၅ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃
တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံ၏ အလျင်အမြန်တည်ငြိမ်ရေးကို အလွန့်အလွန်ယုံကြည်မျှော်လင့်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံနှင့်အတူတကွ ပူပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသဘောထားနှင့် ဖွံဖြိုးတိုးတက်မှုရှာဖွေဆောင်ရွက်မှုများကို အမြဲထိန်းသိမ်းထားမယ်လို့ တရုတ်အစိုးရထိပ်တန်းသတင်းစာကြီးတစ်စောင်ဖြစ်တဲ့ ဂလိုဗယ်တိုင်းမ် သတင်းစာ ကြီးက မကြာသေးမီကရေးသားခဲ့ပါတယ်။
နိုဝင်ဘာ ၁ရက်က ရေးသားဖော်ပြခဲ့တဲ့ ဂလိုဗယ်တိုင်းမ်သတင်းစာကြီးရဲ့အယ်ဒီတာ့အာဘော်တွင် ယင်းကဲ့သို့ ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး “ ယင်းဆောင်ရွက်မှုက နိုင်ငံတော်အဆင့်သာထင်ဟပ်နေရုံမျှမကဘဲ တရုတ်လူ့အဖွဲ့အစည်း အတွင်း ဘုံသဘောဆောင်လုံခြုံရေးသည် ကျယ်ပြန့်ခိုင်မြဲစွာ တစ်စိတ်တစ်ဝမ်းတည်း ခံစားနေကြသည့်အလျောက် တရုတ် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ စစ်မှန်သောသဘောထားကိုလည်း ကိုယ်စားပြုပါသည်” လို့ဆက်လက်ဖော်ပြထားပါတယ်။
ယင်းအပြင် “ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးဦီးစီးဦးရွက်ပြုမှု အစီအစဉ်တွင်ခေါင်းဆောင်မှုတို့ကို အပြည့်အဝသရုပ်ဖော်နေသည်။တရုတ်-မြန်မာ ပေါက်ဖော်ချစ်ကြည်ရေးသည် နက်ရှိုင်းလျက်ရှိနေသည်။ အိမ်နီးချင်းများသည် ချစ်ကြသူအချင်းချင်းတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးဆက်ဆံကြသလို တစ်ဦးကောင်းစား ရေး တစ်ဦးလိုလားကြသည်” လို့လည်း ဂလိုဗယ်တိုင်းမ် အယ်ဒီတာကဆိုပါတယ်။
“တရုတ်နိုင်ငံတော်ကောင်စီဝင် နှင့် ပြည်သူ့လုံခြုံရေးရာဝန်ကြီး ဝမ်ရှောင်းဟုန် Wang Xiaohong သည် မြန်မာနိုင် သို့သွားရောက်လည်ပတ်ပြီး နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နှင့် တွေဆုံခဲ့ ပါသည်။ ယင်းအပြင်သူသည် မြန်မာနိုင်ငံပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့် နှင့်အတူ (၇)ကြိမ်မြောက် တရုတ်-မြန်မာ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် လုံခြုံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ဝန်ကြီး အဆင့် အစည်းအဝေးတွင် ပူးတွဲသဘာပတိအဖြစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ ဝမ်သည် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးမြင့်ကြိုင်နှင့်လည်းတွေ့ဆုံခဲ့ပါသည်”လို့ မကြာသေးမီက တရုတ်ဧည့်သည်တော် သွားရောက်ခဲ့တဲ့ခရီးစဉ်ကိုညွှန်းဆိုပြီး သတင်းစာကရေးသားပါတယ်။
“ ယခုခရီးစဉ်တွင် လုံခြုံရေးတွင် တာဝန်ရှိသည့် တရုတ်အကြီးတန်းအရာရှိများ ပါဝင်သည့်အလျောက် နှစ်ဖက်စလုံး အတွက် သဘာဝအရပင် လုံခြုံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးသည် အဓိကအချက်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ ခရီးစဉ်တွင် တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး၊အွန်လိုင်းဆက်သွယ်ရေးလိမ်လည်မှုများ၊အွန်လိုင်းလောင်းကစားများ တိုက်ဖျက်ရေး၊အကြမ်း ဖက်မှုတန်ပြန်တွန်းလှန်ရေး၊မူးယစ်ဆေးဝါးထိန်းချုပ်ရေး၊ မဲခေါင်ဒေသ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနင့် အဓိကစီမံကိန်းကြီး များ လုံခြုံရေးတို့တွင် နက်ရှိုင်းစွာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးတို့ပါဝင်ပါသည်”
“ယခုခရီးစဉ်သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၏ အကျဉ်းချုပ်ကို ထင်ဟပ်နေပါသည်။ နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအတွက် ယခုဆောင်ရွက်မှုများ၏ အရေးပါမှုများအပေါ် တိကျစွာနားလည်ခြင်းက အလွန် အရေးကြီးလှသည့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေးရှုထောင့်အပေါ် နားလည်သဘောပေါက်မှုကို ဖြစ်စေပါလိမ့်မည်။
ယခုနှစ်ဆန်းကတည်းက တရုတ်နိုင်ငံသည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်အွန်လိုင်းဆက်သွယ်ရေးလိမ်လည်မှုများကို တိုက်ဖျက်ရန် ကြိုးပမ်း အားထုတ်မှုကို တစ်စိုက်မတ်မတ်မြှင့်တင်ခဲ့ပါသည်” လို့ သတင်းစာအယ်ဒီတာ့အာဘော်က ခရီးစဉ်ကိစ္စ အသေးစိတ်ကို ထုတ်ဖော်ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
“နိုင်ငံများအကြား နိုင်ငံရေးစနစ်များ၊လူမှုဖွံ့ဖြိုးမှုအဆင့်အတန်းများ ကွဲပြားခြားနားမှုများနှင့် အခြားသော အချက်အလက်များကြောင့် ကလိမ်ကကျစ်ဆန်လှသည့် ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်သူများကို ထိရောက်စွာနှိမ်နှင်းရေး အတွက် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတစ်ရပ်ရရှိရေးသည် သိပ်မလွယ်ကူလှပါ။ ဆိုလိုသည်မှာ နိုင်ငံများသည် ဤမျှ ဒုက္ခပေးနေသော အသားပိုအကြိတ်လုံးကိုအမြစ်ပြတ်ရှင်းလင်းပြီး ပြည်သူတို့၏ အဓိကစိုးရိမ်ပူပန်မှုများကိုဖယ်ထုတ်ပေးနိုင်ကောင်းပေးနိုင်စေရန် ဘမဆုတ်မနစ်သော ဆုံးဖြတ်ချက်များ၊ တစ်သတ်မတ်တည်းရှိသော မူဝါဒအရ ပံ့ပိုးထောက်ခံမှုများနှင့်အတူ သိသာလုံလောက်သော ကြိးစားအားထုတ်မှုများ ရင်းနှီးမြှပ်နှံရန် လိုအပ်ပါသည်” လို့လည်း အယ်ဒီတာက ရေးသားပါတယ်။
“ဒီလိုအခြေအနေမျိုးသာ အမေရိကန်နှင့်အခြားသော အနောက်နိုင်ငံများတွင်ဖြစ်လာမည်ဟု စဉ်းစားစိတ်ကူးမိပါက ယင်းတို့သည် ပါတီများက တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် တိုက်ခိုက်နိုင်သည့် နိုင်ငံရေး ဖဲချပ်များအဖြစ်အသွင် ပြောင်းလဲ သွားနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ အရေးယူဆောင်ရွက်ရန် ဖင့်နှေးနေမှုကြာင့် ပြည်သူတို့၏ စစ်မှန်သော အကျိုးစီးပွားများ အပေါ် ကြီးမားသော အန္တရာယ်ဆက်လက် ဖြစ်နေစဉ်မှာပင် ပြင်းထန်လှသော အီလေးဆွဲနေသည့် နိုင်ငံရေး ယှဉ်ပြိုင်ပွဲတစ်ခု အဖြစ်ဦးတည်သွားလိမ့်မည်” လို့လည်း သတင်းစာအယ်ဒီတာ့အာဘော်က အနောက်နိုင်ငံ များကို ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။
ဆက်လက်၍ “ အချို့သော အနောက်မီဒီယာများက တရုတ်လုံခြုံရေးဆိုင်ရာအရာရှိများ မြန်မာနိုင်ငံသို့သွားရောက် သည့်အပေါ် လုံခြုံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သည်ဆိုသည့်အပေါ် အနောက်ရှုထောင့်တစ်ခုဖြင့် ယင်းတို့ဗီဇအတိုင်း အဓိပ္ပါယ် ကောက်ခဲ့ကြသည်။ အချို့က အတွေးအခေါ်မျက်မှန်များတပ်ကာ မြန်မာသည် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းမှ ကင်းကွာသည့်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် သွယ်ဝိုက်ညွှန်းဆိုကြကာ တရုတ်နှင့်မြန်မာတို့ လုံခြုံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု နီးနီး ကပ်ကပ်ရှိလာနေခြင်းအပေါ် အတော့်ကိုနိုးကြားနေကြသည်။ အချို့က ယခုခရီးစဉ်ကို မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းတွင် လတ်တလောဖြစ်ပွားနေသည့် ပဋိပက္ခနှင့်ချိတ်ဆက်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးကို တရုတ်နိုင်ငံက စွက်ဖက်ဖို့ သို့မဟုတ်ခြယ်လှယ်ဖို ကြိုးစားသည့် အင်အားကြီးနိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် တရုတ်နိုင်ငံကို ပုံဖော်ကြသည်။ စိတ်ကူးစဉ်းစားပုံတွေက သိပ်ကိုအနောက်တိုင်းဆန်လွန်းလှပါသည်။ အနောက်နိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံရေးရေပေါ်ဆီ သမားများ၏ စိတ်ထဲတွင်ရှိနေကြသည့် လုံခြုံရေးအမြင်များကို ထင်ဟပ်နေသည်။ မြေပြင်က တကယ့်အခြေ အနေမှန်ကို ထင်ဟပ်နိုင်ခြင်းမရှိပါ” လို့လည်း အယ်ဒီတာက ရေးပါတယ်။
“ ကျွန်ုပ်တို့၏နည်းလမ်းတွင် အခြားနိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်းရေးကို အတင်း ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း သို့မဟုတ် ကျွန်ုပ်တို့၏ အလိုဆန္ဒအတိုင်း အခြားနိုင်ငံများကို အတင်းပုံစံပြောင်းရန်ကြိုးစားခြင်းတို့ ဘယ်သောအခါမျှ မပါဝင်ပါ။ အတိတ်တွင်ရော ၊ပစ္စုပ္ပန်မှာပါ တရုတ်သည် ယင်းကဲ့သို့သော အလုပ်မျိုးမလုပ်ခဲ့ပါ။ ပြီးတော့ အနာဂတ်မှာလည်း လုပ်မည်မဟုတ်ပါ။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ရွေးချယ်မှုမှာ ပြည်သူတို့၏သုခချမ်းသာကိုဦးစားပေးရန်ဖြစ်သည်။ ပြီးတော့ အပြန်အလှန်လေးစားမှုအခြေခံကာ ပြည်သူတို့ကို ထိခိုက်နာကျင်စေသည့် ထိုပြဿနာများကို ပပျောက်ရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် နှစ်ဘက်အကျိုးရှိသည့် နည်းလမ်းများကိုအသုံးပြုရန်ဖြစ်သည်။ မြန်မာပြည်မြောက်ပိုင်းရှိ လိမ်လည်မှုများကိုတိုက်ဖျက်နေခြင်းသည် ယင်း၏ နမူနာပြပုံစံတစ်ခုဖြစ်ပါသည်” လို့ ဂလိုဗယ်တိုင်းမ်သတင်းစာ အယ်ဒီတာ့အာဘော်က နိဂုံးချုပ်ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
-ymg/knl
