#WorldHealth
Published - 20 March 2022
ကိုဗစ်ရောဂါကို အလွန်ထိရောက်စွာကုသပေးနိုင်ပြီး ဖိုင်ဇာကုမ္ပဏီမှထုတ်လုပ်တဲ့ ပက်ဇ်လိုဗစ်(Paxlovid) ကိုဗစ်ကုသရေးသောက်ဆေးကို ကမ္ဘာအနှံ့အပြားရှိ ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီ ၃၅ ခုက ဈေးသက်သာစွာဖြင့် ထုတ်လုပ်ရောင်းချသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒီနောက် ဆင်းရဲနွမ်းပါးတဲ့နိုင်ငံ ၉၅ နိုင်ငံမှာ အဆိုပါဆေးဝါးများကို ပေးပိုထောက်ပံ့သွားမှာဖြစ်ကြောင်း တစ်ကမ္ဘာလုံးဆေးဝါးကုသမှုရရှိရေးအဖွဲအစည်း(MPP)က ကြာသပတေးနေ့က အတည်ပြုလိုက်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီတွေကနေ ဆင်းရဲနွမ်းပါးတဲ့နိုင်ငံ ၉၅ နိုင်ငံအတွက် ဆေးဝါးများထုတ်လုပ်ပေးဖို့ ဖိုင်ဇာက သဘောတူညီခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက်ပိုင်း ဖိုင်ဇာမှထုတ်လုပ်ခွင့်ပေးမယ့် ဆေးဝါးကုမ္ပဏီများကို ရွေးချယ်နေခဲ့ကြပါတယ်။
လက်တွေ့စမ်းသပ်ချက်များအရ ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဟာ ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရမှုနှုန်းကို ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်လျှော့ချပေးနိုင်တာကြောင့် ကိုဗစ်ရောဂါကိုတိုက်ဖျက်ရာမှာ အရေးကြီးတဲ့အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။ စမ်းသပ်ချက်များအရ Merck ကုမ္ပဏီကထုတ်လုပ်တဲ့ မော်နျူပီရာဗီယာ(Molunupiravir)ဆေးထက် ပက်ဇ်လိုဗစ်က များစွာထိရောက်မှုရှိခဲ့ပါတယ်။
ဖိုင်ဇာနဲ့ Merck တို့ဟာ သူတို့ရဲ့ဆေးတွေကို အခြားဆေးဝါးကုမ္ပဏီတွေကနေ ထုတ်လုပ်ခွင့်ပေးဖို့ MPP နဲ့ သဘောတူညီထားကြပါတယ်။ Merck ကုမ္ပဏီရဲ့ဆေးထုတ်လုပ်ပုံကို MPP ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ဆေးဝါးကုမ္ပဏီပေါင်း ၁ ဒါဇင်လောက်က ဈေးနှုန်းသက်သာစွာနဲ့ နိုင်ငံအချို့မှာ ထုတ်လုပ်ပေးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ယခုနှစ်ကုန်မတိုင်ခင်အထိတော့ ဆေးဝါးကုမ္ပဏီတွေအနေနဲ့ ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးအမြောက်အများ ထုတ်လုပ်ဖို့တော့ မဖြစ်နိုင်သေးပါဘူး။ ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဝါးထုတ်လုပ်နည်းအတိုင်း ထုတ်လုပ်သွားမယ့်ကုမ္ပဏီတွေထဲမှာ နိုင်ငံ ၁၂ နိုင်ငံမှ ကုမ္ပဏီ ၃၅ ခုပါဝင်ပါတယ်။
အစ္စရေးလ်မှ Teva ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေး၊ အိန္ဒိယမှ Sun ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေး၊ အမေရိကန်မှ Viatris ဆေးဝါးကုမ္ပဏီတို့လို ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါကို တစ်ကမ္ဘာလုံးမှပြည်သူ့ကျန်းမာရေးပြဿနာလို့ WHO ကသတ်မှတ်ထားတဲ့အတွက် အခြားဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးများမှ ရောင်းချရတဲ့အမြတ်ငွေကို ဖိုင်ဇာကရရှိမှာမဟုတ်ပါဘူး။
၂၀၂၂ အတွင်း တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ကိုဗစ်ကုသဆေးပေါင်း သန်း ၂၅၀ ထုတ်လုပ်ဖို့ ခန့်မှန်းခဲ့ကြပေမယ့် အခုနှစ်အတွင်း အနည်းဆုံး သန်း ၁၂၀ ထုတ်လုပ်ဖို့သာ စီစဉ်ထားကြောင်း ဖိုင်ဇာကပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေး ၁၀ သန်းခန့်ကို ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ဖို့ ဖိုင်ဇာကမျှော်လင့်ထားပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post
#WorldBusiness
Published 19 March 2022
ဂျပန်နိုင်ငံမှာ ထမင်းလုံးကစလို့ ကလေးအနှီးများအထိ ကုန်ပစ္စည်းတန်ဖိုးတွေမြင့်တက်လာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။
#Yangon_Media_Group
Published 19 March 2022
ဆီးရီးယားသမ္မတ ဘာရှာအယ်အာဆတ်ဟာ အာရပ်စော်ဘွားများသမ္မတနိုင်ငံကို သောကြာနေ့က သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၁ခုနှစ် ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်ပွားပြီးနောက် အာရပ်နိုင်ငံတစ်ခုဆီသို့ သူ့ရဲ့ ပထမဆုံးပြည်ပတရားဝင်ခရီးဖြစ်ပါတယ်။
အာဆတ်ဟာ အာရပ်စော်ဘွားများ သမ္မတနိုင်ငံရဲ့လက်တွေ့ခေါင်းဆောင်ဖြစ်တဲ့ အိမ်ရှေ့မင်းသား ရှိတ်မိုဟာမက် ဘင်ဇာယက်အယ်လ်နာယမ်နှင် အာဘူဒါဘီမှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒီလိုတွေ့ဆုံမှုဟာ ဆီရီးယားနှင့် ယူအေအီးအကြား နွေးထွေးတဲ့ဆက်ဆံရေးကိုပြသတဲ့ နောက်ဆုံးလက္ခဏာတစ်ခုပါ။ နှစ်နိုင်ငံဟာ ၂၀၁၂ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှာ ဆက်ဆံရေးပြတ်တောက်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
Source AFP
Published 19 March 2022
တူရကီသမ္မတ ရီဆက်တေရစ်အာဒိုဂန်ဟာ တူရကီနိုင်ငံ ဒတ်ဒန်နယ်လေးစ်ရေလက်ကြားပေါ် ဖြတ်ကျော်ပြီး တူရကီအနောက်မြောက်ပိုင်းကို ဆန့်တန်းတည်ဆောက်ထားတဲ့ ကမ္ဘာ့အရှည်လျားဆုံး ကြိုးတံတားဖွင့်ပွဲကို သောကြာနေ့က တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။
အာရှကနေ ဥရောပကိုခရီးသွားတဲ့အချိန်ကို ဒီတံတားကြောင့် ငါးမိနစ်အထိ လျှော့ချပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
"1915 Canakkale Bridge" လို့အမည်ပေးထားတဲ့ ဒီတံတားဟာ ဒေါ်လာ ၂.၈ဘီလျံကုန်ကျခဲ့ပြီး တူရကီနှင့် တောင်ကိုးရီးယား ကုမ္ပဏီတွေတည်ဆောက်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ မျှော်စင်ကြီးနှစ်ခုအကြားက တံတားရဲ့ အလျားဟာ ၂.၀၂၃ ကီလိုမီတာရှိပါတယ်။တူရကီနိုင်ငံတာ်အလံအရောင်ဖြစ်တဲ့ အနီနှင့်အဖြူရောင်တွေ တံတားမှာခြယ်သပေးထားပါတယ်။
ဒီတံတားဟာ ယခင်က ကမ္ဘာ့အရှည်လျားဆုံးကြိုးတံတားဖြစ်တဲ့ ဂျပန်က အကာရှီကိုင်ကျိုတံတားကို ဖြတ်ကျော် စံချိန်ချိုးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
တံတားကို အော်တိုမန်တပ်များရဲ့ ရေတပ်အောင်ပွဲ ၁၀၇နှစ်ပြည့်နှင့် တိုက်ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့တာပါ။ အော်တိုမန်တွေဟာ ဗြိတိန်နှင့် ပြင်သစ်တပ်တွေကို ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်း ချေမှုန်းအောင်ပွဲဆင်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
Source AFP
#DailyNews
Published - 19 Mar 2022
၁။ လျှပ်စစ်ပြတ်တောက်မှုကြောင့် အအေးခန်းစက်ရုံများနှင့် အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းများအခက်အခဲတွေ့။
၂။ အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်ခရီးစဉ်အတွင်း NLD ပါတီအပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီအတော်များများဖြင့် တွေ့ရန်ရှိနေ။
၃။ နေ့စဉ်မိုးလေဝသ သတင်း။
၄။ ဂျပန်မှ ကုန်ပစ္စည်းတန်ဖိုးများမြင့်တက်လာပြီး ဘယ်လောက်အထိကြာမလဲဟု မေးခွန်းထုတ်နေကြ.......အစရှိတဲ့သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။
#Yangon_Media_Group
#WorldNews_Politics
Published - 19 March 2022
လူ(၄)ဦးစီးနင်းလိုက်ပါတဲ့ အမေရိကန်မရင်းတပ် စစ်လေယာဉ်တစ်စီးဟာ နော်ဝေနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှာ နေတိုးရဲ့ စစ်ရေး လေ့ကျင့်ခန်းတစ်ခု လုပ်နေစဉ်အတွင်း ပျက်ကျခဲ့တယ်လို့ အရာရှိတစ်ဦးကပြောပါတယ်။အဲဒီနေရာဟာ ရုရှားနယ်စပ်နှင့် မိုင်ပေါင်းရာချီ ဝေးကွာတဲ့နေရာဖြစ်ပါတယ်။
The MV-22B Osprey စစ်လေယာဉ်ဟာ သောကြာနေ့ ဒေသံစံတော်ချိန် ညနေ ၆နာရီခွဲခန့်မှာ ပျောက်ဆုံးနေတယ်လို့ သတင်း ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ကယ်ဆယ်ရေးရဟတ်ယာဉ်တစ်စီးနှင့် နော်ဝေ စစ်လေယာဉ်တစ်စီးတို့ ဟာ လေယာဉ်ပျက်အပိုင်းအစကို ရှာဖွေ တွေ့ရှိခဲ့တယ်လို့ နော်ဝေးအရာရှိတွေကပြောပါတယ်။
“ အသက်ရှင်ရက်ကျန်ရစ်တဲ့ အရိပ်အယောင်မတွေ့ရဘူး"လို့ နော်ဝေရဲချုပ် ဘင့်အီလတ်စင်က ပြောပါတယ်။ရာသီဥတုဆိုးရွားနေတဲ့အတွက် လေကြောင်းကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းမလုပ်နိုင်ပဲဖြစ်နေပါတယ်။ မြေပြင်တုန့်ပြန်လှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်မှုကတော့ စနေပြီလို့ အရာရှိတွေကပြောပါတယ်။
“ မှောင်မိုက်နေပြီး ရာသီဥတုကဆိုးနေတယ်။ ရေခဲထုပြိုကျမယ့် အန္တရာယ်လည်းရှိနေတယ်" လို့ အီလတ်စင်ကပြောပါတယ်။မာရင်းတပ်ဖွဲ့ က ဒီမတော်တဆဖြစ်မှုမှာ ပတ်သက်တဲ့ လေယာဉ်ဟာ MV-22B Osprey ဖြစ်တယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန် အတည်ပြုပါတယ်။
လေယာဉ်ပျံနှင့် ရဟတ်ယာဉ်စပ်ထားတဲ့ အဲဒီစစ်လေယာဉ်ဟာ အေးမြသောတုန့်ပြန်ခြင်း လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ နေတိုးရဲ့ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုမှာ ပါဝင်လေ့ကျင့်ရင်း အဆက်အသွယ်ပြတ် ပျောက်ဆုံးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
Source New York Post
#WorldPolitics
Published - 19 March 2022
အမေရိကန်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'နဲ့ တရုတ်သမ္မတ'ရှီကျင့်ဖင်'တို့ သောကြာနေ့က အွန်လိုင်းဗီဒီယိုဖြင့်ဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်ခဲ့ရာ ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ရုရှားအား တရုတ်တို့ကထောက်ပံ့ကူညီနေပါက နောက်ဆက်တွဲအကျိုးဆက်တွေ ခံစားရမှာဖြစ်ကြောင်း 'ဘိုင်ဒန်'ကသတိပေးလိုက်ပြီး 'ရှီ'ကလည်း စစ်ပွဲမဖြစ်စေချင်ဘူးလို့ အခိုင်အမာဆိုလိုက်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့လ ရုရှားတို့ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ပြီးနောက်ပိုင်း အဆိုပါနိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးကြား ပထမဆုံးအကြိမ်ဆွေးနွေးပြောဆိုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
"ကျူးကျော်မှုကို အရေးယူတုန့်ပြန်ဖို့ဆောင်ရွက်ချက်များကို သမ္မတ'ဘိုင်ဒန်'က ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပြောကြားသွားတဲ့အပြင် ရုရှားအားဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုပြုလုပ်နေခြင်းကိုလည်း ရှင်းပြသွားပါတယ်။ ယူကရိန်းမြို့များနဲ့ နိုင်ငံသားများကို ရက်ရက်စက်စက်တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ရုရှားကို တရုတ်တို့ထောက်ပံ့ကူညီနေတယ်ဆိုရင် အကျိုးဆက်တွေခံစားရလိမ့်မယ်လို့ ပြောကြားသွားပါတယ်" လို့ အိမ်ဖြူတော်က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
ဆွေးနွေးပွဲဟာ ဝါရှင်တန်စံတော်ချိန်နံနက် ၉ နာရီကျော်မှာစတင်ခဲ့ပြီး ၁၁ နာရီမတိုင်ခင် ပြီးဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ယူကရိန်း-ရုရှားအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး တရုတ်အာဏာပိုင်အချို့က သူတို့ရဲ့သဘောထားထောက်ခံမှုကို ထုတ်ဖော်ခဲ့ကြရာ ဒီစစ်ပွဲမှာ တရုတ်တို့ရဲ့ရပ်တည်ချက်နဲ့ နိုင်ငံရဲ့သဘောထားကို 'ဘိုင်ဒန်'အနေနဲ့ သိရှိခွင့်ရခဲ့ပါတယ်လို့သတင်းကဆိုပါတယ်။
ကမ္ဘာအရပ်ရပ်မှ အစိုးရအဖွဲ့တွေရော ပုဂ္ဂလိကအဖွဲ့အစည်းတွေကပါ ရုရှားကို ဘယ်လိုတုန့်ပြန်ကြသလဲဆိုတာကို 'ဘိုင်ဒန်'က ထောက်ပြသွားပါတယ်။ရုရှားကိုထောက်ခံအားပေးတဲ့မည်သူမဆို တန်ဖိုးကြီးကြီးမားမားပေးဆပ်ရလိမ့်မယ်လို့ 'ဘိုင်ဒန်'က 'ရှီ'ကိုပြတ်ပြတ်သားသား ပြောပြလိုက်ပါတယ်။
"ကုမ္ပဏီတွေက သူတို့သဘောနဲ့သူတို့ ရုတ်သိမ်းသွားကြတာပါ။ အခုရုရှားမှာဘာတွေဖြစ်နေပြီလဲ ကြည့်လိုက်ပါ။ ကုမ္ပဏီတွေထွက်ခွာသွားတဲ့အတွက် ရုရှားစီးပွားရေးအခြေအနေဘယ်လိုဖြစ်ပျက်သွားသလဲ။ ဒီပဋိပက္ခမှာ ဘယ်သူ့ဘက်ကရပ်တည်သင့်သလဲဆိုတာ ရုရှားဖြစ်ရပ်ကိုကြည့်ပြီး နမူနာယူရပါမယ်" လို့ ဆွေးနွေးပွဲအပြီးမှာ အိမ်ဖြူတော်စာနယ်ဇင်းရှင်းလင်းပွဲတာဝန်ခံ 'ယန်ဆာကီ'က ပြောပြခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်တို့ရဲ့တုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်မှုတွေကို အဓိကထားစောင့်ကြည့်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း၊ ဒီပဋိပက္ခနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ဘယ်ဘက်ကရပ်တည်မလဲဆိုတာကို အားလုံးကစောင့်ကြည့်နေကြမှာဖြစ်ကြောင်း 'ဆာကီ'က ပြောကြားသွားပါတယ်။ တရုတ်တို့က ရုရှားအပေါ် အခုအချိန်ထိ ပြစ်တင်ရှုတ်ချတဲ့သဘော မထုတ်ပြန်သေးပါဘူး။
Source: Bloomberg
Page 877 of 926