#World_Health
Published 29 July 2022

ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ SARS-CoV-2 ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ မျိုးဗီဇကွဲများထွက်ပေါ်လာပြီး ခန္ဓာကိုယ်ထဲက အင်တာဖရွန်လို့ခေါ်တဲ့ ရောဂါခုခံအားစနစ်ကို ရှောင်ရှားနိုင်တယ်လို့ ယူဆရကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိထားပါတယ်။

ဒါကြောင့် ကမ္ဘာတဝန်းရှိလူအများအပြားမှာ ရောဂါကူးစက်မြန်လာပြီး ရောဂါပြင်းထန်လာတဲ့ သဘောရှိပါတယ်။

ထိုတွေ့ရှိချက်ကို အမေရိကန်သိပ္ပံဂျာနယ်တစ်ခုမှာ ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

အင်တာဖရွန်ဆိုတာက ခန္ဓာကိုယ်ထဲက မူလသဘာဝခုခံအားစနစ်ရဲ့ အရေးကြီး အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါတွေရန်မှ ကာကွယ်ပေးရာမှာ ကူညီထောက်ပံ့ပေးပါတယ်။

အင်တာဖရွန်က ပရိုတိန်းတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေ့ရှိတဲ့အခါ ဆဲလ်တွေကနေ ထုတ်လွှတ်ပေးလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီအခါ ထိုပရိုတိန်းတွေက အချက်ပြလိုက်ပြီး ခုခံအားစနစ်ကိုအသိပေးလိုက်ပါတယ်။

ထိုအခါခုခံအားစနစ်အသက်ဝင်လာကာ ဗိုင်းရပ်စ်တွေကို တိုက်ခိုက်ပြီး ရောဂါပိုးဖြတ်သန်းမယ့်လမ်းကြောင်းမှန်သမျှကို နှောင့်ယှက်ပါတော့တယ်။

ထိုနည်းလမ်းနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပွားခြင်းကို ဟန့်တားတာကြောင့် အင်တာဖရွန် (interferons)လို့ ခေါ်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ကိုယ်ခံအားစနစ် ၂ မျိုးထဲက ပထမတစ်မျိုးကတော့ မူလသဘာဝခုခံအားနစ် တစ်နည်းအားဖြင့် မွေးရာပါဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစနစ်ထဲမှာ အင်တာဖရွန်တွေနဲ့ အရေပြား အချွဲတွေမှာပါတဲ့ ဆဲလ်တွေနဲ့ဖွဲစည်းထားပါတယ်။

ပြင်ပရောဂါပိုးမွှားတွေဝင်ရောက်တဲ့အခါ ထိုနေရာကို ဝိုင်းဝန်းတိုက်ခိုက်ကြပါတယ်။

ဒီလိုရောဂါပိုးကိုတိုက်ထုတ်တဲ့ဖြစ်စဉ်မှာ အင်တာဖရွန်က အလွန်အရေးပါတဲ့ကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေပါတယ်။

မူလကိုယ်ခံအားက ရောဂါကိုမခုခံနိုင်တဲ့အခါ ရောဂါပိုးကိုမှတ်မိပြီးတိုက်ထုတ်ပေးတဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ်က အလုပ်လုပ်ရပါတယ်။

ဒီစနစ်မှာတော့ ပဋိပစ္စည်း(antibody)တွေ၊ တီဆဲလ်တွေနဲ့ဖွဲစည်းထားကာ ရောဂါဖြစ်စေတဲ့အရာကို ရှာဖွေမှတ်သားထားလိုက်ပါတယ်။
ဒီလိုနည်းလမ်းနဲ့ တူညီတဲ့ရောဂါပိုး နောက်ထပ်မဝင်နိုင်အောင် ကာကွယ်ပေးပေမယ့် အမြဲတည်ရှိနေတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။

ကိုဗစ်ရောဂါပိုးတွေက မျိုးဗီဇကွဲများထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် ကမ္ဘာအနှံက လူသန်းပေါင်းများစွာကို ကူးစက်စေခဲ့တဲ့အပြင် ကိုယ်ခံအားစနစ်ရဲ့ ပဋိပစ္စည်းတွေနဲ့ တီဆဲလ်တွေကိုပါ ရှောင်ရှားလာနိုင်တာကို သိပ္ပံပညာရှင်များတွေ့ရှိလာရပါတယ်။

အင်တာဖရွန်အမျိုးမျိုးရှိတဲ့ အထဲက ၁၇ မျိုးကို လေ့လာခဲ့ကြပြီး ကိုဗစ်မျိုးဗီဇကွဲတွေနဲ့ ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်သလဲဆိုတာကို သိချင်ခဲ့ကြပါတယ်။

အချို့တွေက မူလ SARS-COV-2 ကို ထိရောက်စွာကာကွယ်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် မျိုးဗီဇကွဲတွေကိုတော့ မကာကွယ်ပေးနိုင်ပါဘူး။

အထူးသဖြင့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်တွေထဲက ကူးစက်မှုအမြန်ဆုံး အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲကို အင်တာဖရွန်တွေက တားဆီးနိုင်စွမ်းမရှိခဲ့ပါဘူး။

ဒါကြောင့် အင်တာဖရွန်များများရရှိအောင် ကုသနည်းတွေ လိုအပ်လာတာဖြစ်ပါတယ်။

ဗီဇဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်မျိုးဗီဇကွဲတွေနဲ့ နောက်ထပ်မျိုးဗီဇကွဲတွေကို လေ့လာဖို့ လိုအပ်လာပါတယ်။

Source: The Jerusalem Post
#Yangon_Media_Group