Published 11 Feb 2022

ပြင်သစ်သမ္မတအီမန်နူယယ်မာခရွန်ဟာ ရုရှားသမ္မတဗလက်ဒီမာပူတင်နှင့်တွေ့ဆုံဖို့ ဒီတစ်ပတ်ထဲမှာ မော်စကိုသို့ ရောက်ရှိစဉ်မှာ သူ့ကိုကိုဗစ်-၁၉ ပိုးစစ်ဖို့ ကရင်မလင်ရဲ့ မေတ္တာရပ်ခံချက်ကို ငြင်းပယ်ခဲ့ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ဒီအင်န်အေ DNA, (မျိုးဗီဇ)ကို ရုရှားတွေရယူသွားမှာစိုးရိမ်တဲ့အတွက် ငြင်းပယ်ခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း မာခရွန်ရဲ့ အပါးတော်တွေထဲက နှစ်ဦးက ရိုက်တာသတင်းဌာနကိုပြောပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် မော်စကိုမှာ ယူကရိန်းအကျပ်အတည်းကိစ္စဆွေးနွေးရာမှာ အလည်အပတ်ရောက်လာတဲ့ ပြင်သစ်သမ္မတကို ရုရှားခေါင်းဆောင်က ခပ်ဝေးဝေးနေရာမှာ ထားရှိဆွေးနွေးခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ ရိုက်တာက ရေးပါတယ်။

သူတို့နှစ်ဦးဟာ စားပွဲရှည်ကြီးရဲ့ အစွန်နှစ်ဖက်မှာ ထိုင်နေကြတာကို ဓာတ်ပုထဲမှာတွေ့ရလို့ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာ သရော်တဲ့ စာတွေနှင့်မှတ်ချက်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီလိုရေးသားကြသူတွေထဲမှာ သံတမန်တွေပင်ပါခဲ့ပါတယ်။”ပူတင်ဟာ မက်ဆေ့ချ် ပို့ပြီးဆွေးနွေးခဲ့တာဖြစ်လိမ့်မယ်” လို့ရေးသားကြပါတယ်။

ပြင်သစ်သမ္မတမာခရွန်ကို ရွေးချယ်ဖို့နည်းလမ်းနှစ်ခုပေးခဲ့တယ်လို့ သတင်းအရင်းအမြစ်(၂)ခုကပြောပါတယ်။အဲဒါတွေက ပီစီအာရ် စစ်ဆေးတာခံယူပြီး ပူတင်နှင့် နီးနီးကပ်ကပ်ထိုင်ဆွေးနွေး မလား ဒါမှမဟုတ် ပီစီအာရ်အစစ်မခံဘဲ ပိုပြီးတင်းကျပ်တဲ့ ခပ်လှမ်းလှမ်း ခပ်ခွာခွာနေပြီး ပူတင်နှင့် ဆွေးနွေးမလား ဆိုတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

“ ဒါဆိုရင် လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်တာမရှိဘူး။ပြီးတော့ စားပွဲရှည်ကြီးမှာထိုင်ရမယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ ကောင်းကောင်း သဘောပေါက်သွားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သမ္မတရဲ့ ဒီအင်န်အေကို သူတို့ရဲ့လက်ထဲတော့ အရောက်မခံနိုင်ဘူး” လို့ သတင်းအရင်းအမြစ်တွေထဲက တစ်ခုက ရိုက်တာကိုပြောပါတယ်။ သူတို့က ရုရှားဆရာဝန်တွေနှင့် ပြင်သစ်ခေါင်းဆောင် အစစ်ခံရမယ့် လုံခြုံရေးကို စိတ်ပူပန်ကြပါတယ်။

မာခရွန်ဟာ ကိုဗစ်စစ်ဆေးခံဖို့ ငြင်းပယ်ခဲ့တယ်လို့ ကရင်မလင်ပြောရေးဆိုခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဒီမစ်ထရီပက်စ်ကော့ဗ်က အတည်ပြုပါတယ်။ ရုရှားအနေနှင့် အဲဒီအတွက်ပြသနာမရှိပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် ကရင်မလင်ခေါင်းဆောင်ရဲ့ကျန်းမာရေး အတွက် ပူတင်နှင့် ပေ၂၀အကွာမှာ ထိုင်ဖို့လိုအပ်သွားတာဖြစ်တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။

“ ဒီကိစ္စမှာနိုင်ငံရေးမပါဘူး။ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းကြတဲ့အပေါ်မှာလည်း ဘာမှအနှောက်အယှက်မရှိဘူး” လို့ သူကပြောပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် မာခရွန်ဟာ ရုရှားကိုမထွက်ခွာခင်မှာ ပီစီအာရ်စစ်ဆေးမှုကို ပြင်သစ်ဆရာဝန်နှင့်တစ်ကြိမ်၊ ရုရှားရောက်တော့ သူ့ကိုယ်ပိုင်ဆရာဝန်နှင့် အင်န်တီဂျင်စစ်ဆေးမှုကိုတစ်ကြိမ် အစစ်ခံခဲ့တယ်လို့ အပါးတော်မြဲတွေထဲက ဒုတိယမြောက် အရင်းအမြစ်ကပြောပါတယ်။

Source Reuters

Published 11 Feb 2022

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ဩစတြေလျ၊ဂျပန်နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွေက ထိပ်တန်းသံတမန်တွေဟာ ဩစတြေလျနိုင်ငံ မဲလ်ဘုန်းမှာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက် သောကြာနေ့က သူတို့ရဲ့ လေးနိုင်ငံကွာ့ဒ် မဟာမိတ်ပိုမိုနက်ရှိုင်းစေဖို့နှင့် အာရှပစိဖိတ်ဒေသမှာ တရုတ်ရဲ့ အရှိန်ဩဇာချဲ့ထွင်မှုလျော့ကျစေဖို့မျှော်လင့်ချက်တွေနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။

Source AFP

#WorldPolitics
Published - 11 February 2022

ရုရှားသမ္မတ'ဗလက်ဒီမီယာပူတင်'နဲ့ ပြင်သစ်သမ္မတ'အီမန်နျူယယ်မက်ခရွန်'တို့ ယူကရိန်းအရေးကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ယခုအပတ်အတွင်း မော်စကို၌ အချိန်ကြာမြင့်စွာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြရာ 'ပူတင်'က စစ်အေးကာလအလွန်အချိန်တုန်းက အကြောင်းတွေကို ပြန်ပြောင်းပြောဆိုနေခဲ့ကြောင်း ပြင်သစ်ခေါင်းဆောင်အသိုင်းအဝန်းရဲ့ သတင်းအရင်းအမြစ်နှစ်ခုကနေ ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။

မော်စကိုမှာ တနင်္လာနေ့ကပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲအကြောင်းကို ပြင်သစ်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ရာမှာ အခုတွေ့ဆုံပြောဆိုခဲ့တဲ့ 'ပူတင်'က လွန်ခဲ့တဲ့ ၃ နှစ်က ဖရန့်ချ်ရီဗီရာကမ်းခြေမှာ တွေ့ဆုံခဲ့ဖူးတဲ့ 'ပူတင်'နဲ့ဘယ်လောက်အထိ ကွာခြားသွားသလဲဆိုတာကို 'မက်ခရွန်'အံ့အားသင့်နေရကြောင်း ဖော်ပြထားကြပါတယ်။

'ပူတင်'က အရင်တုန်းကသမိုင်းကြောင်းတွေကို ၅ နာရီလောက်ကြာအောင် ပြောဆိုနေခဲ့ကြောင်း၊ ၁၉၉၇ ခုနှစ်ကတည်းက အနောက်နိုင်ငံက ရုရှားအပေါ် ကတိချိုးဖောက်ခဲ့ကြောင်း၊ အရင်ဆိုဗီယက်နိုင်ငံဟောင်းတွေကို နေတိုး(NATO)အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် စည်းရုံးပြီး အင်အားတိုးချဲ့ခဲ့ကြောင်း စတဲ့အကြောင်းအရာတွေကို 'ပူတင်'ကသူယုံကြည်ယူဆထားတဲ့အတိုင်း ထုတ်ဖော်ပြောခဲ့တယ်လို သတင်းအရင်းအမြစ်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ပြင်သစ်သတင်းအရင်းအမြစ်တွေရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွေမှာ ယူကရိန်းနယ်စပ်အနီးမှာ ရုရှားစစ်အင်အား ၁ သိန်းကျော် ဖြန့်ကျက်ထားကြောင်း၊ အိမ်နီးချင်းဘီလာရုစ်နိုင်ငံနဲ့ ပင်လယ်နက်တိုမှာ ရုရှားတို စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေပြုလုပ်နေကြောင်း၊ ပဋိပက္ခတွေဖြစ်လာနိုင်တယ်လို အနောက်တိုင်းခေါင်းဆောင်တွေက ထပ်မံသတိပေးထားကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
'ပူတင်'ရဲ့သဘောထားအပေါ် ပြင်သစ်ရဲ့သုံးသပ်ချက်အကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ရုရှားမှပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကို မေးမြန်းခဲ့ရာ ဖြေကြားခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။

ရုရှားဘက်ကတင်ပြထားတဲ့ လုံခြုံရေးတောင်းဆိုချက်တွေကို အနောက်နိုင်ငံက မလိုက်လျောတဲ့အပေါ် အလွန်စိတ်ပျက်မိကြောင်း 'ပူတင်'ကဆိုပါတယ်။

"စစ်ရေးဆောင်ရွက်မှုတွေမဖြစ်လာအောင် အခုဆိုရင်နှစ် ၃၀ လောက် ထိန်းသိမ်းနေလာခဲ့ကြပြီးပါပြီ။ အခုပြန်ရလိုက်တာက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေကို လုံးဝလျစ်လျူရှုထားတာပါပဲ" လို့ တနင်္လာနေ့က မီဒီယာရှင်းလင်းပွဲမှာ 'ပူတင်'က မိန့်ဆိုခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းအရေးကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရုရှားနဲ့အနောက်နိုင်ငံတွေကြား နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေမြင့်တက်နေမှုကို လျှော့ချနိုင်ဖို့ 'မက်ခရွန်'က ရုရှားနိုင်ငံထံသွားရောက်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
သူတို့နှစ်ယောက်အချိန်ကြာမြင့်စွာ ဆွေးနွေးခဲ့ကြရာမှာ အခြားမည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်မှမပါဘဲ စကားပြန်တစ်ယောက်တည်းသာ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။

ပြင်သစ်ဘက်ကဖော်ပြချက်အရ အရင်ဆိုဗီယက်နိုင်ငံဟောင်းတွေဖြစ်တဲ့ ပိုလန်၊ ဟန်ဂေရီ၊ ချက်နိုင်ငံတို့ကို မဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာရေး ၁၉၉၇ နေတိုးအဖွဲ့ သဘောတူညီချက်အကြောင်းကိုလည်း ပူတင်က ထပ်ခါထပ်ခါပြောဆိုနေခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။

'မက်ခရွန်'ပြောကြားချက်ထဲမှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ပြင်သစ်မှာ 'ပူတင်'ကို လက်ခံတွေ့ဆုံစဉ်က အခုလောက်သမိုင်းကြောင်းကို ပြန်ပြောင်းမပြောဘဲ သဘောထားမခက်ထန်ကြောင်း ပြောကြားထားပါတယ်။

နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေကိုရပ်တန့်ပစ်ရန် အလားအလာရှိနေကြောင်း၊ ရုရှားကိုနောက်ပြန်ဆုတ်ခိုင်းဖို့ကလည်း စောလွန်းသေးကြောင်း၊ ပစ်ခတ်မှုတွေဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်တွေလည်း ရှိနေသေးကြောင်း 'မက်ခရွန်'က သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Source: Reuters 

Published 10 Feb 2022

မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အာဖဂန်နစ္စတန်တို့ဟာ ကမ္ဘာ့ဒီမိုကရေစီအဆင့်သတ်မှတ်ချက်အရ မြောက်ကိုးရီးယားနိုင်ငံရဲ့အောက် အဆင့်သတ်မှတ်ချက် အနိမ့်ဆုံးနေရာတွေထဲ ကျရောက်သွားတယ်လို့ အီကော်နောမစ်မဂ္ဂဇင်း၊ Economist Intelligence Unit ရဲ့ အစီရင်ခံစာအသစ်အရသိရကြောင်း ဂျပန်မီဒီယာ နစ်ကေးအေးရှားက ရေးသားလိုက်ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ အာဏာသိမ်းဆည်းလိုက်တာနှင့်အာဖဂန်မှာ တာလီဘန်တို့သိမ်းယူလိုက်တာကြောင့် နှစ်နိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရေစီ အဆင့်ဟာ သိသိသာသာပြုတ်ကျသွားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။အဲဒါကြောင့် အာရှဒေသတစ်ခုလုံးရဲ့ အဆင့်ဟာလည်း မနှစ်က ၅.၆၂ အညွှန်းမှတ်ကနေ ၅.၄၆ အညွှန်းမှတ်သို့ကျဆင်းသွားရတယ်လို့ သတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံဟာ ယခင်က အညွှန်းမှတ်၃.၀၄ ရှိနေရာကနေ ယခု ၁.၀၂သို့ကျဆင်းသွားပြီး အာဖဂန်နစ္စတန်ဟာ ယခင် ၂.၈၅ရှိခဲ့ရာမှ ၀.၃၂ သို့ကျဆင်းသွားရတာဖြစ်ပါတယ်။

“ အားကောင်းတဲ့ဒီမိုကရက်တစ်အဖွဲ့အစည်းတွေနှင့် တည်ငြိမ်တဲ့ လူမှုအခြေအနေ၊ ကျယ်ပြန့်စွာထောက်ခံမှုရတဲ့ ဒီမိုကရေစီနည်းအရ ရွေးကောက်ခံရတဲ့ အစိုးရတစ်ရပ်တို့ ပျက်ကွက်နေခြင်းဟာ ရန်လိုတဲ့နိုင်ငံရေးအင်အားစုတွေနှင့် ရုတ်တရက်ပြောင်းပြန်လှန်မှုတွေဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်” လို့ အစီရင်ခံစာမှာဖော်ပြထားတယ်လို့ သတင်းကဆိုပါတယ်။

တစ်ဖက်မှာ အင်ဒိုနီးရှားဟာ အဆင့်၅၂နေရာကနေ အဆင့်၁၂ကို ခုန်တက်သွားပါတယ်။ ဒါဟာ နိုင်ငံပေါင်း ၁၆၇နိုင်ငံမှာ ဒုတိယမြောက်အကြီးမားဆုံးတိုးတက်မှုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

အာရှဒေသထဲက နိုင်ငံ၂၈နိုင်ငံအနက် ၈နိုင်ငံဟာ ညွှန်းမှတ်တွေစံချိန်တင်ကျဆင်းခဲ့ပြီး အဲဒီအထဲမှာ တရုတ်လည်းပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ဟာ အဆင့် ၁၄၈နေရာရောက်သွားပါတယ်။ပုဂ္ဂလိကကော်ပိုရေးရှင်းတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့လုပ်ငန်းတွေမှာ အစိုးရရဲ့ပါဝင်ပတ်သက်မှုတွေတိုးလာတာကြောင့် ပုဂ္ဂလိကပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်မှုအခွင့်အရေးတွေအားနည်းခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ညွှန်းကိန်းကျဆင်းသွားတာလို့ အစီရင်ခံစာမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

Source NikkeiAsia

#WorldPolitics
Published - 10 February 2022

ကြာသပတေးနေ့က တိုက်ခိုက်ရေးသမားတွေဟာ လစ်ဗျားဝန်ကြီးချုပ်'အက်ဘ်ဒူဟာမစ်အယ်လ်ဒီဘီဘာ'ရဲ့ကားကို သေနတ်နဲ့ပစ်ခတ်ခဲ့ပေမယ့် ထိခိုက်မှုမရှိခဲ့ဘဲ လွတ်မြောက်သွားခဲ့ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့နီးစပ်သူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

လစ်ဗျားနိုင်ငံမှာ အစိုးရအုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အဖွဲ့ဂိုဏ်းတွေကြား ပဋိပက္ခတွေပြင်းထန်နေတာဖြစ်ပါတယ်။'ဒီဘီဘာ'အိမ်ပြန်နေစဉ်မှာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့တာသေချာကြောင်း၊ တိုက်ခိုက်တဲ့လူတွေက ထွက်ပြေးသွားခဲ့ပြီး ဒီအဖြစ်အပျက်ကိုစုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ မှာကြားထားကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့နီးစပ်သူက ပြောခဲ့ပါတယ်။

ရိုက်တာသတင်းဌာနအနေနဲ့ ဒီဖြစ်ရပ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဓာတ်ပုံအထောက်အထားတွေ မှတ်တမ်းမတင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မျက်မြင်သက်သေတွေနဲ့လည်း မေးမြန်းခြင်းမပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ဆိုပါတယ်။

ဝန်ကြီးချုပ်'ဒီဘီဘာ'က သူ့နေရာမှာအစားထိုးဖို့ အရှေ့ပိုင်းအခြေစိုက်ပါလီမန်ရဲ့မဲဆန္ဒကို ဥပက္ခာပြုသွားမယ်လို့ ကြာသပတေးနေ့နှောင်းပိုင်းမှာ ပြောကြားခဲ့ရာ 'ဒီဘီဘာ'ကိုလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရန် ကြိုးပမ်းမှုက လစ်ဗျားနိုင်ငံရဲ့ပဋိပက္ခတွေကို ပိုဆိုးရွားလာစေနိုင်တယ်လို့ ယူဆလို့ရပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့သီတင်းပတ်တွေမှာ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေက တိုက်ခိုက်ရေးသမားတွေနဲ့ လက်နက်ကိရိယာတွေ စုဆောင်းနေကြတာကြောင့် တိုက်ပွဲဖြစ်လာမှာကို စိုးရိမ်လာရပါတယ်။

၂၀၁၁ ခုနှစ်က နေတိုး(NATO)တပ်ဖွဲ့အကူအညီနဲ့ 'ဂဒါဖီ'ကို ပုန်ကန်တော်လှန်ခဲ့ပြီးကတည်းက လစ်ဗျားမှာ မတည်မငြိမ်ဖြစ်နေခဲ့ရကာ ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှာ အရှေ့ပိုင်းနဲ့ အနောက်ပိုင်းအဖွဲ့ဆိုပြီး ဂိုဏ်းကွဲသွားခဲ့ပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂမှထောက်ခံမှုနဲ့အတူ တိုင်းပြည်အတွင်းပြိုကွဲမှုတွေကို စည်းလုံးညီညွတ်စေရန်ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ 'ဒီဘီဘာ'ကို အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့ရဲ့ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် မတ်လကခန့်အပ်ခဲ့ပြီး တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးဆောင်ရွက်ချက် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေနဲ့ ဒီဇင်ဘာလရွေးကောက်ပွဲကို ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။

အုပ်ချုပ်ရေးစည်းမျဉ်းဥပဒေတွေကြား အငြင်းပွားမှုများရှိခဲ့ကာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ငန်းစဉ် ပြိုလဲပျက်စီးပြီးနောက် အတိုက်အခံပြိုင်ဘက်အဖွဲ့တွေက ရာထူးနေရာရဖို့ အကြိတ်အနယ်ဝင်ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။

ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း အရှေ့ပိုင်းအဖွဲ့တွေကို အများစုထောက်ခံကူညီခဲ့တဲ့ ပါလီမန်လွှတ်တော်က အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးအစိုးရကို အသိအမှတ်မပြုကြောင်း၊ ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ခန့်အပ်ပြီး အစိုးရအသစ်ကိုဖွဲ့စည်းဖို့ ကြာသပတေးနေ့မှာ မဲဆန္ဒကောက်ခံသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ကြေညာလိုက်ပါတယ်။

'ဒီဘီဘာ'က ယခုအပတ်အတွင်း မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့ရာမှာ ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ပြီးမှာ အာဏာလွှဲပေးမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ကုလမှလစ်ဗျားအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်နဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေကတော့ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးအစိုးရကို ဆက်လက်အသိအမှတ်ပြုကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

ပါလီမန်နဲ့ အခြားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းက နိုင်ငံရဲ့ယာယီဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို ပြင်ဆင်လိုက်ပြီး ယခုနှစ်အတွင်း ဘာရွေးကောက်ပွဲမှမပြုလုပ်ဘူးလို့ ပြောကြားခဲ့ရာ မဲဆန္ဒပေးဖို့စာရင်းပေးထားတဲ့ လစ်ဗျားပြည်သူတွေအတွက် စိတ်ပျက်စရာဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။

'ဒီဘီဘာ'ရဲ့စည်းလုံးညီညွတ်ရေးအစိုးရအုပ်ချုပ်မှုမတိုင်ခင်က လစ်ဗျားနိုင်ငံကို မြို့အသီးသီးကနေ အပြိုင်အုပ်ချုပ်ဖို့ကြိုးပမ်းခဲ့တဲ့အခြေအနေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရာ ဝန်ကြီးချုပ်အသစ်ခန့်အပ်လိုက်ပါက အဆိုပါအခြေအနေသို ပြန်လည်ရောက်ရှိသွားနိုင်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့လည်း ချက်ချင်းကြီးတော့ ပြည်တွင်းစစ်အသွင်ဖြစ်လာဦးမှာ မဟုတ်ကြောင်း သုံးသပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
Source: Reuters

Published 10 Feb 2022

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတွင်  စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်ရည်ရွယ်ပြီး တောင်သူလယ်သမားများကို တောင်သူသမဝါယမအသင်းများဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်မယ်လို့ နစကဥက္ကဋ္ဌရဲ့ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း စိုက်ပျိုးရေးတောင်သူတွေနှင့်တွေ့ဆုံပွဲကနေ သိရှိရပါတယ်။

အဲဒီသမဝါယအသင်းတွေကနေ လယ်ယာသုံးစက်ကိရိယာတွေကို အရစ်ကျစနစ်ဖြင့် ရောင်းချပေးဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့လည်း နစကရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရာတွင် ရေရရှိရေးမြစ်ရေတင်စီမံကိန်းတွေမှာ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားအသုံပြုဖို့ကိုလည်း ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က မှာကြားခဲ့ပါတယ်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြိးအတွင်းမှာ တစ်နှစ်ပတ်လုံးရဲ့ ပျှမ်းမျှမိုးရွာရက်မှာ ရက်ပေါင်း၇၀သာရှိတဲ့အတွက် နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်ဆောင်ရွက်လို့ရကြောင်း၊ အဲဒီအပြင် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ ဧရာဝတီမြစ်ရေထိန်း၍ရသည့်နေရာတွေရှိနေပြီး အဲဒီနေရာတွေမှာ တမံနိမ့်Low head Dam တွေတည်ဆောက်ခြင်းဖြင့် သွားလာမှုမပြတ်စေဘဲ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရေအားလျှပ်စစ်ထုတ်လုပ်နိုင်ကြောင်းလည်း သူက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းမှာ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေလည်းဆောင်ရွက်နေတဲ့အတွက် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေက ထွက်ရှိတဲ့ နွားချေး၊ကျွဲချေးနှင့်ကြက်ချေးတွေကို ဇီဝမြေဩဇာအဖြစ် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ အသုံးချနိုင်ဖို့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးကထွက်ရှိတဲ့ အခြေခံကုန်ကြမ်းတွေဖြစ်တဲ့ နှံစားပြောင်းနှင့်ကောက်ရိုးတွေကို တိရိစ္ဆာန်အစားအစာများအဖြစ် ပြန်လည်အသုံးချနိုင်တယ်လို့လည်း နစကဥက္ကဋ္ဌကပြောပါတယ်။

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးမှ လယ်စိုက်ဧကပေါင်းခြောက်သိန်းကျော်နှင့် အခြားစိုက်ပျိုးဧကပေါင်း၂ဒသမ၂သန်းကျော်ရှိတယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။ အဓိကအားဖြင့် ပဲ၊နှမ်း၊ဝါနှင့် ကြက်သွန်တွေကိုစိုက်ပျိုးကြပါတယ်။ အဲဒီအပြင်မွေးမြူရေးအပိုင်းမှာ နွားအကောင်ရေ၁ဒသမ၃သန်းကျော်၊ ကျွဲအကောင်ရေ ၃သောင်း၈ထောင်ကျော်၊အသားစား ကြက်၁ဒသမ၆သန်း၊ ဥစားကြက် ၂သိန်းကျော်၊ဒေသကြက်၃သန်း၃သိန်းကျော်ရှိတယ်လို့လည်း သိရှိရပါတယ်။

အဆိုပါတွေ့ဆုံပွဲကို နှမ်း၊မြေပဲ၊ပဲစင်းငုံ၊ဝါနှင့်ကြက်သွန်စိုက်တောင်သူတွေတက်ရောက်ခဲ့ကြတယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။