Published 22 May 2022
လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ခြွင်းချက်နှစ်ခုမှအပ လွှတ်တော်အားလုံးတွင် အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ်(PR)ကျင့်သုံးသွားမယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။
မေလ(၁၉)ရက်နေ့က ပြုလုပ်တဲ့ နစကသတင်းထုတ်ပြန်ရေးအဖွဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်မှပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဖြစ်တဲ့ အဖွဲ့ဝင် ဦးခင်မောင်ဦးက ရှင်းလင်းရာမှာ ယခုလိုထုတ်ဖော်ပြောကြားသွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အဲသလိုပြောင်းလဲဆောင်ရွက်ရာမှာ ရိုးရှင်းလွယ်ကူတဲ့ စာရင်းပိတ်အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ်(Closed list PR)ကို ရွေးချယ်ထားကြတယ်လို့ ဦးခင်မောင်ဦးက ပြောပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်း/ဒေသတွေမှ အမျိုးသားလွှတ်တော်တစ်ဦးစီနှင့် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်လွှတ်တော်တွေမှာ တိုင်းရင်းသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးစီတင်မြှောက်ရာတွင်တော့ ယခင်ကျင့်သုံးခဲ့တဲ့ FPTPစနစ်ကိုပဲ ကျင့်သုံးမယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။ အဲဒီခြွင်းချက်နှစ်ခုကလွဲလို့ ကျန်တာတွေအားလုံး PRကျင့်သုံးမယ်လို့ သူက ဆိုလိုတာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလိုပြောင်းလဲကျင့်သုံးဖို့အတွက် နိုင်ငံရေးပါတီတွေနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေကနေ သဘောတူညီမှုရရှိခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ သူကရှင်းလင်းပါတယ်။
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ သတ်မှတ်ထားတဲ့ လွှတ်တော်အလိုက် ရွေးကောက်တင်မြှောက်ရမယ့် အရေအတွက် မပြောင်းလဲဘဲ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က မဲဆန္ဒနယ်တွေပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်းနှင့် ကိုယ်စားလှယ်ဦးရေ သတ်မှတ်ခြင်းတွေကို ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့လည်း သူကပြောပါတယ်။
လာမယ့် ၂၀၂၃ခုနှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲအသစ်တစ်ခု ပြန်လည်ကျင်းပပေးဖို့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ရည်မှန်းဆောင်ရွက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။
Published 22 May 2022
မြောက်ကိုးရီးယားလုပ်တာမှန်သမျှအတွက် ကျွန်တော်တို့ပြင်ဆင်ထားပြီးပါပြီ၊သူတို့ဘာပဲလုပ်လုပ် ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လိုတုန့်ပြန်ရမယ်ဆိုတာစဉ်းစားထားပြီးပြီမို့ စိတ်မပူဘူး လို့ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်ကပြောပါတယ်။ တောင်ကိုးရီးယားကို သူရောက်ရှိနေစဉ်အတွင်း ဟွန်ဒေးရင်းနှီးမြှပ်နှံမှုနှင့်ပတ်သက်လို့ မှတ်ချက်စကားပြောကြားရာမှာ သူက ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
Source AFP
Published 22 May 2022
ဂရင်းပါတီနှင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှာ အာရုံစိုက်တဲ့ တစ်သီးပုဂ္ဂလိကတွေအပေါ်မကြုံစဖူး ထောက်ခံမှုတွေ က ကွန်ဆာဗေးတစ်ညွန့်ပေါင်းရဲ့ ဆယ်စုနှစ်တစ်စုနီးပါး အုပ်ချုပ်မှုကို အဆုံးသတ်လိုက်ပြီးနောက် ဩစတြေးလျ လေဘာပါတီဟာ နောက်အစိုးရကို တနင်္လာနေ့မှာ ဖွဲ့စည်းဖို့ရှိပါတယ်။
အလယ်-လက်ဝဲ လေဘာပါတီဟာ အောက်လွှတ်တော်၁၅၁နေရာက အများစု ၇၆နေရာရရှိဖို့ လေးနေရာ ငါးနေရာခန့် လိုအပ်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၂၀၁၃ခုနှစ်ကတည်းက လက်လွှတ်ခဲ့တဲ့ အာဏာကို ပြန်ရယူဖို့ တစ်သီးပုဂ္ဂလိကတွေနှင့် ပါတီငယ်လေးတွေရဲ့ထောက်ခံမှုလိုကောင်းလိုပါမယ်။
တိုကျိုမှာ အင်္ဂါနေ့ မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်၊ဂျပန်နှင့်အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်တို့နှင့်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြမယ့် လေးပြည်ထောင်"Quad" အစည်းအဝေးကို သူမတက်ခင် သူဟာ ၃၁ဦးမြောက်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် အခြား ပါတီရဲ့ဝါရင့် ပါတီဝင်(၄)ဦးနှင့်အတူ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုမယ်လို့ လေဘာပါတီခေါင်းဆောင် အန်သိုနီအယ်ဘန်နီဆီက ပြောပါတယ်။
“ ကျွန်တော်ဟာ နိုင်ငံကို မပြောင်းလဲလိုပါဘူး။ နိုင်ငံမှာ နိုင်ငံရေးတွေ လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေကြတဲ့ နည်းလမ်းကိုပဲ ပြောင်းလဲချင်ပါတယ်” လို့ ဆစ်ဒနီဆင်ခြေဖုံးရက်ကွက်က ကဖေးဆိုင်တစ်ဆိုင်က ထွက်လာတဲ့ အယ်ဘန်နီဆီက သတင်းထောက်တွေကိုပြောပါတယ်။သူဟာ အဲဒီနေရာမှာပဲ ထောက်ခံသူတွေနှင့် အမှတ်တရ ဓာတ်ပုံတွေ ရိုက်ကူးခဲ့တာပါ။
ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ဘောရစ်ဂျွန်ဆင်နှင့်အိမ်နီးချင်း နယူးဇီလန်ဝန်ကြီးချုပ် ဂျာဆင်ဒါအာဒန်တို့အပါအဝင် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင် တော်တော်များများက သူ့အနိုင်ရမှုကို ချီးကျုးဝမ်းသာစကားပြောခဲ့ကြပါတယ်။
လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် စကော့မော်ရစ်ဆန်ရဲ့ လစ်ဘရယ်ပါတီဟာ သူ့ရဲ့အမာခံ မြို့တော်တော်များများမှာ အမျိုးသမီး အများစုပါဝင်တဲ့ တစ်သီးပုဂ္ဂလိကတွေရဲ့ ဖြုတ်ချခြင်းခံရပါတယ်။အဲဒီအမျိုးသမီးတွေဟာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲခြင်း၊ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် လိင်တန်းတူရှိမှုတို့အတွက် ပိုမိုလုပ်ဆောင်ဖို့ စည်းရုံးလှုံ့ဆော်ခဲ့ကြသူတွေဖြစ်ပါတယ်။
လစ်ဘရယ်ပါတီခေါင်းဆောင်ကနေ နှုတ်ထွက်မယ့် မော်ရစ်ဆန်ကို တနင်္ဂနွေနေ့ ဘုရာရှိခိုးကျောင်းလာတက်ပုံကို ရုပ်သံမှာ ပြသခဲ့ပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့လျှောက်လှမ်းနိုင်ဖို့ ကြီးမားတဲ့ ဖောင်ဒေးရှင်းတစ်ခုကို ခင်ဗျားတို့က ကျွန်တော်တို့ကိုပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့လေးနှစ်လုံးလုံး အတော်ခက်ခက်ခဲခဲလျှောက်လှမ်းခဲ့ရပါတယ်” လို့ စိတ်လှုပ်ရှားနေပုံရတဲ့ မော်ရစ်ဆန်က ဘုရားကျောင်းလာသူတွေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။
Source Reuters
Published 22 May 2022
တောင်ကိုးရီးယားလူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေဟာ သောကြာနေ့မွန်းလွဲပိုင်းက အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် လာရောက်တဲ့ခရီးစဉ်ကို ဆိုးလ်မြိုမှာ စီတန်းလှည့်လည်ပြီး ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။
“ ဘိုင်ဒင် တောင်ကိုးရီးယားကို လာတဲ့ခရီးဟာ စစ်အကျပ်အတည်းကို မီးလာထိုးတာ” “ ယွန်ဆောင်ယို အစိုးရအဖွဲ့ဟာ အမေရိကန်ရဲ့စစ်အေးတိုက်ပွဲအသစ်ကို ပူးပေါင်းနေတာ ဆန့်ကျင်ကြ” “ အမေရိကန်-ဂျပန်-တောင်ကိုးရီးယား စစ်ရေးပူးပေါင်းမှုဆန့်ကျင်ကြ”စတဲ့ ဆိုင်းဘုတ်တွေနှင့်ကြွေးကြော်သံတွေဟစ်ကြွေး ဆန္ဒပြကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ယွန်ဆောင်ယိုရဲ့အစိုးရအဖွဲ့ဟာ အမေရိကန်-တောင်ကိုးရီးယား စစ်ရေးမဟာမိတ်ကိုပိုမိုတောင့်တင်းအောင်နှင့် အမေရိကန်-ဂျပန်-တောင်ကိုးရီးယား စစ်ရေးမဟာမိတ်ကိုတိုးတက်စေအောင် ပြီးတော့ ယင်းရဲ့ ရန်လိုတဲ့ စစ်ရေးမဟာဗျူဟာဟာ ကိုရီးယားကျွန်းဆယ်ရဲ့ အရှိန်မြှင့်ပြီးသား အနေအထားနှင့် ဒေသအတွင်း တင်းမာမှုတွေကို ပိုပြီး မီးလောင်ရာလေပင့်ဖြစ်စေတယ်လို့ ဆန္ဒပြသူတွေက ပြောကြပါတယ်။
အင်ဒိုပစိဖိတ်ရဲ့ စီးပွားရေးမူဘောင်လို့ခေါ်တဲ့ IPEF ကို အမေရိကန်စတင်မှာကို ဆန္ဒပြသူတွေက ဆန့်ကျင်ကြပါတယ် လို့ ပြောပါတယ်။ သူတို့နိုင်ငံဟာ အမေရိကန်နှင့်စစ်ရေးမဟာမိတ်လုပ်ပြီး လက်နက်ယှဉ်ပြိုင်မှုကို အရှိန်မြှင့်တာကို မရွေးချယ် သင့်ဘူးလို့လည်းပြောပါတယ်။ အစိုးရအနေနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကို ရွေးချယ်ဖို့ သူတို့ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
ဘိုင်ဒင်ဟာ တောင်ကိုးရီးယားနှင့် ဂျပန်ကို လေးရက်ကြာခရီးစဉ်အဖြစ် သွားရောက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။
Source CMG/CCTV
Published 21 May 2022
ရုရှားသမ္မတ ဗလက်ဒီမာပူတင်က နည်းပညာဆိုင်ရာ အချုပ်အခြာအာဏာကို တောင်းဆိုလိုက်ပြီး နိုင်ငံခြားနည်းပညာတွေ အပေါ်မှီခိုတာတွေဖြတ်တောက်ပစ်ရလိမ့်မယ်လို့ပူတင်ကပြောပါတယ်။ ယူကရိန်းကို စစ်တပ်တွေစေလွှတ်ကတည်းက ရုရှားဟာ များပြားလှစွာသော ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှု ခံနေရတာဖြစ်ပါတယ်။
Source AFP
Published 21 May 2022
အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်ရဲ့ တောင်ကိုးရီးယားခရီးစဉ်အတွက် စေလွှတ်ထားတဲ့ အမေရိကန်ထောက်လှမ်းရေးနှစ်ဦးဟာ သမ္မတ ဆိုးလ်မြို့ကိုမရောက်ခင် တစ်ရက်မှာ အရက်မူးပြီး တောင်ကိုးရီးယားတစ်ဦးကို ကိုယ်ထိလက်ရောက်ကျူးလွန်ခဲ့လို့ သူတို့ကို အမေရိကန်ပြန်ပို့လိုက်တယ်လို့ အရာရှိတွေကပြောပါတယ်။
အငှားယာဉ်ထဲမှာ ရန်ဖြစ်ကြပြီးနောက် ကြာသပတေးနေ့ အစောပိုင်းအချိန်မှာ ထောက်လှမ်းရေးနှစ်ဦးထဲက တစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့တယ်လို့ ယောင်ဆန်ခရိုင်ရဲအရာရှိ တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
အဲဒီသူကိုဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့တာမဟုတ်ဘဲ တောင်ကိုးရီးယားအရာရှိတွေက စစ်ဆေးခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန် အရာရှိတစ်ဦးက အငြင်းပွားပါတယ်။ အငြင်းပွားမှုမှာ ပါဝင်တဲ့ အခြားထောက်လှမ်းရေးတစ်ဦးကတော့ စစ်ဆေးမှုလည်း မခံခဲ့ရဘူးလို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။
“ လျှို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးဌာနဟာ အလုပ်ချိန်ပြင်ပမှာ အဲဒီဝန်ထမ်းနှစ်ဦး အခင်းဖြစ်ပွားခဲ့တာသိပါတယ်။ အဲဒီအဖြစ်အပျက်ဟာ မူဝါဒဖောက်ဖျက်တဲ့ အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ချေရှိတယ်လို့ ဌာနရဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရသူ အန်တိုနီ ဂူဂလီမီက ရိုက်တာကိုပြောပါတယ်။
အဲဒီသူတွေကို သူတို့တာဝန်ကျရာဌာနကို ချက်ခြင်းပြန်ပို့လိုက်ပြီး အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာခွင့်ခံစားခွင့်ပေးထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘိုင်ဒင်ရဲ့ခရီးစဉ်အပေါ်ထိခိုက်မှုမရှိပါဘူး” လို့ သူကပြောပါတယ်။
အဲဒီအဖြစ်အပျက်ဟာ Grand Hyatt ဟိုတယ်အပြင်ဘက်မှာဖြစ်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီဟိုတယ်ဟာ မေ၂၀ကနေ ၂၄ရက်အထိ ဘိုင်ဒင်ရဲ့ တောင်ကိုးရီးယားနှင့် ဂျပန်ခရီးစဉ်အတွင်း ဘိုင်ဒင်ဟာ ဆိုးလ်မြို့တော်မှာ တည်းခိုဖို့စီစဉ်ထားတဲ့ ဟိုတယ်ဖြစ်ပါတယ်။
တောင်ကိုးရီးယားရဲတွေက အဲဒီထောက်လှမ်းရေးနှစ်ဦးရဲ့ အမည်နှင့်အခြားအချက်အလက်တွေမပေးပါဘူး။
လျှို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဟာ အမေရိကန်သမ္မတနှင့်အိမ်ဖြူတော်ကို စောင့်ကြပ်ပေးရတဲ့ အမေရိကန်အေဂျင်စီတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို နိုင်ငံရပ်ခြားမှာ ဆိုသွမ်းစွာပြူမူလုပ်ဆောင်တာတွေ မကြာခဏဆိုသလို ရှိခဲ့ပါတယ်။
၂၀၁၂ခုနှစ်တုန်းက လျှို့ဝှက်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ဝင် ၁၁ ဦးဟာ သမ္မတ ဘားရက်အိုဘားမား မရောက်ခင် ကိုလံဘီယာကို ကြိုတင်ရောက်ရှိနေစဉ်မှာ ပြည့်တန်ဆာတွေနှင့် အငြင်းပွားတာတွေအပါအဝင် မလျော်မကန်ပြုမူခဲ့တာတွေရှိခဲ့လို့ ယခုလိုပဲ အမေရိကန်ကိုပြန်ပို့ပေးခဲ့ရပါတယ်။
အထိန်းသိမ်းခံရသူဟာ အသက်၃၀ကျော်အရွယ်ဖြစ်ပြီး ဟိုတယ်မှာခရီးဖော် ဧည့်သည်တစ်ဦးက ရဲကိုဖုန်းဆက်ခေါ်လို့ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရကြောင်း တောင်ကိုးရီးယားရုပ်သံ TV Chosun က ပထမဆုံးသတင်းထုတ်လွှင့်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
Source Reuters
Published 20 May 2022
အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်ဟာ မေ၂၀ရက်သောကြာနေ့မှာ တောင်ကိုးရီးယားကို ရောက်ရှိလာပါတယ်။ သူ့ရဲ့တောင်ကိုးရီးယားခရီးစဉ်ဟာ သူ့အတွက် အမေရိကန်ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအနေနှင့် အာရှရဲ့ပထမဆုံးခရီးဖြစ်ပြီး မြောက်ကိုးရီးယား နျူကလီးယားစမ်းသပ်မှု ကြီးထွားလာနေတဲ့အပေါ် ဒေသဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးမဟာမိတ်တွေရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေနှင့်အတူ နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးချည်နှောင်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။
သူဟာ တောင်ကိုးရီးယားသမ္မတ ယွန်ဆောက်ယိုနှင့် ဆိုးလ်မြို့အပြင်ဘက် ဆမ်ဆောင်းအဆောက်အအုံမှာ တွေ့ဆုံပါတယ်။
ဘိုင်ဒင်ဟာသူ့ခရီးစဉ်မှာ တစ်နှစ်ရှည်ကြာပြီဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ အာရှမဏ္ဍိုင်ပြုမှုကို ထပ်မံအရှိန်မြှင့်လိုနေပါတယ်။အာရှဒေသမှာ တရုတ်ရဲ့စီးပွားရေးရဲ့စစ်ရေးပါဝါတွေမြင့်တက်မှုတွေက ဝါရှင်တန်ရဲ့ကြီးစိုးမှုတွေကို လျှော့ချနေတာဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ကို ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်ကမှ သမ္မတတာဝန်ယူလာတဲ့ အမေရိကန်လိုလားတဲ့ သမ္မတသစ်ယွန်ဆောက်ယိုက နွေးထွေးစွာကြိုဆိုခဲ့ပါတယ်။ မြောက်ကိုးရီးယားရဲ့ ခန့်မှန်းရခက်တဲ့ ခေါင်းဆောင်ဟာ ဘိုင်ဒင်ရဲ့အာရှခရီးစဉ်အတွင်း နျူကလီးယားစမ်းသပ်မှုတွေလုပ်မှာကိုလည်း စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေရှိနေပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ဒေသထဲမှာရှိတုန်း ရန်လိုတဲ့ပုံစံတစ်ခုခုလုပ်မယ့် အန္တရာယ်က တစ်ကယ်ရှိနေတာပါ လို့ အမေရိကန်လုံခြုံရေး အကြံပေး ဂျိတ်ဆူလီဗန်ကပြောထားပါတယ်။
ဘိုင်ဒင်က တောင်ကိုးရီးယားကနေ ဂျပန်ကိုဆက်သွားမှာဖြစ်ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံမှာ ဩစတြေလျ၊အိန္ဒိယ၊ဂျပန်နှင့်အမေရိကန်တို့ပါဝင်တဲ့ Quad လေးပြည်ထောင်အဖွဲ့ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတက်ရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
Source AFP
Page 168 of 208