Published 17 April 2022
သူခိုးဂိုဏ်းတစ်ဂိုဏ်းဟာအိန္ဒိယအရှေ့မြောက်ပိုင်းက ပေ ၆၀ရှည်လျားပြီး တန်ချိန်၅၅၀ရှိတဲ့ တံတားတစ်စင်းကို တန်ဖိုးများလှတဲ့ သံတိုသံစတွေအတွက် ခိုးယူခဲ့ကြတယ်လို့ အိန္ဒိယသတင်းအေဂျင်စီတစ်ခုဖြစ်တဲ့ အေအင်န်အိုင်က ရေးသားလိုက်ပါတယ်။
ရဲတွေက တံတားတစ်စင်းလုံးခိုးမှုနှင့် အမျိုးသား (၈)ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး အဲဒီထဲက နှစ်ဦးဟာ အစိုးရ ဝန်ထမ်းတွေဖြစ်ကြတယ်လို့ ရဲအရာရှိတစ်ဦးက အေအင်န်အိုင်ကိုပြောပါတယ်။
“ ကျွန်တော်တို့ လူ(၈)ဦးကို ဖမ်းဆီးမိပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ သူခိုးတွေနှင့် အချိတ်အဆက်ရှိတဲ့ ရေအရင်းအမြစ်ဌာနက ဒေသခွဲအရာရှိနှစ်ဦးလည်း ပါဝင်ပါတယ်”လို့ ရိုတက်စ်ရဲဌာန ရဲအုပ်အာရှစ်ဘာတီကပြောပါတယ်။
“ သူခိုးတွေက တံတားကိုခိုးတဲ့အခါ အဲဒီအရာရှိနှစ်ဦးက မသိချင်ယောင်ဆောင်ပေးကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့ JCB တစ်စီး၊ အလေးချိန်၂၄၇ ကီလိုရှိတဲ့ iron channels တွေနှင့် အခြားပစ္စည်းတွေပြန်သိမ်းဆည်းရမိပါတယ်” လို့ ဘာတီက ပြောပါတယ်။
အဲဒီသံတံတားဟာ ဘီဟာက အာရာဆုန်းတူးမြောင်းကို ဖြတ်ဆောက်ထားတဲ့ တံတားတစ်စင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ၂၀၀၀ပြည့်နှစ်စောစောပိုင်းနှစ်တွေကစပြီး အဲဒီတံတားကို မသုံးဖြစ်ခဲ့တဲ့နောက် တံတားဟာ ပြုပြင်ဖို့လိုအပ်နေတဲ့ အခြေအနေ မှာရှိသွားခဲ့ပါတယ်။အဲဒီတံတားကို ဧပြီ(၃)ရက်ကစပြီး (၃)ရက်တိုင် ဖြုတ်ခဲ့ကြတာဖြစ်တယ်လို့လည်း ဘီဘီစီက သတင်းရေးသားပါတယ်။
အာမီယာဗာ ရွာသားတွေကတော့ သူခိုးတွေကိုမြင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တံတားကိုလာဖြုတ်ခိုးယူနေကြတယ်လို့ တစ်ယောက် ကမျှ သံသယမရှိခဲ့ဘူးလို့ ဒေသဆိုင်ရာ သတင်းဌာနတစ်ခုက သတင်းရေးပါတယ်။
အဲဒီအစား မသုံးတော့တဲ့ တံတားကြီးမရှိတော့လို့ အချို့ရွာသားတွေက ပျော်တောင်ပျော်ကြတယ်လို့ အဲဒီသတင်းက ဆက်ရေး သားထားပါတယ်။
ဧပြီ(၅)ရက်နေ့မှာတော့ ဆည်မြောင်းဌာနကို အနီးရွာတစ်ရွာက ပါဝန်ကူမားဆိုသူက ဖုန်းဆက်ပါတယ်။ သူက တံတား တစ်စီးလုံးဖယ်ပစ်တာကို ဘာကြောင့် ဒေသအရာရှိတွေက လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအတိုင်းမလုပ်ကြတာလဲလို့ မေးတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ဒါဟာမှုခင်းတစ်ခုဖြစ်မယ်လို့ ရဲတွေက အလန့်တကြားဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်လို့ ဘီဘီစီကရေးပါတယ်။
အဲဒီနောက် ရဲတွေက စတင်စုံစမ်းမှုတွေလုပ်ပါတော့တယ်။ အာဏာပိုင်တွေက တံတားဖြတ်ပစ်ဖို့ အမိန့်မထုတ်ထားဘူးဆိုတာ ကိုသိရတာနှင့် ရဲတွေက စီးနင်းမှုတွေ လုပ်ခဲ့ရပါတယ်။
အဲဒီနောက် လူ(၈)ဦးကိုဖမ်းမိခဲ့ပါတယ်။ အစိုးရဝန်ထမ်းတွေနှင့် အရပ်ထဲက နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးကိုပါ ဖမ်းမိခဲ့ပါတယ်။
ရာဒီရှန်ဆင်းမ်ဆိုတဲ့ ဒေသခွဲအရာရှိတစ်ဦးကိုဖမ်းခဲ့တယ်လို့ တိုင်းမ်အော့ဖ်အိန္ဒိယသတင်းစာကရေးပါတယ်။ နောက်တစ်ဦးက ဆည်မြောင်းဌာနက အချိန်ပိုင်းဝန်ထမ်း အာဗင်းကူမားဖြစ်ပါတယ်။ သူက ဖြတ်သန်းသွားလာနေတဲ့ရွာသားတွေကိုတောင် ဒါဟာ တရားဝင်အမိန့်နှင့်လုပ်နေတာလို့တောင်ပြောခဲ့တယ်လို့ ဘီဘီစီကရေးပါတယ်။
နောက်တစ်ဦးကတော့ အိန္ဒိယဆိုရှယ်လစ်ပါတီ Rashtriya Janata Dal က အောက်ခြေခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ရှီကာလျန် ဘတ်ဝတ်ချ်ဖြစ်တယ်လို့ တိုင်းမ်အော့အိန္ဒိယရဲ့ သတင်းထဲမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
ဖမ်းမိတဲ့အထဲက လေးဦးဟာ သံတိုသံစလုပ်ငန်းတွေမှာ အလုပ်လုပ်နေသူတွေဖြစ်ပါတယ်။ သံတိုသံစတွေကို တရားမဝင် စက်ရုံတွေကို ရောင်းချတာဟာ အိန္ဒိယမှာ ဝင်ငွေကောင်းတဲ့ စီးပွားရေးလို့ ရိုက်တာက ရေးပါတယ်။
Source Insider
#WorldNews_Health
Published 17 April 2022
ကလေးတွေကို တစ်တော့ခ်နှင့် အခြား ခပ်မြန်မြန်ဗွီဒီယိုအက်ပလီကေးရှင်းတွေကို အသုံးပြုခိုင်းတာဟာ သူတို့ကို သကြားလုံးချိုချဉ်ဆိုင်ထဲ ခေါ်သွားလိုက်သလို သူတို့ဟာ ချက်ချင်းလက်ငင်း သာယာကျေနပ်သွားကြလိမ့်မယ်လို့ အောက်စ်ဖို့ တက္ကသိုလ်ရဲ့ ကျင့်ဝတ်ပညာရှင်တစ်ဦးက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
ဒီလိုပလက်ဖောင်းတွေအပေါ် စိတ်ပူပန်မှုတွေမြင့်တက်လာနေပြီး အဲဒီဗွီဒီယိုတွေဟာ ပုံမှန်အားဖြင့် ၁၅စက္ကန့်လောက်ပဲကြပြီး ကလေးတွေ ဦးနှောက်ဖွံဖြိုးမှုအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုဖြစ်စေပါတယ်။
အဲဒါတွေဟာ ကလေးတွေကို နေ့စဉ်လုပ်ငန်းတွေ အာရုံစူးစိုက်လုပ်ဆောင်ရာမှာ အခက်ကြုံစေလာနိုင်တယ်လို့ နည်းပညာ သိပ္ပံပညာရှင်နှင့် ကြေညာဗျူဟာမှူးဟောင်းလုပ်ခဲ့တဲ့ သူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
Òဘာနှင့်တူသလဲဆိုတော့ ကလေးတွေကို ချိုချဉ်ဆိုင်ထဲနေခိုင်းပြီးမှ သကြားလုံးတွေအားလုံးမေ့လိုက်ပြီး ဟင်သီးဟင်းရွက် တစ်ပန်းကန်လောက်စားခိုင်းသလိုဖြစ်နေတယ်Ó လို့ အောက်စ်ဖို့တက္ကသိုလ်ရဲ့ ကျင့်ဝတ်ပညာရှင်တစ်ဦး ဖြစ်တဲ့ အမ်းစ်ဝီလီယမ် က ဝေါစထရိဂျာနယ်ကိုပြောပါတယ်။
“လူသားသမိုင်းမှာ မကြံစဖူးဖြစ်တဲ့ အလျင်မပြတ်တဲ့ လက်ငင်းသာယာမှုတွေ ကျွန်တော်တို့ရရှိနေတယ်Ó လို့ သူကပြောပါတယ်။
ဦးနှောက်ဟာ ဒီဂျစ်တယ်ကမ္ဘာလို ပြောင်းလဲမှုတွေဆက်တိုက်ဖြစ်နေတာကို ကျင့်သားရလာရင် တစ်နေရာကို အာရုံစူးစိုက်ဖို့ ခက်ခဲလာလိမ်မယ် လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက သတိပေးထားကြပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ တစ်ခ်တော့ခ်ဟာ ကလေးသူငယ်တွေအကြားမှာ ယူကျု ပြီးရင် ဒုတိယရေပန်းအစားဆုံး ဆိုရှယ်မီဒီယာ ပလက်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။အသက် ၁၂ နှစ်နှင့် ၁၅ နှစ်အကြား ကလေးသူငယ်တွေရဲ့ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ အပတ်စဉ်သုံးနေကြတာပါ။
၂၀၁၈ ခုနှစ်ကစပြီး ဗွီဒီယိုတိုနံ့နံ့ကလေးတွေနှင့် တစ်ခ်တော့ခ်ဟာ ရေပန်းစားလာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အရောက်မှာ တစ်ကမ္ဘာလုံးသုံးစွဲသူ တစ်ဘီလျံကျော်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒီကတည်းက စိတ်ပူခဲ့ကြတာက အင်မတန်မြန်တဲ့ ဗွီဒီယိုတွေကြောင့် ကလေးတွေဟာ နေ့စဉ်အလုပ်တွေကို အာရုံစိုက်တာ ခက်သွားကြမှာကိုပါ။
တစ်ခ်တော့ဟာ သူတို့ရိုက်လိုက်တဲ့ဗွီဒီယိုတွေထဲမှာ ဘယ်ဟာကို အရှည်ကြာဆုံးကြည့်သလဲဆိုတာကြည့်ပြီး အလားတူဗွီဒီယိုမျိုးဆက်ရိုက်ကြပါတယ်။
ဒါတွေကို အသုံးပြုသူတွေက ကြည့်လိုက်တဲ့အခါ ဦးနှောက်ဗဟိုကို နှိုးဆွပေးလိုက်ပြီး စွဲသွားစေပါတယ်။ အဲဒီနောက် အက်ပလီကေးရှင်းကို ပြန်ချဖို့တောင် မလွယ်ဖြစ်သွားတယ်လို့ လေ့လာမှုတွေက ဆိုပါတယ်။
ဆိုရှယ်မီဒီယာနှင့် စမတ်ဖုန်းတွေဟာ စိတ်ကျရောဂါနှင့် အထီးကျန်မှုတွေကို ဘယ်လိုမြင့်တက်လာစေတယ်ဆိုတာကို အခြားလေ့လာမှုတွေမှုတွေက အလေးပေးဖော်ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။
တစ်တော့ခ်ကုမ္ပဏီရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရသူ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ဝေါစထရိဂျာနယ်ကိုပြောရာမှာ သူတို့အနေနှင့် အက်ပလီကေးရှင်းကို အလွန်အကျွံသုံးစွဲမှုလျှော့ချနိုင်ဖို့ သူတို့ အပြောင်းအလဲတွေ လတ်တလော လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။အဲဒီအထဲမှာ အသက်၁၅နှစ်အောက်ကလေးတွေကို ည ၉ နာရီကျော်ရင် သူတို့ဆီဝင်လာမယ့် အသိပေးအကြောင်းကြားစာတိုတွေကို ပိတ်လိုက်ပါတယ်။ပြီတော့ ခဏအနားယူဖို့လည်း ပုံမှန်စာတိုပေးပို့ပါတယ်လို့ သူမကပြောပါတယ်။
Source: DailyMail.
#Yangon_Media_Group
#WorldNews_Health
Published 17 April 2022
ဖိုင်ဇာကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကို စတုတ္တမြှောက်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးတဲ့နောက် အနည်းဆုံးတစ်လအကြာမှာ ထိုးနှံကြတဲ့ အသက်ကြီးသူတွေဟာ ရောဂါပြင်းထန်ခြင်း၊ဆေးရုံတက်ရခြင်းနှင့် သေဆုံးခြင်းတို့ကနေ သိသာစွာ ကာကွယ်ပေးတယ်လို့ အစ္စရေးသုတေသနပြုချက်အရ သိရပါတယ်။ အဲဒီသုတေသနကို အိုမီခရွန်မျိုးကွဲ မင်းမူနေတဲ့အချိန်မှာ ပြုလုပ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
တတိယဆေးထိုးပြီးလို့ အနည်းဆုံး(၄)လအကြာ စတုတ္ထအားမြှင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးသူတွေဟာ ထိုးပြီးလို့ (၇)ရက်မှ ရက်ပေါင်း (၃၀)အတွင်းမှာ တတိယမြောက်ဆေးပဲထိုးထားသူတွေနှင့်ယှဉ်ရင် ကူးစက်နိုင်ခြေကို ၄၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ မြင်သာတဲ့ ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို ၅၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ဆေးရုံတက်ရနိုင်ခြေကို ၆၂ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် သေဆုံးနိုင်ခြေကို ၇၄ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချပေးနိုင်တာကို သုတေသနတွေ့ရှိခဲပါတယ်။
အဲဒီတွေ့ရှိချက်ကို နယူးအင်္ဂလန်ဆေးဂျာနယ်မှာ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဖော်ပြခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ သုတေသနပညာရှင်တွေဟာ အသက်(၆၀)နှစ်နှင့်အထက် လူကြီးတွေထဲမှာ စတုတ္ထမြောက်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးထိုးခဲ့သူ ၁၈၂,၁၂၂ ဦးကို တတိယမြောက်ပဲထိုးရသေးတဲ့အရေအတွက်တူသူ အသက်အပိုင်းအခြားတူသူတွေနှင့် နှိုင်းယှဉ်သုံးသပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
“ တကယ့်လက်တွေ့ဖြစ်ခဲ့သူတွေဆီကရတဲ့ ရလာဒ်တွေအရ စတုတ္ထမြောက် အားမြှင့်ဆေးဟာ အလုပ်ဖြစ်တယ်လို့ တွေ့ကြရပါတယ်။ အနည်းဆုံး ကနဦးမှာကိုက အိုမီခရွန်မျိုးကွဲကို ကောင်းစွာကာကွယ်နိုင်တာတွေ့ရပါတယ်Ó လို့ သုတေသမှူးတွေကပြောပါတယ်။
Òစတုတ္ထမြောက်ကာကွယ်ဆေးကြောင့် ကာကွယ်မှုတွေပေါ် လေ့လာဖို့ နောက်ထပ်သုတေသနတွေဆက်လုပ်သွားပါမယ်Ó လို့ သူတို့ဆိုပါတယ်။ ယခုသုတေသတွေ့ရှိချက်အရ စတုတ္ထကာကွယ်ဆေးဟာ အချိန်နှင့်အမျှ ကူးစက်နိုင်ခြေအပေါ်မှာတော့ စွမ်းရည်ကျတာပိုမြန်ပြီး အပြင်းဖျားနာမှုကိုတော့ တည်ငြိမ်စွာထိန်းပေးနိုင်တာတွေ့ရကြောင်း သိရှိရပါတယ်။
Source Reuters
#Yangon_Media_Group
Published 16 April 2022
ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးပတ္တမြားအရိုင်းတုံးကြီးတွေထဲမှာ တစ်တုံးကို ပင်လယ်ကွေ့စော်ဘွားနိုင်ငံ ဒူဘိုင်းမှာ လေလံတင်ရောင်းချတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
၈၄၀၀ ကာရက်ရှိတဲ့ ပတ္တမြားကျောက်ရိုင်းတုံးကြီးကို ဘာ့ချ်အယ်ဟာမားလို့ ချစ်စနိုးအမည်ပေးထားပြီး အလေးချိန်အားဖြင့် ခြောက်ပေါင်ကျော်(၂.၈ကီလိုဂရမ်) ရှိပါတယ်။
အဲဒီပတ္တမြားရိုင်းကြီးကို တန်ဇန်းနီးယားကနေ တူးဖော်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး SJ Gold and Diamond's Callisto collection အဖြစ် သောကြာနေ့က ဒူဘိုင်းဟိုတယ်တစ်ခုမှာ ပြသထားပါတယ်။
စိမ်းဖန့်ဖန်းနှင့်ခရမ်းရင့်ရောင်သန်းနေတဲ့ အဲဒီပတ္တမြားရိုင်းတုံးဟာ ဒေါ်လာသန်း၁၂၀အထိ ရနိုင်တယ်လို့ ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။
ဒီပတ္တမြားကြီးကို လေလံမပစ်ခင် ဒူဘိုင်းမှာ လာမယ့်ရက်(၃၀)အတွင်း အခြားနေရာတွေမှာလည်း ခင်းကျင်းပြသဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
Source: AFP
Published 16 April 2022
ဆော်ဒီရဲ့ အထင်ကရ ရုပ်မြင်သံကြားကွန်ယက်တစ်ခုက ထုတ်လွှင့်တဲ့ sketch ဆိုတဲ့ အစီအစဉ်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်ကို အတုပြုလုပ်ပြီး ပျက်လုံးထုတ်ခဲ့ရာ လူသန်းပေါင်းများစွာကြည့်ရှုခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီလို ရှားရှားပါပါး လုပ်ရပ်က ဆော်ဒီအာရေဗျနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ တို့အကြား တဖြည်းဖြည်းဆိုးရွားလာနေတဲ့ ဆက်ဆံရေးကို ပြသနေတာဖြစ်ပါတယ်။
Sketch အစီအစဉ်ကို အကြီးမားဆုံး ပန်-အာရပ်ဖျော်ဖြေရေး ကွန်ယက်ကြီးက အမ်ဘီစီက ဒီတစ်ပတ်ထဲ ပြသခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒီအစီအစဉ်မှာ လူရွှင်တော် ကာလက်အယ်လ်ဖာရာ့ဂျ်က သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်သရုပ်ဆောင်တစ်ဦးက စကားအမှားတွေလိုက်ပြင်ပေးတဲ့ ဒုသမ္မတ ကမ်မလာဟာရစ်အဖြစ်သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ သူက ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်လို့ ရုရှားသမ္မတ ဗလက်ဒီမာပူတင်ကို တင်းမာတဲ့ သတင်းစကား တစ်မိနစ်ခန့်ပြောကြားနေစဉ် အတွင်းမှာပဲ စကားပြောစင်မြင့်မှာ နှစ်ကြိမ်အိပ်ငိုက်သွားတဲ့ ပျက်လုံးကို ထုတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
Source MBC/AFP
Published 16 April 2022
စင်္ကာပူဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး လောရင့်ဝေါင်းဟာ စင်္ကာပူဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် နောင်မှာ သူ့အရိုက်အရာကိုဆက်ခံမည့်သူ ဖြစ်တယ်လို့ ဝန်ကြီးချုပ် လီရှန်လွန်းက ဧပြီ ၁၆ ရက် စနေနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
စင်္ကာပူရဲ့ အာဏာရပါတီဖြစ်တဲ့ ပြည်သူ့လှုပ်ရှားမှုပါတီ(ပီအေပီ)ရဲ့ စတုတ္ထမျိုးဆက်သစ်ပါလို့ပြောကြတဲ့အဖွဲ့ရဲ့ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ဝေါင်းကို တင်မြှောက်လိုက်ကြောင်း ကြာသပတေးနေ့က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ သူ့ကို စင်္ကာပူရဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာစေဖို့ လမ်းခင်းပေးလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။
“ လောရင့်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ကျွန်တော့်နေရာဆက်ခံဖို့ အစီအစဉ်က (အကယ်လို့ ပီအေပီနိုင်ခဲ့ရင်) လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်ခင် ဒါမှမဟုတ်ရွေးကောက်ပွဲအပြီးဖြစ်လိမ့်ယ်။ ၂၀၂၅မှာကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ ခက်ခက်ခဲခဲ ယှဉ်ပြိုင်ကြရဖို့ သေချာတယ်” လို့ စနေနေ့(ယနေ့)မှာ လီက ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ ပို့စ်တင်ခဲ့ပါတယ်။
လီဟာ စင်္ကာပူကျွန်းနိုင်ငံကလေးရဲ့ လွတ်လပ်ရေးခေါင်းဆောင် လီကွမ်ယူရဲ့သားဖြစ်ပြီး ၂၀၀၄ခုနှစ်ကတည်းက စင်္ကာပူ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်နေသူပါ။
ချမ်းသာကြွယ်ဝတဲ့ စင်္ကပူမှာ တည်ငြိမ်မှုဟာ နိုင်ငံရဲ့ အဓိက အားသာချက်တွေထဲက တစ်ခုဖြစ်နေပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ဒေသတွင်းက ရင်းနှီးမြှပ်နှံသူတွေနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေအတွက် လောကနိဗ္ဗာန်ဖြစ်နေပါတယ်။ နိုင်ငံရေးကသောင်းကနင်းဖြစ်တယ်ဆိုတာ စင်္ကာပူမှာ မြင်တွေ့နေကြ အရာမဟုတ်ပါဘူး။
အသက် ၄၉နှစ်အရွယ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ဝေါင်းဟာ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ဘေးတစ်လျောက်မှာ မြို့ပြနိုင်ငံကလေးတစ်ခုသာဖြစ်တဲ့ စင်္ကာပူရဲ့စီးပွားရေးကို မောင်းနှင်ပေးနေသူဖြစ်ပါတယ်။သူဟာအစိုးရရဲ့ ကပ်ဘေးလုပ်ငန်းအဖွဲ့မှာ ပူးတွဲဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ယူထားပါတယ်။အသက်၇၀ရှိပြီဖြစ်တဲ့ လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ်လီကို ဆက်ခံမည့်သူအဖြစ် အဲဒီကတည်းက ထင်ကြေးပေးခံရသူဖြစ်ပါတယ်။
စင်္ကာပူမှာ ခေါင်းဆောင်သစ်ဆက်ခံမှုကို လွတ်လပ်ရေးရပြီးကတည်းက ပီအေပီ ပါတီကပဲ စီမံလာခဲ့တာဖြစ်ပြီး ပုံမှန်အားဖြင့် ဂရုတစ်စိုက်ကို အစီအစဉ်ချလုပ်တဲ့အလုပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ဒုဝန်ကြီးချုပ် ဟန်ဆွီကီးက ဘေးထွက်နေဖို့ မျှော်လင့်မထားတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် လီရဲ့ ဆက်ခံသူ အစီအစဉ်ဟာ ပြတ်တောက်သွားခဲ့ရပါတယ်။
“ ကျွန်တော် အသက်(၇၀)ရှိပါပြီ။ သူအဆင်သင့်ဖြစ်တဲ့အခါ လောရင့်ကို ကျွန်တော်တာဝန်လွှဲပေးမယ်လို့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်” လို့ လီက သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောခဲ့ပါတယ်။ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပါတီကိုဦးဆောင်ဖို့ သူဖြစ်မလား ဝေါင်းဖြစ်မလားဆိုတာကိုတော့ နောက်ပိုင်းမှာဆုံးဖြတ်မယ်လို့ ဝန်ကြီးချုပ်လီကပြောပါတယ်။
Source: Reuters
Published 16 April 2022
မြန်မာနှင့်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှစ်နိုင်ငံဟာ ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကနေတစ်ဆင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို တိုးမြှင့် နိုင်မယ့် အခွင့်အလမ်းကောင်းတွေ ရှိနေတယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ပညာရှင်တစ်ဦးက ယူရေးရှားရီဗျူး ဂျာနယ်မှာ ဧပြီ ၁၆ရက် ယနေ့မှာ ရေးသားလိုက်ပါတယ်။
ရေးသားသူမှာ ဒါကာတက္ကသိုလ်မှ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး မဟာဘွဲ့ရသူ အလွတ်တန်းစာရေးဆရာ ဂျူဘီဒါ ချောင်ဒရီ Jubeda Chowdhury ဆိုသူပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး “ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် မြန်မာအကြား ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အလားအလာများ” ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နှင့် သူက သုံးသပ်ချက်ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
သူက ကာကွယ်ရေးဒီပလိုမေစီဖြင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးမြှင့်တင်နိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်လိုက်ပါတယ်။နှစ်နိုင်ငံနှင့် ဒေသဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးတိုးမြှင့်ရာမှာ စစ်ရေးဒီပလိုမေစီဟာ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးရဲ့မရှိမဖြစ် အစိတ်အပိုင်းတွေထဲက တစ်ခုအဖြစ် ကာလရှည်ကြာကတည်းက တည်ရှိခဲ့ပြီး အဲဒါဟာ ထိရောက်တဲ့ နည်းလမ်းစဉ်လည်းဖြစ်တယ်လို့ သူကရေးပါတယ်။
မြန်မာနှင့်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တို့ဟာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေဖြစ်ကြပြီး နိုင်ငံတကာနယ်နမိတ်၂၇၁ကီလိုမီတာထိစပ်နေကြပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီးနောက် မြန်မာဟာ ၁၉၇၂ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၃ရက်နေ့မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် မြန်မာအကြား အထွေထွေသဘောတူစာချုပ် တစ်ရပ်လက်မှတ်ရေးထိုးကြပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၈၉ ဇွန်လမှာ နှစ်နိုင်ငံအကြား ကုန်သွယ်ရေးနှင့်စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ နားလည်မှုစာချွန်လွှာသုံးခုလက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့တယ်လို့လည်း ဆောင်းပါးမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနှင့်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှင်စစ်တပ်အကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်တဲ့ နယ်ပယ်ကျယ်ပြန့်လှပြီး စစ်တပ်က နှစ်ရှည်လများ အုပ်စိုးထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အခြားနိုင်ငံတွေနှင့် စစ်တပ်အချင်းချင်း ဆက်ဆံရေးဟာ အရေးကြီးတယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။အဲဒါကြောင့် နှစ်နိုင်ငံ စစ်တပ်တွေဟာ ဘုံအကျိုးစီးပွားအပေါ်အခြေခံပြီး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်သင့်ကြတယ်လို့ သူက အကြံပြုတိုက်တွန်းထားပါတယ်။
မြန်မာတပ်မတော်နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တပ်မတော်နှစ်ရပ်အကြားမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်တဲ့ နယ်ပယ်တွေကိုလည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ပညာရှင်က ဖော်ထုတ်ထားပါတယ်။ အဲဒါတွေက သောင်းကျန်းသူတိုက်ဖျက်ရေး၊အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး၊ ဘင်္ဂလီဘာသာစကားကျွမ်းကျင်မှု၊မြန်မာဘာသာစကားကျွမ်းကျင်မှု၊ ရေတပ်နှင့်လေတပ်ပူးပေါင်းစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုနှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်ဒေသအတွင်း သမားရိုးကျနှင့် သမားရိုးကျမဟုတ်သော ခြိမ်းခြောက်မှုများကို တွန်းလှန်ရန် ထောက်လှမ်းရေးသတင်းအချက်အလက်ဖလှယ်ရေးတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒီအပြင် သင်တန်းတွေအပြန်အလှန်စေလွှတ်ရေး၊ ထောက်လှမ်းရေးသတင်းအချက်အလက်ဖလှယ်ခြင်း၊မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်တစ်လျောက် တရားမဝင်လက်နက်ရောင်းဝယ်မှု၊မူးယစ်ဆေးဝါးရောင်းဝယ်မှုနှင့်လူကုန်ကူးမှုစတဲ့ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်မှုခင်းတွေကို ဟန့်တားကာကွယ်ဖို့ နှစ်နိုင်ငံပူးတွဲ ကင်းလှည့်တာတွေကို တိုးချဲ့လုပ်ဆောင်ဖို့ သူက အကြံပြုထားပါတယ်။
စစ်တပ်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွေ အပြန်အလှန်စေလွှတ်ခြင်းတွေဟာ နှစ်နိုင်ငံအကြား အငြင်းပွားမှုတွေကို ဖြေရှင်းဖို့ လမ်းဖွင့်ပေးတာဖြစ်တယ်လို့ သူ့အမြင်ကို ဆောင်းပါးမှာဖော်ပြထားပါတယ်။ သူက နှစ်နိုင်ငံအကြား စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်တွေနှင့် အဆင့်မြင့်စစ်တပ်အရာရှိတွေ အပြန်အလှန်လည်ပတ်ခဲ့ကြတာတွေကို ပြန်လည်ရေးသားထားပြီး အဲဒီအလည်အပတ်ခရီးတွေက နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ဘယ်လိုအကျိုးပြုခဲ့တယ်ဆိုတာတွေကိုပါ ထည့်သွင်းသုံးသပ်ထားပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးမြတ်နိုးတဲ့ ခင်မင်ဖွယ်ကောင်းတဲ့ အိမ်နီးချင်းဖြစ်တယ်ဆိုတာ မြန်မာအနေနှင့် နားလည်သင့် တယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဟာ ငြိမ်းချမ်းစွာအတူယှဉ်တွဲနေထိုင်မှုကိုယုံကြည်တယ်။ အဲဒါကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှနှင့် ဆက်ဆံတဲ့အတွက် မြန်မာအတွက်လည်း အကျိုးရှိပါတယ်လို့ သူက သုံးသပ်ပြပါတယ်။
“ အိမ်နီးချင်းနှစ်နိုင်ငံအကြား စစ်တပ်ချင်းဆက်ဆံရေးဟာ ငြိမ်းချမ်းခြင်း၊သဟဇာတဖြစ်ခြင်း၊ဒေသတည်ငြိမ်ခြင်းနှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အတွက်နှင့် ဒေသကြီးတစ်ခုလုံးအတွက် (တောင်အာရှနှင့် အရှေ့တောင်အာရှ)ပိုမိုကြီးမားသော အကျိုးစီးပွား တို့ကို အသေအချာဖြစ်ထွန်းစေနိုင်ပါတယ်” လို့ သူက အဆုံးသတ်ရေးသားထားပါတယ်။
Source: Eurasia Review: Prospects of Defense Cooperation Between Bangladesh-Myanmar by Jubeda Chowdhury
Page 855 of 927