#WorldEconomy
Published 1 June 2022

 

စရိတ်ဈေးနှုန်းများအဆက်မပြတ်မြင့်တက်လာမှုကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် အမေရိကန်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'နဲ့ ဖက်ဒရယ်ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဌတို့ အင်္ဂါနေ့ကတွေ့ဆုံကာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု တိုက်ဖျက်ရေးဗျူဟာရေးဆွဲခဲ့ကြပါတယ်။

 

အခုနောက်ပိုင်း နိုင်ငံရဲ့စီးပွားရေးကံကြမ္မာနဲ့ နိုင်ငံရေးအလားအလာတွေက ဗဟိုဘဏ်အပေါ်များစွာမှီခိုလာရတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်နေပါတယ်။

 

'ဘိုင်ဒန်'က ဓာတ်ဆီဈေးနှုန်း၊ ကုန်စည်ဈေးနှုန်းနဲ့ အခြားဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာမှုအပေါ် ပြည်သူတွေရဲ့စိုးရိမ်မှုကို အလေးထားဆောင်ရွက်နေကြောင်း မဲဆန္ဒရှင်တွေရှေ့မှောက်မှာဖော်ပြချင်နေပြီး ဗဟိုဘဏ်အနေနဲ့လည်း နိုင်ငံရေးဖိအားအောက်မှကင်းလွတ်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ရမယ်လို့ အခိုင်အမာဆို နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။

 

'ဘိုင်ဒန်'ရဲ့သဘောထားကဲ့သို့ပဲ ဗဟိုဘဏ်ကလည်း အမေရိကန်စီးပွားရေးဆုတ်ယုတ်မှုမဖြစ်စေဘဲ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကိုအရှိန်လျော့အောင်လုပ်ဆောင်ချင်နေပြီး လုံးဝအထိခိုက်မခံတဲ့အစီအစဉ်အဖြစ် လာမယ့်နွေရာသီမှာ အတိုးနှုန်းတိုးမြှင့်ဖို့လည်း ပါဝင်နေပါတယ်။

 

အရင်သမ္မတတွေကြိုးပမ်းခဲ့ဖူးတဲ့လမ်းစဉ်ကိုတော့ လုပ်ဆောင်သွားမှာမဟုတ်ဘူးလို့ 'ဘိုင်ဒန်'ကဆိုပါတယ်။

 

ဓာတ်ငွေ့နဲ့ စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်းက အမေရိကန်အများစုကို မကျေမနပ်ဖြစ်စေကာ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ရဖို့ တွန်းအားဖြစ်လာနိုင်ပြီး အောက်လွှတ်တော်နဲ့အထက်လွှတ်တော်ကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ဒီမိုကရက်တွေအတွက် အန္တရာယ်ရှိလာတဲ့အနေအထားဖြစ်ပါတယ်။

 

'ဘိုင်ဒန်'ကိုယ်တိုင်၌က ရွေးချယ်စရာမရှိဖြစ်လာပြီး အရင်က ဗျူဟာမြောက်အရန်ရေနံထုတ်လွှတ်ခြင်း၊ ဆိပ်ကမ်းလည်ပတ်မှုတိုးတက်ရေးနဲ့ ဈေးနှုန်းဖြတ်တောက်မှု စုံစမ်းစစ်ဆေးရန်ခေါ်ဆိုမှုတွေမှာ ကျေနပ်ရလောက်တဲ့ အခြေအနေမျိုး မရရှိခဲ့ပါဘူး။

 

ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာတဲ့ဖြစ်စဉ်က အလုပ်လက်မဲ့ဦးရေ ၃.၆ ရာခိုင်နှုန်းလျော့နည်းသွားအောင် စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့တဲ့လုပ်ရပ်အပေါ် လွှမ်းမိုးသွားခဲ့ပြီး အမေရိကန်တွေအကြား အဆိုးမြင်စိတ်တွေတိုးများလာပါတယ်။

 

အင်္ဂါနေ့ကဆွေးနွေးမှုဟာ ဗဟိုဘဏ်ကိုဦးဆောင်ရန် နိုဝင်ဘာလက'ပါဝဲလ်'ကို 'ဘိုင်ဒန်'ခန့်အပ်တာဝန်ပေးပြီးနောက် ပထမဆုံးတွေ့ဆုံမှုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

 

အမေရိကန်မှာ ကပ်ရောဂါပျံ့ပွားချိန်ကာလမှာ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုက ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းထောက်ပံ့မှုပြဿနာကြောင့် ခဏတာခံစားရတာဖြစ်တယ်လို့ ဗဟိုဘဏ်နဲ့ အိမ်ဖြူတော်တိုက အစပိုင်းမှာဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

 

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်အတွင်း 'ဘိုင်ဒန်'က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ထူထောင်ရေးအတွက် ဒေါ်လာ ၁.၉ ထရီလီယံထောက်ပံ့ခဲ့ရာ စီးပွားရေးကဏ္ဍထဲသို့ ငွေအမြောက်အများစီးဆင်းသွားပြီး ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ပိုဖြစ်စေတယ်လို့ ရီပတ်ဘလစ်ကန်ဥပဒေအမတ်များက အလျင်စလိုဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။

မမျှော်လင့်တဲ့ရိုက်ခတ်မှုကြီးတွေနဲ့ ထောက်ပံ့ရေးပိတ်ဆို့မှုများက စီးပွားရေးပေါ်မှာ ဘယ်လိုသက်ရောက်လာမလဲဆိုတာကို အပြည့်အဝနားမလည်ဘူးလို့ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး'ဂျဲနတ်ယဲလန်'က CNN ကို အင်္ဂါနေ့ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

 

ငွေကြေးဖောင်းပွမှု အတိုင်းအတာက အလယ်အလတ်လောက်သာရှိနေပေမယ့် ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ယခုနှစ်ကုန်အထိခန့်မှန်းချက် ၂ ရာခိုင်နှုန်းထက်တော့ အတော်ကိုများပြားနေခဲ့ပါတယ်။

 

ဥရောပသမဂ္ဂက ရုရှားရေနံဝယ်ယူမှု ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကိုဖြတ်တောက်ဖို့ သဘောတူခဲ့ကြတာကြောင့် ဓာတ်ငွေ့ဈေးနှုန်းတွေဆက်လက်မြင့်တက်နေမယ်လို့ မျှော်မှန်းရပါတယ်။

 

ဒါကြောင့် အီးယူအနေနဲ့ အခြားနေရာတွေမှ ရေနံတွေပိုမိုဝယ်ယူရဖို့ရှိနေပြီး အင်္ဂါနေ့က ရေနံတစ်စည်ကို ၁၁၅ ဒေါ်လာအထိရှိလာပါပြီ။

 

"ကျွန်တော့်အရင်က သမ္မတတွေက ဗဟိုဘဏ်ကိုချုပ်ကိုင်ဖို့ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် ကျွန်တော်ကတော့အဲဒီလိုမလုပ်ပါဘူး၊ ဒီအဖွဲ့အစည်းကို ဦးဆောင်ဖို့အတွက် ပါတီနှစ်ခုစလုံးက အရည်အချင်းပြည့်မီတဲ့သူတွေကို ခန့်အပ်ထားပါတယ်၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုတိုက်ဖျက်ဖို့က အခုအချိန်မှာ အရေးကြီးဆုံး စီးပွားရေးစိန်ခေါ်မှုဖြစ်ကြောင်း သူတို့ရဲ့အကဲဖြတ်သုံးသပ်မှုကို သဘောတူပါတယ်" လို့ 'ဘိုင်ဒန်'ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

 

ဖေဖော်ဝါရီလက ရုရှားသမ္မတ'ပူတင်'က ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်ဖို့ အမိန့်ပေးခဲ့ပြီးနောက် စွမ်းအင်နဲ့စားနပ်ရိက္ခာဈေးနှုန်းများ ခုန်တက်သွားကာ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာစိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

 

တချိန်တည်းမှာပဲ တရုတ်ပြည်ရဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်လော့ဒေါင်းတွေကြောင့် ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းထောက်ပံ့ရေးလည်း ပိုမိုခက်ခဲလာခဲ့ပါတယ်။

 

ဒါကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂမှာ စံချိန်တင်ငွေကြေးဖောင်းပွခြင်းနဲ့ စီးပွားရေးဆုတ်ယုတ်မှုဖြစ်ပေါ်လာပြီး လောင်စာဆီတစ်ဂါလန်ကို ၄.၆၂ ဒေါ်လာရှိလာတာကြောင့် ပိုမိုစိတ်ပျက်နေကြရပါတယ်။

 

Source: AP News
#Yangon_Media_Group