Published 16 April 2022
ကလေးသူငယ်တွေမှာ ပြင်းထန်တဲ့ အသည်းရောဂါတွေဖြစ်ပွားလာနေတဲ့ ဆန်းကြယ်တဲ့ဖြစ်ရပ်တွေကို နိုင်ငံတော်တော် များများက ကျန်းမာရေးအရာရှိတွေက စုံစမ်းစစ်ဆေးနေကြပါတယ်။ အဲဒါဟာ အအေးမိရောဂါနှင့်ဆက်စပ်နေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးမျိုးကြောင့် ဆက်နွယ်နေဖွယ်ရှိတယ်လို့ သူတို့ကထင်ထားကြပါတယ်။
ကလေးသူငယ် အနည်းဆုံး၇၄ ဦးဟာ အသည်းရောင်အသားဝါ ဒါမှမဟုတ် အသည်းရောင်ရောဂါတစ်ခုခုဖြစ်နေကြတာကို ယူကေ က စုံစမ်းစစ်ဆေးနေပါတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက သောကြာနေ့မှာ ပြောခဲ့ပါတယ်။ စပိန်မှာလည်း အလားတူ ဖြစ်ရပ်(၃)ခုနှင့် အိုင်ယာလန်မှာလည်း အနည်းငယ်ဖြစ်ပွားနေတာကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေလုပ်နေတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံကလည်း အလားတူရောဂါဖြစ်ပွားမှု(၉)ခုကို လေ့လာစစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်နေတယ်လို့ ကျန်းမာရေး အရာရှိတွေကပြောပါတယ်။ ဖြစ်ပွားမှုအားလုံးဟာ အယ်လာဘားမားကပဲဖြစ်ပြီး အခြားနေရာတွေမှာပါ ဖြစ်နေသလားဆိုတာကို အရာရှိတွေက စောင့်ကြည့်နေပါတယ်။
“ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်လအတွင်း ဒီဖြစ်ရပ်တွေတိုးပွားလာနေပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်တာတွေကို တိုးမြှင့်ရှာကြည့်ရင် လာမယ့်ရက်တွေ အတွင်း ရောဂါဖြစ်သူတွေ တိုးလာဖွယ်ရှိတယ်” လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အရာရှိတွေက သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာ ပြောထား ပါတယ်။
အမေရိကန်မှာ အသည်းရောဂါခံစားရတဲ့ ကလေးတွေဟာ အသက်(၁)နှစ်မှ (၆)နှစ်အတွင်း ကလေးငယ်တွေဖြစ်ပြီး အဲဒီထဲက (၂)ဦးဟာ အသည်းအစားထိုးကုသဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်။ ဥရောပက ကလေးတွေဟာလည်း အဲဒီအသက်အပိုင်းအခြာထဲကပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အချို့ကတော့ အသက်နည်းနည်းကြီးတဲ့ကလေးတွေပါနေတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
ဒီလစောစောပိုင်းမှာ စကော့တလန်က ကလေးငယ်(၁၀)ဦးဟာ အသည်းပြဿနာတွေဖြစ်နေတာကို သိရှိပြီးနောက် မြင်တွေ့နေကျမဟုတ်တဲ့ အဲဒီရောဂါတွေကို ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က စတင်သတိထားမိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ယောက်ဟာ ဇန်နဝါရီလမှာ နေမကောင်းဖြစ်ပြီး ကျန်(၉)ဦးကတော့ မတ်လမှာ ဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။ အားလုံးဟာ အသည်းအသန်ဖြစ်လာပြီးနောက် ဆေးရုံတင်လိုက်ရပါတယ်။ သူတို့ဟာ အသည်းရောင်ရောဂါဖြစ်နေတာကို တွေ့ကြရပါတယ်။
အသည်းဟာ အဟာရဓာတ်ကို ထုတ်လုပ်ပေးတယ်။ သွေးကိုစစ်ပေးတယ်။ ကူးစက်မှုကို တိုက်ခိုက်ပေးတယ်။ ရောဂါကူးစက်မှုတွေဟာ အသားဝါရောဂါ၊ဝမ်းပျက်ရောဂါ၊ဗိုက်အောင့်ရောဂါတွေဖြစ်စေတယ်။ အသည်းရောင်ရောဂါဟာ မကုသရင် အသက်အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။
အဲဒီကစပြီး ဗြိတိန်ကျန်းမာရေးအရာရှိတွေက အနည်ဆုံး၆၄ဦး အသည်းရောဂါဖြစ်ကြတာတွေ့ကြရပါတယ်။ တစ်ယောက်မှ မသေဆုံးပေမယ့် (၆)ဦးဟာ အသည်းအစားထိုးဖို့လိုအပ်နေတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
ဓာတ်ခွဲခန်းစစ်ဆေးမှုများအရ အဲသလိုဖြစ်ရတာဟာ ပုံမှန်အားဖြင့် အသည်းရောဂါဖြစ်စေတတ်တဲ့ အေ၊ဘီ၊စီနှင့် အီးဗိုင်းရပ်စ်တို့ကြောင့်လည်း မဟုတ်ဘူးဆိုတာ သိရှိခဲ့ကြပါတယ်။ နိုင်ငံတကာခရီးသွားလာမှုနှင့် အခြားအကြောင်း အချက်တွေက ကလေးတွေကို ဒီအန္တရာယ်ဖြစ်စေခဲ့တာလားဆိုတာကိုတော့ သတိမပြုမိကြပါဘူးလို့ အရာရှိတွေက ပြောပါတယ်။
ဒါပေမယ့် လောလောဆယ်မှာတော့ adenoviruses အင်ဒီနိုဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုတွေများလာတာတော့ သတိထားမိတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။
Adenoviruses ကဒါဇင်ကျော်ရှိပါတယ်။အဲဒီထဲက တော်တော်များများဟာ အအေးမိတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာမျိုး ၊အဖျားရှိတာ၊လည်ချောင်းနာတာနှင့်မျက်စေ့နာတာတွေ ပြသတတ်ပါတယ်။ အချို့ကတော့ အခြားရောဂါလက္ခဏာတွေဖြစ်တတ်ပါတယ်။အဲဒီအထဲမှာ ဝမ်းဗိုက်နှင့်အူတွေထဲရောင်ရမ်းတာတွေလည်းပါဝင်ပါတယ်။
Adenoviruses ဟာ ကလေးတွေဆီမှာ အသည်းရောင်ရောဂါဖြစ်တာနှင့် အရင်ကဆက်စပ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကိုယ်ခံအားနည်းနေတဲ့ ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များတာပါ။
ရောဂါဖြစ်တဲ့ ကလေးတွေထဲက အချို့ဆီမှာ အင်ဒီနိုဗိုင်းရပ်စ်တွေ့ရပြီး အချို့ဟာ ကိုဗစ်ကူးစက်ခံထားရတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သတ်သတ်မှတ်မှတ်ဗိုင်းရပ်စ်တွေနှင့် ဆက်စပ်နေသလားဆိုတာကို သိဖို့ ဓာတ်ခွဲခန်းအလုပ်တွေ ထပ်လုပ်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကပြောပါတယ်။
ကလေးတွေဆီမှာ အသည်းရောင်ရောဂါဖြစ်လာတာ တိုးပွာလာတာကို နိုဝင်ဘာကတည်းက သတိထားမိခဲ့တယ်လို့ အယ်လာဘားမား ကျန်းမာရေးအရာရှိတွေက ပြောပါတယ်။ ကူးစက်မှုတိုင်းဟာ Adenoviruses ကူးစက်တာချည်းဖြစ်ပြီး အူရောင်ရမ်းမှုဖြစ်စေတတ်တဲ့ adenovirus 41 နှင့်ဆက်စပ်မှုကို အရာရှိတွေက စူးစမ်းလေ့လာနေပါတယ်။
အယ်လာဘားမားက ကလေးတွေအားလုံးကတော့ စိုးရိမ်စရာအခြေအနေမရှိဘူးလို့ သူတို့ကပြောပါတယ်။
Source AP
#WorldHealth
Published 16 April 2022
ဇီကာဗိုင်းရပ်စ်က မျိုးဗီဇကွဲအသစ်အဖြစ် ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာနိုင်ချေရှိနေပြီး ထပ်မံကူးစက်ပျံ့ပွားနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များက သတိပေးထားပါတယ်။
ဇီကာဗိုင်းရပ်စ်ဟာ ၂၀၁၅ နဲ့ ၂၀၁၆ မှာ တစ်ကမ္ဘာလုံးအရေးပေါ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့အထိ ကူးစက်ခဲ့ပြီး ကလေးငယ်ပေါင်းထောင်ပေါင်းများစွာ ဦးနှောက်ထိခိုက်ခဲ့ရပါတယ်။
ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေစဉ်အတွင်း မိခင်ဖြစ်သူကူးစက်ခံခဲ့ရကာ ကလေးငယ်တွေရဲ့ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ထိခိုက်စေခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ ခြင်တွေကနေကူးစက်စေတာဖြစ်ပြီး အမေရိကနဲ့အာရှတို့မှာ အများဆုံးတွေ့ရပါတယ်။
ဇီကာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုအစကို ၁၉၄၇ ခုနှစ်က အာဖရိကမှာစတင်တွေ့ရှိခဲ့ပြီး အခုနောက်ဆုံးကူးစက်ပျံ့ပွားခဲ့တာကတော့ ဘရာဇီးလ်မှာဖြစ်ပါတယ်။
လတ်တလောနှစ်တွေမှာ ကူးစက်မှုတွေသိသိသာသာကျဆင်းလာခဲ့ပေမယ့် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေတော့ ရှိနေသေးကြောင်း WHO ရဲ့ ဖော်ပြချက်အရသိရှိရပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ဗိုင်းရပ်စ်က သန္ဓေပြောင်းလဲလာနိုင်ပြီး မျိုးဗီဇကွဲအသစ်တွေထွက်ပေါ်လာနိုင်တယ်လို့ သတိပေးထားကြပါတယ်။
ဒီအခြေအနေကို တစ်ကမ္ဘာလုံးအနေနဲ့ သတိထားစောင့်ကြည့်ဖို့ အမေရိကန်မှသိပ္ပံပညာရှင်များက တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
မျိုးဗီဇကွဲတွေထွက်ပေါ်လာပါက ကူးစက်ပျံ့ပွားလာနိုင်ပြီး အရင်ကူးစက်မှုတွေကနေ ခုခံအားရရှိထားတဲ့နိုင်ငံတွေမှာပါ ပျံ့ပွားလာနိုင်ကြောင်း Cell Reports ဂျာနယ်မှာသတိပေးဖော်ပြထားပါတယ်။
လာယော်လာတက္ကသိုလ်မှ အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က ဖော်ပြချက်အရ ခြင်တွေဆီကဗိုင်းရပ်စ်တွေက ကြွက်တွေထံသို့ရောက်ရှိကာ မျိုးဗီဇကွဲအသစ်တွေ ထွက်ပေါ်လာစေတာဖြစ်ပါတယ်။
ဇီကာဗိုင်းရပ်စ်ဟာ နေ့ဘက်နဲ့ညဘက်တွေမှာကိုက်လေ့ရှိတဲ့ အေးဒီးစ်ခြင်တွေက ကူးစက်လေ့ရှိပါတယ်။
ဇီကာဗိုင်းရပ်စ်က ရောဂါအပျော့စားသာဖြစ်တတ်ပြီး လူ ၅ ဦးမှာ ၁ ဦးသာ ရောဂါလက္ခဏာသိသာထင်ရှားတတ်ပါတယ်။
အန္တရာယ်ရှိတဲ့အချက်ကတော့ ကိုယ်ခံအားနည်းတဲ့သူတွေဖြစ်ပြီး ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတွေမှာလည်း သန္ဓေသားထဲကို ရောက်ရှိသွားတတ်ပါတယ်။
မွေးလာတဲ့ကလေးငယ်တွေမှာ ဦးခေါင်းသေးလက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပြီး ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုချို့တဲ့ခြင်း ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။
ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပြီး ကာကွယ်လို့ရပေမယ့် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းကတော့ ခြင်ကိုက်မခံရအောင် နေဖို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။
ဇီကာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံရတဲ့လက္ခဏာတွေကတော့ ယားနာနီရဲခြင်း၊ အဆစ်အမြစ်နာခြင်း၊ ကိုယ်ပူခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ နောက်ကျောကိုက်ခဲခြင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။
Source: The US Sun
#Yangon_Media_Group
#WorldHealth
Published 16 April 2022
ဖရုံသီး၊ ပဲ၊ အသီးအနှံများနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များမှာပါတဲ့ ဖြည့်စွက်အဟာရဓာတ်တစ်မျိုးဟာ ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ ရာသီကူးပြောင်းရောဂါတို့ကို ခန္ဓာကိုယ်ကတိုက်ထုတ်ရာမှာ ကူညီပေးနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိချက်အသစ်တစ်ခုမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
အဆိုပါ လေ့လာတွေ့ရှိချက်ထဲမှာ ဇင့်ဓာတ်များကို အသီးအနှံအရွက်များမှာပါတဲ့ ပေါ်လီဖီနောလစ်ဒြပ်ပေါင်း ဖလေဗိုနွိက်များနဲ့ ပေါင်းစပ်လိုက်တဲ့အခါ ကိုဗစ်ရောဂါအပါအဝင် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ဗိုင်းရပ်စ်များကို တိုက်ထုတ်နိုင်တဲ့အစွမ်းသတ္တိကို လေ့လာခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလေ့လာမှုကို တဲလ်အဗစ်တက္ကသိုလ်မှ ဇီဝဆေးပညာနှင့်ကင်ဆာသုတေသနဌာနမှပါမောက္ခများနဲ့ သုတေသနပညာရှင်များက ဦးဆောင်ပြုလုပ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုတွေကြောင့် ကမ္ဘာတဝန်းအသက်သေဆုံးမှုများရှိနေခဲ့ပြီး လတ်တလောအဖြစ်အများဆုံးကတော့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ SARS-CoV-2 ဗိုင်းရပ်စ်ဖြစ်ပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ တုပ်ကွေးရောဂါတို့ကို ဖြစ်စေတဲ့ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခြင်းမျိုးတွေကို တိုက်ထုတ်ရာမှာ အထိရောက်ဆုံးနည်းလမ်းကတော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသတ်ဆေးပေးပြီး ကုသခြင်းတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း ဗိုင်းရပ်စ်တွေက အလျင်အမြန်ဆင့်ကဲပြောင်းလဲတတ်တာကြောင့် ကာကွယ်ဆေးတွေထိရောက်မှုရှိဖို့ အချိန်နဲ့လိုက်ပြီး ပြောင်းလဲထုတ်လုပ်နေရပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဒီနည်းလမ်းတွေအပြင် အခြားကုသကာကွယ်လို့ရမယ့် နည်းလမ်းတွေကို အဆက်မပြတ် ရှာဖွေလေ့လာနေကြပါတယ်။
ဒီလို နည်းလမ်းတစ်ခုကတော့ ဆေးအပင်တွေနဲ့ ဆေးဖက်ဝင်အပင်တွေကနေ ဖော်ထုတ်မယ့်နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
သဘာဝကရရှိတဲ့ ဒြပ်ပေါင်းတွေဟာ ဗိုင်းရပ်စ်တွေအပေါ်ထိရောက်မှုရှိပြီး ဒီဒြပ်ပေါင်းတွေကို ပေါင်းစပ်မယ့်နည်းလမ်းကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေကရှာတွေ့နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။
ပထမဆုံး လေ့လာခဲ့တဲ့အရာကတော့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ ဇင့်ဓာတ်ဖြစ်ပါတယ်။
ဇင့်ဓာတ်ချို့တဲ့ရင် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းရောဂါတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ သဘာဝအရတွေ့ရတတ်တဲ့အပြင် အစားအစာတွေထဲမှာပါဝင်တဲ့ ဖလေဗိုနွိက်တွေဖြစ်ပါတယ်။
သူဟာ ဇင့်နဲ့ပေါင်းစပ်သွားတဲ့အခါ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါကူးစက်မှုတွေကို ကုသပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
အချို့အဟာရဓာတ်တွေပေါင်းစပ်ခြင်းဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်အင်္ဂါများအတွင်း ဗိုင်းရပ်စ်ပွားခြင်းကိုတားဆီပေးနိုင်ပါတယ်။
ဒီအဟာရဓာတ်တွေကို တစ်မျိုးချင်းစီစားသုံးခြင်းထက် ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ဖြည့်စွက်အဟာရဓာတ်ကိုစားသုံးခြင်းဖြင့် ရောဂါကုသကာကွယ်ရာမှာ ပိုမိုထိရောက်စေပြီး ဓာတ်တစ်မျိုးက နောက်ထပ်ဓာတ်တစ်မျိုးကို ပိုမိုအားကောင်းအောင် ပြုလုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post.
#Yangon_Media_Group
Published 15 April 2022
မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံတည်ထောင်သူ ကင်မ်အီဆွန်းရဲ့ အသက်၁၁၀နှစ်ပြည့်မွေးနေ့ အခမ်းအနားကို မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံ၊ မြို့တော်ပြုံယမ်းမှာ ဧပြီ၁၅ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအခမ်းအနားမှာ လူထောင်ပေါင်းများစွာဟာ ကခုန်ကြပြီး မီးရှုးမီးပန်းများပါ ပစ်ဖောက်ဆင်နွှဲခဲ့ကြပါတယ်။
ဧပြီ၁၅ရက်ရက်ကို နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင်မြောက်ကိုးရီးယားမှာ နေမင်း၏နေ့လို့ သိကြတာဖြစ်ပြီး ကင်မင်အီဆွန်းဟာ လက်ရှိ မြောက်ကိုးရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျွန်အမ်ရဲ့ အဖိုးဖြစ်ပါတယ်။ ပြုံယမ်းရဲ့ နိုင်ငံရေးပြက္ခဒိန်ဟာ ဧပြီ၁၅ရက်ဟာ အရေးအကြီးဆုံးရက်စွဲတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
Source AFP
Published 15 April 2022
အမေရိကန်နှင့်နေတိုးတို့က ယူကရိန်းနိုင်ငံဆီ အရေးအကြိးဆုံးလက်နက်စနစ်တွေပေးပို့နေတာဟာ ပဋိပက္ခကို လောင်စာ ထပ်သွင်းတာဖြစ်ပြီး မျှော်မှန်းလို့မရတဲ့ အကျိုးဆက်တွေ ရလာနိုင်တယ်လို့ ရုရှားနိုင်ငံက အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို တရားဝင်သံတမန်စာတစ်စောင် ဒီတစ်ပတ်ထဲမှာ ပေးပို့လိုက်ပါတယ်။
၁၅၅ မမ ဟောင်ဝစ်ဇာအပါအဝင် ရုရှားရဲ့ တာဝေးပစ်အမြောက်တွေ၊ ကန်းရိုးတန်းကာကွယ်ရေးဒရုန်းတွေနှင့် သံချပ်ကာကားတွေ၊ အပေါ့စားလေယာဉ်ဖျက်နှင့် တင်ကားဖျက်လက်နက်တွေ၊သန်းနှင့်ချီတဲ့ ခဲယမ်းမီးကျောက်တွေဒေါ်လာသန်း၈၀၀တန်ဖိုးရှိတဲ့လက်နက်တွေ ယူကရိန်းကိုပေးမယ်လို့ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က အတည်ပြုအပြီးမှာ ဝါရှင်တန်ပို့စ်က လက်ခံရရှိထားတဲ့ အဆိုပါသံတမန်စာ ထွက်ပေါ်လာတာဖြစ်ပါတယ်။
ယူကရိန်းရဲ့တာဝေးလေကြောင်းကာကွယ်ရေးစနစ်တွေကို ပေးပို့ဖို့လည်း စီစဉ်ခဲ့ပါတယ် လို့ အမေရိကန်အစိုးရက ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်ကပြောပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ ဆလိုဗေးကီးယားက ပေးပို့မယ်ါ့ ဆိုဗီယက်ခေတ်က ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ S-300 လောင်ချာတွေလည်းပါဝင်ပါတယ်။ အဲဒီလောင်ချာတေံဟာ ယူကရန်းက လေ့ကျင့်ထားပြီးလက်နက်တွေဖြစ်ပါတယ်။
ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာဇီလင်စကီးက သမ္မတ ဘိုင်ဒင်ကို အရေးပေါ် အသနားခံထားတာကြောင့်
လက်နက်တွေပထမအသုတ်ဟာ လာမယ့်ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ယူကရိန်းကို ရောက်ရှိမယ်လို့ အမေရိကန် အရာရှိတွေက ပြောပါတယ်။
စာမျက်နှာ(၂)မျက်နှာပါတဲ့ ရုရှားရဲ့ သံတမန်စာပါအကြောင်းအရာ နှင့်ပတ်သက်လို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက မှတ်ချက်ပေးဖို့ ငြင်းဆန်ပါတယ်။ ယူကရိန်းထဲဝင်လာမယ့် လက်နက်ကားတန်းတွေကို တရားဝင်ပစ်မှတ်တွေလို့ ရုရှားက တံဆိပ်ကပ်ထားပြီးဖြစ်ပေမယ့် အဲဒါတွေကို အခုထက်ထိမတိုက်ခိုက်သေးတာ ပြင်ဆင်နေလို့ဖြစ်ကောင်းဖြစ်မယ်လို့ ရုရှား အရေးကျွမ်းကျင်သူတွေက ပြောကြပါတယ်။
“ ယူကရိန်းရဲ့ အဲဒီလက်နက်သိုလှောင်ရုံတွေကို သူတို့ ပစ်မှတ်ထားခဲ့တယ်။ အဲဒီနေရာတွေမှာ ပေးပို့ထားတာတွေထဲက အချို့ ရောက်နေကြပြီ” လို့ စီအိုင်အေမှာ ရုရှားကျွမ်းကျင်သုံးသပ်ရေးညွှန်ကြားရေးမှူးလုပ်ခဲ့သူ ဂျော့ ဘီဘီးက ပြောပါတယ်။သူဟာ ဒုတိယသမ္မတဟောင်း ဒစ်ချင်နေရဲ့ ရုရှားအကြံပေးလုပ်ခဲ့သူလည်းဖြစ်ပါတယ်။
လက်နက်(ပစ်မှတ်)တွေကို ယူကရိန်းနယ်နမိတ်ကျော်ပြီး သူတို့လုပ်မှာလား ဆိုတာက မေးခွန်းပဲဖြစ်တယ်။ ယူကရိန်းရဲ့ အဖျားအနားမှာရှိနေကြတဲ့ နေတိုးနိုင်ငံတွေရောဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သလား” လို့ သူကပြောပါတယ်။ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အမေရိကန်ကပေးပို့တဲ့လက်နက်တွေဟာ အဲဒီနိုင်ငံတွေနေက ပြောင်းရွှေ့ပေးလို့ဖြစ်ပါတယ်။
“ကိဗ်အစိုးရထံ ပေးပို့မည့် မြောက်များလှစွာသော လက်နက်များနှင့်စစ်ရေးကိရိယာများနှင့်ပတ်သက်၍ ရုရှား၏ စိုးရိမ်ပူပန်မှု” လို့ အဲဒီစာမှာ ခေါင်းစဉ်တပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစာကို ရုရှားလိုရေးထားပြီး အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန်စာကိုပါ ပူးတွဲထားပါတယ်။ စာကို ဝါရှင်တန်မှာရှိတဲ့ ရုရှားသံရုံးက အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကို ပေးပို့တာဖြစ်ပါတယ်။
ရုရှားသံရုံးဆီက စာအပေါ်မှတ်ချက်တောင်းတာ ပြန်မတုန့်ပြန်ပါဘူး။
“ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့်ယင်းရဲ့မဟာမိတ်တွေဟာ ဒေသဆိုင်ရာနှင့် နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးအတွက် မျှော်မှန်းလို့မရတဲ့ အကျိုးဆက်တွေညွှန်းဆိုပြနေတဲ့ ယူကရိန်းကို တာဝန်မဲ့စစ်လက်နက်တပ်ဆင်ရေးလုပ်နေတာတွေကို ရပ်တန့်ဖို့ ကျွန်ုပ်တို့ တောင်းဆိုပါတယ်” လို့ အဆိုပါစာမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
Source: Washington Post
Published 15 April 2022
ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံမှာ ခမာနှစ်သစ်ကို ကြာသပတေးနေ့ကစပြီး (၃)ရက်တိုင် ဆင်နွှဲနေကြပါပြီ။ ကိုဗစ်-၁၉ကူးစက်မှုတွေ လျော့ကျသွားပြီးနောက် အစိုးရက နိုင်ငံကိုပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခဲ့တဲ့အတွက် ယခင်(၂)နှစ်က မကျင်းပဖြစ်ခဲ့တဲ့ ခမာနှစ်သစ်ကူးပွဲကို ဒီနှစ်မှာ ဆင်နွှဲနိုင်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
သုံးရက်တာ နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်အတွင်း ပြည်သူတွေဟာ ပြည်နယ်တွေဆီမှာရှိတဲ့ မိသားစုတွေထံ ပြန်လည်ပတ်ကြပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းတော်ကြီးတွေထံ စားဖွယ်များ ကပ်လှူကြပါတယ်။ ပြီးတော့ ရိုးရာ အားကစားပွဲတွေ ကစားကြပါတယ်။
Source AFP
Published 15 April 2022
ယူကရိန်းနိုင်ငံ၊မြို့တော်ကိဗ်မှာ သောကြာနေ့က အင်အားပြင်းပေါက်ကွဲသံတွေကြားရပြီး ယူကရိန်းအရှေ့ဘက်ခြမ်းမှာ တိုက်ပွဲတွေများပြားလာပါတယ်။ ရုရှားရေတပ်ရဲ့ ပင်လယ်နက်အထင်ကရသင်္ဘောကို ယူကရိန်းကနှစ်မြှပ်ခဲ့ပြီးနောက် ယခုလိုဖြစ်ပေါ်ခဲ့တာပါ။
တောင်ပိုင်းနှင့်အရှေ့ပိုင်းမှာ စစ်ပွဲတွေပြင်ဆင်ဖို့အတွက် ရုရှားတပ်တွေ ဒီလစောစောပိုင်းက ယူကရိန်းမြို့တော်ကနေ ဆုတ်ခွာပြီး ကတည်းကဆိုရင် ယခုကြားရတဲ့ ပေါက်ကွဲသံတွေဟာ အသိသာဆုံးဖြစ်ပါတယ်။
ယူကရိန်းက သူတို့ဟာ ရုရှားရဲ့ ဒုံးကျည်တင်ရေတပ်သင်္ဘော Moskva ကို သူတို့ရဲ့ နက်ပ်ကျွန်း တန်ပြန် သင်္ဘောဒုံးကျည်နှင့် ထိမှန်အောင်ပစ်ခတ်ခဲ့တယ်လို့ ကြာသပတေးနေ့က ပြောပါတယ်။ အဲဒီသင်္ဘော ပေါက်ကွဲမီးလောင်မှုဖြစ်ပြီးနောက် သင်္ဘောကိုဆိပ်ကမ်းသို့တွဲဖြင့်ဆွဲလာစဉ် နစ်မြုပ်သွားတယ်လို့ ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဋ္ဌာနက ပြောပါတယ်။
ရေတပ်သား ၅၀၀ ကျော်ကို သင်္ဘောပေါ်က ကယ်ထုတ်လာနိုင်ခဲ့တယ်လို့ တိုက်ခိုက်ခံရမှုကို သိရှိမှုပြသခြင်းမရှိဘဲ ရုရှား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။
ရုရှားရေတပ်ဟာ ပင်လက်နက်ကနေပြီး ယူကရိန်းမြို့တော်ကို ဗုံးကြဲနေတာ ရက်ပေါင်း၅၀နီးပါးအကြာမှာ ရုရှားဟာ ယင်းရဲ့ အထင်ကရ ရေတပ်သင်္ဘောတစ်စီး ဆုံးရှုံးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ရုရှားစစ်တပ်ရဲ့ အဆုံးမရှိတဲ့ စစ်ကိရိယာကားတန်းတွေရပ်တန့်အောင်လုပ်ပစ်ခဲ့သူတွေနှင့် ရုရှားသင်္ဘောတွေကို နစ်မြုပ်အောင် လုပ်နိုင်သူတွေကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမီယာ ဇီလင်စကီးက ပြောပါတယ်။
ကိဗ်မြို့တော်၊ တောင်ပိုင်းက ခါဆွန်မြို့၊အရှေ့ပိုင်း ခါကစ်မြို့နှင့် အနောက်က အိုင်ဗန်နိုဖရန်ကီဗစ်မြို့တွေမှာ ပေါက်ကွဲမှုတွေဖြစ်ပြီးနောက် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုနှင့်ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ်သတင်းတွေမရသေးပါဘူး။
မြောက်ပိုင်းဆိပ်ကမ်းမြို့မာယီယူပူလ်က ပေါ့ပက်စ်နာနှင့်ရူဘစ်ဇိုင်းမြို့ကလေးတွေမှာ ရုရှားရဲ့တိုက်ခိုက်မှုကို ယူကရိန်းစစ်တပ်က ပြန်လည်တွန်းလှန်နိုင်ခဲ့ပြီး တင့်ကားတွေနှင့် သံချပ်ကာကားတော်တော်များများကို ဖျက်စီးပစ်လိုက်တယ်လို့ ယူကရိန်းစစ်တပ်ကပြောပေမယ့် ဒီသတင်းကို ရိုက်တာက အတည်ပြုလို့မရသေးပဲရှိပါတယ်။
Source Reuters
Page 856 of 927