#WorldHealth
Published - 08 April 2022

အင်းဆက်တွေမှာပါလာတတ်တဲ့ ရောဂါပိုးမွှားတွေဟာ အန္တရာယ်များတဲ့ဗိုင်းရပ်စ်တွေဖြစ်ပြီး နောက်ထပ်ကပ်ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်း WHO က သတိပေးလိုက်ပါတယ်။

အာဘိုဗိုင်းရပ်စ်အမျိုးအစားတွေဖြစ်တဲ့ ဇီကာဗိုင်းရပ်စ်၊ အသားဝါရောဂါဗိုင်းရပ်စ်၊ ချီကန်ဂူညာဗိုင်းရပ်စ်၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်တို့ဟာ ခြင်၊ မှက်စတဲ့ အင်းဆက်ပိုးမွှားတွေကနေတဆင့် ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။

ဒီအင်းဆက်ပိုးမွှားတွေဟာ နောက်ထပ်ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားလာနိုင်တဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်းတွေဖြစ်ပြီး သူတို့ရှင်သန်ရာ အပူပိုင်းဒေသတွေနဲ့ အပူလျော့ပိုင်းဒေသတွေက လူပေါင်း ၄ ဘီလီယံနီးပါးမှာ ကူးစက်ပျံ့ပွားနိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ရောဂါထပ်မံကူးစက်ပျံ့ပွားလာမှာကိုလည်း ကျွမ်းကျင်သူများက ကြိုတင်ကာကွယ်ဖို့ပြင်ဆင်နေကြပါတယ်။ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါပျံ့ပွားခြင်းဟာ အချိန် ၂ နှစ်ကျော်လာပြီဖြစ်ပေမယ့် တကယ်ပြင်းထန်တဲ့ရောဂါပျံ့ပွားမှုတွေနဲ့ သက်ရောက်မှုတွေကိုတော့ ထိရောက်စွာပြင်ဆင်ကာကွယ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးကြောင်း WHO မှ ကူးစက်ရောဂါအန္တရာယ်ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရေးအဖွဲ့ မှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာ'ဆဲလ်ဗီဘရီယန်း'က ကြာသပတေးနေ့က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

"၂၀၀၃ ခုနှစ်မှာ ဆားစ်ရောဂါနဲ့ ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှာ အအေးမိတုပ်ကွေးကပ်ရောဂါတွေဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ကျွန်မတို့ ပြင်ဆင်ကာကွယ်မှုတွေက လိုအပ်ချက်တွေရှိနေဆဲပါပဲ" လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အာဘိုဗိုင်းရပ်စ်အသစ်တစ်မျိုးကြောင့် နောက်ထပ်ကပ်ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပွားလာနိုင်ချေ အလွန်များပြီး တကယ်ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အထောက်အထားတွေမြင်တွေ့နေရကြောင်း ပြောပြပါတယ်။

အာဘိုဗိုင်းရပ်စ်တွေဟာ ပျံ့ပွားလွယ်ပြီး လက်ရှိမှာလည်း အပူပိုင်းဒေသနဲ့ အပူလျော့ပိုင်းဒေသတွေမှာ ပြည်သူတွေရဲ့ကျန်းမာရေးကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိပါတယ်။

၂၀၀၀ ခုနှစ်တွေမှာ အသားဝါရောဂါကူးစက်မှုအဖြစ်များခဲ့ပြီး ၂၀၁၆ နောက်ပိုင်းမှာတော့ နိုင်ငံပေါင်း ၈၉ နိုင်ငံကျော်မှာ ဇီကာဗိုင်းရပ်စ်ပျံ့ပွားခဲ့ပါတယ်။

သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါကြောင့် နိုင်ငံပေါင်း ၁၃၀ ကျော်မှာ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း လူပေါင်း ၃၉၀ သန်းလောက် ကူးစက်ခံနေရပါတယ်။

အသားဝါရောဂါအတွက် ကာကွယ်ဆေးရှိပေမယ့် ကျန်တဲ့ရောဂါတွေအတွက် အထိရောက်ဆုံးကာကွယ်မှုကတော့ ခြင်ကိုက်မခံရအောင်နေဖို့ ဖြစ်ကြောင်း WHO က အကြံပြုထားပါတယ်။
Source: DailyMail

#WorldHealth
Published- 08 April 2022

ဖိုင်ဇာ-ဘိုင်အိုတက်ခ်ရဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးစတုတ္ထအကြိမ်ထိုးနှံခြင်းဖြင့် သက်ကြီးရွယ်အိုတွေမှာ ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှုနှုန်းကိုကာကွယ်နိုင်ပေမယ့် ကာကွယ်နိုင်စွမ်းအာနိသင်က အချိန်တိုအတွင်းလျော့နည်းလာနိုင်ကြောင်း အစ္စရေးလ်မှာစမ်းသပ်တွေ့ရှိထားပါတယ်။

အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေး booster ဒုတိယအကြိမ်ထိုးပြီး ၄ ပတ်အကြာမှာ ကာကွယ်နိုင်စွမ်းလျော့နည်းလာကြောင်း အစ္စရေးလ်သုတေသီတို့က နယူးအင်္ဂလန်ဆေးပညာဂျာနယ်မှာ အင်္ဂါနေ့ကဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ရောဂါပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားနိုင်မှုနှုန်းကို ကာကွယ်နိုင်စွမ်းကတော့ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးဒုတိယအကြိမ်ထိုးပြီး ၆ ပတ်အတွင်း ကျဆင်းသွားခြင်းမရှိပေမယ့် ဘယ်လောက်ကြာကြာတာရှည်ခံလဲဆိုတာကိုတော့ ထပ်မံလေ့လာသွားရဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။

အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲကူးစက်မှုလွှမ်းမိုးချိန် ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက်နေ့မှ မတ်လ ၂ ရက်နေ့အတွင်း အစ္စရေးလ်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့မှတ်တမ်းများထဲမှ အသက် ၆၀ အထက်လူပေါင်း ၁.၃ သန်းကိုလေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။

အိုမီခရွန်မျိုးနွယ်ခွဲ BA.2 ကူးစက်မှုကာလအတွင်း အမေရိကန်က အသက် ၅၀ နဲ့အထက်လူကြီးတွေမှာ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးဒုတိယအကြိမ်ထိုးဖို့ ခွင့်ပြုလိုက်ပြီးနောက် အမေရိကန်အစားအစာနဲ့ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေး(FDA)အဖွဲ့ က အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံဖို့လိုအပ်ခြင်းရှိ/မရှိ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။

ဥရောပကျန်းမာရေးဝန်ကြီးများကလည်း အသက် ၆၀ အထက်လူကြီးတွေမှာ စတုတ္ထအကြိမ်ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ ဥရောပနိုင်ငံများမှအစိုးရတွေကို တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
အာရှဒေသမှာ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံက ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးစတုတ္ထအကြိမ်စတင်ထိုးနှံခဲ့ပြီး စင်ကာပူကလည်း အသက် ၈၀ နဲ့အထက်သက်ကြီးရွယ်အိုတွေမှာ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးဒုတိယအကြိမ်ထိုးနှံဖို့ စီစဉ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့လက အစ္စရေးလ်မှသုံးသပ်ပြထားတဲ့လေ့လာချက်အရ ဖိုင်ဇာ-ဘိုင်အိုတက်ခ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးဒုတိယအကြိမ်ထိုးနှံထားတဲ့ လူကြီးတွေမှာ အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးတစ်ကြိမ်တည်းထိုးနှံထားတဲ့သူတွေထက် အသက်သေဆုံးမှုနှုန်းကို ၇၈ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

အစ္စရေးလ်မှာ ဇန်နဝါရီလက ဒုတိယအကြိမ်အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးတွေ စတင်ထိုးနှံပေးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
Source: Reuters

#WorldLiterature
Published 07 April 2022

'ချားလ်စ်ဒါဝင်း' ရေးသားပြုစုခဲ့တဲ့ မှတ်စုစာအုပ် ၂ အုပ်ဖြစ်တဲ့ သတ္တဝါဆင့်ကဲပြောင်းလဲခြင်းအကြောင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး သူ့ရဲ့ရှေ့ဆောင်စိတ်ကူးစိတ်သန်းများဖော်ပြထားတဲ့ မှတ်စုစာအုပ်နဲ့ သူ့ရဲ့နာမည်ကျော် ဘဝရှင်သန်ခြင်းပုံကြမ်းမှတ်စုစာအုပ်တိုဟာ နှစ်ပေါင်း ၂၁ တိုင်အောင်ပျောက်ဆုံးနေခဲ့ရာမှ အမည်မသိသူတစ်ဦးက လာရောက်ပြန်ပေးအပ်ခဲ့ကြောင်း ကိမ်းဘရစ်ချ်တက္ကသိုလ်စာကြည့်တိုက်က အင်္ဂါနေ့ကပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

Published 7 April 2022

နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေအနေနှင့် ယူကရိန်းကို ရုရှားကိုတိုက်ခိုက်ရာမှာ လိုအပ်တဲ့ လက်နက်တွေအားလုံးပေးဖို့ ယူကရိန်း နိင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရိုကူလီဘာက ဧပြီ(၇)ရက်က တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။

နေတိုးနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေနှင့် ဘရပ်ဆဲလ်မှာ မတွေ့ခင်မှာ ကူလီဘာက သတင်းထောက်တွေနှင့်တွေ့ဆုံရာမှာ သူက သူလိုချင်တာသုံးမျိုးပဲရှိတယ်။ အဲဒါက လက်နက်၊လက်နက်၊လက်နက်ပဲဖြစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

Source AFP

#DailyNews
Published -7 April 2022

၁။ မြန်မာငှက်ပျော တရုတ်ကို တရားဝင်တပ်ပိုခွင့်ရရန် အပင်နှင့် တိရစ္ဆာန်ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပိုးမွှားကင်းစင်ရေး သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆို

၂။ မြောက်ဦးယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် ယူနက်စကိုဝင်နိုင်ရေး စုပေါင်းအမှိုက်ကောက်လုပ်ငန်းကို တစ်ပတ်တစ်ကြိမ်ပြုလုပ်မည်

၃။ မိုးလေဝသ သတင်း

၄။ ပျောက်ဆုံးနေခဲ့သော ချားလ်စ်ဒါဝင်း၏မှတ်စုစာအုပ်များအား အမည်မသိသူတစ်ဦးက ကိမ်းဘရစ်ချ်တက္ကသိုလ်သို့ ပြန်လည်ပေးအပ်...အစရှိတဲ့သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

#WorldPolitics
Published- 07 April 2022

ရုရှာတို့က ယူကရိန်းအရပ်သားပြည်သူတွေကိုသတ်ပစ်ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်နေကြပေမယ့် ဥရောပနိုင်ငံအချို့က စီးပွားရေးအကျိုးကိုသာ ဦးစားပေးငဲ့ကြည့်နေကြတယ်လို့ ယူကရိန်းက ဝေဖန်စွပ်စွဲလိုက်ကာ ဒီစစ်ပွဲကြီးအမြန်ဆုံးအဆုံးသတ်ဖို့ ရုရှားကိုစီးပွားရေးအရ ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများချမှတ်ပေးရန် တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်မှ ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရုရှားလောင်စာဆီကိုငြင်းပယ်ကာ ရုရှားဘဏ်တွေကို နိုင်ငံတကာငွေကြေးစနစ်အသုံးပြုခြင်းကနေ လုံးဝပိတ်ပင်တားဆီးဖို့ သမ္မတ'ဇယ်လန်စကီ'က ကြာသပတေးနေ့က နေ့စဉ်ဗီဒီယိုမှတ်တမ်းရိုက်ကူးရာမှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံ ဘူချာမြို့ကလမ်းတွေမှာ အရပ်သားပြည်သူတွေ သေဆုံးနေတဲ့ပုံတွေ ထွက်ပေါ်လာတာကြောင့် နိုင်ငံတကာမှရှုတ်ချဝေဖန်မှုတွေ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေက သူတို့ရဲ့ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကိုဖုံးဖိဖို့ ကြိုးစားလာကြကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ရုရှားစစ်တပ်က နည်းဗျူဟာပြောင်းလာကြပြီး လမ်းတွေစခန်းတွေက အလောင်းတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။ ဒါဟာ သက်သေအထောက်အထားကို ဖုံးကွယ်ဖို့ လုပ်နေတာပါပဲ" လို့ 'ဇယ်လန်စကီ'ကဆိုပါတယ်။

ရုရှားဘက်ကတော့ အရပ်သားပြည်သူတွေကို ပစ်မှတ်ထားတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေကို ငြင်းဆန်လိုက်ကာ ဘူခြာမြို့ပေါ်က အလောင်းပုံတွေက ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကို ပျက်ပြားအောင်နဲ့ ရုရှားကို နောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေ ချမှတ်လာနိုင်အောင် အကွက်ဆင်ကြံစည်ထားတာဖြစ်ကြောင်း တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ဝါရှင်တန်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ နောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့ရာ ရုရှားသမ္မတ'ပူတင်'ရဲ့ သမီးနှစ်ယောက်နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံပိုင် Sberbank ဘဏ်တို့လည်းပါဝင်ခဲ့ပြီး ရုရှားမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေပြုလုပ်နေတဲ့ အမေရိကန်တွေကိုလည်း ပိတ်ပင်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်တို့က G20 စီးပွားရေးဖိုရမ်အဖွဲ့ကနေ ရုရှားကို ထုတ်ပယ်ချင်နေပြီး အင်ဒိုနီးရှားမှာပြုလုပ်မယ့် G20 အစည်းအဝေးပွဲတွေမှာ ရုရှားမှ အရာရှိများတက်ရောက်လာပါက သပိတ်မှောက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစစ်ပွဲကြီးအဆုံးသတ်ဖို့က ရုရှားကို တကယ်ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့လိုအပ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတရုံးမှဦးစီးချုပ်'အန်ဒရီယာမက်'က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့နှောင်းပိုင်းမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ကျွန်တော်တို့ ဖြစ်စေချင်တာက ရုရှားကိုပို့ဆောင်နေတဲ့ နည်းပညာတွေ၊ ပစ္စည်းကိရိယာတွေ၊ သယံဇာတတွေ၊ ရှားပါးသတ္တုရိုင်းတွေတင်ပို့နေတာကို ပိတ်ဆို့တားဆီးပြီး ရုရှားမှာလက်နက်ပစ္စည်းတွေ မထုတ်လုပ်နိုင်တော့အောင် ရပ်တန့်ပစ်ဖို့ပါ"

အခုကြုံတွေ့နေရတဲ့ပြဿနာက အချို့ခေါင်းဆောင်တွေက စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေမှုထက် စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှာကို ပိုစိုးရိမ်နေကြတယ်လို့ ထင်မြင်ကြောင်း 'ဇယ်လန်စကီ'ကပြောသွားပါတယ်။

ကျောက်မီးသွေးပိတ်ပင်လိုက်ပါက လက်ရှိစာချုပ်ချုပ်ဆိုမှုတွေကို အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မလားဆိုတဲ့ ကိစ္စအပါအဝင် အချို့ကိစ္စတွေမှာ သေချာလျှောက်တင်ဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်နေသေးတာကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂ(EU)သံတမန်တွေအနေနဲ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုအသစ်တွေချမှတ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။

ရုရှားနဲ့ရင်းနှီးတဲ့ဆက်ဆံရေးရှိတဲ့တရုတ်ကတော့ ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် အနောက်နိုင်ငံမှ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ထပ်မံပြုလုပ်လာတာကြောင့် သတိထားလုပ်ကိုင်ဖို့ မှာကြားထားပြီး တရုတ်နိုင်ငံရှိ ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ လက်ရှိ ရုရှားနဲ့ချုပ်ဆိုထားတဲ့စာချုပ်တွေကို လေးစားမှုရှိပေမယ့် နောက်ထပ်စာချုပ်အသစ်တွေကိုတော့ ချုပ်ဆိုသွားမှာမဟုတ်ကြောင်း သတင်းအရင်းအမြစ်အချို့က ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ပြောကြားသွားပါတယ်။

Source: Reuters
#Yangon_Media_Group