#World_News
Published 08 December 2025

■ ရုရှားအစိုးရက အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ရဲ့ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးဗျူဟာအသစ်ကို တနင်္ဂနွေနေ့က သဘောကျကြိုဆိုလိုက်ကာ ရုရှားသဘောပေါက်သိမြင်မှုတွေနဲ့ အတော်လေးကိုက်ညီတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

■ ဒါဟာ စစ်အေးရန်ဘက်ဟောင်း အမေရိကန်ရဲ့ အဆိုပြုချက်တစ်ခုကို ရုရှားချီးကျူးလိုက်တာ ပထမဆုံးအကြိမ် ဖြစ်လာပါတယ်။

■ အမေရိကန် နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးဗျူဟာက ထရမ့်ရည်မှန်းချက်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ သဟဇာတဖြစ်ပြီး လက်တွေ့ဆန်မှုအဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်ကာ ကမ္ဘာ့အနောက်ဘက်ခြမ်းကို အမေရိကန်လွှမ်းမိုးမှုအဖြစ် ကြေညာခဲ့တဲ့ ၁၉ ရာစုနှစ် မွန်ရိုးအယူဝါဒကို ပြန်လည်ဖော်ထုတ်ဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

■ ထရမ့်ရဲ့ဗျူဟာက ဥရောပကို ယဉ်ကျေးမှုအသိုင်းအဝိုင်း ဖယ်ရှားခြင်းနဲ့ ကြုံရနိုင်ပြီး ယူကရိန်းစစ်ပွဲအဆုံးသတ်ရေး ညှိနှိုင်းရာမှာ အမေရိကန်ရဲ့ အကျိုးစီးပွားကို ဦးတည်နေပါတယ်။

■ အမေရိကန်ရဲ့ ညှိနှိုင်းပြင်ဆင်ချက်တွေက ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ဦးတည်ချက်နဲ့ နည်းလမ်းများစွာ ကိုက်ညီတယ်လို့ ရုရှားအစိုးရအဖွဲ့မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမစ်ထရီပက်စ်ကော့ဗ်က သတင်းထောက်ကို ပြောပါတယ်။

■ ၁၉၉၁ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု ကျဆုံးပြီးနောက် ရုရှားနဲ့ အမေရိကန်တို့ အနီးကပ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပေမယ့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးကိစ္စတွေမှာ ယခုလိုမျိုး လူသိရှင်ကြား သဘောတူညီမှုရတာကတော့ ရှားပါးလွန်းပါတယ်။

■ နေတိုးမဟာမိတ်အဖွဲ့ နေရာတိုးချဲ့လာခြင်းကို ကန့်သတ်မယ်လို့ အမေရိကန်က ကတိပြုထားပေမယ့် အမေရိကန်အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း အမြင်ကွဲလွဲနေကြတာကိုတော့ ရုရှားက စိုးရိမ်မိတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

■ အမေရိကန်ရဲ့ဗျူဟာက အင်ဒို-ပစိဖိတ်ကို အရေးကြီးဘူမိနိုင်ငံရေးဒေသအဖြစ် အာရုံစိုက်နေသလို တရုတ်လွှမ်းမိုးမှုကို တန်ပြန်ဖို့ ရည်ရွယ်နေပြီး ရုရှားကတော့ အနောက်ပိုင်းမှ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများ ကြုံရပြီးနောက် တရုတ်နဲ့အာရှဘက်ကို ဦးတည်လုပ်ဆောင်လာပါတယ်။

Source: Reuters

#World_Health
Published 08 December 2025

■ အသည်းအင်္ဂါက လူ့ခန္ဓာကိုယ်မှာ အရေးပါပြီး သဘာဝအတိုင်း အဆိပ်အတောက်ဖယ်ရှားပေးကာ အန္တရာယ်ပြုအရာတွေကို ချေဖျက်ပေးပါတယ်။

■ ဒါပေမဲ့ နေထိုင်စားသောက်မှုပုံစံ အမှားတွေကြောင့် အသည်းကျန်းမာရေး အန္တရာယ်ဖြစ်လာစေပါတယ်။

■ အသည်းကို သဘာဝအတိုင်း သန့်ရှင်းစင်ကြယ်စေမယ့် အိမ်တွင်းနည်းလမ်းတွေကို ဒေါက်တာ ဟန်ဆာယိုဂန်ဒရာက ယူကျုဗီဒီယိုမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

■ နနွင်း - အသည်းထိခိုက်ခြင်းကို ကုစားပေးနိုင်သလို အင်ဇိုင်းတွေကို မြှင့်တင်ပေးပြီး အသည်းဆဲလ်တွေအပေါ် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးလျော့ကျစေပါတယ်။

■ ဆူးပန်းလုံးစေ့ - အသည်းနာမကျန်းဖြစ်ခြင်းကို လျင်မြန်စွာသက်သာစေသလို အသည်းထိခိုက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးတဲ့အပြင် silymarin ဒြပ်ပေါင်းက ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်အာနိသင် ပါဝင်ပါတယ်။

■ ကြက်သွန်ဖြူ - အသည်းအင်ဇိုင်းတွေကို လှုံ့ဆော်ပေးကာ ခန္ဓာကိုယ်ကနေ အဆိပ်အတောက်တွေ ဖယ်ရှားပေးစေကာ allicin နဲ့ selenium ဒြပ်ပေါင်းတွေက အသည်းထိခိုက်ခြင်းကနေ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။

■ မှန်ကန်သောစားသောက်ပုံစံများ - ပူစပ်ပူလောင်တဲ့ စားစရာတွေက အသည်းအတွက် မကောင်းဘဲ အယ်ကိုဟော၊ ကဖင်း၊ ဆေးရွက်၊ အပူအစပ်များ၊ ထုပ်ပိုးစားစရာများကို ရှောင်ရှားသင့်ပြီး ရှားစောင်းလတ်ပတ်၊ တမာတို့လို စားစရာတွေက အသည်းကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းမွန်စေပါတယ်။

■ တခြားအရာတွေအနေနဲ့ သစ်ကြားသီး၊ ဗာဒံစေ့၊ ဖရုံစေ့၊ ဟင်းနုနွယ်တို့က အသည်းကို သဘာဝအတိုင်း သန့်စင်ပေးနိုင်ပါတယ်။

Source: Times of India

#World_Science
Published 08 December 2025

■ အသက်ကြီးလာတဲ့အခါ စုပြုံလာစေပြီး တစ်ရှူးပျက်စီးခြင်းနဲ့ ရောင်ရမ်းခြင်းတွေ ဖြစ်လာစေကာ အသက်ဘဝရပ်တန့်သွားစေတဲ့ အန္တရာယ်ပြုဆဲလ်တွေကို ဖျက်ဆီးနိုင်မယ့် နည်းလမ်းတစ်ခုကို အစ္စရေးလ် ဘင်ဂူရီယန်တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနအဖွဲ့က ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

■ ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ဇီဝဖြစ်စဉ်အိုမင်းလာတဲ့အခါ CD4 T ကိုယ်ခံအားဆဲလ်တွေက ပျက်စီးသွားတဲ့တစ်ရှူးတွေကို သုတ်သင်ပေးသူတွေအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားပါတယ်။

■ CD4 T ကနေ ထုတ်လုပ်လိုက်တဲ့ CD4-Eomes ပရိုတိန်းဆဲလ်တွေရဲ့ အခြေခံကဏ္ဍကို လေ့လာခဲ့ကြတာဖြစ်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

■ အိုမင်းလာတဲ့တစ်ရှူးတွေဟာ ဆဲလ်အသစ်များအဖြစ်သို့ မကွဲနိုင်တော့ပေမယ့် ရောင်ရမ်းခြင်းကို ဖြစ်စေပါတယ်။

■ အသက်အမျိုးမျိုးရှိကြတဲ့ ကြွက်တွေထဲက ဆဲလ်တွေကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ပြီး အဓိကနှစ်ချက် တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

■ ပထမတစ်ချက်က ကိုယ်ခံအားစနစ်က ရောင်ရမ်းခြင်းနှောင့်နှေးနေတာကို တွေ့ရှိတဲ့အခါ အိုမင်းလာတဲ့ဆဲလ်တွေက CD4-Eomes ကို ထွက်ရှိစေပါတယ်။

■ ဒုတိယတစ်ချက်က CD4-Eomes တွေကို ကြွက်တွေမှာ ဗီဇပြုပြင်ဖယ်ရှားလိုက်တဲ့အခါ အိုမင်းဆဲလ်တွေ ပိုမိုများပြားလာပါတယ်။

■ နောက်ထပ်စမ်းသပ်ချက်တွေမှာ အသည်းခြောက်ရောဂါ ဖြစ်ခြင်းကနေ ကြွက်တွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်တာလည်း တွေ့ရကာ CD4-Eomes ဆဲလ်တွေရှိနေရင် အိုမင်းဆဲလ်တွေ ကျဆင်းသွားပါတယ်။

■ လူသားတွေမှာ စမ်းသပ်မှုပြုလုပ်ဖို့နဲ့ CD4-Eomes ဆဲလ်လှုပ်ရှားမှု ပြောင်းလဲပုံတွေ မျိုးဗီဇတွေကို လေ့လာဖို့ ရည်ရွယ်ထားပါတယ်။

Source: Science Alert

#World_
Published 07 December 2025

■ အလက်စ်ကာကမ်းရိုးတန်း သမုဒ္ဒရာမျက်နှာပြင်အောက် ၂ မိုင်ခန့် နေအလင်းရောင် မဖောက်ထွင်းနိုင်တဲ့ နေရာကို NOAA Ocean Exploration က ရေအောက်ယာဉ်ဖြင့် ထိန်းကျောင်းရှာဖွေခဲ့ရာမှာ ထူးဆန်းတဲ့ ရွှေရောင်အလုံးတစ်ခု တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

■ ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ၂၃ ရက်တာလေ့လာစူးစမ်းစဉ်က တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ကာ ၄ လက်မခန့်ရှိပြီး တစ်ဖက်မှာ အပေါက်တစ်ပေါက် ပါရှိပါတယ်။

■ သုတေသီများ ရေငုပ်ခြင်းကို တိုက်ရိုက်ထုတ်လွှင့်ရာမှာ ဆန်းပြားတဲ့မျိုးစိတ်ရဲ့ ဥအခွံတစ်ခုလို့ ယူဆခဲ့ပါတယ်။

■ ထိုအပေါက်ဟာ တစ်ခုခုက ဒီထဲကို ဝင်ဖို့ကြိုးစားတာဖြစ်ဖြစ် ထွက်ဖို့ကြိုးစားတာဖြစ်ဖြစ် ဖြစ်ပျက်ခဲ့နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

■ ဒါ့အပြင် ရွှေရောင်ဥခွံထဲကနေ တစ်စုံတရာ ပေါက်ဖွားခဲ့ဖွယ်ရှိတယ်လို့လည်း ယူဆသူတွေ ရှိပါတယ်။

■ အခွံအနေအထား အသွင်အပြင်ကြောင့် ဥလို့ထင်ခဲ့ပေမယ့် ဒီလိုဥမျိုး တစ်ခါမှမမြင်ဖူးဘူးလို့ ယူကေ ပလိုင်းမောက်တက္ကသိုလ်မှ ပင်လယ်ရေအောက်ဂေဟပညာရှင် ကယ်ရီဟောင်းဝဲက ပြောပါတယ်။

■ သုတေသီတွေက စက်ရုပ်ကိရိယာဖြင့် ထိတွေ့ကြည့်ရာမှာ အတော်လေး ပျော့အိတယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြပါတယ်။

■ ဥတစ်ဥလို့ ပြောရရင်လည်း သူ့ရဲ့အရွယ်အစားကြောင့် အသေအချာပြောဖို့ ခက်နေပါတယ်။

■ ကမ္ဘာ့မျက်နှာပြင်က သမုဒ္ဒရာအများစု လွှမ်းမိုးပေမယ့် လူသားတွေဟာ ပင်လယ်ကြမ်းပြင်ရဲ့ ၀.၀၀၁ ရာခိုင်နှုန်းကိုသာ စူးစမ်းရသေးပြီး အများစုနီးပါးက မရှာဖွေရသေးပါဘူး။

■ ရွှေရောင်အလုံးက ဇီဝသက်ရှိနဲ့ ဆိုင်တယ်လို့သာ သိရှိတာကလွဲလို့ ဘာမှန်းမသိရသေးဘဲ ဒါဟာ ကမ္ဘာကြီးအကြောင်း လေ့လာစရာ ဘယ်လောက်အထိ ကျန်သေးလဲဆိုတာကို သတိပေးနေတာဖြစ်တယ်လို့ NOAA Ocean Exploration က ဖော်ပြသွားပါတယ်။

Source: Science Alert

#World_Science
Published 07 December 2025

■ ချင်ပန်ဇီ၊ လူဝံနဲ့ အချို့သောမျိုးစိတ်တွေဟာ အနမ်းပေးကြဖွယ်ရှိတယ်လို့ ယူဆထားကာ ယခုသုတေသနမှာ ဥရောပကျောက်ခေတ်လူသား (နီယန်ဒါသယ်)တွေဟာလည်း အစောပိုင်းလူသားတွေနဲ့ နှုတ်ခမ်းချင်းတေ့တာမျိုး ပြုလုပ်ခဲ့ဖွယ်ရှိကြောင်း ယူဆလာပါတယ်။

■ ယခင်လေ့လာချက်တွေမှာဆိုရင် လူသားတွေနဲ့ နီယန်ဒါသယ်တွေဟာ မျိုးစိတ်ကွဲသွားပြီးနောက် နှစ်တွေသိန်းချီကြာတဲ့အထိ ပါးစပ်ထဲက သက်ရှိပိုးမွှားတွေတူညီနေတာကို တွေ့ရသဖြင့် တံတွေးချင်းရောယှက်ခဲ့ဖွယ်ရှိတယ်လို့ ထင်ထားပါတယ်။

■ လူသားတွေနဲ့ ကျောက်ခေတ်လူသားတွေမှာ မေတ္တာရေးရှိခဲ့ပုံပေါ်တယ်လို့ အောက်စ်ဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်မှ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲရေး ဇီဝပညာရှင် မာတီဒါဘရင်ဒယ်က ပြောပါတယ်။

■ အနမ်းပေးတယ်ဆိုတာကို သေချာအဓိပ္ပာယ်မဖွင့်နိုင်ဘဲ ယင်းတို့ဟာ လူသားတွေ အနမ်းပေးသလိုမျိုး ဆင်တူချင်မှ ဆင်တူနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

■ သုတေသနအဖွဲ့က သတ္တဝါမျိုးစိတ်တူတွေမှာ ပါးစပ်ချင်းထိတွေ့ခြင်း အပြုအမူတွေအပေါ် မူတည်ပြီး ဖွင့်ဟလာပါတယ်။

■ အာရှနဲ့ အာဖရိကမှ မျောက်မျိုးနွယ်များ အနမ်းပေးကြတာကို အဓိကထား လေ့လာခဲ့ကြပြီး ရှင်သန်နေတဲ့ မျောက်ဝံမျိုးစိတ်တွေနဲ့ မျိုးသုဉ်းပျောက်ကွယ်သွားတဲ့ မျောက်ဝံမျိုးစိတ်တွေကြား ဆင့်ကဲပြောင်းလဲခြင်း မေတ္တာမျှရေးကိစ္စတွေရဲ့ အချက်အလက်များကို ပေါင်းစပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

■ ရလဒ်များအရ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၂၁.၅ သန်းနဲ့ ၁၆.၉ သန်းကြားက ရှေးခေတ်မျောက်ဝံတွေ အနမ်းပေးခြင်း ဆင့်ကဲပြောင်းလဲတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။

■ ယခင်လူသားတွေခေတ်တုန်းက ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ခဲ့ကြတယ်လို့ သိရှိထားကြပေမယ့် အနမ်းပေးခြင်းက စိတ်ခံစားချက် ဆက်နွယ်မှုတွေအကြောင်းကိုလည်း ဖော်ပြနေပါတယ်။

Source: The Guardian

တရုတ်ပြည်တွင်းထုတ် C919 ခရီးသည်တင်လေယာဉ်ကြီးဟာ တနင်္လာနေ့က ရှန်ဟိုင်း-လန်ကျိုးလမ်းကြောင်းကို စတင်ပြေးဆွဲခဲ့ပြီး ကုန်းပြင်မြင့်လေဆိပ်သို့ ပထမဆုံးပျံသန်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

#Local_News
Published 06 December 2025
#တရုတ်ပြည် #လေယာဉ်ကြီး
#YMG #Yangon_Times #Yangon_Media_Group