Published 20 February 2022

မက္ကဆီကိုအနောက်ပိုင်း မီချိုအကန်ပြည်နယ် ကနေ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို ထောပတ်သီးတွေတင်ပို့နေမှု တစ်ပတ်ကြာ ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီးနောက် ယခုအခါ ပြန်လည်တင်ပို့နေပြီဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်စစ်ဆေးရေးမှူးတွေရဲ့ လုံခြုံရေးကို အသေအချာ စီမံပြီးတဲ့နောက် ယခုလိုပြန်လည်တင်ပို့ခွင့်ပြုခဲ့တာလို့ အမေရိကန်အစိုးရက ပြောပါတယ်။

မီချိုအကန်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ထောပတ်သီး အများဆုံးထုတ်လုပ်တဲ့ ဒေသဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီထဲက ၈၅ရာခိုင်နှုန်းကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို တင်ပို့ပါတယ်။  ဒါပေမယ့် အဲဒီပြည်နယ်ဟာ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတွေရဲ့ အကြမ်းဖက်မှု အများဆုံးထိခိုက်ခံရတဲ့ ပြည်နယ်လည်းဖြစ်နေပြန်ပါတယ်။

Source AFP

Published 20 February 2022

ယူကရိန်းနိုင်ငံ ရုပ်သံလိုင်းတစ်ခုမှာ ဖေဖော်ဝါရီ(၁၉)ရက်က  ဆွေးနွေးခန်း တိုက်ရိုက်တင်ဆက်နေစဉ် သတင်းထောက်တစ်ဦးက ရုရှားလိုလားတဲ့ ယူကရိန်းနိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးကို လက်သီးနှင့်ထိုးခဲ့ပါတယ်။

သတင်းထောက်ယူရီဘူတူဆော့ဗ်က ရုရှားလိုလားတဲ့ အတိုက်အခံပါတီ For Life က ပါလီမန်အမတ်နက်စတာရှုဖရစ်ကို ဆွေးနွေးခန်းတိုက်ရိုက် ထုတ်လွှင့်နေစဉ်အတွင်း လက်သီးနှင့်ဆတ်ခနဲထိုးခဲ့ပါတယ်။ သူ့မျက်နှာကိုရိုက်လိုက်ပြီးနောက် တစ်မိနစ်ခန့်ကြာသည်အထိ သူ့လည်ပင်းကိုချုပ်ထားပါတယ်။ ရှူဖရစ်ဟာ ယူကရိန်းပါလီမန်အမတ်၄၅၀ ဦးထဲက တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။

သူတို့နှစ်ဦးဟာ တစ်မိနစ်နီးပါး လုံးထွေးသတ်ပုတ်ခဲ့ကြတာကို ရုပ်သံမှာမြင်တွေ့ရပါတယ်။ အခြာသူတွေက သူတို့နှစ်ဦးကို ခွဲထုတ်ဖို့ ဝိုင်းကြိုးစားကြပါတယ်။

ယူကရိန်းနာတီဗွီရဲ့ ရုပ်သံတင်ဆက်သူ ဆာဗစ်ရှုစတားရဲ့“ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်” ဆိုတဲ့ ပုံမှန်ဆွေးနွေးခန်းအစီအစဉ်မှာ ရှုဖရစ်နှင့်အတူ  အနောက်လိုလားတဲ့ ယူကရိန်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အာဆင်နီယက်ဆင်ယတ်နှင့် သမ္မတဟောင်း ပီထရိုပိုရိုရှင်ကိုတို့ကလည်း  ပါဝင်ဆွေးနွေးကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ဆွေးနွေးခန်းအတွင်း ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ယက်ဆင်ယတ်က ရှုဖရစ်ကို “ပူတင်ဟာ လူသတ်သမားနှင့်ရာဇဝတ်ကောင်ဟုတ်သလား မဟုတ်ဘူးလား” လို့မေးခဲ့ပါတယ်။ ရှုဖရစ်က ပူတင်ကို ရှုတ်ချဖို့ ငြင်းဆန်ခဲ့ပါတယ်။

“ ယူကရိန်းအာဏာပိုင်တွေ ဒီပြသနာကိုရှင်းကြပါစေ” လို့သူကတုန့်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီအခါသမ္မတဟောင်း ပိုရိုရှင်ကိုက  “ ဒီစတူဒီထဲမှာ ရုရှားသူလျှိုတစ်ယောက်ရောက်နေပြီ” လို့ သူ့ရဲ့တုန့်ပြန်ချက်အပေါ် ပြန်သရော်ခဲ့ပါတယ်။

အော်ကျယ်ဟစ်ကျယ်ဖြစ်ပြီးတဲ့နောက် သွေးစွန်းပေနေတဲ့ ရှဖရစ်က ဆွေးနွေးပွဲပြန်ဆက်ဖို့ ပြန်ထိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သူက သတင်းထောက် ဘူတူဆော့ဗ်ကို “ ကုတ်ခြစ်လိုက်တာ တကတည်း ကောင်မလေးတစ်ယောက်လိုပဲ” လို့ပြန်လှောင်ပြောင်ခဲ့ပါ သေးတယ်။

ယူကရိန်းကိုရုရှားကျူးကျော်မယ့် အရိပ်အငွေ့တွေ လက်ငင်းဖြစ်ပေါ်နေချိန်မှာ ဒီဆွေးနွေးခန်းရိုက်ကူးတင်ဆက်ခဲ့ တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: Business Insider/twitter@gkates>

Published 20 February 2022

ရုရှားရဲ့ မဟာဗျူဟာမြောက် နျူကလီးယား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု အကြီးစားကြီးတစ်ခုကို ဖေဖော်ဝါရီ၁၉ရက် စနေနေ့က ပြုလုပ်ခဲ့ရာ ရုရှားသမ္မတ ဗလက်ဒီမာပူတင်ကိုယ်တိုင် ကြီးကြပ်ခဲ့ပါတယ်

ရုရှားဒုံးယာဉ်တပ်တွေ၊ တောင်ပိုင်းစစ်ဒေသ၊မဟာဗျူဟာဒုံးကျည်တပ်တွေ၊မြောက်ပိုင်းနှင့် ပင်လယ်နက်ရေတပ်တွေဟာ ယခု စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုမှာပါဝင်ခဲ့တယ်လို့ ကရင်မလင်ကပြောပါတယ်

အဲဒီစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို ရုရှားသမ္မတပူတင်ဟာ ဘီလာရု(စ်)သမ္မတ အလက်ဇင်းဒါးလူကာရှင်ကိုနှင့်အတူ ကရင်မလင်ရှိ ဝန်းကျင်အနေအထားစင်တာကနေ အတူတကွ ကြည့်ရှုခဲ့ပါတယ်

တိုက်ကြီးအတွင်းပစ်ခရုစ်ဒုံးကျည်၊ဟိုက်ပါဆိုနစ်ဒုံးကျည်တွေအပါအဝင် နျူကလိယနှင့်နျူကလီးယားမဟုတ်သောလက်နက်တွေနှင့် ယခုစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုမှာ ပစ်ခတ်လေ့ကျင့်ခဲ့ကြပါတယ်

ယခုမဟာဗျူဟာ ဟန့်တားလေ့ကျင့်ခန်းတွေကို ယခင်ကတည်းက ကြိုတင်စီစဉ်ထားခဲ့တာဖြစ်ပြီး တပ်တွေရဲ့ တိုက်ခိုက်ရေး အသင့်ပြင်ဆင်ထားမှုတွေနှင့် လက်နက်တွေရဲ့ယုံကြည်စိတ်ချရမှုတွေကို စစ်ဆေးခဲ့တယ်လို့ ကရင်မလင်ကပြောပါတယ်

လုပ်ငန်းတွေအားလုံးအပြည့်အဝပြီးဆုံးပြီး ဒုံးကျည်တွေအားလုံး သတ်မှတ်ထားတဲ့ပစ်မှတ်တွေကို ထိမှန်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာဖော်ပြထားပါတယ်

Source CMG/Russia Defense Ministry

#WorldHealth
Published - 20 February 2022

အမေရိကန်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့လ အိုမီခရွန်ကူးစက်မှုအမြင့်ဆုံးဖြစ်ခဲ့ချိန်မှာ ကိုဗစ်ရောဂါဆိုးရွားစွာခံစားရနိုင်တဲ့လူနာတွေအတွက် ရောဂါကုသဆေးတွေကို ဝယ်ယူရရှိနိုင်ဖို့ ခက်ခဲနေခဲ့ပါတယ်။ဖိုင်ဇာဆေးဝါးကုမ္ပဏီမှထုတ်တဲ့ ပက်ဇ်လိုဗစ်(Paxlovid)ဆေးအနည်းငယ်သာ ဆေးရုံတွေ ဆေးဆိုင်တွေကို ရောက်ရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

အခု ရောဂါကူးစက်မှုတွေကျဆင်းလာတဲ့အချိန်ကျမှ ဖက်ဒရယ်အစိုးရကမှာယူထားတဲ့ ဆေးဝါးသိန်းပေါင်းများစွာဟာ ဆေးဆိုင်တွေဆီရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။

"အခုအချိန်မှာ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုတွေ လျင်မြန်စွာကျဆင်းလာတာကြောင့် ကုသဆေးတွေ သိပ်ပြီးမလိုအပ်တော့ပါဘူး။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၃ - ၄ ပတ်လောက်ကသာ ဒီလောက်ဆေးဝါးထောက်ပံ့မှုရခဲ့ရင် အခြေအနေတွေက တစ်မျိုးဖြစ်သွားမှာပါ" လို့ မာဆာချူဆက်စ်ဆေးပညာဆိုင်ရာကော်မတီမှ ဥက္ကဌဖြစ်သူ 'အာဆစ်ဖ်မာချန့်'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဝါးတွေဟာ ရောဂါပြင်းထန်စွာခံစားရနိုင်တဲ့လူတွေမှာ စောလျင်စွာကုသခြင်းဖြင့် ထိထိရောက်ရောက်ကုသပေးနိုင်တာကြောင့် နိုင်ငံအတွင်း ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့အတူ ယှဉ်တွဲနေထိုင်သွားနိုင်ဖို့ အရေးကြီးတဲ့ကဏ္ဍမှာပါဝင်နေကြောင်း 'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'ရဲ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးဝါးကို အားကိုးအားထားပြုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးကို ရောဂါလက္ခဏာစပေါ်ပြီး ၅ ရက်အတွင်းအသုံးပြုခြင်းဖြင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရမှုနဲ့ အသက်သေဆုံးမှုတို့ကို ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးလျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဆေးထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေက လနဲ့ချီအောင်ကြာတတ်ပါတယ်။
နယူးယော့ခ်မြို့ရှိ ဒေသတစ်ခုမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ကူးစက်မှုအမြင့်ဆုံးကာလအတွင်း ရောဂါကူးစက်မှုကြောင့် ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရသူ ၁၂၂ ဦးရှိခဲ့ရာမှ အခုအခါ ၈ ယောက်သာရှိတော့တာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီဇင်ဘာလအတွင်း ဈေးကွက်ထဲစတင်ဝင်ရောက်ချိန်တုန်းက ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးကို ဝယ်ယူရရှိဖိုအလွန်ခက်ခဲခဲ့ပြီး အခုအခါမှာတော့ အလွယ်တကူရရှိနေပြီဖြစ်ပေမယ့် ဆေးဆိုင်တိုင်းမှာရရှိတာမဟုတ်ဘဲ သတ်မှတ်ထားတဲ့ဆေးဆိုင်တွေမှာသာ ရရှိနေပါတယ်။

ဆေးဝါးတွေက အခုအချိန်မှာ လုံလောက်နေပေမယ့် နောက်ထပ်ကူးစက်မှု ဖြစ်လာခဲ့ရင်တော့ လုံလောက်မှာမဟုတ်ကြောင်း မာဆာချူဆက်စ်ဆေးရုံ ပြင်ပကိုဗစ်လူနာဌာနမှ ဆေးကုသမှုပိုင်းဒါရိုက်တာ 'စကော့ဒရိုင်ဒန်ပီတာဆန်'က သတိပေးလိုက်ပါတယ်။

ပစ္စည်းထောက်ပံ့မှုကနည်းပါးပြီး ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေက ရှုပ်ထွေးတဲ့အတွက် အလျင်အမြန်မထုတ်လုပ်နိုင်ပါဘူး။ပက်ဇ်လိုဗစ်ဆေးက ရောဂါဆိုးရွားနိုင်တဲ့လူတွေကို ကုသပေးနိုင်မှာဖြစ်ပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့ရက်တွေတုန်းကလို ကူးစက်မှုတွေများလာရင်တော့ ကာကွယ်နိုင်တော့မှာမဟုတ်ပါဘူး။

ထုတ်လုပ်ရေးကုန်ကြမ်းပစ္စည်းတွေ အလုံအလောက်မရသေးရင်တော့ အခုလိုအခြေအနေပဲဆက်ဖြစ်နေမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားသွားပါတယ်။
Source: Bloomberg

#WorldHealth
Published - 20 February 2022
ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှုမြင့်မားနေတဲ့နိုင်ငံများအတွင်း ကွာရန်တင်းသတ်မှတ်နေထိုင်ချိန် ၁၄ ရက်ကို အချို့အခြေအနေတွေမှာ လျှော့ချလိုရနိုင်ကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်း WHO က ကြာသပတေးနေ့က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ဒီလိုလျှော့ချသတ်မှတ်လိုက်ခြင်းက ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအဖွဲ့အစည်းတွေမှာ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးပိနေတဲ့နေရာတွေအတွက် သက်သာရာရစေမှာဖြစ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ထောက်ခံလိုက်ပါတယ်။

ဥပမာအားဖြင့် ရောဂါစစ်ဆေးပြီးကြောင်းမပြသနိုင်ပါက ၁၀ ရက်ကွာရန်တင်းနေထိုင်နိုင်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာမပေါ်တဲ့အပြင် ရောဂါပိုးမရှိကြောင်းစစ်ဆေးချက်ရရှိပါက ကွာရန်တင်းနေထိုင်ချိန်ကို ၇ ရက်အထိ လျှော့ချနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ကွာရန်တင်းနေထိုင်ချိန်လျှော့ချဖို့အတွက် ရောဂါပိုးစစ်ဆေးခြင်းမပြုလုပ်နိုင်တဲ့နေရာတွေမှာ ရောဂါလက္ခဏာပေါ်မပေါ်ကိုကြည့်ပြီး ဆုံးဖြတ်သွားနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
ထိုကဲ့သို့အခြေအနေတွေမှာ ထိတွေ့ဆက်ဆံခဲ့သူများအား ခြေရာခံစောင့်ကြည့်ခြင်းတို့ကိုလည်း ဖြေလျှော့ဆောင်ရွက်နိုင်ကြောင်း WHO က ဆိုပါတယ်။

ကိုဗစ်ရောဂါပိုးတွေ့ရှိသူတွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံခဲ့သူတွေထဲက ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေလို ရောဂါကူးစက်နိုင်ချေများသူတွေ၊ ရောဂါအခံရှိပြီး ပြင်းထန်စွာခံစားရနိုင်သူတွေ၊ ကာကွယ်ဆေးမထိုးရသေးတဲ့လူတွေကိုတော့ ဦးစားပေးစစ်ဆေးသွားသင့်ပါတယ်။

အမေရိကန်၊ ဂျာမနီ၊ ဆွစ်ဇာလန်တို့လို နိုင်ငံအချို့မှာ အိုမီခရွန်ကူးစက်မှုပုံစံနဲ့ကိုက်ညီအောင် ကွာရန်တင်းနေထိုင်ချိန်ကို လျှော့ချထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post

Published 19 February 2022

(၇)နှစ်ကျော် ဖန်တီးတည်ဆောက်ပြီးတဲ့နောက် ယူအေအီးရဲ့ ရှာဂျာ ဆာဖာရီဥယျဉ်ဟာ ဧည့်သည်တွေနှင့် တိရိစ္ဆာန်ချစ်သူတွေ အတွက် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ရက်သောကြာနေ့က စတင်ဖွင့်လှစ်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီဆာဖာရီဥယျဉ်ဟာရှာဂျာမြို့က အယ်လ်ဘရီဒီ သဘာဝ ဘေးမဲ့တောမှာတည်ရှိပါတယ်။

အဲဒီနေရာဟာ ဒူဘိုင်းကနေ တစ်နာရီခန့် ကားမောင်းလာရင်ရောက်ပါတယ်။ ဥယျဉ်ကြီးတစ်ခုလုံးရဲ့ အကျယ်အဝန်းဟာ ၈၀၀ ဟက်တာရှိတဲ့အအတွက် အာဖရိကအပြင်ဘက်မှာ အကျယ်ဆုံးဆာဖာရီဥယျဉ်ကြီးဖြစ်ပါတယ်။

Source AFP