညာဖြစ်နိုင်ခြေ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်သာရှိဟုဆို
၃။ လာမည့်နှစ်တွင် သဘာဝဘေးကြုံတွေ့ပါက လှူဒါန်းရန် ဆန်တန်ချိန် ၃၅၀ဝ ကို စီစဉ်ထား
၄။ ဆီးရီးယားပဋိပက္ခများဖြစ်ပြီးနောက် စီးပွားရေးပြန်လည်ထူထောင်ရန်လိုအပ်ချက်များအား ကုလသမဂ္ဂအထူးကိုယ်စားလှယ်ထောက်ပြ ... အစရှိတဲ့ သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group
ပြည်ပမှ စားသုံးဆီတွေတင်သွင်းနေရတာကြောင့် ဆီထွက်သီးနှံတွေ ပိုမိုစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ပြီး စားသုံးဆီဖူလုံရေး ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ သိရပါတယ်။
#Local_News
Published 21 December 2024
#ပြည်တွင်းစားသုံးဆီ #ဆီထွက်သီးနှံ
#YMG/SW #Yangon_Times
လာမည့်နှစ်မှာ သဘာဝဘေးကြုံတွေ့ပါက လှူဒါန်းရန် ဆန်တန်ချိန် ၃၅၀ဝ ကို စီစဉ်ထားတယ်လို့ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနက သိရပါတယ်။
#Local_News
Published 21 December 2024
#စိုက်ပျိုးရေး #လှူဒါန်းရန်ဆန်
#YMG/SW #Yangon_Times
လာမယ့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ မိုးဦးအကျစောနိုင်ပြီး လာနီညာဖြစ်နိုင်ခြေ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်သာရှိတယ်လို့ မိုးလေဝသစောင့်ကြည့်လေ့လာသူ ဦးဝင်းနိုင်က ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
#Local_News
Published 21 December 2024
#လာနီညာဖြစ်နိုင်ခြေ #ဦးဝင်းနိုင်
#YMG/NN #Yangon_Times
Yangon, December 3, 2024
Discussions on preliminary preparations for the construction of the Kunming-Kyaukpyu railway, a major infrastructure initiative aimed at enhancing connectivity between China and Myanmar, have begun, the Chinese Embassy in Yangon has confirmed.
Dr. Zheng Zhihong, Minister Counselor of the Chinese Embassy, addressed a question from Myanmar media about the development of the China-Myanmar railway project during the China-Myanmar Media Tea Party held on December 2 at the Wyndham Grand Yangon Hotel.
"The relevant departments are in discussions regarding the early preparations. Establishing a favorable environment is crucial for the project's success," said the Chinese diplomat. "This railway is a vital initiative for both countries, serving as a strategic project that aligns with the Belt and Road Initiative and the China-Myanmar Economic Corridor. It has the potential to significantly enhance Myanmar's economic development and cultural integration."
Senior General Min Aung Hlaing, Chairman of the State Administration Council and Prime Minister of Myanmar, discussed the Kunming-Kyaukpyu railway project with Chinese Premier Li Qiang during their meeting in Kunming, Yunnan Province, on November 6. The Senior General expressed his desire to initiate construction of the railway wherever feasible.
#ymg/knl
Yangon, Myanmar, 29 November
The CLMV countries—Cambodia, Laos, Myanmar, and Vietnam—have introduced an initiative for a joint tourism campaign under the banner "Four Countries, One Destination."
The proposal was made during the 7th Meeting of Tourism Ministers of the CLMV countries, held at the Sedona Hotel in Yangon, Myanmar. This initiative aims to strengthen regional tourism collaboration and promote a unified travel experience across the four countries.
During the meeting, the ministers approved the Tourism Cooperation Action Plan (2025-2026), outlining steps to enhance tourism development. Senior officials from the respective tourism ministries and lead country coordinators were tasked with implementing the plan effectively.
The gathering also recognized Myanmar's successful hosting of the event. The meeting was presided over by Myanmar's Union Minister of Hotels and Tourism, Dr. Thant Thant Khine, and attended by tourism ministers from Cambodia, Laos, and Vietnam.
This collaborative effort underscores the commitment of the CLMV countries to boost regional tourism and foster economic growth through shared initiatives.
@knl/ymg
Naypyidaw, Myanmar, 27 November – Myanmar's ruling body, the State Administration Council (SAC), has officially dismissed reports claiming that the Chief Prosecutor of the International Criminal Court (ICC) has sought an arrest warrant for Senior General Min Aung Hlaing, the Chairman of the SAC.
"Myanmar is not a member of the ICC and, therefore, does not recognize any statements or actions made by the court," stated the SAC's Information Team.
The statement further emphasized that Myanmar adheres to an independent, active, and non-aligned foreign policy in its relations with regional and international communities. It also promotes peaceful coexistence among nations.
International news outlets reported on 27 November that ICC Chief Prosecutor Karim A. A. Khan had submitted a request to the court seeking an arrest warrant for Senior General Min Aung Hlaing in connection with alleged crimes committed against the Bengali community in 2017.
@ymg/knl
၁၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
▪️ထိုင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းနှင့် သန်းကြွယ်သူဋ္ဌေးကြီး သက်ဆင်ရှင်နာဝါထရာကို မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါအီဗရာဟင်က သူ့အနေနှင့်လာမယ့်နှစ် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌဖြစ်လာတဲ့အခါသူ့ကိုအကြံပေးဖို့ သူ့ရဲ့ ကိုယ်ရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ်ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။
▪️သက်ဆင်ဟာ အာဆီယံ၁၀ နိုင်ငံမှ နိုင်ငံတော်တော်များများရဲ့ အကြံပေးတွေနှင့်အတူ သူ့ရဲ့အကြံပေး အဖြစ် အလွတ်သဘော ဆောင်ရွက်ပေးရမှာဖြစ်တယ်လို့ အန်ဝါကပြောပါတယ်။
▪️အန်ဝါဟာ သက်ဆင်ရဲ့ သမီးထွေးဖြစ်တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ရှင်နာဝါထရာ မလေးရှား နိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်စဉ်အတွင်း အဆိုပါကြေညာချက်ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
▪️“ သူ့လိုနိုင်ငံခေါင်းဆောင်တစ်ဦးရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ ကျွန်တော်တို့လိုအပ်ပါတယ်။ အခုလိုသဘောတူ လိုက်တဲ့အတွက်ကျေးဇူးတင်ပါတယ်” လို့ အန်ဝါကပြောပါတယ်။
▪️ထိုင်းမီဒီယာတွေရဲ့ရေးသားချက်များအရ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပဋိပက္ခတွေမှာ သက်ဆင်က ကြားထဲကနေ စေ့စပ်ဖြန်ဖြေပေးသူတစ်ဦးအဖြစ် သက်ဆင်က လိုလားနေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပဋိပက္ခ တွေဟာ အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာမယ့် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်အတွက် အကြီးမားဆုံးစိန်ခေါ်မှုဖြစ်နေတယ် လို့ ရိုက်တာသတင်းဌာနကရေးသားပါတယ်။
Source Reuters
၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့ဟာ အကျိုးစီးပွားတူတဲ့နယ်ပယ်တွေနှင့် ဘင်္ဂလီကိစ္စတွေဖြေရှင်း ရေးတွေမှာ အတူတကွပူးပေါင်းလုပ်ကိုင်ကြဖို့ သဘောတူခဲ့ကြတယ်လို့ သဘောတူခဲ့ကြတယ်လို့ ဒါကာ အခြေစိုက်မီဒီယာ ဒါကာထရိုင်ဗျူးက သတင်းဖော်ပြပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ကြာသပတေးနေ့က ထိုင်းနိုင်ငံမှာကျင်းပတဲ့ မြန်မာနှင့်အိမ်နီးချင်းများ ခြောက်နိုင်ငံ ဆွေးနွေးပွဲ တက်ရောက်ရင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးအကြံပေး အမ်ဒီ တူဟစ်ဟူစိန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေတို့ သီးခြားတွေ့ဆုံဆွေးနွေးသဘောတူခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ဘင်္ဂလီတွေကို လုံခြုံစိတ်ချစွာ၊သိက္ခာရှိစွာနှင့် သူ့သဘောနှင့်သူ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရေးကိစ္စမှာ အချိန်ဇယားပါဝင်ပြီးကောင်းမွန်တဲ့ လမ်းပြမြေပုံတစ်ခုအရေးကြီးတယ်လို့လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြား ရေးအကြံပေးတူဟစ် က ဝန်ကြီးဦးသန်းဆွေနှင့်တွေ့ဆုံစဉ်အလေးပေးပြောဆိုခဲ့တယ်လို့ သတင်းမှာ ရေးသားထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက မြန်မာနစကရဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဆွေးနွေး နေမှု၊ ၂၀၂၅တွင်ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန်ဆောင်ရွက်နေမှု၊ ပဋိပက္ခကိုပိုအားကောင်းစေတဲ့ နယ်စပ် ဖြတ်ကျော်မှုခင်းတွေနှိမ်နှင်းနေမှုနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ နေရပ်စွန့်ခွာခဲ့သူတွေပြန်လာရေးကိစ္စ ဆောင်ရွက်နေမှုတွေကို ပြန်လည်ရှင်းပြခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။
#knl/ymg
၁၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
▪️မြန်မာနစက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတင်ပြတဲ့ နစကရွေးကောက်ပွဲအစီအစဉ်အပေါ် ဆွေးနွေးပွဲတက် ရောက်လာတဲ့မြန်မာအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေက ခြုံငုံပြီး အကောင်းမြင်ကြတယ် လို့ ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရသူ နီကွန်ဒက်ချ် ဘာလန်ကူရာက ပြောတဲ့အကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
▪️မြန်မာ့အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေက အကျပ်အတည်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အဖြေခပ်သွက်သွက် လိုချင်ကြတယ် လို့လည်း သူက ဖြည့်စွက်ပြောပါတယ်။
▪️“ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ခြုံငုံမိတဲ့နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုအတွက် တံခါးဖွင့်ထားတယ်လို့ ပြောပါ တယ်” လို့လည်း သူကပြောပါတယ်။
▪️မြန်မာနစက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟာ ထိုင်းနိုင်ငံဘန်ကောက်မြို့သို့ရောက်ရှိနေပြီး မြန်မာနှင့် ယင်းရဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ အလွတ်သဘောဆွေးနွေးပွဲသို့ ဒီဇင်ဘာ ၁၉ရက်က တက်ရောက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ▪️အဲဒီဆွေးနွေးပွဲသို့ တရုတ်၊အိန္ဒိယ၊ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အပါအဝင် နိုင်ငံ(၅)နိုင်ငံမှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးများနှင့်အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများတက်ရောက်နေကြပါတယ်။
▪️မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေက လာမယ့်နှစ်မှာကျင်းပမယ့် မြန်မာ့ရွေးကောက်ပွဲအစီ အစဉ်ကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကို ချပြခဲ့ပါတယ်။ သူက နိုင်ငံခြားက ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်သူတွေကို ဖိတ်ခေါ် နိုင်ခြေရှိတာကိုလည်း ပြောပြခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။
▪️ဝန်ကြီးဦးသန်းဆွေက ရွေးကောက်ပွဲအတွက် သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူမှု၊ နိုင်ငံရေးပါတီ ၅၃ ပါတီ မှတ်ပုံတင်ထားမှုတွေကိုရှင်းပြခဲ့ပါတယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာရစ် ဆန်ဂီအမ်ပွန်ဆာက ပြောပါ တယ်။
▪️“ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေအပါအဝင်နိုင်ငံခြား ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်သူတွေကို ဖိတ်ခေါ်ဖို့ ရည်ရွယ် ထား တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်” လို့ ဝန်ကြီးမာရစ်က ဆက်ပြောပါတယ်။
▪️ “မနက်ဖန်ဆွေးနွေးပွဲကတော့ အာဆီယံအဆင့်ဆွေးနွေးပွဲဖြစ်ပြီး လာအိုက သဘာပတိအဖြစ် ဆောင်ရွက် ပါမယ်။ ကျွန်တော့်အနေနှင့်အစည်းအဝေးရဲ့ ရလဒ်ကို ပြောပြပါမယ်”လို့လည်းသူကပြော တယ်လို့ သတင်းများကရေးသားပါတယ်။
Source BKK Post
၁၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
▪️တပ်မတော် ညှိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး (ကြည်း၊ ရေ၊ လေ) ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမောင်မောင်အေးကို နစက အစိုးရအဖွဲ့တွင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး အဖြစ် ခန့်အပ် လိုက်တယ်လို့ နစကရဲ့အမိန့်ထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။
▪️လက်ရှိဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဗိုလ်ချုပ်ကြီးတင်အောင်စန်းကိုတော့ ဒုတိယဝန်ကြီး ချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးအဖြစ် ပြောင်းရွှေ့ တာဝန်ပေးအပ်လိုက်ကြောင်း သီးခြား အမိန့်တစ်ခုမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
▪️လစ်လပ်သွားတဲ့ ညိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး (ကြည်း၊ရေ၊လေ) ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမောင်မောင်အေး၏ နေရာတွင် စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ်(ကြည်း)ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးကျော်စွာလင်းကို ရာထူးတိုးမြှင့်ခန့်ထားခဲ့တယ်လို့ တပ်မတော်နှင့်နီးစပ်သည့် သတင်း အရင်းအမြစ်များအရသိရပါတယ်။
▪️ထို့အပြင် အနောက်မြောက်တိုင်းနှင့် အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးများကိုလည်း အပြောင်း အလဲလုပ်ခဲ့တယ်လို့ အဆိုပါသတင်းအရင်းအမြစ်များထံမှသိရပါတယ်။
၁၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
ထိုင်းနိုင်ငံတွင်ပြုလုပ်မည့် မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်သည့် အစည်းဝေးများကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ နစက သတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်က ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီပြောကြားချက်အပြည့်အစုံကိုဖော်ပြပေးအပ်ပါတယ်။
@ymg/knl
၁၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
ရုရှားဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အီဂေါကီရီလော့ဗ်ကို မော်စကိုမှာ ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်သွားတဲ့ ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံသားတစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးမိလိုက်ပြီလို့ ရုရှားကပြောပါတယ်။
သူဟာ ဗုံးကိုထောင်ပြီး ဖောက်ခွဲခဲ့ပါတယ်လို့ ဝန်ခံခဲ့ပါတယ်လို့ သတင်းများကရေးသားပါတယ်။
အသတ်ခံရတဲ့ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကီရီလော့ဗ်ဟာ ရုရှားရဲ့ နျူကလီးယား၊ဇီဝနှင့်ဓာတုကာကွယ် ရေးတပ်ဖွဲ့များရဲ့ အကြီးအကဲ တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။
သူဟာ ယူကရိန်းထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များရဲ့ ညွှန်ကြားချက်အရ မော်စကိုကိုရောက်ရှိနေထိုင်ခဲ့တယ်လို့ ထွက်ဆိုပါတယ်။ အဲဒီနောက်သူဟာ လျှပ်စစ်စကုတာတစ်စီးဝယ်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီနောက် သူဟာ ဖောက်ခွဲတိုက်ခိုက်ပေးဖို့ ဗုံးတစ်လုံးရရှိခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ အဲဒီဗုံးကို လျှပ်စစ်စကူတာထဲဘယ်လိုထားခဲ့ တယ်ဆိုတာ ပြောပြပါတယ်။ အဲဒီနောက်သူဟာ စကူတာကို ကီရီလော့်ဗ်နေထိုင်တဲ့ တိုက်ရဲ့ ရှေ့ဝင် ပေါက် အနားရပ်နားထားခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ အဲဒီအနီးအနားက ငှားထားတဲ့ကားထဲမှာ ထောက်လှမ်းရေး ကင်မရာတစ်လုံး တပ်ဆင်ထားပြီး ဘာတွေဖြစ်နေတယ်ဆိုတာစောင့်ကြည့်ခဲ့ပါတယ်။
သူဟာ ယူကရိန်းနိုင်ငံ ဒနီပရိုမြို့မှာအခြေချနေထိုင်ခဲ့ပါတယ်။သူဟာ ၁၉၉၅ခုနှစ်မှာ မွေးဖွားခဲ့ပါတယ်။ ကီရီလော်ဗ် တိုက်ထဲကထွက်လာတာနှင့်သူဟာ ဗုံးကို အဝေးထိန်းကိရိယာနှင့် ဖောက်ခွဲခဲ့တာဖြစ်ပါ တယ်။
ယူကရိန်းက ဥရောပတစ်နိုင်ငံမှာ သူနေထိုင်ပြီး လူသတ်ပေးဖို့ ဒေါ်လာ တစ်သိန်းပေးခဲ့တယ်လို့ သူက ထွက်ဆိုပါတယ်။ စုံစမ်းစစ်ဆေးသူတွေက သူ့အပြင် ဘယ်သူတွေ ပါဝင်ပတ်သက်နေသလဲ ဆက်လက် ဖော်ထုတ်နေတယ်လို့သိရပါတယ်။
Source Reuters
ဘယ်လ်ဂျီယံမှာ အိမ်တိုင်းအိမ်တိုင်းက ချောကလက် နှစ်သက်ကျပေမယ့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာတာကြောင့် စားသုံးသူတွေအတွက်ရော ထုတ်လုပ်သူတွေအတွက်ပါ ဒုက္ခဖြစ်လာပါတယ်။
#World_Business
Published 17 December 2024
#ငွေကြေးဖောင်းပွမှု #ချောကလက်လုပ်ငန်းထိခိုက်
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group
၁၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
ရုရှားနိုင်ငံ မော်စကိုမြို့တော်မှာ လျှပ်စစ်စကူတာဆိုင်ကယ်ထဲ ဖွက်ထားတဲ့ ဗုံးတစ်လုံး အင်္ဂါနေ့ ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်နေ့က ပေါက်ကွဲတဲ့ အတွက် နျူကလီးယားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့အကြီးအကဲ ရုရှားဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အီဂေါကီရီလော့ဗ် သေဆုံးသွားခဲ့ရပါတယ်။
ရုရှားနိုင်ငံ နျူကလီးယား၊ ဇီဝနှင့်ဓာတုလက်နက်များကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အကြီးအကဲဖြစ်တဲ့ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အီဂေါကီရီလော့ဗ်ဟာ ကရင်မလင်ရဲ့ အရှေ့တောင်ဘက် လေးမိုင်လောက်သာဝေးတဲ့ ရာဇန်စကီပရော့ပက် လူနေအဆောက်အဦရဲ့ အပြင်ဘက်မှာ အဆိုပါဗုံးကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
သူနှင့်အတူ သူ့လက်ထောက်ပါသေဆုံးသွားတယ်လို့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မတီက ထုတ်ဖော် ပြော ကြားပါတယ်။
ရုရှားရဲ့ အဆိုပါတပ်ဖွဲ့ဟာ RKhBZ လို့သိကြပြီး ရေဒီယိုဓာတ်သတ္တိကြွံနေချိန်၊ ဓာတုနှင့် ဇီဝဆိုင်ရာ ညစ်ညမ်းမှုတွေဖြစ်နေချိန်မှာ အလုပ်လုပ်ကြရတဲ့ အထူးတပ်ဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံ တရားစွဲရှေ့နေတွေက ကီရီလော့ဗ်ကို ယူကရိန်းကိုတိုက်ခိုက်ရာမှာ တားမြစ်ထားတဲ့ ဓာတုလက်နက်တွေအသုံးပြုတယ်လို့ စွပ်စွဲကာ တနင်္လာနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၁၆ )ရက်က မျက်ကွယ်တွင် တရားစွဲခဲ့ပါတယ်။ရုရှားက အဆိုပါစွပ်စွဲချက်ကိုပယ်ချပစ်ခဲ့ပါတယ်။
Source Reuters
၁၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
▪️ထိုင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းနှင့် သန်းကြွယ်သူဋ္ဌေးကြီး သက်ဆင်ရှင်နာဝါထရာကို မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် အန်ဝါအီဗရာဟင်က သူ့အနေနှင့်လာမယ့်နှစ် အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌဖြစ်လာတဲ့အခါသူ့ကိုအကြံပေးဖို့ သူ့ရဲ့ ကိုယ်ရေး အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ်ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။
▪️သက်ဆင်ဟာ အာဆီယံ၁၀ နိုင်ငံမှ နိုင်ငံတော်တော်များများရဲ့ အကြံပေးတွေနှင့်အတူ သူ့ရဲ့အကြံပေး အဖြစ် အလွတ်သဘော ဆောင်ရွက်ပေးရမှာဖြစ်တယ်လို့ အန်ဝါကပြောပါတယ်။
▪️အန်ဝါဟာ သက်ဆင်ရဲ့ သမီးထွေးဖြစ်တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် ပေတုန်တန်ရှင်နာဝါထရာ မလေးရှား နိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်စဉ်အတွင်း အဆိုပါကြေညာချက်ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
▪️“ သူ့လိုနိုင်ငံခေါင်းဆောင်တစ်ဦးရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ ကျွန်တော်တို့လိုအပ်ပါတယ်။ အခုလိုသဘောတူ လိုက်တဲ့အတွက်ကျေးဇူးတင်ပါတယ်” လို့ အန်ဝါကပြောပါတယ်။
▪️ထိုင်းမီဒီယာတွေရဲ့ရေးသားချက်များအရ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပဋိပက္ခတွေမှာ သက်ဆင်က ကြားထဲကနေ စေ့စပ်ဖြန်ဖြေပေးသူတစ်ဦးအဖြစ် သက်ဆင်က လိုလားနေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပဋိပက္ခ တွေဟာ အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာမယ့် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်အတွက် အကြီးမားဆုံးစိန်ခေါ်မှုဖြစ်နေတယ် လို့ ရိုက်တာသတင်းဌာနကရေးသားပါတယ်။
Source Reuters
၁၅ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
တရုတ်နိုင်ငံအနောက်တောင် ယူနန်ပြည်နယ်မှာ မဲခေါင်မြစ်မှတစ်ဆင့် အာဆီယံနိုင်ငံတွေနှင့် ရေကြောင်း ချိတ်ဆက်နိုင်ဖို့အတွက် ကွမ်လေ ဆိပ်ကမ်းကို ပြီးခဲ့တဲ့ အင်္ဂါနေ့က ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီဆိပ်ကမ်းဟာ ယူနန်ပြည်နယ် ဆစ်ဆောင်ပန်းနား တိုင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ စီရင်စုနယ်ထဲက မင်ဂလာခရိုင်ထဲမှာ တည်ရှိပါတယ်။
Source CCTV+
News
▪️ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က သူ့ရဲ့ ကာလရှည်မူဝါဒအကြံပေးလုပ်ခဲ့သူ ရစ်ချတ်ဂရင်း နဲလ်ကို အထူးမစ်ရှင်များဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးအဖြစ်ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီအတွက် လာမယ့် ထရမ့် အစိုးရအသစ်တွက် သူဟာ အခက်ခဲဆုံး နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒစိန်ခေါ်မှုတွေကို ဖြေရှင်းရာမှာ ကူညီပေးရမယ့် တာဝန်ရှိလာပါလိမ့်မယ်။
Views
▪️ထရမ့်ရဲ့ပထမသမ္မတသက်တမ်းမှာ သူ့ကိုယ်သူ “ဂေး” တစ်ဦးလို့ ကြေညာထားတဲ့ ဂရင်းနဲလ်ဟာ ဂျာမဏီ သံအမတ်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီအပြင် ဆာဗီးယားနှင့် ကော့ဆိုဗို ငြိမ်းချမ်းရေး စေ့စပ် ညှိနှိုင်းဖို့အတွက်လည်း သမ္မတရဲ့ အထူးသံတမန် အဖြစ် တာဝန်ပေးအပ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ပြီးတော့ ယာယီ အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေးညွှန်မှုးအလုပ်လည်း လုပ်ခဲ့ရပါတယ်။
▪️သူဟာ လာမယ့်ထရမ့်အစိုးရထဲမှာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် လျာထားခံရသူတွေအထဲလည်းပါခဲ့ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ထရမ့်က နောက်ဆုံးမှာ ဖလော်ရီဒါဆီးနိတ်အမတ် မာကိုရူဘီရိုကိုပဲ ရွေးခဲ့ပါတယ်။
▪️“ ရစ်ခ်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်က အခက်အခဲဆုံးဖြစ်နေတဲ့ နေရာအချို့မှာ အလုပ်လုပ်ပေးပါလိမ့်မယ်။ ဗင်နီဇွဲ လား နှင့်မြောက်ကိုရီးယားတို့အပါအဝင်ပေါ့” လို့ ထရမ့်က သူ့ရဲ့ဆိုရှယ်မီဒီယာ “ထရု” မှာရေးခဲ့ပါတယ်။
▪️ထရမ့်ရဲ့ ပထမသမ္မတသက်တမ်းမှာ ဂရင်းနဲလ်ဟာ ရန်လိုတဲ့ချည်းကပ်မှုနှင့် တစ်ခါတစ်ခါလုပ်တတ်လို့ အမေရိကန်ရဲ့ မဟာမိတ်တွေ နာနာကျည်းကျည်းဖြစ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူဟာ မဟာမိတ်တွေနှင့် ဗြောင်ပြောချတတ်တာကို ထရမ့်က သူ့အရည်အချင်းလို့ မြင်ပြီး သူ့ကိုချီးကျူးထားပါတယ်။
▪️ထရမ့်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလတုန်းက ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇီလင်စကီးနှင့်တွေ့ဆုံစဉ်မှာ သူဟာ ထရမ့်နှင့်အတူ အခန်းထဲမှာရှိနေခဲ့ပါတယ်။ သူက ရုရှားဆက်လက်ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့နေရာတွေကို ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသအဖြစ် ခွင့်ပြုပြီး ယူကရိန်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နက်ကိုဆက်လက်ထိန်း သိမ်းဖို့ သူက အကြံပြုခဲ့ပါတယ်။
▪️သူအနေနှင့် နေတိုးဟာ ယူကရိန်းနိုင်ငံကို တိုးချဲ့ထည့်သွင်းမှာကိုလည်း သူက ဆန့်ကျင်ပါတယ်။ လက်ရှိ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေဟာ နိုင်ငံအလိုက် ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်သတ်မှတ်ချက် မပြည့်မမီ မချင်းထပ်မတိုးချဲ့ဖို့ကို ထရမ့်က သဘောထားအတူတူရှိထားပါတယ်။ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက သူတို့ ရဲ့ ဂျီဒီပီရဲ့ ၂ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကာကွယ်ရေးမှာသုံးဖို့ ရည်မှန်းချက်ထားရှိခဲ့ကြပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ တော်တော်များများက အဲဒီသတ်မှတ်ချက်နှင့် အဝေးကြီးမှာရှိနေခဲ့ကြပါတယ်။
▪️ထရမ့် သမ္မတတာဝန်ပြီးသွားလို့ အိမ်ဖြူတော်က ၂၀၂၁ မှာ ထွက်ခွာခဲ့ပေမယ့် ဂရင်းနဲလ်ဟာ ထရမ့်ရဲ့ အနီးကပ်တစ်ဦးအဖြစ်ဆက်ရှိနေခဲ့ပါတယ်။
▪️အဲဒီအပြင် ထရမ့်က သူ့ရဲ့ဆိုရှယ်ပလက်ဖောင်း Truth ရဲ့စီအီးအို ဒီဗင်နန်းစ်ကိုလည်း အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအသိုက်အဝန်းနှင့် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရတဲ့ သမ္မတအကြံပေးဘုတ်အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။
Source : AP
၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့ဟာ အကျိုးစီးပွားတူတဲ့နယ်ပယ်တွေနှင့် ဘင်္ဂလီကိစ္စတွေဖြေရှင်း ရေးတွေမှာ အတူတကွပူးပေါင်းလုပ်ကိုင်ကြဖို့ သဘောတူခဲ့ကြတယ်လို့ သဘောတူခဲ့ကြတယ်လို့ ဒါကာ အခြေစိုက်မီဒီယာ ဒါကာထရိုင်ဗျူးက သတင်းဖော်ပြပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ကြာသပတေးနေ့က ထိုင်းနိုင်ငံမှာကျင်းပတဲ့ မြန်မာနှင့်အိမ်နီးချင်းများ ခြောက်နိုင်ငံ ဆွေးနွေးပွဲ တက်ရောက်ရင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးအကြံပေး အမ်ဒီ တူဟစ်ဟူစိန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေတို့ သီးခြားတွေ့ဆုံဆွေးနွေးသဘောတူခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ဘင်္ဂလီတွေကို လုံခြုံစိတ်ချစွာ၊သိက္ခာရှိစွာနှင့် သူ့သဘောနှင့်သူ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရေးကိစ္စမှာ အချိန်ဇယားပါဝင်ပြီးကောင်းမွန်တဲ့ လမ်းပြမြေပုံတစ်ခုအရေးကြီးတယ်လို့လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြား ရေးအကြံပေးတူဟစ် က ဝန်ကြီးဦးသန်းဆွေနှင့်တွေ့ဆုံစဉ်အလေးပေးပြောဆိုခဲ့တယ်လို့ သတင်းမှာ ရေးသားထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက မြန်မာနစကရဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဆွေးနွေး နေမှု၊ ၂၀၂၅တွင်ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန်ဆောင်ရွက်နေမှု၊ ပဋိပက္ခကိုပိုအားကောင်းစေတဲ့ နယ်စပ် ဖြတ်ကျော်မှုခင်းတွေနှိမ်နှင်းနေမှုနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ နေရပ်စွန့်ခွာခဲ့သူတွေပြန်လာရေးကိစ္စ ဆောင်ရွက်နေမှုတွေကို ပြန်လည်ရှင်းပြခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။
#knl/ymg
၁၉ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
▪️မြန်မာနစက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတင်ပြတဲ့ နစကရွေးကောက်ပွဲအစီအစဉ်အပေါ် ဆွေးနွေးပွဲတက် ရောက်လာတဲ့မြန်မာအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေက ခြုံငုံပြီး အကောင်းမြင်ကြတယ် လို့ ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရသူ နီကွန်ဒက်ချ် ဘာလန်ကူရာက ပြောတဲ့အကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ် သတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
▪️မြန်မာ့အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေက အကျပ်အတည်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အဖြေခပ်သွက်သွက် လိုချင်ကြတယ် လို့လည်း သူက ဖြည့်စွက်ပြောပါတယ်။
▪️“ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ခြုံငုံမိတဲ့နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုအတွက် တံခါးဖွင့်ထားတယ်လို့ ပြောပါ တယ်” လို့လည်း သူကပြောပါတယ်။
▪️မြန်မာနစက နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟာ ထိုင်းနိုင်ငံဘန်ကောက်မြို့သို့ရောက်ရှိနေပြီး မြန်မာနှင့် ယင်းရဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ အလွတ်သဘောဆွေးနွေးပွဲသို့ ဒီဇင်ဘာ ၁၉ရက်က တက်ရောက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ▪️အဲဒီဆွေးနွေးပွဲသို့ တရုတ်၊အိန္ဒိယ၊ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အပါအဝင် နိုင်ငံ(၅)နိုင်ငံမှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီးများနှင့်အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများတက်ရောက်နေကြပါတယ်။
▪️မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေက လာမယ့်နှစ်မှာကျင်းပမယ့် မြန်မာ့ရွေးကောက်ပွဲအစီ အစဉ်ကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကို ချပြခဲ့ပါတယ်။ သူက နိုင်ငံခြားက ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်သူတွေကို ဖိတ်ခေါ် နိုင်ခြေရှိတာကိုလည်း ပြောပြခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။
▪️ဝန်ကြီးဦးသန်းဆွေက ရွေးကောက်ပွဲအတွက် သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူမှု၊ နိုင်ငံရေးပါတီ ၅၃ ပါတီ မှတ်ပုံတင်ထားမှုတွေကိုရှင်းပြခဲ့ပါတယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာရစ် ဆန်ဂီအမ်ပွန်ဆာက ပြောပါ တယ်။
▪️“ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေအပါအဝင်နိုင်ငံခြား ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်သူတွေကို ဖိတ်ခေါ်ဖို့ ရည်ရွယ် ထား တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်” လို့ ဝန်ကြီးမာရစ်က ဆက်ပြောပါတယ်။
▪️ “မနက်ဖန်ဆွေးနွေးပွဲကတော့ အာဆီယံအဆင့်ဆွေးနွေးပွဲဖြစ်ပြီး လာအိုက သဘာပတိအဖြစ် ဆောင်ရွက် ပါမယ်။ ကျွန်တော့်အနေနှင့်အစည်းအဝေးရဲ့ ရလဒ်ကို ပြောပြပါမယ်”လို့လည်းသူကပြော တယ်လို့ သတင်းများကရေးသားပါတယ်။
Source BKK Post
၁၈ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
▪️တပ်မတော် ညှိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး (ကြည်း၊ ရေ၊ လေ) ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမောင်မောင်အေးကို နစက အစိုးရအဖွဲ့တွင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး အဖြစ် ခန့်အပ် လိုက်တယ်လို့ နစကရဲ့အမိန့်ထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။
▪️လက်ရှိဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဗိုလ်ချုပ်ကြီးတင်အောင်စန်းကိုတော့ ဒုတိယဝန်ကြီး ချုပ်နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးအဖြစ် ပြောင်းရွှေ့ တာဝန်ပေးအပ်လိုက်ကြောင်း သီးခြား အမိန့်တစ်ခုမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
▪️လစ်လပ်သွားတဲ့ ညိနှိုင်းကွပ်ကဲရေးမှူး (ကြည်း၊ရေ၊လေ) ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမောင်မောင်အေး၏ နေရာတွင် စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ်(ကြည်း)ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးကျော်စွာလင်းကို ရာထူးတိုးမြှင့်ခန့်ထားခဲ့တယ်လို့ တပ်မတော်နှင့်နီးစပ်သည့် သတင်း အရင်းအမြစ်များအရသိရပါတယ်။
▪️ထို့အပြင် အနောက်မြောက်တိုင်းနှင့် အနောက်တောင်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူးများကိုလည်း အပြောင်း အလဲလုပ်ခဲ့တယ်လို့ အဆိုပါသတင်းအရင်းအမြစ်များထံမှသိရပါတယ်။
၁၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
အမေရိကန်နိုင်ငံဟာ အိုးအိမ်မလုံလောက်မှုနှင့်ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ပင်န်ဆိုင်ဗန်နီးယားဝှိုက်တွန် တက္ကသိုလ်မှ စီးပွားရေးပညာရှင် ဘင်ကီးစ်က ပြောတဲ့အကြောင်း NPR သတင်းဌာနက သတင်းဖော်ပြ ပါတယ်။
လက်ရှိဈေးကွက်ဟာ အတော့်ကို မတတ်နိုင်တဲ့ ဈေးကွက်ဖြစ်နေတယ်လို့သူကပြောပါတယ်။၂၀၀၈ခုနှစ် ငွေကြေးအကျပ်အတည်းတုန်းက အခြေအနေတွေနှင့် ယခုပြဿနာအချို့ကိုသူက ခြေရာကောက်ကြည့် ပါတယ်။
“ ဆောက်လုပ်ရေးက ပြုတ်ကျတာတွေ့ခဲ့ရတယ်။ အဲဒီအခါ အိမ်ယာတွေဆောက်လုပ်တာတွေ ရပ်တန့် ပစ်လိုက်ကြတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်ကစပြီး လူနေအိမ်ခန်းတွေဆောက်လုပ်တာရပ်ခဲ့ကြတယ်။ အခုအခါ အနည်းဆုံး အိမ်ရာပေါင်း လေးသန်းလောက် လိုအပ်နေတယ်လို့ခန့်မှန်းမိတယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
၂၀၂၅ခုနှစ်ကို ရောက်တော့မယ့် ယခုအချိန်မှာ သန်းပေါင်းများစွာသောအမေရိကန်တွေရဲ့စိတ်ထဲမှာ အိမ်ရာကိစ္စဟာ အရေးကြီးပြဿနာတွေထဲက တစ်ခုအဖြစ်ဆက်ရှိနေတုန်းဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်ပိုင်ဖို့ ယုတ်စွအဆုံး အိမ်ငှားဖို့တောင်မှာ အမေရိကန်တော်တော်များများအဖို့ ဒုက္ခကြုံနေကြရပါတယ်။ အချို့ သောမြို့တွေမှာ လူနေရုံမျှလောက်အိမ်ခန်းကလေးကိုပင် ဒေါ်လာတစ်သန်းလောက်ပေးနေရပါတယ်။ အိမ်ငှားတွေရဲ့ တစ်ဝက်ကျော်ဟာ သူတို့ရဲ့ ဝင်ငွေရဲ့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို အိမ်ရာအတွက် အသုံးပြုနေ ကြရပါတယ်။
အိမ်ရာအသစ်တွေဆောက်လုပ်တာဟာ အတော့်ကိုလေးလံနှေးကွေးနေတယ်လို့ ကီးက ဆက်ပြောပါ တယ်။ အလုပ်သမားခဈေးကြီးမှုနှင့် စီမံကိန်းအကြီးစားတွေကို အရင်းအနှီးရရှိဖို့ ခက်ခဲတဲ့အတွက် အဲသလို နှေးကွေးနေရတာပါ။
သမ္မတဖြစ်လာမယ့် ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကတော့ အိမ်ရာဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ဖက်ဒရယ်ပိုင်မြေတွေကို ခွင့်ပေးဖို့ အကြံပြုထားခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီအစီအစဉ်လက်တွေ့ဖြစ်မလားဆိုတာကိုတော့ ကီးက မေးခွန်း ထုတ်နေပါတယ်။
Source NPR
၁၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
တရုတ်ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်တွေနှင့်မူဝါဒချမှတ်သူတွေဟာ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ရဲ့ ကုန်သွယ်အကောက်ခွန် တွေ တိုးမြှင့်မယ့်အစီအစဉ်ကြောင့် လာမယ့် ၂၀၂၅ခုနှစ်မှာ တရုတ်ယွမ်ငွေကို တန်ဖိုးချဖို့ စဉ်းစားနေကြပါ တယ်။
ထရမ့်က သွင်းကုန်ခွန်ကို ပုံမှန်အားဖြင့် ၁၀ရာခိုင်နှုန်းကောက်မှာဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံသွင်းကုန်ကိုတော့ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းကောက်မယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။
အဆိုပါသတင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရုတ်ဗဟိုဘဏ်ကတော့ ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ချက်ခြင်းမတုန့်ပြန် သေးပါဘူး။
၂၀၁၈ခုနှစ် တရုတ်-အမေရိကန်တင်းမာမှုတွေဖြစ်ခဲ့စဉ်က တရုတ်ယွမ်ငွေ ဇောက်ထိုးဆင်းခဲ့ဖူးပါတယ်။
တန်ဖိုးချထားတဲ့ယွမ်ငွေကြောင့် တရုတ်ရဲ့ပို့ကုန်တွေ တိုးမြင့်လာစေပြီး ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ရင်ဆိုင် ဖြေရှင်းရနိုင်ပါတယ်။
တရုတ်ဗဟိုဘဏ်ကတော့ ယွမ်ငွေဟာ တည်ငြိမ်လိမ့်မယ်လို့ပြောထးပါတယ်။
Source Reuters
၁၁ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၄
ရန်ကုန်မြို့၏ ပွဲတော်ညဈေးများတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်တဲ့ ကျွန်းတောပွဲတော်ဈေးကို စမ်းချောင်း မြို့နယ် ကျွန်းတောလမ်းမကြီးပေါ်တွင် ကျင်းပလျက်ရှိနေပါတယ်။
ယမန်နေ့ ဒီဇင်ဘာ ၁၀ရက်ကစခဲ့တဲ့ ပွဲတော်ဈေးမှာ ဒေသခံများရဲ့လက်လုပ် မြန်မာမုန့်၊ မြန်မာ့ရိုးရာ အစားအစာ များ၊အသုတ်စုံ၊အကြော်၊ရေမုန့်စသည်တို့ဖြင့် သွားရေယိုစရာအစားအစာစုံကို ခင်းကျင်း ရောင်းချနေပါတယ်။
အဲဒီအပြင် ပျော်ရွှင်ဆော့ကစားစရာ ချား၊ရဟတ်များကိုလည်း ထည့်သွင်းထားလို့ အစားအသောက်မြတ် နိုးသူတွေ၊ ဆော့ကစားသန်တဲ့ကလေးသူငယ် လူငယ်လူရွယ်တွေအများစုနှင့် ပွဲတော်ဟာ စည်ကားနေပါ တယ်။
ကျွန်းတောပွဲတော်ဈေးကို ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့အထိကျင်းပသွားမယ်လို့သိရပါတယ်။
Published 16 October 2024
တောင်ကိုရီးယား ဂျော်လာစီရင်စု ဂွန်ဆန်ရှိ မန်ဂျောင်မြစ်ကနေ ရရှိတဲ့ ငှက်မစင်တွေထဲကနေ အလွန်ကူးစက်မြန်တဲ့ H5N3 ငှက်တုပ်ကွေးရောဂါပိုးများ ပထမဆုံးတွေ့ရှိခဲ့တယ်လို့ ကျေးလက်နဲ့ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြာသပတေးနေ့မှာ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
Source CCTV
Published 16 October 2024
ကယ်လီဖိုးနီးယား REMspace ကုမ္ပဏီမှ သိပ္ပံပညာရှင်များက လူနှစ်ယောက်အိပ်ပျော်နေစဉ် အိပ်မက်ထဲမှာ အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်စေနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ထိုအချိန်မှာ အိပ်မက်တွေက ရှင်းလင်းပြတ်သားစွာ မက်နေကြပြီး REM အိပ်စက်အဆင့်အတွင်း ဖြစ်ပျက်ကြပါတယ်။
စမ်းသပ်ခံတဲ့သူတွေဟာ အိပ်မက်မက်ခဲ့တာကို ရှင်းလင်းစွာ မှတ်မိနိုင်တဲ့သူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့မှာ စမ်းသပ်မှုပြုလုပ်ခဲ့ပြီး မအိပ်ခင်မှာ ဦးနှောက်လှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ အိပ်စက်မှုပုံစံတွေကို တိုင်းတာစောင့်ကြည့်နိုင်ရန် အထူးကိရိယာများဖြင့် ချိတ်ဆက်ခဲ့ကြပါတယ်။
သူတို့ရဲ့ အိပ်မက်မက်တဲ့အခြေအနေတွေကို စောင့်ကြည့်နေတဲ့ ဗဟိုစနစ်တစ်ခုသို့ အချက်အလက်များ ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။
အိပ်မက်ပြတ်သားစွာ မက်နေတဲ့အချိန်မှာ ဦးနှောက်လှုပ်ရှားမှု ပြောင်းလဲတာကို တွေ့ရှိခဲ့ပြီး ကျပန်းစကားလုံးတစ်လုံး ပေါ်ပေါက်လာကာ စမ်းသပ်ခံသူက ထိုစကားလုံးကို ကြားယောင်ပြီး အကြိမ်ကြိမ် အော်ပြောနေခဲ့ပါတယ်။
ဒုတိယတစ်ယောက်ဟာလည်း အိပ်မက်ပြတ်သားစွာ မက်တဲ့အဆင့်ကို ရောက်နေကာ ဦးနှောက်လှုပ်ရှားမှု ပြောင်းလဲမှုတွေ့ခဲ့ပြီး ထိုစကားလုံးကိုပဲ ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။
ယင်းဟာလည်း အိပ်မက်ထဲမှာ ထိုစကားလုံး ကြားယောင်ခဲ့ပြီး အကြိမ်ကြိမ်ပြောနေခဲ့ပါတယ်။
နိုးလာတဲ့အခါမှာ အိပ်မက်ထဲက စကားလုံးအတိုင်း ပြောနိုင်ခဲ့ပြီး လူနှစ်ဦး အိပ်မက်မက်နေစဉ် ပထမဆုံးအနေဖြင့် အောင်မြင်စွာ ဆက်သွယ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒီအောင်မြင်မှုဟာ အိပ်စက်မှုဆိုင်ရာသိပ္ပံပညာ တိုးတက်ဖို့ အလားအလာ ဖြစ်နေပါတယ်။
ဒီနည်းပညာကို စိတ်ကျန်းမာရေး ကုသမှု၊ စွမ်းရည်တိုးတက်မှု၊ အခြားနေရာတွေမှာလည်း အသုံးချသွားနိုင်ဖို့ REMspace စီအီးအို မိုက်ကယ်ရေဒူဂါက မျှော်မှန်းထားပါတယ်။
Source: NDTV
၂၀ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၄
ယောကျ်ားအင်္ဂါကြီးအောင်ခွဲစိတ်ကုသပေးတဲ့ ဆမွတ်ဆက်ခွန်က အမျိုးသားတစ်ဦးကို ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့ ကဖမ်းဆီးလိုက်ပါတယ်။ သူဟာ အနှစ် ၂၀ခန့်မှာ မည်သည့် ဆေးပညာဆိုင်ရာသင်တန်းတစ်ခုခု တက် ရောက်ခဲ့ခြင်းမရှိဘဲနှင့် ဒီအလုပ်ကိုလုပ်လာတာဖြစ်ပြီး အခုနောက်ဆုံးမှာ သူ့ရဲ့ဖောက်သည်တစ်ဦးဟာ အကြီးအကျယ် ရောင်ရမ်းလာပြီးနောက် အဖမ်းခံလိုက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။
အသက် ၃၆နှစ်အရွယ် ကစ်တိကွန်ဆွန်ဆရီကို ကြာသပတေးနေ့က ကရက်သမ်ဘင်းခရိုင် တမ်ဘွန် အုန်နွိုင်က ဆီလီကွန်ထိုးပြီး ပုလဲထည့်ပေးတာတွေလုပ်ပေးနေတဲ့ အိမ်ကနေ သူ့ကို ရဲတွေက ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်သွားပါတယ်။
သူဟာ အတန်းပညာ (၉)တန်းပဲရှိတယ်လို့ ဖမ်းဆီးခဲ့တဲ့ရဲတွေကို သူကပြောပါတယ်။ သူဟာ အသက် ၁၄နှစ်အရွယ်ကတည်းက သူ့ဘာသာသင်ယူခဲ့တာလို့လည်းပြောပါတယ်လို့ ရဲဗိုလ်ချုပ် ဝီသာရာဆရီပရာ ဆတ်ပတ်က ပြောပါတယ်။
သူဟာ “Mai Luai Modify” ဖေ့စ်ဘုတ်ပေ့ချ်ကနေတစ်ဆင့် ယောကျ်ားလိင်တန်ကြီးအောင် ခွဲစိတ်ကုသမှု တွေဖြစ်တဲ့ ဆီလီကွန်ထိုးပေးတာနှင့်ပုလဲထည့်ပေးတာတွေလုပ်နေတာဖြစ်ပြီး တိုင်တန်းမှုတစ်ခုရှိ လာ ကာ နောက်ဆုံးအဖမ်းခံရတာပါ။
သူနှင့်အတူ ခွဲစိတ်ကုသရာမှာအသုံးပြုတဲ့ ပစ္စည်းတွေကိုလည်းသိမ်းဆည်းရမိခဲ့ပါတယ်။သူဟာဆရာဝန် တစ်ဦးလည်းမဟုတ်သလို ဆေးကုခွင့်လိုင်စင်တစ်ခုမှလည်းမရှိပါဘူး။
သူဟာ ဖောက်သည်တစ်ဦးကို ဘတ် ငါးထောင်မှ နှစ်သောင်းအထိ ခွဲစိတ်ခယူပါတယ်။ တစ်လကို ဖောက်သည် နှစ်ဦး သုံးဦးလောက်ရတယ်လို့ သူက ရဲအရာရှိတွေကိုပြောပြပါတယ်။
ဒီလိုခွဲစိတ်ကုသမှုမျိုးဟာလိင်တန်ရောင်ရမ်းစေပြီး လိင်တန်မာကျောမှုကိုလည်း ပြန်မရဖြစ်တတ်လို့ ဒီလိုခွဲစိတ်ပေးနေသူတွေ အလုပ်တွေရပ်တန်းကရပ်မလား ဒါမှမဟုတ်ဖမ်းမရမလားလို့ ရဲဗိုလ်ချုပ်ကြီးက ဆက်ပြောပါတယ်။
Source BKPost
၂ ဇန်နဝါရီ ၂၀၂၄
ရွှေလီ-မူဆယ် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် မာရသွန်အပြေးပြိုင်ပွဲကို ၂၀၂၃ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၃၁ရက်က တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်းယူနန်ပြည်နယ် ရွှေလီမြို့မှာ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီပြိုင်ပွဲကို မြန်မာနှင့်တရုတ်နှစ်နိုင်ငံမှ အပြေးသမားပေါင်း ၇၀၀၀ကျော်ဟာ အမျိုးအစားလေးမျိုးမှာ ဆင်နွှဲယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။
Source CCTV+
၁၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃
၂၀၂၆ ကမ္ဘာ့ဖလားခြေစစ်ပွဲ ဒုတိယအဆင့်ပွဲစဉ်အဖြစ် မြန်မာလက်ရွေးစင်ဘောလုံးအသင်း နှင့် ယှဉ်ပြိုင်မယ့် မြောက်ကိုရီးယားလက်ရွေးစင်ဘောလုံးအသင်း ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်သို့ ယနေ့ နိုဝင်ဘာ ၁၈ရက် ညပိုင်းက ရောက်ရှိခဲ့တယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ်ရဲ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။
မြောက်ကိုရီးယားအသင်းဟာ ရန်ကုန်မြို့ Inya Lake Hotel တွင် တည်းခိုမည်ဖြစ်ပြီး နိုဝင်ဘာလ ၁၉ရက်နေ့မှ စတင်ကာ လေ့ကျင့်ရေးအစီအစဉ်များ စတင်လုပ်ဆောင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာအသင်းနှင့်မြောက်ကိုရီးယားအသင်းတို့သည် နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက် ညနေ (၄)နာရီတွင် ရန်ကုန်မြို့ သုဝဏ္ဏအားကစားကွင်းကြီးထဲတွင် ယှဉ်ပြိုင်ကစားကြပါလိမ့်မယ်။
မြန်မာ - မြောက်ကိုရီးယား ပွဲစဥ်အတွက် လက်မှတ်များကို အထူးတန်း ၅၀၀၀ ကျပ်၊ ရိုးရိုးတန်း ၂၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချသွားမယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ယင်းပွဲစဥ်အတွက် လက်မှတ်များကို နိုဝင်ဘာ ၂၀ရက်တွင် နံနက် ၁၀နာရီမှ ညနေ ၄ နာရီအထိလည်းကောင်း ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၁ရက်တွင် နံနက် ၁၀နာရီမှ နေ့လယ် ၂နာရီအထိ လည်းကောင်းမြန်မာနိုင်ငံ ဘောလုံး အဖွဲ့ချုပ်တွင် ဝယ်ယူနိုင်ကြပါတယ်။ ယင်းအပြင် နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက် ၊ နေ့လယ် ၂နာရီမှ စတင်၍ အထူးတန်း လက်မှတ်များကိုသုဝဏ္ဏကွင်း (Gate-2) ၌ လည်းကောင်း၊ ရိုးရိုးတန်း လက်မှတ်များကို သုဝဏ္ဏကွင်း (Gate-8)၌ လည်း ကောင်း ဝယ်ယူနိုင်မယ်လို့လည်းသိရပါတယ်။
-ymg/knl
၂၄ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃
တရုတ်နိုင်ငံ ကျက်ကျန်းပြည်နယ်မြို့တော် ဟန်ကျူးတွင် စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်ညနေက ၁၉ကြိမ်မြောက် အာရှအားကစားပွဲ ဖွင့်ပွဲကျင်းပခဲ့ရာ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပါတယ်။
Source CCTV+
၂၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄
◾️ဩစတြေလျအစိုးရက အသက် ၁၆နှစ်အောက် ကလေးသူငယ်တွေ ဆိုရှယ်မီဒီယာအသုံးပြုခွင့် ပိတ်ပင်မယ့် ဥပဒေကြမ်းတစ်လုကို ပါလီမန်သို့တင်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီဥပဒေကြမ်းမှာ ဥပဒေကို စနစ် တကျချိုးဖောက်တဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီကြီးတွေကို ဩစတြေလျ ဒေါ်လာ ၄၉.၅သန်း ( အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃၂သန်း) အထိ ဒဏ်ငွေရိုက်လို့ရမယ့် ပြဋ္ဌာန်းချက်လည်းပါဝင်နေပါတယ်။
◾️ဩစတြေလျက အသက်အတည်ပြုတဲ့ စနစ်တစ်ခုကို စမ်းသပ်ကြည့်ဖို့ အစီအစဉ်ရှိနေပါတယ်။ အဲဒီစနစ် မှာ ဘိုင်အိုမက်ထရစ် ဒါမှမဟုတ် အစိုးရရဲ့ သက်သေခံမှုတစ်ခုခု ပါဝင်ပြီး ဒီဥပဒေကြမ်းဟာ ယနေ့ရှိနေ သမျှ ဥပဒေတွေထဲမှာ အပြင်းထန်ဆုံးတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။
◾️အသက် ၁၆နှစ်ဆိုတဲ့သတ်မှတ်ချက်ဟာ နိုင်ငံတွေရဲ့သတ်မှတ်ချက်တွေထဲမှာ အမြင့်ဆုံးအသက် ကန့် သတ်ချက်လို့ဆိုပါတယ်။ ဥပဒေကြမ်းထဲမှာ “ မိဘရဲ့ခွင့်ပြုချက်တွေ”ဆိုတဲ့ ကင်းလွတ်ခွင့်တွေ၊ ရှိပြီးသား အကောင့်တွေဆိုတဲ့ ကင်းလွတ်ခွင့်တွေ လုံးဝထည့်သွင်းမထားပါဘူး။ အသက် ၁၆ နှစ်ကန့်သတ်ချက်ဟာ ချွင်းချက်မရှိကန့်သတ်ချက်သဘောဖြစ်ပါတယ်။
◾️“ ဒါဟာ မှတ်တိုင်ထူတဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတစ်ခုဖြစ်တယ်။ အချို့ကလေးတွေကတော့ နည်းလမ်းတွေ လှည့်ပတ်ရှာနေကြဦးမှာဆိုတာ ကျွန်တော်တို့သိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့က ဆိုရှယ်မီဒီယာ ကုမ္ပဏီတွေကို သန့်သန့်ရှင်းရှင်းအလုပ်လုပ်ကြဖို့ သတင်းစကားတွေပါးနေပါတယ်” လို့ ဩစတြေလျ ဝန်ကြီးချုပ် အန်တိုနီ အယ်ဘန်နီးစ်က သတင်းထုတ်ပြန်ရာမှာ ပြောကြားထားပါတယ်။
◾️အတိုက်အခံလေဘာပါတီက အဲဒီဥပဒေကြမ်းကိုထောက်ခံမယ်လို့ ပြောလိုက်ပြီး ဂရင်းပါတီနှင့် တစ်သီး ပုဂ္ဂလတွေကတော့ ဖေ့စ်ဘုတ်ခ်ရဲ့ Meta အပေါ် အကြီးအကျယ်ထိခိုက်စေမယ့် အဲဒီ အဆိုပြု ဥပဒေ ကြမ်းနှင့်ပတ်သက်လို့ ပိုပြီးအသေးစိတ်သိလိုတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။
◾️ကလေးသူငယ်တွေအနေနှင့် မက်ဆေ့ချ်ပို့တာသုံးလို့ရဦးမှာဖြစ်ပြီး အွန်လိုင်းဂိမ်းတွေနှင့် ကျန်းမာရေးနှင့် ပညာရေးဆက်စပ်တဲ့ ကိစ္စတွေကိုလည်းသုံးနိုင်မယ်လို့ အယ်ဘန်နီးစ်က ပြောပါတယ်။
◾️နိုင်ငံအချို့က ကလေးသူငယ်တွေ ဆိုရှယ်မီဒီယာသုံးတာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဥပဒေအရကန့်သတ်မှုတွေ လုပ်ခဲ့ကြပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဩစတြေလျရဲ့မူဝါဒကတော့ အတင်းကျပ်ဆုံးတွေထဲက တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
◾️ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်တုန်းက ပြင်သစ်မှာ အသက် ၁၅နှစ်အောက်ကလေးငယ်တွေ ဆိုရှယ်မီဒီယာသုံးခွင့်ပိတ်ဖို့ အဆို ပြုခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မိဘတွေခွင့်ပြုချက်ရှိရင်သုံးလို့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
◾️“ ဩစတြေလျကလေးငယ်တွေ အများကြီးအတွက် ဆိုရှယ်မီဒီယာဟာ အန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါတယ်။ အသက် ၁၄နှစ်နှင့် ၁၇နှစ်အကြား ဩစတြေလျကလေးတွေရဲ့ သုံးပုံနှစ်ပုံဟာ မူးယစ်ဆေးဝါးအလွဲသုံးတာ၊ ကိုယ့်ကိုကိုယ်သတ်သေတာနှင့်ကိုယ့်ကိုကိုယ်ဒုက္ခဖြစ်စေတာတွေအပါအဝင် အလွန့်ကို အန္တရာယ်ပေးတဲ့ အွန်လိုင်းအကြော်ငးအရာတွေကို ကြည့်ရှုနေကြတယ်” လို့ ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီး မီချယ်ရိုလန်က ပါလီမန် မှာကြာသပတေးနေ့က တင်ပြခဲ့ပါတယ်။
◾️ဥပဒေအရ လူငယ်တွေနှင့် မိဘတွေကို ဖိအားပေးမှာမဟုတ်ဘဲ ဆိုရှယ်မီဒီယာကုမ္ပဏီကြီးတွေကိုသာ အသက်ကန့်သတ်ပြီးဝင်သုံးလို့ရဲ့ စနစ်ကို မဖြစ်မနေထည့်သွင်းကြဖို့ကို ဦးတည်ထားပါတယ်။
◾️“ လူမှုမီဒီယာဟာ လူမှုတာဝန်ရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် အသုံးပြုသူတွေ အန္တရာယ်ကင်းရှင်းစေ ရေးအတွက် အဲဒီ ဆိုရှယ်မီဒီယာပလက်ဖောင်းတွေ တာဝန်ခံမှုရှိအောင် အပြောင်းအလဲကြီးတစ်ခုလုပ် လိုက်တာ ဖြစ်တယ်” လို့ရိုလန်ကဆက်ပြောပါတယ်။
@ymg/knl
၂၂ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၄
တရုတ်နိုင်ငံက လကမ္ဘာရဲ့ ထူးခြားဆန်းကြယ်မှုတွေကို ပို၍သိရှိနိုင်အောင်အတွက် ၂၀၂၆ခုနှစ်ဝန်းကျင်ခန့်မှာ ချန်အီး-၇ လကမ္ဘာသွားအစီအစဉ်တစ်ခု ဆောင်ရွက်သွားဖို့ရှိနေပါတယ်။ မြေပြင်မှ သဘာဝဂြိုဟ်တုမှာ တွေ့ရတဲ့ လရဲ့ တောင်ဝင်ရိုးစွန်းမှာ ရေရှိနေတယ်ဆိုတာ ဟုတ်မဟုတ်ကို အဲဒီခရီးမှာ စစ်ဆေးသွားမယ်လို့ လစူးစမ်းရှာဖွေရေးစီမံကိန်းကြီးရဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ ဒီဇိုင်းနာချုပ် ဝူဝီရင်က ပြောပါတယ်
Source CCTV
၂၁ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၄
Stuxnet စတပ်နက်သည် သမားရိုးကျမဟုတ်သည့် ဖျက်အားပြင်းဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အီရန်ကိုသာမက အခြားကမ္ဘာ့နိုင်ငံများကိုပါ ကူးစက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် ဆိုက်ဘာလက်နက်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့
(စီအိုင်အေနှင့်မော့ဆက်ဟူသည့်အမေရိကန်နှင့်အစ္စရေးစပိုင်အဖွဲ့များပူးပေါင်းကာ စတပ်နက်အမည်ရ ဖျက်အားပြင်းဗိုင်းရပ်စ်တစ်ခုဖန်တီး၍ ဆိုက်ဘာလက်နက်အဖြစ်အသုံးချခဲ့ပုံကို သတင်းစာဆရာ ဆာမီယန် မစ်ဟရာ Samiran Mishraက အိန္ဒိယသတင်းမီဒီယာ NDTV တွင် စုံစမ်းထောက်လှမ်း သတင်း Investigative Report ရေးသားထားသည်မှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းသဖြင့် YMG က မြန်မာဘာသာသို့ပြန်ဆို ဖော်ပြပေးပါသည်။ အယ်ဒီတာ )
၂၀၀၉ ခုနှစ် ဇွန်လ..။
တီဟီရန်၏ လမ်းမများတွင် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အပေါ် ဆန္ဒပြမှုတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ လက်ရှိသမ္မတ မာမွတ်အာမက်ဒိုင်ဂျက်သည် မီယာဟိုစိန် မောဆာဗီအပေါ် အပြတ်အသတ်အနိုင်ယူကာ အောင်ပွဲခံခဲ့သည်။ ဆန္ဒပြသူတွေက ရွေးကောက်ပွဲသည် အလိမ်အညာဟု စွပ်စွဲသည်။ ဆန္ဒပြသူများထဲ မှ နီဒါအက်ဟာဆိုတန်ဆိုသူ အမျိုးသမီးတစ်ဦးသည် အဓိကဆန္ဒပြပွဲကြီးများတွင် ပါဝင်ရန်အတွက် သူမ၏ ကားကို စုရုံးနေသည့်နေရာနှင့် မနီးမဝေးတစ်နေရာတွင် ရပ်လိုက်သည်။ ကား၏ လေအေးပေး စက်က အလုပ်မလုပ်သဖြင့် သူမက ကားထဲမှ ထွက်လိုက်သည်။ သူမက လတ်ဆတ်သောလေကို တစ်ဝကြီးရှုလိုက်သည်။ ထိုအချိန်တွင် အစိုးရက ငွေကြေးထောက်ပံ့ပေးထားသည့် စစ်ဝန်ထမ်းအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက စနိုက်ပါဖြင့် သူမ၏ ရင်ညွန့်ကို ချိန်ကာပစ်ချလိုက်သည်။ သူမသေဆုံးခဲ့ရပြီ။
ယခုအဖြစ်အပျက် တီဟီရန်တွင်ဖြစ်နေစဉ်တွင် တီဟီရန်နှင့် ၃၀၀ ကီလိုမီတာ ခန့်ဝေးသည့် တောင်ဘက် အရပ်တွင် နာတန်နျူကလီးယားအဆောက်အဦတွင်လည်း ထူးဆန်းသော အဖြစ်အပျက်များ ဖြစ်နေ သည်။နာတန်သည် အီရန် နျူကလီးယားအစီအစဉ်၏ ဗဟိုချက်မဖြစ်သည်။
နီဒါသေဆုံးပြီး ရက်အနည်းငယ်အကြာတွင် စီအိုင်အေသည် အဆိုပါနျူကလီးယားအဆောက်အဦအား ဆိုက်ဘာစစ်ဆင်ရေးတစ်ခု ဦးစီးလုပ်ဆောင်ဖို့ အတည်ပြုချက်တစ်ခုရရှိခဲ့သည်။ ထိုစစ်ဆင်ရေးတွင် Stuxnet စတပ်နက် ဟုအမည်ရသည့် ဗိုင်းရပ်စ်တွေကို အီရန်၏ ဟာ့ဒ်ဝဲအတွင်း ပို့လွှတ်ရန် ပါဝင်သည်။ စတပ်နက်ကို အမေရိကန်နှင့်အစ္စရေးတို့ ပူးပေါင်းပြီး ဖန်တီးထားခဲ့သည်မှာ နှစ်အနည်းငယ်ရှိခဲ့ပြီ။ ယင်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပထမဆုံးသော ဒစ်ဂျစ်တယ်လက်နက်လည်းဖြစ်သည်။
စတပ်နက်သည် အီရန်၏ နျူကလီးယားအခြေခံအဆောက်အအုံအတွင်း အသစ်ရောက်ရှိခြင်းမဟုတ်ပါ။ စတပ်နက်က ဖြတ်တ်တောက်မှုများစွာကို နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ သို့သော် ယခုဗားရှင်းအသစ်က အလွန်ပြင်းထန်စွာတိုက်ခိုက်နိုင်သည်။
စတပ်နက်ဖန်တီးတည်ဆောက်မှုနှင့် ဖြန့်ကျက်ရောက်ရှိမှုတို့က ခပ်စောစောနှစ်များကတည်းက ရှိနေခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ၂၀၀၀ပြည့်လွန်နှစ်အစောပိုင်းကာလကတည်းက စတပ်နက်ကို ခြေရာခံမိခဲ့ကြသည်။
ထိုအချိန်သည် အီရန်တို့ အနောက်နိုင်ငံများအကြား အီရန်၏ ရည်ရွယ်ချက်ကြီးမားလှသည့် နျူကလီးယား အစီအစဉ်အပေါ် တင်းမာမှုများရှိနေခဲ့ကြသည့်အချိန်လည်းဖြစ်သည်။
ဘုရှ်အစိုးရသည်အီရန်က နျူကလီးယားလက်နက်များထုတ်လုပ်လာနိုင်မည်ကို စိတ်ပူနေသည်။ ထို့ကြောင့် အီရန်၏နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို ကြားဖြတ်ဟန့်တားနိုင်မည့် သမားရိုးကျမဟုတ်သော နည်းလမ်းတွေကို အမေရိကန်ကရှာဖွေနေသည်။
သိုနှင့်ပင် အိုလံပစ်အားကစားပွဲ 'Olympic Games' ဟူသော သင်္ကေတအမည်ဖြင့် လျို့ဝှက် စစ်ဆင်ရေး တစ်ခု မွေးဖွားလာတော့သည်။
ယင်းစစ်ဆင်ရေးကိုအမေရိကန်၏ စီအိုင်အေ၊အင်န်အက်စ်အေ NSA နှင့် အစ္စရေး၏ မောဆက်တို့ ပူးပေါင်း စတင်ခဲ့ကြသည်။သူတို့သည် ကနဦးအနေဖြင့် အီရန်၏ နျူကလီးယား သန့်စင်ရေးလုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်း တွေကို ဖြတ်တောက်ပစ်နိုင်မည့် နျူကလီးယားလက်နက်တစ်ခုကို ဖန်တီးကြဖို့ဖြစ်သည်။
စတပ်နက်သည် သာမာန်ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ခုမဟုတ်။ ဆိုက်ဘာလက်နက်များနယ်ပယ်တွင် အလွန်ပင် ဆန်းပြား ခေတ်မီလှသော ဗိုင်းရပ်စ်ပုံံစံတစ်ခုဖြစ်သည်။ စတပ်နက်က Siemens Step7 ဆော့ဖ်ဝဲကို ပစ်မှတ်ထားသည်။ Siemens Step7 သည် စက်ပစ္စည်းအစိတ်အပိုင်များကို ထိန်းချုပ်ရာတွင်သုံးလေ့ရှိ ပြီး အထူးသဖြင့် အီရန်၏ နာတန်ယူရေနီယမ်သန့်စင်ရေးစက်ရုံ၏ စက်ဒလက်များ centrifuges ကို အဓိက ထားထိန်းချုပ် သည်။ အဆိုပါစက်ဒလက်များသည် ယူရေနီယမ်သန့်စင်ရေးတွင် မပါမဖြစ်အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ကာ မြန်နှုန်းမြင့်လည်ပတ်နေသည်။ ယင်းစက်ဒလက်များ မှန်မှန်ကန်ကန်အလုပ်လုပ်နိုင်ဖို့ အလွန် တိကျ သောထိန်းချုပ်မှုတွေလိုအပ်သည်။
အမေရိကန်က တင်နက်ဆီပြည်နယ်ရှိ အောက်ရစ်ချ်ဝင်းတွင် အီရန်၏နျူကလီးယားစက်ရုံ ပုံစံတူတစ်ခု တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ထိုပုံစံတူစက်ရုံတွင် စက်ဒလက်များကို အသေးစိတ်လေ့လာသည်။ ထောက် လှမ်းမသိရှိရဘဲ ထိုစက်ဒလက်များကို မည်သို့ဖျက်ဆီးပစ်ရမည်ကို နားလည်အောင် လုပ်သည်။
၂၀၀၇ခုနှစ်တွင် စတပ်နက်၏ ပထမဆုံးသောဗိုင်းရပ်ဗားရှင်းထွက်လာသည်။ ဗားများမှ ဖိအားများလျှော့ချ မှုကို တားဆီးခြင်းဖြင့် ထိုစက်ဒလက်များကို ပစ်မှတ်ထားလိုက်သည်။ ဖိအားလျှော့ချမှုပိတ်လိုက် ခြင်းကြောင့် ယူရေနီယမ်ဓာတ်ငွေ့များသည် ခဲသွားသည်။ ထိုအခါညစက်ဒလက်များ လည်ပတ်ရာတွင် ထိန်းသိမ်းနိုင်စွမ်းမရှိတော့ဘဲ အကြီးအကျယ်ပျက်စီးသွားစေတော့သည်။
အီရန်၏နျူကလီယားစက်ရုံသည် air-gapped လေခံကွန်ယက်ဟုခေါ်သော ကွန်ယက်ပြင်ပအလုပ်လုပ် သည့် အမျိုး အစား ဖြစ်သည်။ထို့ကြောင့် စတပ်နက်ကို USB drive ကိုသုံးပြီး ထည့်သွင်းပေးဖို့လိုအပ်လာ သည်။ ဗိုင်းရပ်စ်ကို ရှာမတွေ့နိုင်အောင် rootkit ဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးကို အသုံးပြုထားသည်။ rootkit က ခြေရာ ဖျောက်နိုင်သည့်အပြင် တရားဝင်အမိန့်ပေးသည့် ပုံစံဖြင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်သက်သေခံလက်မှတ်တွေ ကို ခိုးယူပေးနိုင်သည်။ အကျိုးသက်ရောက်မှုကောင်းသော်လည်း စတပ်နက်၏ ကနဦးဗားရှင်းသည် အီရန် ၏ အစီအစဉ်ကို နှေးကွေး၍သာ သွားစေပြီး အလုံးစုံဖျက်ဆီးပစ်နိုင်စွမ်းမရှိခဲ့ပေ။
ယင်းကိုတုန့်ပြန်သည့်အနေဖြင့် အမေရိကန် သုတေသနပညာရှင်တွေက ပိုပြီးပြင်းထန်သည့် စတပ်နက် ဗားရှင်းအသစ်ကို ဖန်တီးကြသည်။သူတို့က zero-day ဟုခေါ်သည့် ဆိုက်ဘာ တိုက်ခိုက်ရေးဗက်တာကို လေးခုအသုံးပြုခဲ့ပြီး ဗားရှင်းအသစ်က အမိန့်ပေးနိုင်သည့် သီးသန့် သော့များ private keys ကိုခိုးယူ နိုင်စွမ်းရှိလာသည်။ ပြီးတော့ ကူးစက်မှုကလည်း အလွန်လျင်မြန်လာသည်။ ယင်းက လေခံကွန်ယက်ကို ပင် ခုန်ကျော်ကူးစက်နိုင်စွမ်းရှိသည်။ ဟာ့ဒ်ဝဲများ လုပ်ဆောင်မှုမှားယွင်းအောင် ဖျက်စီးစေနိုင်သလို စက်ဒလက်များ သူ့ဘာသာဖျက်ဆီးပစ်နိုင်မည့် ပရိုဂရမ်အသစ် ထုတ်လုပ်လာနိုင်သည်။
နာတန်တွင်ရှိသော သူတို့၏ အတွင်းလူတစ်ဦးက စတပ်နက်ဗားရှင်းအသစ်ကို စက်ထဲထည့်ပေးလိုက် သည်။ သို့ရာတွင် စတပ်နက်ဗားရှင်းအသစ်၏ ပြင်းထန်လှသော သဘာဝကြောင့် မရည်ရွယ်သော အကျိုး ဆက်တွေဆက်ဖြစ်လာသည်။ ဗိုင်းရပ်စ်က နာတန်တစ်ခုတည်းသာမကတော့ဘဲ အီရန်တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ ကွန်ပျူတာများနှင့် နောက်ဆုံး ကမ္ဘာကြီးအတွင်းထိ ထိုးဖောက်ပျံ့နှံ့သွားသည်။
စတပ်နက်၏ ထိန်းချုပ်မရအောင်သောင်းကျန်းလှသော အမြန်နှုန်းကို စီအိုင်အေက သတိမူမိလိုက်သည်။ ထို့ကြောင့် စစ်ဆင်ရေးကို ဆက်လုပ်မည်ဟု စီအိုင်အေက ဆုံးဖြတ်လိုက်လေသည်။
သို့ရာတွင် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးကုမ္ပဏီ Symantec က စတပ်နက်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိသွားပြီး ယင်းဗိုင်းရပ်စ် နှင့်ပတ်သက်သည့် အသေးစိတ် အချက်အလက်များကို ဖွင့်ချလိုက်သည့်အခါ စီအိုင်အေ၏ မျှော်လင့် ထားသမျှတွေ မှေးမှိန်သွားရသည်။
အီရန်ကလည်း ဆိုင်ဘာတိုက်ခိုက်မှု၏ အတိုင်းအဆကို သိရှိသဘောပေါက်သွားကာ နျူကလီယား အစီ အစဉ်တွေကို ကာကွယ်ရမည့် နည်းလမ်းများကြံဆလာသည်။ စတပ်နက်ကြောင့် သူတို့အစီအစဉ် နောက် ပြန်ရောက်သွားသော်လည်း အီရန်က ယင်း၏ နျူကလီယားအစီအစဉ်ရည်မှန်းချက်ကြီးကို ဆက်လုပ်ဖို့ သန္နိဋ္ဌာန်ချလိုက်လေသည်။
စတပ်နက်တည်ရှိနေမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ၂၀၁၀ ဇွန်လတွင် အစောဆုံးသဲလွန်စများထဲက တစ်ခုရခဲ့သည်။ ဘယ်လာရုစ် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးကုမ္ပဏီတစ်ခုက အီရန်ကွန်ပျူတာတစ်လုံးတွင် တွေ့နေကျမဟုတ်သည့် ဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးရှာတွေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ထို့နောက် ကမ္ဘာတစ်လွှားက ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးပညာရှင်များ သည် ယင်း၏ ကုတ်သင်္ကေတကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာလေ့လာမှုတွေလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ယင်း၏ ရှုပ်ထွေးမှုနှင့် ရည်ရွယ်ချက်များကို ပညာရှင်များက မင်သက်အံ့ဩဖြစ်ခဲ့ကြရသည်။
အီရန်နျူကလီးယား အစီအစဉ်အပေါ် စတပ်နက်၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုက သိသာလှသော်လည်း ချက်ခြင်းလက်ငင်းကြီး ကပ်သင့်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့။
၂၀၀၉ခုနှစ်အရောက်တွင် အီရန်သည် နာတန်သည် စက်ဒလက်ပေါင်း ၇၀၀၀ ကျော် တပ်ဆင်ပြီး ဖြစ်ခဲ့ သည်။ ထို့ကြောင့် စက်ဒလက် ၁၀၀၀ခန့်သာ စတပ်နက်ကြောင့် ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ ယင်းကြောင့် အီရန် သည် ယင်း၏ သန့်စင်ရေးလုပ်ငန်းများ ခေတ္တရပ်တန့်ခဲ့ပြီး ပျက်စီးသွားသော ကိရိယာများကို အသစ် လဲလှယ်တပ်ဆင်ခဲ့သည်။အီရန်၏ကြိုးပမ်းမှုများက လပေါင်းများစွာမှသည် နှစ်ချီသည်အထိတော့ နှောင့် နှေးသွားသည်။
အီရန်အစိုးရသည် စက်ဒလက်များပျက်စီးရခြင်း အကြောင်းရင်းကို သိရှိသွားပြီးနောက် ဆိုက်ဘာ ကျူးကျော်မှုအန္တရာယ်ကို သဘောပေါက်လက်ခံလာသည်။ အများအမြင်တွင်တော့ စတပ်နက်၏ အကျိုး သက်ရောက်မှုကို မဖြစ်စလောက်ဟု အီရန်က လျှော့ပြောနေသော်လည်း အတွင်းထဲတွင်မူ အီရန်သည် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးနှင့် ဆိုက်ဘာထိုးစစ်များတွင် ရင်နှီးမြှပ်နှံမှုများ ပုံအောလုပ်လာသည်။
ယင်းနောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် အီရန်နျူကလီးယားသိပ္ပံပညာရှင်များကို ပစ်မှတ်ထားလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှု များဖြစ်ခဲ့ကာ ယင်းက သူတို့၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို အကြီးအကျယ်ထိခိုက်စေခဲ့သည်။ ကားဗုံးခွဲ ခြင်းများနှင့် အခြားသော တိုက်ခိုက်မှုများဖြင့် ခေါင်းဆောင်အများအပြားကို သုတ်သင်ခဲ့သည်။ ယင်းလုပ်ကြံခံရသူများထဲတွင် နာတန်စက်ရုံညွှန်ကြားရေးမှူးတစ်ဦးလည်းပါသွားသည်။
စတပ်နက်သည် အီရန်တစ်နိုင်ငံတည်းမှာပဲ သူ့ကိုယ်သူ ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မှုမရှိခဲ့ပါ။ စတပ်နက်သည် အိန္ဒိယ၊အင်ဒိုနီးရှား၊ပါကစ္စတန်အပါအဝင် အခြားသော နိုင်ငံများသို့ပါ ကူးစက်ပျံ့နှံ့သွားကာ ကမ္ဘာ တစ်လွှားရှိ စက်မှုစနစ်ကြီးအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်သွားခဲ့သည်။ သတင်းများအရ ကွန်ပျူတာအလုံး ပေါင်း ရှစ်သောင်းကျော် ကူးစက်ခံရသည်။ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံနှင့် ကုန်ထုတ်စက်ရုံ တော်တော်များများ အလားတူ တိုက်ခိုက်မှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့ကြရသည်။
၂၀၁၃ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယသည် အမျိုးသား ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးမူဝါဒတစ်ခုကို ချမှတ်ခဲ့ကာ ယင်းမူဝါဒက ဆိုက်ဘာ အာကာသတွင် သတင်းပြန်ကြားရေးအခြေခံအဆောက်အအုံများကာကွယ်ရေး၊ သတင်းပြန် ကြားရေးဆိုင်ရာအချက်အလက်လုံခြုံစိတ်ချရမှု၊ တည်မြဲမှုနှင့် ရရှိစေမှုတို့ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေး များ အပေါ် အာရုံ စိုက်ထားသည်။
ယင်းနောက်ပိုင်းတွင်လည်း အိန္ဒိယသည် အမျိုးသားအဆင့်အရေးကြီးသတင်းအချက်အလက်အခြေခံ အဆောက်အအုံကာကွယ်ရေးစင်တာတစ်ခုကို တည်ထောင်ကာ အိန္ဒိယ၏ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်လျက်ရှိနေသည်။
Source NDTV