#WorldPolitics
Published - 2 February 2022
အမေရိကန်တို့က စစ်ပွဲဖြစ်လာစေရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဖန်တီးလုပ်ကြံနေပြီး ယူကရိန်းအရေးနဲ့ပတ်သက်၍လည်း ရုရှားရဲ့လုံခြုံရေးကိစ္စရပ်များကို လျစ်လျူရှုထားကြောင်း ရုရှားသမ္မတ'ဗလက်ဒီမီယာပူတင်'က အနောက်နိုင်ငံကို အင်္ဂါနေ့က စွပ်စွဲပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

၆ ပတ်နီးပါးကြာမြင့်နေပြီဖြစ်တဲ့ ယူကရိန်းအရေးကိစ္စတွင် ပူတင်က ပထမဆုံးလူသိရှင်ကြားကြေညာချက်ကို တိုက်ရိုက်ပြောဆိုခဲ့ရာမှာ သူတောင်းဆိုထားတဲ့ လုံခြုံရေးကိစ္စရပ်တွေကို အလျှော့ပေးမယ့်ပုံမရှိကြောင်း ထင်သာနေပါတယ်။

ရုရှားတို့တောင်းဆိုထားတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေဟာ သင့်လျော်ခြင်းမရှိဘဲ ကျူးကျော်မှုပြုလုပ်ဖို့ အကြောင်းပြချက်သက်သက်သာဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်တို့က သတ်မှတ်ခဲ့ပါတယ်။

ရုရှား-အမေရိကန်ပြဿနာ ကြီးထွားလာနေတာကြောင့် ကြားဝင်ဖြေရှင်းဖို့ကြိုးပမ်းနေတဲ့ နေတိုး(NATO)တပ်ဖွဲ့ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဟန်ဂေရီဝန်ကြီးချုပ်ဆီ အလည်အပတ်သွားရင်း မီဒီယာရှင်းလင်းပွဲတစ်ခုမှာ ပူတင်ပြောကြားခဲ့ရာမှာ "ရုရှားဘက်က တောင်းဆိုတဲ့ လုံခြုံရေးကိစ္စရပ်တွေက လုံးဝလျစ်လျူရှုခြင်းခံထားရတယ်ဆိုတာ ရှင်းနေပါပြီ" လို့ ဆိုခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းက နေတိုးအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင် ၂၀၁၄ ခုနှစ်က ရုရှားတို့ သိမ်းပိုက်ခဲ့တဲ့ ခရီမီယာကျွန်းဆွယ်ကို ယူကရိန်းတို့ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ဖို့ ကြိုးပမ်းလာနိုင်ကြောင်း ပူတင်က ခန့်မှန်းပုံဖော်လိုက်ပါတယ်။

"ယူကရိန်းက နေတိုးအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာပြီး စစ်ဆင်ရေးတွေ စတင်ပြုလုပ်လာပြီဆိုပါစို။ အဲဒီအခါကျရင် ကျုပ်တို့က နေတိုးအဖွဲ့ အစည်းကြီးနဲ့ စစ်ဖြစ်ရတော့မှာလား။ အဲဒီလိုတွေးမိတဲ့သူရှိလား" လို့ ပူတင်ကပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
ယူကရိန်းနယ်စပ်မှာ ရုရှားစစ်အင်အား ၁ သိန်းကျော် နေရာချထားခြင်းကြောင့် ပူတင်အနေနဲ့ ကျူးကျော်မှုပြုလုပ်လာမှာကို အနောက်နိုင်ငံတွေက စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။

ရုရှားဘက်ကတော့ ကျူးကျော်မယ့်အစီအစဉ်မရှိဘူးလို့ ငြင်းဆိုထားပေမယ့် လုံခြုံရေးတောင်းဆိုချက်တွေကို မလိုက်လျောဘူးဆိုရင်တော့ စစ်ရေးဆောင်ရွက်မှုတွေ ပြုလုပ်ရလိမ့်မယ်လို့ သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
ရုရှားအနေနဲ့ မည်သည့်ကျူးကျော်မှုပြုလုပ်သည်ဖြစ်စေ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆိုမှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရမှာဖြစ်ကြောင်း အနောက်နိုင်ငံတွေက သတိပေးထားပါတယ်။

အခုပြဿနာအကျပ်အတည်းရဲ့ အရင်းအမြစ်က ၁၉၉၉ သဘောတူညီချက်အရ အခြားနိုင်ငံတွေအပေါ် အသုံးချပြီး ကိုယ်ပိုင်လုံခြုံရေးတောင့်တင်းအောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းမပြုဖို့ ကို ရုရှားတို့ က အလိုရှိနေတာဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး 'ဆာဂျီလက်ဗ်ရော့ဗ်'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

"သမ္မတပူတင်သာ စစ်ပွဲမဖြစ်ချင်ဘူးဆိုရင် စစ်တပ်တွေနဲ့ လက်နက်ကြီးတွေနေရာချထားတာကို တပ်ဆုတ်ပြီး အသေအချာဆွေးနွေးတိုင်ပင်ဖို အချိန်ကျပါပြီ" လို့ နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ အကြီးတန်းအရာရှိတစ်ဦးက သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ရုရှားအခြေစိုက်စခန်းအချို့ရှိ ဒုံးကျည်လက်နက်အချက်အလက်တွေကို ရုရှားတို့မျှဝေထုတ်ဖော်ပေးပါက ရိုမေးနီးယားနဲ့ပိုလန်တို့ ရှိ နေတိုးအခြေစိုက်စခန်းတွေမှာ တော်မာဟော့ခ်ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များ မထားရှိကြောင်း စစ်ဆေးနိုင်ဖို့ အမေရိကန်တို့ ဘက်က ဆွေးနွေးပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

အိမ်ဖြူတော်နဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဌာနတို့က မှတ်ချက်ပြုဖြေကြားပေးဖို့ကို ချက်ချင်းအကြောင်းမပြန်သေးပေမယ့် စစ်လက်နက်ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ရေးနဲ့ ရုရှားတို့ရဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေအကြောင်းကိုသာ အမေရိကန်တို့ က ဆွေးနွေးဖို့ ကမ်းလှမ်းခဲ့ကြောင်း ခိုင်မာတဲ့သတင်းအရင်းအမြစ်က ဖော်ပြထားပါတယ်။
Source: Reuters

  #Yangon_Media_Group 

Published 1 Feb 2022

မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံသားတွေဟာ ကွယ်လွန်သွားကြပြီဖြစ်တဲ့  နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ကင်အီလ်ဆွန်းနှင့် ကင်ဂျုန်အီလ်တို့ရဲ့ ရုပ်တုတွေထံ သွားရောက်ကြပါတယ်။ အဲဒီနောက်ရုပ်တုကြီးတွေရဲ့ခြေရင်းမှာ လွမ်းသူ့ပန်းစည်းတွေ ချထားပြီး ဂုဏ်ပြုခဲ့ကြပါတယ်။ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးရဲ့ အဲဒီရုပ်တုကြီးတွေဟာ မြို့တော်ပြုံယမ်းမှာတည်ရှိပါတယ်။ အခုအချိန်ဟာ လနှစ်သစ်ကူးကာလဖြစ်ပြီး  ထူထဲတဲ့နှင်းလွှာကြီးတွေက ပြုံယမ်းမှာ လွှမ်းခြုံနေတဲ့အချိန်လည်းဖြစ်ပါတယ်။

Source AFP

#LocalNews
Published - 1 Feb 2022

ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ကြွေးမြီအနေနဲ့ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ (၆ လ) ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ၅၂,၄၈၈ ဘီလီယံကျပ် ရှိခဲ့တယ်လို့ နစက ဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီရဲ့ (၁)နှစ်ပြည့် နိုင်ငံတော်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့မှုနဲ့ပတ်သက်၍ နစက ဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် က မိန့်ခွန်းမှာ ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့တာပါ။

ဒီမိုကရေစီ ပထမအစိုးအရ သက်တမ်းကာလ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီအနေနဲ့ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ၁၆,၂၇၃ ဘီလီယံကျပ်ရှိခဲ့ရာမှ နှစ်စဉ်တိုးလာခဲ့တာ ဖြစ်ပြီး ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ၂၇,၉၇၀ ဘီလီယံကျပ် ၊ ဒုတိယအကြိမ် ဒီမိုကရေစီဒုတိယအစိုးရ သက်တမ်းကာလ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကြွေးမြီအနေနဲ့ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ၂၈,၈၆၁ ဘီလီယံကျပ် ၊ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ (၆) လ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ကြွေးမြီး ၅၂, ၄၈၈ ဘီလီယံကျပ်ထိ တိုးလာခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

“ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ကြွေးမြီတွေဟာ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် တိုးမြှင့်လာတာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ ရေရှည်မှာ ကြွေးမြီးခံနိုင်ရည်ရှိမှုကို သုံးသပ် တွက်ချက်ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျဆင်းနေတဲ့ နိုင်ငံစီးပွားရေးကို ပြန်လည်ဦးမော့လာစေဖို့ ရေရှည်အစီအမံကို ကျွန်တော်တို့ ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

တပ်မတော်က ထိန်းသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံတကာရဲ့ ဝိုင်းဝန်းပိတ်ဆို့ မှုတွေအနေနဲ့ ပြည်တွင်းစီးပွားရေးအခြေအနေတွေအရ ဘဏ်လုပ်ငန်းတွေ ယုံကြည်မှုကျဆင်းပြီး ပုံမှန် မလည်ပတ်နိုင်တဲ့အတွက် ဘဏ်လုပ်ငန်းဟာ ငွေသားလည်ပတ်စီးဆင်းမှု ခက်ခဲလာကာ လုပ်ငန်းရှင်၊ ကုန်သည်တွေအတွက် ငွေပေးချေမှု၊ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုတွေ ခက်ခဲစေခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးကျဆင်းပြီး ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေကြောင့် သယ်ယူပို့ ဆောင်ရေးနဲ့ သွင်းကုန်(လောင်စာဆီနဲ့ ကုန်ကြမ်း) ဈေးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်း၊ ဈေးကွက်မှာ ဝယ်လိုအားကျဆင်းမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တာပါ။

ymg/ei
#Yangon_Media_Group

#LocalNews
Published - 1 Feb 2022

မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ရန်သူလိုဆက်ဆံနေတဲ့ နိုင်ငံတွေရဲ့ သဘောထားတွေကို ပြောင်းလဲလာအောင် မိတ်ဆွေဖြစ်လာအောင် အတတ်နိုင်ဆုံးကြိုးစားသွားမယ်လို့ နစက တစ်နှစ်ပြည့်အနေနဲ့ နစက ဥက္ကဋ္ဌက ပြောဆိုလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီရဲ့ (၁)နှစ်ပြည့် နိုင်ငံတော်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့မှုနဲ့ပတ်သက်ကာ နစက ဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က မိန့်ခွန်းမှာ ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့တာပါ။

“ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မိတ်ဆွေ နိုင်ငံပဲ ရှိပါတယ်။ ရန်သူနိုင်ငံရယ်လို့မရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံအပေါ် ရန်သူသဖွယ်ဆက်ဆံနေရင်တောင် အဲနိုင်ငံတွေရဲ့ သဘောထားကို ပြောင်းလဲလာအောင် ၊ မိတ်ဆွေ ဖြစ်လာအောင် အတက်နိုင်ဆုံးကြိုးစားဆောင်ရွက်ပါမယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် နိုင်ငံရဲ့ နယ်စပ်ဒေသတွေကို ထာဝရတည်ငြိမ် အေးချမ်းတဲ့ နယ်စပ်ဒေသဖြစ်ဖို့ ငြိမ်းချမ်းချစ်ခင်တဲ့ အိမ်နီးချင်းဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်သွားမှာ ဖြစ်ပြီး ခေတ်အဆက်ဆက်တည်ရှိခဲ့တဲ့ အိမ်နီးချင်း ဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုခိုင်မာမှုရှိစေဖို့ ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ မိမိနိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားနဲ့ အစိုးရရဲ့ ရှေ့လုပ်ငန်းတွေကို မထိခိုက်စေဘဲ နိုင်ငံတကာနဲ့အကောင်းဆုံး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်သွားမယ်” လို့ ဆိုပါတယ်။

ပြည်တွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက်လည်း ယခုနှစ်မှာ ငြိမ်ချမ်းရေးအတွက် ခြေလှမ်းသစ်တွေ စရမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အစဉ်အမြဲ အသင့်ရှိနေတယ်လို့ နစက ဥက္ကဋ္ဌက ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

ထိုနောက် ဖယ်ဒရယ်ဆိုတာဟာ မတူကွဲပြားနေတဲ့ တိုင်းဒေသကြီးတွေ၊ ပြည်နယ်တွေ၊ လူမျိုးတွေ၊ လူမျိုးစုတွေကို စုစည်းလုပ်ကိုင်ရာမှ လုပ်ကိုင်နိုင်ခွင့်တွေကို ခွဲဝေကျင့်သုံးတဲ့ အယူအဆသဘောတရားဖြစ်ပြီး ပေါင်းစည်းနေထိုင်တာ မျှဝေခံစားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့ကြောင့် မတူကွဲပြားတဲ့ ကိုယ်စားပြုမှုတွေရှိပြီး ပါတီ၊ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတွေကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ကိုယ်စားပြုနိုင်ဖို့အတွက် အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ် (PR) စနစ်ကို သွားမှာ ဖြစ်ပြီး မိမိတို့နိုင်ငံနဲ့ သဟဇာတဖြစ်တဲ့စနစ်မျိုးကို ရွေးချယ်ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်တဲ့အကြောင်းကို ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ymg/ ei
#Yangon_Media_Group

#WorldPolitics
Published - 1 February 2022

လက်ရှိဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ယူကရိန်းအရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အ‌မေရိကန်နဲ့ရုရှားတို့ တွေ့ဆုံဆွေး‌နွေးပြီးနောက် အမေရိကန်တို့က ရုရှားထံ စာဖြင့်ရေးသားဖြေကြားခဲ့ပြီး ရက်ပိုင်းအကြာမှာပဲ ရုရှားတို့ကလည်း အမေရိကန်ဆီသို့စာဖြင့် ပြန်လည်တုန့်ပြန်ရေးသားခဲ့ပါတယ်။

အခုလို ရေးသားပေးပို့ခြင်းက ရုရှားတိုစစ်ရေးကျူးကျော်မှု ပြုလုပ်လာနိုင်မှုအပေါ်မူတည်ပြီး သံတမန်ရေးဆွေးနွေးမှုများ ညှိနှိင်းပြုလုပ်ခဲ့သည့် နောက်ဆုံးရအခြေအနေတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီနောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကန်နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျီလက်ဗ်ရော့ဗ်တို့က အင်္ဂါနေ့မှာဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးသွားဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ အကြီးတန်းအရာရှိနဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက ရုရှားထံမှ အကြောင်းပြန်စာရရှိထားကြောင်း တနင်္လာနေ့က အတည်ပြုလိုက်ပါတယ်။

"လူသိရှင်ကြား ထုတ်ပြောနေလို့ ဘာမှမထူးခြားပါဘူး။ ဆွေးနွေးမှုလုပ်မလုပ်က ရုရှားတို့အပေါ်ပဲမူတည်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ ဒီပြဿနာတွေကို‌ဖြေရှင်းဖို့ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပြီး ယူကရိန်းအပါအဝင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မဟာမိတ်တွေနဲ့လည်း နီးနီးကပ်ကပ် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်"

အမေရိကန်ရဲ့ တုန့်ပြန်ဖြေကြားမှုကို ရုရှားက အများသိအောင်ဖြေကြားရာမှာ အ‌မေရိကန်က စစ်လက်နက်ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ရေးကို ဆောင်ရွက်ချင်နေပေမယ့် နေတိုး(NATO)အဖွဲ့ရဲ့ စစ်အင်အားတိုးချဲ့လာမှုကို ထိန်းချုပ်ပေးဖို့ကိုတော့ ငြင်းဆန်နေတဲ့လေသံပေါက်နေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နဲ့ရုရှားတို့ မလွှဲမရှောင်သာ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံနေခဲ့ရာ ရုရှားတို့ရဲ့စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေကိုဖြေရှင်းဖို့ တနင်္လာနေ့က ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီက အစည်းအဝေးတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် လင်ဒါသောမတ်စ်ဂရင်းဖီးလ်က "ဘီလာရုစ်နဲ့ ယူကရိန်းနယ်စပ်တို့မှာ ရုရှားစစ်အင်အားသောင်းဂဏန်းချီပြီး နေရာချထားခြင်းအပေါ် အမေရိကန်တို့ရဲ့ စွပ်စွဲချက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ရုရှားတိုဖြေရှင်းချက်ပေးနိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဒီအစည်းအဝေးကို ပြုလုပ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့အားလုံးမျှော်လင့်နေတဲ့ အဖြေမျိုး ရုရှားဘက်က မထုတ်ပြန်ခဲ့ပါဘူး" လို့ ပြောသွားခဲ့ပါတယ်။

တရုတ်နဲ့ရုရှားတို့ရဲ့ ဆန့်ကျင်မှုတွေ ရှိ‌နေပေမယ့် နယူးယော့ခ်ရှိ ကုလဌာနချုပ်မှာ တနင်္လာနေ့က အစည်းအဝေးပြုလုပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်မှ တာဝန်ရှိသူတွေက ရုရှားအား သံတမန်ရေးရာလမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်ဖို အကြိမ်ကြိမ်တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။

ယူကရိန်းကိုထပ်မံကျူးကျော်ပါက ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေကို အလျင်အမြန် ချမှတ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်က အစည်းအဝေးမှာ ထပ်မံပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
Source: CNN