Published 21 February 2022

အီရန်စစ်တပ် တိုက်လေယာဉ်တစ်စီးဟာ တနင်္လာနေ့က အနောက်မြောက်ပိုင်းက တာဘရစ်ဇ်မြို့ လူနေရပ်ကွက်တစ်ခုအပေါ် ပျက်ကျခဲ့တဲ့အတွက် လေယာဉ်အမှုထမ်းနှစ်ဦးအပါအဝင် လူ(၃)ဦးသေဆုံးခဲ့ရပါတယ်လို့ နိုင်ငံပိုင် ရုပ်သံက သတင်းထုတ်လွှင့်ပါတယ်။

 လေယာဉ်ဟာ ကျောင်းတစ်ကျောင်းအတွင်း ထိုးဆင်းပျက်ကျသွားတာဖြစ်ပြီး ရပ်ကွက်ထဲက လူတစ်ဦးသေဆုံးခဲ့ရတယ်လို့ ပြည်တွင်းလခြမ်းနီအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်ကပြောပါတယ်။

ကျောင်းဟာ ကိုဗစ်ကပ်ဘေးကြောင့် ပိတ်ထားတာဖြစ်တယ်လို့ ဒေသခံအရာရှိတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မိုဟာမက်ဘက်ဂါဟိုနာဗာက နိုင်ငံပိုင်ရုပ်မြင်သံကြားကိုပြောပါတယ်။

လေယာဉ်ဟာ F-5အမျိုးအစားတိုက်လေယာဉ်တစ်စီးဖြစ်ပြီး မနက်(၉)နာရီခန့်မှာ မိုနာဂျမ်က တာဘရစ်ရပ်ကွက်အလယ်ကို ထိုးဆင်းပျက်ကျခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

ပျက်ကျမှုနှင့်ပတ်သက်လို့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေလုပ်နေပြီလို နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံကပြောပါတယ်။

အီရန်လေတပ်မှာ အများစုက ရုရှားရဲ့လေယာဉ်တွေဖြစ်ပြီး တရုတ်လေယာဉ်တွေလည်းရှိပါတယ်။

အဲဒီအထဲမှာ ၁၉၇၉ အစ္စလမ်မစ်တော်လှန်ရေးမတိုင်ခင်ကတည်းကရှိခဲ့တဲ့အမေရိကန်လုပ် F-4 နှင့် F-5 တိုက်လေယာဉ် အချို့တော့ဆက်လက်ရှိနေတာဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျာ/ရှင်

Source AFP

Published 21 February 2022

တွစ်တာနှင့်ဖေ့စ်ဘုတ်ခ်တို့ကဲ့သို့သော ဆိုရှယ်မီဒီယာပလက်ဖောင်းတွေပေါ်က သတင်းအမှားတွေကို ဟန့်တားထိန်းချုပ်ဖို့ ပါကစ္စတန်က ဥပဒေတွေကို ပိုပြီးတင်းကျပ်လိုက်ပါတယ်။

သမ္မတ အာရစ်အယ်လ်ဗီက ပါကစ္စတန်နိုင်ငံရဲ့ အီလက်ထရွန်းနစ်ရာဇဝတ်မှုခင်းများတားဆီးကာကွယ်ရေးဥပဒေကို ပြင်ဆင်တဲ့ ဥပဒေကို အတည်ပြုလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီပြင်ဆင်ချက်အရ ဆိုရှယ်မီဒီယာကပို့စ်တစ်ခုခုအပေါ် မည်သူမဆို အမှုဖွင့် တိုင်ကြားနိုင်ခွင့်ရသွားပါတယ်။ အဲဒီအပြင်ထောင်ဒဏ်ကိုလည်း (၃)နှစ်ကနေ (၅)နှစ်အထိတိုးမြှင့်လိုက်ပါတယ်။ ပြင်ဆင်ချက် မှာ အွန်လိုင်းကနေ  သတင်းမှားဖြန့်သူတွေရဲ့ကျူးလွန်မှုကို အာမခံပေးလို့မရတဲ့ပြစ်မှုအဖြစ်ပါ ပြင်ဆင်ထားပါတယ်လို့ တရား ရေးဝန်ကြီးဖာရော့တ်နက်ဆမ်က တနင်္ဂနွေနေ့ကပြုလုပ်တဲ့သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာပြောပါတယ်။

Source: Bloomberg

#DailyNews
Published - 21 Feb 2022

၁။ အိုမီခရွန်ရောဂါပိုး စတင်တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ တမူးမြို့တွင် ကိုဗစ်လူနာ ၅၆ ဦးသာကျန်ရှိ

၂။ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်း ကိုဗစ်အတည်ပြုလူနာတွေအနေဖြင့် နေအိမ်ကစတင်ပြီး ဗဟိုအဆင့်အထိ ကုသနိုင်အောင် စီစဉ်ထား

၃။ မိုးလေဝသ သတင်း

၄။ တရုတ်နိုင်ငံမှ ဂျာမနီနိုင်ငံသို့ ဆက်သွယ်ထားသည့် ပထမဦးဆုံးနှစ်လမ်းသွားကုန်တင်ရထားလမ်း စတင်ပြေးဆွဲ.....အစရှိတဲ့သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#WorldPolitics
Published - 21 February 2022

ယူကရိန်းအရေးကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲပြုလုပ်ဖို့ အမေရိကန်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'နဲ့ ရုရှားသမ္မတ'ဗလက်ဒီမီယာပူတင်'တို့ ကြိုတင်သဘောတူညီထားပြီလို့ အမေရိကန်နဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံတို့မှခေါင်းဆောင်များက ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

ဒီဆွေးနွေးပွဲဟာ လတ်တလောဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ဥရောပမှအန္တရာယ်အကြီးမားဆုံးပဋိပက္ခကြီးတစ်ခုကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ နည်းလမ်းဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
ပြင်သစ်သမ္မတ'အီမန်နျူယယ်မက်ခရွန်'က ဥရောပမှာ လုံခြုံရေးနဲ့ ဗျူဟာမြောက်တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ရရှိရန်ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အဆိုပါခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးကို ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတက်ရောက်ရန် ဖိတ်ခေါခဲ့ကြောင်း တနင်္လာနေ့က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ရုရှားဘက်က ကျူးကျော်မှုမပြုလုပ်မှသာ 'ဘိုင်ဒန်'က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့လက်ခံသွားမှာဖြစ်ကြောင်း အိမ်ဖြူတော်မှ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
"သံတမန်ရေးအရဖြေရှင်းဖို့ ဆိုရင် အမြဲတမ်းအဆင်သင့်ပါပဲ။ ရုရှားတို့ ကစစ်ရေးလမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်မယ်ဆိုရင်လည်း လျင်မြန်ထိရောက်စွာ ဒဏ်ခတ်အရေးယူသွားဖို့ ပြင်ဆင်ထားပါတယ်" လို့အိမ်ဖြူတော်မှ မီဒီယာရှင်းလင်းပွဲတာဝန်ခံ 'ယန်းဆာကီ'က ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရုရှားဘက်က ချက်ခြင်းတုန့်ပြန်ဖြေကြားခြင်း မရှိသေးပါဘူး။အစည်းအဝေးပွဲပြုလုပ်ဖို့ 'မက်ခရွန်'၊ 'ဘိုင်ဒန်'၊ 'ပူတင်'၊ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် 'ဘိုရစ်ဂျွန်ဆန်'တို့ တယ်လီဖုန်းဖြင့် အကြိမ်ရေများစွာဆက်သွယ်ပြောဆိုခဲ့ကြပေမယ့် အကြောင်းအရာအတိအကျကိုတော့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရှိရသေးပါဘူး။

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး 'အန်တိုနီဘလင်ကန်'နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး 'ဆာဂျီလက်ဗ်ရော့ဗ်'တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးသွားကြရင်း ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲအတွက် အကြောင်းအရာများကို အကောင်အထည်ဖော်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း ပြင်သစ်အစိုးရရုံးနဲ့ အိမ်ဖြူတော်တို့က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းနယ်စပ်အနီးတွင် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များအင်အားတိုးချဲ့လာခြင်းကြောင့် တင်းမာမှုများရှိလာခဲ့ပြီးနောက် အခုလိုအစည်းအဝေးပွဲပြုလုပ်ဖို့ စီစဉ်လာကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်နှောင်းပိုင်းကတည်းက ယူကရိန်းနယ်စပ်အနီးမှာ ရုရှားတပ်ဖွဲ့အများအပြား ဖြန့်ကျက်ထားရှိနေတာကြောင့် ကျူးကျော်ဖို့ပြင်ဆင်နေတာဖြစ်နိုင်ကြောင်း အနောက်နိုင်ငံတွေက စိုးရိမ်နေခဲ့ပါတယ်။

ဘီလာရုစ်နိုင်ငံတွင်းမှာလည်း ရုရှားစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဘီလာရုစ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာထားတဲ့အပြင် ယူကရိန်းအနီးမှာ ရုရှားဘက်က သံချပ်ကာယာဉ်တွေ၊ စစ်သည်တွေ ထပ်မံရောက်ရှိလာတာကို အမေရိကန်အခြေစိုက်မက်ဆာဂြိုဟ်တုကုမ္ပဏီရဲ့ ဂြိုဟ်တုပုံရိပ်များမှတဆင့် မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

ဒီလိုစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေ တိုးချဲ့ပြုလုပ်လာတာက ရုရှားတို့ကျူးကျော်တော့မယ့်အရိပ်အယောင်ဖြစ်ကြောင်း 'အန်တိုနီဘလင်ကန်'က သတိပေးထားပြီး ရုရှားတို့ကတော့ ကျူးကျော်ဖို့အစီအစဉ်မရှိဘူးလို့ ထပ်ခါထပ်ခါငြင်းဆိုထားပါတယ်။

"တကယ့်စစ်ပွဲဖြစ်မလာခင်အထိတော့ ရသမျှအခွင့်အရေးတိုင်း အချိန်မိနစ်တိုင်းကိုအသုံးချပြီး သမ္မတ'ပူတင်'နဲ့ သံတမန်ရေးဆွေးနွေးသွားနိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းသွားမှာပါ" လို့ 'ဘလင်ကန်'က ဆိုပါတယ်။

ယူကရိန်းအစိုးရအဖွဲ့တွေနဲ့ ရုရှားကျောထောက်နောက်ခံပြု ယူကရိန်းခွဲထွက်ရေးသမားတွေကြား ပစ်ခတ်မှုတွေ အဖြစ်များလျက်ရှိနေပါတယ်။
ယူကရိန်းအရှေ့ဘက်ရှိ ခွဲထွက်ရေးအဖွဲ့များကြီးစိုးရာ ဒိုနက်စ်မြို့လယ်မှာ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး တနင်္လာနေ့အထိ တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားတဲ့အသံတွေ ဆက်တိုက်ကြားနေရတာဖြစ်ပါတယ်။

ယူကရိန်းအစိုးရတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ပစ်ခတ်မှုကြောင့် အရပ်သားနှစ်ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းအရှေ့ဘက်ရှိ ရုရှားထောက်ခံခွဲထွက်ရေးသမားတွေက တနင်္လာနေ့က စွပ်စွဲပြောကြားလိုက်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံပိုင် RIA သတင်းဌာနက ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။

ယူကရိန်းအစိုးရအဖွဲ့ရဲ့တုန့်ပြန်ချက်မှာတော့ ရုရှားထောက်ခံရေးသမားတွေက ယူကရိန်းအရှေ့ဘက်ရှိ သူတို့လူမျိုးတွေကိုပြန်သတ်ပြီး အစိုးရအဖွဲ့အပေါ် အပြစ်လွှဲချဖို့ ကြိုးပမ်းနေတာဖြစ်တယ်လို စွပ်စွဲလိုက်ပါတယ်။
"မကြာခင် ဥရောပမှာ စစ်ဘေးကပ်ဆိုက်တော့မယ်ထင်ပါတယ်" လို ချက်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံမှ ဝန်ကြီးချုပ်'ပီတာဖီယာလာ'က တီဗီအင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ မှတ်ချက်ပြုခဲ့ပါတယ်။
Source: Reuters. 

#WorldHealth
Published - 21 February 2022
ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခံရပြီး ပြန်လည်သက်သာလာတဲ့သူတွေမှာ စိတ်ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှုအမျိုးမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ချေများနေပြီး စိတ်ပူပန်ခြင်း၊ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း၊ ဆေးစွဲခြင်း၊ အသိဉာဏ်ချို့ယွင်းခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ကြောင်း လေ့လာမှုကြီးတစ်ခုမှာ တွေ့ရှိခဲ့ရာ ကြာသပတေးနေ့က ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

"ကပ်ရောဂါတွေကြောင့် အမေရိကန်ရှိလူတွေ စိတ်ကျန်းမာရေးချိုယွင်းမှု ကြုံတွေ့ရနိုင်တယ်ဆိုတာကို သိထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကိုဗစ်ကြောင့် ဘယ်လောက်အထိ ဆိုးဆိုးရွားရွားဖြစ်နိုင်သလဲဆိုတာကိုတော့ သေချာမသိရသေးပါဘူး" လို့ ဝါရှင်တန်တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနဦးစီးချုပ် ဒေါက်တာ'ဇီယက်အယ်အာလီ'က ပြောပြသွားပါတယ်။

'အယ်အာလီ'နဲ့အဖွဲ့က ၂၀၂၀ မတ်လမှ ၂၀၂၁ ဇန်နဝါရီလအတွင်း ကိုဗစ်ကူးစက်ခဲ့တဲ့ လူနာပေါင်း ၁ သိန်းခွဲကို လေ့လာရှာဖွေခဲ့ကြပြီး နောက်တစ်နှစ်ကြာတဲ့အထိ စောင့်ကြည့်ခဲ့ကြပါတယ်။

အဆိုပါလူနာတွေနဲ့ ကိုဗစ်ကူးစက်ခြင်းမခံရသော်လည်း ကပ်ရောဂါကြောင့် လော့ဒေါင်းချခင်း၊ စာသင်ကြားရမှုမရှိခြင်း၊ အထီးကျန်ခြင်း၊ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ခြင်း၊ မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်းများနဲ့ဝေးကွာခြင်း စတဲ့ အခြေအနေတွေကို ခံစားခဲ့ရတဲ့ လူပေါင်း ၅ သန်းကျော်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခဲ့တဲ့လူတွေမှာ စိတ်ကျန်းမာရေးအခြေအနေအမျိုးမျိုး ဖြစ်နိုင်ချေများကြောင်း၊ အများစုက ဆေးရုံတက်ကုသခြင်းမခံခဲ့ရပေမယ့်လည်း အိမ်မှာတင် ရောဂါအပျော့စားခံစားရာကနေ သက်သာလာတဲ့သူတွေဖြစ်ကြောင်း 'အာလီ'က ဆိုပါတယ်။

စိတ်ပူပန်ခြင်းဝေဒနာခံစားရသူ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ စိတ်ဓာတ်ကျဝေဒနာခံစားရသူ ၃၉ ရာခိုင်နှုန်း၊ စိတ်ဖိစီးမှုနဲ့ပတ်သက်တဲ့အခြေအနေခံစားရသူ ၃၈ ရာခိုင်နှုန်း၊ အိပ်မပျော်ခြင်းဝေဒနာခံစားရသူ ၄၁ ရာခိုင်နှုန်း၊ ဆေးစွဲခြင်းခံစားရနိုင်ချေ ၇၆ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ အသိဉာဏ်ချို့ယွင်းခြင်းဖြစ်နိုင်ချေ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းတို့ ရှိကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ လူနာတွေရဲ့ပျမ်းမျှအသက်က ၆၁ နှစ်ရှိပြီး ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းက အမျိုးသားတွေဖြစ်ပေမယ့် နောက်ဆုံးခြုံကြည့်တဲ့အခါမှာတော့ အသက်အရွယ်ပေါင်းစုံမှာ ဖြစ်ပွားနိုင်ပြီး အမျိုးသမီးတွေမှာလည်း ဖြစ်နိုင်ချေရှိပါတယ်။

ကပ်ရောဂါမဖြစ်ခင်အချိန်ကာလတွေမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်း ဆေးခြောက်သုံးစွဲမှုတွေကို ထိန်းချုပ်ထားခဲ့တာကြောင့် ဆေးလွန်ပြီးသေဆုံးမှုတွေ အဖြစ်နည်းလာခဲ့ပေမယ့် အခုကပ်ရောဂါကာလမှာတော့ ဒီပြဿနာတွေ ပြန်အဖြစ်များလာပြီဖြစ်ပါတယ်။

စိတ်ဓာတ်ကျဝေဒနာခံစားရမှုနဲ့ မိမိကိုယ်ကိုအဆုံးစီရင်ချင်တဲ့စိတ်အခြေအနေတွေကိုလည်း ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ သတိထားသွားရပါမယ်။
Source: St. Louis Post-Dispatch 

#WorldHealth
Published - 21 February 2022

လေ့လာတွေ့ရှိချက်အသစ်အရ 'မ'ဟော်မုန်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ အီစထရိုဂျင်ဟာ ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်အသက်သေဆုံးမှုကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သလားဆိုတဲ့ သံသယတွေဖြစ်ပေါ်လာစေပါတယ်။

မီးယပ်သွေးဆုံးပြီးသားဖြစ်ပြီး အီစထရိုဂျင်ပမာဏကျဆင်းနေတဲ့ အမျိုးသမီးကိုဗစ်လူနာ ၁၄,၆၈၅ ယောက်ကို ဆွီဒင်မှသုတေသီတို့ က လေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။ထိုအမျိုးသမီးတွေထဲမှ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်းဟာ မီးယပ်သွေးဆုံးဝေဒနာသက်သာစေဖို့အတွက် အီစထရိုဂျင်ဖြည့်စွက်အားဆေးတွေ သောက်သုံးနေကြသူတွေဖြစ်ပါတယ်။

အခြားရောဂါအခြေအနေတွေနဲ့ပါ တွက်ချက်လေ့လာလိုက်တဲ့အခါ အီစထရိုဂျင်အားဆေးသောက်သုံးနေသူတွေက မသောက်သုံးတဲ့သူတွေထက် ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်အသက်သေဆုံးမှုနှုန်းကို ၅၃ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။

ဒီလိုစူးစမ်းလေ့လာမှုတွေမှာ အီစထရိုဂျင်ပမာဏမြင့်မားခြင်းက ရောဂါကာကွယ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထားတော့ မပြနိုင်ပါဘူး။ဒါ့အပြင် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေမရရှိခင်က အမျိုးသမီးတွေမှာ ရောဂါကူးစက်ခဲ့ကြောင်း အူမေယာတက္ကသိုလ်မှ ဒေါက်တာ'မာလင်ဆန်း'က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းက ကိုဗစ်ကြောင့်အသက်သေဆုံးမှုကို ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ ထင်ထင်ရှားရှားပြသနေပေမယ့် အီစထရိုဂျင်ဟော်မုန်းကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရာမှာတော့ ခန့်မှန်းလို့ မရနိုင်ပါဘူး" လို့ 'မာလင်ဆန်း'က ဆိုပါတယ်။

အီစထရိုဂျင်က ဆေးရုံတက်ကုသခံယူနေရတဲ့ ကိုဗစ်လူနာတွေကို ကာကွယ်ပေးတယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက်အား တူလိန်းတက္ကသိုလ်မှာ အပြင်းအထန်စမ်းသပ်စစ်ဆေးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
Source: Re