၂၅ ဧပြီ ၂၀၂၄
▪️အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် TikTok ၏ မိခင်ကုမ္ပဏီဖြစ်တဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီအနေနှင့် အမေရိကန် မှာရှိတဲ့လုပ်ငန်းက သူ့ ရှယ်ယာထုတ်ရောင်းမှာလား သို့မဟုတ် တစ်နိုင်ငံလုံး အသုံးပြုခြင်းပိတ်ပင်ခံရမှာလား လမ်းနှစ်သွယ်ရွေးရမည့် TikTok ဥပဒေကြမ်းကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ဧပြီ ၂၄ရက်က ဥပဒေအဖြစ် လက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်ပါတယ်။
⁉️ဘာကြောင့် ဒီကိစ္စအရေးကြီးရတာလဲ
▪️ထိုသို့ဥပဒေအဖြစ်လက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်တဲ့အတွက် နာမည်ကျော် ဆိုရှယ်မီဒီယာ အက်ပလီကေးရှင်း ဖြစ်တဲ့ TikTok က ငုံ့မခံဘူးလို့ပြောထားပါတယ်။အဲဒါကြောင့် TikTok ကံကြမ္မာအတွက် ဥပဒေပိုင်းဆိုင် ရာ တိုက်ပွဲတွေ အများကြီးတွေ့ကြရပါဦးမယ်။
⁉️TikTok ကိုဘာကြောင့်စိတ်ပူရတာလဲ
▪️ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဥပဒေအဖြစ်လက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်တဲ့ ဥပဒေကြမ်းဟာ အချိန်ကြာကြီးကတည်းက ရှိခဲ့တာပါ။ ဘိုင်ဒင်အစိုးရက TikTok အနေနှင့် သူ့ရဲ့မိခင် ကုမ္ပဏီဖြစ်တဲ့ ByteDance အနေနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသုံး အက်ပလီကေးရှင်းမှာရှိတဲ့ သူ့ရဲ့ရှယ်ယာတွေထုတ်မရောင်းရင် အပိတ်ခံရလိမ့်မယ် လို့ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
▪️TikTok ကိုဝေဖန်သူတွေက ကာလများစွာကပင် ယင်းအက်ပလီကေးရှင်းသည် အမေရိကန်သုံးစွဲသူတို့၏ အချက်အလက်များအတွက် အန္တရာယ်ရှိနေသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် တရုတ်ဥပဒေအရ တရုတ် ကုမ္ပဏီများသည် အစိုးရထံ သတင်းအချက်အလက်များ မျှဝေပေးရဖို့ လိုအပ်သောကြောင့်ဟုဆိုပါတယ်။
▪️TikTok ကတော့ သူတို့သည် အမေရိကန်တွင် လွတ်လပ်စွာ လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်နေပြီး အမေရိကန်သုံးစွဲသူများ၏ သတင်းအချက်အလက်များကိုလည်း မိတ်ဖက်ပြုထားသည့် Oracle မှတစ်ဆင့်ကာကွယ်ပေး ထားပြီး နိုင်ငံရပ်ခြားမှဝင်ရောက်၍မရအောင် firewalls ကာကွယ်မှုများပြုလုပ်ထားကြောင်း အမြဲ တုန့်ပြန်ထားပါတယ်။
⁉️နောက်ကြောင်းပြန်ကြည့်ခြင်း
▪️အမှန်တကယ်တော့ TikTok ကို ရှေ့ဆောင်တိုက်ပွဲစတင်ဝင်ခဲ့သူမှာ သမ္မတဟောင်း ထရမ့်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လတ်တလောမှာ သူ့ကို ကြည့်ရတာ သူစခဲ့တဲ့ကိစ္စကို ပြောင်းပြန်လှန်လိုတဲ့သဘော တွေ့နေရ ပါတယ်။
⁉️ဥပဒေအသစ်ကဘာပြောထားလဲ
▪️ဥပဒေသစ်အရ TikTok ဟာ ချက်ခြင်းကြီး ပျောက်သွားစရာအကြောင်းမရှိပါ။ ByteDance ကုမ္ပဏီကို အတည်ပြုပြီးတဲ့ TikTok ဝယ်သူကိုရှာဖွေဖို့ တစ်နှစ်အထိ အချိန်ပေးထားတာကြောင့်ပါ။ အထူးသဖြင့် ByteDance ကုမ္ပဏီဟာ အရောင်းအဝယ်ကို (၉)လအတွင်းလုပ်ရမှာဖြစ်ပေမယ့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လို့ သိသာထင်ရှားတဲ့ တိုးတက်မှုတွေရှိတယ်ဆိုရင် နောက်ထပ် ရက်ပေါင်း (၉၀) ထပ်တိုးပေးထားလို့ ဖြစ်ပါတယ်။
▪️အဲဒီအချိန်မှာ မရောင်းနိုင်ခဲ့ရင်တော့ TikTok ဟာ အမေရိကန်တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ အပိတ်ခံရမှာပါ။
⁉️TikTok ကနောက်တစ်ဆင့်ဘာလုပ်နိုင်သလဲ
▪️ByteDance ကနေပြီး TikTok ကို အတင်းအကြပ်ရောင်းချတာအားလုံးကို ပိတ်ဆို့ပစ်မယ်လို့ တရုတ် အစိုးရက အချက်ပြထားပြီးပါပြီ။အဲဒါဆိုရင်တော့ ဒါဟာ အဲဒီအက်ပလီကေးရှင်းကို အမေရိကန်မှာ ပိတ်ပစ်ဖို့ အခြေအနေဆိုက်သွားလိမ့်မယ်လို့ ဝေါစထရိဂျာနယ်ကသုံးသပ်ပါတယ်။
▪️TikTok စီအီးအို ရှောင်ချူးက သူတို့အနေနှင့် အဲဒီဥပဒေအသစ်ကို အမေရိကန်ရဲ့ First Amendment ကို အခြေခံပြီး စိန်ခေါ်သွားမယ်လို့သန္နိဋ္ဌာန်ချထားပါတယ်။ First Amendment ဆိုတာ အမေရိကန်အခြေခံ ဥပဒေမှာ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်ကိုဟန့်တားတဲ့မည်သည့်ဥပဒေကိုမျှပြဋ္ဌာန်းခွင့်မရှိလို့ ဖော်ပြထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
▪️အဲဒီအပြင် TikTok ဟာ လာမယ့်နိုဝင်ဘာရွေးကောက်ပွဲကိုလည်းစောင့်နေပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မည်သည့်ပါတီနိုင်နိုင် ဒီကိစ္စကို ပြောင်းလဲပေးလိမ့်မယ်လို့ သူတို့ကမျှော်လင့်ထားပါတယ်။
▪️အကယ်၍ TikTok က အမေရိကန်ပိုင်ရှင်အသစ်ကို ရောင်းပေးလိုက်ရပြီး သူ့ကိုယ်ပိုင်စတော့ခ်နှင့် လွတ်လပ်သောကုမ္ပဏီတစ်ခုအဖြစ်တည်ထောင်ခဲ့ရင်တောင် မှ ByteDanceအနေနှင့် ရောင်းတဲ့အထဲမှာ TikTok ရဲ့ အယ်လ်ဂိုရီသမ် algorithm ကိုထည့်မရောင်းခြင်းဖြင့် အရောင်းအဝယ်ရဲ့ အရှိန်အာဏာကို လျော့ချပစ်လိုက်နိုင်ပါသေးတယ်။
▪️အမေရိကန် TikTok ဗားရှင်းမှာ အက်ပလီကေးရှင်းကို လူကြိုက်များအောင်လုပ်ပေးတဲ့ စွမ်းအားရှိတဲ့ algorithm မပါဘူးဆိုရင် ဒီကနေ့မြင်နေရတဲ့ TikTok နှင့် အမေရိကန်ဗားရှင်း TikTok တို့ လုံးဝခြားနားသွားမှာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
▪️အဲသလိုဆိုရင် ကျယ်ပြန်တဲ့ ဈေးကွက်အတွက် ဘယ်လိုအဓိပ္ပါယ်ရှိတော့မှာလဲ။
▪️TikTokကို အတင်းအကြပ်ရောင်းခိုင်းတာပဲဖြစ်ဖြစ် ပိတ်ပစ်လိုက်တာပဲဖြစ်ဖြစ် လုပ်လိုက်မယ််ဆိုရင် အမေရိကန်မီဒီယာတွေရဲ့ လိုက်လျောညီထွေစွာဖွဲ့တည်နေတဲ့ “ဂေဟ” စနစ်ကြီးကို ဖြတ်တောက်ပစ် လိုက်သလိုဖြစ်သွားလိမ့်မယ်လို့ Axios မီဒီယာ မှ ဆာရာဖစ်ရှာကရေးသားပါတယ်။
▪️အဲသလိုဆိုရင် အခြားနိုင်ငံတွေအနေနှင့်လည်း သူတို့ရဲ့ အမေရိကန်ကုမ္ပဏီတွေကို သူတို့ရဲ့အမေရိကန် လုပ်ငန်းတွေအတင်းရောင်းပစ်တာတွေ ဒါမှမဟုတ် နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီတစ်ခုခုကိုရောင်းပစ်လိုက်တာတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
▪️ဥပဒေအသစ်ရဲ့ကျယ်ပြန်တဲ့ ဘာသာဗေဒဟာ ByteDance ရဲ့ အခြား အက်ပလီကေးရှင်းတွေအပေါ်မှာ လည်း ရှုပ်ထွေးမှုတွေဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
Source : Axios ; What happens now that Biden has signed the TikTok bill
