Published 25 April 2022

နိုင်ငံပေါင်း ၁၂ နိုင်ငံက ကလေးသူငယ်တွေအကြားမှာ အမျိုးအမည်မသိ စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ အသည်းရောင်ရောဂါဖြစ်ပွားနေပြီး အနည်းဆုံး ကလေးတစ်ဦး သေဆုံးသွားတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက ပြောပါတယ်။

အနည်းဆုံးကလေးပေါင်း ၁၆၉ ဦးမှာ စိုးရိမ်ဖွယ်အသည်းရောဂါတွေဖြစ်လာပြီး အဲဒီအထဲမှာ ဗြိတိန်နိုင်ငံမှာ ကလေး ၁၁၄ ဦးဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ အဲဒီအပြင် အမေရိကန်၊စပိန်၊အစ္စရေး၊ဒိန်းမတ်နှင့် အခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း အလားတူရောဂါတွေ ဖြစ်ပွားနေတာတွေ့ရှိရတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက ပြောပါတယ်။

လူနာတွေထဲမှာ တစ်လသားကလေးငယ်ကနေ ၁၆နှစ်အရွယ်အထိ ပါဝင်နေပါတယ်။ အဲဒီအထဲက ကလေး(၁၇)ဦးဟာ အသည်းအစားထိုး ခွဲစိတ်ကုသဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

သေဆုံးမှုဖြစ်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ်ကိုတော့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက မထုတ်ပြန်ပါဘူး။

ရောဂါလက္ခဏာတွေထဲမှာ ဝမ်းလျောတာ၊ပျို့အံတာတွေပါဝင်ပြီး အများစုဟာ အဖျားမရှိကြပါဘူး။

အဲဒီရောဂါဖြစ်ပွားသူတွေအားလုံးမှာ ဖြစ်နေကျ အသည်းရောင်ဗိုင်းရပ်စ်(၅)မျိုးကိုလည်း မတွေ့ရှိရပါဘူး။

ရောဂါဖြစ်ပွားမှု ၇၄မှုမှာ အင်ဒီနိုဗိုင်းရပ်စ်တွေ တွေ့ရှိရပြီး အဲဒီအထဲက ၂၀ဦးဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံထားရပါတယ်။ ၁၉ဦးဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရော၊အင်ဒီနိုဗိုင်းရပ်စ်ရောတွေ့ရှိရပါတယ်။

ကူးစက်ခံရသူအများစုဟာ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးမထိုးနှံကြရသေးပါဘူး။ အဲဒါကြောင့်လည်း သူတို့ရဲ့ အသည်းရောင် ရောဂါဟာ ကာကွယ်ဆေးရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးလို့ သတ်မှတ်လို့မရနိုင်ပါဘူး။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ဟာ အခြေအနေကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေပြီး ယူကေရဲ့ ကျန်းမာရေးဌာနှင့်ယင်းရဲ့ မိတ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းတွေနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ပြောပါတယ်ခင်ဗျာ

Source CMG

Published: 25 April 2022

ရေအားနှင့် ရေပေါ် နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်နှစ်မျိုးစပ် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံတစ်ရုံကို ထိုင်းနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်း ယူဘွန်ရက်ချန်သနီမှာ စတင်လည်ပတ်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံက ၂၀၃၇ အရောက်မှာ နိုင်ငံရဲ့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရဲ့ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲ စွမ်းအင် တွေဖြစ်လာဖို့ ရည်မှန်းထားပါတယ်။

ဒီစီမံကိန်းဟာ ဘန်ကောက်ရဲ့ ကာဘွန်ထုတ်လုပ်မှုလျှော့ချရေး စီမံကိန်းအတွက် အဓိက ခြေလှမ်းအဖြစ် မှတ်ယူရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစီံမံကိန်းမှာ အသစ်တည်ဆောက်တဲ့ ရေပေါ်နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်ကွင်းတွေနှင့် လက်ရှိရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံကို ပေါင်းစပ် ထားတာပါ။ အဲဒီပြည်နယ်ရဲ့ သီရိဒွန်ဆည်မှာ ဟက်တာ၁၂၀ရှိတဲ့ရေပြင်ပေါ်မှာ ဆိုလာပြားပေါင်း တစ်သောင်း လေးထောင့် လေးရာကျော်တပ်ဆင်ပေးထားပါတယ်။

အဲဒီဆိုလာပြားတွေကို ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဘီ ဂရင်း ပါဝါ အများပိုင်ကုမ္ပဏီနှင့် တရုတ်စွမ်းအင် အင်ဂျင်နီယာကော်ပိုရေးရှင်းတို့က ပူးတွဲတည်ဆောက်ပေးခဲ့တာပါ။ အဲဒီနေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံးစက်ရုံတွေကနေ အမျိုးသား Grid လိုင်းထဲ ၄၅ မဂ္ဂါဝင် ထည့်သွင်းပေးနိုင်ပါလိမ့်မယ်။

တစ်ပြိုင်နက်မှာပဲ အလားတူ စီမံကိန်း ၁၅ခုကို ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ရေလှောင်ကန်ကြီး(၉)ခုမှာ တည်ဆောက်တော့မှာဖြစ်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ကာဘွန်ထုတ်လုပ်မှုသုညအဆင့်ရည်မှန်းချက်အတွက် ပိုပြီးနီးစပ်လာနေပါတယ်။

“ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စွမ်းအင်လုံခြုံရေးတိုးမြှင့်ဖို့  ကြီးမားတဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ခု လှမ်းလိုက်နိုင်တာကို ဂုဏ်ယူမိပါတယ်။ အနာဂတ်မှာနောင် အနှစ်၂၀မှ ၃၀အတွင်း  ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်စီမံကိန်းတွေကနေ ၅၀၀၀ မဂ္ဂါဝပ်အထိ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားတွေ ထုတ်လုပ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်။ အဲဒါဆို ရုပ်ကြွင်းလောင်စာအပေါ် ကျွန်တော်တို့မှီခိုနေရတာကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါလိမ့်မယ်” လို့ ဆည်ရဲ့လျှပ်စစ်ဓာတ်အားစက်ရုံအကြီးအကဲ ဆန်ဝန်ပရုမ်ဆမ်လီက ပြောပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံတလျောက် စွမ်းအင်ကွန်ယက်ဟာ ရုပ်ကြွင်းလောင်စာတွေအပေါ် အလွန်အမင်းမှီခိုနေရတဲ့အတွက်  ကာဘွန် ထုတ်လုပ်မှုလျှော့ချဖို့က ခရီးရှည်ကြီးဖြစ်နေပါတယ်။ ယခုထိုင်းရဲ့လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်မှုစုစုပေါင်းရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ရုပ်ကြွင်းလောင်စာတွေနှင့် ထုတ်လုပ်နေရတာပါ။ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ကနေ ထုတ်လုပ်တာ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်းပဲရှိပါတယ်။ဒါပေမယ့် ဒီလိုစီမံကိန်းတွေကတော့ ကောင်းတဲ့အလားအလာတွေဖြစ်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ကြောင့် ဒုက္ခရောက်ကြရတယ်။ ဝင်ငွေတွေကျသွားပြီး ငွေကြေးအကူအညီရဖို့လည်း အတော်ခက်သွားတယ်။ တစ်ရွာလုံးက ဒီဆည်စီမံကိန်းကို ကျေးဇူးတင်ကြပါတယ်။ လူတွေရဲ့ ဘဝတွေသိသိသာသာပြောင်းသွားတာ တွေ့ရတယ်။ ပြည်နယ်မှာ စီးပွာရေးလည်းတိုးတက်လာပါတယ် လို့ ရွာသားတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ အိုလန်အင်တီယမ်ကပြောပါတယ်။

Source: CMG

#LocalNews
Published - 25 April 2022

အခုရက်ပိုင်းအတွင်းနေ့အပူချိန်တွေမြင့်မားနေပြီး ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကျရောက်မှုတွေ များနေတဲ့အတွက် ပြည်သူအများ သတိပြုကာကွယ်ကြဖို့လိုအပ်တယ်လို့ မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ညွှန်ကြားရေးမှူးဦးလှထွန်းက သတိပေးပြောကြားလိုက်ပါတယ်၊၊

#Yangon_Media_Group

#DailyNews
Published -25 April 2022

၁။ ငြိမ်းချမ်းရေးဖိတ်ခေါ်မှုကို နိုင်ငံရေးအကြပ်အတည်းဖြေရှင်းရေးလမ်းစအဖြစ် အသုံးချသင့်ဟုဦးကိုကိုကြီးပြောကြား

၂။ ကင်ဆာဖြစ်နိုင်သည့် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကျရောက်မှုများနေ၍ သတိပြုကာကွယ်ရန်လိုနေ

၃။ မိုးလေဝသ သတင်း

၄။ အမေရိကန်ကျူးကျော်မှုအတွင်း အလုယက်ခံခဲ့ရာမှ ပြန်လည်ရရှိခဲ့သော အီရတ်ပန်းချီပန်းပုလက်ရာများ ဘဂ္ဂဒက်တွင်ပြသ...အစရှိတဲ့သတင်းတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#Yangon_Media_Group

Published 25 April 2022

ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာဇီလင်စကီးဟာ ယူကရိန်းနိုင်ငံ ကိဗ်မြို့တော်မှာ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင်တို့ကို ဧပြီ(၂၄)ရက် တနင်္ဂနွေနေ့က တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။

ဒါဟာ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပိုင်း ရုရှားတို့ကျူုးကျော်မှုစတင်ကတည်းက ယူကရိန်းကိုလာရောက်တဲ့ ပထမဆုံးသော အမေရိကန်အစိုးရ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးတွေဖြစ်ပါတယ်။

သူတို့က ခရီးစဉ်အတွင်းမှာ ယူကရိန်းကို စစ်ရေးအကူအညီအဖြစ် ဒေါ်လာသန်း၇၀၀ ပေးအပ်မယ်လို့ အမေရိကန်ဝန်ကြီး နှစ်ဦးကကြေညာသွားပါတယ်။

Source AFP

#WorldPolitics
Published 25 April 2022

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ ထိပ်သီးသံတမန်ပုဂ္ဂိုလ်နဲ့ ကာကွယ်ရေးထိပ်သီးအရာရှိတို့ဟာ တနင်္ဂနွေနေ့က ယူကရိန်းနိုင်ငံမြို့တော်ကိဗ်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းအရာရှိတစ်ဦးက ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်ပါတယ်။

ဒီမတိုင်ခင်မှာ အခြားသောကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်တွေကလည်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာမြို့တော်ကို လာရောက်ခဲ့ကြပြီး ယူကရိန်းကို ထောက်ခံအားပေးကြောင်း ပြသခဲ့ကြပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး 'အန်တိုနီဘလင်ကန်' နဲ့ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး'လွိက်ဂျေအော်စတင်(၃)'တို့ဟာ ယူကရိန်းသမ္မတ'ဗိုလိုဒီမီယာဇယ်လန်စကီ'နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့ရုရှားတို့ စတင်ကျူးကျော်ပြီးနောက်ပိုင်း ယူကရိန်းကိုလာရောက်ခဲ့တဲ့ ပထမဆုံး အမေရိကန်ထိပ်သီးအရာရှိများ ဖြစ်လာကြပါတယ်။

အဆိုပါတွေ့ဆုံမှုကို ယူကရိန်းသမ္မတအကြံပေးအတိုင်ပင်ခံ'အိုလက်ဆေအာစတိုဗစ်ချ်'က ရုရှားရှေ့နေတစ်ဦးနဲ့ နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတစ်ဦးတိုနဲ့ ယူကျုပေါ်ကနေအင်တာဗျူးပြုလုပ်ရာမှာ အတည်ပြုပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
"အမေရိကန်ထိပ်သီးအရာရှိတွေ အခုယူကရိန်းကိုရောက်ရှိနေပြီး သမ္မတနဲ့ပြောဆိုနေကြပါတယ်။ သူတိုဘယ်လိုအကူအညီပေးနိုင်တာလဲဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တစ်ခုခုဆုံးဖြတ်ချက်ချသွားဖွယ်ရှိပါတယ်" လို့ မစ္စတာ'အာစတိုဗစ်ချ်'က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်အစိုးရဟာ ယူကရိန်းကို စစ်လက်နက်အကူအညီတွေထောက်ပံ့ပေးနေခဲ့ပြီး ရုရှားကိုလည်း နိုင်ငံတကာမှဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေပြုလုပ်ဖို့ ဦးဆောင်လှုံ့ဆော်ခဲ့ကြပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်'ဘိုရစ်ဂျွန်ဆန်'၊ စပိန်နဲ့ ဒိန်းမတ်နိုင်ငံတို့မှ ဝန်ကြီးချုပ်များအပါအဝင် ဥရောပမှအရာရှိများစွာက ယူကရိန်းသို့လာရောက်ခဲ့ကြပြီးနောက် အမေရိကန်ထိပ်သီးအရာရှိတစ်ဦးဦးကို မြို့တော်ကိဗ်သို့စေလွှတ်ပေးဖို့ ဖိအားပေးလာကြပါတယ်။

လာရောက်ဆွေးနွေးမယ့်အကြောင်းကို အမေရိကန်ဘက်မှမကြေညာခဲ့ဘဲ မစ္စတာ'ဇယ်လန်စကီ'ကတော့ ဆွေးနွေးပွဲမှာ လိုအပ်တဲ့စစ်ရေးအကူအညီများအကြောင်း ထည့်သွင်းဆွေးနွေးသွားမယ်လို့ စနေနေ့ကမိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ပန်တဂွန်နဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနတို့ကတော့ မှတ်ချက်ပြုပြောကြားခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။

မစ္စတာ'ဘလင်ကန်'ဟာ ဇန်နဝါရီလလယ်လောက်က ယူကရိန်းသို့လာရောက်ခဲ့ဖူးပြီး နောက်ဆုံးရောက်ရှိခဲ့တဲ့ ရာထူးမြင့်အမေရိကန်ထိပ်သီးအရာရှိဖြစ်ပါတယ်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်နေ့က ကိဗ်မြို့တော်ရှိ အမေရိကန်သံရုံးပိတ်သိမ်းခဲ့ပြီး သံတမန်တွေလည်း နိုင်ငံကနေထွက်ခွာသွားခဲ့ကြပါတယ်။

နောက် ၁၀ ရက်အကြာမှာတော့ ရုရှားတို့စတင်ကျူးကျော်ခဲ့ကြကာ မြို့တော်ကိုသိမ်းပိုက်ဖို့ကြိုးစားခဲ့ကြပြီး ဒုံးကျည်တွေဗုံးတွေဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီး ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အကြာမှာတော့ ကိဗ်မြို့တော်နားတဝိုက်ကနေ ရုရှားတပ်များဆုတ်ခွာသွားခဲ့ရာ အနောက်နိုင်ငံများမှခေါင်းဆောင်များက ဒီအခွင့်အရေးကိုအသုံးချပြီး မစ္စတာ'ဇယ်လန်စကီ'နဲ့အတူရပ်တည်ကြောင်းဖော်ပြဖို့ လာရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။

မတ်လအတွင်း ပိုလန်၊ ချက်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ဆလိုဗေးနီးယားနိုင်ငံတို့မှ ဝန်ကြီးချုပ်များ ကိဗ်မြို့တော်သို့ လျှို့ဝှက်စွာလာရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။

အဲဒီနောက် ဗြိတိန်၊ လစ်သူရေးနီးယား၊ လတ်ဗီးယား၊ ဆလိုဗက်ကီးယား၊ အက်စ်တိုနီးယား၊ စပိန်၊ ဒိန်းမတ်တို့မှ ခေါင်းဆောင်များနဲ့ ဥရောပကော်မရှင်ဥက္ကဌတို့လည်း ကိဗ်မြို့တော်နဲ့ ဘာခါမြို့များသို့ လာရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။

အမေရိကန်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'က မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့က ယူကရိန်းနဲ့ ပိုလန်နယ်စပ်အနီးရှိ မြို့တစ်မြို့သို့ လာရောက်ခဲ့ပေမယ့် ယူကရိန်းနိုင်ငံထဲကိုတော့ မဝင်ရောက်ခဲ့ပါဘူး။

နောက်တစ်နေ့မှာ ပိုလန်နိုင်ငံမြို့တော်ဝါဆောမှာ မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ပြီး စစ်ဘေးခိုလှုံသူများကို အားပေးစကားပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်အထက်ပိုင်းအရာရှိတွေက အီရတ်၊ အာဖဂန်တို့လို စစ်ဖြစ်ပွားရာနေရာတွေကို သွားရောက်ခဲ့တုန်းကလည်း မရောက်ရှိခင်အထိ ကြေညာခြင်းမရှိသလို တစ်ခါတလေဆိုရင် သူတို့ မပြန်မချင်းကြေညာတာမျိုး မပြုလုပ်ခဲ့ကြပါဘူး။

နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေ လာရောက်ဖို့အတွက် လုံခြုံရေးကိစ္စရပ်များအပြင် လေကြောင်းလမ်းခရီးစိတ်ချရဖို့ ခက်ခက်ခဲခဲစီစဉ်ရလေ့ရှိပါတယ်။

ဧပြီလအစောပိုင်းမှာ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်လာရောက်စဉ်ကလည်း ရထားအပါအဝင် ခရီးလမ်းမျိုးစုံနဲ့သွားလာခဲ့ရပါတယ်။

အိမ်ဖြူတော်က သမ္မတ'ဘိုင်ဒန်'ကိုတော့ စေလွှတ်ဖို့ငြင်းဆန်ခဲ့ပြီး အစိုရးအကြီးတန်းအရာရှိတွေကိုပဲ လုံခြုံရေးအနည်းငယ်ဖြင့် စေလွှတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ထိပ်သီးအရာရှိများ မသွားခင်ရက်ပိုင်းက အရှေ့ဘက်ဒေသတွေမှာ ရုရှားထိုးစစ်ဆင်မှုတွေကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ဒေါ်လာသန်း ၈၀၀ တန် စစ်ရေးလက်နက်အကူအညီများကိုလည်း အမေရိကန်တို့က ယူကရိန်းထံထောက်ပံ့ပေးဖို့ ကြာသပတေးနေ့က အမေရိကန်ကကြေညာခဲ့ပါတယ်။

Source: NY Times
#Yangon_Media_Group