#WorldEnvironment
Published 10 March 2022

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသရှိ အမှိုက်ပုံတစ်ခုမှာ ဘတ်ထရီအဟောင်းအပျက်တွေ တောင်လိုပုံနေပြီး ပါလက်စ်တိုင်းလူနည်းစုနေထိုင်ရာဒေသရှိလူတွေကို ကျန်းမာရေးထိခိုက်စေလျက်ရှိပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

Published 10 March 2022

ပိုလန်က ယူကရိန်းအတွက် တိုက်လေယာဉ်တွေ ပို့ပေးမယ့်ကမ်းလှမ်းချက်ကို အမေရိကန်စစ်ဌာနချုပ် ပင်တဂွန်က ပယ်ချလိုက်ပါတယ်။ဒီလိုလုပ်ဆောင်မယ်ဆိုရင် အရှိန်မြှင့်လုပ်ဆောင်တယ်လို့ အဓိပ္ပါယ်သက်ရောက်သွားနိုင်လို့ အန္တရာယ်ကြီးမားတယ်လို့ ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဂျွန်ကီဘီက ပြောပါတယ်။ အဲသလို လေယာဉ်တွေပေးမယ့်အစား လက်နက်တွေနှင့်လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစနစ်တွေကို ပံ့ပိုးတာကပိုကောင်းတယ်လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

Source AFP

#DailyNews
Published - 10 Mar 2022

၁။ ရွှေပြန်ရောင်းသူများနေသောကြောင့် တချို့ဆိုင်များ ငွေကို နေ့ချင်းပြီးမရှင်းနိုင်သည့်အခြေအနေရှိနေ

၂။ ချင်းပြည်နယ်မှစစ်ရှောင်လာသည့် လူဦးရေရာကျော်ကို ကလေးမြို့ရှိ ပုညကုသလအသင်းတွင် လက်ခံစောင့်ရှောက်ထား

၃။ မိုလေဝသ သတင်း

၄။ ဂါဇာဒေသတွင် မီးပျက်ခြင်းကြောင့် ဘတ်ထရီအဟောင်းအပျက်များစုပြုံလာပြီး ကျန်းမာရေးအန္တရာယ်ရှိလာနေ.......အစရှိတဲ့သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#WorldPolitics
Published - 10 March 2022
တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းတိုကြား စစ်ပွဲဖြစ်ပွားလာပါက ဘယ်သူပဲနိုင်သည်ဖြစ်စေ ဝမ်းနည်းပူဆွေးနေကြရမှာဖြစ်ပြီး စစ်ရေးပဋိပက္ခဖြစ်ပွားခြင်းကို အတတ်နိုင်ဆုံးရှောင်ရှားနိုင်ခြင်းက အကောင်းဆုံးသာဖြစ်ကြောင်း ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး'ချူကောင်းချန်'က ကြာသပတေးနေ့မှာ သတင်းထောက်တွေကိုပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံအပေါ် ရုရှားတို့ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခြင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး လုံခြုံရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအကြောင်းဆွေးနွေးမယ့် ပါလီမန်လွှတ်တော်အစည်းအဝေးမတိုင်ခင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးကအခုလို ပြောကြားသွားတာဖြစ်ပါတယ်။

တရုတ်နဲ့ထိုင်ဝမ်ကျွန်းတို့ကြား ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားလာပါက နှစ်ဘက်စလုံးမှထိခိုက်ပေးဆပ်မှုတွေ ရှိလာမှာဖြစ်ကြောင်း၊ အနိုင်ရရှိတဲ့သူတောင် ဝမ်းနည်းပူဆွေးနေရမှာဖြစ်ကြောင်း 'ချူကောင်းချန်'က ဆိုပါတယ်။

တရုတ်တို့က ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကိုပြန်လည်သိမ်းယူဖို့ လိုအပ်ပါကစစ်ရေးအင်အားပါ အသုံးပြုလာမယ်လို့ ကြုံးဝါးထားတာဖြစ်ပါတယ်။ယူကရိန်းမှာစစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေကတည်းက ထိုင်ဝမ်တို့ကလည်း တရုတ်နိုင်ငံအပေါ် ပိုမိုသတိထားစောင့်ကြည့်လျက်ရှိပေမယ့် တရုတ်စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ ပုံမှန်မဟုတ်တာမျိုးမတွေ့ရကြောင်း သတင်းတင်ပို့ထားပါတယ်။
တရုတ်လေတပ်ကတော့ ထိုင်ဝမ်လေကြောင်းကာကွယ်ရေးသတ်မှတ်ဇုန်အတွင်း မကြာခဏဆက်လက်ဝင်ရောက်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။

ထိုင်ဝမ်မှ တရုတ်မူဝါဒဆိုင်ရာပြည်မကြီးရေးရာကောင်စီက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပါလီမန်အစည်းအဝေးမှာတင်ပြရာမှာ တရုတ်တို့က နှစ်ကုန်ပိုင်းအတွင်း အဓိကကွန်မြူနစ်ပါတီညီလာခံကို တည်ငြိမ်အေးချမ်းစွာပြုလုပ်နိုင်ဖို့ အလုပ်များနေကြရာ ထိုင်ဝမ်တို့နဲ့တင်းမာမှုများ ရုတ်တရက်မြင့်တက်လာပါတယ်။

ထိုင်ဝမ်စစ်ရေးဗျူဟာမှူးတွေက ယူကရိန်းအပေါ် ရုရှားတို့ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်ခြင်းတွေကို လေ့လာကာ အိမ်နီးချင်းအင်အားကြီးတရုတ်တို့ တိုက်ခိုက်လာပါက ထိုင်ဝမ်ကျွန်းမှာ ကိုယ်ပိုင်နည်းဗျူဟာများဖြင့်ခုခံကာကွယ်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြပါတယ်။

ရန်သူရုရှားဘက်က စစ်အင်အားကြီးမားလွန်းပြီး အခွင့်အရေးအသာမရနိုင်တဲ့ကြားက ယူကရိန်းတို့က ရုရှားတို့ရဲ့ကျူးကျော်စစ်ကို ထိထိရောက်ရောက်နှောင့်နှေးအောင် ပြုလုပ်ထားနိုင်ကြောင်း ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြာသပတေးနေ့က ပြောကြားထားပါတယ်။

ယူကရိန်းတို သူတို့ရဲ့ပင်မမြေပြင်ကြီးမှာ အရှိန်မြှင့်ခုခံတိုက်ခိုက်နိုင်ခြင်းကို ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်ကအတုယူပြီး ထိုင်ဝမ်ရဲ့ကိုယ်ပိုင်နည်းဗျူဟာများဖြင့် မမျှတတဲ့စစ်ပွဲကိုဆင်နွှနိုင်ဖို့ စီစဉ်နေကြပါတယ်။

ယာဉ်တပ်ဒုံးကျည်တွေလိုမျိုး ပိုမိုရွေ့လျားနိုင်အောင်စီစဉ်ပြီး တဖက်ကနေတိုက်ခိုက်ရခက်ခဲအောင်ပြုလုပ်ဖို့ ထိုင်ဝမ်သမ္မတ'ဆိုင်အင်ဝမ်'က မှာကြားထားပါတယ်။

ယူကရိန်းပဋိပက္ခကြောင့် ထိုင်ဝမ်အနေနဲ့သင်ခန်းစာများစွာရထားပြီး ပြင်ဆင်မှုတွေပြုလုပ်ထားကြောင်း 'ချူကောင်းချန်'က ဆိုပါတယ်။တရုတ်နဲ့စစ်ဖြစ်လာလျှင် နိုင်ငံတကာမှအကူအညီတွေ မျှော်လင့်လို့ရနိုင်သလားလို့ မေးမြန်းခဲ့ရာ ကိုယ့်နိုင်ငံကို ကိုယ့်ဘာသာကာကွယ်ရမယ်လို့ ဖြေကြားသွားခဲ့ပါတယ်။

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားက ဘယ်တုန်းကမှ လုံခြုံဘေးကင်းတဲ့နေရာမဟုတ်ခဲ့ပါဘူးလို့ လည်း ပြောသွားပါတယ်။

Source: Reuters

#WorldHealth
Published - 10 March 2022
ကမ္ဘာတဝန်းမှာ အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲအလျင်အမြန်ကူးစက်နေတာကြောင့် လူတစ်ယောက်အနေနဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခံရဖူးတယ်ဆိုရင် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး(booster)တွေထိုးနှံဖို့ လိုအပ်သေးသလားဆိုတာကို အတော်များများကသိချင်နေကြပါတယ်။

ဆေးပညာသီအိုရီတွေအရ ရောဂါကူးစက်ခံရရင် ပဋိပစ္စည်း(antibody)ထွက်ပေါ်ကာ သဘာဝခုခံအားရရှိစေပါတယ်။ဒါပေမဲ့မေးစရာရှိတာက သဘာဝခုခံအားက ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးနေရာမှာ အစားထိုးပေးနိုင်လား၊ နောက်ထပ်ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှုကို ကာကွယ်ပေးနိုင်လား ဆိုတာပါပဲ။

လေ့လာစမ်းသပ်ချက်တွေအရ ကိုဗစ်ကူးစက်ပြီးသားလူတွေလည်း ကာကွယ်ဆေးထိုးသင့်ပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးသားလူတွေကလည်း အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံသင့်ပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခံရပြီးနောက်ပိုင်း ကာကွယ်ဆေးမထိုးရသေးတဲ့လူတွေဟာ ရောဂါကူးစက်ခံရပြီးနောက် ကာကွယ်ဆေးထိုးလိုက်တဲ့သူတွေထက် ရောဂါထပ်မံကူးစက်နိုင်ချေပိုများကြောင်း အမေရိကန်ရောဂါထိန်းချုပ်ကာကွယ်ရေးစင်တာ(CDC)က ဖော်ပြထားပါတယ်။

ကိုဗစ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး(booster)က ရောဂါပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်တာကြောင့် ရောဂါကူးစက်ဖူးသူတွေမှာလည်း အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံသင့်ကြောင်း နိုင်ငံအများအပြားမှ တာဝန်ရှိသူများက အကြံပြုထားပါတယ်။

ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ခံရခြင်းကြောင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံယူခဲ့ရတဲ့ ကာကွယ်ဆေးမထိုးရသေးတဲ့လူတွေဟာ ဖိုင်ဇာ-ဘိုင်အိုတက်ခ်ကာကွယ်ဆေး ၂ ကြိမ်ထိုးထားသူတွေထက်စာရင် ရောဂါထပ်မံကူးစက်နိုင်ချေ ၅ ဆခွဲမျှပိုများနေကြောင်း အမေရိကန် CDC က ပြီးခဲ့တဲ့နိုဝင်ဘာလက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

အရင်က SARS-CoV-2 ကူးစက်ခံရဖူးသူတွေထဲမှာ ကာကွယ်ဆေးအပြည့်ထိုးနှံထားခြင်းဖြင့် ရောဂါထပ်မံကူးစက်မှုမဖြစ်ပွားအောင် ထပ်ဆောင်းကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
ရောဂါကူးစက်ခံရဖူးပြီး ကာကွယ်ဆေးနှစ်ကြိမ်ထိုးထားသူတွေမှာ ရောဂါကာကွယ်နိုင်စွမ်းက ပိုမိုအားကောင်းကာ တာရှည်ခံနိုင်ပြီး ကာကွယ်ဆေးနှစ်ကြိမ်ထိုးအပြီးမှာ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

အဆိုပါကာကွယ်နိုင်စွမ်းက ရောဂါကူးစက်ခံရအပြီး တစ်နှစ်ကျော်အထိတာရှည်ခံနိုင်ကာ ကာကွယ်ဆေးထိုးအပြီးမှာ ၆ လကျော်တာရှည်ခံနိုင်ပါတယ်။

ရောဂါကူးစက်ခံရပြီးရရှိခဲ့တဲ့ သဘာဝခုခံအားကတော့ ၆ လလောက်အထိ ကာကွယ်မှုပေးနိုင်ပါတယ်။၄ လမှ ၆ လကြာပြီးနောက် ခုခံအားကတဖြည်းဖြည်းလျော့ကျလာမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဂျွန်ဟော့ကင်းစ်တက္ကသိုလ်လေ့လာချက်အရ mRNA ကာကွယ်ဆေးနှစ်ကြိမ်ထိုးပြီး ရောဂါကူးစက်ခဲ့တဲ့လူတွေမှာ ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားဘဲ ရောဂါကူးစက်ခဲ့တဲ့လူတွေထက် ခုခံအားက ပိုမိုကြာရှည်ခံနိုင်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်ပွားခြင်းမှ ပြန်လည်သက်သာလာတဲ့လူတွေကို ရောဂါပိုးမတွေ့ရှိတော့ကြောင်းအဖြေထွက်ပြီးတဲ့အခါ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပေးခြင်းဖြင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစင်တာတွေမှာ ကူးစက်မှုတွေကိုလျှော့ချနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း CDC က ဆိုပါတယ်။
Source: South China Morning Post

#WorldHealth
Published - 10 March 2022
ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်ဖြစ်ပွားခြင်းကြောင့် ဦးနှောက်ကျုံ့ခြင်းဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး စိတ်ခံစားမှုနှင့်မှတ်ဉာဏ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းလျော့နည်းလာကာ အနံ့ခံအာရုံကိုထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ ဦးနှောက်အပိုင်းကိုလည်း ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း အောက်စ်ဖို့ဒ်တက္ကသိုလ်ရဲ့လေ့လာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒီအကျိုးဆက်တွေကို ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်လို ဆေးရုံတက်ကုသခြင်းမခံရတဲ့သူတွေမှာပါ တွေ့မြင်နေရတာဖြစ်ပါတယ်။အဆိုပါထိခိုက်မှုတွေရဲ့အချို့တဝက်လောက်က ပြန်ကောင်းနိုင်ချေရှိလား ဒါမှမဟုတ် ရေရှည်အထိပါသက်ရောက်နေမှာလားဆိုတာကိုတော့ ဆက်လက်လေ့လာရဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။

"ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှုဖြစ်စဉ်တွင် ဦးနှောက်ပိုင်းဆိုင်ရာမူမမှန်ခြင်းမျိုးတွေတွေ့ရှိရကြောင်း ခိုင်ခိုင်မာမာသိရှိထားပါတယ်" လို့ သုတေသနပညာရှင်တွေက မတ်လ ၇ ရက်နေ့မှာဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

အာရုံစူးစိုက်ခြင်းနဲ့ စီမံခန့်ခွဲခြင်းအစိတ်အပိုင်းများတွင် လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ချက်တွေ ပိုမိုဆိုးရွားလာခြင်းကို ကိုဗစ်အပျော့စားလက္ခဏာခံစားရသူတွေမှာတောင် တွေ့ရှိနေရပြီး ဦးနှောက်အရွယ်အစားက ၀.၂ ကနေ ၂ ရာခိုင်နှုန်းကြားအထိ ကျုံ့သွားခဲ့ပါတယ်။

အသက် ၅၁ မှ ၈၁ နှစ်အတွင်းရှိ လူပေါင်း ၇၈၅ ဦးရဲ့ဦးနှောက်တွေကို နှစ်ခါပြန်စကင်ရိုက်ကာ ဦးနှောက်အတွင်းပြောင်းလဲမှုများကို လေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။ပထမအကြိမ်စကင်ရိုက်ပြီး ၁၄၁ ရက်အကြာမှာ ဒုတိယအကြိမ်စကင်ရိုက်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစမ်းသပ်မှုပြုလုပ်ချိန်မှာ ဗြိတိန်နိုင်ငံအတွင်း အယ်လ်ဖာမျိုးဗီဇကွဲကူးစက်မှုလွှမ်းမိုးနေပြီး ဒယ်လ်တာမျိုးဗီဇကွဲကူးစက်သူမပါဝင်နိုင်ဘူးလို့ ခန့်မှန်းလို့ရပါတယ်။
အဆိုပါစမ်းသပ်ချက်များအရ ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့လူအချို့ဟာ ဦးနှောက်တုံ့ဆိုင်းဝေဝါးခြင်းခံစားနေရတာဖြစ်ပြီး အာရုံသိရှိမှု၊ အာရုံစူးစိုက်မှု၊ ဦးနှောက်ထဲသို့ သတင်းအချက်အလက်ပို့ဆောင်မှုနှုန်းနဲ့ မှတ်ဉာဏ်အပိုင်းတို့မှာ ချိုယွင်းချက်တွေရှိလာပါတယ်။

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းက ဒီဆိုးကျိုးတွေအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိနိုင်လားဆိုတာကို သုတေသီတွေမပြောပြသေးပါဘူး။ယူကေကျန်းမာရေးနဲ့လုံခြုံရေးအေဂျင်စီက ပြီးခဲ့တဲ့လကပြောကြားခဲ့ရာမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးထားတဲ့သူတွေက ကိုဗစ်နောက်ဆက်တွဲလက္ခဏာခံစားရနိုင်ချေမှာ ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားတဲ့သူတွေထက် တဝက်မျှသာရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Source: The Straits Times