#WorldScience
Published 26 April 2022
ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်များက လူသားသမိုင်းတလျှောက်မှာ အင်အားအကြီးမားဆုံးငလျှင်လှုပ်ခတ်မှုကြီးကို တွေ့ရှိခဲ့ကြရာ ထောင်စုနှစ်တစ်ခုတိုင်အောင် ကမ်းရိုးတန်းတွေကိုဖျက်ဆီးခဲ့တဲ့ မိုင် ၅,၀၀၀ ဧရာမဆူနာမီလှိုင်းကြီးဖြစ်ပွားခဲ့တာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြကြောင်း LiveScience က သတင်းတင်ပို့ထားပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၃,၈၀၀ ခန့်က ချီလီနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှာ ပြင်းအား ၉.၅ အဆင့်ရှိမြေငလျှင်လှုပ်ခတ်ခဲ့ကြောင်း Science Advances ဂျာနယ်ကဖော်ပြထားပါတယ်။
လေ့လာချက်ထဲကဖော်ပြချက်အရ ကမ္ဘာ့အပေါ်ယံအလွှာက နောက်ထပ်တစ်လွှာအောက် အင်အားပြင်းပြင်းနဲ့ လှုပ်ရှားခဲ့တာကြောင့် ပြင်းအားမြင့်ငလျှင်ဖြစ်ပေါ်လာကြောင်း၊ အဆိုပါငလျှင်တွေကြောင့် ဆူနာမီလှိုင်းကြီးတွေဖြစ်ပေါ်လာကာ ပိုမိုပျက်စီးစေခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
ငလျှင်လှုပ်ခတ်မှုကြောင့် ၆၆ ပေအမြင့်ရှိဆူနာမီလှိုင်းလုံးကြီးတွေပေါ်ပေါက်လာကာ ချီလီနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းကနေ နယူးဇီလန်အထိရောက်ရှိသွားပါတယ်။
ဆူနာမီလှိုင်းတွေကနေ မော်တော်ကားအရွယ်အစားလောက်ရှိတဲ့ ကျောက်တုံးကြီးတွေဟာ ကုန်းတွင်းပိုင်းမိုင် ၂၆၀ လောက်အထိ ဖျက်ဆီးသွားခဲ့ပြီး နှစ်ပေါင်း ၁,၀၀၀ လောက်အထိ ကမ်းရိုးတန်းတွေအနီးအနား ကျက်စားနေထိုင်စရာနေရာမရှိခဲ့ကြောင်း ဆောက်သမ်တန်တက္ကသိုလ်မှဖော်ပြထားပါတယ်။
ပင်လယ်နုန်းတွေအလွန်မြင့်တက်လာကာ ကုန်းတွင်းပိုင်းအတော်ဝေးဝေးအထိ ရောက်ရှိသွားခဲ့ပါတယ်။
ချီလီမြောက်ပိုင်းကမ်းရိုးတန်းမှာ ဆူနာမီဒဏ်ကြောင့်မြေအောက်ရောက်နေခဲ့တဲ့ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
ဆူနာမီလှိုင်းရဲ့ နောက်ပြန်ဆွဲအားကြောင့် အဆောက်အအုံတွေပြောင်းပြန်ဖြစ်နေခဲ့ပြီး ဒေသနေလူတွေ ဘာမှမကျန်ရှိခဲ့ပါဘူးလို့ ဆောက်သမ်တန်တက္ကသိုလ်မှပရော်ဖက်ဆာ'ဂျိမ်းစ်ဂေါ့ဖ်'က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ရှေးဟောင်းသုတေသနကောက်နုတ်ချက်များအရ ထိုခေတ်မှလူတွေဟာ ဆူနာမီနဲ့အလှမ်းဝေးရာ ကုန်းတွင်းပိုင်းများသို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
'ဂေါ့ဖ်'နဲ့သုတေသနအဖွဲ့က မော်တော်ကားအရွယ်လောက်ရှိတဲ့ ကျောက်စိုင်ခဲတွေကို နယူးဇီလန်ချာသမ်ကျွန်းကုန်းတွင်းပိုင်းအထိတွေ့ရှိခဲ့ကြပြီးနောက် ဆူနာမီလှိုင်းက ဩစတြေးလျရှားဒေသအထိ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း သုံးသပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
အဆိုပါကျောက်စိုင်ခဲကြီးတွေက ငလျှင်လှုပ်ခတ်ခဲ့တဲ့အချိန်ခေတ်ကာလလောက်က ဖြစ်မယ်လို့ယူဆရပါတယ်။
ချီလီမြောက်ပိုင်းကနေ ဆူနာမီလှိုင်းများက ကျောက်စိုင်ခဲကြီးတွေကို သယ်ဆောင်သွားခဲ့တာဟာ ပြင်းအား ၉.၅ အဆင့်ရှိတဲ့ငလျှင်ကြောင့်သာဖြစ်မယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒီလေ့လာမှုမတိုင်ခင်က အကြီးမားဆုံးငလျှင်ကို ၁၉၆၀ ခုနှစ်က မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ပါတယ်။
ချီလီတောင်ပိုင်းမှ ပြင်းအား ၉.၄ မှ ၉.၆ အဆင့်ရှိ ဗယ်လ်ဒီဗီယာငလျှင်လှုပ်ခတ်မှုက ဟာဝိုင်အီအထိ ဆူနာမီလှိုင်းတိုက်ခတ်ခဲ့ပြီး လူပေါင်း ၆,၀၀၀ ခန့်သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
Source: LiveScience
#Yangon_Media_Group
#WorldHealth
Published 26 April 2022
ကိုဗစ်ရောဂါဖြင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရဖူးသူ ၃ ပုံ ၂ ပုံကျော်ဟာ နောက်တစ်နှစ်ကျော်ကြာတဲ့အထိ ရောဂါလက္ခဏာများခံစားနေရသေးကြောင်း ယူကေသုတေသီများပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
အမျိုးသမီးများနဲ့ အဝလွန်သူများက နောက်ဆက်တွဲလက္ခဏာခံစားရနိုင်ချေအများဆုံးဖြစ်တာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ပြီး တစ်နှစ်ကျော်ကြာတာတောင် ကျန်းမာရေးဆိုးကျိုးတွေခံစားနေရဆဲဖြစ်တာကြောင့် ထိုလက္ခဏာဆိုးကျိုးတွေကိုကုသဖို့ အရေးတကြီးလိုအပ်လာကြောင်း တနင်္ဂနွေနေ့က ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
"ထိရောက်တဲ့ကုသမှုတွေ မပြုလုပ်နိုင်ရင် နောက်ဆက်တွဲလက္ခဏာတွေက ရေရှည်ဝေဒနာများဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်" လို့ လက်စ်တာတက္ကသိုလ်မှ'ခရစ္စတိုဖာဘရိုက်တ်လင်'က လန်းဆက်ဆေးပညာဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
လူပေါင်း ၂,၃၀၀ ကျော်ကိုစမ်းသပ်မှုပြုလုပ်ရာမှာ ကိုဗစ်ရောဂါဖြင့်ဆေးရုံတက်ကုသခံယူခဲ့ရသူ ၂၆ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၅ လအကြာမှာ ဝေဒနာလက္ခဏာများသက်သာသွားခဲ့ပြီး ၂၈.၉ ရာခိုင်နှုန်းကတော့ တစ်နှစ်ကျော်ပြီးမှသက်သာသွားပါတယ်။
အမျိုးသမီးများက အမျိုးသားများထက် ရောဂါလက္ခဏာမှပြန်လည်သက်သာလာနိုင်ချေ ၃၃ ရာခိုင်နှုန်းပိုနည်းတာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရပြီး အသက်ရှူကိရိယာလိုအပ်ခဲ့သူများနဲ့ အဝလွန်သူများက နောက်ဆက်တွဲလက္ခဏာဖြစ်ပွားနိုင်ချေပိုများပါတယ်။
အဖြစ်အများဆုံးနောက်ဆက်တွဲလက္ခဏာတွေက အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း၊ နွမ်းနယ်ခြင်း၊ ကြွက်သားနာခြင်း၊ အိပ်ရေးမဝခြင်း၊ ခြေတံလက်တံများအားနည်းခြင်း၊ စိတ်ကျန်းမာရေးအခြေအနေပြဿနာများ ဖြစ်ပါတယ်။
"ကိုဗစ်နောက်ဆက်တွဲလက္ခဏာခံစားရသူတွေ အလွန်များလာတာကြောင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေ အရေးတကြီးလိုအပ်လာပါတယ်" လို့ 'ဘရိုက်တ်လင်'ကဆိုပါတယ်။
လူအများစုဟာ ဆေးရုံမှဆင်းပြီးတစ်နှစ်ကျော်ကြာတာတောင် နောက်ဆက်တွဲလက္ခဏာဆိုးများခံစားနေရပြီး ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားနိုင်စွမ်းကျဆင်းခြင်း၊ လူမှုဘဝကျန်းမာရေးဆုတ်ယုတ်ခြင်းတို့ ခံစားနေရကြောင်း ဖော်ပြထားကြပါတယ်။
Source: Deutsche Welle
#Yangon_Media_Group
#WorldNews
Published 25 April 2022
စိမ်းလန်းစိုပြည်တဲ့ ရှုခင်းတွေ၊ဟန်ကျပန်ကျနှင့် တောင်သူအမျိုးသမီးရုပ်ပုံတွေနှင့် ပန်းပုရုပ်တွေဟာ ပြန်ရှာတွေ့ခဲ့တဲ့အီရတ်ရဲ့ ခေတ်ပြိုင်ပန်းချီ အစကနဦးလက်ရာတွေဖြစ်ပြီး ပန်းချီဝါသနာအိုးတွေအနေနှင့် ပြပွဲမှာ ကြည့်ရှုခွင့်ရကြပြီဖြစ်ပါတယ်။
#Yangon_Media_Group
Published 25 April 2022
နိုင်ငံပေါင်း ၁၂ နိုင်ငံက ကလေးသူငယ်တွေအကြားမှာ အမျိုးအမည်မသိ စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ အသည်းရောင်ရောဂါဖြစ်ပွားနေပြီး အနည်းဆုံး ကလေးတစ်ဦး သေဆုံးသွားတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက ပြောပါတယ်။
အနည်းဆုံးကလေးပေါင်း ၁၆၉ ဦးမှာ စိုးရိမ်ဖွယ်အသည်းရောဂါတွေဖြစ်လာပြီး အဲဒီအထဲမှာ ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာ ကလေး ၁၁၄ ဦးဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ အဲဒီအပြင် အမေရိကန်၊စပိန်၊အစ္စရေး၊ဒိန်းမတ်နှင့် အခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း အလားတူရောဂါတွေ ဖြစ်ပွားနေတာတွေ့ရှိရတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက ပြောပါတယ်။
လူနာတွေထဲမှာ တစ်လသားကလေးငယ်ကနေ ၁၆နှစ်အရွယ်အထိ ပါဝင်နေပါတယ်။ အဲဒီအထဲက ကလေး(၁၇)ဦးဟာ အသည်းအစားထိုး ခွဲစိတ်ကုသဖို့လိုအပ်ပါတယ်။
သေဆုံးမှုဖြစ်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ်ကိုတော့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက မထုတ်ပြန်ပါဘူး။
ရောဂါလက္ခဏာတွေထဲမှာ ဝမ်းလျောတာ၊ပျို့အံတာတွေပါဝင်ပြီး အများစုဟာ အဖျားမရှိကြပါဘူး။
အဲဒီရောဂါဖြစ်ပွားသူတွေအားလုံးမှာ ဖြစ်နေကျ အသည်းရောင်ဗိုင်းရပ်စ်(၅)မျိုးကိုလည်း မတွေ့ရှိရပါဘူး။
ရောဂါဖြစ်ပွားမှု ၇၄မှုမှာ အင်ဒီနိုဗိုင်းရပ်စ်တွေ တွေ့ရှိရပြီး အဲဒီအထဲက ၂၀ဦးဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံထားရပါတယ်။ ၁၉ဦးဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရော၊အင်ဒီနိုဗိုင်းရပ်စ်ရောတွေ့ရှိရပါတယ်။
ကူးစက်ခံရသူအများစုဟာ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးမထိုးနှံကြရသေးပါဘူး။ အဲဒါကြောင့်လည်း သူတို့ရဲ့ အသည်းရောင် ရောဂါဟာ ကာကွယ်ဆေးရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးလို့ သတ်မှတ်လို့မရနိုင်ပါဘူး။
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ဟာ အခြေအနေကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေပြီး ယူကေရဲ့ ကျန်းမာရေးဌာနှင့်ယင်းရဲ့ မိတ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းတွေနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ပြောပါတယ်ခင်ဗျာ
Source CMG
Published: 25 April 2022
ရေအားနှင့် ရေပေါ် နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်နှစ်မျိုးစပ် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံတစ်ရုံကို ထိုင်းနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်း ယူဘွန်ရက်ချန်သနီမှာ စတင်လည်ပတ်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံက ၂၀၃၇ အရောက်မှာ နိုင်ငံရဲ့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရဲ့ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲ စွမ်းအင် တွေဖြစ်လာဖို့ ရည်မှန်းထားပါတယ်။
ဒီစီမံကိန်းဟာ ဘန်ကောက်ရဲ့ ကာဘွန်ထုတ်လုပ်မှုလျှော့ချရေး စီမံကိန်းအတွက် အဓိက ခြေလှမ်းအဖြစ် မှတ်ယူရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီစီံမံကိန်းမှာ အသစ်တည်ဆောက်တဲ့ ရေပေါ်နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်ကွင်းတွေနှင့် လက်ရှိရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံကို ပေါင်းစပ် ထားတာပါ။ အဲဒီပြည်နယ်ရဲ့ သီရိဒွန်ဆည်မှာ ဟက်တာ၁၂၀ရှိတဲ့ရေပြင်ပေါ်မှာ ဆိုလာပြားပေါင်း တစ်သောင်း လေးထောင့် လေးရာကျော်တပ်ဆင်ပေးထားပါတယ်။
အဲဒီဆိုလာပြားတွေကို ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဘီ ဂရင်း ပါဝါ အများပိုင်ကုမ္ပဏီနှင့် တရုတ်စွမ်းအင် အင်ဂျင်နီယာကော်ပိုရေးရှင်းတို့က ပူးတွဲတည်ဆောက်ပေးခဲ့တာပါ။ အဲဒီနေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံးစက်ရုံတွေကနေ အမျိုးသား Grid လိုင်းထဲ ၄၅ မဂ္ဂါဝင် ထည့်သွင်းပေးနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
တစ်ပြိုင်နက်မှာပဲ အလားတူ စီမံကိန်း ၁၅ခုကို ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ရေလှောင်ကန်ကြီး(၉)ခုမှာ တည်ဆောက်တော့မှာဖြစ်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ကာဘွန်ထုတ်လုပ်မှုသုညအဆင့်ရည်မှန်းချက်အတွက် ပိုပြီးနီးစပ်လာနေပါတယ်။
“ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စွမ်းအင်လုံခြုံရေးတိုးမြှင့်ဖို့ ကြီးမားတဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ခု လှမ်းလိုက်နိုင်တာကို ဂုဏ်ယူမိပါတယ်။ အနာဂတ်မှာနောင် အနှစ်၂၀မှ ၃၀အတွင်း ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်စီမံကိန်းတွေကနေ ၅၀၀၀ မဂ္ဂါဝပ်အထိ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားတွေ ထုတ်လုပ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်။ အဲဒါဆို ရုပ်ကြွင်းလောင်စာအပေါ် ကျွန်တော်တို့မှီခိုနေရတာကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါလိမ့်မယ်” လို့ ဆည်ရဲ့လျှပ်စစ်ဓာတ်အားစက်ရုံအကြီးအကဲ ဆန်ဝန်ပရုမ်ဆမ်လီက ပြောပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံတလျောက် စွမ်းအင်ကွန်ယက်ဟာ ရုပ်ကြွင်းလောင်စာတွေအပေါ် အလွန်အမင်းမှီခိုနေရတဲ့အတွက် ကာဘွန် ထုတ်လုပ်မှုလျှော့ချဖို့က ခရီးရှည်ကြီးဖြစ်နေပါတယ်။ ယခုထိုင်းရဲ့လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်မှုစုစုပေါင်းရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ရုပ်ကြွင်းလောင်စာတွေနှင့် ထုတ်လုပ်နေရတာပါ။ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ကနေ ထုတ်လုပ်တာ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်းပဲရှိပါတယ်။ဒါပေမယ့် ဒီလိုစီမံကိန်းတွေကတော့ ကောင်းတဲ့အလားအလာတွေဖြစ်ပါတယ်။
ကိုဗစ်ကြောင့် ဒုက္ခရောက်ကြရတယ်။ ဝင်ငွေတွေကျသွားပြီး ငွေကြေးအကူအညီရဖို့လည်း အတော်ခက်သွားတယ်။ တစ်ရွာလုံးက ဒီဆည်စီမံကိန်းကို ကျေးဇူးတင်ကြပါတယ်။ လူတွေရဲ့ ဘဝတွေသိသိသာသာပြောင်းသွားတာ တွေ့ရတယ်။ ပြည်နယ်မှာ စီးပွာရေးလည်းတိုးတက်လာပါတယ် လို့ ရွာသားတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ အိုလန်အင်တီယမ်ကပြောပါတယ်။
Source: CMG
#LocalNews
Published - 25 April 2022
အခုရက်ပိုင်းအတွင်းနေ့အပူချိန်တွေမြင့်မားနေပြီး ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကျရောက်မှုတွေ များနေတဲ့အတွက် ပြည်သူအများ သတိပြုကာကွယ်ကြဖို့လိုအပ်တယ်လို့ မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ညွှန်ကြားရေးမှူးဦးလှထွန်းက သတိပေးပြောကြားလိုက်ပါတယ်၊၊
#Yangon_Media_Group
#DailyNews
Published -25 April 2022
၁။ ငြိမ်းချမ်းရေးဖိတ်ခေါ်မှုကို နိုင်ငံရေးအကြပ်အတည်းဖြေရှင်းရေးလမ်းစအဖြစ် အသုံးချသင့်ဟုဦးကိုကိုကြီးပြောကြား
၂။ ကင်ဆာဖြစ်နိုင်သည့် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကျရောက်မှုများနေ၍ သတိပြုကာကွယ်ရန်လိုနေ
၃။ မိုးလေဝသ သတင်း
၄။ အမေရိကန်ကျူးကျော်မှုအတွင်း အလုယက်ခံခဲ့ရာမှ ပြန်လည်ရရှိခဲ့သော အီရတ်ပန်းချီပန်းပုလက်ရာများ ဘဂ္ဂဒက်တွင်ပြသ...အစရှိတဲ့သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
#Yangon_Media_Group
Page 847 of 928