Published 13 Feb 2022

ဗာလင်တိုင်းနေ့နီးလာတာနဲ့အမျှ ဆော်ဒီရဲ့ ဆိုင်တွေမှာ အနီရောင်အဝတ်အစားတွေနှင့် အနီရောင်အတွင်းခံတွေကို ခင်းကျင်း အသားပေးတိုးမြှင့် ရောင်းချလာကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်ခုတော့ မြင်ကွင်းမှာ ပျောက်ကွယ်နေပါတယ်။ အဲဒါကတော့ ပွဲတော်ရဲ့ ဗာလင်တိုင်းဆိုတဲ့ အမည်ပဲဖြစ်ပါတယ်။

ရောင်းအားတွေတက်လာပြီး ဗာလင်တိုင်းလက်ဆောင်တွေဟာ ဆော်ဒီရဲ့လူငယ်လူရွယ်တွေအကြား ပိုပြီးမြင်တွေ့နေကျ ဖြစ်လာပေမယ့် ဗာလင်တိုင်း ဆိုတဲ့ အမည်ကိုတော့ ဘယ်နေရာမှာမှ မမြင်ကြရပါဘူး။

Source: AFP

Published 13 Feb 2022

ပြင်သစ်ဘီယာကုမ္ပဏီတစ်ခုဟာ သဘာဝဆိုးဆေးဖြစ်စေတဲ့ ရေညှိတစ်မျိုးကိုအသုံးပြုပြီး သူတို့ချက်တဲ့ ဘီယာတွေကို အပြာရောင်ဘီယာတွေအဖြစ် အသွင်ပြောင်းပေးခဲကြတယ်လို့ ရိုက်တာသတင်းတစ်ပုဒ်အရသိရပါတယ်။

အဲဒီဘီယာကို “ လိုင်း Line” လို့ အမှတ်တံဆိပ်အသစ်ပေးထားပါတယ်။ ဒါဟာ သဘာဝရေညှိတွေကို ဖြည့်စွက်အစားအစာတစ်ခု အဖြစ် လူကြိုက်များစေချင်တဲ့ ကုမ္ပဏီတစ်ခုနှင့် သူတို့ရဲ့ ဘီယာတွေကို အသွင်ကွဲပြားခြားနားလိုတဲ့ ဘီယာကုမ္ပဏီတစ်ခု တို့အကြားပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုရဲ့ ရလာဒ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

“ဒီဘီယာက ရောင်းကောင်းတယ်ဗျာ” လို့ အဲဒီဘီယာချက်လုပ်တဲ့ ဟောပီအာဘန်ဘီယာကုမ္ပဏီရဲ့ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဆက်ဘက်ရှန်းဗာဘီကီက ပြောပါတယ်။ “  ပြည်သူတွေဆီက စိတ်ဝင်စားမှုနှင့် စူးစမ်းလိုစိတ်တွေ အတော်များများရရှိထား ပါတယ်” လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

အပြာရောင်ဆိုးဆေးဟာ သဘာဝရေညှိဖြစ်တဲ့ စပီရူလိုင်းနားလို့ခေါ်တဲ့ စိမ်းပြာရေညှိကနေရယူတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစိမ်းပြာရေညှိကို ပြင်သစ်မြောက်ပိုင်းအီတစ်ကာစိမ်းပြာရေညှိကုမ္ပဏီက စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တာပါ။  စိမ်းပြာရေညှိကနေ အပြာရောင်ထုတ်လုပ်ပေးတဲ့ အစိတ်အပိုင်းကို ဖိုက်ကိုဆိုင်ယာနင်း phycocyanin လို့ခေါ်ပါတယ်။ဘီယချက်နေတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ထဲမှာ အဲဒီဖိုက်ကိုဆိုင်ယာနင်းကို ထည့်ပေးလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီဘီယာအသစ်ကို မြည်းစမ်းကြည့်တဲ့ ဘီယာကုမ္ပဏီဝန်ထမ်း မက်သီလ်ဒီဗန်မန်ဆတ်က အပြာရောင်ဘီယာ” လိုက်” ဟာ ဗျစ်အရသာ၊ခပ်ဖျော့ဖျော့နှင့်သစ်သီးရနံရှိပြီး ရေညှိထည့်ထားတဲ့ သိသာတဲ့အထောက်အထားဆိုလို့ ထူးခြားတဲ့အရောင်ပဲရှိပါတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

စိမ်းပြာရေညှိထုတ်လုပ်တဲ့ ကုမ္ပဏီက ဇာဗီးယားဒီလန်နွိုင်းက သူတို့ဟာ ကြိမ်ဖန်များစွာ စမ်းသပ်အပြီးမှာ ဘီယာကုမ္ပဏီက ဘီယာသောက်သူတွေကိုဆွဲဆောင်မယ့် အရောအနှောတစ်ခု ရှာဖွေတွေ့တယ်လို့ပြောပါတယ်။

မနှစ်က အောက်တိုဘာနှင့်ဒီဇင်ဘာအတွင်းဘီယာပုလင်းပေါင်း ၁၅၀၀ခန့်ရောင်းရတယ်လို့ပြောပါတယ်။အခုကုမ္ပဏီက ဝယ်လိုအားနှင့်ကိုက်ညီအောင် ထုတ်လုပ်အားမြှင့်တင်မယ်လို့ဆိုပါတယ်။

Source Reuters

Published 10 Feb 2022

ကိုလံဘီယာရေတပ်ဟာ ကိုကင်းတွေကို တန်နှင့်ချီပြီးသယ်ယူပို့ဆောင်ပေးနေတဲ့ ရေငုပ်သင်္ဘောတစ်စီးကို ကြားဖြတ်ဟန့်တားနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီကိုကင်းတွေ့ရှိမှုဟာ လွန်ခဲ့တဲ့(၂)နှစ်အတွင်း ပင်လယ်အတွင်းမှာ မူးယစ်ဆေးဝါးဖမ်းဆီးရမှုတွေထဲမှာ အကြီးမားဆုံးဖြစ်ပါတယ်။

ကိုလံဘီယာရေတပ်က နာရီနိုကမ်းခြေမှာ မူးယစ်ဆေးဝါးတရားမဝင်ကုန်ကူးတာတွေကို တိုက်ဖျက်ဖို့ စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုပြုလုပ်ခဲ့ကြရာမှာ ကိုလံဘီယာရေပိုင်နက်အတွင်း မောင်းနှင်နေတဲ့ ရေငုပ်သင်္ဘောတစ်စီးကို‌ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီရေငုပ်သင်္ဘောကိုမောင်းနှင်နေတဲ့ လူလေးဦးနှင့်အတူ ကိုကင်း(၄)တန်ကို ဖမ်းဆီးသိမ်းမိခဲပါတယ်။ အဲဒီရေငုပ်သင်္ဘောဟာ အမေရိကားအလယ်ပိုင်းကမ်းခြေတွေကို ဦးတည်သွားနေတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီသိမ်းဆည်းရမိဟာ ပစိဖိတ်ရေတပ်ရဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့(၂)နှစ်အတွင်း အကြီးမားဆုံးကိုကင်းဖမ်းဆီးရရှိမှုဖြစ်တယ်လို့ ကိုလံဘီယာရေတပ်ကပြောပါတယ်။

Source AFP

Published 10 Feb 2022

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတွင်  စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်ရည်ရွယ်ပြီး တောင်သူလယ်သမားများကို တောင်သူသမဝါယမအသင်းများဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်မယ်လို့ နစကဥက္ကဋ္ဌရဲ့ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း စိုက်ပျိုးရေးတောင်သူတွေနှင့်တွေ့ဆုံပွဲကနေ သိရှိရပါတယ်။

အဲဒီသမဝါယအသင်းတွေကနေ လယ်ယာသုံးစက်ကိရိယာတွေကို အရစ်ကျစနစ်ဖြင့် ရောင်းချပေးဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့လည်း နစကရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရာတွင် ရေရရှိရေးမြစ်ရေတင်စီမံကိန်းတွေမှာ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားအသုံပြုဖို့ကိုလည်း ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က မှာကြားခဲ့ပါတယ်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြိးအတွင်းမှာ တစ်နှစ်ပတ်လုံးရဲ့ ပျှမ်းမျှမိုးရွာရက်မှာ ရက်ပေါင်း၇၀သာရှိတဲ့အတွက် နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်ဆောင်ရွက်လို့ရကြောင်း၊ အဲဒီအပြင် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ ဧရာဝတီမြစ်ရေထိန်း၍ရသည့်နေရာတွေရှိနေပြီး အဲဒီနေရာတွေမှာ တမံနိမ့်Low head Dam တွေတည်ဆောက်ခြင်းဖြင့် သွားလာမှုမပြတ်စေဘဲ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရေအားလျှပ်စစ်ထုတ်လုပ်နိုင်ကြောင်းလည်း သူက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေလည်းဆောင်ရွက်နေတဲ့အတွက် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေက ထွက်ရှိတဲ့ နွားချေး၊ကျွဲချေးနှင့်ကြက်ချေးတွေကို ဇီဝမြေဩဇာအဖြစ် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ အသုံးချနိုင်ဖို့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးကထွက်ရှိတဲ့ အခြေခံကုန်ကြမ်းတွေဖြစ်တဲ့ နှံစားပြောင်းနှင့်ကောက်ရိုးတွေကို တိရိစ္ဆာန်အစားအစာများအဖြစ် ပြန်လည်အသုံးချနိုင်တယ်လို့လည်း နစကဥက္ကဋ္ဌကပြောပါတယ်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးမှ လယ်စိုက်ဧကပေါင်းခြောက်သိန်းကျော်နှင့် အခြားစိုက်ပျိုးဧကပေါင်း၂ဒသမ၂သန်းကျော်ရှိတယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။ အဓိကအားဖြင့် ပဲ၊နှမ်း၊ဝါနှင့် ကြက်သွန်တွေကိုစိုက်ပျိုးကြပါတယ်။ အဲဒီအပြင်မွေးမြူရေးအပိုင်းမှာ နွားအကောင်ရေ၁ဒသမ၃သန်းကျော်၊ ကျွဲအကောင်ရေ ၃သောင်း၈ထောင်ကျော်၊အသားစား ကြက်၁ဒသမ၆သန်း၊ ဥစားကြက် ၂သိန်းကျော်၊ဒေသကြက်၃သန်း၃သိန်းကျော်ရှိတယ်လို့လည်း သိရှိရပါတယ်။

အဆိုပါတွေ့ဆုံပွဲကို နှမ်း၊မြေပဲ၊ပဲစင်းငုံ၊ဝါနှင့်ကြက်သွန်စိုက်တောင်သူတွေတက်ရောက်ခဲ့ကြတယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။

#WorldBusiness
Published - 9 February 2022
Meta ကုမ္ပဏီနဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂတို့ နောက်ထပ်တစ်ခါ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံရဖွယ် ရှိနေပါတယ်။
ဥရောပသမဂ္ဂမှ လူမှုကွန်ရက်အချက်အလက်တွေကို အမေရိကန်သို့ ပြန်မပို့ပေးဖို့ စည်းမျဉ်းဥပဒေထုတ်ပြန်လိုက်ပါက ဥရောပရှိလူမှုကွန်ရက်ဝန်ဆောင်မှုတွေကို ရပ်ဆိုင်းသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ကမ္ဘာကျော်နည်းပညာကုမ္ပဏီ Meta က နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာမှာ ကြာသပတေးနေ့က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ဥရောပသမဂ္ဂမှ သုံးစွဲသူအချက်အလက်များကို အမေရိကန်ဆာဗာတွေကနေ မျှယူသုံးစွဲနိုင်တဲ့ အပြန်အလှန်သဘောတူညီချက် SCC ဟာ တရားမဝင်ဘူးလို့ အိုင်ယာလန်မှ အချက်အလက်စောင့်ကြည့်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့က Meta ကုမ္ပဏီကို ၂၀၂၀ စက်တင်ဘာလက သတိပေးခဲ့ဖူးပါတယ်။

၂၀၂၂ ခုနှစ် ပထမ ၆ လအတွင်း SCC သဘောတူညီချက်ကို ဆက်လက်အသုံးပြုနိုင်ခြင်းရှိမရှိအပေါ် အပြီးသတ်ဆုံးဖြတ်ချက်ပေးသွားဖို့ Meta ကမျှော့်လင့်နေပါတယ်။
အတ္တလန်တစ်ဒေသတလျှောက် အချက်အလက်ပို့ဆောင်လွှဲပြောင်းရေးပုံစံက မကိုက်ညီဘဲ SCC သဘောတူညီချက်တွေအတိုင်း လုပ်ဆောင်ခွင့်မရဘူးဆိုရင် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်နဲ့အင်စတာဂရမ်အပါအဝင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နာမည်ကြီးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေကို ဥရောပမှာ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမှာမဟုတ်ပါဘူးလို့ Meta က ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ဥရောပသမဂ္ဂနဲ့ အမေရိကန်တို့ကြား အချက်အလက်မျှယူသုံးစွဲရေးဆောင်ရွက်ချက်ဖြစ်တဲ့ Privacy Shield ကို ဥရောပတရားရုံးက တရားမဝင်ကြောင်း သတ်မှတ်ခဲ့ပြီးနောက် အိုင်ယာလန်စောင့်ကြည့်ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့က အခုလိုသတိပေးလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်ရဲ့ အချက်အလက်စောင့်ကြည့်ရေးစနစ်က ဥရောပသမဂ္ဂအချက်အလက် ကာကွယ်ရေးစံနှုန်းများနဲ့ မကိုက်ညီဘူးဆိုကာ Privacy Shield ကို ပယ်ချလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

Privacy Shield သဘောတရားအရ SCC ကို အခြားနိုင်ငံများနဲ့ အချက်အလက်လွှဲပြောင်းပေးဖို့ ထောက်ခံထားတာဖြစ်ပေမယ့် ထိုနိုင်ငံများရဲ့ အချက်အလက်ကာကွယ်ရေးဥပဒေများက ဥရောပသမဂ္ဂစည်းမျဉ်းများနဲ့ ကိုက်ညီရမယ်လို့ ဆိုခဲ့ပါတယ်။

"Meta က သူတို့ရဲ့ အချက်အလက်ကာကွယ်ရေးစံနှုန်းများကို လက်လျှော့ပြီး ဥရောသမဂ္ဂကို ခြိမ်းခြောက်လာလို့မရပါဘူး။ သူတို့ပဲဆုံးရှုးမှုတွေ ကြုံတွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်" လို့ ဥရောပပါလီမန်မှ 'အိက်ဇဲဗော့စ်'က အင်္ဂါနေ့က တွစ်တာကနေ သတိပေးလိုက်ပါတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွက် Meta ကုမ္ပဏီရဲ့အမြတ်ငွေ ၂၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်က ဥရောပကနေရရှိထားတာဖြစ်ပါတယ်။Meta မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက Insider ကိုပြောကြားရာမှာ "ဥရောပကနေ ဆုတ်ခွာဖို့တော့ အစီအစဉ်မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ Meta နဲ့ အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ဝန်ဆောင်မှုတွေက ကမ္ဘာအနှံ့မှာ ဝန်ဆောင်မှုပေးနိုင်ဖို့ ဥရောပသမဂ္ဂနဲ့ အမေရိကန်ကြား အချက်အလက်မျှယူသုံးစွဲခြင်းကို မှီခိုနေရပါတယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေက ရေရှည်မှာ အချက်အလက်သုံးစွဲရေးကို ကာကွယ်ဖို့ တိကျရှင်းလင်းတဲ့စည်းမျဉ်းဥပဒေတွေ လိုအပ်ပါတယ်။ဥရောပရှိ လုပ်ငန်းခွင်တွေက ဆက်လက်တိုးတက်နေတာဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီလုပ်ငန်းခွင်တွေအပေါ် သက်ရောက်မှုတွေကို မျက်ခြေမပြတ်စောင့်ကြည့်နေကြပါတယ်လို့ ပြောသွားပါတယ်။
Source: Business Insider

Published 5 Feb 2022

အင်ဂျင်တစ်လုံးတပ် ဆက်စနာ၂၀၇ Cessna 207 လေယာဉ်ငယ်တစ်စီး သောကြာနေ့က ပီရူးနိုင်ငံရဲ့ နာမည်ကျော် နဇကာလိုင်းကို ရှုမျှော်လင်းကြည့်ဖို့အသွားလမ်းခရီးမှာ ပျက်ကျခဲ့တဲ့အတွက် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် (၅)ဦး နှင့် လေယာဉ်အမှုထမ်း(၂)ဦးတို့ သေဆုံးခဲ့ကြရပါတယ်။

Source AFP