#WorldHealth
Published - 4 February 2022
ကိုဗစ်ရောဂါကို အနိုင်ယူလိုက်ပြီလား ဒါမှမဟုတ် ကူးစက်မှုထိန်းချုပ်ဖို့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကို လက်လျှော့လိုက်ရတော့မှာလားဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်ဖို့ စောသေးကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်း WHO မှ အကြီးအမှူးတစ်ယောက်က အင်္ဂါနေ့က သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
"ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကို အောင်နိုင်ပြီလား ဒါမှမဟုတ် အရှုံးပေးရတော့မှာလား ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်ဖို့ စောပါသေးတယ်"လို့ WHO အထွေထွေညွှန်ကြားရေးမှူး 'တက်ဒရိုစ်အက်ဒနွမ်ဂက်ဘရီယဲဆပ်စ်'က သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
"ဒီဗိုင်းရပ်စ်က အန္တရာယ်များပြီး ကျွန်တော်တို့မျက်စိရှေ့မှာတင် ဆက်လက်ဆင့်ကဲပြောင်းလဲနေပါတယ်"
အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲကူးစက်မှုတွေ စံချိန်တင်များပြားနေပေမယ့် ဒိန်းမတ်နိုင်ငံဟာ ကိုဗစ်ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ချက်အားလုံးကို ဖြေလျှော့လိုက်တဲ့ ပထမဆုံး ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့ပြီး အခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း ထိုကဲ့သို့ ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ချက်တွေကို ဖြေလျှော့ဖို့ စဉ်းစားနေကြပါတယ်။
"ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးအကြောင်းတွေ၊ အိုမီခရွန်ကကူးစက်မြန်ပြီး ရောဂါမပြင်းထန်တဲ့အကြောင်းတွေ၊ ရောဂါကူးစက်မှုကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးဆိုတဲ့အကြောင်းတွေကို ကြားနေရတာ စိုးရိမ်ပူပန်နေရပါတယ်" လို့ 'တက်ဒရိုစ်'က ပြောပါတယ်။
"အမှန်အတိုင်းသိရဖို့ကလည်း မဝေးပါဘူး။ ကိုဗစ်ရောဂါတွေ ပိုမိုကူးစက်လာတဲ့အခါ သေဆုံးမှုတွေ ပိုများလာနိုင်ပါတယ်"လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ ပတ်ခန့်က တောင်အာဖရိကမှာ အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲစတင်တွေ့ရှိတဲ့ အချိန်ကစပြီး ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှုပေါင်း သန်း ၉၀ နီးပါးရှိခဲ့ကာ ၂၀၂၀ တစ်နှစ်လုံးထက် ပိုများခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိကိုဗစ်မျိုးဗီဇကွဲအသစ်က ရောဂါပြင်းထန်မှု ပိုနည်းပါးပေမယ့် ကမ္ဘာ့နေရာအများစုမှာ အသက်သေဆုံးမှုတွေမြင့်တက်လာတာကို စတင်တွေ့ရှိလာရပါပြီ။
ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုကို ရပ်တန့်အောင် ဆက်လက်ကြိုးပမ်းဖို့က အလွန်အရေးကြီးကြောင်း 'တက်ဒရိုစ်'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။"လော့ဒေါင်းချဖို့ ကျွန်တော်တို့ တောင်းဆိုနေတာမဟုတ်ပါဘူး။ တိုင်းပြည်တွေအနေနဲ့ ကာကွယ်ဆေးတစ်ခုတည်းကို အားမကိုးဘဲ အသုံးချလိုရသမျှအရာတွေနဲ့ ပြည်သူတွေကို ကာကွယ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုနေတာဖြစ်ပါတယ်"
အိုမီခရွန်ရဲ့ မျိုးနွယ်ခွဲအသစ် BA.2 အပါအဝင် နောက်ထပ်ပေါ်ထွက်လာတဲ့ မျိုးဗီဇကွဲတွေကို အဆက်မပြတ်လေ့လာနေဖို့ လိုအပ်ကြောင်းလည်း သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
"ဗိုင်းရပ်စ်က ဆက်လက်ဆင့်ကဲပြောင်းလဲနေတာဖြစ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံအသီးသီးမှာ စမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်းတွေ၊ စောင့်ကြည့်လေ့လာခြင်းတွေ၊ မျိုးရိုးစမ်းသပ်ထုတ်ဖော်ခြင်းတွေ အဆက်မပြတ်ဆောင်ရွက်ဖို့ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်က ဘယ်လိုဘယ်ပုံဆိုတာကို မသိဘဲနဲ့ တိုက်ဖျက်လို့မရပါဘူး" လို့ ပြောကြားသွားခဲ့ပါတယ်။
Source: France24
Published 3 Feb 2022
ဘရာဇီးနိုင်ငံ ၊ဆာပိုလိုမြို့ရဲ့ အဓိကလမ်းမကြီးတစ်ခုဖြစ်တဲ့ မာဂျင်နယ်လ်တိုင်တီလမ်းမကြီးဟာ မြေအောက်ရထားလမ်း ဖောက်လုပ်ရာတွင် မတော်တဆမှုတစ်ခုကြောင့် ကျွံကျသွားခဲ့ကပါတယ်။
အဲသလိုလမ်းမကြီးပေါ်က နိုင်လွံကတ္တရာတွေအပြုံလိုက်ကျွံကျခဲ့တဲ့အတွက် လမ်းမကြီးဘေးအစပ်မှာ ဧရာမချိုင့်ကြီးတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး ယာဉ်သွားလာမှုတွေ အခက်အခဲဖြစ်ပေါ်နေပါတယ်။
Source AFP
#WorldPolitics
Published- 03 February 2022
ယူကရိန်းနယ်စပ်အနီးမှာ ရုရှားစစ်အင်အားအများအပြားနေရာချထားခြင်းကြောင့် ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အန္တရာယ်ကို ကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ အင်အား ၃,၀၀၀ နီးပါးကို ပိုလန်နဲ့ ရိုမေးနီးယားနိုင်ငံများထံ စေလွှတ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး အရှေ့ဥရောပဒေသမှာ စစ်ရေးကူညီအားဖြည့်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်မှတာဝန်ရှိသူများက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
ရုရှားတို့က ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်ဖို့ အစီအစဉ်မရှိဘူးလို့ ငြင်းဆိုထားပေမယ့် အပြန်အလှန်သဘောတူညီချက်တွေပြုလုပ်ချင်တဲ့ ပုံမပေါ်ဘဲ ဗြိတိန်နိုင်ငံနဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်'ဘိုရစ်ဂျွန်ဆန်'တို့ကို လှောင်ပြောင်ဝေဖန်လိုက်တဲ့အပြင် ဗြိတိန်နိုင်ငံရေးသမားတွေကိုလည်း ရူးနှမ်းနေကြတယ်လို့ စွပ်စွဲပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ရုရှားက ယူကရိန်းနယ်စပ်မှာ စစ်အင်အား ၁ သိန်းကျော် နေရာချထားကာ ယူကရိန်းကို နေတိုး(NATO)အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဘယ်တော့မှလက်မခံဖို့ ကတိပြုချက်နဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေကို လိုက်လျောခြင်းမရှိပါက စစ်ရေးဆောင်ရွက်မှုတွေ ပြုလုပ်သွားမယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။
ဂျာမနီနိုင်ငံ ဗီလ်ဆက်အခြေစိုက်စခန်းမှ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁,၀၀၀ ဝန်းကျင်ပါဝင်တဲ့ စထွိက်ကာတပ်ခွဲတစ်ခုကို ရိုမေးနီးယားသို့စေလွှတ်မည်ဖြစ်ပြီး မြောက်ကယ်ရိုလိုင်းနား ဘရက်ဂ်ခံတပ်မှ အမှတ်(၈၂)လေကြောင်းတပ်ခွဲမှ တပ်ဖွဲ့အင်အား ၁,၇၀၀ ဝန်းကျင်ကိုလည်း ပိုလန်နိုင်ငံထံ စေလွှတ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပန်တဂွန်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
ဘရက်ဂ်ခံတပ်ကြီးမှ နောက်ထပ်တပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၀၀ ကိုလည်း ဂျာမနီသို့ ရွှေ့ပြောင်းသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ရုရှားသမ္မတ'ဗလက်ဒီမီယာပူတင်'ကို သတိပေးခဲ့တဲ့အတိုင်း တပ်ဖွဲ့တွေနေရာချထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ'ဂျိုးဘိုင်ဒန်'က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
"ပူတင်အနေနဲ့ ဆက်ပြီးရန်လိုတဲ့သဘောဆောင်နေမယ်ဆိုရင် အမေရိကန်တပ်တွေအဆင်သင့်ရှိနေမှာဖြစ်ကြောင်း နေတိုးမဟာမိတ်တွေနဲ့ အရှေ့ဥရောပကို အသိပေးထားပါတယ်" လို့ ဘိုင်ဒန်ကပြောကြားခဲ့ကြောင်း မီဒီယာတွေက တွစ်တာမှာဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
နေတိုးတပ်ဖွဲ့ကြီးက အမေရိကန်အတွက်ရော မဟာမိတ်အဖွဲ့တွေအတွက်ပါ အရေးကြီးတယ်ဆိုတာကို ပူတင်နဲ့တစ်ကမ္ဘာလုံးကိုသိစေဖို့အတွက် အခုလိုစစ်တပ်တွေပြောင်းရွှေ့နေရာချခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပန်တဂွန်မှပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ 'ဂျွန်ကာဘီ'က ပြောသွားပါတယ်။
ပိုလန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးချုပ် 'မာရီးယပ်စ်ဘလက်ဇ်ဂျက်'က အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့တွေ နေရာချထားခြင်းက စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ပြသရာရောက်တယ်လို့ ဆိုလိုက်ပြီး နေတိုးအဖွဲ့ရဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး 'ယန်းစ်စတိုလ်တန်ဘာ့ဂ်'ကလည်း ဒီအစီအစဉ်ကိုကြိုဆိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ရုရှားတို့ရဲ့အဓိကတောင်းဆိုချက်တွေက လိုက်လျောစရာအကြောင်းမရှိဘူးလို့ အနောက်နိုင်ငံတွေက သတ်မှတ်ခဲ့ကြပြီး ရုရှားတို့ကလည်း အလျှော့ပေးမယ့်ပုံမပေါ်တာကြောင့် သံတမန်ရေးအရဖြေရှင်းမှုက အောင်မြင်မှုမရဘူးလို့ ဆိုရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပြင်သစ်သမ္မတ'အီမန်နျူယယ်မက်ခရွန်'က ဒီပြဿနာနဲ့ပတ်သက်ပြီး မကြာခင်မှာ 'ဘိုင်ဒန်'နဲ့တွေ့ဆုံသွားမှာဖြစ်တဲ့အပြင် ရုရှားသိုသွားရောက်ကာ 'ပူတင်'နဲ့လည်း ဆွေးနွေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဂျာမနီမှအကြီးအမှူး'အိုလက်ဖ်ရှော့လ်ဇ်'ကလည်း မော်စကိုသို့သွားရောက်ကာ 'ပူတင်'နဲ့တွေ့ဆုံသွားမယ်လို့ ပြောကြားထားပါတယ်။ရုရှားနိုင်ငံနဲ့ သမ္မတ'ပူတင်'တို့က မည်သူနဲ့မဆို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းဆွေးနွေးသွားချင်တာဖြစ်ပြီး အကျိုးအကြောင်းမသိတဲ့သူနဲ့တောင် တွေ့ဆုံခွင့်ပြုထားပါတယ်လို့ ရုရှားအုပ်ချုပ်ရေးမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ 'ဒီမီထရီပက်စ်ကော့ဗ်'က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Source: Reuters.
#WorldHealth
Published - 3 February 2022
ဆေးလ်ဗားစပရင်း မယ်ရီလန်းဒေသမှာနေထိုင်တဲ့ ကလေး ၂ ယောက်မိခင်ဖြစ်သူ 'ကယ်ရီဒင်ဂယ်လ်'က စာသင်ကျောင်းတွေနဲ့ ကလေးထိန်းစင်တာတွေမှာ ကလေးတွေကို နှာခေါင်းစည်းမဖြစ်မနေတပ်ဆင်ဖို့ မသတ်မှတ်သင့်ကြောင်း ဖွင့်ဟပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။အသက် ၂ နှစ်အရွယ်ကလေးတစ်ယောက်ကို တစ်နေ့လုံး နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ခိုင်းထားဖို့က ဖြစ်သင့်ရဲ့လားလို့ မေးခွန်းထုတ်လိုက်ပါတယ်။
ရောဂါကူးစက်နိုင်ချေမြင့်မားတဲ့လူတွေမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ booster အားမြှင့်ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးနှံသင့်ကြောင်း၊ အခြားလူတွေဆီမကူးစက်အောင် ကလေးတွေကို ဖိအားပေး နှာခေါင်းစည်းတပ်ခိုင်းတာမျိုး မလုပ်သင့်တော့ကြောင်း 'ဒင်ဂယ်လ်'က ပြောလိုက်ပါတယ်။
'ဒင်ဂယ်လ်'ရဲ့ အသက် ၃ နှစ်အရွယ် သားယောက်ျားလေးဖြစ်သူတက်ရောက်နေတဲ့ မူကြိုကျောင်းမှာ ကလေးတွေကအမြဲလိုလို အခန်းအပြင်ဘက်မှာရှိနေတတ်ပေမယ့် နှာခေါင်းစည်းမဖြစ်မနေတပ်ဆင်ဖို့ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ထားပါတယ်။
"ကျွန်မကလေးက သူမကြိုက်တဲ့ အဝတ်စနှာခေါင်းစည်းကို အမြဲတပ်ဆင်နေရပါတယ်။ သူကနှာခေါင်းစည်းကို ကိုက်ပစ်တတ်ပါတယ်။ ၅ မိနစ်တောင်မပြည့်သေးဘူး နှာခေါင်းစည်းက စိုရွှဲတော့တာပဲ" လို့ ဆိုပါတယ်။
သူ့ရဲ့အသက် ၆ နှစ်အရွယ် ပထမတန်းတက်ရောက်နေတဲ့ သားတစ်ယောက်ကတော့ မျက်နှာကြွက်သားမသန်စွမ်းသူဖြစ်ပြီး နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ရတဲ့အခါမှာတော့ ပိုဆိုးသွားခဲ့ပါတယ်။
နှာခေါင်းစည်းတပ်လိုက်ရင် အောက်ကိုကျကျသွားပြီး ကလေးအထူးကုဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ကာ ခွင့်ပြုစာရယူခဲ့ပေမယ့် ကျောင်းကဆရာမတွေက ပြန်ပြင်တပ်ဆင်ပေးနေခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံအနှံ့ရှိ စာသင်ကျောင်းကြီး ၃ ပုံ ၂ ပုံခန့်မှာ ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေအနေနဲ့ နှာခေါင်းစည်းမဖြစ်မနေတပ်ဆင်ရပါတယ်။
အများစုတပ်ဆင်တဲ့ နှာခေါင်းစည်းတွေက ကျွမ်းကျင်သူတွေရဲ့အဆိုအရ အိုမီခရွန်မျိုးဗီဇကွဲကူးစက်ခြင်းကို ထိရောက်စွာမကာကွယ်နိုင်တဲ့ အဝတ်စနှာခေါင်းစည်းတွေဖြစ်ပါတယ်။အဲဒီအတွက် သင့်လျော်တဲ့ဖြေရှင်းချက်ကတော့ ပိုမိုအဆင့်မြင့်ကောင်းမွန်တဲ့ နှာခေါင်းစည်းတွေ အသုံးပြုဖို့ဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်ရှိ ဒုတိယအကြီးမားဆုံးကျောင်းတော်ဖြစ်တဲ့ လော့စ်အိန်ဂျလိစ်ယူနီဖိုင်းကျောင်းကြီးမှာ ဇန်နဝါရီ ၂၁ ရက်နေ့ကစပြီး အဝတ်စနှာခေါင်းစည်းတွေကို အသုံးမပြုဖို့ ပြင်ဆင်ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
ကယ်လီဖိုးနီးယားရှိ စာသင်ကျောင်းတွေကို N95 နဲ့ ကလေးသုံး KN95 နှာခေါင်းစည်း သန်းနဲ့ချီပြီး ဖြန့်ဝေခဲ့ပါတယ်။
အခြားဒေသတွေနဲ့ ကွဲပြားခြားနားတဲ့ ဘော့စတွန်၊ ဒန်ဗာ၊ ရောင်းရော့ခ်၊ တက္ကဆက် တို့မှာဆိုရင် ကျောင်းသားရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေဟာ ဘေးကင်းစိတ်ချရဖို့ အသက်ရှူကိရိယာပါတဲ့နှာခေါင်းစည်တွေကို တောင်းဆိုနေကြပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါကူးစက်မှုတွေနဲ့ ဆေးရုံတက်ကုသခံယူရတဲ့ကလေးတွေ လက်ရှိမှာ များပြားနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ရောဂါထိန်းချုပ်ကာကွယ်ရေးစင်တာ CDC နဲ့ အမေရိကန်ကလေးအထူးကုအကယ်ဒမီတို့ကတော့ ကပ်ရောဂါစကတည်းက ကြေညာထားတဲ့အတိုင်း စာသင်ကျောင်းတွေအားလုံးမှာ ကလေးတွေနှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ခိုင်းဖို့ ညွှန်ကြားထားပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်နယ်အချို့မှာ အိုမီခရွန်ကူးစက်မှုတွေ မြင့်တက်နေပေမယ့် ကလေးအထူးကုတွေ၊ အာရုံကြောသိပ္ပံပညာရှင်တွေ၊ စာသင်ဆရာတွေနဲ့ 'ဒင်ဂယ်လ်'တို့လို မိဘတွေက ကလေးတွေမှာ အချိန်ကြာရှည်စွာ နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ခြင်းရဲ့ ဆိုးကျိုးတွေအကြောင်း အသိပေးပြောကြားနေကြပါတယ်။
အရွယ်ရောက်ပြီးသူတွေ များစွာစုဝေးရှိနေတတ်တဲ့ စားသောက်ဆိုင်တွေ ဘားတွေမှာတောင် နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ဖို့ညွှန်ကြားချက်တွေ မတွေ့ရပေမယ့် ကလေးသူငယ်တွေမှာ မဖြစ်မနေနှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ခိုင်းတာဟာ ဘယ်လိုလုပ်မျှတမှုရှိမှာလဲလို့ မေးခွန်းထုတ်လာကြပါတယ်။
Source: NPR
#WorldHealth
Published - 3 February 2022
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း စွန့်ပစ်ခဲ့တဲ့ ဆေးထိုးအပ်ဟောင်းတွေ၊ အသုံးပြုပြီးသား ရောဂါစမ်းသပ်ကိရိယာပစ္စည်းတွေ၊ ကာကွယ်ဆေးပုလင်းဟောင်းတွေဟာ များသထက်များလာပြီး ကျန်းမာရေးသုံးစွန့်ပစ်ပစ္စည်းတွေ တန်ချိန်သောင်းနဲ့ချီပြီး စုပုံလာခဲ့ပါတယ်။
ထိုသို့စွန့်ပစ်ပစ္စည်းတွေ စုပြုံလာခြင်းက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ လူ့ကျန်းမာရေးကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်း WHO က အင်္ဂါနေ့က သတင်းထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်က အရာဝတ္ထုမျက်နှာပြင်တွေပေါ်မှာ အသက်ရှင်နိုင်တာကြောင့် ရောဂါပိုးကူးစက်နိုင်တဲ့အစိတ်အပိုင်းကနေ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ ဆေးထိုးအပ်စူးခြင်း၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်း၊ ရောဂါပိုးထိတွေ့ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။
အမှိုက်ကျင်းစနစ် အားနည်းတဲ့နေရာတွေနဲ့နီးတဲ့ လူတွေမှာ အမှိုက်မီးရှို့ခြင်းမှ ထွက်လာတဲ့ညစ်ညမ်းလေထု၊ မကောင်းတဲ့ရေတွေနဲ့ ပိုးမွှားသယ်ဆောင်လာတဲ့ သတ္တဝါတွေကြောင့် ကျန်းမာရေးထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။
ပြန်လည်ပြုပြင်မွမ်းမံခြင်းနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခြင်းတို့ပြုလုပ်ဖို့ တောင်းဆိုထားရာမှာ ထုတ်ပိုးသယ်ဆောင်ရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ပလတ်စတစ်တွေ လျှော့သုံးဖို့နဲ့ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းတွေကနေ ပြန်လည်သုံးစွဲနိုင်တဲ့အရာတွေနဲ့ ပြုလုပ်ထားတဲ့ ကာကွယ်ရေးဝတ်စုံတွေကို လျှော့ချဖို့ ပါဝင်ပါတယ်။
၂၀၂၁ နိုဝင်ဘာလမတိုင်ခင်အထိ ကုလသမဂ္ဂမှ မှာယူခဲ့တဲ့ PPE ကာကွယ်ရေးဝတ်စုံတွေရဲ့ တန်ချိန်ဟာ စုစုပေါင်း ၈၇,၀၀၀ တန်ခန့်ရှိပြီး အများစုက စွန့်ပစ်ပစ္စည်းဖြစ်သွားခဲ့တယ်လို့ ယူဆလို့ရပါတယ်။
စစ်ဆေးကိရိယာပစ္စည်းပေါင်း သန်း ၁၄၀ ကနေ ပလတ်စတစ်အမှိုက်တန်ချိန် ၂,၆၀၀ ခန့် ထွက်ရှိလာနိုင်ပြီး အိုလံပစ်ရေကူးကန်တစ်ခုရဲ့ ၃ ပုံ ၁ ပုံလောက်ကို ဖုံးလွှမ်းသွားလောက်တဲ့ ဓာတုစွန့်ပစ်ပစ္စည်းတွေ ထွက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ကမ္ဘာတဝန်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ၈ ဘီလီယံထိုးနှံမှုကနေ စွန့်ပစ်ထွက်ရှိလာတဲ့ ဖန်ပြွန်တွေ၊ ဆေးထိုးအပ်တွေ၊ ဆေးဘူးတွေရဲ့တန်ချိန်ဟာ ၁၄၄,၀၀၀ တန်လောက်ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။
ဘယ်နေရာတွေမှာ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းအမြောက်အများ စုပြုံနေတာလဲဆိုတာကို WHO က အတိအကျမပြောထားပေမယ့် အိန္ဒိယကျေးလက်ရှိ အမှိုက်စွန့်ပစ်ရေးစနစ်နဲ့ မာဒါဂတ်စ်ကာရှိ ကွာရန်တင်းအဆောက်အအုံများမှ မစင်အညစ်အကြေးတွေကို ရည်ညွှန်းချင်တာဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။
ကပ်ရောဂါမတိုင်ခင်ကတည်းက ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်စင်တာ ၃ ပုံ ၁ ပုံခန့်ဟာ စွန့်ပစ်ထားတဲ့ပစ္စည်းတွေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခြင်း မရှိခဲ့ဘဲ ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်အထိရှိကြောင်း WHO က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Source: The Jerusalem Post
Published 3 February 2022
CNNရဲ့ဥက္ကဋ္ဌ ဂျက်ဖ်ဇာတ်ခါဟာ သူ့အနေနှင့် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ဦးနှင့် ချစ်ကြိုးသွယ်မိတာကို ဖွင့်ပြောဖို့ပျက်ကွက်ခဲ့တဲ့ အတွက် ရာထူးက နှုတ်ထွက်ခဲ့ပါတယ်။CNNဟာ ဒစ်ကာဗာရီရဲ့အစိတ်အပိုင်းဖြစ်လာတဲ့အခါ သူဟာ ပိုကြီးမားတဲ့တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်လိမ့်မယ်လို့ ထင်ကြေးပေးခံထားရသူဖြစ်ပါတယ်။
အသက်၅၆နှစ်အရွယ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ဇာတ်ခါရဲ့ ချစ်ဇာတ်လမ်းဟာ စီအင်န်အင်န်မှာ ယခင်မေးမြန်းခန်းတင်ဆက်ခဲ့တဲ့ ခရစ်စ် ကူမိုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးလုပ်စဉ်မှာ ပေါ်လာခဲ့တာပါလို့ သူကရုံးတွင်းထုတ်ပြန်စာမှာဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ ခရစ်ကူမိုဟာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ မတော်မလျော်ပြုခဲ့တယ်လို့စွပ်စွဲခံရတဲ့သူ့အစ်ကို နယူးယောက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဟောင်း အင်ဒရူးကူမိုကို ကူညီခဲ့လို့ဆိုပြီး ဒီဇင်ဘာမှာ အလုပ်ကထုတ်ပစ်ခြင်းခံခဲ့ရပါတယ်။
“ အဲဒီကိစ္စဖြစ်တုန်းက ကျွန်တော့်အနေနှင့် ဖွင့်ပြောဖို့လိုအပ်ခဲ့ပေမယ့် ကျွန်တော်မလုပ်ခဲ့ပါဘူး” လို့ ဇာတ်ခါက ပြောပါတယ်။ သူဟာ ဝါနာမီဒီယာရဲ့ သတင်းနှင့်အားကစားဌာနခွဲဥက္ကဋ္ဌနေရာကပါ နှုတ်ထွက်ခဲ့တာပါ။
သူ့ရဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရသူကတစ်ဆင့် ရိုက်တာက အင်တာဗျူးတောင်းခံတာကို ဇာတ်ခါကငြင်းဆန်ခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ အိမ်ထောင်ကွဲတစ်ဦးဖြစ်တယ်လို့ သူ့ကိုယ်စားလှယ်ကပြောပါတယ်။
သူက သူနှင့်ချစ်ကြိုးသွယ်တဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ဘယ်သူဆိုတာမပြောပေမယ့် သူမဟာ စီအင်န်အင်န်ရဲ့ ဈေးကွက်အရာရှိချုပ် အယ်လစ်ဆင်ဂိုလတ်စ်ဖြစ်ပါတယ်လို့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ရုပ်သံလွှင့်အစီအစဉ်တစ်ခုမှာ စီအင်န်အင်န်ရဲ့ မေးမြန်းတင်ဆက်သူ ဘရီယန်စတယ်လ်တာ ကပြောသွားပါတယ်။ သူမဟာ စီအင်န်အင်န်မှာဆက်ရှိနေတယ်လို့လည်း ဖြည့်စွက်ပြောသွား ပါသေးတယ်။
“ ဂျက်ဖ်နှင့်ကျွန်မတို့ဟာ နီးကပ်တဲ့မိတ်ဆွေတွေနှင့် လုပ်ငန်းဆိုင်ရာပါတနာတွေအဖြစ် အနှစ်၂၀ကျော် အလုပ်လုပ်ခဲ့ ကြပါ တယ်”လို့ သူမက သီးခြားထုတ်ပြန်တဲ့ ဌာနတွင်းဝေစာမှာ ပြောတယ်လို့ စတယ်လ်တာကပြောသွားပါတယ်။ “ သိပ်မကြာသေး ခင် ကိုဗစ်ကာလရောက်မှသာ ကျွန်မတို့ရဲ့ဆက်ဆံရေးက ပြောင်းသွားခဲ့တာပါ။ အဲဒီအချိန်တုန်းက ကျွန်မတို့ဖွင့်မပြောမိခဲ့တာ ကျွန်မတို့ဝမ်းနည်းရပါတယ်။ ကျွန်မအနေနှင့် စီအင်န်အင်န်နှင့်ရှိနေတဲ့အချိန်တွေကို အလွန်ဂုဏ်ယူပြီး နေ့စဉ် ကျွန်မတို့ လုပ်နေကျအလုပ်တွေကို ဆက်လုပ်ကိုင်သွားဖို့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်” လို့ သူမက ရုံးတွင်းဝေစာမှာရေးသားထားပါတယ်။
ဂိုလပ်စ်ကို ရိုက်တာက သီးခြားမှတ်ချက်ပေးဖို့မေတ္တာရပ်ခံပေမယ့် ဘာမှမတုန့်ပြန်သေးပါဘူး။
လူတွေအတော်တုန်လှုပ်သွားကြတယ်လို့ စီအင်န်အင်န်ဝန်ထမ်းဟောင်းတစ်ဦးကပြောပါတယ်။ “ ဂျက်ဖ်ဟာ ကပ်ဘေးကာလ တလျေက် လူတော်တောများများနှင့်အတော်နီးနီးကပ်ကပ်ရှိနေခဲ့တာပါ” လို့သူကဆက်ပြောပါတယ်။
၂၀၁၃ခုနှစ်မှာ စီအင်န်အင်န်ကို ရောက်လာတဲ့ ဇာတ်ခါဟာ အစောပိုင်းအောင်မြင်မှုမှတ်တမ်းတွေကြောင့် ရုပ်သံလောကမှာ နာမည်ကောင်းရှိသူတစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ အသက်၂၀ကျော်ဝန်းကျင်မှာ သူဟာ အင်န်ဘီစီရဲ့ “တူဒေး” အစီအစဉ်မှာ အမှုဆောင် ထုတ်လုပ်ရေးမှူးလုပ်ခဲ့ပါတယ်။အဲဒီနောက်အင်န်ဘီစီအင်တာတိန်းမန့်ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
မီယာမီမှာမွေးဖွားကြီးပြင်းခဲ့တဲ့သူဟာ နယူးယောက်မှာနေထိုင်ပြီး သားသမီး(၄)ဦးရှိပါတယ်။
Source Reuters
Page 812 of 814