#WorldHealth
Published - 13 March 2022
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားပြီး သေဆုံးခဲ့ရသူအရေအတွက်ဟာ တရားဝင်ခန့်မှန်းချက်တွေထက် ၃ ဆလောက်ပိုများနေနိုင်ပြီး ကမ္ဘာဒေသအနှံ့အပြားနဲ့နိုင်ငံအများအပြားမှာ လက်တွေ့သေဆုံးသူအရေအတွက်နဲ့ ခန့်မှန်းတွက်ချက်တွေအကြား ကွာဟချက်အင်မတန်ကြီးမားနေကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိထားပါတယ်။
ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားပြီး ၂ နှစ်အတွင်း ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်လူပေါင်း ၁၈.၂ သန်းသေဆုံးထားပြီး ခန့်မှန်းထားတာထက် ပိုများနေခဲ့ကြောင်း သုတေသီများတွေ့ရှိထားပါတယ်။
ဖြစ်နိုင်တဲ့အကြောင်းအရင်းတွေကတော့ ရောဂါပိုးစမ်းသပ်မှုနည်းပါးပြီး သေဆုံးမှုနှုန်းအချက်အလက်တွေက စိတ်ချရခြင်းမရှိတာတွေကြောင့်ဖြစ်ကာ တရားဝင်ခန့်မှန်းချက်အရ အကြမ်းဖျင်း ၅.၉ သန်းသေဆုံးနိုင်ကြောင်း ခန့်မှန်းခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ကြည့်ရင် စပိန်တုပ်ကွေးရောဂါပြီးကတည်းက သေဆုံးမှုနှုန်းအများဆုံးရောဂါဖြစ်နေကြောင်း ဝါရှင်တန်တက္ကသိုလ်မှ ကျန်းမာရေးတွက်ချက်ခန့်မှန်းရေးရာညွှန်ကြားရေးမှူး 'ခရစ္စတိုဖာဂျေအယ်လ်မာရေး'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
၁၉၁၈ ခုနှစ်က တုပ်ကွေးကပ်ရောဂါကြောင့် အနည်းဆုံးလူသန်း ၅၀ သေဆုံးခဲ့ပြီး အခုအခါကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးသေဆုံးမှုနှုန်း ၁၇ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။
သေဆုံးသူအရေအတွက်လျှော့တွက်တာမျိုး မပြုလုပ်ဖို့နဲ့ ကပ်ရောဂါကြောင့် အများအပြားသေဆုံးမှုတို့ကို အလေးထားဖို့အရေးကြီးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
သေဆုံးသူအရေအတွက် အလွန်များပြားနေခြင်းက ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါနဲ့တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်နေပြီး အချို့သေဆုံးမှုတွေက ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့သွယ်ဝိုက်ပတ်သက်လျက်ရှိပါတယ်။
ကျန်းမာရေးအသိနည်းပါးခြင်း၊ ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုမရှိခြင်း၊ မိမိကိုယ်ကိုအဆုံးစီရင်ခြင်းနဲ့ ဆေးစွဲခြင်းတို့ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အပြုအမူပြောင်းလဲခြင်းတွေနဲ့လည်း သက်ဆိုင်နေပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်သေဆုံးမှုအချက်အလက်တွေကို မှန်မှန်ကန်ကန်ရှာဖွေနိုင်မှ အစိုးရအနေနဲ့ ပြည်သူတွေကိုကာကွယ်ဖို့ မှန်ကန်တဲ့ကျန်းမာရေးဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း Bloomberg မှ ကျန်းမာရေးအချက်အလက်ပြုစုချက်တွေကို ဦးဆောင်ပြုလုပ်နေတဲ့ 'ဂျန်နီဖာအဲလစ်'က တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။
နိုင်ငံ ၃၆ နိုင်ငံကသာ ၂၀၂၀ အတွင်း အသက်သေဆုံးခဲ့သူတွေရဲ့ သေဆုံးရသည့်အကြောင်းအရင်းများကို ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။အချက်အလက်မတင်ပြတဲ့နိုင်ငံတွေရဲ့ သေဆုံးသူအရေအတွက်တွေကိုတော့ ခန့်မှန်းတွက်ချက်ခဲ့ကြပါတယ်။
တောင်အာရှဒေသမှာ တင်ပြချက်ထဲကထက် သေဆုံးသူအရေအတွက် ၉ ဆခွဲပိုများနေပြီး ဆာဟာရာအာဖရိကအပိုင်းမှာတော့ ၁၄.၂ ဆပိုများနေခဲ့ပါတယ်။
နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ခြင်း၊ ခပ်ခွာခွာနေထိုင်ခြင်း၊ အခြားကာကွယ်ရေးအတိုင်းအတာများဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ရောဂါကူးစက်မှုကိုလျှော့ချနိုင်ပြီး သေဆုံးမှုနှုန်းလျော့နည်းစေနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
ခန့်မှန်းသေဆုံးမှုနှုန်းအနည်းဆုံးနိုင်ငံတွေကတော့ အိုက်စ်လန်၊ ဩစတြေးလျ၊ စင်္ကာပူ၊ နယူးဇီလန်တို့ဖြစ်ပါတယ်။အဝလွန်ရောဂါရှိခြင်းနဲ့ အသက်အရွယ်ကြီးခြင်းတို့ကလည်း အသက်သေဆုံးမှုဖြစ်နိုင်တဲ့ အဓိကအချက်တွေဖြစ်ပါတယ်။
Source: Bloomberg
