Published 9 April 2022

မြန်မာနိုင်ငံက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအတွက် မြေပြင်မှဝေဟင်ပစ်ဒုံးကျည်တွေအပါအဝင် အကြီးစားလက်နက်တွေ ဝယ်ယူပြီး ဘိန်းဖြူနှင့် မီသမ်ဖက်တမင်းတို့ကို တရားမဝင်ရောင်းဖို့ကြံစည်ကြတဲ့ ဂျပန်ယာကူဇာလူဆိုးဂိုဏ်းခေါင်းဆောင်တစ်ဦးနှင့် ထိုင်းအမျိုးသား(၃)ဦးတို့ကို အမေရိကန်အာဏာပိုင်တွေက ကြာသပတေးနေ့က ဖမ်းဆီးရရှိလိုက်မိတယ်လို့ SCMP သတင်းစာက ဖော်ပြရေးသားခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္လာနေ့နှင့် အင်္ဂါနေ့က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးယောက်မှာ တာကီရှီ အီဘီဆာဝါ၊ ဆွမ်ပက် ရုကရာဆာရန်နီ၊ ဆွမ်ဖွတ်ဆင်ဟာဆီရီနှင့် ဆူကဆန်ဂျူလန်နန်တို့ကို မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် လက်နက် တရားမဝင်ကုန်သွယ်မှု၊ ငွေကြေးခဝါချမှုတွေနှင့်ဖမ်းဆီးခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန်တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။

အနည်းဆုံး၂၀၁၉ခုနှစ်ကတည်းကစပြီး ထိုင်းမှာရှိတဲ့ အမေရိကန်မူးယစ်ဆေးဝါးထိန်းချုပ်ရေးဌာနရဲ့ ထောက်လှမ်းရေးတွေရဲ့ စုံစမ်းဖော်ထုတ်မှုတွေအရ အဲဒီသူတွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံက ညီညွတ်သော ဝပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးတပ် UWSA က ဘိန်းဖြူနှင့် မီသမ်ဖက်တမင်းအမြောက်အများကို လျို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးတစ်ဦးထံ ရောင်းချဖို့ စီစဉ်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းကရေးသားပါတယ်။

အဲဒီအချိန်မှာပဲ အီဘီဆာဝါဟာ အလိုအလျောက်လက်နက်တွေ၊ဒုံးပျံတွေ၊စက်သေနတ်တွေနှင့် မြေပြင်မှဝေဟင်ပစ် ဒုံကျည်တွေကို မြန်မာနိုင်ငံမှ UWSA၊ KNU ၊SSAနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ အတွက် ဝယ်ယူဖို့ ကြိုးစားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်လို့ သတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

၂၀၂၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၃ရက်မှာ အီဘီဆာဝါနှင့် သူ့မိတ်ဆွေတို့ဟာ ကိုပင်ဟေဂင်ကို သွားခဲ့ပါတယ်။အဲဒီမှာ အမေရိကန်မူးယစ်ထိန်းချုပ်ရေးဌာန DEA လျှို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးတစ်ဦးနှင့် ဒိန်းမတ်ရဲထောက်လှမ်းရေးအရာရှိနှစ်ဦးတို့က သူတို့ကို စက်သေနတ်တွေနှင့်တင့်ကားဖျက်ဒုံးပျံတွေအပါအဝင် အပြင်ပန်းအားဖြင့်ရောင်းရန်ရှိတဲ့ အမေရိကန်စစ်တပ်လက်နက်တွေပြသခဲ့ပါတယ်။

လေယာဉ်တွေကိုပစ်မှတ်ထားတဲ့ စတင်ဂါဒုံးကျည်တွေရဲ့ဓာတ်ပုံတွေနှင့် ဗွီဒီယိုတွေကိုလည်း သူတို့က အီဘီဆာဝါကို ပြသခဲ့ပါတယ်။

“မစ္စတာအီဘီဆာဝါနှင့် ပူးပေါင်းကြံစည်သူတွေဟာ အကြီးစားလက်နက်တွေကို ဝယ်ယူပြီး တရားမဝင်မူးယစ်ဆေးဝါး အမြောက်အများကို ရောင်းချဖို့  DEA လျို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးတစ်ဦးနှင့် အရောင်းအဝယ်ပွဲစား လုပ်ခဲ့ကြကြောင်း သူတို့ကို ကျွန်တော်တို့က စွပ်စွဲထားပါတယ်” လို့ တရားရေးဝန်ကြီးဌာနကပြောပါတယ်။

မူးယစ်ဆေးဝါးတွေဟာ နယူးယောက်မြို့အထိပေးပို့ဖို့ဖြစ်ပြီး လက်နက်တွေကိုတော့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေဆီ ပို့ပေးရမှာဖြစ်ပါတယ် လို့ ဌာနကဆက်ပြောပါတယ်။

အီဘီဆာဝါဟာ ယာကူဇာနိုင်ငံဖြတ်ကျော် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတစ်ခုရဲ့ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တယ်လို့ တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောပါတယ်။

ဂျူလန်နန်ဟာ ထိုင်း-အမေရိကန် နှစ်နိုင်ငံ နိုင်ငံသားခံယူထားသူဖြစ်ပြီး ဆင်ဟာဆီရီနှင့် ရုကရာဆာရန်နီ တို့ဟာ ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေဖြစ်ကြပါတယ်။

ဂျူလန်နန်ဟာ ထိုင်းလေတပ်က ဗိုလ်ချူပ်ကြီးဖြစ်ပြီး ရုကရာဆာရန်နီဟာ ထိုင်းစစ်တပ်အငြိမ်းစားအရာရှိကြီးဖြစ်တယ်လို့ စုံးစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်စဉ်အတွင်း အီဘီဆာဝါက DEA ထောက်လှမ်းရေးကိုပြောခဲ့တယ်လို့ အမှုစွဲချက်အရသိရပါတယ်။

သူတို့သုံးဦးဟာ မြန်မာနိုင်ငံအပြင် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံက သူပုန်တွေအတွက်ပါ လက်နက်ဝယ်ယူပေးဖို့ကြိုးစားခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့လည်း သတင်းမှာဖော်ပြထားပါတယ်။

နယူးယောက်မှာ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့အချိန်မှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုထဲ အဲဒီလူ(၄)ဦး ဘယ်လိုရောက်လာသလဲဆိုတဲ့ အချက်ကိုတော့ တရားရေးဝန်ကြီးဌာနက ရှင်းပြမထားပါဘူး။

Source SCMP

Published 8 April 2022

ဆိုးရွားလာနေတဲ့ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ ငွေကြေးမူဝါဒများ လျော့တိလျော့လျဲဖြစ်မှုများနှင့် နိုင်ငံရေးသမားများက နိုင်ငံရေး အမြတ်ထုတ်နေကြမှုတွေကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေ အထူးသဖြင့် ဆင်းရဲသားတွေရဲ့ အသားတင်ဝင်ငွေတွေ လျော့ကျနေရပါတယ်။

ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဟာ ချမ်းသာသူတွေထက် ဝင်ငွေနည်းပါးတဲ့သူတွေကို ပိုပြီးထိခိုက်နစ်နာနေရတာဖြစ်ပါတယ်။

Source CMG

#WorldPolitics
Published - 08 April 2022

ယူကရိန်းနိုင်ငံအပေါ် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများနဲ့ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ရုရှားနိုင်ငံကို ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီမှဆိုင်းငံ့ထုတ်ပယ်လိုက်ကြောင်း ကြာသပတေးနေ့က ကုလအထွေထွေညီလာခံမှာ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ်။

ထုတ်ပယ်ခံလိုက်ရတဲ့ရုရှားကလည်း နိုင်ငံ ၄၇ နိုင်ငံပါဝင်တဲ့ ဂျီနီဗာအခြေစိုက်ကုလလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီအဖွဲ့ မှ နှုတ်ထွက်ကြောင်း တုန့်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန်ကဦးဆောင်ပြီး ထိုအဆိုပြုချက်ကိုမဲဆန္ဒကောက်ခံခဲ့ရာမှာ ထောက်ခံမဲ ၉၃ မဲ၊ ကန့်ကွက်မဲ ၂၄ မဲနဲ့ မဲမပေးသူ ၅၈ နိုင်ငံရှိခဲ့ပါတယ်။

၁၉၃ နိုင်ငံပါဝင်တဲ့အထွေထွေညီလာခံမှာ မဲမပေးသူတွေကိုဖယ်လိုက်ပါက နိုင်ငံပေါင်း ၃ ပုံ ၂ ပုံလောက်က ရုရှားကိုထုတ်ပယ်ဖို့ ဆန္ဒပြုခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။

မဲခွဲဆုံးဖြတ်အပြီးမှာတော့ ရုရှားမှကုလလက်ထောက်သံအမတ်'ဂျန်နာဒီကုဇ်မင်'က ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ တရားမဝင်ဘဲ နိုင်ငံရေးလှုံ့ဆော်တဲ့ခြေလှမ်းဖြစ်ပြီး ရုရှားကလည်း လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီကနေ နှုတ်ထွက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ကြောင်း ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ထို့ နောက် ယူကရိန်းမှ ကုလသံအမတ်'ဆာဂျီကစ္စလစ္စယာ'က "အထုတ်ခံရတဲ့သူက နှုတ်ထွက်မယ်လို့ ကြေညာစရာမလိုပါဘူး" လို့ သတင်းထောက်တွေကို ပြောလိုက်ပါတယ်။
ကြာသပတေးနေ့ကဆုံးဖြတ်ခဲ့တဲ့ အတည်ပြုချက်အရ အထွေထွေညီလာခံက ဆိုင်းငံ့ထုတ်ပယ်ခြင်းကို နောက်ပိုင်းမှာပြန်လည်ပယ်ဖျက်ပေးလို့ ရနိုင်ပေမယ့် ရုရှားကနှုတ်ထွက်လိုက်တဲ့အတွက် အခုအချိန်မှာတော့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကိုပြင်ဆင်လို့ မရတော့ပါဘူး။

၂၀၁၈ ခုနှစ်တုန်းက အစ္စရေးလ်မှာပြဿနာဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့အမေရိကန်ဟာလည်း ဆိုင်းငံ့ခံလိုက်ရပြီးနောက် ပြန်လည်ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က အမေရိကန်ကို ကောင်စီကနေပြန်လည်ရွေးချယ်ခဲ့တာကြောင့် ဆိုင်းငံ့ထားဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေက ရှားပါးတဲ့အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။

လစ်ဗျားခေါင်းဆောင်'မူအမ်မာဂဒါဖီ'နဲ့သူ့ရဲ့စစ်တပ်က ဆန္ဒပြသူတွေကိုအကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းခဲ့တာကြောင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှာ လစ်ဗျားကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့ဖူးပါတယ်။

စစ်ဘေးဒဏ်ခံနေရသူတွေနဲ့ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်နေသူတွေကို လစ်လျူရှုထားမှာမဟုတ်ဘူးလို့ ကုလသမဂ္ဂကရှင်းရှင်းလင်းလင်းအသိပေးလိုက်တဲ့သဘောဖြစ်ကြောင်း ကုလဆိုင်ရာအမေရိကန်သံအမတ်'လင်ဒါသောမတ်စ်ဂရင်းဖီးလ်'က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

"လူ့အခွင့်အရေးကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ချိုးဖောက်နေတဲ့သူအတွက် ကုလလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီမှာ နေရာပေးသွားမှာမဟုတ်ပါဘူး" လို့ မိန့်ခွန်းပြောကြားသွားပါတယ်။
ဒါဟာ ကုလကနေ အရေးကြီးတဲ့နိုင်ငံရေးကိစ္စဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချမှတ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးတွေလည်း ပြုလုပ်သွားနိုင်ပါတယ်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွင်း စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေအပါအဝင် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခဲ့မှုတွေကို ပြီးခဲ့တဲ့လကစပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးနေကြပါတယ်။

ကြာသပတေးနေ့ကချမှတ်လိုက်တဲ့ အစည်းအဝေးအဆိုပြုချက်ဟာ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့ကနေ ရုရှားတို့ ကျူးကျော်ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း အထွေထွေညီလာခံမှ တတိယအကြိမ်မြောက်ပြုလုပ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကြိမ်တုန်းက ရုရှားကိုရှုတ်ချဖို့ အထွေထွေညီလာခံမှာ မဲခွဲဆုံးဖြတ်ကြရာမှာ ၁၄၁ နိုင်ငံပါဝင်ခဲ့ပြီး ထောက်ခံမဲ ၁၄၀ မဲရရှိခဲ့ပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံကပြီးခဲ့တဲ့အထွေထွေညီလာခံနှစ်ကြိမ်တုန်းက မဲမပေးဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး အခုတကြိမ်မှာတော့ ကန့်ကွက်မဲပေးခဲ့ပါတယ်။

"အထွေထွေညီလာခံမှာ အခုလိုအလျင်စလိုဆုံးဖြတ်လိုက်တာဟာ အဖွဲ့ ဝင်နိုင်ငံတွေကြား သွေးကွဲလာနိုင်ပါတယ်။ မီးတောက်ထဲကို လောင်စာထည့်လိုက်သလိုပါပဲ" လို့ တရုတ်မှ ကုလသံအမတ်'ဂျောင်ကျန်'က မဲမပေးခင်မှာပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ထောက်ခံမဲပေးတဲ့နိုင်ငံတွေနဲ့ မဲမပေးတဲ့နိုင်ငံတွေကို ရုရှားနဲ့ဆက်ဆံရေးအဆင်မပြေတဲ့နိုင်ငံများအဖြစ် သတ်မှတ်သွားမယ်လို့ ရုရှားကသတိပေးလိုက်ပါတယ်။
Source: Reuters

Published 7 April 2022

နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေအနေနှင့် ယူကရိန်းကို ရုရှားကိုတိုက်ခိုက်ရာမှာ လိုအပ်တဲ့ လက်နက်တွေအားလုံးပေးဖို့ ယူကရိန်း နိင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒီမီထရိုကူလီဘာက ဧပြီ(၇)ရက်က တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။

နေတိုးနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေနှင့် ဘရပ်ဆဲလ်မှာ မတွေ့ခင်မှာ ကူလီဘာက သတင်းထောက်တွေနှင့်တွေ့ဆုံရာမှာ သူက သူလိုချင်တာသုံးမျိုးပဲရှိတယ်။ အဲဒါက လက်နက်၊လက်နက်၊လက်နက်ပဲဖြစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

Source AFP

#WorldPolitics
Published- 07 April 2022
ရုရှာတို့က ယူကရိန်းအရပ်သားပြည်သူတွေကိုသတ်ပစ်ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်နေကြပေမယ့် ဥရောပနိုင်ငံအချို့က စီးပွားရေးအကျိုးကိုသာ ဦးစားပေးငဲ့ကြည့်နေကြတယ်လို့ ယူကရိန်းကဝေဖန်စွပ်စွဲလိုက်ကာ ဒီစစ်ပွဲကြီးအမြန်ဆုံးအဆုံးသတ်ဖို့ ရုရှားကိုစီးပွားရေးအရ ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ပေးရန် တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်မှ ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရုရှားလောင်စာဆီကိုငြင်းပယ်ကာ ရုရှားဘဏ်တွေကို နိုင်ငံတကာငွေကြေးစနစ်အသုံးပြုခြင်းကနေ လုံးဝပိတ်ပင်တားဆီးဖို့ သမ္မတ'ဇယ်လန်စကီ'က ကြာသပတေးနေ့က နေ့စဉ်ဗီဒီယိုမှတ်တမ်းရိုက်ကူးရာမှာပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံဘူချာမြို့ ကလမ်းတွေမှာ အရပ်သားပြည်သူတွေသေဆုံးနေတဲ့ပုံတွေ ထွက်ပေါ်လာတာကြောင့် နိုင်ငံတကာမှရှုတ်ချဝေဖန်မှုတွေမြင့်တက်လာခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေက သူတို့ ရဲ့ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကိုဖုံးဖိဖို့ ကြိုးစားလာကြကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ရုရှားစစ်တပ်က နည်းဗျူဟာပြောင်းလာကြပြီး လမ်းတွေစခန်းတွေကအလောင်းတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။ ဒါဟာသက်သေအထောက်အထားကို ဖုံးကွယ်ဖို့ လုပ်နေတာပါပဲ" လို့ 'ဇယ်လန်စကီ'ကဆိုပါတယ်။

ရုရှားဘက်ကတော့ အရပ်သားပြည်သူတွေကိုပစ်မှတ်ထားတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေကိုငြင်းဆန်လိုက်ကာ ဘူခြာမြို့ပေါ်ကအလောင်းပုံတွေက ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကိုပျက်ပြားအောင်နဲ့ ရုရှားကို နောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေချမှတ်လာနိုင်အောင် အကွက်ဆင်ကြံစည်ထားတာဖြစ်ကြောင်း တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ဝါရှင်တန်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာနောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့ရာ ရုရှားသမ္မတ'ပူတင်'ရဲ့ သမီးနှစ်ယောက်နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံပိုင် Sberbank ဘဏ်တို့ လည်းပါဝင်ခဲ့ပြီး ရုရှားမှာရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေပြုလုပ်နေတဲ့ အမေရိကန်တွေကိုလည်း ပိတ်ပင်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်တိုက G20 စီးပွားရေးဖိုရမ်အဖွဲကနေ ရုရှားကိုထုတ်ပယ်ချင်နေပြီး အင်ဒိုနီးရှားမှာပြုလုပ်မယ့် G20 အစည်းအဝေးပွဲတွေမှာ ရုရှားမှအရာရှိများတက်ရောက်လာပါက သပိတ်မှောက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစစ်ပွဲကြီးအဆုံးသတ်ဖို့က ရုရှားကိုတကယ်ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတရုံးမှဦးစီးချုပ်'အန်ဒရီယာမက်'က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့နှောင်းပိုင်းမှာပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ကျွန်တော်တို့ ဖြစ်စေချင်တာက ရုရှားကိုပို့ ဆောင်နေတဲ့ နည်းပညာတွေ၊ ပစ္စည်းကိရိယာတွေ၊ သယံဇာတတွေ၊ ရှားပါးသတ္တုရိုင်းတွေတင်ပို့ နေတာကို ပိတ်ဆို့တားဆီးပြီး ရုရှားမှာလက်နက်ပစ္စည်းတွေ မထုတ်လုပ်နိုင်တော့အောင် ရပ်တန့်ပစ်ဖို့ပါ"

အခုကြုံတွေ့နေရတဲ့ပြဿနာက အချို့ခေါင်းဆောင်တွေက စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေမှုထက် စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှာကို ပိုစိုးရိမ်နေကြတယ်လို့ ထင်မြင်ကြောင်း 'ဇယ်လန်စကီ'ကပြောသွားပါတယ်။

ကျောက်မီးသွေးပိတ်ပင်လိုက်ပါက လက်ရှိစာချုပ်ချုပ်ဆိုမှုတွေကို အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မလားဆိုတဲ့ကိစ္စအပါအဝင် အချို့ကိစ္စတွေမှာ သေချာလျှောက်တင်ဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်နေသေးတာကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂ(EU)သံတမန်တွေအနေနဲ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုအသစ်တွေချမှတ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။

ရုရှားနဲ့ရင်းနှီးတဲ့ဆက်ဆံရေးရှိတဲ့တရုတ်ကတော့ ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် အနောက်နိုင်ငံမှဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေထပ်မံပြုလုပ်လာတာကြောင့် သတိထားလုပ်ကိုင်ဖို့ မှာကြားထားပြီး တရုတ်နိုင်ငံရှိ ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ လက်ရှိ ရုရှားနဲ့ချုပ်ဆိုထားတဲ့စာချုပ်တွေကိုလေးစားမှုရှိပေမယ့် နောက်ထပ်စာချုပ်အသစ်တွေကိုတော့ ချုပ်ဆိုသွားမှာမဟုတ်ကြောင်း သတင်းအရင်းအမြစ်အချို့ က ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ပြောကြားသွားပါတယ်။
Source: Reuters

#WorldPolitics
Published- 07 April 2022
ရုရှာတို့က ယူကရိန်းအရပ်သားပြည်သူတွေကိုသတ်ပစ်ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်နေကြပေမယ့် ဥရောပနိုင်ငံအချို့က စီးပွားရေးအကျိုးကိုသာ ဦးစားပေးငဲ့ကြည့်နေကြတယ်လို့ ယူကရိန်းကဝေဖန်စွပ်စွဲလိုက်ကာ ဒီစစ်ပွဲကြီးအမြန်ဆုံးအဆုံးသတ်ဖို့ ရုရှားကိုစီးပွားရေးအရ ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ပေးရန် တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်မှ ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ ရုရှားလောင်စာဆီကိုငြင်းပယ်ကာ ရုရှားဘဏ်တွေကို နိုင်ငံတကာငွေကြေးစနစ်အသုံးပြုခြင်းကနေ လုံးဝပိတ်ပင်တားဆီးဖို့ သမ္မတ'ဇယ်လန်စကီ'က ကြာသပတေးနေ့က နေ့စဉ်ဗီဒီယိုမှတ်တမ်းရိုက်ကူးရာမှာပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံဘူချာမြို့ ကလမ်းတွေမှာ အရပ်သားပြည်သူတွေသေဆုံးနေတဲ့ပုံတွေ ထွက်ပေါ်လာတာကြောင့် နိုင်ငံတကာမှရှုတ်ချဝေဖန်မှုတွေမြင့်တက်လာခဲ့ပြီးနောက် ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေက သူတို့ ရဲ့ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကိုဖုံးဖိဖို့ ကြိုးစားလာကြကြောင်း ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ရုရှားစစ်တပ်က နည်းဗျူဟာပြောင်းလာကြပြီး လမ်းတွေစခန်းတွေကအလောင်းတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။ ဒါဟာသက်သေအထောက်အထားကို ဖုံးကွယ်ဖို့ လုပ်နေတာပါပဲ" လို့ 'ဇယ်လန်စကီ'ကဆိုပါတယ်။

ရုရှားဘက်ကတော့ အရပ်သားပြည်သူတွေကိုပစ်မှတ်ထားတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေကိုငြင်းဆန်လိုက်ကာ ဘူခြာမြို့ပေါ်ကအလောင်းပုံတွေက ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကိုပျက်ပြားအောင်နဲ့ ရုရှားကို နောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေချမှတ်လာနိုင်အောင် အကွက်ဆင်ကြံစည်ထားတာဖြစ်ကြောင်း တုန့်ပြန်လိုက်ပါတယ်။

ဝါရှင်တန်က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာနောက်ထပ်ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုများချမှတ်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့ရာ ရုရှားသမ္မတ'ပူတင်'ရဲ့ သမီးနှစ်ယောက်နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံပိုင် Sberbank ဘဏ်တို့ လည်းပါဝင်ခဲ့ပြီး ရုရှားမှာရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေပြုလုပ်နေတဲ့ အမေရိကန်တွေကိုလည်း ပိတ်ပင်မှုတွေပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်တိုက G20 စီးပွားရေးဖိုရမ်အဖွဲကနေ ရုရှားကိုထုတ်ပယ်ချင်နေပြီး အင်ဒိုနီးရှားမှာပြုလုပ်မယ့် G20 အစည်းအဝေးပွဲတွေမှာ ရုရှားမှအရာရှိများတက်ရောက်လာပါက သပိတ်မှောက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစစ်ပွဲကြီးအဆုံးသတ်ဖို့က ရုရှားကိုတကယ်ပြင်းထန်ထိရောက်တဲ့ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတရုံးမှဦးစီးချုပ်'အန်ဒရီယာမက်'က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့နှောင်းပိုင်းမှာပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

"ကျွန်တော်တို့ ဖြစ်စေချင်တာက ရုရှားကိုပို့ ဆောင်နေတဲ့ နည်းပညာတွေ၊ ပစ္စည်းကိရိယာတွေ၊ သယံဇာတတွေ၊ ရှားပါးသတ္တုရိုင်းတွေတင်ပို့ နေတာကို ပိတ်ဆို့တားဆီးပြီး ရုရှားမှာလက်နက်ပစ္စည်းတွေ မထုတ်လုပ်နိုင်တော့အောင် ရပ်တန့်ပစ်ဖို့ပါ"

အခုကြုံတွေ့နေရတဲ့ပြဿနာက အချို့ခေါင်းဆောင်တွေက စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ စစ်ပွဲဖြစ်ပွားနေမှုထက် စီးပွားရေးဆုံးရှုံးမှာကို ပိုစိုးရိမ်နေကြတယ်လို့ ထင်မြင်ကြောင်း 'ဇယ်လန်စကီ'ကပြောသွားပါတယ်။

ကျောက်မီးသွေးပိတ်ပင်လိုက်ပါက လက်ရှိစာချုပ်ချုပ်ဆိုမှုတွေကို အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မလားဆိုတဲ့ကိစ္စအပါအဝင် အချို့ကိစ္စတွေမှာ သေချာလျှောက်တင်ဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်နေသေးတာကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂ(EU)သံတမန်တွေအနေနဲ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုအသစ်တွေချမှတ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။

ရုရှားနဲ့ရင်းနှီးတဲ့ဆက်ဆံရေးရှိတဲ့တရုတ်ကတော့ ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် အနောက်နိုင်ငံမှဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ မှုတွေထပ်မံပြုလုပ်လာတာကြောင့် သတိထားလုပ်ကိုင်ဖို့ မှာကြားထားပြီး တရုတ်နိုင်ငံရှိ ထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံလုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ လက်ရှိ ရုရှားနဲ့ချုပ်ဆိုထားတဲ့စာချုပ်တွေကိုလေးစားမှုရှိပေမယ့် နောက်ထပ်စာချုပ်အသစ်တွေကိုတော့ ချုပ်ဆိုသွားမှာမဟုတ်ကြောင်း သတင်းအရင်းအမြစ်အချို့ က ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ပြောကြားသွားပါတယ်။
Source: Reuters