#WorldPolitics
Published - 10 February 2022

ကြာသပတေးနေ့က တိုက်ခိုက်ရေးသမားတွေဟာ လစ်ဗျားဝန်ကြီးချုပ်'အက်ဘ်ဒူဟာမစ်အယ်လ်ဒီဘီဘာ'ရဲ့ကားကို သေနတ်နဲ့ပစ်ခတ်ခဲ့ပေမယ့် ထိခိုက်မှုမရှိခဲ့ဘဲ လွတ်မြောက်သွားခဲ့ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့နီးစပ်သူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

လစ်ဗျားနိုင်ငံမှာ အစိုးရအုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အဖွဲ့ဂိုဏ်းတွေကြား ပဋိပက္ခတွေပြင်းထန်နေတာဖြစ်ပါတယ်။'ဒီဘီဘာ'အိမ်ပြန်နေစဉ်မှာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့တာသေချာကြောင်း၊ တိုက်ခိုက်တဲ့လူတွေက ထွက်ပြေးသွားခဲ့ပြီး ဒီအဖြစ်အပျက်ကိုစုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ မှာကြားထားကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့နီးစပ်သူက ပြောခဲ့ပါတယ်။

ရိုက်တာသတင်းဌာနအနေနဲ့ ဒီဖြစ်ရပ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဓာတ်ပုံအထောက်အထားတွေ မှတ်တမ်းမတင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မျက်မြင်သက်သေတွေနဲ့လည်း မေးမြန်းခြင်းမပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ဆိုပါတယ်။

ဝန်ကြီးချုပ်'ဒီဘီဘာ'က သူ့နေရာမှာအစားထိုးဖို့ အရှေ့ပိုင်းအခြေစိုက်ပါလီမန်ရဲ့မဲဆန္ဒကို ဥပက္ခာပြုသွားမယ်လို့ ကြာသပတေးနေ့နှောင်းပိုင်းမှာ ပြောကြားခဲ့ရာ 'ဒီဘီဘာ'ကိုလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရန် ကြိုးပမ်းမှုက လစ်ဗျားနိုင်ငံရဲ့ပဋိပက္ခတွေကို ပိုဆိုးရွားလာစေနိုင်တယ်လို့ ယူဆလို့ရပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့သီတင်းပတ်တွေမှာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေက တိုက်ခိုက်ရေးသမားတွေနဲ့ လက်နက်ကိရိယာတွေ စုဆောင်းနေကြတာကြောင့် တိုက်ပွဲဖြစ်လာမှာကို စိုးရိမ်လာရပါတယ်။

၂၀၁၁ ခုနှစ်က နေတိုး(NATO)တပ်ဖွဲ့အကူအညီနဲ့ 'ဂဒါဖီ'ကို ပုန်ကန်တော်လှန်ခဲ့ပြီးကတည်းက လစ်ဗျားမှာ မတည်မငြိမ်ဖြစ်နေခဲ့ရကာ ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှာ အရှေ့ပိုင်းနဲ့ အနောက်ပိုင်းအဖွဲ့ဆိုပြီး ဂိုဏ်းကွဲသွားခဲ့ပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂမှထောက်ခံမှုနဲ့အတူ တိုင်းပြည်အတွင်းပြိုကွဲမှုတွေကို စည်းလုံးညီညွတ်စေရန်ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ 'ဒီဘီဘာ'ကို အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့ရဲ့ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် မတ်လကခန့်အပ်ခဲ့ပြီး တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးဆောင်ရွက်ချက် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေနဲ့ ဒီဇင်ဘာလရွေးကောက်ပွဲကို ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။

အုပ်ချုပ်ရေးစည်းမျဉ်းဥပဒေတွေကြား အငြင်းပွားမှုများရှိခဲ့ကာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ငန်းစဉ် ပြိုလဲပျက်စီးပြီးနောက် အတိုက်အခံပြိုင်ဘက်အဖွဲ့တွေက ရာထူးနေရာရဖို့ အကြိတ်အနယ်ဝင်ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။

ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း အရှေ့ပိုင်းအဖွဲ့တွေကို အများစုထောက်ခံကူညီခဲ့တဲ့ ပါလီမန်လွှတ်တော်က အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးအစိုးရကို အသိအမှတ်မပြုကြောင်း၊ ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ခန့်အပ်ပြီး အစိုးရအသစ်ကိုဖွဲ့စည်းဖို့ ကြာသပတေးနေ့မှာ မဲဆန္ဒကောက်ခံသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ကြေညာလိုက်ပါတယ်။

'ဒီဘီဘာ'က ယခုအပတ်အတွင်း မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ရာမှာ ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ပြီးမှာ အာဏာလွှဲပေးမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ကုလမှလစ်ဗျားအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်နဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေကတော့ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးအစိုးရကို ဆက်လက်အသိအမှတ်ပြုကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

ပါလီမန်နဲ့ အခြားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းက နိုင်ငံရဲ့ယာယီဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်လိုက်ပြီး ယခုနှစ်အတွင်း ဘာရွေးကောက်ပွဲမှမပြုလုပ်ဘူးလို့ ပြောကြားခဲ့ရာ မဲဆန္ဒပေးဖို့စာရင်းပေးထားတဲ့ လစ်ဗျားပြည်သူတွေအတွက် စိတ်ပျက်စရာဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။

'ဒီဘီဘာ'ရဲ့စည်းလုံးညီညွတ်ရေးအစိုးရအုပ်ချုပ်မှုမတိုင်ခင်က လစ်ဗျားနိုင်ငံကို မြို့အသီးသီးကနေ အပြိုင်အုပ်ချုပ်ဖို့ကြိုးပမ်းခဲ့တဲ့အခြေအနေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရာ ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ခန့်အပ်လိုက်ပါက အဆိုပါအခြေအနေသို ပြန်လည်ရောက်ရှိသွားနိုင်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့လည်း ချက်ချင်းကြီးတော့ ပြည်တွင်းစစ်အသွင်ဖြစ်လာဦးမှာ မဟုတ်ကြောင်း သုံးသပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
Source: Reuters

Published 10 Feb 2022

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတွင်  စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်ရည်ရွယ်ပြီး တောင်သူလယ်သမားများကို တောင်သူသမဝါယမအသင်းများဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်မယ်လို့ နစကဥက္ကဋ္ဌရဲ့ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း စိုက်ပျိုးရေးတောင်သူတွေနှင့်တွေ့ဆုံပွဲကနေ သိရှိရပါတယ်။

အဲဒီသမဝါယအသင်းတွေကနေ လယ်ယာသုံးစက်ကိရိယာတွေကို အရစ်ကျစနစ်ဖြင့် ရောင်းချပေးဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့လည်း နစကရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရာတွင် ရေရရှိရေးမြစ်ရေတင်စီမံကိန်းတွေမှာ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားအသုံပြုဖို့ကိုလည်း ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က မှာကြားခဲ့ပါတယ်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြိးအတွင်းမှာ တစ်နှစ်ပတ်လုံးရဲ့ ပျှမ်းမျှမိုးရွာရက်မှာ ရက်ပေါင်း၇၀သာရှိတဲ့အတွက် နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်ဆောင်ရွက်လို့ရကြောင်း၊ အဲဒီအပြင် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ ဧရာဝတီမြစ်ရေထိန်း၍ရသည့်နေရာတွေရှိနေပြီး အဲဒီနေရာတွေမှာ တမံနိမ့်Low head Dam တွေတည်ဆောက်ခြင်းဖြင့် သွားလာမှုမပြတ်စေဘဲ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရေအားလျှပ်စစ်ထုတ်လုပ်နိုင်ကြောင်းလည်း သူက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေလည်းဆောင်ရွက်နေတဲ့အတွက် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေက ထွက်ရှိတဲ့ နွားချေး၊ကျွဲချေးနှင့်ကြက်ချေးတွေကို ဇီဝမြေဩဇာအဖြစ် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ အသုံးချနိုင်ဖို့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးကထွက်ရှိတဲ့ အခြေခံကုန်ကြမ်းတွေဖြစ်တဲ့ နှံစားပြောင်းနှင့်ကောက်ရိုးတွေကို တိရိစ္ဆာန်အစားအစာများအဖြစ် ပြန်လည်အသုံးချနိုင်တယ်လို့လည်း နစကဥက္ကဋ္ဌကပြောပါတယ်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးမှ လယ်စိုက်ဧကပေါင်းခြောက်သိန်းကျော်နှင့် အခြားစိုက်ပျိုးဧကပေါင်း၂ဒသမ၂သန်းကျော်ရှိတယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။ အဓိကအားဖြင့် ပဲ၊နှမ်း၊ဝါနှင့် ကြက်သွန်တွေကိုစိုက်ပျိုးကြပါတယ်။ အဲဒီအပြင်မွေးမြူရေးအပိုင်းမှာ နွားအကောင်ရေ၁ဒသမ၃သန်းကျော်၊ ကျွဲအကောင်ရေ ၃သောင်း၈ထောင်ကျော်၊အသားစား ကြက်၁ဒသမ၆သန်း၊ ဥစားကြက် ၂သိန်းကျော်၊ဒေသကြက်၃သန်း၃သိန်းကျော်ရှိတယ်လို့လည်း သိရှိရပါတယ်။

အဆိုပါတွေ့ဆုံပွဲကို နှမ်း၊မြေပဲ၊ပဲစင်းငုံ၊ဝါနှင့်ကြက်သွန်စိုက်တောင်သူတွေတက်ရောက်ခဲ့ကြတယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။

Published: 9 Feb 2022

ဖိလစ်ပိုင်မှာ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမဲဆွယ်စည်းရုံးမှုတွေ ဖေဖော်ဝါရီ၈ရက် အင်္ဂါနေ့က စတင်ခဲ့ပါတယ်။ မေ၉ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမယ့် နောက်ထပ်ခြောက်နှစ်သက်တမ်းအတွက် သမ္မတအသစ် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် (၃)လ မတိုင်ခင် စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

သမ္မတလောင်း၁၀ဦးနှင့် ဒုတိယသမ္မတလောင်း(၉)ဦးတို့ ယှဉ်ပြိုင်ကြမှာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်တမ်းကောက်ယူမှုများအရ  ယခင်သမ္မတဟောင်း ဖာဒီနန်မားကို့စ်ရဲ့ သား အသက် ၆၄နှစ်အရွယ် မာဒီနန်မားကို့စ်ဂျုနီယာဟာ လူကြိုက်အများဆုံး ဖြစ်နေပါတယ်။

Source: CCTV Plus

Published: 9 Feb 2022

အမေရိကန်က ယင်းရဲ့ အမှတ်(၈၂)လေထီးတပ်မှ လေထီးစစ်သည်တွေကို ဥရောပမှ ဖြန့်ကျက်ချထားဖို့အတွက် မြောက်ကာရိုလိုင်းနားရှိ ဖို့ဒ်ဘရက်ခ်စစ်စခန်းကနေ လေယာဉ်တွေနှင့် ဖေဖော်ဝါရီ(၃)ရက်နှင့်(၄)ရက်မှာပို့ဆောင်ခဲ့တယ်လို့ အေအက်ဖ်ပီကသတင်းပေးပို့ပါတယ်။ ယူကရိန်းနယ်စပ်မှာ ရုရှားတပ်တွေ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ရှိနေတာကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းပေးဖို့ တွန်းအားပေးတဲ့အနေနှင့် အမေရိကန်က ယင်းရဲ့ လေထီးတပ်ကို စေလွှတ်တာဖြစ်ပါတယ်။

Source AFP

Published 8 Feb 2022

အကြမ်းဖက်မှုဟာ နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအတွက် ဘုံရန်သူဖြစ်ပြီး ယင်းကိုတိုက်ဖျက်ရာမှာ မလိုတစ်မျိုး လိုတစ်မျိုး စံနှုန်းနှစ်မျိုးမထားသင့်ဘူးလို့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရ ဂျောင်လီဂျန်းကပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

အိုင်အက်စ်ခေါင်းဆောင်သေဆုံးစေခဲ့တဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ စီးနင်းတိုက်ခိုက်မှုမှာ အရပ်သားတွေ သေကျေဒဏ်ရာရမှုတွေရှိခဲ့တဲ့အပေါ် သတင်းထောက်တွေရဲ့မေးခွန်းကို သူက ဖြေကြားခဲ့တာပါ။

Source: CCTV Plus

Published 8 Feb 2022

ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့်ကို နစက ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဦးရင်မောင်ညွန့်အား စက်မှုဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ်လည်းကောင်း ခန့်အပ်လိုက်တယ်လို့ နစက,က ဒီကနေ့ အမိန့်ထုတ်ပြန်ကြေညာပါတယ်။