#WorldScience
Published 26 April 2022
ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်များက လူသားသမိုင်းတလျှောက်မှာ အင်အားအကြီးမားဆုံးငလျှင်လှုပ်ခတ်မှုကြီးကို တွေ့ရှိခဲ့ကြရာ ထောင်စုနှစ်တစ်ခုတိုင်အောင် ကမ်းရိုးတန်းတွေကိုဖျက်ဆီးခဲ့တဲ့ မိုင် ၅,၀၀၀ ဧရာမဆူနာမီလှိုင်းကြီးဖြစ်ပွားခဲ့တာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြကြောင်း LiveScience က သတင်းတင်ပို့ထားပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၃,၈၀၀ ခန့်က ချီလီနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှာ ပြင်းအား ၉.၅ အဆင့်ရှိမြေငလျှင်လှုပ်ခတ်ခဲ့ကြောင်း Science Advances ဂျာနယ်ကဖော်ပြထားပါတယ်။
လေ့လာချက်ထဲကဖော်ပြချက်အရ ကမ္ဘာ့အပေါ်ယံအလွှာက နောက်ထပ်တစ်လွှာအောက် အင်အားပြင်းပြင်းနဲ့ လှုပ်ရှားခဲ့တာကြောင့် ပြင်းအားမြင့်ငလျှင်ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း၊ အဆိုပါငလျှင်တွေကြောင့် ဆူနာမီလှိုင်းကြီးတွေဖြစ်ပေါ်လာကာ ပိုမိုပျက်စီးစေခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
ငလျှင်လှုပ်ခတ်မှုကြောင့် ၆၆ ပေအမြင့်ရှိဆူနာမီလှိုင်းလုံးကြီးတွေပေါ်ပေါက်လာကာ ချီလီနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းကနေ နယူးဇီလန်အထိရောက်ရှိသွားပါတယ်။
ဆူနာမီလှိုင်းတွေကနေ မော်တော်ကားအရွယ်အစားလောက်ရှိတဲ့ ကျောက်တုံးကြီးတွေဟာ ကုန်းတွင်းပိုင်းမိုင် ၂၆၀ လောက်အထိ ဖျက်ဆီးသွားခဲ့ပြီး နှစ်ပေါင်း ၁,၀၀၀ လောက်အထိ ကမ်းရိုးတန်းတွေအနီးအနား ကျက်စားနေထိုင်စရာနေရာမရှိခဲ့ကြောင်း ဆောက်သမ်တန်တက္ကသိုလ်မှဖော်ပြထားပါတယ်။
ပင်လယ်နုန်းတွေအလွန်မြင့်တက်လာကာ ကုန်းတွင်းပိုင်းအတော်ဝေးဝေးအထိ ရောက်ရှိသွားခဲ့ပါတယ်။
ချီလီမြောက်ပိုင်းကမ်းရိုးတန်းမှာ ဆူနာမီဒဏ်ကြောင့်မြေအောက်ရောက်နေခဲ့တဲ့ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
ဆူနာမီလှိုင်းရဲ့ နောက်ပြန်ဆွဲအားကြောင့် အဆောက်အအုံတွေပြောင်းပြန်ဖြစ်နေခဲ့ပြီး ဒေသနေလူတွေ ဘာမှမကျန်ရှိခဲ့ပါဘူးလို့ ဆောက်သမ်တန်တက္ကသိုလ်မှပရော်ဖက်ဆာ'ဂျိမ်းစ်ဂေါ့ဖ်'က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ရှေးဟောင်းသုတေသနကောက်နုတ်ချက်များအရ ထိုခေတ်မှလူတွေဟာ ဆူနာမီနဲ့အလှမ်းဝေးရာ ကုန်းတွင်းပိုင်းများသို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
'ဂေါ့ဖ်'နဲ့သုတေသနအဖွဲ့က မော်တော်ကားအရွယ်လောက်ရှိတဲ့ ကျောက်စိုင်ခဲတွေကို နယူးဇီလန်ချာသမ်ကျွန်းကုန်းတွင်းပိုင်းအထိတွေ့ရှိခဲ့ကြပြီးနောက် ဆူနာမီလှိုင်းက ဩစတြေးလျရှားဒေသအထိ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း သုံးသပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
အဆိုပါကျောက်စိုင်ခဲကြီးတွေက ငလျှင်လှုပ်ခတ်ခဲ့တဲ့အချိန်ခေတ်ကာလလောက်က ဖြစ်မယ်လို့ယူဆရပါတယ်။
ချီလီမြောက်ပိုင်းကနေ ဆူနာမီလှိုင်းများက ကျောက်စိုင်ခဲကြီးတွေကို သယ်ဆောင်သွားခဲ့တာဟာ ပြင်းအား ၉.၅ အဆင့်ရှိတဲ့ငလျှင်ကြောင့်သာဖြစ်မယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီလေ့လာမှုမတိုင်ခင်က အကြီးမားဆုံးငလျှင်ကို ၁၉၆၀ ခုနှစ်က မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ပါတယ်။
ချီလီတောင်ပိုင်းမှ ပြင်းအား ၉.၄ မှ ၉.၆ အဆင့်ရှိ ဗယ်လ်ဒီဗီယာငလျှင်လှုပ်ခတ်မှုက ဟာဝိုင်အီအထိ ဆူနာမီလှိုင်းတိုက်ခတ်ခဲ့ပြီး လူပေါင်း ၆,၀၀၀ ခန့်သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
Source: LiveScience
#Yangon_Media_Group
