Published_ 10 August 2023
ကမ္ဘာတဝှမ်း ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးကို အကြီးအကျယ်ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါးခြင်း မြင့်တက်လာခြင်းနဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှုတို့ကြား ဆက်စပ်မှုကို လေ့လာဖော်ထုတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ထိုသုတေသနအကြောင်းကို ဆယ်စုနှစ် ၂ ခုနီးပါးအထိ နိုင်ငံပေါင်း ၁၀၀ ကျော်မှ အချက်အလက်များ ဆန်းစစ်ခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း ဂါးဒီးယန်းက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါးခြင်းဟာ နိုင်ငံမရွေး လူမျိုးမရွေး အသက်အရွယ်မရွေး ဖြစ်ပွားနေပြီး နှစ်စဉ်လူပေါင်း ၁.၃ သန်းမှာ ထိခိုက်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါးခြင်း ဖြစ်ရတဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်းက ရောဂါပိုးကူးစက်မှုတွေကို ကုသရင်း ပဋိဇီဝဆေးတွေ လွဲမှားစွာ အလွန်အကျူးသုံးစွဲမိခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုလေ့လာချက်အရ လေထုညစ်ညမ်းမှုကလည်း ပိုမိုဆိုးရွားစေတယ်လို့ ညွှန်ပြနေပါတယ်။
လေထုညစ်ညမ်းမှုအတိုင်းအတာ PM 2.5 ဆိုရင် ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါး ဘက်တီးရီးယားများနဲ့ မျိုးဗီဇများပါရှိပြီး လူသားတွေမှာ ရှူသွင်းမိခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
လေထုညစ်ညမ်းမှုက အများပြည်သူကျန်းမာရေးကို အများပြားဆုံး ခြိမ်းခြောက်နေပြီး နှလုံးရောဂါ၊ ရင်ကြပ်ရောဂါ၊ အဆုတ်ကင်ဆာ စတဲ့နာတာရှည်ရောဂါများအပြင် နောက်ဆုံးမှာ ပျမ်းမျှနေထိုင်သက်တမ်းတိုတောင်းခြင်းကိုပါ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
ရေတိုမှာဆိုရင် ချက်ချင်းသက်ရောက်မှုအနေနဲ့ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ နှာချေခြင်း၊ ရင်ကြပ်ခြင်းတို့ဖြစ်နိုင်ကာ ဆေးရုံဆေးခန်း သွားရောက်ရတာမျိုး အဖြစ်များလာပါတယ်။
ယခုလေ့လာတွေ့ရှိချက်က လေထုညစ်ညမ်းမှုကို ထိန်းသိမ်းရုံမက ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါးဘက်တီးရီးယား ပျံ့နှံ့များပြားခြင်းကိုပါ တိုက်ဖျက်တဲ့နေရာမှာ အရေးပါလာနိုင်ပါတယ်။
ဆေးရုံများ၊ ခြံမြေများ၊ ရေဆိုးသန့်စင်ရေးလုပ်ငန်းများမှ ထွက်လာတဲ့လေလမ်းကြောင်းတွေကနေ ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါးအမှုန်များဟာ အတော်အတန်ကွာဝေးတဲ့အထိ ပျံ့နှံ့သွားနိုင်ပါတယ်။
လေထုညစ်ညမ်းမှု ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းတက်လာတိုင်း ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါးမှု ၁.၁ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်လာကာ ဆက်စပ်မှုက တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ပိုမိုသိသာလာပါတယ်။
လေထုညစ်ညမ်းမှုမှ ဖြစ်လာတဲ့ ပဋိဇီဝဆေးယဉ်ပါးခြင်းကြောင့် ၂၀၁၈ တစ်နှစ်တည်းမှာပင် အရွယ်မတိုင်ခင်သေဆုံးသူ ၄၈၀,၀၀၀ ခန့်ရှိနိုင်ပါတယ်။
Source: WION.
#World_Science
#YMG #Yangon_Times
